Spierv ez elgrootte s pierv ezeltype paradox. Wikipedia.org. Wikip edia. org. Actieve kracht (N) Muscle length (mm)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Spierv ez elgrootte s pierv ezeltype paradox. Wikipedia.org. Wikip edia. org. Actieve kracht (N) 12. 22 24 26 28 30 32 34 36 38 Muscle length (mm)"

Transcriptie

1 Spierv ez elgrootte s pierv ezeltype paradox Wikipedia.org sarc o me re Wikip edia. org sarc o me re sarc o me re Actieve kracht(n) Muscle length (mm) Actieve kracht (N) Muscle leng th (m m) 1

2 Anabole factoren insuline Mechanische belasting Aminozuren cytokinen ph ADP/ATP temperatuur Ca + P Wikipedia.org Grote spiervez eldiam eter Zuurstof Kleine spier vez eldiam eter Snelle type myosine z war e ket ens Glycolytis ch m etabolis me Langz O am e my osine z ware k etens Oxidatief m etabolis me Hoge [myoglobine] Hoge vezel capillairedic htheid Hoge [my oglobine] Hoge v ez el Ocapillair edic htheid Hickson, 198 Concurrent training eff ect Piekvermog en Genetische factoren Mitochondriële dichtheid en zuurstof aanvoer capilairen en myoglobine Stead y st at e vermogen Histologische bepaling v an de mitochondriële dichtheid Succinaat dehy drogenase (SDH) Xenopus laevis m. iliofibularis Succinaat dehydrogenase (SDH) Van der Laarse et al. (1989) CSA * V O 4 D O PO max M Van der Laarse et al. (1998) Pcrit ~ 14 mmhg

3 ATPase I capillairen SDH IIA IIA IIA/X myoglobine Aangepast uit Lodish et al..molecular Cell Biology 4 th edition () W.HFreedmanand company Spier morfologie en localisatie van het DNA Grounds, M. D. et al. () 3

4 Calcium activeert enzymen die betrokken zijn bij de afbraak van spiereiwitten Jackmane Kandarian ( 4 ) fibroblast IGF -1, MG F, Collagen fibres adipocyte IGF -1 rece pt ors F G F, H G F, my o st ati n e Ca + Stretch sensiti ve Ca + channels Extracellular matrix Integrins/ Dystroglycans SL BL Basal lamina Ca + e.g. IGF -1 MG F NO FAK MAPKs Fo rce Scale bar is 1 µm Heinemeier et al. 7 Heinemeier et al. 7 4

5 Walker et al Jaspers et al. 8 Tetanische kracht (% initiële waarde) kweekperiode (dagen) IGF -1 cont rol Oppervlak dwarsdoorsnede (% Verandering t.o.v. van pre-kweek) contr ole IGF-1 * P <. 1 # sarcomeres in series control IGF-1 5

6 myostatine % change in CSA control * SB43154 Specifi cforce (%pre-culture value) pre pos t Te ta n ic f or c e ( %o f va l u ea td a y ) * Cultu re p eri od (d ays ) + Prolifer atie & fusie v an satelliet cellen + Verhoogde snelheid van trans latie PI3K Akt mtor + Toenam e in snelheid v an of mrna transcr iptie α-skeletal actin mrna Watt et al., M uscl e N erv e, i n p re ss cont rol SB Prolifer atie & fusie v an satellietcellen Rem ming v an de translatie PI3K Akt Rem ming v an transcr ipt ie Hoog oxidatieve kleine spiervezels hebben: mtor Meer kernen en satelliet cellen (e.g. Schmallbruch en Hellhammer, 1977) Meer mrna voor actine en myosine (e.g. Habets et al. 1998) Meer ribosomen (e.g. Habets et al. 1998) 6

7 Warhol et al. (1985) hypoxie ROS Ca + Prolifer atie & fusie v an satelliet cellen Verhoogde snelheid van trans latie PI3K + Toenam e in de snelheid van mrna transcr ipt ie Akt mtor p-ampk et al. 7 Anabole factoren Aminozuren cytokinen insuline Mechanische ph belasting AMP/ATP temperatuur Ca + P p-am PK Genetische factoren Mitochondriële dichtheid en zuurstof aanvoer capilairen en myoglobine Piekvermog en Duurvermog en 7

8 De wijze waarop training adaptatie van het aantal sarc om eren en mitoc hondriën bepaalt, is het res ult aat van vele st imuli en s ignaaltrans duct ier out es die elk aar wederzijds ( negat ief of pos itief) beïnvloeden. locale ex pres sie van IGF-1 leidt tot een v er hoogde s ynthes e en ver laagde afbr aak. De rol van my ostatine in v olgroeide spierv ez els is nog onduidelijk. Synthes e van mit ochondriën vindt plaats door hoge c alc ium spiegels en een lage energie stat us in de spierv ez els. Het optim aliseren van trainingsstrat egiën ver eist inz icht in: - de wijz e waarop de vers chillende stim uli met elkaar inter acter en - de duur waar over de st imuli effect hebben. Bepaling van uit gangssit uatie van de sporter m et betrekk ing tot spiereigenschappen en bloedwaar den zijn bepalend v oor de pot entie voor adapt atie. (i. e. aantal spierv ez els, s piervezelgr ootte, m itoc hondriële dic htheid, hem atoc riet waar de, my oglobine en capillair e dicht heid) Dr. Tim van Wessel Drs. Janwille mtesterink Ing. Carla Offringa 8

FYSIOLOGIE VAN ROEIEN

FYSIOLOGIE VAN ROEIEN FYSIOLOGIE VAN ROEIEN 28-11-2015 Koen Levels OVERZICHT Over mijzelf Basisfysiologie van roeien Concurrerende training: kracht vs. duurtraining Oplossingen voor het concurrerende trainingseffect Fysiologische

Nadere informatie

SAMENVATTING. Spier en Bot in Training

SAMENVATTING. Spier en Bot in Training SAMENVATTING Spier en Bot in Training Door de verhoogde levensverwachting in de westerse samenleving zijn er steeds meer mensen die aan osteoporose (aandoening gekenmerkt door een verlaagde botdichtheid)

Nadere informatie

Inspanningsfysiologie. Energiesystemen. Fosfaatpool. Hoofdstuk 5. 1. Fosfaatpool 2. Melkzuursysteem 3. Zuurstofsysteem

Inspanningsfysiologie. Energiesystemen. Fosfaatpool. Hoofdstuk 5. 1. Fosfaatpool 2. Melkzuursysteem 3. Zuurstofsysteem Inspanningsfysiologie Hoofdstuk 5 Energiesystemen 1. Fosfaatpool 2. Melkzuursysteem 3. Zuurstofsysteem Fosfaatpool Anaërobe alactische systeem Energierijke fosfaatverbindingen in de cel Voorraad ATP en

Nadere informatie

_met_antwoorden.pdf. Tentamen met antwoorden. Vrije Universiteit Bewegingswetenschappen Spierfysiologie

_met_antwoorden.pdf. Tentamen met antwoorden. Vrije Universiteit Bewegingswetenschappen Spierfysiologie 2012-2013_met_antwoorden.pdf Tentamen 2012-2013 met antwoorden Vrije Universiteit Bewegingswetenschappen Spierfysiologie Tentamen spierfysiologie 2012/2013 Kies het juiste alternatief: 1. A. binnen 1 motor

Nadere informatie

L i mb u r g s e L a n d m a r k s

L i mb u r g s e L a n d m a r k s L i mb u r g s e L a n d m a r k s P r o g r a m m a I n v e s t e r e n i n S t ed e n e n D o r p e n, l i j n 2 ; D e L i m b u r g s e I d e n t i t e i t v e r s i e 1. 0 D o c u m e n t h i s t o

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray

Bepaling toezichtvorm gemeente Venray Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Venray F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k V e n

Nadere informatie

Al g e m e e n : O p a l o n z e a a n b i ed i n g en, a a n v a a r d i n g en, m ed ed el i n g en en o v er een k o m s t en v o o r o n d er s t a a n d e v er r i c h t i n g en z i j n u i t s l

Nadere informatie

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W +

H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + H a n d l e i d i n g d o e l m a t i g h e i d s t o e t s M W W + D o e l m a t i g h e i d s t o e t s v o o r g e b i e d e n w a a r v o o r g e e n b o d e m b e h e e r p l a n i s v a s t g e s

Nadere informatie

S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e

S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e S a m e nw e r k i n g e n s t r u c t u r e l e f o r m a t i e e x t e r n e v e i l i g h e id E i n d r a p p o r t a g e P r o v i n c i e L i m b u r g 23 april 2 0 0 7 D e f i n i t i ef r a p p

Nadere informatie

Profieltesten 10/31/2017. Programma. Talentontwikkeling Energiesystemen. Titel. Piekvermogen vs. Duurvermogen

Profieltesten 10/31/2017. Programma. Talentontwikkeling Energiesystemen. Titel. Piekvermogen vs. Duurvermogen Programma Profieltesten Hoe te gebruiken bij trainingssturing Dr. Koen Levels Inspanningsfysioloog KNRB 11:15 12:3 Deel 1 Profieltesten: fysiologische achtergrond Profieltesten: interpretatie Profieltesten:

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum

Bepaling toezichtvorm gemeente Meerlo-Wanssum Bepaling toezichtvorm 2007-2010 gemeente Meerlo-Wanssum F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k Provincie L i m b u r g, april 2 0 0 7 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k M e e

Nadere informatie

DE MEERWAARDE VAN DRONES BIJ BRANDBESTRIJDING

DE MEERWAARDE VAN DRONES BIJ BRANDBESTRIJDING DE MEERWAARDE VAN DRONES BIJ BRANDBESTRIJDING PROF. DR. VERSTOCKT STEVEN EN VANDECASTEELE FLORIAN ONDERZOEKSVRAAG UITGEVOERD DOOR VERKAEMER SANDER VOOR HET BEHALEN VAN DE GRAAD VAN BACHELOR IN DE NEW MEDIA

Nadere informatie

T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M +

T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M + T I P S I N V U L L I N G E N H O O G T E T E G E N P R E S T A T I E S B O M + A a n l e i d i n g I n d e St a t e nc o m m i s si e v o or R ui m t e e n G r o e n ( n u g e n o em d d e St at e n c

Nadere informatie

Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n

Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n Q u i c k -s c a n W M O i n L i m b u r g De e e r s t e e r v a r i n g e n v a n g e m e e n t e n e n c l i ë n t e n M w. d r s. E. L. J. E n g e l s ( P r o v i n c i e L i m b u r g ) M w. d r s.

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Stein F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, juni 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k S t e i

Nadere informatie

Algemene Samenvatting

Algemene Samenvatting Algemene Samenvatting e vitamine metaboliet 1,25-dihydroxyvitamine ( ) speelt een sleutelrol bij het handhaven van de calcium homeostase door middel van effecten op de darm, het bot en de nier. e metaboliet

Nadere informatie

R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t. G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e

R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t. G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e R e g i o M i d d e n -L i m b u r g O o s t G r e n z e l o o s w o n e n i n M i d d e n -L i m b u r g R e g i o n a l e W o o n v i s i e 4 o k t o b e r 2 0 0 6 P r o j e c t n r. 2 9 5 7. 7 2 B o

Nadere informatie

Concurrent training Combineren van sprinten duurvermogen

Concurrent training Combineren van sprinten duurvermogen presteren Sporters als schaatsers, wielrenners en roeiers moeten beschikken over een goed uithoudingsvermogen, maar moeten ook kunnen sprinten. Hoe train je zowel het sprint- als het duurvermogen zonder

Nadere informatie

E-Power Besparings Technologie van Audit tot Training

E-Power Besparings Technologie van Audit tot Training E-Power Besparings Technologie van Audit tot Training Vandaag is energie efficiëntie een oplossing in het overbruggen van de groeiende vraag naar energie en het slinkende aanbod. Sanel s energie efficiënte

Nadere informatie

_ FONDAMENTSTEENEN / SPEL-ENLEESBOEK, VOOR. De Afrikaansche Jet1gd. JliiJN J3oEK MET JwAALF J--ETTEf\S. VlcJFfdE ldi{uk.

_ FONDAMENTSTEENEN / SPEL-ENLEESBOEK, VOOR. De Afrikaansche Jet1gd. JliiJN J3oEK MET JwAALF J--ETTEf\S. VlcJFfdE ldi{uk. _ FONDAMENTSTEENEN. ---- / SPEL-ENLEESBOEK, VOOR De Afrikaansche Jet1gd. JliiJN J3oEK MET JwAALF J--ETTEf\S. VlcJFfdE ldi{uk. De Serie Spel~ en Leesboekjcs die ik mij voorstel onder den titcl van " Fonda.ruentst

Nadere informatie

H O E D U U R I S L I M B U R G?

H O E D U U R I S L I M B U R G? H O E D U U R I S L I M B U R G? N AD E R E I N F O R M A T I E S T A T E N C O M M I S S I E S OV E R O N D E R AN D E R E A F V A L S T O F F E N H E F F I N G E N I N L I M B U R G 1 6 a u g u s t u

Nadere informatie

Behandeling van slaapproblemen. en relatie melatonine -autisme 14-12-2011. Dr. Wiebe Braam s Heeren Loo Zuid-Nederland, Wekerom

Behandeling van slaapproblemen. en relatie melatonine -autisme 14-12-2011. Dr. Wiebe Braam s Heeren Loo Zuid-Nederland, Wekerom Behandeling van slaapproblemen met melatonine en relatie melatonine -autisme Dr. Wiebe Braam s Heeren Loo Zuid-Nederland, Wekerom 30 85% van de kinderen met een verstandelijke beperking heeft slaapproblemen

Nadere informatie

Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019

Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019 Toelichting Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019 Hieronder treft u de geanonimiseerde ranglijst per 1 januari 2019 aan voor het woongebied van Land van Matena. Het betreft een momentopname.

Nadere informatie

Tentamen Biochemie,, onderdeel Abrahams, 2e jaar MST, Antwoorden

Tentamen Biochemie,, onderdeel Abrahams, 2e jaar MST, Antwoorden Tentamen Biochemie,, onderdeel Abrahams, 2e jaar MST, 26-09-2014 Antwoorden 1. Hieronder is de structuur weergegeven van octadecyl rhodamine B chloride. Let op de alifatische (CH 2 ) 17 keten die is veresterd

Nadere informatie

O tn N. https://db3prd0611.outlook.com/owa/info~dewaardwerkt.nl/ Aan de leden van de Raad

O tn N. https://db3prd0611.outlook.com/owa/info~dewaardwerkt.nl/ Aan de leden van de Raad Aan de leden van de Raad Geachte raad, E-mail Bijgaand ontvangt uw raad de motie Schijnconstructies Agenda Arbeidsmigranten van de raad van Westland. Deze motie is op 22 januari 2013 door de raad van Westland

Nadere informatie

De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie Dr. M. Beelen en Prof. L.J.C. Van Loon, Maastricht University Milou Beelen De menselijke motor Prof. L.J.C. van Loon www.kenniscentrumsuiker.nl

Nadere informatie

R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s

R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s R e s u l t a a t g e r i c h t h e i d e n c o m p e t e n t i e m a n a g e m e n t b i j d r i e o v e r h e i d s o r g a n i s a t i e s O p le i d i n g: M a s t e r P u b l i c M a n a g e m e n

Nadere informatie

Effecten van Krachttraining: State of the art

Effecten van Krachttraining: State of the art Effecten van Krachttraining: State of the art drs. Gerard van der Poel, Infomotion, 16-09-2015 Intro - drs. Gerard van der Poel, Inspanningsfysioloog /Bewegingswetenschapper sinds 1989 - werkzaam vanuit

Nadere informatie

biologie vwo 2017-I Gespierder door gendoping

biologie vwo 2017-I Gespierder door gendoping Gespierder door gendoping Het overdragen van genetisch materiaal naar menselijke cellen voor de behandeling van ziektes bevindt zich nog in een experimenteel stadium. Deze techniek zou ook gebruikt kunnen

Nadere informatie

De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie. Milou Beelen, SMC Zuid-Limburg / Maastricht University Milou Beelen

De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie. Milou Beelen, SMC Zuid-Limburg / Maastricht University Milou Beelen De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie Milou Beelen, SMC Zuid-Limburg / Maastricht University Milou Beelen Even voorstellen... Milou Beelen Sportarts SMC Zuid-Limburg en MUMC+ Post-doc

Nadere informatie

get fueled before, during & after every workout!

get fueled before, during & after every workout! get fueled, during & after every workout! expertise Het Belgische sportvoedingsmerk WIN2 is er in geslaagd dankzij een jarenlange samenwerking met zowel professionele atleten alsook een voedingsdeskundige

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting 9 Nederlandse Samenvatting F.S. de Man 1,2, N. Westerhof 1,2, A. Vonk-Noordegraaf 1 Departments of 1 Pulmonology and 2 Physiology, VU University Medical Center / Institute for Cardiovascular Research,

Nadere informatie

De nieuwe efficiëntie in de betonfabriek

De nieuwe efficiëntie in de betonfabriek De nieue efficiënie in e beonfabriek iconor... bk e revoluie in e bouerel. Nie r nie iner. He eare sys kan sava als e bouijze voor e 21se u: e isolaiebou ehoe. iconor laas e isolaie craal in alle syse

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld

Bepaling toezichtvorm gemeente Simpelveld Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Simpelveld F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, j u n i 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k

Nadere informatie

W A A R Z I J N W E M E E B E Z I G? T H E M A D A G L A N D E L I J K V A S T G O E D. N L

W A A R Z I J N W E M E E B E Z I G? T H E M A D A G L A N D E L I J K V A S T G O E D. N L W A A R Z I J N W E M E E B E Z I G? 1 U W D A G V O O R Z I T T E R Wo u t e r K u r p e r shoek H E T L A N D B O U W B E L E I D V E R T A A L D N A A R D E E U R E G I O J A N J A C O B V A N D I J

Nadere informatie

Moleculaire mechanismen. De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen

Moleculaire mechanismen. De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen Moleculaire mechanismen De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen The Hallmarks of Cancer Hanahan and Weinberg, Cell 2000 Niet afhankelijk van groei signalen Apoptose ontwijken

Nadere informatie

Draadfittingen / koppelingen

Draadfittingen / koppelingen Draadfittingen / koppelingen De zogenaamde gasdraadfittingen of BSP fittingen worden in verschillende uitvoeringen op de markt gebracht. De meest actuele norm voor de inbouwmaten van deze fittingen is

Nadere informatie

Geprojecteerd naar de dagelijkse situatie ziet een en ander er als volgt uit

Geprojecteerd naar de dagelijkse situatie ziet een en ander er als volgt uit Adaptatiemechanismen 21.1. Inleiding Wanneer we praten over adaptaties, dan hebben we het over aanpassingen van het lichaam aan training. Een veel gebruikte definitie van training luidt Het op systematische

Nadere informatie

Voorwerk DGH 3.1_WE.indd :27

Voorwerk DGH 3.1_WE.indd :27 2018 INHOUD 2017 H H/F U BV V : W : R D D: X, R P Z: V PM S Pö : M L- D E: Y K 978 90 5956 755 9 447. N,,,,,. D. T,,. O. D. M, (@.). W 5 H D G H 8 T 100 S 9 T 25 R 13 T 25 S B 14 T 25 C 15 T 25 M 16 T

Nadere informatie

CHAPTER 7 SAMENVATTING

CHAPTER 7 SAMENVATTING CHAPTER 7 SAMENVATTING 115 116 Chapter 7 7. SAMENVATTING Samenvatting Om diafragmazwakte van mechanisch geventileerde ernstige zieke patiënten beter te kunnen begrijpen is het bestuderen van diafragmaspierbiopten

Nadere informatie

Samen werken aan een duurzame groei Working together towards sustainable growth

Samen werken aan een duurzame groei Working together towards sustainable growth J A 2016 S b V G- F I L / b I / D V G F I (VIGEF) b f b Z b b b T D A f F Vb P I b f -b by f b I f b V (- ) b Z b D f VIGEF b My (- y ) f b y B f VIGEF G / b : G / Vb T / T Tf / P C / P D f / F f b G f

Nadere informatie

Intermezzo, De expressie van een eiwit.

Intermezzo, De expressie van een eiwit. Samenvatting Bacteriën leven in een omgeving die voortdurend en snel verandert. Om adequaat te kunnen reageren op deze veranderingen beschikken bacteriën over tal van sensor systemen die de omgeving in

Nadere informatie

SILICIUM, HET VERGETEN ELEMENT. Natasja Poot

SILICIUM, HET VERGETEN ELEMENT. Natasja Poot SILICIUM, HET VERGETEN ELEMENT Natasja Poot 1 Wat is Silicium? Silicium (Si): Op zuurstof na het meest voorkomende element in de aardkorst (28%) Silicaten (kwartszand, klei) Slechts klein deel beschikbaar

Nadere informatie

harold hamersma & esmee langereis de grote hamersma

harold hamersma & esmee langereis de grote hamersma 2018 & VOORWOORD 2 3293 AUSTRALIË ROOD R H! I NU, C?! M,?. M é,. S,. B. D. H. D D H. O, E L, D H. Eé, :. E -. H,. O Cè C, S-É. D, -. E! N D H, H H E L AUSTRALIË ROOD ë; R;A W C S 2014 C V : : 14% : 12,95

Nadere informatie

Sport, herstel en de rol van (zuivel)eiwit. 7th April 2015 Mieke Acda

Sport, herstel en de rol van (zuivel)eiwit. 7th April 2015 Mieke Acda Sport, herstel en de rol van (zuivel)eiwit 7th April 2015 Mieke Acda Agenda - Wat is herstel? - Hoeveelheid en timing van eiwitinname - Type eiwit - Herstel in de avond; een nieuw eiwitmoment? - Eiwit

Nadere informatie

K ie s de t uin van uw dr omen!

K ie s de t uin van uw dr omen! K ie s de t uin van uw dr omen! Bij he t kope n van e e n nieuwe woning komt ve e l kijke n. Is de woning af, dan he e f t u ook no g e e n t uin in te ric hte n. Voor de é én e en uitdaging, voor de ander

Nadere informatie

Uitleg Toerklas s e 1e traject 42e Nacht van Venlo 2009. Punt Goe d Fout Oms c hr i j vi ng

Uitleg Toerklas s e 1e traject 42e Nacht van Venlo 2009. Punt Goe d Fout Oms c hr i j vi ng Pagina 1 van 14 Punt Goe d Fout Oms c hr i j vi ng 3 Z Al s u z ag dat de punt ac ht e r "SUCCES" e e n kl e i ne o was had u uw e e r s t e goe de c ont r ol e t e pakke n. Ooooooooo z i t dat z o!!!!!!

Nadere informatie

Rendementsbepaling b i j TIG-lassen onder Verhoogde Druk. (tabellen en figuren) P.A. van Ingen

Rendementsbepaling b i j TIG-lassen onder Verhoogde Druk. (tabellen en figuren) P.A. van Ingen Rendementsbepaling b i j TIG-lassen onder Verhoogde Druk. (tabellen en figuren) P.A. van Ingen afstudeerverslag P.A. van Ingen van: begeleider: I r. J.P. Zijp afstudeerhoogleraar: Prof. Dr. G. den Ouden

Nadere informatie

œ œ œ œ œ œ œ œ œ &b b b œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œœ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œœ œœœ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ? b b b J œ œ œ œ œ œ œ œ œ

œ œ œ œ œ œ œ œ œ &b b b œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œœ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œœ œœœ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ? b b b J œ œ œ œ œ œ œ œ œ Lyrics by Michael Kunze Music Composed & Orchestrated by Sylvester Levay 2. Akte Scene 7 Wohnzimmer im Trattnerho Durch das Fenster ällt das Licht der Mittagssonne in den Salon der Mozarts, in dem chaotische

Nadere informatie

1. Injectie van cytochroom c in het cytosol van een cel

1. Injectie van cytochroom c in het cytosol van een cel 1. Injectie van cytochroom c in het cytosol van een cel a. Zal elektrontransport stimuleren en apoptose niet beinvloeden b. Zal elektrontransport remmen en apoptose remmen c. Zal elektrontransport stimuleren

Nadere informatie

Overzicht van therapeutische ontwikkelingen. 13 april 2013

Overzicht van therapeutische ontwikkelingen. 13 april 2013 Overzicht van therapeutische ontwikkelingen 13 april 2013 Overzicht Wat is de functie van dystrofine? Wat gebeurt er als er geen dystrofine is? Hoe grijpen verschillende therapeutische aanpakken aan om

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting (Dutch summary)

Nederlandse samenvatting (Dutch summary) N (Dutch summary) Chapter N Hoe bereiken topsporters hun exceptionele prestatie? Een vraag die gemakkelijk is gesteld, maar des te moeilijker om te beantwoorden. Om te begrijpen wat een topsporter een

Nadere informatie

Versus Tijdschrift voor Fysiotherapie, 13e jrg 1995, no. 1 (pp )

Versus Tijdschrift voor Fysiotherapie, 13e jrg 1995, no. 1 (pp ) Auteur(s): Herre Faber Titel: Over de functie van het parallelle bindweefsel Jaargang: 13 Jaartal: 1995 Nummer: 6 Oorspronkelijke paginanummers: 315-327 Deze online uitgave mag, onder duidelijke bronvermelding,

Nadere informatie

Less Stress: Oxidatieve Stress bij Prematuren. Denise Rook Arts-onderzoeker Neonatologie

Less Stress: Oxidatieve Stress bij Prematuren. Denise Rook Arts-onderzoeker Neonatologie Less Stress: Oxidatieve Stress bij Prematuren Denise Rook Arts-onderzoeker Neonatologie Geschiedenis van zuurstof (1) 1774 Ontdekking vital air door J. Priestly Kaarsen brandden feller en muizen waren

Nadere informatie

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R

ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R ZEER GO ED GELEGEN BEDRIJFSGEBO UW MET MAGAZIJN - AT ELIERRUIMT E - KANT O O R 8 8 0 0 R O E S E L AR E a d re s o p a a n vra a g P R I J S O P AAN VR AAG re f. P 0 2 3 8 AL G E M E E N R e fe re n ti

Nadere informatie

DGH x 210 3B2-APP flow Pag <DGH-2019_Gastrovino_voorwoord_proef :23>

DGH x 210 3B2-APP flow Pag <DGH-2019_Gastrovino_voorwoord_proef :23> 2019 DH 2019 140 210 3B2-APP Pg. 0001 DH 2019 140 210 3B2-APP Pg. 0002 VOORWOORD ASTROVINO SELECTIE DE ROTE HAMERSMA 2019 V, B D H. N g g,. V 3662

Nadere informatie

Reminder aan de beheersing van de pre-analyse voor kwalitatieve resultaten

Reminder aan de beheersing van de pre-analyse voor kwalitatieve resultaten Reminder aan de beheersing van de pre-analyse voor kwalitatieve resultaten Marc Jacquemin KULeuven HMWK / PK XII XIIa Preanalytische fouten niet-fysiologisch oppervlak XI XIa VIIa / WF VIII IX VIIIa IXa

Nadere informatie

J A P U O I Z S E O G K G J V S Z H T J U Z V I O E U A L I G I T K U I H U U K O Z A E I Z J L O G P B E L V H P

J A P U O I Z S E O G K G J V S Z H T J U Z V I O E U A L I G I T K U I H U U K O Z A E I Z J L O G P B E L V H P 1 80 Cijfers(45) Beschikbare letters: A B E G H I J K L O S T U V J A U O I Z S E O G K G J V S Z H T J U Z V I O E U A L I V K I B G T H G I T K U O H B I I H U U K O Z A E I Z J L O G G J B A Z E S H

Nadere informatie

Lactaat Deel I: Lactaat en spierfysiologie

Lactaat Deel I: Lactaat en spierfysiologie Lactaat Deel I: Lactaat en spierfysiologie door Dr. Jan A. Vos, Inspanningsfysioloog Samenvatting In een drietal artikelen over lactaat en training willen we stapsgewijs de relatie tussen lactaat en spiervezeltypen,

Nadere informatie

I N H O U D. K a d e r 9

I N H O U D. K a d e r 9 C O N C E P T S t e d e n b o u w k u n d i g e u i t g a n g s p u n t e n D e D o g g e r z u i d w e s t 2 S t e d e n b o u w k u n d i g e U i t g a n g s p u n t e n D e D o g g e r Z u i d w e s

Nadere informatie

Anabolisme: anabole processen: opbouwstofwisseling Energie wordt toegevoegd: assimilatie

Anabolisme: anabole processen: opbouwstofwisseling Energie wordt toegevoegd: assimilatie Fysiologie les 2 BIO-ENERGETICA Celstofwisseling = cel metabolisme Basis metabolisme: stofwisseling in rust Anabolisme: anabole processen: opbouwstofwisseling Energie wordt toegevoegd: assimilatie Katabolisme:

Nadere informatie

Q1 Wat is je geslacht?

Q1 Wat is je geslacht? Q1 Wat is je geslacht? Beantwoord: 541 Ov ergeslagen: 3 Man Vrouw Antw oordkeuzen Man Vrouw Reacties 43,07% 233 56,93% 308 Totaal 541 1 / 31 Q2 Hoe oud ben je? Beantwoord: 541 Ov ergeslagen: 3 2 / 31 Q3

Nadere informatie

Tijd om even een beknopte boom op te zetten

Tijd om even een beknopte boom op te zetten Tijd om even een beknopte boom op te zetten Beknopt Handboek Bedrijfstakpensioenfondsen Het Bedrijfstakpensioenfonds - Welke ondernemingen krijgen er mee te maken en wat zijn de nan i le risi o s wanneer

Nadere informatie

Overzicht pathogeenreductie (PR) methoden: effecten op in vitro kwaliteit van cellulaire bloedproducten. Pieter van der Meer 17 november 2010

Overzicht pathogeenreductie (PR) methoden: effecten op in vitro kwaliteit van cellulaire bloedproducten. Pieter van der Meer 17 november 2010 Overzicht pathogeenreductie (PR) methoden: effecten op in vitro kwaliteit van cellulaire bloedproducten Pieter van der Meer 17 november 2010 Marktklare methodes Trombocyten Rode cellen Vol bloed S59 (amotosalen)/uva

Nadere informatie

Metabolisme koolhydraten RozenbergSport.nl 2012 pagina 1 / 5

Metabolisme koolhydraten RozenbergSport.nl 2012 pagina 1 / 5 RozenbergSport.nl 2012 pagina 1 / 5 Inhoud Aerobe glycolyse Glycogenolyse Cori cyclus Aerobe glycolyse aerobe glycolyse NADH, vormen voor respiratoire keten Voorwaarde NAD + moet beschikbaar zijn, NADH

Nadere informatie

Een rondleiding door de cel (COO 2)

Een rondleiding door de cel (COO 2) Een rondleiding door de cel (COO 2) Vragen bij de oefen- en zelftoets-module behorende bij hoofdstuk 7 en 8 van Biology, Campbell, 9 e druk Versie 2012-2013 De vragen die voorkomen in het COO-programma

Nadere informatie

Naam medewerker:.. Fokke Kingma. Functie: verkoper, inkoper, ontwerper, marketeer. Afdeling: sales, inkoop, studio, marketing.

Naam medewerker:.. Fokke Kingma. Functie: verkoper, inkoper, ontwerper, marketeer. Afdeling: sales, inkoop, studio, marketing. Naam medewerker:.. Fokke Kingma. Functie: verkoper, inkoper, ontwerper, marketeer. Afdeling: sales, inkoop, studio, marketing. Datum vorige beoordelingsgesprek:.. eerste beoordelingsgesprek. Beoordeling

Nadere informatie

Ultrasoon reinigen, Februari Dag Van Bruwaene

Ultrasoon reinigen, Februari Dag Van Bruwaene Ultrasoon reinigen, Februari 2019 Dag Van Bruwaene 1 Wat is ultrasoon reinigen? Chemisch reinigen op basis van onderdompeling Verbeterd door imploderende dampbellen = borstel-effect 2 Hoe komt het borstel

Nadere informatie

DE IMPACT VAN BEWEGEN EN VOEDING OP SPIERMASSA EN FYSIEK FUNCTIONEREN VAN OUDEREN. Dr. Ir. Michael Tieland

DE IMPACT VAN BEWEGEN EN VOEDING OP SPIERMASSA EN FYSIEK FUNCTIONEREN VAN OUDEREN. Dr. Ir. Michael Tieland DE IMPACT VAN BEWEGEN EN VOEDING OP SPIERMASSA EN FYSIEK FUNCTIONEREN VAN OUDEREN Dr. Ir. Michael Tieland 1 DISCLOSURE BELANGEN (potentiële) belangenverstrengeling Geen Veroudering Spiermassa & Kracht

Nadere informatie

Spierdoorbloeding bij patiënten met RSI: Een oorzaak voor RSI?

Spierdoorbloeding bij patiënten met RSI: Een oorzaak voor RSI? Spierdoorbloeding bij patiënten met RSI: Een oorzaak voor RSI? Drs. J.J. Brunnekreef Fysiotherapeut/bewegingswetenschapper Docent Fysiotherapie Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Onderzoeker afd. Orthopedie

Nadere informatie

Introductie. Lengte. Length. Kracht. Stimulus. Force. Tijd. Vissennetwerk,

Introductie. Lengte. Length. Kracht. Stimulus. Force. Tijd. Vissennetwerk, Levende langzame rode spieren uit alen gehaald en in een meet- opstelling gemonteerd in een testbadje. Simulatie zwemmende aal (lengteverandering, elektrische stimulatie spieren). Meten van spierkracht

Nadere informatie

et en de letterfabriek mijn eerste leesboek Inkijkexemplaar Plantyn

et en de letterfabriek mijn eerste leesboek Inkijkexemplaar Plantyn MIJN EERSTE LEESBOEK et en de letterfabriek mijn eerste leesboek Plantyn De iconen in Mijn eerste leesboek geven het niveau van woorden en teksten aan. Hieronder staat hoe je ze kunt herkennen. Plantyn

Nadere informatie

Geef alarm (druk alarmknop in, verwittig uw contactpersoon) Geef alarm (druk brandknop in, verwittig uw contactpersoon)

Geef alarm (druk alarmknop in, verwittig uw contactpersoon) Geef alarm (druk brandknop in, verwittig uw contactpersoon) 0. 1 1 0.00-0. -0 15.9-0 3.17-0.71-0.59 0.1 9 0. 1 7 0.31 0.2 5-0.44 0.21 0.3 5 0.20 0.1 1 0.32 0. 28 0.17 0. 0 4 R=7.5m Huls t-ha ag 3 b eto npaa ltje s -0.5 0-0.4 6 0.0 2-0.3 3-0.35 0.20-0. 29 B E ST

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 157 N ederlandse samenvatting Nederlandse Samenvatting 158 Nederlandse samenvatting Het aantal gevallen van huidkanker, waaronder melanoom, neemt nog steeds toe in de westerse

Nadere informatie

DNA knip techniek (CRISPR/Cas9) bij cystinose

DNA knip techniek (CRISPR/Cas9) bij cystinose Technologie & Innovatie DNA knip techniek (CRISPR/Cas9) bij cystinose Dr. Manoe Janssen Onderzoeker bij de afdeling Farmaceutische wetenschappen, Universiteit Utrecht David de Wied building Opbouw presentatie

Nadere informatie

Chemie 2001 Vraag 1 Je wil 1 liter van een 0,010 M oplossing van glucose (C6H1206) bereiden, door een geschikt volume van een meer geconcentreerde oplossing over te brengen in een maatkolf van 1,0 liter

Nadere informatie

Biologische respons op klimaatsverandering

Biologische respons op klimaatsverandering Biologische respons op klimaatsverandering - maakt evolutie een verschil? Luc De Meester Impact klimaatsverandering op organismen Soortniveau Fysiologie Seizoenaliteit Verspreiding Evolutie Gemeenschappen

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting 149 150 Nederlandse Samenvatting Het immuunsysteem beschermt ons lichaam tegen de invasie van lichaamsvreemde eiwiten en schadelijke indringers, zoals bijvoorbeeld bacteriën. Celen die de bacteriën opruimen

Nadere informatie

F r a c t i e S A M 1. M e i - L i n K o s t e r

F r a c t i e S A M 1. M e i - L i n K o s t e r N e d e r l a n d s ( E n g l i s h b e l o w ) F r a c t i e S A M 1 M e i - L i n K o s t e r M i j n n a a m i s M e i - L i n K o s t e r, i k b e n 2 1 j a a r e n m o m e n t e e l b e n i k d e

Nadere informatie

1. Waarvan is DNA een belangrijke bouwstof? A) Van de celmembraan. B) Van de chromosomen. C) Van de kernmembraan.

1. Waarvan is DNA een belangrijke bouwstof? A) Van de celmembraan. B) Van de chromosomen. C) Van de kernmembraan. 1. Waarvan is DNA een belangrijke bouwstof? A) Van de celmembraan. B) Van de chromosomen. C) Van de kernmembraan. 2. Wat zijn vegetatieve verrichtingen van de cel? A) Beweging en prikkelbaarheid. B) Prikkelbaarheid

Nadere informatie

Voor afmetingen waarvoor geen bewerkingsprijs staat vermeld gelden de prijzen op aanvraag

Voor afmetingen waarvoor geen bewerkingsprijs staat vermeld gelden de prijzen op aanvraag 19 x 13 x 19 x 1,5 mm 0,57 314,00 324,00 344,00 364,00 20 x 15 x 20 x 1,5 mm 0,61 314,00 324,00 344,00 364,00 25 x 15 x 25x 2 mm 0,96 227,00 237,00 257,00 277,00 10 x 20 x 10 x 2 mm 0,56 227,00 237,00

Nadere informatie

GENEXPRESSIE VOORBEREIDENDE LES

GENEXPRESSIE VOORBEREIDENDE LES GENEXPRESSIE VOORBEREIDENDE LES Alle organismen op aarde zijn opgebouwd uit cellen. Ook jouw eigen lichaam bestaat uit cellen. Die cellen zien er niet allemaal hetzelfde uit. Zo is een huidcel heel compact,

Nadere informatie

Hyperglycemischeketoacidosebij hoogzwangere.

Hyperglycemischeketoacidosebij hoogzwangere. Hyperglycemischeketoacidosebij hoogzwangere. patient 34 jarige dame G3P1, : 37 wkn2d Voorgeschiedenis: DM type 1 sinds 1983 1 miskraam in 1999 Start insulinepomp 1999 1 ste kindje in 2009 HbA1c 2010: 8.9%,

Nadere informatie

94 Transcriptie en vorming van mrna bij prokaryoten en eukaryoten

94 Transcriptie en vorming van mrna bij prokaryoten en eukaryoten 94 Transcriptie en vorming van mrna bij prokaryoten en eukaryoten Transcriptie bij prokaryoten: Prokaryoten hebben geen celkern, waardoor het DNA los in het cytoplasma ligt. Hier vindt de transcriptie

Nadere informatie

Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW, 3I, 3PHAR op vrijdag 31 maart 2006 van uur in zaal Q105

Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW, 3I, 3PHAR op vrijdag 31 maart 2006 van uur in zaal Q105 Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW, 3I, 3PHAR op vrijdag 31 maart 2006 van 8.45-10.45 uur in zaal Q105 NB: er zijn extra vellen achteraan bijgevoegd die je kunt gebruiken om antwoorden verder uit te

Nadere informatie

BETER FOTOGRAFEREN MLU Mirror Lock-Up

BETER FOTOGRAFEREN MLU Mirror Lock-Up BETER FOTOGRAFEREN MLU Mirror Lock-Up DE SPIEGEL VAN TE VOREN OPKLAPPEN... JA OF NEE? De test s die g edaan zijn werden g edaan vanaf statief en het o n- derwerp wa s een vel papier met tek st, zo dat

Nadere informatie

MINISTERIE VAN LANDBOUW. Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek. Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent

MINISTERIE VAN LANDBOUW. Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek. Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent MINISTERIE VAN LANDBOUW Bestuur voor Landbouwkundig Onderzoek Rijkscentrum voor Landbouwkundig Onderzoek - Gent RIJKSSTATION VOOR ZEEVISSERIJ Oostende Directeur : P. HOVART OZONATED WASHING WATER : NO

Nadere informatie

1 (~20 minuten; 20 punten)

1 (~20 minuten; 20 punten) TENTAMEN Moleculaire Cel Biologie (8A840) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld & Dr. M. Merkx 27-01-2012 14:00 17:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal + 1 bonusvraag! (aangegeven tijd is indicatie) Gebruik

Nadere informatie

I love my jeans and I love my planet

I love my jeans and I love my planet S A M E N VAT T I N G ONDERZOEK I love my jeans and I love my planet November 2018 Opzet en verantwoording Mud Jeans en Greenchoice zijn sinds enige tijd een samenwerking aangegaan. Deze samenwerking bundelt

Nadere informatie

Sportgeneeskunde for dummies

Sportgeneeskunde for dummies Sportgeneeskunde for dummies Jan Vercammen JYZ-Ieper-Poperinge UZ-Gent Inleiding Effecten van sportbeoefening : Bloeddrukdaling Verbetering van vetprofiel Verbetering van het lichaamsgewicht Voorkomen

Nadere informatie

Tentamen Simulaties van biochemische systemen - 8C110 3 juli uur

Tentamen Simulaties van biochemische systemen - 8C110 3 juli uur Tentamen Simulaties van biochemische systemen - 8C0 3 juli 0-4.00-7.00 uur Vier algemene opmerkingen: Het tentamen bestaat uit 6 opgaven verdeeld over 3 pagina s. Op pagina 3 staat voor iedere opgave het

Nadere informatie

CHAPTER 10 SAMENVATTING

CHAPTER 10 SAMENVATTING CHAPTER 10 SAMENVATTING 218 Chapter 10 Samenvatting SAMENVATTING Nemaline myopathie is een ernstige spierziekte waarvoor momenteel nog geen therapie bestaat. Dit komt onder andere omdat de oorzaak van

Nadere informatie

Evidence based medicine proof oefentherapie voor lage rugpijn Prof. Dr. Ulrike Van Daele Vakgroep Movant opleiding Revaki

Evidence based medicine proof oefentherapie voor lage rugpijn Prof. Dr. Ulrike Van Daele Vakgroep Movant opleiding Revaki 24 oktober 2015 Evidence based medicine proof oefentherapie voor lage rugpijn Prof. Dr. Ulrike Van Daele Vakgroep Movant opleiding Revaki 2 Lifetime prevalentie LRP: 84% Prevalentie chronische LRP: 23%

Nadere informatie

PRoducTVeRPaKKinGen en PaKKeTsamensTeLLinGen

PRoducTVeRPaKKinGen en PaKKeTsamensTeLLinGen PRoducTVeRPaKKinGen en PaKKeTsamensTeLLinGen superieur in PRiJs & KWaLiTeiT Technische documentatie NL 025 BReed assortiment PRoducTVeRPaKKinGen en PaKKeTsamensTeLLinGen inleiding is uitgegroeid tot de

Nadere informatie

ARGI+ Sporten met Forever

ARGI+ Sporten met Forever ARGI+ Sporten met Forever Sporten met de natuurlijke boost van ARGI+ ARGI+ is een uniek supplement voor actieve sporters die hun lichaam dat beetje extra willen geven voor optimale prestaties. ARGI+ heeft

Nadere informatie

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook

Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Stimuleringsplan Robuuste verbinding Schinveld-Mook Natuur, Bos en Landschap Tevens Natuurgebieds-, Landschaps- en Beheersgebiedsplan Ontwerp Vastgesteld door Gedeputeerde Staten Maastricht, 1 mei 2007

Nadere informatie

Glazuurfluorose: Wat is het en hoe ontstaat het? Ton Bronckers Orale Celbiologie ACTA

Glazuurfluorose: Wat is het en hoe ontstaat het? Ton Bronckers Orale Celbiologie ACTA Glazuurfluorose: Wat is het en hoe ontstaat het? Ton Bronckers Orale Celbiologie ACTA Ivoren kruis 10 november 2018 Glazuurfluorose: Mineralisatie defecten veroorzaakt door te hoge inname van fluoride

Nadere informatie

W el k rekenb la d gebru ik j ij?

W el k rekenb la d gebru ik j ij? > VOORBEELD 1 Aan 50 leerli n g e n u it h et v ie r d e j a a r werd gevraa gd welk reke nbl ad z i j h e t l i ef s t g e b r uike n. D e r e s u l t a t e n vi n d j e i n o n d e r s t a a n d e t

Nadere informatie