JAARVERSLAG. Promoten, Ondersteunen en Verbinden

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2017 Promoten, Ondersteunen en Verbinden

2 2017: Stapelen en uitventen Daar komt het op neer. We stapelen ervaringen, kennis en diensten om onze achterban in brede zin te ondersteunen in hun entrepreneurschap. We ondersteunen, promoten en verbinden. Met één doel voor ogen. We stapelen via de liniecommunity aantrekkelijke activiteiten en events op de forten van de waterlinies en venten ze online uit via forten.nl, waterlinies.nl, bunkers.nl, vestingen.nl, social media, in print zoals ons magazine FORT! en via free publicity. En we stapelen deelnemers inmiddels zijn het er 187 zodat zij elkaar kennen en weten te vinden. We ondersteunen, promoten en verbinden. Met één doel voor ogen: de waterlinies op de kaart zetten als unieke, professionele en een voor publiek aantrekkelijke erfgoedbranche. Om zo het behoud voor toekomstige generaties te waarborgen. Dankzij trouwe deelnemers en dito opdrachtgevers is Stichting Liniebreed Ondernemen goed op weg. Juke van Niekerk, directeur Fort Nieuwersluis 2

3 INHOUDSOPGAVE PROMOTEN 4 Offline 4 In het nieuws 5 Online 6 Publiek Loket 7 Partners 7 Events 8 ONDERSTEUNEN 10 Liniecommunity 10 Deelnemers 11 Liniebreed.nl 12 Fonds op naam 12 Centercom subsidiefonds 12 Steunbetuigingen UNESCO 13 Inkoopvoordeel 13 Linie Awards 14 Externe opdrachten 15 VERBINDEN 17 Linienieuws 17 Kennis- en netwerkmeetings 18 Lid van EFFORTS 19 Advies en presentaties 19 Waterlinielabel Trademark 19 Het Team 20 Financiën Focus op organisatie en groei 25 Fort Uitermeer 3

4 PROMOTEN Wij weten dat forten spannende en veelzijdige locaties zijn. Maar door hun verborgen karakter kan de Nederlander wel wat duwtjes in de rug gebruiken om de forten daadwerkelijk te bezoeken. Onze pr-machine zetten we in om zoveel mogelijk Nederlanders met volle teugen van de veelzijdigheid van forten, kastelen, vestingsteden en waterlinies te laten genieten. Met als doel het behoud van ons unieke erfgoed voor volgende generaties. Forten zijn spannend en veelzijdig. OFFLINE FORT! Jaarmagazine over forten, vestingen en bunkers van de waterlinies in Nederland. Met actuele lifestyle thema s die lezers enthousiasmeren en inspireren om de forten te bezoeken. Met dit jaar o.a. de rubriek Ik & mijn fort waarin vrijwilligers vertellen over hun werkzaamheden op diverse forten. Oplage Verkrijgbaar op meer dan 400 adressen. Forteiland IJmuiden 4

5 Wat een leuke reportage bij NOS Nieuws vanavond! Complimenten! Stichting Fort Buitensluis IN HET NIEUWS SLO onderhoudt nauw contact met de media en brengt hen op de hoogte van alles wat er speelt in de waterlinies. Dat werpt zijn vruchten af. O.a. Goud in Handen (Erfgoedmagazine, juli 2017) Steunbetuigingen UNESCO (NOS, 21 april 2017) Het fort op voor een historisch verhaal (Dagblad Trouw, 8 juli 2017) Fort K ijk 5

6 ONLINE Waterlinies op sociale media Facebook likes forten.nl Dé website met een overzicht van alle forten en vestingsteden in de waterlinies van Nederland, recreatieve informatie en tips voor leuke dagjes uit voor jong en oud, (historische) achtergrondinformatie en wandel-, fiets-, vaar-, paardrij- en autoroutes. Deelnemers van SLO plaatsen eigen activiteiten via de liniecommunity bezoeken paginaweergaven bezoeken via Google AdWords forten.nl/routes Begin 2017 is forten.nl een routeplatform rijker. Via de liniecommunity kunnen de SLO-deelnemers zelf routes invoeren, van wandelen en fietsen tot zelfs paardrijden. Eind 2017 stonden er in totaal 195 routes online. Fort Pannerden 6

7 PUBLIEKSLOKET SLO beantwoordde ongeveer 162 vragen van particulieren die zijn binnengekomen via het aanvraagformulier op forten.nl. De vragen waren zeer divers: van advies over evenementenlocaties en filmlocaties tot fotoaanvragen, reserveringen en historische feiten. PARTNERS SLO koppelt de waterlinies en forten.nl aan media die inhoudelijk passen bij forten en waterlinies voor meer publiek bereik via zogeheten barterdeals: Eigen pagina: route.nl/forten keer bekeken Campagne via generatiesopontdekking.nl/facebook personen, 328 reacties De activiteiten uit de liniecommunity/ forten.nl kwamen rechtstreeks op: dagjeweg.nl bezoekers per jaar uitmetkinderen.nl bezoekers per jaar hollandidee.nl bezoekers per jaar Nieuwsbrief via fietsnetwerk.nl lezers ALLE ROUTES OP FORTEN.NL Nu alle waterlinie-en fortenroutes samen op forten.nl/routes. Fietsen, wandelen en kanoën door het prachtige linieland. De routes voeren langs ingenieuze waterwerken, sluizen, bruggen, bunkers of een verscholen gemaal en verbinden de forten en vestingsteden van onze oer-hollandse waterlinies. Zoek snel een route bij jou in de buurt en ga op pad. forten.nl/routes Fort bij Spijkerboor 7

8 EVENTS De jaarlijks terugkerende evenementen zetten de forten en waterlinies in de schijnwerpers. De jaarlijks terugkerende evenementen zetten de forten en de waterlinies in de schijnwerpers. De events zorgden in totaal voor een mediawaarde van en een mediabereik van personen. Forten van Boven Deze reizende fototentoonstelling van 33 luchtfoto s van forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie reisde langs 4 locaties: Fort Altena Fort Nieuwersluis Fort Pannerden Vestingmuseum Naarden De tentoonstelling zorgde in totaal voor een mediawaarde van en een bereik van personen. Start Fortenseizoen Paasweekend 15 t/m 17 april De jaarlijks terugkerende aftrap van het toeristisch seizoen voor de forten, vestingen, kastelen, bunkers en tussenliggend waterlinie erfgoed. Onder het thema Verborgen schatten van de waterlinies organiseerden 29 locaties activiteiten: paaseieren zoeken, taarten bakken, spannende speurtochten en expedities, de fototentoonstelling Forten van Boven en niet te vergeten prachtige wandel- en fietstochten. Mediawaarde: Mediabereik: personen 8

9 We werken als partner samen met SLO in Mooi Linieland. Een fantastisch initiatief van SLO en een bijzonder fijne samenwerking Mylène Kerstiëns, Staatsbosbeheer Nieuw evenement: Mooi Linieland 17 en 18 juni Het linielandschap staat centraal tijdens Mooi Linieland. Verken het linielandschap met geheimzinnige militaire bolwerken en prachtige natuur. Dompel je onder in dit imposante openluchtmuseum rijk aan sporen uit het verleden. Ontdek fietsend, wandelend of varend wat de rol van water als bondgenoot was en hoe het Nederlandse wateringenieurschap zichtbaar is op plekken waar je al jarenlang gedachteloos voorbij komt. Rondleidingen, struintochten, fotografie workshops, dieren spotten, letterlijk proeven van de natuur, een nachtwandeling of boerengolf op het bunkerpad. Samenwerking met 3 partners: Natuurmonumenten Staatsbosbeheer Landschap Noord-Holland De eigenaren en fortlocaties organiseren 39 activiteiten. Mediawaarde: Mediabereik: personen Forten vol Verhalen 15 juli t/m 27 augustus Op 8 bijzondere locaties in de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie komt de geschiedenis tot leven tijdens Forten vol Verhalen. Een uniek verhalenfestival met historische verhalen over de forten in het geheime linielandschap én waargebeurde anekdotes over de soldaten, de officier, omwonende boeren en de wasvrouw. 239 bezoekers Mediawaarde: Mediabereik: personen Fortenfestival 1 t/m 10 september Jaarlijks terugkerend festival van oudsher ter afsluiting van het fortenseizoen. Met 75 activiteiten waarvan diverse rondleidingen, openstellingen, proeverijen, theater en 4 buitenbioscopen. Mediawaarde: Mediabereik: personen Samenwerking: Nacht van de Nacht 28 oktober Nacht van de Nacht is een initiatief van de Natuur- en Milieufederaties om aandacht te vragen voor lichtvervuiling en energiebesparing op verlichting. Forten en waterlinies steunen dit evenement. Op 12 forten en vestingen zijn spannende nachtelijke activiteiten georganiseerd, zoals de lichtjestochten, vleermuizen spotten, sterrenkijken en griezeltochten. Mediawaarde: Mediabereik: personen Fort Spion 9

10 ONDERSTEUNEN Ondernemers op forten en waterlinies staan voor vele uitdagingen. Wij ondersteunen het ondernemerschap op diverse vlakken. Met onder meer de liniecommunity, inkoopvoordelen, adviezen en projecten, onze netwerk- en kennismeetings en ons verbindende loket voor ondernemers, eigenaren en overheden (zie: Verbinden). LINIECOMMUNITY De 187 deelnemers van SLO zijn actief in de liniecommunity en plaatsten in totaal 673 activiteiten die verschenen op de website forten.nl. Via Google-advertenties kregen deze activiteiten online een extra boost. De liniecommunty is een digitaal platform waar deelnemers evenementen, diensten en routes in kunnen voeren die daarna via een feed automatisch geplaatst worden op de website forten.nl en andere aangesloten websites (zie Partners). SLO heeft 22 meer deelnemers t.o.v Fort Bakkerskil 10

11 DEELNEMERS Samen met die 187 deelnemers is in 2017 stevig aan de weg getimmerd. Agnes in Woord en Beeld Allurepark De Lucht Amped Amsterdam Waterland Andiamo APPM Arc2 architecten Arda advies voor natuur, cultuurhistorie en recreatie Atelier Anneke Wessels B&B Fort Bakkerskil Bar het Fort Beheersstichting Fort Pannerden Betuwse Stromen Bezoekerscentrum Grebbelinie Boer Bos Botanische tuinen Universiteit Utrecht Brabants Landschap Brasserie de Buurman Bureau Buiten Bureau voor Ruimte en Vrije Tijd Caatje aan de Lek Carex Ecologisch Beheer Casa Fortezza Christ Essens Cicerones Contigo International De Batterijen Overeindseweg BV De Roode Haen Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam DOKc/ Zuiderwaterlinie Festival Donatus Verzekeringen Dorpshuis Fort Vreeswijk Douwe Veldhuizen Duits&Lauret Fort Everdingen EC Projects Fort 1881 Fort aan de Klop Fort Altena Fort bij Edam Fort bij Nigtevecht Fort bij Uithoorn Fort Blauwkapel Fort Buitensluis Fort de Bilt Fort Diemerdam Forteiland Pampus Fort Evenementen Fort Giessen Fort Kijkduin Fort Lunet aan de Snel Fort Markenbinnen Fort Nieuwersluis Fort Resort Beemster Fort Spion Fort Vechten Fort Voordorp Fort Vossegat Fort Vuren Fort Westoever Forteiland IJmuiden G. van der Ven B.V. Aannemingsbedrijf Gebroeders Uijttewaal VOF Gemeente Brielle Gemeente Culemborg Gemeente Geertruidenberg Gemeente Geldermalsen Gemeente Gooisemeren (Muiden en Naarden) Gemeente Gorinchem Gemeente Grave Gemeente Haarlemmermeer Gemeente Heusden Gemeente Houten Gemeente Hulst Gemeente Leerdam Gemeente Lingewaal Gemeente Lingewaard Gemeente Moerdijk Gemeente Molenwaard Gemeente Nieuwegein Gemeente Ronde Venen Gemeente s-hertogenbosch Gemeente Steenbergen Gemeente Stichtse Vecht Gemeente Tiel Gemeente Utrecht Gemeente Vianen Gemeente Weesp Gemeente Werkendam Gemeente Wijdemeren Gemeente Woudrichem Gemeente Zaltbommel Geofort HaboDaCosta Hajé Nieuwegein B.V. Hembrug Museum Hij & Ik Productions Hinde Lodges Hotel De Witte Dame Isabella Groep Kampeerterrein de Lievelinge Kremer Wijnkopers Krimpenfort Wijnen Kromme Rijn Fruit Kunstfort bij Vijfhuizen Landgoed Ruwinkel Landschap Erfgoed Utrecht Landschap Noord-Holland Landschapsbeheer Friesland Leerwerkbedrijf Hollandse Waterlinie Liniepadfestival Ludens Lunet I en III MapGear B.V. Matthijs Rombouts MCW Studio s Media Mind Muiderslot Natuurgoed Natuurmonumenten (Fort aan de Jisperweg Fort aan de Middenweg Fort bij Abcoude Fort de Schans Fort Ellewoutsdijk Fort Kijkuit Fort Sint Pieter Fort Spijkerboor) Nederlands Vestingmuseum Oliemans Accountants Outdoor Cinema Pampus Events Paviljoen Uit & Meer Pien Grafisch Gezien Provincie Gelderland Provincie Noord-Brabant Provincie Noord-Holland Provincie Utrecht Provincie Zuid-Holland Quadraat Projectmanagement Ravenstein en Megen Recreatieschap Spaarnwoude Restaurant Jonkheer de Ram Restaurant t Fort Simplefly Slot Loevestein Sogyo Spykerboor Staatsbosbeheer (Batterij Brakel Batterij Poederoijen Fort bij t Hemeltje Fort Rijnauwen Fort Ruigenhoek Fort Tienhoven Werk aan de Groeneweg Werk aan de Spoorweg op de Diefdijk Werk aan de Waalse Wetering) Stadsherstel Stayokay Bunnik Stichting Ars Positum Stichting Bouwloods Utrecht Stichting C-Fordt Stichting Fort Sabina Stichting Herstelling Stichting Menno van Coehoorn Stichting Monumentenbezit Stichting Oude Hollandse Waterlinie Stichting Reinaerde Stichting tot beheer Fort Werk IV Stichting Uiteraard Uitermeer Studio Bassa Studio Harm Hasenaar Uiterwaarde V6 Waterlinie Valleisport Van Liere Lifestyle Vernissage Vesting Bergen op Zoom Vroeg Vuurtoreneiland VVV Altena en Biesbosch Wandelnet Waternet Waterschap Rivierenland Werk aan het Spoel Wijnfort Benoorden Purmerend Wijnfort Jutphaas ZOMO Dagbesteding Vesting Naarden 11

12 LINIEBREED.NL De website informeert over de diensten van SLO, de deelnemers, de jaarlijkse agenda, netwerkevents en nieuws en innovaties in het linieveld. De website had paginabezoeken in FONDS OP NAAM SLO richtte Fonds Fort Nieuwersluis op ten behoeve van activiteiten op het gebied van cultuur, natuur en educatie op en rondom Fort Nieuwersluis met als doel om meer mensen bij forten en waterlinies te betrekken alsmede om de lokale bevolking iets speciaals te bieden. CENTERCOM SUBSIDIEFONDS SLO heeft met de campagne Je ziet het pas als je het weet campagnebudget gewonnen bij Centercom subsidiefonds. Het budget wordt in 2018 tijdens het evenement Mooi Linieland in buitenreclame ingezet. Fort Asperen 12

13 STEUNBETUIGINGEN UNESCO SLO leverde een bijdrage aan het nominatiedossier UNESCO door deel te nemen aan bijeenkomsten en workshops en het schrijven van een steunbetuigingsbrief: Wij ondersteunen de nominatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, als uitbreiding op het bestaande werelderfgoed de Stelling van Amsterdam, voor het verkrijgen van de werelderfgoed status in juni De Nieuwe Hollandse Waterlinie is een belangrijke getuigenis van de nauwe relatie die Nederland van oudsher heeft met het water. De kunst van het bedwingen ervan heeft de Nederlandse bevolking geleerd het water te gebruiken als verdedigingsmiddel. Zo werd een vijandige natuurkracht een bondgenoot in tijden van oorlog. Hoewel water ook elders als verdedigingsmiddel werd ingezet is de schaal en nauwkeurigheid waarmee dat in Nederland gebeurde uniek. De toevoeging van de Nieuwe Hollandse Waterlinie aan het reeds bestaande Werelderfgoed van de Stelling van Amsterdam, maakt het verhaal van de strategische inzet van water bij de verdediging van Nederland compleet. Met deze steunbetuiging bevestigen wij ons nu en in de toekomst naar vermogen in te zetten om de uitzonderlijke universele waarde van dit toekomstig werelderfgoed te beschermen, te ontwikkelen en uit te dragen. We zetten ons om in aantasting tegen te gaan, de linie te beschermen en om deze zichtbaar, beleefbaar en toegankelijk te maken. INKOOPVOORDEEL SLO ging in 2015 een raamovereenkomst aan met Value2source dat inkoopvoordeel oplevert met betrekking op energie-inkoop. In 2017 profiteerden 9 deelnemers van dit gezamenlijke inkoopvoordeel. Linie-ondernemers kunnen sinds 2016 via SLO een eigentijds en betaalbaar website-design inkopen bij Simplefly. 2 deelnemers maakten hier gebruik van. Donatus is specialist in het verzekeren van o.a. kerken, monumenten en forten. Donatus beschikt over een speciale fortenverzekering voor forten, kazematten en bunkers. 4 deelnemers maakten gebruik van deze verzekering. Fort Isabella 13

14 LINIE AWARDS SLO reikt jaarlijks de Linie Awards aan ondernemers die zich op bijzondere wijze hebben ingezet voor het economisch rendabel maken van (een deel van) de Hollandse Waterlinie. Winnaar Linie Award 2017: Fort aan de Klop! Vernieuwend, professioneel, communicatief sterk, zakelijk succesvol: al 10 jaar een fort van formaat! Fort Pilaar 2017: Voor de 70 vrijwilligers van het Nederlands Vestingmuseum. Deze award inclusief een geldprijs van is specifiek bestemd voor forten die voornamelijk door vrijwilligers worden gerund. Het is de bedoeling dat winnaar de prijs besteedt aan een duurzame verbetering van het fort. Deze award wordt mogelijk gemaakt door het bedrijf Fort Evenementen. Werk aan t Spoel 14

15 EXTERNE OPDRACHTEN Advies SLO adviseerde Erfgoedvereniging Heemschut en Stichting Heemschut Hulpfonds over het bepalen van identiteit en imago ten behoeve van effectieve marketing, communicatie en fondsenwerving. Selectiecommissie SLO maakte deel uit van de selectiecommissie voor de nieuwe ondernemers voor Fort bij Abcoude. Doel is om het fort van de Stelling van Amsterdam vaker toegankelijk te maken voor publiek en te zorgen dat het met een nieuwe functie een meerwaarde krijgt voor de omgeving. Uit 9 plannen is gekozen. De winnaar is iemand met gevoel voor cultuurhistorie en natuur, die verbinding zoekt met de omgeving en heeft bewezen ervaring met ondernemen. Website en social media Stelling van Amsterdam SLO verzorgt sinds 2017 de publiekscommunicatie van de Stelling van Amsterdam. stellingvanamsterdam.nl had in bezoeken en paginaweergaven. De Facebookpagina stellingvanamsterdam had likes en het volgers. Fort Honswijk 15

16 SLO faciliteert, adviseert en verbindt en is een gangbaar loket voor alle linie-actoren. Leefstijlen onderzoek en advies SLO begeleidde 6 forten van de Stelling van Amsterdam i.s.m. Bureau voor Ruimte & Vrije Tijd. Samen is gezocht naar antwoorden op diverse vragen: is er vraag naar ons product, is ons product een mooie aanvulling op bestaande producten, waar wonen de mensen die passen bij de leefstijl van ons aanbod en hoe bereik je die? Duurzameforten.nl Via duurzameforten.nl krijgen erfgoedeigenaren, ondernemers en vrijwilligers toegang tot de specifieke mogelijkheden om energie te besparen op bijvoorbeeld een fort, in een vesting of in een genieloods. In samenwerking met De Groene Grachten is aan 3 forten advies uitgebracht. De website duurzameforten.nl had sinds de lancering unieke bezoekers. Dé toolbox om uw fort, vesting of genieloods duurzaam te maken. tip tip tip Is uw fort al klaar voor de toekomst? Bekijk de opties op en start meteen met uw eigen project! Voorbeeldprojecten bij u in de buurt De Groene Grachten Kunstfort bij Vijfhuizen 16

17 VERBINDEN Door liniepartners van verschillende linies met elkaar te verbinden en ook door ondernemers van de forten en vestingsteden bij elkaar te brengen, ontstaan er vruchtbare samenwerkingen op diverse terreinen. Samen staan we sterker! LINIENIEUWS Via de linie e-nieuwsbrief brengt SLO lezers op de hoogte van de ontwikkelingen op de forten en waterlinies in Nederland. Aangevuld met tips en kennisoverdracht. De nieuwsbrief verschijnt eens per maand. In 2017 zijn er 13 nieuwsbrieven verzonden. Muiderslot en Westbatterij 17

18 KENNIS- EN NETWERKMEETINGS SLO brengt ondernemers, eigenaren, overheden, vrijwilligers en andere actoren in de linies met elkaar in contact. Om de krachten te bundelen en kennis en ervaring uit te wisselen organiseerde SLO 4 kennis- en netwerkmeetings: Nieuwjaarsborrel Fort Altena, 19 januari 138 linierelaties aanwezig Yvonne Pit van Fort Altena vertelde over de ontwikkelingen op het fort en de diverse gebruiksfuncties. Ook was er een presentatie over het duurzaamheidsproject Groene Forten. Fort Nieuwersluis 30 maart Thema: belang van videofilmpjes op social media. 43 linierelaties aanwezig Training Storytelling op Fort Nieuwersluis 3 juli In groepen van 3 werden 82 enthousiaste gidsen/vrijwilligers van de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie getraind in het vertellen van hun verhaal d.m.v. de principes storytelling. De aanwezigen gaven de trainingen gemiddeld een 8! Fort Asperen 31 augustus Thema: meten is weten Een Google Adword-specialist van INTK liet zien hoe je effectief gebruik kunt maken van Google Analytics. 40 linierelaties aanwezig Fort Altena 18

19 LID VAN EFFORTS In november gaf SLO in Berlijn een presentatie tijdens een internationale conferentie ter ere van de oprichting van EFFORTS (European Federation of Fortified Sites), het netwerk voor behoud en ontwikkeling van het Europees militair erfgoed zoals vestingsteden, forten en linies. SLO ondertekende het manifest en werd uiteraard lid. ADVIES EN PRESENTATIES Naar schatting stelden ondernemers en potentiële fortondernemers 146 vragen aan SLO. SLO heeft bijgedragen aan: Werkgroep communicatie Oude Hollandse Waterlinie Begeleidingsgroep toeristische marketing Nieuwe Hollandse Waterlinie Brainstormsessie Fort Honswijk Erfgoeddag Zuid-Holland (presentatie) Workshop koepelnaam Stelling van Amsterdam en Nieuwe Hollandse Waterlinie Grafische school Utrecht (presentatie) Lustrumbijeenkomst VEP Waterliniemuseum (presentatie) Congres toerisme en vrije tijd hogeschool Saxion (presentatie) Liniebreed Communicatie Overleg (2x) WATERLINIELABEL TRADEMARK Het Waterlinie Label intensiveert de samenwerking tussen alle waterlinies, ondernemers en overheden in de waterlinies. Het label staat op alle uitingen van SLO. SLO stimuleert het gebruik van het label voor versterking van de waterlinies en forten als geheel. Fort Sabina 19

20 Doe alles wat je doet met hart en ziel HET TEAM SLO had in 2017 drie medewerkers in vaste dienst: directeur Juke van Niekerk (32 uur en per ingang van 1 oktober 36 uur), marketingmanager Titia de Zeeuw (32 uur) en medewerker marketing & events Leonie Wijsman (24 uur). Daarnaast versterkt vrijwilliger Margot Otten het team sinds Heusden 20

21 De Raad van Toezicht functioneert van uit één gezamenlijke verantwoordelijkheid. RAAD VAN TOEZICHT De Raad van Toezicht vergaderde in 2017 vier keer. Belangrijkste onderwerpen van gesprek waren het jaarverslag en de jaarrekening 2016 (waarmee de RvT instemde), de voortgang van het jaarplan 2017 en de voorbereiding van de begroting en het jaarplan De RvT volgde de inhoudelijke en financiële voortgang in 2017 en had vooral aandacht voor de financiële dekking voor de plannen voor De Raad van Toezicht functioneert vanuit één gezamenlijke verantwoordelijkheid en heeft de aandachtsgebieden verdeeld over de leden naar deskundigheid en belangstelling. De samenstelling van de Raad in 2017: Albert van den Bosch, voorzitter (afgetreden op 7 maart 2017) Burgemeester Zaltbommel met de nevenfuncties: Plaatsvervangend voorzitter Politieteam De Waarden (politieregio Oost Nederland) Lid Veiligheidscollege Gelderland-Zuid Voorzitter Stichting St. Maartenskerk Voorzitter Manhuysfonds Lid Comité van Aanbeveling van Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Nederland (VPTZ) Lid Comité van Aanbeveling van de Stichting Vrienden van de Kapel van het Jeroen Bosch Lid Comité van Aanbeveling DVB Foundation Ambassadeur van de Matthäuspassion, stichting muziek in de St. Maartens kerk Arnold van Vuuren, (plaatsvervangend) voorzitter Directeur Scheepvaart Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) met de nevenfuncties: Voorzitter Commissie Ruimtelijke Kwaliteit en erfgoed gemeente Woerden Secretaris Stichting Historische Groenmonumenten Tom Stefels Directeur Beacon met nevenfuncties: Commissaris bij Outdare Branding BV Commissaris bij Eyegle BV Lid raad van Advies Edgeleap BV Laurent van den Nouwland Programmadirecteur Rentederivaten met nevenfunctie: Voorzitter RvT bibliotheek Utrecht Arnoud van Mosselveld Kunstenaar met nevenfuncties: Bestuur Stichting De Pastoe Fabriek (secretaris) Bestuur Stichting Sint Geertruidensteenfonds (secretaris) 21

22 FINANCIËN Stichting Liniebreed Ondernemen is een organisatie zonder winstobjectief. SLO heeft drie pijlers om de organisatie kostendekkend te maken: provinciale opdrachtsubsidies, losse opdrachten van (andere) liniepartners en last but not least bijdragen van onze deelnemers en onze sponsor. In 2017 kreeg SLO een opdracht om de publiekscommunicatie van het programma Nieuwe Hollandse Waterlinie en het programma Stelling van Amsterdam te verzorgen. Hiertoe zette SLO een aantal generieke middelen in, zoals de productie van het FORT! magazine, de website forten.nl en de jaarlijkse liniebrede events. Ook het bemannen van het publieksloket hoorde hierbij. In 2017 besloeg deze opdracht 40% van de totale jaarbegroting van SLO. SLO werkt daarnaast ook in opdracht van diverse individuele partijen. Zo verzorgde SLO de specifieke publiekscommunicatie van de Stelling van Amsterdam (o.a. beheer website, inzet social media en productie nieuwsbrief). Voor het linieteam maakte SLO de nieuwe Z-Cards Nieuwe Hollandse Waterlinie en werd er een vervolg gegeven aan de rondreizende expositie Forten van Boven, een meerjarig project dat in 2016 startte. Vanwege de samenwerking ten behoeve van de UNESCO Werelderfgoed nominatie van de Stelling van Amsterdam en Nieuwe Hollandse Waterlinie maakte SLO een online toolkit voor beide linies. Samen met Stichting de Groene Grachten ontwikkelde SLO de website duurzameforten.nl. In opdracht van de provincie Zuid-Holland (Erfgoedtafel Oude Hollandse Waterlinie) maakte SLO in 2017 een start met het project Oude Hollandse Waterlinie, Samen on- en offline. De derde pijler is de deelnemersbijdrage. In 2017 waren 187 deelnemers deelnemer van SLO die allen een bijdrage betaalden van 350. Linielocaties waar nog geen ondernemer/exploitant actief is, zijn doorgaans deelnemer van SLO via de eigenaar. Hiertoe maakte SLO met diverse grote linieeigenaren (zoals Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Landschap Noord- Holland, Stadsherstel N.V., Gemeente Utrecht en Recreatieschap Spaarnwoude) afspraken. Een sponsorbijdrage ontvangt SLO van Donatus, een collectieve monumentenverzekeraar. Fort Voordorp 22

23 BALANS PER 31 DECEMBER 2017 ACTIVA Vaste activa B-1 Materiële vaste activa Vlottende activa B-2 Vorderingen Debiteuren Te vorderen inzake subsidies/projecten Overige vorderingen en overlopende activa B-3 Liquide middelen Totaal activa PASSIVA Eigen Vermogen B-4 Algemene reserve Kortlopende schulden B-6 Crediteuren B-7 Verplichtingen subsidies/projecten B-8 Belastingen, sociale lasten, pensioenen B-9 Overige schulden en overlopende passiva Totaal passiva

24 EXPLOITATIEOVERZICHT Exploitatieresultaat Organisatie (E-1) Opbrengsten t.b.v de organisatie Algemene inkomsten Af: kosten algehele promotie/activiteiten Organisatiekosten Personeelskosten Afschrijvingen Huisvestingskosten Kantoorkosten Reiskosten Algemene kosten Diverse baten en lasten Doorbelast aan projecten Resultaat organisatie Exploitatieresultaat Projecten (E-2) Opbrengsten t.b.v. projecten Project inkomsten Projectkosten Loonkosten t.b.v. projecten Overige projectkosten Resultaat projecten Totaal exploitatieresultaat

25 2018 FOCUS OP ORGANISATIE EN GROEI Stichting Liniebreed Ondernemen gaat onverminderd door om gestelde doelen te bereiken. Het is het moment om de organisatie klaar te stomen voor een volgende stap in haar ontwikkeling. SLO wil de positie van de forten en waterlinies binnen de recreatieve, zakelijke en toeristische branche verder versterken. Zo zal SLO, naast het altijd up-to-date aanbod op forten.nl, een nieuwe tool ontwikkelen die het aanbod van de forten en linies ook voor zakelijke klanten en touroperators toegankelijk en inzichtelijk maakt. Via de liniecommunity verzamelt SLO branchegegevens om aan te tonen wat de effecten van de investeringen in de linies en de inspanningen op het gebied van marketing en communicatie zijn. Er komt een nieuw CRM-systeem, dat het relatiebeheer van het brede netwerk van SLO versterkt. De corporate website krijgt een update, zodat de site nog beter uitdraagt wat SLO voor liniespelers kan betekenen. SLO wil de afzonderlijke waterlinieorganisaties en partijen in de vorm van opdrachten vaker ondersteunen en faciliteren. Inkomsten uit deze activiteiten komen ten goede aan de marketing en promotie van de waterlinies als geheel, het ondersteunen van het ondernemerschap in de linies en het verbinden van partijen. Last but not least zal SLO zich wederom tot het uiterste inspannen om de opdrachten van haar opdrachtgevers met succes uit te voeren. SLO is haar deelnemers, haar sponsors en opdrachtgevers - in het bijzonder het programmabureau Nieuwe Hollandse Waterlinie en het programmabureau Stelling van Amsterdam - zeer dankbaar voor het in de organisatie gestelde vertrouwen. Vuurtoreneiland 25