Hoe gebruik je de expertise van de samenleving? Door middel van publiek-private samenwerking effectiever maatschappelijke problemen oplossen

Transcriptie

1 Hoe gebruik je de expertise van de samenleving? Door middel van publiek-private samenwerking effectiever maatschappelijke problemen oplossen

2 Introductie van Een SIB is een arrangement tussen een of meerdere overheidspartijen en een externe organisatie, waarbij de overheid een maatschappelijke uitkomst specificeert en belooft de externe organisatie een vooraf bepaald bedrag te betalen als deze in staat is de maatschappelijke uitkomst te realiseren. 1. Een contract wordt gesloten tussen overheid, sociaal ondernemer en investeerders. Hierin zegt de overheid toe een bepaald rendement te bieden voor een behaald gunstig resultaat met sociale impact Overheidsinstelling Intermediair Sociaal ondernemer 3. De sociaal ondernemer ontvangt het benodigde werkkapitaal om het gespecificeerd resultaat te kunnen bewerkstelligen Investeerders Onafhankelijk beoordelaar 2. Op basis van het contract wordt er vooraf geld opgehaald bij investeerders 4. Gebaseerd op de mate waarin het resultaat is bereikt, zoals bepaald door de onafhankelijke beoordelaar, betaalt de overheid investeerders via de intermediair 1

3 Waarom een Social Impact Bond Overheid Van sturen op input/output naar outcomes Beter inzicht in de resultaten van programma s en de effectiviteit van financiële middelen Van opdrachtgever naar samenwerkingspartner Investeerder Double bottom line, kan investeren in een product dat zowel financieel als sociaal rendement oplevert Business expertise inzetten om de effectiviteit van een interventie te vergroten Sociaal ondernemer Bewijs voor effectiviteit van interventie Langdurige financiering Kans om impact te vergroten door interventie op te schalen 2

4 Groeiend aantal impact bonds wereldwijd 3

5 Bestaande SIBs in Nederland focusen op werkgelegenheid In totaal zijn 6 van de 8 gericht op arbeidstoeleiding met meetindicatoren op het voorkomen van een bijstandsuitkering. De andere twee bestaande SIBs richten zich op het verminderen van recidive door kortzittende gedetineerden (Ministerie van V&J) en gezinnen met Schulden (Den Haag). Ook bij het ministerie van V&J speelt arbeidstoeleiding een belangrijke rol in het programma Arbeidstoeleiding is in Nederland zo vaak gebruikt, omdat daar vaak op korte termijn een relatief grote besparing te realiseren in bijstandsuitkeringen, die ook rechtstreeks effect heeft op de gemeente 1. Buzinezzclub 2. Werkplaats Rotterdam Zuid 1. The Colour Kitchen 2. Buzinezzclub 4

6 Twee projectvoorbeelden voor Deloitte Werk wordt verricht op het thema arbeidsparticipatie in Zwolle en jongvolwassenen in een kwetsbare positie bij zes andere steden SIB PEC Zwolle United SIB Jongvolwassenen 5

7 Van SIB naar effectiever maatschappelijke problemen oplossen De Social Impact Bond is een middel. Het uiteindelijke doel is om betere maatschappelijke uitkomsten te realiseren. 1 Inzicht verkrijgen in problematiek Wat zijn de grootste uitdagingen? Niet alleen voor de gemeente, maar met name voor de doelgroep zelf? 2 3 Data analyse Wat weten we van de doelgroep, en de bijbehorende kosten. Hoe effectief zijn de huidige programma s Belangrijkste knelpunten aanpakken Welke uitdagingen kunnen beter aangepakt worden? De beste oplossing daarvoor inzetten 6

8 Samenwerking voor betere resultaten bij de doelgroep De gemeenten Enschede, Hengelo, Eindhoven, Utrecht Leiden en Amsterdam hebben samen met Deloitte en het NJI de handen ineen geslagen om goede zorg voor jongeren van 16 tot 27 jaar fundamenteel anders in te richten. In een pilot met een afgebakende groep jongeren, willen we door middel van het inzetten van een social impact bond constructie, marktpartijen uitdagen om met één integraal pakket aan interventies te komen om de diverse problematiek van deze jongeren integraal te tackelen. Door beloning op resultaat. Maatschappelijke uitdaging Innovatieve oplossing Brede samenwerking Rate card Vast werk vinden jaar werk jaar huisvesting jaar huisvesting Startkwalificatie halen Geen contact met justitie NJI Eindhoven Deloitte Enschede Hengelo Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Toch blijft het aanbieden van doorlopende en passende zorg voor én na de 18 e verjaardag lastig. Deze zorg is een belangrijke uitdaging voor gemeenten, waarbij niet-passend zorgaanbod leidt tot escalerende kosten, maar vooral verslechterde maatschappelijke uitkomsten voor de jongeren Op basis van data analyse zijn de maatschappelijke kosten en baten van de belangrijkste uitkomsten uit het leven van jongeren opgesteld in een menukaart (rate card). Uitvoerders en investeerders kunnen op basis hiervan inschrijven voor een SIB. n zullen na het behalen van uitkomsten het vastgestelde bedrag op de rate card uitbetalen aan de SIB Door een combinatie van inhoudelijke (Deloitte en NJI) en belanghebbende partijen (gemeenten), is een optimale aanpak ontwikkeld, die versneld op brede schaal kan worden uitgerold. Om de maatschappelijke impact te vergroten, wordt gekeken om met 6 gemeenten gezamenlijk deze SIBs te lanceren 7

9 Er wordt een brede samenwerking opgezet Drie extra gemeenten sluiten aan in fase 2 Aanbesteding Marktconsultatie Ondernemer Ondernemer Investeerders Investeerders Ondernemer Investeerders Cross-SIB performance management Investeerder Investeerder Ondernemer Ondernemer Aanmeldingen van investeerders en ondernemers 8

10 John Start intramurale zorg John s ouders konden niet meer de juiste zorg bieden, in overleg met een gezinsvoogd is John in een instelling geplaatst, hij woont daarom in een open instelling Zoekt grenzen op John houdt zich niet goed aan de huisregels. Hij begint met experimenteren en het opzoeken van de grenzen. Gaat vaker blowen met vrienden en komt vaak te laat thuis Verlaat zorginstelling John is blij dat de begeleiding van de gezinsvoogd stopt. Deze helpt hem nog wel bij de overstap naar een begeleid kamer project zodat er ondersteuning blijft. Het liefst wil hij op eigen benen staan en meer vrijheid hebben Schulden stapelen op Na een jaar is John tegen het advies van de begeleiders in zelfstandig gaan wonen. Rekeningen voor zorgverzekering en zijn telefoon worden niet betaald. John gebruikt steeds meer Cannabis, verwaarloost zijn arbeidsgewenningsplek en zit vaak hele dagen binnen te gamen In beschermd wonen John is zijn huis uitgegaan om deurwaarders te ontlopen en zwerft rond, slaapt al zes weken bij vrienden als het lukt en anders op straat of in de nachtopvang. Kwam zijn oude hulpverlener tegen en die heeft weer een beschermd wonen plek geregeld John is een licht verstandelijk beperkte jongen die in een open instelling verblijft, maar daar steeds vaker de grenzen opzoekt. Op zijn 18 e gaat hij via een kamertraject naar zelfstandig wonen, maar eenmaal op zichzelf blijkt hij nog niet in staat alles te organiseren 25% van de zwerfjongeren is (licht) verstandelijk beperkt 58% van de LVB jongeren heeft bijkomende problemen

11 Impact van wel/niet plaatsvinden life event vanuit jeugdzorg Op sommige vlakken is er een duidelijke relatie tussen het plaatsvinden van twee life-events, zoals bij werkloosheid en schulden Multiplier van: Prevalentie bij wel primaire indicator / prevalentie geen primaire indicator Jongeren die ooit in jeugdzorg hebben gezeten en voortijd school verlaten hebben 8,1x vaker schulden dan wanneer ze niet voortijdig school verlaten Indicator Totaal Werkloos VSV Politiecontact Mentale zorg Schulden Instabiele gezinssituatie Alcoholmisbruik 8,5x 5,6x 9,6x 60,8x NB 1,2x Drugsmisbruik 10,1x 6,6x 10,7x 110,4x NB 1,4x Schulden 43,1x 8,1x 5,8x 1,4x NVT 2,2x Werkloosheid NVT 5,4x 3,7x 1,1x 4,5x 1,5x Vroegtijdig schoolverlaten Contact met politie 5,1x NVT 3,4x 1,3x 3,2x 1,3x 2,4x 2,4x NVT 1,0x 2,1x 1,4x Detentie 23,1x 7,2x 125,1x 0,9x 3,1x 1,6x Dakloosheid NB NB NB NB NB NB Mentale gezondheid (Ongewenste) tienerzwangerschap Onstabiele thuis- /gezinssituatie 1,1x 1,1x 1,0x NVT 1,1x 1,1x 6,3x 5,2x 2,3x 1,0x 16,2x 1,6x 1,5x 1,3x 1,4x 1,1x 1,7x NVT 10

12 Rate card uitwerking Uiteindelijke rate card voor de SIB Jongvolwassenen in Enschede Domein Uitkomst Waarde Werkloosheid Voortijdig Schoolverlaten Mentale gezondheid Schulden Krijgen van een baan Gedurende een jaar een baan vasthouden, met doorlopend contract van ten minste 3 maanden Gedurende 15 jaar een baan vasthouden, met doorlopend contact van ten minste 3 maanden Opnieuw ingeschreven staan voor een opleiding* 170 Behalen startkwalificatie 679 Aanwezigheid van passend hulpplan 703 Verbetering van ten minste 1 punt in het ZRM op de geïdentificeerde onderdelen Afbetalingsplan is vastgesteld en goedgekeurd door schuldeisers 677 Afbetalingsplan is ten minste een jaar met goed gevolg aangehouden en de totale schuldenlast van de kandidaat is afgenomen Afbetalingsplan is ten minste 1,5 jaar met goed gevolg aangehouden en de totale schuldenlast van de kandidaat is afgenomen De totale schuldenlast is afbetaald Instabiele gezinnen Toename van ten minste 1 punt score in de ZRM op de geïdentificeerde onderdelen Politiecontact Gedurende het traject is er geen nieuwe maatregel of opname in detentie geweest 618 Wonen Het betrekken van een stabiele, veilige woonsituatie, al dan niet met ondersteuning Gedurende een jaar de woonsituatie zelfstandig vasthouden Gedurende 1,5 jaar de woonsituatie zelfstandig vasthouden en dit aantoonbaar autonoom voort kunnen zetten

13 Discussie: Wat zijn de kansen? Hoe kan een raadslid hier een rol in spelen? Er zijn enkele voorbeelden waar de raad vroegtijdig een rol heeft gespeeld bij het aanjagen van : Eindhoven: Afgelopen periode was in het coalitieakkoord opgenomen dat er ingezet zou worden op SIBs en impact financiering Rotterdam: De eerste SIB kwam nadrukkelijk tot stand na een activatie vanuit de wethouder en raad Amsterdam: Motie aangenomen om onderzoek naar kansen voor SIBs te starten. Heeft interessante inzichten opgeleverd, nog geen concrete projectresultaten Vraag voor u: 1. Wat zijn de kansen van impact financiering en Social Impact bonds voor uw gemeente? 2. Welke rol kunt u als raadslid spelen bij het aanjagen van meer sturing op uitkomsten en data 12

14 Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee ( DTTL ), its network of member firms, and their related entities. DTTL and each of its member firms are legally separate and independent entities. DTTL (also referred to as Deloitte Global ) does not provide services to clients. Please see for a more detailed description of DTTL and its member firms. Deloitte provides audit, consulting, financial advisory, risk management, tax and related services to public and private clients spanning multiple industries. Deloitte serves four out of five Fortune Global 500 companies through a globally connected network of member firms in more than 150 countries bringing world-class capabilities, insights, and high-quality service to address clients most complex business challenges. To learn more about how Deloitte s approximately 225,000 professionals make an impact that matters, please connect with us on Facebook, LinkedIn, or Twitter. This communication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the Deloitte Network ) is, by means of this communication, rendering professional advice or services. Before making any decision or taking any action that may affect your finances or your business, you should consult a qualified professional adviser. No entity in the Deloitte Network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this communication.