Madrid? naar of vanuit. index

Transcriptie

1

2 Kuiper, de internationale verhuizer, verzorgt ruim 80 jaar nationale en internationale verhuizingen. In de zestiger jaren was Kuiper de eerste Neder landse verhuizer, die zich richtte op verhuizingen naar Zuid-Europa. In de filosofie van Kuiper wordt de klant niet alleen in Nederland, maar ook ter plaatse volledig bijgestaan. Wereldwijd beschikt het bedrijf over ruim agenten. In Zuid-Europa heeft Kuiper eigen vestigingen in Zuid-Frankrijk, Barcelona, Alicante, Torrevieja, Malaga, Madrid en Algarve. Verhuizen naar of vanuit Madrid? Kuiper verzorgt meerdere malen per week kleine en grote verhuizingen naar en vanuit Madrid. Tevens frequent naar andere Europese en Overzee bestemmingen. U kunt telefonisch of via internet een vrijblijvende offerte aanvragen. In Spanje kunt u ons gratis bellen via of direct contact opnemen met onze vestiging in Madrid, Loes Veenstra-Back NUMMER Vier Beste leden, beste lezers, Voor u ligt het vierde nummer van ons verenigingsblad en wij hopen van harte dat de reacties net zo positief zullen zijn als op het vorige magazine, dat in december vorig jaar verscheen. U zult in dit nummer fotoreportages vinden van de meest in het oog lopende activiteiten van de Vereniging in het afgelopen half jaar: de Nieuwjaarsborrel, het Pasen voor kids en natuurlijk het Oranjefeest, dat dit jaar in deze vorm voor de tweede keer werd gehouden en een groot succes was, niet in de laatste plaats door uw massale opkomst. Naast de fotoreportages vindt u een reeks van, hopen wij, onderhoudende artikelen. Van historicus Sytze van der Veen is het interessante én informatieve artikel van over El Duque de Riperdá, de Groningse aristocraat Johan Willem Ripperda die het in de 18de eeuw tot premier van Spanje wist te brengen. In de vaste rubriek reisimpressie neemt eindredacteur Jaap Scholten u dit keer mee naar Mallorca om alvast in de vakantiestemming te komen. Gastredacteur Jan Alderliesten schrijft heel onderhoudend over zijn ervaringen met het openbaar vervoer in Madrid en uw voorzitter over het bezoek van kinderboekenschrijfster Lydia Rood. Verder hebben wij interviews met bestuurslid Encarnita Díaz en advocaat Tjaard Gimbrère, de vaste kinderpagina, en een artikel over het aanstaande Hollandse Jazzfestival in Madrid opgenomen. We willen iedereen van harte bedanken voor hun bijdrage, evenals Ferdi Loskamp (Loka Design Studio) die wederom de vormgeving voor zijn rekening heeft genomen. Dan zal het u niet ontgaan zijn dat de Vereniging sinds 17 maart een nieuw bestuur heeft. Tijdens de Algemene Ledenvergadering die dag gaf Rolf Leenhouts de staf over aan de nieuwe voorzitter Theo van Berkel. Wij hebben het al gezegd in onze nieuwsbrief en op onze website maar willen ook op deze plaats het oude bestuur, dat wil zeggen Rolf Leenhouts, André Driessen, Marcus van Belle, Marcel Hendriks en Loes Veenstra van harte bedanken voor hun inzet. Het nieuwe bestuur, waarin ondergetekende als voorzitter en Loes als co-secretaris zijn teruggekeerd bestaat verder uit Björn Duys (vicevoorzitter), Harm Boerma (penningmeester), Monique van der Marel (co-secretariaat) en Encarnita Díaz Criado (communicatie). Jaap Scholten blijft eindredacteur van het magazine. Het nieuwe bestuur zit boordevol energie en wil met nieuwe initiatieven proberen het ledental te vergroten en de participatie van het bedrijfsleven bevorderen. Bovendien willen we het nog aantrekkelijker maken om de voordelen mee te pikken van het lidmaatschap boven een ad-hoc bezoek aan een evenement. Volg het nieuws op onze website: Rest ons nog u een hele prettige vakantie toe te wensen en wij hopen u allen aan het begin van het nieuwe seizoen te mogen verwelkomen op de activiteiten die we hebben gepland, zoals de Indonesische maaltijd, het groot dictee der Nederlandse taal etc. etc. inhoud index 04 REISVERSLAG MALLORCA 11 OBSERVATIES VANUIT DE METRO 12 SCHRIJFSTER LYDIA ROOD IN MADRID 13 SCHOOL PAGINA 14 GESPREK MET TJAARD GIMBRÈRE 15 TERUGBLIKKEN OP EVENEMENTEN 16 FOTO S KONINGINNEFEEST EEN HOLLANDSE MET SPAANSE ROOTS 20 VERHUISBERICHT AMBASSADE 21 DUQUE DE RIPERDÁ 26 LA CIGÜEÑA 28 JAZZ WEEKEND HOLANDÉS Bestuur Foto van links naar rechts: Monique vd Marel, Encarnita Diaz, Harm Boerma, Theo van Berkel, Loes Veenstra, Björn Duys. Voorzitter Theo van Berkel Vice-Voorzitter Björn Duys Penningmeester Harm Boerma Secretaris Monique v/d Marel Loes Veenstra Communicatie Encarnita Diaz Eindredactie Jaap Scholten Van Houten Industriepark 12 Postbus 348, 1380 AH Weesp Telefoon +31 (0) Fax +31 (0) info@kuiperbv.nl Internet Met vriendelijke groet, Theo van Berkel namens het bestuur wilt u adverteren IN ons volgende nummer? Kijk op: La Revista Oranje is u gratis bezorgd door Swiss Post Spain La Revista Oranje! 3

3 Artikel Mallorca Ongestoord wandelen en fietsen op het eiland Mallorca staat bekend als een populaire zonbestemming. Veel minder mensen weten dat je er ook fantastisch kunt wandelen en fietsen. Vooral in de Serra de Tramuntana en het glooiende binnenland kun je nog ongestoord genieten van stille valleien, pittoreske dorpen, afgelegen boerderijen, verscholen baaien en eindeloze bergen - zonder een mens tegen te komen. Jaap Scholten dwaalde langs de droomkust, door de magische bergen en het stille binnenland. In het hart van de Serra de Tramuntana, de bijna tachtig kilometer lange bergketen in het noorden van Mallorca, ligt het uitzichtpunt Mirador de Ses Barques. Het panorama is zoals je dat van een mirador mag verwachten: adembenemend. In het westen, duizelingwekkend diep, de baai van Sóller en de Middellandse Zee, blauw, kalm en eindeloos. Aan alle andere kanten niets anders dan ruige bergen van kalksteen, deels bedekt met altijd groene mediterrane flora. Ses Barques is ook het uitgangspunt van één van mijn meeste geliefde wandelingen op Mallorca: het kustpad naar Sa Calobra, de berümthe Küstentour in die Slangenbucht, zoals de wandelgids uit de Duitse Rother-serie de tocht verwachtingsvol beschrijft. La Revista Oranje! 5

4 Artikel Artikel HET DAL VAN BALITX De eerste kilometers gaan door een verstild, onwaarschijnlijk mooi dal. De wandeling mag dan beroemd zijn, er is geen sterveling te bekennen. Twee vervallen boerderijen en eindeloze terrassen met oeroude olijfbomen, rozemarijn, mastiekstruiken en een paar loslopende geiten herinneren aan kleinschalige landbouw uit vervlogen tijden. Wie hier loopt vergeet terstond het Mallorca van de overvolle stranden van Formentor, de villawijken van Port d Andratx, de golfbanen van Cala d Or en de jachthavens in Palma. Langzaam maar zeker daalt het pad af in een paradijselijk dal met sinaasappelbomen en cipressen, omsloten door loodrechte bergwanden. En in deze unieke setting ligt Balitx d Avall, een juweel van traditionele architectuur op Mallorca, compleet met 13de-eeuwse schuiltoren, kapel, patio en, hoe kan het ook anders, terrassen vol oleanders en bougainville. Balitx d Avall is de enige Valdemossa gerestaureerde boerderij in de wijde omgeving en omgetoverd tot een sfeervolle Agroturismo. Je moet het wel weten. Bij de entree staat namelijk alleen een bordje met daarop suc, verse sinaasappelsap, en die wordt mechanisch geperst en geserveerd in de oude bodega. Het smaakt als nergens anders. Balitx d Avall staat in de top tien van mijn favoriete onderkomens in Spanje. Een verblijf is een belevenis. Behalve op lekker eten kan worden gerekend op absolute stilte, een duizend-en-één sterrennacht, het geruis van de zee in de verte, én het bijtijds gewekt worden door de hop en andere vroege vogels. Na Balitx gaat de tocht via een bergpas langs de Traumküste naar Sa Calobra, en dat is niets teveel gezegd. De aaneenschakeling van kliffen en paradijselijke baaien, de azuurblauwe zee, de parasoldennen en de bloemenpracht is Markt Sineu inderdaad de Mediterranée om bij weg te dromen. Sa Calobra (de slang in het Catalaans) is waarschijnlijk de meest fotogenieke baai van Mallorca. Het is inderdaad een plaatje, maar in juli en augustus zou ik er een biertje drinken en vervolgens snel weer wegwezen. Drommen toeristen verdringen er zich op niet al teveel vierkante meters, want zhde baai is in feite de smalle monding van de Torrent de Pareis, de Samaria-kloof (op Kreta, redactie) van Mallorca zullen we maar zeggen. Wie naar Mallorca komt, mag Balitx en de droomkust niet missen, en geen paniek, Sa Calobra (slang in het Catalaans) heeft niets te maken met slangen, maar slaat op de haardspeldbochtenweg die de baai verbindt met de weg naar Sóller. DE ZWARTE MADONNA Maar de Serra de Tramuntana heeft meer magisch mooie plekken. Het klooster van Lluc bijvoorbeeld, dat diep verscholen tussen uitgestrekte steeneikenbossen in de bergen ligt. Lluc is het spirituele centrum van Mallorca. In de kloosterkerk staat La Moreneta, een zwarte Madonna die volgens de legende Spanje zou Spanje niet zijn zonder mooie legendes - door een tot het christendom bekeerde islamiet zou zijn gevonden; eeuwen nadat het was verborgen voor de oprukkende Moren. Sindsdien is La Moreneta de patrones van het eiland. Jaarlijks is er een grote bedevaart; de devotie is enorm. Een deel van het klooster is in gebruik als hotel met een uniek restaurant in de oude refter. Een prachtplek, vooral als in Sa d Estaca de namiddag de dagjesmensen vertrekken en alleen de monniken, de gasten en een handvol seminarieleerlingen overblijven. De mooiste route naar Lluc is de oude pelgrimsweg vanaf Pollença, dwars door een bizar en verlaten karstlandschap dat vlakbij Lluc el jardín de piedra, de tuin van steen, wordt genoemd. Erosie heeft gezorgd voor wonderlijke vormen in het kalksteen, waarvan een heuse kameel wel de markantste is. Pollença is een oergezellig stadje aan de rand van het Tramuntana-gebergte. Het werd gesticht door inwoners van het oude Romeinse Pollentia, maar de erfenis van vijf eeuwen Romeins Mallorca is beperkt tot een brug en resten van een theater. De reden? Na de Romeinse tijd werd Mallorca een eeuw lang bestuurd door de Vandalen... Het Pollença van nu is een perfecte harmonie tussen statige herenhuizen, elegante winkelpanden, kleurrijke parken en pleinen met platanen en zonovergoten terrasjes. De trots van het stadje is de Escalinata del Calvari, een 365 treden tellende lijdensweg of beter gezegd, lijdenstrap. CHOPIN EN LUDWIG SALVATOR En dan is er nog zo n heerlijk oord in de Serra: Valdemossa, het meest pittoreske dorp van het eiland en beroemd door twee (drie als we ook filmster Michael Douglas meetellen...) illustere bewoners: Chopin en aartshertog Ludwig Salvator von Habsburg. Chopin en zijn minnares George Sand verbleven in de winter van 1838 een paar maanden in het kartuizerklooster van Valdemossa en dat wordt door het eilandbestuur natuurlijk breed uitgemeten. Wat er niet bij wordt gezegd is dat het verblijf allesbehalve een succes was. Het weer was slecht, de vleugel arriveerde maar niet, de kloosterkamers waren vochtig en het eten deugde ook al niet. En dat terwijl de componist er om gezondheidsredenen naartoe was gegaan. Als je Un hiver à Majorque, het verslag van George Sand moet geloven, was het landschap het enige positieve. Maar goed, de stijl evan is zoiets als keurige Parisienne komt in het boerse Spanje. Chopin heeft er in ieder geval wel zijn preludes voltooid. Aartshertog Ludwig Salvador hield het langer uit en woonde aan het einde van de 19de eeuw dertig jaren op Mallorca. De ongekroonde koning van de Balearen was allesbehalve een verveelde aristocraat maar een productieve wetenschapper. Hij schreef een zesduizend pagina s tellend werk over de Balearen en legde de grondslag voor natuurbescherming op Mallorca. Tussen Deià en Valdemossa liet hij een ruiterpad aanleggen, de Cami de S Arxiduc, zodat hij met zijn paard de mooiste uitzichtpunten van zijn geliefde eiland kon bereiken. Nu is dat één van de meest populaire wandeltochten op Mallorca, en terecht. Het panorama is spectaculair. FIETSEILAND MALLORCA Ook als fietsbestemming is Mallorca erg in trek. Sterker nog, vijftien jaar geleden zag je meer wandelaars dan fietsers, nu is dat omgekeerd. Wie zoekt op fietsen op Mallorca vindt op internet talloze beschrijvingen en tips. Stuk voor stuk mooie verhalen over cols, lekker stille wegen, zo n gezellig terrasje op 40 De kameel 6 La Revista Oranje! La Revista Oranje! 7

5 Artikel kilometer, en die windstopper die zo goed van pas kwam. Ik ben zelf meer wandelaar en klimmer, maar sinds een jaar of wat fiets ik ook. De oorzaak?: Google Earth. Eindelijk was ook de omgeving waar ik woon goed gefotografeerd en bleek ik temidden van tientallen landwegen te wonen die ik nog nooit had ontdekt. Na een paar dagen Mallorca kan ik me voorstellen dat het eiland fietsers trekt. Het landschap is afwisselend, de fietsinfrastructuur uitstekend en in elk dorp kun je uitrusten op een gezellig terras. Daar komt natuurlijk nog bij dat het klimaat erg aangenaam is. versnellingen zonder spiegels noch helm. Al snel kom erachter dat Es Pla niet zo vlak is als een Hollandse polder... De bestemming van vandaag is Sineu, want op woensdag is daar markt en de weekmarkten op Mallorca zijn een streling voor het oog. Het puilt er uit van de kraakverse groenten en het sappigste fruit. Vis wordt in alle soorten en maten aangeboden. En niet voorverpakt met een streepjescode, maar direct uit het krat, de doos of de jutezak. Wie van bloemen houdt, neemt voor een luttel bedrag bossen zuiderzeelelies of scilla s mee naar huis. En de markt is internationaal. Een Duitser verkoopt zijn Madrid 50 MIN. VLIEGEN Mallorca Het wordt me wel duidelijk dat er op het eiland twee groepen fietsers zijn. Ten eerste zijn daar de Hollandse en Duitse fietsclubs, allemaal mannen, die zich met z n twintigen of meer tegelijk komen voorbereiden op het wielerseizoen, wanneer dat ook moge zijn. In een razendsnelle outfit dalen ze met zestig kilometer per uur ja ik reed erachter - af van Lluc naar Pollença, het liefst vier rijen dik en met blik op oneindig. De tweede groep vormen de fietsers die met tassen achter- en een kaart voorop ontspannen komen toeren, blik op het landschap. Es Pla Tot die laatste groep behoort het Engelse paar John en Beth, met wie ik een avondje gezellig (en kostelijk) eet in Son Jordá, een droomfietshotel in een traditionele herenboerderij compleet met zwembad, ligstoelen en leeshoekjes in de schaduw van een reusachtige pijnboom. Je zou zo in de verleiding komen de fiets een dagje in de stalling te laten staan. Son Jordá ligt in het dorp Ruberts in de streek Es Pla, het vlakke binnenland van Mallorca. De volgende ochtend fiets ik een eindje met John en Beth mee. Ze zijn er helemaal klaar voor en hebben in hun helm zelfs een achteruitkijkspiegeltje gemonteerd. Ik moet het doen met een gewone herenfiets met drie zelf geperste olijfolie met Grüsse aus Mallorca, en een Roemeen probeert, met succes, in gebroken Engels aan een Nederlandse fietser Die Prinzessin der Küche aan de vrouw te brengen, een apparaat waarmee je, naar hij zegt, in één minuut een kilo aardappels schilt. De stichter van San Francisco John en Beth gaan na Sineu verder naar Pollença. Ik rij verder naar het historische dorp Petra. Het schijnt erg mooi te zijn en ik ben ook wel benieuwd naar het geboortehuis van Junípero Serra, een missionaris die in de 18de eeuw San Diego en San Francisco heeft gesticht, de Peter Stuyvesant van Mallorca dus. En na het huis, het klooster en een geurige café con leche gaat het weer richting Ruberts, dwars door Es Pla. Het landschap is karakteristiek voor heel het binnenland: lommerrijke weggetjes met bloemenrijke bermen, amandelboomgaarden, stenen muurtjes, stukken bos, windmolens en af en toe een heuvel met daarop een dorp of een klooster. Hier en daar staan opgeknapte boerderijen met tuinen die geïnspireerd lijken op een verhaal van Guy de Maupassant: de tuin was een wildernis van bloemen, lieflijk gerangschikt in een bestudeerde wanorde, en dat in maart. De hele route is redelijk bewegwijzerd, al is het natuurlijk geen Nederland met zijn fietsknooppunten en genummerde paddestoelen op elk kruispunt. Monniksgier In de Serra de Tramuntana, en met name in de bergen rond Balitx, leven Monniksgieren, de grootste roofvogel en één van de meest zeldzame van Europa. In de jaren 80 werd de vogel op Mallorca met uitsterven bedreigd, maar inmiddels is er een stabiele populatie van meer dan honderd exemplaren. Dat is vooral te danken aan de inspanningen van de Black Vulture Conservation Foundation op Mallorca. De stichting kan worden bezocht en er zijn monniksgieren te zien. Voor meer informatie Algemene informatie Mallorca is het grootste eiland van de Balearen. De oppervlakte bedraagt 3640 km en er wonen circa mensen. De hoofdstad is Palma de Mallorca, dat tevens de hoofdstad van de Balearen is. De officiële talen zijn het Catalaans en het Spaans; de lokale Catalaanse spreektaal heet het Mallorquín. Het eiland werd in 120 voor Chr. door de Romeinen veroverd. Na hen verschenen achtereenvolgens de Vandalen (450 na Chr.), de Byzantijnen (534), de Moren (902) en de Aragonezen (1229). Van 1276 tot 1344 was het een zelfstandig koninkrijk. Daarna werd het een provincie van Aragón dat eind 15de eeuw opging in het koninkrijk Spanje. Sinds 1983 zijn de Balearen één van Spanje s zeventien autonome regio s. Gebruikte wandelgids: Rother Wanderführer Mallorca Tekst en fotografie: Jaap Scholten Jaap Scholten Madrid5 in tijdens het afrekenen. 8 La Revista Oranje!

6 Nederlandse boeken lezen in Spanje? gastcolumn Observaties vanuit de Metro Jan Alderliesten 2 Nederlandse boeken voor 5,- (zonder verzendkosten) l Korting op Nederlandse boeken l Ook Nederlandse muziek en films l Cadeaubezorging wereldwijd l Tips en deskundige voorselectie 200 busritjes 400 metroritjes Jan Alderliesten Intergas HR-combiketel: Het kleine wonder voor grootse prestaties! Intergas presenteert u een echte superketel: de compacte Intergas HR-combiketel die dankzij de Dubbel Hoog Rendement Technologie verrassend hoge prestaties levert voor zowel verwarming als warmwatervoorziening (tot 13 liter warm water per minuut). Dit Nederlandse kwaliteitsproduct is de meest moderne en zuinige cv-combiketel die thans op de markt is. Eenvoudige bediening, lage energiekosten, geschikt voor gas en propaan, vrijwel geruisloos en overal te plaatsen, elektrische ontsteking (geen waakvlam!) en maar liefst 15 jaar garantie op de warmtewisselaar en 2 jaar op de overige onderdelen. U bespaart heel veel geld (honderden euro s per jaar) als u nu deze combiketel aanschaft! Bel ons voor dealeradressen. Tel.: (+34) Fax: (+34) info@intergas.es Website: 45cm 75cm Ik ga elke dag met het openbaar vervoer naar het werk. Van Humera/Somosaguas met bus A naar Moncloa, vandaar met metrolijnen 6 en 9 naar Pio XII, en vice versa. Het openbaar vervoer is voor mij de gemakkelijkste manier van reizen. In plaats van te kijken naar de bumper van mijn voorganger lees ik de krant. Nieuwkomer in Spanje (wij kwamen hier aan op 1 augustus 2008), valt mij op dat het openbaar vervoer en de infrastructuur in het gastland grotendeels nieuw zijn. Het openbaar vervoer is goed, het rijdt frequent en het is spotgoedkoop. 2,96 per dag voor zes ritjes over in totaal twintig km. Ik heb sinds december ongeveer 200 busritjes gemaakt en 400 metroritjes. De bus viel 1x uit en de metro eveneens 1x. Dat is een prestatiescore van meer dan 99%. Al met al een goede prijs/kwaliteitsverhouding. U hebt gelijk, niet alles is nieuw. De metro viert dit jaar zijn negentigjarig bestaan. Een krasse heer, de jaren zijn hem bijna nergens aan te zien. Als het een dame was, zou je zeggen die heeft een facelift ondergaan! Je zou verwachten dat alles in een grote stadsmetro voortdurend in beweging is en dat er tussen de tourniquets nergens een vast punt te ontdekken valt. Dat blijkt niet helemaal het geval. Een voorbeeld: elke ochtend om 8.00 uur zitten drie oudere dames met elkaar te praten op een bankje in de hal van metrostation Moncloa, en ondertussen worden alle passanten keurend opgenomen. Van Humera/Somosaguas met bus A naar Moncloa, vandaar met metrolijnen 6 en 9 naar Pio XII. De aangenaamste verrassing van het openbaar vervoer in de regio Madrid is voor mij de wellevendheid geweest van het Spaanse forensenpubliek. De mensen stellen zich netjes op voor de bus. Geen geduw en getrek bij het betreden van de metro. Weinig of geen zwartrijders. Veel mensen lezen een boek of een krant. Het meisje naast mij vanmorgen was verdiept in Mi vida, mi libertad van Ayaan Hirsi Ali. Wat een verschil met Nederland! Wie regelmatig naar Nederlandse ochtendbladen goochelt, kan het niet ontgaan dat in het openbaar vervoer in Nederland incidenten plaatsvinden die in Spanje, voor zover mij bekend, weinig voorvallen. Ik vertelde dit enkele weken geleden aan mensen van Renfe-beveiliging op een Cercanía van Chamartín naar Aravaca. Zij geloofden mij niet en vertelden dat er ook in de regio Madrid nogal wat voorvalt in het openbaar vervoer. Misschien ben ik dus wat te optimistisch in mijn waarnemingen, maar toch. Ons gedrag op straat is nooit de sterkste kant geweest van ons Nederlanders. Huizinga schreef al over onze hinderlijkste nationale gebreken: de vrijdom der baldadigheid, het gemis aan publieke wellevendheid en de vaak beklaagde krenterigheid. Dat schreef hij in de brochure Nederlands geestesmerk in De verleiding is groot hier een beschouwing aan vast te knopen over Nederland anno 2009, en de verschillen en overeenkomsten met tòen. Ik volsta met de constatering dat de incidenten waardoor het openbaar vervoer in Nederland tegenwoordig wordt geplaagd, ernstiger zaken betreffen dan de baldadigheid waarover Huizinga het had. En zo zit ik opeens over Nederland te schrijven in plaats van over Spanje. Alles wat ik heb geschreven, hebt u zelf ook al waargenomen en bedacht. Dit stukje is eigenlijk niet bestemd voor een krant in Spanje, maar voor een krant in Nederland. In de jaren zeventig tachtig van de vorige eeuw hadden sommigen in Nederland het over Nederland gidsland, weet u nog? Als we het hebben over het openbaar vervoer en het gedrag op straat, lijkt mij Spanje gidsland voor Nederland beter op zijn plaats! Het weer wordt mooier. Vanmorgen zaten de dames niet meer op hun bankje in metrostation Moncloa. Ik veronderstel dat zij buiten een bankje hebben opgezocht. Jan Alderliesten is hoofd van de Economische Afdeling van de Nederlandse ambassade in Madrid. Hij schreef dit artikel op persoonlijke titel. La Revista Oranje! 11

7 Artikel Artikel O p 25 en 26 maart jongstleden was schrijfster Lydia Rood (Velp, 1957) in Madrid. Het bezoek begon met een voordracht voor ouders van Nederlandse leerlingevn. De schrijfster legde uit wat ze met haar kinderverhalen wil vertellen en ouders konden vrijuit vragen stellen. Het kon niet uitblijven dat er af en toe een vraag werd gesteld in de richting van de wat stoutere boeken van Lydia Rood. Die zorgden voor veel hilariteit en gelach waardoor de avond een gezellige, informele en toch informatieve bijeenkomst werd. Op de 26ste bracht de schrijfster een bezoek aan de Nederlandse School Hof der Lage Landen. Met elke groep apart werden die boeken besproken die voor de leeftijd van de betreffende leerlingen bedoeld zijn. Er was veel herkenning bij de leerlingen toen de schrijfster haar boeken liet zien en meedeelde dat deze geschonken zouden worden aan de school. Volgens de schrijfster herkenden de Nederlandse kinderen in Madrid haar boeken beter dan kinderen op Nederlandse scholen die ze bezocht. Een voorstel van de schrijfster: neem als je jarig bent niet alleen een traktatie mee naar school klas maar ook een boek van een Nederlandse schrijver dat je cadeau doet aan de schoolbieb. Zo groeit de bieb en kost het bijna niets!, aldus Lydia Rood. Een van de boeken die door de onderwijzer werd voorgelezen in de klas is Kaloeha Dzong. Het laatste hoofdstuk werd op verzoek van de leerlingen door de schrijfster zelf voorgelezen. De kinderen zaten gespannen te luisteren en je kon een speld horen vallen. Bij de laatste regels was het duidelijk dat zowel de schrijfster als de leerlingen geëmotioneerd het einde van het verhaal beleefden. Daarna konden de leerlingen vragen stellen. Er waren dertein vragen geselecteerd die aan de hand van het bestuderen van de website van Lydia Rood waren geformuleerd door evenzovele leerlingen. De vragen waren over het algemeen kort en krachtig, maar de antwoorden lang en voorzien van de nodige bijzinnen. Het uur dat voor de beantwoording van alle vragen was gereserveerd, was binnen een mum van tijd om. Deze schrijfster kon met gemak een uur vullen per antwoord, zoals ze zelf zei. Aan het einde van de bijeenkomst vertelde de schrijfster nog stiekem hoe de serie van het Drakeneiland verder zal verlopen en werden de kinderen gestimuleeerd om hun ideeën per naar de schrijfster te sturen zodat ze de beste ideeën in haar boek kan verwerken. Degene met de allerbeste inzending zal als persoon in het boek een rol krijgen. Na afloop plaatste Lydia Rood handtekeningen in meegebrachte boeken. Voor meer informatie, onder andere een biografie en bibliografie, zie Tekst: Theo van Berkel 12 La Revista Oranje! La Revista Oranje! 13

8 Artikel evenementen Gimbrère Advocaten; gesprek met Tjaard Gimbrère Nieuwjaarsborrel & Paaseieren Zoeken Tjaard Gimbrère Advocaat in Madrid Krit Bröcheler Gimbrère International Advocaten uit Breda opende in 2005 een kantoor in Barcelona en is sinds vorig jaar ook actief in Madrid. We hadden veel Nederlandse klanten die in Spanje op het gebied van zakelijk recht problemen ondervonden en ter plekke moeilijk hulp konden vinden, zegt Tjaard Gimbrère. Toen hebben we besloten in Spanje te beginnen. Naast zakelijk recht doet hij ook veel werk in het begeleiden bij aan- en verkopen van woningen, familierecht, incassozaken en nog veel meer. Als geen ander kennen onze Nederlandstalige advocaten in Madrid de Spaanse cultuur én de Spaanse wet. Doordat zij dagelijks omgaan met Spaanse abogados herkennen zij snel typische formaliteiten op het juridisch vlak, Formaliteiten die vaak écht anders zijn dan men in Nederland gewend is. Soms lopen twee rechtssystemen door elkaar. En dan is er natuurlijk altijd de taalbarrière. Wij kunnen dat overbruggen door met de klant in het Nederlands te praten. Zeker voor juridische zaken in een vreemd land kan er daardoor een behoorlijke last van iemands schouders vallen. Op de vraag wat voor het grote verschil tussen Breda en Madrid is, moet Tjaard Gimbrère lachen. Natuurlijk is Breda mijn hometown en ben ik er altijd graag, maar het mediterrane, vrije bestaan in Spanje (Madrid) is zeer aantrekkelijk. Vandaar dat zoveel Nederlanders hier blijven wonen na hun carrière of ervoor kiezen om zelfstandig in Spanje iets op te zetten. Maar, vervolgt hij, helaas komen sommigen dan op een niet-zachtzinnige manier met de Spaanse wetgeving in aanraking, wat voorkomen en/ of opgelost kan worden door een vertrouwenspersoon die kennis van zaken heeft en in de eigen taal meedenkt. Het kopen van een woning kan soms lastiger zijn dan je denkt. Zo was er een zaak waarin de koper dacht eigenaar te zijn geworden van een mooi pand. Maar bij naderonderzoek bleek dat de pacht van de grond waarop het pand stond na een bepaalde datum afliep. Tekst: Jaap Scholten La Revista Oranje! 15

9 evenementen Artikel Koninginnefeest 2009 Zaterdag 25 April evenementen Artikel 16 La Revista Oranje! La Revista Oranje! 17

10 Artikel Penelope Olij-Perez eigenaar Konnekt >...omdat goede service en lage telefoonkosten wél mogelijk zijn Een Hollandse met Spaanse roots We vinden het belangrijk dat u uw relaties altijd kunt bereiken zonder over de kosten na te hoeven denken. Daarom maken wij het bellen met uw vaste telefoonlijnen 30-90% goedkoper. Met onze persoonlijke benadering en een meertalige servicedesk, verzorgen wij de beste telecom oplossingen voor uw business tegen de laagste prijs; van eenvoudig weg goedkoper bellen naar vaste lijnen of mobiel tot VOIP systemen. 18 Ze is waarschijnlijk het kind geweest dat op de lagere school het vaakst haar naam heeft moeten spellen en uitleggen: Encarnita Díaz Criado, geboren in Zaandam en opgegroeid in het oer-noord Hollandse dorp Wormer. Maar het Spaans bloed kriebelde en inmiddels is Zaandam, via een jaar Barcelona, verruilt voor Madrid. Van een uitzendbureau in Zaandam naar een eersteklas kantoor in Madrid, dat is stof voor nieuwsgierigheid en een mooi verhaal. Voor mij zit Encarnita Díaz Criado ook de Spanjaarden moeten even wennen aan haar naam, want het is een verkleining van de zeer ouderwetse naam Encarnación, en ze is 1,76 meter lang in februari 2009 neergestreken in Madrid. Encarnita is geboren in Zaandam en getogen in de Wormer, waar haar ouders in de Franco-tijd met vijf kinderen vanuit Santander naar toe verhuisden. Ze deed er de lagere school, de middelbare school, studeerde er, en was dus een hele gewone Nederlandse met het verschil dat je je hele leven uit moet leggen waar je (naam) vandaan komt en ik nooit later dan een uur s nachts thuis mocht komen. Spanje was eigenlijk een vreemd land in die tijd: het was heel duidelijk aanwezig door de taal, de opvoeding en de gebruiken thuis, maar aan de andere kant ook weer heel ver weg. Wel ging de familie, uiteraard, iedere zomer zes weken naar Cantabrië. Ik zou graag eens een boek willen schrijven over de kinderen van emigranten, zegt ze. Het duurde zevenendertig jaren voor het bloed begon te kriebelen. Opeens La Revista Oranje! voelde ik de behoefte terug te keren naar mijn roots, of beter gezegd die van mijn ouders, zegt Encarnita, en toen ging alles Wormer opeens heel snel. Een bevriende Spaanse zakenman attendeerde haar erop hoe zij met haar achtergrond waardevol voor de Spaanse arbeidsmarkt kon zijn en via een andere kennis kwam ze in contact met een werving & selectiebureau in Barcelona. Die zochten iemand om de plaats in te nemen van de vertrekkende directeur en dat leek voor Encarnita een schot in de roos, want zelf had ze de nodige sporen verdient in de wereld van de werving en selectie. Eén jaar zat ze in Barcelona. Geweldig maar het was het niet. Ten eerste sprak ze meer dan de helft van de tijd Nederlands en Engels, en het was niet het Spanje van haar verwachtingen. Een op het eerste gezicht simpel voorval bracht een verandering: een aanvaring met Telefónica. Ik zat vier dagen zonder internet, en dat is voor een werving & selectiebedrijf funest. Toen ook de klantenservice te wensen overliet stapte Encarnita over naar een ander telecombedrijf, dat later ook een aanvraag voor personeel bij haar uit zou zetten. Maar die overstap betekende al snel meer dan alleen het overstappen naar een nieuwe telecom-provider. Het betekende ook een extra schakel in het netwerk en via via kwam ze in contact met een bedrijf dat met spoed iemand zocht om in Madrid een nieuwe vestiging op te zetten. Dat was niet tegen dovemansoren gezegd. Encarnita pakte haar koffer en vertrok naar de hoofstad. Per 1 februari is ze begonnen met haar nieuwe baan. Business development is de belangrijkste uitdaging, al mag het zoeken van een huis ook rustig een uitdaging worden genoemd. Voordat je een keer een afspraak met een makelaar hebt gemaakt..., komt er met enige frustratie uit. Maar afgezien daarvan twijfelt Encarnita geen moment aan haar beslissing naar Spanje te zijn vertrokken. Als ik op de Puerta del Sol sta, denk ik: dat heb je toch maar even gedaan. Natuurlijk mis je je vrienden, het broodje kaas en de gezelligheid, maar Spanje is wel heel aantrekkelijk; ik heb het gevoel dat er intenser wordt geleefd. De blauwe lucht boven de witte gevels van de Gran Vía doet natuurlijk ook een duit in het zakje. De telefoon gaat: een makelaar... Encarnita is tevens zo ongeveer het meest voorbeeldige lid van de Nederlandse vereniging in Madrid. Nog geen vier maanden in de stad en nu al in het nieuwe bestuur, waar ze de functie van commissaris communicatie gaat invullen. Vast goede ideeën voor ons magazine! Tekst: Jaap Scholten Europese gesprekken vanaf 2 ct /min. Wilt u meer weten? Bel ons, of stuur ons uw huidige factuur en we vertellen u kostenloos en geheel vrijblijvend hoeveel u kunt besparen! Nummerbehoud Facturatie/ seconde Bellen binnen Europa vanaf 2ct/min Tot 90% korting op al uw gesprekken naar andere landen Meer informatie? Bel ons op Geen vaste kosten Vrij aanmelden/ opzeggen Geen belcodes kkonnekt

11 MEDEDELING Verhuisbericht Nederlandse Ambassade Artikel Een Spaanse Groninger: Vrijdag 5 juni 2009 is de Nederlandse Ambassade verhuisd naar een nieuwe kantoorlocatie in de Torre Espacio, één van de vier wolkenkrabbers aan de Paseo de la Castellana, ten noorden van Plaza Castilla. Juan Guillermo, Duque de Riperdá Bezoekadres: Nederlandse Ambassade Madrid Straat en nummer: Paseo de la Castellana 259 D Verdieping: Planta 36 en 37, hoofdingang op Planta 36 Postcode en plaats: Madrid Telefoonnummer: Faxnummer: mad@minbuza.nl Website: Openbaar vervoer: Metro lijn 10, Begoña Johan Willem Ripperda in 1704, op de leeftijd van 22 jaar. Het portret werd vervaardigd door de Groningse schilder Herman Collenius. (Particuliere collectie) Johan Willem Ripperda was in zijn tijd een levende legende. Gans Europa stond versteld van de Groninger, die het in Spanje schopte tot hertog en regeringsleider. Nadat zijn Spaanse carrière in 1726 was geëindigd met een abrupte val, werd hij opgesloten in het Alcázar van Segovia. De bedoeling was hem daar de rest van zijn levensdagen te laten zitten, maar hij wist op wonderbaarlijke wijze te ontsnappen. Een paar jaar later dook hij plotseling op in Marokko, waar de overlevering hem hult in de sprookjesachtige sluiers van duizend-en-één-nacht. In een perfecte replica van zijn Spaanse loopbaan zou Ripperda het in Marokko hebben gebracht tot pasja en grootvizier. Van het Marokkaanse sprookje blijft bij nader onderzoek weinig over, maar de waarheid is zo mogelijk nog verrassender. Staatsgreep in Groningen Ripperda werd in 1682 geboren in het dorp Oldehove, ongeveer vijftien kilometer ten noordwesten van de stad Groningen. Als telg uit een verarmde adellijke familie behoorde hij tot het slag van de kale jonkers. Bovendien was hij van huis uit katholiek, wat in het toenmalige Nederland een maatschappelijke handicap betekende. Zijn jeugd speelde zich af in een roomse enclave binnen een calvinistische omgeving. Als La Revista Oranje! 21

12 ARTIKEL ARTIKEL jongen van tien jaar werd hij op school gedaan bij de paters jezuïeten in het Duitse Rijnland. Toen hij rond 1700 terugkeerde in Groningen, kwam hij spoedig tot het inzicht dat zijn geloof weinig bevorderlijk was voor zijn loopbaan. Hij trouwde in 1704 met de negentienjarige Alida Schellingwou die niet van adellijke of katholieke, maar wel van rijke afkomst was. In dezelfde moeite bekeerde hij zich tot het protestantisme. De financiële steun van zijn schoonmoeder verschafte hem een uitgangspositie in de provinciale politiek. Het middelpunt van zijn ambities werd Johan Willem Friso, prins van Oranje en stadhouder van Friesland. Deze diende zich in Groningen aan om ook daar te worden aangesteld als stadhouder. De regenten van de stad Groningen steunden zijn kandidatuur, maar de jonkers van de Ommelanden wilden de opdringerige prins buiten de deur houden. Ripperda organiseerde in 1708 een staatsgreep ten gunste van Friso, die leidde tot een algehele verlamming van het provinciale bestuur. Twee jaar lang was het gewest onbestuurbaar, totdat de troebelen op elegante wijze werden opgelost door dezelfde Ripperda die ze had veroorzaakt. De prins werd aanvaard als stadhouder en zijn paladijn trad naar voren als de belangrijkste jonker van het gewest. Zijn glorie werd gefinancierd door zijn schoonmoeder en door de stad Groningen, waar hij grote leningen had losgepraat voor zijn intriges. De plotselinge dood van de prins in 1711 betekende het einde van Ripperda s prinsgezindheid. Hij liep over naar de anti-orangistische jonkers, die hem aanstelden als hun afgevaardigde in de Staten-Generaal in Den Haag. De heren van de stad Groningen hadden inmiddels genoeg van hun onbetrouwbare stroman en eisten de terugbetaling van zijn astronomische schulden. Ripperda zat in de tang en moest betalen. Het bankroet kon nog net worden afgewend dankzij schoonmama, maar zijn Groningse kaartenhuis van titels en heerlijkheden stortte ineen. Eind 1713 verloor hij ook nog zijn lidmaatschap van de Staten-Generaal. Tegen die tijd had hij echter de juiste Haagse connecties aangeknoopt, met wier steun hij werd benoemd tot Nederlands gezant in Spanje. In het voorjaar van 1715 vertrok hij met de noorderzon naar het zuiden, zich onttrekkend aan de greep van zijn schuldeisers. Groninger wordt Spanjaard Als diplomaat kreeg Ripperda te maken met de internationale politiek. De achtergrond vormt de Spaanse Successie oorlog die ook na de Vrede van Utrecht (1713) de Europese verhoudingen beheerste. Vrijwel alle mogendheden hadden deelgenomen aan deze oorlog, maar de vrede was minder universeel: Spanje en Oostenrijk, de voornaamste tegenstanders, hadden in Utrecht geen vrede gesloten. Zij bleven op voet van oorlog verkeren, wat de internationale situatie na 1713 zeer labiel maakte. Ripperda was de man die in 1725 de vrede tussen de erfvijanden tot stand wist te brengen. Zulks was niet te voorzien toen hij in 1715 in Madrid arriveerde. Hij maakte kennis met Philips V, die dankzij de vredesregeling was erkend als koning van Spanje, en met diens echtgenote Elizabeth Farnese. Vooral met de koningin kon hij goed opschieten, evenals met haar vertrouweling Alberoni. Deze ambitieuze geestelijke was van plan de leiding van de Spaanse regering over te nemen en moest daartoe eerst de zittende functionaris wegwerken. Dankzij de hulp van de Nederlandse ambassadeur wist hij zijn rivaal ten val te brengen. Ripperda s vriendschap met de nieuwe machthebber legde hem geen windeieren: hij kreeg een mooi herenhuis aan de Paseo de los Recoletos in Madrid en een landgoed buiten de stad. De diplomaat valt niet vrij te pleiten van corruptie, maar desondanks of dientengevolge zette hij zich van harte in voor de Spaans-Nederlandse betrekkingen. Hij bepleitte een vriendschapsverdrag tussen beide landen, maar de heren in Den Haag durfden dat niet aan. Terwijl Ripperda in toenemende mate zijn Spaanse draai vond, kwam hij als gezant steeds meer in de lucht te hangen. Toen in 1717 zijn echtgenote overleed, besloot hij ontslag te nemen en zich voorgoed in Spanje te vestigen. Ten behoeve van zijn inburgering regelde Alberoni een aanstelling als directeur van de koninklijke lakenfabriek in oprichting. Als uitvloeisel van deze wending zwoer Ripperda uiteraard het protestantisme af en keerde hij terug tot het katholieke geloof van zijn jeugd - s lands wijs, s lands eer. Bij gebrek aan Spaanse expertise werden voor de lakenfabriek vijfhonderd textielarbeiders aangetrokken uit Nederland, voornamelijk uit Leiden. Hun bijdrage vormt een vergeten hoofdstuk in de Spaans-Nederlandse betrekkingen, met een dramatisch begin: in de aanloopfase van de onderneming stierf een vijfde van hen aan malaria. Terwijl de fabriek in Guadalajara met horten en stoten op gang kwam, werd Ripperda na een ruzie met Alberoni de laan uit gestuurd. Kort daarop werd Alberoni zelf de laan uit gestuurd, wat de ontslagen directeur in staat stelde met steun van de stakende gastarbeiders zijn positie te heroveren. De fabriek ontwikkelde zich in de loop van de achttiende eeuw tot het grootste staatsbedrijf van Spanje. De baas van Spanje Ripperda s ambities reikten hoger dan de lakenfabriek, getuige enige vergeefse pogingen om minister te worden. In 1724 wist hij koningin Elizabeth te winnen voor zijn plan om eindelijk vrede te sluiten met Oostenrijk. De vrede moest worden bezegeld door een verbond en een dubbelhuwelijk tussen twee Habsburgse prinsesjes en twee overgeschoten Spaanse prinsjes. Elizabeth zorgde dat Philips akkoord ging met deze ommekeer in de Spaanse politiek, waarop Ripperda als geheim agent van de majesteiten afreisde naar Wenen. Om het resultaat van zijn missie samen te vatten: met veel geluk en evenveel omkoperij wist hij de vrede en het verbond tot stand te brengen, hoewel hij inzake het dubbelhuwelijk niet verder kwam dan vage toezeggingen. Een zucht van verlichting ging door Europa en de succesvolle vredestichter werd alom bejubeld. Ripperda liet zich in Wenen bewieroken en werd door de majesteiten opgewaardeerd tot hertog en Grande van Spanje. Hijzelf had hun die geste aan de hand gedaan, aanvoerend dat een dergelijk eerbewijs in Wenen zeer op prijs werd gesteld. Na zijn terugkeer in Spanje, eind 1725, werd de nieuwbakken hertog benoemd tot leider van de regering. Alles moest anders in Spanje, getuige een stroom hertogelijke decreten. De opperminister wekt de indruk van een kordate manager die een bedrijf onderwerpt aan een drastische reorganisatie. Hij wilde Spanje moderniseren, het bestuur slagvaardig maken, het muntwezen en de rechtspraak hervormen, de economie tot bloei brengen en allerlei misbruiken uitroeien. Zijn ingrijpende plannen kwamen het land ten goede, maar de heelmeester ging weinig zachtzinnig te werk en zette veel kwaad bloed met zijn sanering. Ongetwijfeld nam Ripperda teveel hooi op zijn vork. Bovendien trof hij bij zijn aantreden een lege schatkist aan, wat de effectiviteit van zijn bewind niet ten goede kwam. Hoewel de almachtige minister aan het hof vele vijanden had, werd hij uiteindelijk ten val gebracht door een politieke medestander, namelijk de nieuwe Oostenrijkse ambassadeur. Deze eiste de verzilvering van vage toezeggingen die Ripperda het voorgaande jaar in Wenen had gedaan. De staatsman trachtte zich te verschuilen achter de lege schatkist, maar het gekonkel van de Oostenrijkse diplomaat bracht hem in mei 1726 ten val. Beschuldigd van wanbeleid, verduistering en majesteitschennis werd hij opgesloten in het Alcázar van Segovia. Ontsnapping Het bleek ondoenlijk een steekhoudende aanklacht op te stellen, des te minder omdat een proces vuile koninklijke was openbaar zou maken. Vergetelheid was de makkelijkste oplossing, men liet Ripperda zitten waar hij zat. Hij had de rest van zijn levensdagen in de gevangenis gesleten, ware het niet dat zijn maaltijden werden verzorgd door een zekere Josepha Ramos. Tussen de gevangene en het dienstmeisje van de gevangenbewaarder ontsproot een romance, die leidde tot haar zwangerschap en zijn verlossing. De vlucht uit het Alcázar was zorgvuldig voorbereid, de slotvoogd kreeg veel te laat in de gaten dat de hertog en het dienstmeisje de benen hadden genomen. In het najaar van 1728 wisten de geliefden via Portugal te ontkomen naar Engeland, waar ze twee jaar verbleven. Hun verblijf in Engeland nam een einde toen deze mogendheid de vriendschappelijke betrekkingen met Spanje herstelde. De voormalige Spaanse minister veranderde daardoor in een ongewenste gast en repatrieerde noodgedwongen naar Nederland. Hij vestigde zich eind 1730 in Den Haag, maar hij voelde zich in zijn vaderland niet langer thuis. Josepha kon niet door de beugel van het Hollandse fatsoen en zijn familieleden maakten hem het leven zuur vanwege zijn buitenechtelijke verhouding. Een tijdlang overwoog hij emigratie naar Rusland, maar bij nader inzien liet hij dat plan varen. In Den Haag kwam hij in aanraking met ene Abdelkader Pérez, een Marokkaan van Spaanse origine die namens sultan Abdallah vrede probeerde te sluiten met Nederland. Pérez was Ripperda s Marokkaanse connectie. Het mislukken van diens missie geeft aanleiding tot de veronderstelling dat de hertog in Marokko een poging wilde doen om dat vredesverdrag te redden - hij was tenslotte een ervaren vredestichter. Andere motieven waren minder vredelievend, want uit meerdere uitlatingen blijkt dat hij van plan was Marokko op te stoken tegen Spanje. Afkeer van Nederland, ruzie met zijn familie, rancune jegens Spanje en vooral zijn eigen rusteloosheid droegen bij tot het vertrek naar Marokko. Hij had in de nadagen van zijn Spaanse glorie zijn financiële toekomst veilig gesteld, maar een bestaan als rentenier in Nederland was hem te gezapig. Aanslag op Ceuta Tijdens de eerste helft van 1732 verbleef Ripperda in Meknès, destijds de hoofdstad van Marokko. Hij kaartte bij sultan Abdallah de mislukte vrede met Nederland aan, maar vond daarvoor geen gehoor. Met zijn anti-spaanse troefkaart had hij meer succes. Hij bood Abdallah zijn hulp aan bij de herovering van de Spaanse enclave Ceuta aan de Straat van Gibraltar. Hij liet op eigen kosten schepen uitrusten om Ceuta af te snijden van Spanje en importeerde wapens en ammunitie uit La Revista Oranje! 23

13 Het Alcázar van Segovia, waar Ripperda in 1726 gevangen werd gezet en waaruit hij twee jaar later ontsnapte. (Collectie auteur) Alcázar van Segovia Nederland. Wanneer Ceuta eenmaal ingenomen was, wilde hij met een leger oversteken naar Zuid-Spanje om van Andalusië weer een Marokkaanse provincie te maken. Terloops zou hij ook even de Canarische Eilanden veroveren. In de zomer van 1732 vestigde Ripperda zich in de stad Tetuan, ongeveer veertig kilometer te zuiden van Ceuta. Samen met pasja Ahmed er-riffi, de grote man in het noorden van Marokko, coördineerde hij de operatie tegen Ceuta. Voor het innemen van de vesting was het wachten op een legermacht van dertigduizend man, die onder bevel van de sultan noordwaarts trok. Helaas viel Abdallah onderweg in een hinderlaag van opstandige onderdanen en moest hij na een verpletterende nederlaag zijn veldtocht opgeven. De bestorming van Ceuta bleef dientengevolge uit, hoewel de belegering zich nog enige jaren voortsleepte. Naast veel geld verloor Ripperda door deze onderneming zijn hertogelijke titel: Philips V maakte deze ongedaan naar aanleiding van de vijandige acties van zijn voormalige minister. De voorgenomen verovering van Zuid-Spanje en de Canarische Eilanden bleef achterwege. Josepha werd in 1733 ziek en vertrok naar Amsterdam om genezing te zoeken, maar vond daar de dood. Ripperda bleef na het verlies van zijn geliefde wonen in Tetuan; zijn trots weerhield hem van terugkeer naar Nederland en hij had inmiddels zijn Marokkaanse draai gevonden. Weldra vond hij ook een Marokkaanse geliefde. Hij bewoonde een mooi herenhuis aan de rand van de stad en liet daarachter een fraaie tuin aanleggen. Hij was de uitbater van twee of drie kaper-scheepjes die de Barbarijse kust onveilig maakten, al ging hij niet zelf mee op kaapvaart. Bij de belegering van Ceuta en bij andere gelegenheden werkte hij samen met Ahmed er-riffi, die zich steeds meer begon te gedragen als een onafhankelijk heerser in Noord-Marokko. Ripperda werd overigens geen moslim, zoals de overlevering wil, hoewel over zijn werkelijke gezindte weinig met zekerheid te zeggen valt. Raadselachtig einde Sommige achtiende-eeuwse schrijvers melden dat Ripperda in 1736 betrokken was bij een opstand op Corsica en zelfs een poging deed om koning van dat eiland te worden. Er zijn aanwijzingen dat hij zijdelings betrokken was bij deze geruchtmakende opstand, maar in ieder geval werd hij geen koning van Corsica. In de zomer van 1737 kreeg hij naar aanleiding van een geldkwestie een aanvaring met pasja Ahmed er-riffi, tot dusverre zijn vriend en beschermer. Hij vreesde in de gevangenis te belanden en zocht een toevlucht in de moskee naast zijn woning. Gedurende zes weken verbleef hij als asielzoeker in dat heiligdom, waaraan hij een schenking deed van enige bezittingen in Tetuan. Uit de bewaard gebleven schenkingsakten blijkt eens te meer dat hij geen moslim was geworden, terwijl tevens wordt vermeld dat de schenker in goede gezondheid verkeerde. Desondanks was Ripperda een maand later dood, kort na het verlaten van zijn toevluchtsoord. Volgens drie afzonderlijke berichten werd hij begraven op Artikel een onbestemde plaats buiten de stad, waar enige jaren tevoren een andere ongewenste vreemdeling onder de grond was gestopt. De verdenking van een onnatuurlijk einde laat zich niet bewijzen, maar laat zich evenmin terzijde schuiven. Het postume vervolg maakt de zaak nog raadselachtiger. In tegenspraak met de zojuist genoemde bronnen vertelt de mondelinge overlevering in Tetuan dat Ripperda in zijn eigen tuin werd begraven. Tijdens een bezoek aan de stad kon ik vaststellen dat dit verhaal op waarheid berust, de laatste rustplaats van de Spaanse Groninger is een met onkruid overwoekerde hoop aarde in de hoek van een tuin, zonder grafsteen of andere kenmerken. Ripperda s stoffelijke resten moeten naderhand zijn herbegraven in zijn eigen tuin, vermoedelijk door toedoen van de geestelijkheid van de moskee waaraan hij kort voor zijn dood een schenking had gedaan. Tekst: Sytze van der Veen Voor degene die meer wil weten over Ripperda verwijs ik naar mijn boek Een Spaanse Groninger in Marokko. De levens van Johan Willem Ripperda ( ). Uitgeverij Bert Bakker, Amsterdam (2007). Afbeeldingen: Pagina 22: Titelpagina van het fraai uitgevoerde document waarin koning Philips V van Spanje aan Ripperda de hertogelijke waardigheid en de Grandeza van de Eerste Klasse verleende (1726). (Groninger Archieven) Pagina 23: Ripperda als opperminister van Spanje (1726). (Museo Municipal, Madrid) Hierboven: Ripperda als bestormer van Ceuta: omslag van een Engelse roman rond (Universiteitsbibliotheek Groningen) Hieronder: Hertogelijke handtekening, 1731(Groninger Archieven) La Revista Oranje! 25

14 Gratis impressiereis t.w.v. 750,- Kijk op Artikel Luxe en comfort vindt u overal, een nieuwe manier van leven alleen hier! Appartementen zijn te koop vanaf en villa s vanaf Eerst sfeer proeven of overwinteren? Vraag naar ons verhuurprogramma. La Cigüeña, er is zoveel te doen. L a Cigüeña Luxe en comfort vindt u overal, een nieuwe manier van leven alleen hier. Een uur rijden vanaf Faro is iets moois ontstaan. In het Spaanse Islantilla is de bouw van een uniek lifestyle concept inmiddels voltooid. Een concept voor de grote groep mensen bij wie vrije tijd steeds een groter aandeel krijgt. Die vrije tijd is nergens beter in te vullen dan in La Cigüeña. Unieke achterliggende gedachte De mensen die hier wonen of gaan wonen hebben wat gepresteerd. La Cigüeña is geen bejaardetehuis waar oud worden passief worden betekent. Integendeel juist! Men is fit, en heeft nu eindelijk de tijd om projecten te beginnen waar nooit tijd voor was. Er is alle ruimte voor bijvoorbeeld een studie Spaans, Portugees of kunstgeschiedenis. Maar ook voor cultuur, theater, sport of misschien wel het nemen van initiatieven ten behoeve van een goed doel!, aldus voorzitter van de coöperatie La Cigüeña, Willem Bischoff van Heemskerck. Voor alles wordt gezorgd, nooit meer uw eigen tuin hoeven doen of het zwembad schoonmaken. De supermarkt op het resort brengt desnoods uw zware boodschappen thuis. Het complex La Cigüeña is een wooncomplex dat bestaat uit 216 appartementen en 27 villa s. Dit dorp wordt omringd door een geprezen 27-holes golfbaan en is vlakbij het strand. Aan werkelijk alles is gedacht. Zwembaden, tennisbanen, een theater, een restaurant, een bibliotheek etc. De woningen zijn gebouwd op permanente bewoning conform de hoogste Europese norm. Dat wil zeggen dat alleen de beste bouwmaterialen gebruikt zijn. Bovendien is de toegankelijkheid ook voor minder validen optimaal. Zorg binnen La Cigüeña Zorg is flexibel en wordt geboden waar en wanneer dat nodig is. Overal kan op worden ingespeeld, omdat alle faciliteiten aanwezig zijn. In het zogeheten gezondheidscentrum kan men onder begeleiding fitnessen, naar de fysiotherapeut of naar de huisarts., zegt Bischoff van Heemskerck. Alles kan, niets moet De sfeer onder de huidige bewoners in La Cigüeña is heel goed. Er wordt al een heleboel georganiseerd door en voor de mensen die er inmiddels wonen. Er heerst een heel gezellig, maar ook spannend en bruisend gevoel in het complex. Overal kan aan worden deelgenomen, maar niets is uiteraard verplicht. Men kan zich volledig richten op wat men leuk vindt! Familie uit de lagere landen kan ook altijd langskomen. In het hoofdgebouw bevindt zich een hotel met maarliefst 42 kamers, zodat ook gasten van uw comfort kunnen meegenieten. Kredietcrisis Ook La Cigüeña ontkomt niet aan de financiële crisis. Bischoff van Heemskerck: Potentiële bewoners moeten vaak eerst hun huis of bedrijf in Nederland verkopen voordat ze een appartement in La Cigüeña kunnen financieren. Toch merken wij dat met de huidige oplevering van de woningen de interesse sterk groeit. Het aanschaffen van een appartement hier is immers ook een waardevaste investering. Het concept biedt een meerwaarde en zorgt hiervoor. Momenteel spreken wij met zo n 300 serieus geïnteresseerden. Het ziet er dan ook naar uit dat de gemeenschap snel zal groeien. Leven in het gezondste gebied van Europa. Omgeven door luxe, comfort en lekker weer. Alles kan, niks moet. Een bruisend leven, het hele jaar door, in het zuiden van Spanje. Zeven sterren. Dat is La Cigüeña! 26 La Revista Oranje! Mw. Hoope, bewoonster La Cigüeña: Alles kan, niets moet. De 7 sterren van La Cigüeña 1 Klimaat: subtropisch, drieduizend zonuren, de schoonste lucht van Europa 2 Locatie: aan strand, zee en golf 3 Faciliteiten: sport, vakantiestudio s, theater, horeca en health spa 4 Wonen: luxe, comfortabel en gezelligheid 5 Hollandse zekerheid: Nederlands management en gezondheidscentrum 6 Cultuur en natuur: bij Sevilla en natuurgebieden 7 Veilig: waardevaste investering, financieringsmogelijkheden De 7 sterren maken het zo bijzonder U hebt nu eindelijk tijd en droomt wel eens van een lekker leven onder de zon. La Cigüeña aan de Costa de la Luz is er helemaal op gebouwd. U kunt er permanent wonen maar u kunt er ook prima overwinteren. Het concept van La Cigüeña is uniek: Leven in het mooiste klimaat van Europa met Hollandse zekerheid. Alles wat u zich wenst. Een eigen restaurant, theater, gezellige terrasjes. Hier geniet u het hele jaar door van een bruisend leven. Zelfs is er een gezondheidscentrum, met een arts die Nederlands spreekt. De stap naar Spanje is zo gemaakt. Alles wordt voor u geregeld. Boek nu de gratis impressiereis en overtuig uzelf. Boek snel en bel of kijk op stopmetdromen.nl

15 ARTIESTEN Pierre Courbois Vijfkwartssextet Pierre Courbois, drums Louk Boudesteijn, trombone Rik Mol, trompet Jasper Blom, tenor- en sopraansax Willem Kühne, piano Niko Langenhuijsen, contrabas Jack van Poll Trío Jack van Poll, piano Hein van de Geyn, bajo Hans van Oosterhout, batería Eric Vloeimans Gatecrash Eric Vloeimans, trompet Jeroen van Vliet, Fender Rhodes Gulli Gudmundsson, bas en contrabas Jasper van Hulten, drums De Fundación Carlos de Amberes (Stichting Karel van Antwerpen) is een culturele instelling zonder winstoogmerk gevestigd in Madrid waarvan de ontstaansgeschiedenis teruggaat tot Zij heeft als hoofddoelstelling het onderhouden van de culturele banden tussen Spanje en de territoria die deel uitmaakten van de voormalige Zeventien Provinciën, dat wil zeggen de huidige Benelux en Noord- Frankrijk. De Fundación Carlos de Amberes haalt de absolute top van de Nederlandse jazz naar Madrid voor een wervelend weekend in juli. Sinds eind 2007 organiseert de Fundación Carlos de Amberes met groot succes een maandelijks jazzconcert met veel aandacht voor de jazz uit de Lage Landen. Ondermeer Jasper van t Hof, Rita Reys met het trio Ruud Jacobs, Eric Vloeimans Gatecrash en Marc Mommaas traden er op. Deze zomer wordt stevig uitgepakt om de Nederlandse jazz extra voor het voetlicht te plaatsen. Op vrijdag 17, zaterdag 18 en zondag 19 juli vindt een minifestival van Nederlandse jazzmuziek plaats, het Jazz Weekend Holandés. Het maakt onderdeel uit van een groter festijn: het Madrileense zomerse stadsfestival Veranos de la Villa. Eric Vloeimans Gatecrash - Tineke Postma Kwartet - Jack van Poll Trio Volgens Maurits Mulder, jazzliefhebber pur sang, lid van het patronaat van de Fundación en initiator en coördinator van haar jazzconcerten, wordt beoogd de bekendheid van de belangrijke Nederlandse jazzscene bij het Spaanse -en meer specifiek Madrileense- publiek een stevige impuls te geven. We hopen dat dit zowel zal doorwerken in de belangstelling voor de concerten van de Fundación als in de toekomstige programmering van de Spaanse en Madrileense jazzpodia in het algemeen. Met de bundeling van verschillende stijlen en generaties willen we een breed perspectief geven van wat Nederland op jazzgebied te bieden heeft. Optredens zijn voorzien van de volgende artiesten: Pierre Courbois Vijfkwarts Sextet, Tineke Postma Kwartet, Marc Mommaas Global Motion, Jack van Poll Trio, Eric Vloeimans Gatecrash en (onder voorbehoud) Hans Dulfer. Pierre Courbois - Marc Mommaas - Hans Dulfer Naast concerten in het auditorium van de Fundación, zijn er ook optredens gepland in een van de gerenommeerde jazzclubs in de Spaanse hoofdstad, Clamores, in de Círculo de Bellas Artes, cultureel referentiepunt in Madrid, in het Teatro Fernán Gómez en (onder voorbehoud) op een podium in de open lucht op Olavideplein in de wijk Chamberí. Het weekend wordt in stijl besloten met een jam waar de Nederlandse musici zullen spelen met een selectie van de beste Spaanse jazzmuzikanten. Verder zullen een aantal van de musici masterclasses verzorgen aan de School voor Creatieve Muziek in Madrid en leerlingen van de Escuela de Arte 10 ontwerpen speciaal voor het weekend een affiche. Dit initiatief komt mede tot stand dankzij het Nederlands Fonds voor de Podiumkunsten, Muziekcentrum Nederland, de Nederlandse ambassade in Madrid en het bedrijfsleven. Tineke Postma Kwartet Tineke Postma, sax Harmen Fraanje, piano Ernst Glerum, bas Martijn Vink, drums Marc Mommaas Global Motion Marc Mommaas, sax Nikolaj Hess, piano Jay Anderson, contrabas Tony Moreno, drums Hans Dulfer Band (onder voorbehoud) PIERRE COURBOIS (Nijmegen, 1940) Courbois studeerde klassiek piano aan de Hogeschool der Kunsten, en slagwerk aan het Muzieklyceum in Arnhem. Vertrok naar Parijs, waar hij met beroemde jazzmuzikanten als Jean-Luc Ponty, Eric Dolphy, en Ben Webster speelde en drumles kreeg van Kenny Clarke, bekend om zijn brush-techniek. Courbois was een van de eerste Nederlandse drummers die experimenteerde met free jazz. Samen met pianist Jasper van t Hof richtte hij eind jaren zestig het ensemble New Association op. De laatste jaren treed Courbois op met zijn eigen kwartet, het Pierre Courbois Vijfkwarts Sextet. HANS DULFER (Amsterdam, 1940) Een van de markante figuren binnen de Nederlandse jazzwereld. Raakte als tiener geïnteresseerd in jazzmuziek en leerde zichzelf saxofoon spelen met Coleman Hawkins als grote voorbeeld. Dulfer werkte samen met popgroepen als Groep 1850 en met Jan Akkerman en hielp, in 1978, Herman Brood met zijn Cha Cha-projecvvt. Vanaf begin negentiger jaren 1989 ging hij zich steeds meer bezighouden met speeden trashmetal en begon een nieuwe formatie: Tough Tenors. In 1994 maakte hij een dansplaat getiteld Big Boy, die hem een hit opleverde met de single Streetbeats. In 2003 lanceerde hij het album Scissors dat voortkwam uit de samenwerking met danceproducer HandieMan Maurice. Dulfer werd in 2002 Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. MARC MOMMAAS (Tegelen, 1969) Tenorsaxofonist en componist. Na zijn opleiding in Nederland verhuisde hij naar New York (1997) waar hij sindsdien woont en werkt. Zijn debuutalbum Global Motion Trio maakte hij in In 2003 verscheen Global Motion dat goede recensies kreeg evenals het in 2006 met Nikolaj Hess gemaakte Balance, een balans tussen compositie en vrije improvisatie. Marc Mommaas toert regelmatig met Global Motion door de VS, Canada en Europa, solo en met zijn eigen trio Mommaas/Moreno/Nadley en duo Balance. JACK VAN POLL (Roosendaal, 1934) Hoewel Nederlander van geboorte, geldt Jack van Poll als de éminence grise van de Belgische pianojazz. Hij wordt beschouwd als een van de beste begeleiders en swingende entertainers. Van Pol speelde, sinds begin jaren vijftig, met grote namen als Don Byas, Ted Curson en in de band van Lionel Hampton en vormde een trio met contrabassist Hein Van de Geyn en slagwerker Dré Pallemaerts. Hij stond op alle grote jazzfestivals. Eind jaren zeventig opende hij de September Jazz Club in Antwerpen. Sinds 1995 woont hij in de buurt van Kaapstad in Zuid-Afrika. TINEKE POSTMA (Heerenveen, 1978) Begon op elfjarige leeftijd met saxofoonspelen. Studeerde aan het conservatorium van Amsterdam (cum laude Masters Diploma, sinds 2005 als docent verbonden aan het CVA) en de Manhattan School of Music in New York (2002 mastersopleiding, studeerde bij David Liebman, Dick Oatts, Chris Potter). Eigen projecten waren haar internationale tours sinds 2004 met o.a. het Tineke Postma Quartet en Quintet. ERIC VLOEIMANS (Huizen, 1963) Jazztrompettist, gewaardeerd om zijn professionele performances. Studeerde cum laude af aan het Rotterdamse Conservatorium in Met de band Chazz maakte hij in 1990 zijn eerste CD Passing the Bar en speelde op internationale jazzfestivals, zoals het North Sea Jazz Festival. Tegenwoordig werkt hij met twee groepen. Het Eric Vloeimans Trio Fugimundi en Eric Vloeimans Gatecrash. Zij maken muziek die ligt in het spectrum tussen jazz en pop. De Stichting organiseert o.a. tentoonstellingen, concerten, seminars en cursussen. Zij onderhoudt nauwe banden met Nederland en heeft met belangrijke Nederlandse instellingen als het Rembrandthuis, het MMKA in Arnhem, het Nederlands Filmmuseum, het Nederlands Fotomuseum, het Rijksmuseum of het Stedelijk Museum samengewerkt. In haar gebouw aan de Calle Claudio Coello kunt u ondermeer het speciaal door Peter Paul Rubens voor de instelling geschilderde doek Het martelaarschap van Sint Andreas bewonderen. Voor meer informatie over haar geschiedenis en programmering surf naar: 28 La Revista Oranje! La Revista Oranje! 29

16 PROGRAMMAOVERZICHT: Locaties: Fundación Carlos de Amberes Teatro Fernán Gómez Vrijdag 17 Juli Pierre Courbois 5/4 Sextet h Jack van Poll Trio h Zaterdag 18 Juli Jack van Poll Trio h Tineke Postma Kwartet h Pierre Courbois 5/4 Sextet, h Zondag 19 Juli Jamsession metalle groepen h Plaza de Olavide Clamores Circulo de Bellas Artes Eric Vloeimans Gatecrash h Hans Dulfer (o.v.) Eric Vloeimans Gatecrash h Marc Mommaas Global Motion h LOCATIES: Fundación Carlos de Amberes c/ Claudio Coello, Madrid (Spain) Tel. (+34) Teatro Fernán Gómez Plaza de Colón Madrid Tel. (+34) esmadrid.com Fundación Música Creativa C/ La Palma, Madrid Tel. (+34) com Sala Clamores C/Alburquerque, Madrid Tel. (+34) Círculo de Bellas Artes Alcalá, Madrid Tel. (+34) SPONSORS: k konnekt LID WORDEN? Het bestuur van de NVMadrid nodigt lezers van dit Magazine (niet-leden) en partners van onze leden graag uit om zich als lid te melden bij de vereniging. Vanaf 2009 blijft het lidmaatschap 40,00 kosten voor een kalenderjaar. Partners van bestaande leden betalen slechts 20,00 voor een heel jaar. Nu in 2009 is het nog interessanter om als (partner-) lid naar de diverse evenementen te komen die de vereniging organiseert, omdat er in toenemende mate financiële voordelen aan het lidmaatschap zullen zitten. Zegt het voort, want in tijden van crisis is elk voordeel er één!

17 solutions FOR Input Power & Connect Portable TRUST.COM Gaming Imaging Sound Encuéntranos en: