Workshop moreel beraad

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Workshop moreel beraad"

Transcriptie

1 Workshop moreel beraad Swanny Kremer Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 1

2 Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 2

3 Programma Uitleg Moreel beraad Bespreking dilemma dader/slachtoffer Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 3

4 Moreel beraad Gestructureerd Onderzoeksgesprek Dialoog Concrete casus Gespreksleider Ethiek van de werkvloer! Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 4

5 Moreel beraad: Stappenplan Bauduin Om ethisch denken te structureren Denkproces beter achterhalen en vergelijken. Doel: kwaliteit van de afweging verbeteren. Bewustwording van morele dilemma's. Bijdragen aan klimaat en cultuur in kliniek Bejegening Deskundigheidsbevordering EIGEN denkproces. Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 5

6 Moreel beraad: Stappenplan Bauduin Stap 1. Voor welke morele beslissing sta ik? Stap 2. Wie zijn de betrokkenen met wiens rechten en belangen ik rekening hoor te houden? Stap 3. Heb ik meer informatie nodig om mijn beslissing op een verantwoorde wijze te nemen? Stap 4. Welke argumenten kunnen worden aangevoerd? Stap 5. Wat is mijn conclusie? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 6

7 Moreel beraad: Zelfonderzoek Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 7

8 Aan het werk, dilemma bespreking Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 8

9 Situatie (dilemma) Een recidiverende verkrachter zou graag een prostituee bezoeken in zijn resoctraject. Ga je dit ondersteunen of niet? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 9

10 Toelichting Patiënt is vanuit de longstay teruggekeerd naar de behandelsetting / Mesdag. Hij heeft nu 1 jaar verlof, en de lijn is positief. Hij heeft geen ervaring met een normale seksuele relatie, en zou graag op een normale manier seksualiteit ervaren. Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 10

11 Stappenplan Bauduin Stap 1. Voor welke morele beslissing sta ik? Stap 2. Wie zijn de betrokkenen met wiens rechten en belangen ik rekening hoor te houden? Stap 3. Heb ik meer informatie nodig om mijn beslissing op een verantwoorde wijze te nemen? Stap 4. Welke argumenten kunnen worden aangevoerd? Stap 5. Wat is mijn conclusie? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 11

12 Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 12

13 Stap 1 Voor welke morele beslissing sta ik? Behoor ik handeling X of Y (of zelfs Z) te doen? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 13

14 Formulering als dilemma Behoor ik als professional in de forensische psychiatrie patiënt X toestemming te geven om een prostituee te bezoeken, of behoor ik geen toestemming te verlenen aan deze patiënt? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 14

15 Wat is je morele intuïtie? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 15

16 Stap 2 Wie zijn de betrokkenen met wiens rechten en belangen ik rekening behoor te houden? Zoveel mogelijk recht doen aan de perspectieven van alle betrokkenen Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 16

17 Verschillende betrokkenen Ik (BC, DGB, andere behandelaren) Expliciet ook ST Patiënt X Prostituee Medepatiënten Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 17

18 Stap 3 Heb ik meer informatie nodig om mijn beslissing op een verantwoorde wijze te nemen? Welke feitelijke informatie mist er nog? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 18

19 Stap 4 Welke argumenten kunnen worden aangevoerd? Welke morele waarden en normen zijn in het geding? Welke argumenten pleiten voor doen en welke voor nalaten? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 19

20 Stap 5 Wat is mijn conclusie? Argumenten voor en tegen afwegen. Welke bezwaren blijven overeind? Welke keuze doet zoveel mogelijk recht aan de betrokkenen? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 20

21 Stap 5 Op welke wijze kun je aan een bezwaar tegemoet komen? Vraag je af of je achter de conclusie staat, hoe je je daarbij voelt en of je die ook daadwerkelijk uit gaat voeren. Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 21

22 Stap 5 Morele intuïtie? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 22

23 Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 23

24 Vragen? Maart 2009 Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 24

Moreel beraad en veiligheid: is er een connectie? Swanny Kremer

Moreel beraad en veiligheid: is er een connectie? Swanny Kremer Moreel beraad en veiligheid: is er een connectie? Swanny Kremer Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 1 Wie is Swanny Kremer? MW en filosoof / ethicus Phd-student VUmc & Rug Implementatie

Nadere informatie

Moreel Beraad. Roelie Dijkman, specialist ouderengeneeskunde SHDH

Moreel Beraad. Roelie Dijkman, specialist ouderengeneeskunde SHDH Moreel Beraad Roelie Dijkman, specialist ouderengeneeskunde SHDH Wat is goed handelen? Wat en wie bepaalt dat? Ethiek Het systematisch nadenken over normen en waarden die in handelings- en beslissituaties

Nadere informatie

Stilstaan bij morele dilemma s. Prof. Dr. Guy Widdershoven Afdeling Metamedica

Stilstaan bij morele dilemma s. Prof. Dr. Guy Widdershoven Afdeling Metamedica Stilstaan bij morele dilemma s Prof. Dr. Guy Widdershoven Afdeling Metamedica Outline Wat is een dilemma? Vormen van ethiekondersteuning Wat is moreel beraad? Een voorbeeld uit de praktijk Reflectie in

Nadere informatie

Filosofie in de forensische psychiatrie

Filosofie in de forensische psychiatrie Symposium in het kader van het 10-jarig bestaan van de Afdeling Onderzoek FPC Dr. S. van Mesdag te Groningen Filosofie in de forensische psychiatrie donderdag 8 november 2012, 9.30 uur 16.30 uur 10.00

Nadere informatie

38 Tijdschrift Geestelijke Verzorging jaargang 16 nr 71

38 Tijdschrift Geestelijke Verzorging jaargang 16 nr 71 38 Tijdschrift Geestelijke Verzorging jaargang 16 nr 71 Waarden in perspectief Moreel beraad binnen de Isala klinieken Najaar 2009 ben ik door de Raad van Bestuur van de Isala klinieken aangesteld als

Nadere informatie

3 daagse cursus: Train de Trainer Morele Dilemma s

3 daagse cursus: Train de Trainer Morele Dilemma s 3 daagse cursus: Train de Trainer Morele Dilemma s Wat? EtiQs en Nyenrode Business Universiteit organiseren een train de trainer - training voor belangstellenden. Het doel van de train-de-trainer is dat

Nadere informatie

Over de grens bij (on)toerekeningsvatbaarheid, slachtoffer- en daderschap in de forensische psychiatrie. Swanny Kremer

Over de grens bij (on)toerekeningsvatbaarheid, slachtoffer- en daderschap in de forensische psychiatrie. Swanny Kremer Over de grens bij (on)toerekeningsvatbaarheid, slachtoffer- en daderschap in de forensische psychiatrie Swanny Kremer 24 November 2017 Programma 2 Wie is Swanny Kremer? Vooraf Daderschap en slachtofferschap

Nadere informatie

Kwetsbaarheid delen in de zorg

Kwetsbaarheid delen in de zorg Kwetsbaarheid delen in de zorg workshop ethische dilemma s 2 oktober 2017 Marita de Kleijne, Commissie Ethiek dr. Hans van Dartel, ethicus Opzet Introductie: ethiek en beroepsvereniging Kwetsbaarheid in

Nadere informatie

Deze vraagstelling is nader toegespitst op de volgende sub-vragen:

Deze vraagstelling is nader toegespitst op de volgende sub-vragen: Samenvatting Dit proefschrift gaat over ervaringen en leerprocessen in de ontwikkeling van de theorie en praktijk van Moreel Beraad als methode van ethiekondersteuning in de gezondheidszorg. Hoofdstuk

Nadere informatie

Mensen en naasten. Over de vervlochtenheid van individuen. Dr. Dorothea Touwen Ethiek en Recht LUMC 20 MEI 2016

Mensen en naasten. Over de vervlochtenheid van individuen. Dr. Dorothea Touwen Ethiek en Recht LUMC 20 MEI 2016 Mensen en naasten Over de vervlochtenheid van individuen Dr. Dorothea Touwen Ethiek en Recht LUMC 20 MEI 2016 Kwesties ter bespreking Belangen Wilsbekwaamheid en vertegenwoordiging Identiteit Sociaal leven

Nadere informatie

Morele dilemma s in de tandheelkundige zorg voor ouderen

Morele dilemma s in de tandheelkundige zorg voor ouderen 1 Morele dilemma s in de tandheelkundige zorg voor ouderen Guy Widdershoven Amsterdam Center on Aging Take-home messages 1. Belang van mensvisie in de ouderenzorg: autonomie in afhankelijkheid 2. Kwaliteit

Nadere informatie

Methode voor moreel beraad uit het moresprudentieproject

Methode voor moreel beraad uit het moresprudentieproject Methode voor moreel beraad uit het moresprudentieproject Moreel beraad is een dialogische werkvorm waarin het onderzoeken van een casus centraal staat. Het is een stappenplan waarin zowel houdingsgerichte

Nadere informatie

Leren van je eigen mores Spreken over waarden en normen met verpleegkundigen

Leren van je eigen mores Spreken over waarden en normen met verpleegkundigen Nurse Academy lustrumcongres 2014 Leren van je eigen mores Spreken over waarden en normen met verpleegkundigen Amersfoort, 17 november 2014 Jos de Munnink, gespreksleider moreel beraad GGNet Contact: j.demunnink@ggnet.nl

Nadere informatie

Ethische Dilemma s. Zorgboogberaad 11 januari 2010 Lea Peen specialist ouderengeneeskunde

Ethische Dilemma s. Zorgboogberaad 11 januari 2010 Lea Peen specialist ouderengeneeskunde Ethische Dilemma s Zorgboogberaad 11 januari 2010 Lea Peen specialist ouderengeneeskunde Deze presentatie Wat is ethiek Waarom ethiek Zorgethiek Casuïstiek Ethiek in de zorgorganisatie Ethiek: Nadenken

Nadere informatie

Cursusinformatie Moreel beraad

Cursusinformatie Moreel beraad Cursusinformatie Moreel beraad Cursusdoelen: De cursist kan zelfstandig een moreel beraad leiden volgens de gespreksmethode van Reliëf. De cursist - heeft kennis van basisbegrippen uit de ethiek - kan

Nadere informatie

192 Samenvatting 193. Samenvatting

192 Samenvatting 193. Samenvatting 192 Samenvatting 193 Samenvatting 194 Samenvatting 195 Het eenzaam opsluiten van psychiatrische patiënten is omstreden, zowel in Nederland als andere landen in en buiten Europa. Sinds het begin van deze

Nadere informatie

Op weg naar een reflectieve organisatie over professionaliteit, ethiek en moreel leiderschap

Op weg naar een reflectieve organisatie over professionaliteit, ethiek en moreel leiderschap Op weg naar een reflectieve organisatie over professionaliteit, ethiek en moreel leiderschap Prof. Dr Marian A. Verkerk (UMCG) De casus. Klassieke morele vraag Wanneer is het fixeren van een patiënt moreel

Nadere informatie

Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog

Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog Bert Molewijk (RN,MA, PhD) Voorbij de vrijblijvendheid Programmaleider Moreel Beraad, VUmc Associate professor Clinical Ethics, Oslo VWS, Week

Nadere informatie

2017 was voor FPC Dr. S. van Mesdag een pittig jaar. De verwachting was dat het aantal bij ons geplaatste patiënten zou afnemen.

2017 was voor FPC Dr. S. van Mesdag een pittig jaar. De verwachting was dat het aantal bij ons geplaatste patiënten zou afnemen. 2017 2017 was voor FPC Dr. S. van Mesdag een pittig jaar. De verwachting was dat het aantal bij ons geplaatste patiënten zou afnemen. We moesten daarentegen echter alle zeilen bijzetten om een onverwachte

Nadere informatie

APOG Noordwijkerhout 5 maart 2015

APOG Noordwijkerhout 5 maart 2015 APOG Noordwijkerhout 5 maart 2015 Casuïstiek Moreel beraad & ethiek Jacqueline Pieters Gynaecoloog Medisch Centrum Kinderwens Leiderdorp Moreel beraad & ethiek Moreel beraad: Helpt bij doordenken van een

Nadere informatie

Gewetensvol handelen: Wat houdt dat in? Op zoek naar goede zorg. Claudicatiocongres 10 maart 2016 Mirjam Kleinveld

Gewetensvol handelen: Wat houdt dat in? Op zoek naar goede zorg. Claudicatiocongres 10 maart 2016 Mirjam Kleinveld Gewetensvol handelen: Wat houdt dat in? Op zoek naar goede zorg. Claudicatiocongres 10 maart 2016 Mirjam Kleinveld Mirjam Kleinveld? Praktiserend fysiotherapeut, m.n afdeling geriatrie van het Jeroen Bosch

Nadere informatie

SAMENWERKING TUSSEN MOREEL BERAAD IN HET SOCIALE TEAM PROFESSIONALS EN VRIJWILLIGERS

SAMENWERKING TUSSEN MOREEL BERAAD IN HET SOCIALE TEAM PROFESSIONALS EN VRIJWILLIGERS SAMENWERKING TUSSEN PROFESSIONALS EN VRIJWILLIGERS In het sociale domein wordt meer en meer gewerkt met werkwijzen die de morele oordeelsvorming ondersteunen. Werkwijzen die helpen morele kwesties te onderzoeken

Nadere informatie

Symposium Meten is weten 14 oktober 2011

Symposium Meten is weten 14 oktober 2011 \ Symposium Meten is weten 14 oktober 2011 Inzicht verbreden en kennis verdiepen Hannie Aartsen Afd Medische Ethiek en Filosofie van de geneeskunde Jurist en kinderverpleegkundige Verpleegkunde is een

Nadere informatie

voor patiënten in de Langdurige Forensisch Psychiatrische Zorg

voor patiënten in de Langdurige Forensisch Psychiatrische Zorg Kwaliteit van Leven Vragenlijst (Verkorte Versie): voor patiënten in de Langdurige Forensisch Psychiatrische Zorg Patiëntenversie Respondentnummer: Datum: Locatie: Naam onderzoeker: INSTRUCTIE Onderstaande

Nadere informatie

Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling

Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en Het bevoegd gezag van Het hart van Delfland Overwegende - Dat Het hart van Delfland verantwoordelijk is voor een goede kwaliteit van de dienstverlening aan

Nadere informatie

Ethiek bij dementie. Wat is ethiek? Ethiek bij dementie. Wat is ethiek? Wat is ethiek? Bespreekbaar maken ethische vraagstukken.

Ethiek bij dementie. Wat is ethiek? Ethiek bij dementie. Wat is ethiek? Wat is ethiek? Bespreekbaar maken ethische vraagstukken. Bespreekbaar maken ethische vraagstukken Ethiek bij dementie Doel - Bewustworden van ethische dilemma s - Handvat om met dilemma s om te gaan Opzet - - : 4 stappen 1 2 Ethiek bij dementie Associëren: Waar

Nadere informatie

Dilemma s: op gevoel of met verstand

Dilemma s: op gevoel of met verstand Dilemma s: op gevoel of met verstand een analyse in stappen voor het nemen van moeilijke beslissingen in de medische praktijk Ede, 11 juni 2009 door Victor van Lieshout Kenmerken van een dilemma Keuze

Nadere informatie

GRENZEN IN HET BIEDEN VAN ZORG : DE PRAKTIJK..

GRENZEN IN HET BIEDEN VAN ZORG : DE PRAKTIJK.. GRENZEN IN HET BIEDEN VAN ZORG : DE PRAKTIJK.. Katrien Naudts Diensthoofd Zorgkwaliteit Domeinverantwoordelijke Ethisch zorg verlenen 1 Overzicht 1.Inleiding 2.Onderzoek Artevelde Hogeschool 3.Stappenplan

Nadere informatie

Dierenbescherming Lectoraat Welzijn van Dieren Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie. 13 oktober 2011

Dierenbescherming Lectoraat Welzijn van Dieren Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie. 13 oktober 2011 Dierenbescherming Lectoraat Welzijn van Dieren Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie 13 oktober 2011 Gemeente Heemskerk, Martin Jansen 1 Dierenwelzijnsbeleid gemeente Heemskerk Geen papieren

Nadere informatie

Klinisch ethisch overleg voor artsen van oppositie naar wederzijds begrip

Klinisch ethisch overleg voor artsen van oppositie naar wederzijds begrip Klinisch ethisch overleg voor artsen van oppositie naar wederzijds begrip Sprekers Anneke Dalinghaus, huisarts Kamal el Mokayad, reumatoloog MMC Judith Wilmer, klinisch geriater CZE Nico Debets, geestelijk

Nadere informatie

Studiedag MIO 24 juni Handleiding Workshop. Ethische reflectie

Studiedag MIO 24 juni Handleiding Workshop. Ethische reflectie Studiedag MIO 24 juni 2010 Handleiding Workshop Ethische reflectie 1 2 Methodiek voor ethische reflectie Mieke Clement, Erna Ponds Verloskundigen komen in hun dagelijkse werkzaamheden dilemma s of morele

Nadere informatie

Een situatie kan lastig worden indien. - voor de bedrijfsarts als arts sommige waarden zwaarder wegen dan voor de bedrijfsarts als adviseur

Een situatie kan lastig worden indien. - voor de bedrijfsarts als arts sommige waarden zwaarder wegen dan voor de bedrijfsarts als adviseur Inleiding Sociaal Medisch Overleg (SMO) is een gestructureerd en multidisciplinair overleg over individuele casuïstiek tussen het management en diens adviseur(s) aangaande verzuim en re-integratie. Deelnemers

Nadere informatie

DIAMANT: 7 stappenplan Interculturele Morele Oordelen. Wieken en Wegen. Welke. argumenten. zijn traditioneel of religieus? Welke. eruit?

DIAMANT: 7 stappenplan Interculturele Morele Oordelen. Wieken en Wegen. Welke. argumenten. zijn traditioneel of religieus? Welke. eruit? Figuur 1: Het 7 stappenplan DIAMANT: 7 stappenplan Interculturele Morele Oordelen Voorlopige morele beslissing 1 Voor welke beslissing sta IK 2 Wie zijn er bij mijn beslissing allemaal betrokken. 3 4 Wat

Nadere informatie

Dilemmamethode. Formuleer het dilemma:

Dilemmamethode. Formuleer het dilemma: Dilemmamethode (zie: Jacques Graste, Omgaan met dilemma s. Een methode voor ethische reflectie hoofdstuk 2 in Henk Manschot en Hans van Dartel In gesprek over goede zorg. Overlegmethoden voor ethiek in

Nadere informatie

Kenniscafe ethiek 19 januari 2017

Kenniscafe ethiek 19 januari 2017 Kenniscafe ethiek 19 januari 2017 Wie doet wat? Start en inleiding Stem 1 Stem 2 Stem 3 Stem 4 Stem 5 Stem 6 Stem 7 Leiden moreel beraad groep A Leiden moreel beraad groep B Leiden moreel beraad groep

Nadere informatie

PROCESDOEL 2 MOREEL DENKEN TEGEN ONVERSCHILLIGHEID, VOOR BETROKKENHEID

PROCESDOEL 2 MOREEL DENKEN TEGEN ONVERSCHILLIGHEID, VOOR BETROKKENHEID PROCESDOEL 2 MOREEL DENKEN TEGEN ONVERSCHILLIGHEID, VOOR BETROKKENHEID Bijzondere procesdoelen 2.1 Exploreren, verkennen en integreren van waarden 2.2 Ontdekken van morele problemen 2.3 Ontwikkelen van

Nadere informatie

Dwang(reductie) in de psychiatrie

Dwang(reductie) in de psychiatrie Dwang(reductie) in de psychiatrie Drs. Yolande Voskes Research Programme > Quality of Care Department of Medical Humanities Separatie: problematisch? Traumatische en emotionele ervaring Cliënten: angst,

Nadere informatie

Ethiek op de kaart zetten. Isala

Ethiek op de kaart zetten. Isala Ethiek op de kaart zetten Auteur Annie Hasker a.j.hasker@isala.nl Datum 26 juni 2017 Inventarisatie van aanwezigen Werkvelden: Ziekenhuizen Verpleeghuizen en verzorgingshuizen Verstandelijk gehandicapten

Nadere informatie

Informatie over de landelijke training gespreksleiders Moreel Beraad van de Moreel Beraad Groep VUmc

Informatie over de landelijke training gespreksleiders Moreel Beraad van de Moreel Beraad Groep VUmc Informatie over de landelijke training gespreksleiders Moreel Beraad van de Moreel Beraad Groep VUmc Dr. Bert Molewijk (Programmaleider & trainer Moreel Beraad Groep VUmc & GGnet) Drs. Margreet Stolper

Nadere informatie

Abstineren Morele overwegingen bij het staken van levensverlengend medisch handelen

Abstineren Morele overwegingen bij het staken van levensverlengend medisch handelen Abstineren Morele overwegingen bij het staken van levensverlengend medisch handelen Prudentiareeks Redactie Martien Pijnenburg Marius Nuy met bijdragen van Theo Beemer Bert Gordijn & Frank Kortmann Henk

Nadere informatie

VOORBEELD VAN EEN MOREEL BERAAD op socratische wijze

VOORBEELD VAN EEN MOREEL BERAAD op socratische wijze VOORBEELD VAN EEN MOREEL BERAAD op socratische wijze Hoe blijf ik trouw aan de morele principes waar ik in mijn functie voor sta? Hieronder tref je een beschrijving van een moreel beraad van ca. 1 1/2

Nadere informatie

Ethische adviezen bemoeizorg en vrijheidsbeperking in de ggz

Ethische adviezen bemoeizorg en vrijheidsbeperking in de ggz Agentschap Zorg en Gezondheid Inspiratiedag vrijheidsbeperkende maatregelen Residentiële geestelijke gezondheidszorg Brussel, 19 juni 2019 Ethische adviezen bemoeizorg en vrijheidsbeperking in de ggz Prof.

Nadere informatie

ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG DINSDAG 24 MEI 2016 - HETE HANGIJZERS IN DE OUDERENZORG - STUDIEDAG ETHISCHE REFLECTIE OP HET HANDELEN ALS ERGOTHERAPEUT ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Graag nodigen we je uit

Nadere informatie

Spanningsvelden bij toegankelijkheid van zorg : We hebben gezocht naar een titel die meteen naar de kern van de zaak gaat en die omvattend is voor de

Spanningsvelden bij toegankelijkheid van zorg : We hebben gezocht naar een titel die meteen naar de kern van de zaak gaat en die omvattend is voor de 1 Inleiding door dr. Walter Krikilion, voorzitter Werkgroep Ethiek in de Kliniek van ICURO - Symposium Spanningsvelden bij toegankelijkheid van zorg 19 oktober 2012 - Hasselt Beste deelnemers, Als Werkgroep

Nadere informatie

Meldcode Cibap vakschool & ontwerpfabriek

Meldcode Cibap vakschool & ontwerpfabriek Cibap vakschool & ontwerpfabriek dt-18-278 Stappenplan verbeterde meldcode 1 Voorwoord Voor u ligt de meldcode van Cibap vakschool voor verbeelding. Aanleiding is dat uit onderzoek is gebleken dat veel

Nadere informatie

P R O J U S T I T I A

P R O J U S T I T I A Psychiatrisch onderzoek P R O J U S T I T I A betreffende de heer/mevrouw Voornamen TUSSENVOEGSEL(S) ACHTERNAAM geboren : dag maand jaar te : plaats, land verblijvend : forensisch psychiatrische instelling

Nadere informatie

Euthanasie bij psychisch lijden: Een ethische visie

Euthanasie bij psychisch lijden: Een ethische visie FOD Volksgezondheid Brussel, 14 december 2017 Euthanasie bij psychisch lijden: Een ethische visie Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde Inclusie psychisch lijden Inclusie psychisch lijden in euthanasiewet

Nadere informatie

Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling

Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Het bevoegd gezag van Avila coaching Overwegende dat Avila coaching verantwoordelijk is voor een goede kwaliteit van de dienstverlening

Nadere informatie

reflectieopdrachten en door middel van het toepassen van het analysemodel in praktijkcases.

reflectieopdrachten en door middel van het toepassen van het analysemodel in praktijkcases. Toelichting vooraf Een van onze auteurs, Pierre Winkler, heeft op verzoek van de landelijke kenniskring ethiek in het mbo, een lezing gehouden over plaats en vormgeving van ethiek in SLB, Burgerschap en

Nadere informatie

Meldcode Intelecto huiselijk geweld en kindermishandeling

Meldcode Intelecto huiselijk geweld en kindermishandeling Intelecto www.intelecto.nl contact@intelecto.nl +31 (0)6 55 06 51 04 KVK:65296664 Meldcode Intelecto huiselijk geweld en Stappenplan voor het handelen bij signalen van huiselijk geweld en Meldcode Intelecto

Nadere informatie

Cijfers & bijzonderheden 2018

Cijfers & bijzonderheden 2018 Cijfers & bijzonderheden 218 1 Wat is TBS Nederland? TBS Nederland is een initiatief van de forensisch psychiatrische centra en klinieken in Nederland. In een forensisch psychiatrisch centrum (fpc) en

Nadere informatie

Informatie over de landelijke training gespreksleiders Moreel Beraad van de Moreel Beraad Groep VUmc: Start 14 september 2016

Informatie over de landelijke training gespreksleiders Moreel Beraad van de Moreel Beraad Groep VUmc: Start 14 september 2016 Informatie over de landelijke training gespreksleiders Moreel Beraad van de Moreel Beraad Groep VUmc: Start 14 september 2016 Drs. Margreet Stolper (Onderzoeker & trainer Moreel Beraad Groep VUmc) Dr.

Nadere informatie

Moreel Beraad in de ouderenzorg

Moreel Beraad in de ouderenzorg Ondersteuning van professionaliteit en kwaliteit Moreel eraad in de ouderenzorg Moreel eraad is een gespreksmethode om in teamverband te reflecteren op ethische dilemma s die zich voordoen in het dagelijks

Nadere informatie

Veranderende rollen in de afstemming van zorg tussen cliënten met NAH, mantelzorgers en zorgprofessionals

Veranderende rollen in de afstemming van zorg tussen cliënten met NAH, mantelzorgers en zorgprofessionals Veranderende rollen in de afstemming van zorg tussen cliënten met NAH, mantelzorgers en zorgprofessionals Karen Schipper, Susan Woelders en Annette Hendrikx Aanleiding Context: veranderingen in het zorgstelsel

Nadere informatie

DRAAIBOEK DEBAT MENSEN MET DEMENTIE Met stellingen over het sociaal netwerk, voeding, migrantenouderen

DRAAIBOEK DEBAT MENSEN MET DEMENTIE Met stellingen over het sociaal netwerk, voeding, migrantenouderen DRAAIBOEK DEBAT MENSEN MET DEMENTIE Met stellingen over het sociaal netwerk, voeding, migrantenouderen Van Kleef Instituut Annemarie Klaassen, programmamanager Van Kleef Instituut, februari 2018 Dit draaiboek

Nadere informatie

Congres: de AVG bent u er klaar voor? Workshop privacy en Sociaal Domein

Congres: de AVG bent u er klaar voor? Workshop privacy en Sociaal Domein Congres: de AVG bent u er klaar voor? 06-06-2017 Workshop privacy en Sociaal Domein Wie zijn we? Wat gaan we doen? Wat verandert er met de komst van de AVG? Actualiteit, media, politiek Calamiteiten Te

Nadere informatie

Inhoud. Deel 1: Enkele filosofische kaders m.b.t. handicaps en rechtvaardigheid 15

Inhoud. Deel 1: Enkele filosofische kaders m.b.t. handicaps en rechtvaardigheid 15 5 Inhoud Woord vooraf 11 Deel 1: Enkele filosofische kaders m.b.t. handicaps en rechtvaardigheid 15 Hoofdstuk 1: John Rawls en personen met een handicap: een moeizame relatie 19 Rechtvaardigheid als billijkheid

Nadere informatie

Dilemmics. Morele Oordeelsvorming. Werkboek. voor medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken

Dilemmics. Morele Oordeelsvorming. Werkboek. voor medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken Dilemmics Morele Oordeelsvorming Werkboek voor medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken 2013 Werkboek Morele Oordeelsvorming 1 2014. Dilemmics. Alle rechten van deze uitgave zijn voorbehouden.

Nadere informatie

a. Welke van die vier principes wordt door de huidige politiek van de medische sector een beetje verwaarloosd?

a. Welke van die vier principes wordt door de huidige politiek van de medische sector een beetje verwaarloosd? Vraag 1 Wat is een ethische commissie? Waarom is het verpleeghuis Reggeland begonnen met een ethische commissie? Vraag 2 Welke drie zaken bij het personeel worden beïnvloed door het functioneren van de

Nadere informatie

Toetsverslag van ethisch redeneren (onderdeel van verpleegkundige beroepsethiek)

Toetsverslag van ethisch redeneren (onderdeel van verpleegkundige beroepsethiek) [Ter inleiding Hieronder wordt een voorbeeld van een format voor toetsuitwerking getoond Bij ethisch redeneren moeten studenten onder meer een inleiding schrijven over hun eigen waarden en belangen in

Nadere informatie

betreft: [klager] datum: 13 februari 2017

betreft: [klager] datum: 13 februari 2017 nummer: 16/3931/TA en 16/3975/TA betreft: [klager] datum: 13 februari 2017 De beroepscommissie als bedoeld in artikel 67 van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden (Bvt) heeft kennisgenomen

Nadere informatie

Ervaringen van een specialist ouderengeneeskunde Verenso regiodag NBZO Lea Peen

Ervaringen van een specialist ouderengeneeskunde Verenso regiodag NBZO Lea Peen Ethiek in de praktijk Ervaringen van een specialist ouderengeneeskunde Verenso regiodag NBZO 4-11-2010 Lea Peen Deze presentatie: Waarom ethiek voor mij? Belang van ethiek voor de SO Belang van de ethiek

Nadere informatie

Zelfmanagementondersteuning: HOE doe je dat?

Zelfmanagementondersteuning: HOE doe je dat? Zelfmanagementondersteuning: HOE doe je dat? HGZO CONGRES Dr. Ada ter Maten-Speksnijder Dr. Susanne van Hooft Kenniscentrum Zorginnovatie Hogeschool Rotterdam Opbouw Workshop Introductie Visie op zelfmanagement

Nadere informatie

workshop: waardengericht leidinggeven mbv een socratische dialoog als intervisiemodel

workshop: waardengericht leidinggeven mbv een socratische dialoog als intervisiemodel Socratische dialoog workshop: waardengericht leidinggeven mbv een socratische dialoog als intervisiemodel Tijdens een socratische dialoog volgen we een vast patroon. Het gesprek begint met het opvragen

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding 4. Les 1. Denken Kunnen dieren denken? 10. Les 2. Geluk Wat is het verschil tussen blij zijn en gelukkig zijn?

Inhoudsopgave. Inleiding 4. Les 1. Denken Kunnen dieren denken? 10. Les 2. Geluk Wat is het verschil tussen blij zijn en gelukkig zijn? >> Inhoudsopgave Inleiding 4 Les 1. Denken Kunnen dieren denken? 10 Les 2. Geluk Wat is het verschil tussen blij zijn en gelukkig zijn? 15 Les 3. Oneindigheid Hoeveel is oneindig + 1? 19 Les 4. Democratie

Nadere informatie

KLINISCH REDENEREN EN GEDEELDE BESLUITVORMING

KLINISCH REDENEREN EN GEDEELDE BESLUITVORMING Jaarcongres voor Klinisch psychologen en Neuropsychologen 8 april 2016 KLINISCH REDENEREN EN GEDEELDE BESLUITVORMING Workshop: Verschillende perspectieven en hun samenhang: complexiteit, systeemvisie en

Nadere informatie

Goed verplegen. Kernelementen van een verpleegkundige beroepsethiek. Een voorstel. Oostende 19 maart 2018

Goed verplegen. Kernelementen van een verpleegkundige beroepsethiek. Een voorstel. Oostende 19 maart 2018 Goed verplegen Kernelementen van een verpleegkundige beroepsethiek. Een voorstel. Oostende 19 maart 2018 Uitgangspunten en overwegingen Definities ethiek: 1. Systematische reflectie op waarden en normen

Nadere informatie

Reflectie op besluitvorming en handelen

Reflectie op besluitvorming en handelen Reflectie op besluitvorming en handelen Methodiek Omschrijving: De kwaliteit van besluitvorming heeft een invloed op de kwaliteit van de hulpverlening en het gevoel van effectiviteit. Dit is een belangrijk

Nadere informatie

Destigmatisering bij incidenten. Werkdocument voor communicatieprofessionals

Destigmatisering bij incidenten. Werkdocument voor communicatieprofessionals Destigmatisering bij incidenten Werkdocument voor communicatieprofessionals Kees Dijkman Projectleider Aanpak stigma in de media Samen Sterk zonder Stigma Amersfoort/Utrecht, mei 2018 De media berichten

Nadere informatie

Ethische reflectie Moreel beraad. Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde

Ethische reflectie Moreel beraad. Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde Visies Visies Algemene op op zorgrelatie zorgrelatie casus Ethische reflectie Moreel beraad Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde axel.liegeois@kuleuven.be Morele intuïtie INLEIDING en ethische reflectie

Nadere informatie

Meldcode/Werkwijze bij (vermoedens van) huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling bij SZZ

Meldcode/Werkwijze bij (vermoedens van) huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling bij SZZ Meldcode/Werkwijze bij (vermoedens van) huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling bij SZZ Doel Richtlijn voor handelen bij (vermoedens van) huiselijk geweld, ouderenmishandeling of kindermishandeling.

Nadere informatie

Gedeelde besluitvorming bij de oncologische behandeling: een multidisciplinaire focus. Workshop NVPO congres 2019

Gedeelde besluitvorming bij de oncologische behandeling: een multidisciplinaire focus. Workshop NVPO congres 2019 Gedeelde besluitvorming bij de oncologische behandeling: een multidisciplinaire focus Workshop NVPO congres 2019 Even voorstellen Danique Bos Ella Visserman Lyonne Zonneveld Inge Henselmans AMC NFK AMC

Nadere informatie

MVO in het beroepsonderwijs

MVO in het beroepsonderwijs MVO in het beroepsonderwijs 13 december 2007 's-hertogenbosch Timo Cochius CSR Academy Timo Cochius MVO-advies Ambitie Markten Producten/diensten 1 Agenda 1. Gaming in het onderwijs CruiSeR 2. Basisboek

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 11 Inleiding 17. Deel I Ethische reflectie 19

Inhoud. Voorwoord 11 Inleiding 17. Deel I Ethische reflectie 19 Voorwoord 11 Inleiding 17 Deel I Ethische reflectie 19 1 Wat is ethische reflectie en waarom is het belangrijk? 21 1.1 Eigen welzijn 22 1.2 Algemeen welzijn 25 1.2.1 Afhankelijkheid van andere mensen 25

Nadere informatie

Handreiking ethische dilemma s in de zorg voor asielzoekers

Handreiking ethische dilemma s in de zorg voor asielzoekers Handreiking ethische dilemma s in de zorg voor asielzoekers Verantwoording van het onderzoek en Toelichting op de handreiking Literatuurstudie Ethiek en gezondheidszorg voor kwetsbare groepen en asielzoekers

Nadere informatie

Ethisch redeneren. Ofwel: ethische reflectie. Cok den Hertog. Instructiecollege voor verpleegkundigen i.o. (versie sept. 2014)

Ethisch redeneren. Ofwel: ethische reflectie. Cok den Hertog. Instructiecollege voor verpleegkundigen i.o. (versie sept. 2014) Ethisch redeneren Ofwel: ethische reflectie Instructiecollege voor verpleegkundigen i.o. (versie sept. 2014) Cok den Hertog Wat is ethiek? Ethiek is een systematische bezinning op wat goed of slecht /

Nadere informatie

PLATFORM IZO 21 OKTOBER 2016

PLATFORM IZO 21 OKTOBER 2016 PLATFORM IZO 21 OKTOBER 2016 Wat is er aan de hand? Actualiteit, media, politiek Calamiteiten Te weinig samenwerking en informatiedeling door professionals roep om meer regie (Heerlen) Juridische kritiek

Nadere informatie

Integraal coachen. Meedenken en faciliteren bij ambities, dilemma s of problemen op de werkvloer

Integraal coachen. Meedenken en faciliteren bij ambities, dilemma s of problemen op de werkvloer Integraal coachen Meedenken en faciliteren bij ambities, dilemma s of problemen op de werkvloer DATUM 1 maart 2014 CONTACT Steef de Vries MCC M 06 46 05 55 57 www.copertunity.nl info@copertunity.nl 2 1.

Nadere informatie

Maak kennis. met GGZ Friesland

Maak kennis. met GGZ Friesland Maak kennis met GGZ Friesland Psychische klachten hebben veel invloed op het dagelijks leven. Elke dag is een uitdaging en het is moeilijk om een normaal leven te leiden, contacten te onder houden, naar

Nadere informatie

IN DE GEZONDHEIDSZORG

IN DE GEZONDHEIDSZORG BASISBOEK ETHIEK & RECHT IN DE GEZONDHEIDSZORG JOHAN LEGEMAATE & GUY WIDDERSHOVEN [ REDACTIE] B O OM Inhoud Voorwoord 11 1 Een inleiding over de ethiek Guy Widdershoven 1.1 Inleiding 15 1.2 Betekenis van

Nadere informatie

Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling

Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Het bevoegd gezag van Virenze 1 Overwegende dat de Virenze verantwoordelijk is voor een goede kwaliteit van de dienstverlening aan zijn

Nadere informatie

Naar betere samenwerking huisartspraktijk-buurtteams: de Utrechtse Proeftuin Basiszorg Jeugd GGZ

Naar betere samenwerking huisartspraktijk-buurtteams: de Utrechtse Proeftuin Basiszorg Jeugd GGZ Naar betere samenwerking huisartspraktijk-buurtteams: de Utrechtse Proeftuin Basiszorg Jeugd GGZ Workshop Jeugd-in-Onderzoek, 13 maart 2017 Marja van Bon-Martens, Trimbos-instituut Rob Gilsing, Verwey-Jonker

Nadere informatie

Door behandelen op de IC

Door behandelen op de IC Door behandelen op de intensive care Door behandelen op de IC W.E.S. symposium Rotterdam 10 maart 2011 Rik Gerritsen, intensivist Medisch Centrum Leeuwarden Doorbehandelen op de IC Doorbehandelen op de

Nadere informatie

Hoofdstuk 4 Preventie 67 1 Inleiding 67 2 Praktijkoverwegingen 69 3 Wetenschappelijke onderbouwing 78 4 Aanbevelingen 87 Noten 90 Literatuur 90

Hoofdstuk 4 Preventie 67 1 Inleiding 67 2 Praktijkoverwegingen 69 3 Wetenschappelijke onderbouwing 78 4 Aanbevelingen 87 Noten 90 Literatuur 90 Inhoud Voorwoord 9 Hoofdstuk 1 Inleiding 11 1 Inleiding 11 2 Visie 12 3 Dwang 13 4 Drang 14 5 Doel van de richtlijn 16 6 Doelgroep 16 7 Patiëntengroep 16 8 Werkwijze 17 9 Leeswijzer 18 Noten 20 Literatuur

Nadere informatie

Pas op de plaats. Een visie op dagelijkse ethiek in de zorg

Pas op de plaats. Een visie op dagelijkse ethiek in de zorg Pas op de plaats Een visie op dagelijkse ethiek in de zorg 1 INLEIDING Ethiek speelt zich af op elk niveau van de zorgverlening. Op het niveau van nationaal beleid en wetgeving. Maar ook op het niveau

Nadere informatie

Beroepscode en tuchtrecht: doorwerking in de praktijk?

Beroepscode en tuchtrecht: doorwerking in de praktijk? Beroepscode en tuchtrecht: doorwerking in de praktijk? Beelden uit Nederland. dr. H. van Dartel Ethicus, (np) verpleegkundige Voormalig voorzitter CE VenVN opzet Achtergrond en inzet van de beroepscode

Nadere informatie

Integriteit Prof. Dr. Ronald Jeurissen

Integriteit Prof. Dr. Ronald Jeurissen Integriteit Prof. Dr. Ronald Jeurissen Hoogleraar bedrijfsethiek Nyenrode Business Universiteit Even voorstellen Hoogleraar bedrijfsethiek Nyenrode Commissie Toelating en Integriteit IVBN (2008-2016) Lid

Nadere informatie

SOVOR. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

SOVOR. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling SOVOR Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Maart 2014 1 Inleiding Het bevoegd gezag van de Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Roosendaal (SOVOR) overwegende dat a. SOVOR verantwoordelijk

Nadere informatie

Ethische dilemma s en veiligheidskundig handelen Gerard I.J.M. Zwetsloot

Ethische dilemma s en veiligheidskundig handelen Gerard I.J.M. Zwetsloot Ethische dilemma s en veiligheidskundig handelen Gerard I.J.M. Zwetsloot NVVK Symposium maart 2019 Gerard I.J.M. Zwetsloot 1 Doel sessie Versterken bewustwording over waarden en ethische dilemma s In dialoog

Nadere informatie

Het voorwaardelijk gedeeld beroepsgeheim

Het voorwaardelijk gedeeld beroepsgeheim 11 de Ethiek-Symposium Commissie Ethiek Zorgnet Icuro Hasselt, 19 oktober 2018 Het voorwaardelijk gedeeld beroepsgeheim Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde Recht en ethiek Recht Potentieel conflict

Nadere informatie

Kwaliteit van leven en de plaats van het ziekenhuis in 2036

Kwaliteit van leven en de plaats van het ziekenhuis in 2036 1 Kwaliteit van leven en de plaats van het ziekenhuis in 2036 Guy Widdershoven Amsterdam Center on Aging Casus Mevrouw van Dijk is 86, Ze is weduwe met een klein pensioen Ze woont zelfstandig met thuiszorg

Nadere informatie

Keinemans, S., & Kanne, M. (2010). Morele wegwijzers. De morele dimensie van de hulpver- lening aan adolescente moeders.

Keinemans, S., & Kanne, M. (2010). Morele wegwijzers. De morele dimensie van de hulpver- lening aan adolescente moeders. Keinemans, S., & Kanne, M. (2010). Morele wegwijzers. De morele dimensie van de hulpverlening aan adolescente. Tussen september 2009 en september 2010 heeft het lectoraat Innovatieve Maatschappelijke Dienstverlening

Nadere informatie

Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg

Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg Invitational Conference Lectoraat Acute Intensieve Zorg Omgaan met (on)macht in de acute intensieve zorg Leren van ervaringen Donderdag 14 oktober 2010 te Nijmegen Inleiding Iedere hulpverlener ervaart

Nadere informatie

Ethisch leiderschap ethiek en dilemma s

Ethisch leiderschap ethiek en dilemma s Ethisch leiderschap ethiek en dilemma s Prof. Dr. Ronald Jeurissen Leadership Entrepreneurship Stewardship info@nyenrode.nl +31 (0)346-291 291 www.nyenrode.nl Programma Inleiding Ethiek en ethische handelen

Nadere informatie

Er volledig naast zitten

Er volledig naast zitten Ypsilon - Utrecht Er volledig naast zitten Over de betekenis van familieleden in de zorg voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Prof. dr Andries Baart 14 november 2015 Opzet Deze inleiding: 1.

Nadere informatie

Ethisch redeneren Ofwel: ethische reflectie

Ethisch redeneren Ofwel: ethische reflectie Ethisch redeneren Ofwel: ethische reflectie (Versie augustus 2016) Onderdeel van verpleegkundige beroepsethiek Cok den Hertog Wanneer moet je aan een moreel (ethisch) probleem denken? Je moet hieraan denken

Nadere informatie

Medisch ethische dilemma s in de zorg voor ongedocumenteerden. Manik Djelantik aios psychiatrie Anouk Remmelzwaal aios psychiatrie Equator Foundation

Medisch ethische dilemma s in de zorg voor ongedocumenteerden. Manik Djelantik aios psychiatrie Anouk Remmelzwaal aios psychiatrie Equator Foundation Medisch ethische dilemma s in de zorg voor ongedocumenteerden Manik Djelantik aios psychiatrie Anouk Remmelzwaal aios psychiatrie Equator Foundation Inhoud Wat is medische ethiek? Moral distress Achtergrond

Nadere informatie

Workshop Integriteit & Financiën Jaarcongres Controlling Alex van Groningen

Workshop Integriteit & Financiën Jaarcongres Controlling Alex van Groningen Workshop Integriteit & Financiën Jaarcongres Controlling Alex van Groningen Theo Quaijtaal (HighQ) 18-04-2013 1 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (Pleonasme) De maatschappelijke en daarmee ethische

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 13. 1 Inleiding in de sociotherapie 15. 2 Het werkterrein van de sociotherapeut 41. 3 Sociotherapie in Nederland 61

Inhoud. Inleiding 13. 1 Inleiding in de sociotherapie 15. 2 Het werkterrein van de sociotherapeut 41. 3 Sociotherapie in Nederland 61 Inhoud Inleiding 13 1 Inleiding in de sociotherapie 15 1.1 Inleiding 15 1.2 Geschiedenis van de omgang met mensen met abnormaal gedrag 15 1.2.1 Oudheid 15 1.2.2 Middeleeuwen, 500-1500 16 1.2.3 Renaissance

Nadere informatie

Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling

Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Doel Alertheid bij alle medewerkers van de HOED op signalen van kindermishandeling en (huiselijk) geweld. Tevens mogelijkheid tot effectief reageren op deze

Nadere informatie