Evaluatie bezwaren 2017

Transcriptie

1 Evaluatie bezwaren 2017

2 Inhoudsopgave 1 Ontwikkeling bezwaren afgelopen jaren Inleiding Vergelijking bezwaren 2015, 2016 en Bezwaarschriften Totaal afgehandelde bezwaarschriften Bezwaren tegen de heffingen Onjuiste gebruiker Onjuiste eigenaar Bezwaren tegen de WOZ-waarde en objectafbakening Wijziging WOz-waarde na bezwaar Groot zakelijk gerechtigden en no cure no pay-bureaus 12 Bijlage A: Detailinformatie gegrond verklaarde heffingsbezwaren objectfout 14 Bijlage B: Detailinformatie gegrond verklaarde bezwaarschriften maatstaffout 15 Colofon Auteur Jolanda de Bond Datum Evaluatie bezwaren

3 Samenvatting Deze bezwarenevaluatie is uitgevoerd om te leren van wat er fout gaat, te kijken of we op de goede weg zijn en ook om te bepalen waar we als organisatie verbeteringen kunnen doorvoeren. Daarbij hebben we een aantal categorieën van gegrond verklaarde bezwaren onderscheiden. De grootste groep gegrond verklaarde bezwaren gaan over aanslagen die opgelegd zijn aan onjuiste gebruikers van panden, met name bij bedrijven. Op dit moment wordt gewerkt aan een koppeling met het Nieuw Handelsregister (NHR) voor verwerking van bedrijfsbeëindigingen en aanlevering van nieuwe bedrijven. Daarnaast heeft GBLT afgelopen jaar een ontdubbeling van objecten uitgevoerd. We hadden voor één adres zowel een bedrijfsobject als een WOZ-object in ons systeem staan. Inmiddels zijn deze gegevens samengevoegd tot één object. We gaan nu onderzoeken of het mogelijk is om wijzigingen van eigenaar en gebruiker die we aangeleverd krijgen vanuit de LV-WOZ, ook toe te passen voor de bedrijfsgegevens om zo een kwaliteitsslag te maken. De grootste groep bezwaren bij de eigenarenbelastingen is dat iemand op 1 januari geen eigenaar is. De eigenarengegevens neemt GBLT af bij de basisregistratie van het Kadaster. De situatie op 1 januari is bepalend voor de aanslagoplegging. Belangrijk is het daarom om te onderzoeken wanneer GBLT de mutaties van november en december aangeleverd krijgt. Ook is het interessant om te onderzoeken of de eigenaar wel juist in de LVWOZ stond op 1 januari. We gaan dit verder analyseren. De toegekende bezwaren tegen de WOZ-beschikking hebben grotendeels te maken met de hoogte van de WOZ-waarde. Er zijn 3 hoofdredenen voor toekenning van deze bezwaren, namelijk: 1. Op basis van de primaire en secundaire kenmerken (bijvoorbeeld inhoud, oppervlakte, bouwjaar, kwaliteit of onderhoud van een pand); 2. Op basis van vergelijkingsobjecten; 3. Op basis van eigen transactiecijfers (marktanalyse van verkoop- en huurcijfers) ten opzichte van de vastgestelde WOZ-waarde. GBLT werkt aan een aantal verbeteracties om het aantal bezwaren op basis van bovenstaande redenen terug te dringen. Een voorbeeld hiervan is het plan van aanpak dat wordt opgesteld om de kwaliteit van de gegevens van woningen en niet-woningen te verbeteren. Daarnaast organiseert GBLT vanaf het belastingjaar 2018 een vooroverleg met de groot zakelijk gerechtigden (woningbouwcoöperaties). In dit vooroverleg worden de vast te stellen waardes en de bijbehorende gegevenssets doorgesproken. Doel is om op deze wijze aan de voorkant de gegevens juist en duidelijk te hebben om zo bezwaren achteraf zo veel mogelijk te voorkomen. Evaluatie bezwaren

4 1 Ontwikkeling bezwaren afgelopen jaren 1.1 Inleiding In dit document wordt de afhandeling van de bezwaren in 2017 geëvalueerd. Hierin zijn de ambtshalve verminderingen meegenomen. Dat zijn verminderingen naar aanleiding van bijvoorbeeld telefonisch contact of een interne controle. Deze evaluatie bestaat uit twee delen. Het eerste deel is een vergelijking van het aantal bezwaren en ambtshalve verminderingen ten opzichte van voorgaande jaren. Het tweede deel gaat in op de inhoud en afhandeling van de bezwaren. Worden ze toegekend dan wel afgewezen en waar gaan de bezwaren over. 1.2 Vergelijking bezwaren 2015, 2016 en 2017 Het volgende overzicht toont het percentage ontvangen bezwaren in 2015, 2016 en 2017 ten opzichte van de verzonden aanslagen en invorderingsdocumenten. In 2017 zijn er ten opzichte van 2015 en 2016 meer aanslagen verstuurd. Dit heeft te maken met extra controles die wij in 2017 op de aanslagoplegging hebben gedaan. Hierdoor zijn er extra aanslagen uit oude jaren opgelegd. Het aantal verzonden invorderingsdocumenten is nagenoeg gelijk over de verschillende jaren. Vergelijking bezwarenpercentages 2015, 2016 en 2017 Uit het overzicht blijkt dat net als voorgaande jaren het percentage bezwaren zuiveringsheffing bedrijfsruimten ten opzichte van de verzonden aanslagen het hoogst ligt met ruim 10% in Dat is ook de reden waarom deze bezwaren als aparte categorie zijn toegevoegd aan de grafiek. In aantallen ontvangen we de meeste bezwaren tegen het gecombineerde aanslagbiljet. Dit betreffen bezwaren tegen de zuiveringsheffing, watersysteemheffing ingezetenen (woonruimteaanslag) en de watersysteemheffing eigenaren. Er is bij deze bezwaren in 2017 zowel procentueel als in absolute aantallen een daling te zien ten opzichte van voorgaande jaren. Voor de bezwaren tegen de invorderingskosten geldt hetzelfde. Evaluatie bezwaren

5 In 2017 zijn meer WOZ-bezwaarschriften ontvangen dan in Voor de woningen zijn er 407 bezwaarschriften meer ontvangen en voor de niet-woningen 122. Vergelijking aantallen bezwaren 2015, 2016 en 2017 Evaluatie bezwaren

6 2 Bezwaarschriften Totaal afgehandelde bezwaarschriften 2017 In deze analyse maken we onderscheid in 3 groepen bezwaarschriften, namelijk: - Bezwaarschriften tegen de heffingen; - Bezwaarschriften tegen de WOZ-waarde (WOZ-beschikking); - Bezwaarschriften tegen de invorderingskosten. De aantallen afgehandelde bezwaarschriften in deze drie categorieën in 2017 verhouden zich als volgt: Daarbij zijn overigens ook de ambtshalve verminderingen meegenomen. Dit zijn correcties op aanslagen naar aanleiding van bijvoorbeeld een controle of telefonisch contact. Ook te laat ingediende bezwaarschriften worden, als de aanslag onjuist blijkt, ambtshalve verminderd. Onderstaande diagram en tabel geven de verhouding tussen de aantallen bezwaarschriften weer en het percentage bezwaarschriften ten opzichte van de verzonden aanslagen en invorderingsdocumenten. % Bezwaarschriften ten opzichte van verzonden documenten Als we deze percentages vergelijken met de Benchmark 2016 uitgevoerd door de Landelijke Vereniging Lokale Belastingen (LVLB), dan zien we dat bij GBLT het percentage bezwaren tegen de heffingen, ten opzichte van opgelegde aanslagen, onder het gemiddelde van de benchmark van 3,26% ligt. Het percentage bezwaren tegen de WOZ-waarde ligt wat hoger. In de benchmark 2016 ligt het percentage bezwaren tegen de WOZ-waarde van woningen op 1,10% en van niet-woningen op 5,61%. Bij GBLT ligt dit in 2017 op 2,62% voor woningen en 7,09% voor niet-woningen. Daarbij dient opgemerkt te worden dat de benchmark een gemiddelde is van slechts 16 deelnemers. De uitkomst kan daarmee niet representatief genoemd worden. We zijn nog op zoek naar een goede maatstaf. Evaluatie bezwaren

7 Bezwaren invordering zijn bezwaarschriften gericht tegen de kosten van de aanmaning, het dwangbevel of de in rekening gebrachte rente. Van deze bezwaren hebben we alleen gegevens over de aantallen. We hebben geen informatie beschikbaar over redenen van bezwaar. GBLT gaat de registratie van bezwaarreden uniformeren en optimaliseren voor In het vervolg van deze evaluatie worden de in 2017 afgehandelde bezwaren tegen de heffingen en de WOZ-beschikking verder geanalyseerd. 2.2 Bezwaren tegen de heffingen Heffingsbezwaren zijn bezwaarschriften gericht tegen de verschillende heffingen die op de aanslagbiljetten van GBLT staan. Dit zijn zowel de waterschapsbelastingen als de gemeentelijke belastingen. Van het aantal bezwaarschriften dat in 2017 is afgehandeld, is 76% (deels) gegrond verklaard. Als we vervolgens een verdere verdiepingsslag maken bij de gegrond verklaarde bezwaarschriften, dan kunnen we de bezwaarschriften indelen in een aantal groepen. Dat zijn de volgende categorieën: - Bezwaren door aanslagen opgelegd aan iemand die niet de gebruiker is van de woon- of bedrijfsruimte (gebruikersfout); - Bezwaren door onjuiste gegevens van pand of perceel waar de aanslag over gaat (objectfout); - Bezwaren door een onjuiste maatstaf op de aanslag. Dit kan bijvoorbeeld een onjuiste WOZwaarde zijn of een onjuist aantal vervuilingseenheden waar de aanslag op is gebaseerd (maatstaffout); - Bezwaren door aanslagen opgelegd aan iemand die geen eigenaar is (eigenarenfout); - Onbekend: van deze bezwaren zijn geen gegevens vastgelegd over de inhoud van het bezwaarschrift. In het derde kwartaal van 2018 wordt het werkproces binnen GBLT hierop aangepast, zodat deze categorie kleiner wordt en er meer gegevens beschikbaar zijn. Evaluatie bezwaren

8 Ten opzichte van het aantal opgelegde aanslagen leidt dit tot de volgende percentages gegrond verklaarde bezwaarschriften per categorie bezwaarreden: ONJUISTE GEBRUIKER De meest voorkomende oorzaak van gegrond verklaarde bezwaarschriften is, zowel in aantal als in percentage ten opzichte van de opgelegde aanslagen, een onjuiste gebruiker. De aanslag is opgelegd aan iemand die niet de gebruiker is van de woon- of bedrijfsruimte. Het kan zijn dat een verhuizing niet goed verwerkt is, een bedrijfsbeëindiging niet (tijdig) verwerkt is of niet geregistreerd is in het Nieuw Handelsregister (NHR). In het onderstaande overzicht staan de redenen waarom een bezwaar met als reden onjuiste gebruiker gegrond is verklaard (uitgedrukt in % ten opzichte van de verzonden aanslagen). Bij een onjuiste belastingplichtige is de aanslag opgelegd aan een persoon of bedrijf die geen gebruiker (meer) is van een pand. Bij bedrijven is daarbij onderscheid gemaakt in: - Bedrijven die volgens het Nieuw handelsregister (NHR) niet meer gevestigd zijn op het betreffende adres (controle in deze registratie), en; - Bedrijven waarvan uit nader onderzoek is gebleken dat ze niet (meer) gevestigd zijn op het betreffende adres, maar nog wel een inschrijving hebben in de NHR. Evaluatie bezwaren

9 Onjuist verwerkte verhuizingen zijn eveneens onder te verdelen in twee groepen: - Verhuizingen die niet goed staan in de Basisregistratie personen (Brp), dat zijn er 1.844; - Verhuizingen die niet goed in ons systeem verwerkt zijn, in totaal 327. In onderstaande tabel staan de aantallen van alle bezwaarredenen genoemd. De onderverdeling tussen natuurlijke personen en bedrijven (niet natuurlijke personen) is als volgt. De grootste groep gegrond verklaarde bezwaren zijn aanslagen opgelegd aan bedrijven die geen gebruiker zijn van een pand. Op dit moment wordt gewerkt aan een koppeling met het Nieuw Handelsregister (NHR). Alle gegevens over bedrijfsbeëindigingen krijgen we aangeleverd en worden verwerkt. Hetzelfde geldt voor de nieuwe bedrijven, die krijgen we nu ook aangeleverd. Daarbij dient echter wel opgemerkt te worden dat de NHR niet altijd actueel is. Bedrijven hebben geen plicht om hun registratie goed te houden. Daarnaast worden bedrijven bewust niet uitgeschreven. Daardoor blijven er foute aanslagen verstuurd worden. Afgelopen jaar heeft GBLT een ontdubbeling van objecten uitgevoerd. We hadden voor één adres zowel een bedrijfsobject als een WOZ-object in ons systeem staan. Inmiddels zijn deze gegevens samengevoegd tot één object. Naast dat dit bijdraagt aan een betere controle op volledigheid, heeft deze aanpassing een ander mogelijk voordeel. We gaan nu onderzoeken of het mogelijk is om wijzigingen van eigenaar en gebruiker die we aangeleverd krijgen vanuit de LV WOZ, ook toe te passen voor de bedrijfsgegevens (gebruikers van bedrijfsruimten). Het gebruiken van de gegevens vanuit de LV WOZ kan mogelijk zorgen voor een kwaliteitsslag in de gebruikersgegevens van bedrijfsruimten. Evaluatie bezwaren

10 2.2.2 ONJUISTE EIGENAAR Gegronde bezwaarschriften in de categorie Eigenarenfout zijn terug te herleiden tot drie bezwaarredenen: - De aanslag is niet opgelegd aan de eigenaar op 1 januari; - De tenaamstelling van de aanslag is onjuist; - Het zakelijk recht (bijvoorbeeld gebruik en bewoning of vruchtgebruik) is beëindigd. In onderstaande tabellen is af te lezen dat de onjuiste eigenaar de grootste groep van gegronde bezwaren is. Van de eigenarenbelastingen is de grootste groep gegrond verklaarde bezwaarschriften, dat de aanslag aan iemand is opgelegd die geen eigenaar is op 1 januari (de peildatum). De eigenarengegevens neemt GBLT af bij de basisregistratie van het Kadaster. De situatie op 1 januari is bepalend voor de aanslagoplegging. Belangrijk is het daarom om te onderzoeken wanneer GBLT de mutaties van november en december aangeleverd krijgt. Als het Kadaster later in het jaar mutaties aanlevert met terugwerkende kracht die van invloed zijn op de peildatum van 1 januari, dan kan dat een oorzaak zijn voor het opleggen van belastingaanslagen aan onjuiste eigenaren. Ook is het interessant om te onderzoeken of de eigenaar wel juist in de LV WOZ stond op 1 januari. We gaan dit verder analyseren. In de bijlage is een verdere detaillering van de gegevens van de categorieën objectfout en maatstaffout toegevoegd. Evaluatie bezwaren

11 2.3 Bezwaren tegen de WOZ-waarde en objectafbakening GBLT voert voor de gemeente Bunschoten, Dalfsen, Dronten, Leusden, Nijkerk en Zwolle de wet WOZ uit. Dit betekent dat GBLT de WOZ-waarde bepaalt voor de panden en de afbakening uitvoert van de zelfstandige eenheden (WOZ-objecten). In totaal zijn in bezwaren tegen de WOZ-waarde en afbakening ontvangen. In 224 gevallen is het bezwaar ingetrokken. In totaal betreft het objecten. Omdat een bezwaar betrekking kan hebben op meerdere objecten volgt hierna een analyse op objectniveau. Onderstaande staatje geeft weer van tegen hoeveel procent van de woningen en niet-woningen GBLT een bezwaarschrift heeft ontvangen tegen de waarde of afbakening. Ten opzichte van 2016 is het aantal woningobjecten in bezwaar met 712 gestegen, een stijging van 0,56%. De stijging van het aantal bezwaarschriften zit met name in de gemeenten Bunschoten en Dalfsen. Voor de niet-woningen is het aantal objecten in bezwaar met 76 afgenomen, ruim 1% minder dan vorig jaar. Van 259 objecten is het bezwaarschrift ingetrokken. Van de afgehandelde bezwaarschriften is het bezwaar van 46% van de objecten (deels) gegrond verklaard en 54% ongegrond. Voor objecten is het bezwaar gegrond verklaard, voor objecten is het bezwaar gehandhaafd. Het merendeel van de gegrond verklaarde bezwaarschriften gaat over de vastgestelde WOZ-waarde van een pand, namelijk 92%. De overige 8% van de bezwaren gaan over de afbakening en het gebruik van een object. Evaluatie bezwaren

12 Er zijn drie hoofdredenen voor de toekenning van de WOZ-waardebezwaren, namelijk: 1. Op basis van de primaire en secundaire kenmerken. Onder primaire kenmerken verstaan we onder andere inhoud, oppervlakte en bouwjaar. Onder secundaire kenmerken verstaan we bijvoorbeeld kwaliteit, onderhoud, voorzieningen en uitstraling van een object; 2. Op basis van vergelijkingsobjecten; 3. Op basis van eigen transactiecijfers (marktanalyse van verkoop- en huurcijfers) ten opzichte van de vastgestelde WOZ-waarde. GBLT werkt aan een aantal verbeteracties om het aantal bezwaren op basis van bovenstaande redenen terug te dringen. Een voorbeeld hiervan is het plan van aanpak dat wordt opgesteld om de kwaliteit van de gegevens van woningen en niet-woningen te verbeteren WIJZIGING WOZ-WAARDE NA BEZWAAR Als toetsingskader voor de afhandeling van de bezwaren heeft GBLT de eisen van de waarderingskamer als norm gesteld. Aan de eisen voor de totale waardeverminderingen wordt zowel voor de woningen als niet-woningen voldaan. Woningen Het percentage objecten waarvoor de waarde is veranderd ten opzichte van alle objecten moet kleiner zijn dan 2,5%. Dit is voor GBLT 1,18%. De totale waardeverandering als gevolg van bezwaar en ambtshalve verandering ten opzichte van de totale WOZ-waarde moet kleiner zijn dan 0,4%. Voor 2017 ligt dit percentage voor GBLT op 0,17% Niet- woningen Het percentage objecten waarvoor de waarde is veranderd ten opzichte van alle objecten moet kleiner zijn dan 5%. In 2017 ligt dit percentage voor GBLT op 2,66%. De totale waardeverandering als gevolg van bezwaar en ambtshalve verandering ten opzichte van de totale WOZ-waarde van de gemeente moet kleiner zijn dan 1,0%. Voor 2017 ligt dit percentage op 0,89% GROOT ZAKELIJK GERECHTIGDEN EN NO CURE NO PAY-BUREAUS Wanneer we inzoomen op het aantal bezwaarschriften dan zien we dat objecten in bezwaar afkomstig van een groot zakelijk gerechtigde. Dat is 29% van het totaal aantal objecten waartegen bezwaar is gemaakt. Groot zakelijk gerechtigden zijn met name de woningbouwcoöperaties. Vanaf het belastingjaar 2018 organiseert GBLT een vooroverleg met deze groot zakelijk gerechtigden. In dit vooroverleg worden de vast te stellen waardes en de bijbehorende gegevenssets doorgesproken. Doel is om op deze wijze aan de voorkant de gegevens juist en duidelijk te hebben om zo bezwaren achteraf zo veel mogelijk te voorkomen. De effecten hiervan moeten in 2018 zichtbaar worden. Andere opvallende categorie zijn de bezwaren ingediend door de zogenoemde no cure no paybureaus. Zo n 30% van de bezwaarschriften is afkomstig van een dergelijk bureau. Dit zijn bureaus die bezwaar maken namens burgers en bedrijven met een verzoek om proceskostenvergoeding. Wanneer het bezwaar wordt toegekend, ontvangen zij die proceskostenvergoeding. Bij een afwijzing Evaluatie bezwaren

13 van het bezwaar brengen zij geen kosten in rekening bij hun klanten voor de door hen geleverde dienst. In 2017 zien we een toename van 4% van deze bezwaren te zien ten opzichte van Evaluatie bezwaren

14 Bijlage A: Detailinformatie gegrond verklaarde heffingsbezwaren objectfout Redenen gegrond verklaarde bezwaarschriften in de categorie objectfout ((% ten opzichte van verzonden aanslagen) Redenen gegrond verklaarde bezwaarschriften in de categorie objectfout Verhouding bezwaren van natuurlijke en niet natuurlijke personen Evaluatie bezwaren

15 Bijlage B: Detailinformatie gegrond verklaarde bezwaarschriften maatstaffout Redenen gegrond verklaarde bezwaarschriften in de categorie maatstaffout ((% ten opzichte van verzonden aanslagen) Redenen gegrond verklaarde bezwaarschriften in de categorie maatstaffout Verhouding bezwaren van natuurlijke en niet natuurlijke personen Evaluatie bezwaren

16 Evaluatie bezwaren