K i n d e r r a a d l e e r l i n g e n b o e k

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "K i n d e r r a a d l e e r l i n g e n b o e k"

Transcriptie

1 K i n d e r r a a d leerlingenboek

2 2 Leerlingenboek K I N D E R R A A D

3 Voorwoord Jongens en meisjes, Als burgemeester van Leeuwarden vind ik het heel goed dat jullie meedoen aan de Kinderraad. Ook als je nog niet zo oud bent, is het leuk om te weten hoe de gemeente werkt. Wanneer je iets van de gemeente gedaan wilt hebben, weet je na afloop van de Kinderraad hoe je kunt proberen om dat voor elkaar te krijgen. Zo leren jullie het verschil tussen de Gemeenteraad en het College van Burgemeester & Wethouders. Je hoort wat mijn taken als burgemeester zijn, voor welke zaken je bij de gemeente aan kunt kloppen en hoe je iets onder de aandacht van het gemeentebestuur moet brengen. In de Kinderraad gaan sommigen van jullie ook voorstellen aan de gemeente doen. Misschien willen jullie wel ergens een speeltoestel of vinden jullie dat er iets moet veranderen op school. Maar er is eigenlijk altijd te weinig geld om aan alle wensen tegemoet te komen. Daarom moeten jullie ervoor zorgen dat je de beste argumenten voor je eigen voorstel hebt, zodat iedereen vindt dat jouw voorstel het meeste oplevert. Dan komt er voor dat idee geld op tafel. In de echte Gemeenteraad werkt het precies zo. Ik twijfel er geen moment aan dat jullie heel veel plezier gaan beleven aan de Kinderraad. Wie weet zijn enkelen van jullie over tien jaar wel echt gemeenteraadslid! Vriendelijke groet, FERD CRONE, burgemeester van Leeuwarden 3 Leerlingenboek K INDERRAAD

4 4 Leerlingenboek K INDERRAAD

5 Inhoud Les 1 Politiek: landelijk of gemeentelijk? 7 Les 2 Het gemeenteraadslid 11 Les 3 De partij en het voorstel 12 Les 4 Het voorstel voor de Kinderraad (1) 15 Les 5 Het voorstel voor de Kinderraad (2) 17 Les 6/7 Leren presenteren en debatteren 23 Les 8 De Kinderraad en de kinderburgemeester 25 Bijlage 1: Regels voor de Kinderraad 27 5 Leerlingenboek K INDERRAAD

6 Maak hier de woordspin 6 Leerlingenboek K INDERRAAD

7 Les 1 Politiek? Landelijk of gemeentelijk? Je weet nu een aantal dingen van en over politiek. Maar om nog meer te weten te komen over politiek ga je de volgende tekst doorlezen en beantwoord je de daarop volgende vragen. Deze tekst en vragen kun je geheel zelfstandig maken. Democratie Een democratie is een land waar de mensen zelf mogen beslissen wie er regeert en hoe er wordt geregeerd. Als een land democratisch geregeerd wordt, luistert de regering naar wat de mensen willen. Natuurlijk kan niet iedereen zijn zin krijgen. Wel mag iedereen zijn mening geven. Omdat we niet allemaal kunnen regeren kiezen we mensen die namens ons gaan regeren. Het tegenovergestelde van een democratie is een dictatuur. Daar regeert een dictator, die niet naar de mensen luistert. De regering De regering is het bestuur van ons land. De koningin en de ministers samen noemen we de regering. Het is hun taak om het land zo goed en zo eerlijk mogelijk te regeren. De koningin blijft heel lang ons staatshoofd. Ministers stoppen in principe 7 Leerlingenboek K INDERRAAD

8 meestal na vier jaar weer met hun werk. Soms kunnen ministers na de verkiezingen verder met hun werk, omdat ze opnieuw worden gevraagd om minister te worden voor het nieuwe kabinet. De Tweede Kamer De Tweede Kamer is een groep van 150 mensen die namens de bevolking met de regering praat over de manier waarop het land moet worden geregeerd. De mensen die in de Tweede Kamer zitten, worden gekozen door de bevolking. Zij vergaderen dagelijks in Den Haag. Zij praten met elkaar en met de ministers over de wetten en wetsvoorstellen. Zij hebben het recht om de ministers vragen te stellen. Ook hebben ze ook het recht om wetsvoorstellen te veranderen. Als ze het erg oneens zijn met een minister kunnen de kamerleden samen een brief daarover schrijven. Zo n brief heet een motie. Als de kamer een motie indient, moet de minister dat uitvoeren. De Tweede Kamer mag ook zelf wetten bedenken. Politieke partij Een politieke partij is een groep mensen die ongeveer hetzelfde denkt over het besturen van het land of een stad. Niet iedereen denkt hetzelfde. Mensen die dezelfde mening hebben kunnen een politieke partij oprichten. Samen staan ze sterker dan alleen. Op die manier proberen ze hun ideeën uit te voeren. De ideeën van een partij kun je vinden in hun partijprogramma. Campagne Campagne is een ander woord voor verkiezingsstrijd. De politieke partijen willen graag zoveel mogelijk stemmen krijgen. Daarom gaan ze reclame maken voor zichzelf. Ze gaan extra goed uitleggen wat de partij wil en ze vertellen ook hoe goed ze hun best gaan doen. Ze hangen veel posters op, laten folders rondbrengen, komen op televisie. Kortom, ze proberen op een goede manier de aandacht te krijgen. 8 Leerlingenboek K INDERRAAD

9 Stemrecht Stemrecht is het recht om bij de verkiezingen te mogen stemmen op een kandidaat waar jij voor kiest. Iedere Nederlander heeft stemrecht zodra hij of zij 18 jaar is. Je mag dan stemmen bij vijf soorten verkiezingen: Europees Parlement, Tweede Kamer, Gemeenteraad, Provinciale Staten en Waterschap. Je bent niet verplicht om te gaan stemmen. Dat recht staat in de grondwet. Je kunt je stemrecht ook kwijtraken. Wie door de rechter wordt bestraft, kan als extra straf zijn stemrecht kwijtraken. Na de Tweede Wereldoorlog raakten veel mensen hun stemrecht kwijt omdat ze de vijand hadden geholpen. Wie geen Nederlander is, maar wel vijf jaar of langer onafgebroken in Nederland woont én een geldige verblijfsvergunning heeft, mag ook stemmen. Vragen Wat is democratie? Wie vormen de Nederlandse regering? Om de hoeveel jaar zijn er Tweede Kamerverkiezingen? Wat is een politieke partij? Noem 5 politieke partijen Noem een ander woord voor verkiezingsstrijd Uit hoeveel leden bestaat de tweede kamer? Hoe oud moet je zijn om te kunnen stemmen? 9 Leerlingenboek K INDERRAAD

10 Bij welke vijf soorten verkiezingen mag je stemmen? Leerlingenboek K INDERRAAD

11 Les 2 Vragen aan een gemeenteraadslid Vandaag komt er een gemeenteraadslid bij jullie in de klas op bezoek om te vertellen over zijn/haar werk als gemeenteraadslid. Mijn vragen aan het gemeenteraadslid: Leerlingenboek K INDERRAAD

12 Les 3 De partij en het voorstel Op deze bladzijde zie je voorbeelden van logo s van politieke partijen van de gemeenteraad van Leeuwarden. Bekijk de logo s goed, want je gaat straks zelf met je groepje een partij vormen. Voor deze partij bedenk je een eigen naam en logo. 12 Leerlingenboek K INDERRAAD

13 Teken hier het logo van jullie partij. Wat is de naam van jullie partij? 13 Leerlingenboek K INDERRAAD

14 De partijen van onze klas: Naam partijen: Jullie gaan nu een presentatie bekijken van mooie dingen in Leeuwarden. Schrijf hieronder op wat jullie partij mooi vindt in Leeuwarden en wat jullie missen in Leeuwarden Ik vind mooi in Leeuwarden: Ik mis in Leeuwarden: 14 Leerlingenboek K INDERRAAD

15 Les 4 Het voorstel voor de Kinderraad (1) In je partij ga je een voorstel bedenken om iets wat jullie willen hebben of veranderen in je eigen leefomgeving (school, wijk, stad of gemeente). Richtlijnen Kinderraad - De kosten mogen maximaal 5000,-- bedragen - Algemeen thema voor het voorstel is Kinderexpeditie Leeuwarden. Met als ondertitel Wat zou jij aan andere kinderen willen laten zien in Leeuwarden. Onderwerpen die je hier bij kunt bedenken zijn: Speeltuin, Theater, Muziek, Multimedia, Dieren, Speurtocht, Sport e.d. - Het moet voor alle kinderen in de Gemeente Leeuwarden zijn - Het moet iets blijvends achterlaten (dit kan ook betekenen dat je het project goed beschrijft, b.v. een draaiboek van een evenement) - Het definitieve voorstel moet een speeltoestel of evenement zijn. Het voorstel mag ook betrekking hebben op een goed doel. Mochten er andere goede ideeën zijn die aansluiten bij het algemene thema, neem dan zo snel mogelijk contact op met de gemeente Leeuwarden (griffie@leeuwarden.nl of tel.: ) - Voor een speeltoestel geldt dat het in een bestaande speelplaats geplaatst moet worden. De conceptvoorstellen moeten bekeken worden op haalbaarheid door de gemeente. Voor de voorstellen geldt het volgende inleverschema: Uiterlijk 30 maart 2012: Na les 3 een aantal onderwerpsuggesties mailen naar griffie@leeuwarden.nl voor een eerste check op haalbaarheid. Uiterlijk 18 april 2012: Uitgewerkt conceptvoorstel mailen naar griffie@leeuwarden.nl. Periode waarin de voorstellen getoetst worden en herschreven kunnen worden. Uiterlijk 11 mei 2012: Bijgewerkt definitief voorstel mailen naar griffie@leeuwarden.nl De definitieve voorstellen worden op de website geplaatst zodat alle scholen uit de gemeente Leeuwarden de voorstellen kunnen bekijken. Beschrijf hier je voorstel. (Denk er goed aan dat je het net als in een echte raadsvergadering moet presenteren.) 15 Leerlingenboek K INDERRAAD

16

17 Les 5 Het voorstel voor de Kinderraad (2) In deze les gaan jullie met de klas kiezen welk voorstel jullie gaan presenteren tijdens de kinderraad. Ook moeten jullie gaan kiezen voor een partijnaam en logo voor de kinderraad. Het stemmen gebeurt op dezelfde manier als bij de echte kinderraad: je mag 1 stem uitbrengen op je eigen partij en je moet 1 stem uitbrengen op dat van een andere partij. Het voorstel moet uiterlijk op 1 april 2011 ingeleverd worden bij de griffie van de Gemeente Leeuwarden Griffie gemeente Leeuwarden Postbus JA Leeuwarden griffie@leeuwarden.nl Voorstellen die later worden ingeleverd kunnen niet meer getoetst worden op haalbaarheid. Dat betekent dat het zo zou kunnen zijn dat jullie voorstel wel wint, maar uiteindelijk niet uitgevoerd kan worden. LEVER DUS OP TIJD IN!!! Stembriefje Mijn 1e stem gaat naar: (invullen) Mijn 2e stem gaat naar: (invullen) 17 Leerlingenboek K INDERRAAD

18

19 Voorstel Kinderraad Algemene gegevens Naam school Adres Groep Naam leerkracht Titel van het project Bedenk een pakkende titel voor jullie voorstel Omschrijving van het project Geef hier een omschrijving van jullie voorstel in tekst en beeld. Wat is het? Waar moet het komen? Wat kost het? Bereken hier wat jullie voorstel ongeveer gaat kosten. Houd ook rekening met plaatsingskosten. Tip: kijk hiervoor op websites van of bel met leveranciers. Het project kost Voeg eventueel een bijlage bij dit formulier. Let hierbij goed op de richtlijnen uit les 4 en Leerlingenboek K INDERRAAD

20

21 Les 6 en 7 Presenteren en debatteren Bekijk de DVD over presentaties. Waar moet je op letten als je een voorstel goed wilt presenteren? Schrijf dit hier op: De volgende keer gaan we debatteren over het voorstel voor de Kinderraad wat jullie bedacht hebben. Jullie moeten ervoor zorgen dat jullie in het debat goede vragen kunnen stellen en in de presentatie goede argumenten hebben voor jullie voorstel. Wat is goed aan jullie voorstel? Schijf dit op: Wat voor kritische vragen kun je bedenken om aan een ander groepje te stellen? Schrijf dit op: 21 Leerlingenboek K INDERRAAD

22 22 Leerlingenboek K INDERRAAD

23 Les 8 De Kinderraad De Kinderraad Jullie hebben uitleg gekregen over de kinderraad. Nu moet er nog een presentatie gemaakt worden. Doe dit zo interessant en leuk mogelijk. Maak de presentatie ook kort en duidelijk. Tijdens de kinderraad mag de presentatie maar 5 minuten duren. Het is belangrijk dat de andere kinderraadsleden meteen snappen wat jij met jullie voorstel wilt. Maak het zo leuk mogelijk zodat iedereen meteen ziet waarom jullie voorstel moet winnen. Je kunt denken aan bijvoorbeeld een powerpoint presentatie, een maquette (je plan in het klein), een filmpje, radiopresentatie enz. Ook een yell of een slogan van jullie school of partij is erg leuk. Bedenk met je klas hoe jullie voorstel het beste verkocht kan worden. Succes! 23 Leerlingenboek K INDERRAAD

24 De kinderburgemeester Wat gaat de kinderburgemeester doen? De kinderburgemeester is een ambassadeur (een soort vertegenwoordiger) van de kinderen uit de gemeente Leeuwarden. De kinderburgemeester vertegenwoordigt dus alle kinderen uit onze gemeente. Samen met de echte burgemeester gaat hij of zij bij basisscholen langs om te vertellen over politiek en de kinderraad. Ook ontvangt de kinderburgemeester samen met de burgemeester Sinterklaas in de stad. Ook mag hij/zij zelf functies bedenken om de rol van kinderburgemeester in te vullen. De volgende zaken doet de kinderburgemeester in elk geval: - Twee basisscholen bezoeken - Sinterklaas ontvangen - Met de nieuwe klas de gemeenteraad bezoeken - Het winnende plan openen en/of in gebruik nemen - Zitting nemen in de jury voor de volgende kinderburgemeester - De volgende Kinderraad openen. 24 Leerlingenboek K INDERRAAD

25 Bijlage 1: Regels voor de Kinderraad Algemeen - De kinderraad ziet er grotendeels hetzelfde uit als de gemeenteraad van Leeuwarden. Dat wil zeggen dat de kinderraad zal bestaan uit 36 kinderen uit de groepen 7 & 8 van 6 basisscholen en dat de burgemeester van Leeuwarden de vergadering zal voorzitten. Kinderraad Presentatie voorstellen: - Om uur komen alle groepjes die aan de Kinderraad meedoen in de Raadzaal. - Er wordt aangewezen waar elk groepje zit. - Daarna is er nog een korte uitleg over de regels voor de Kinderraad. - Elk groepje krijgt een raadslid als begeleider die je alles kan vragen en die je helpt als het nodig is. - De kinderen uit de klas mogen op de tribune in de raadzaal of op een scherm in de Oranjezaal meekijken. - Om uur wordt de Kinderraad geopend door de kinderburgemeester. - De burgemeester vraagt één voor één de groepjes om naar voren te komen voor het geven van hun presentatie. - Elke groep krijgt ongeveer vijf minuten om hun voorstel te presenteren. - De groep mag zelf weten hoe zij de presentatie doen (door 1 persoon van de groep of misschien wel alle 5; misschien wel met plaatjes, tekeningen etc.) - Als een groepje van een andere school presenteert kun je alvast vragen opschrijven die je deze groep bij het debat wil stellen. De begeleider kan jullie hierbij helpen. Rondleiding: - Na de 6 presentaties krijgen alle klassen een rondleiding door het stadhuis. Je gaat met je eigen klas mee. Debat - Na de rondleiding kun je weer op dezelfde plek gaan zitten in de raadzaal. - Dan begint het debat onder leiding van de burgemeester. - Bij het debat kan een groepje vragen stellen aan een ander groepje die de vragen zo goed mogelijk probeert te beantwoorden. - De burgemeester wijst aan wie aan de beurt is om een vraag te stellen en vraagt het groepje aan wie de vraag gesteld wordt deze te beantwoorden. - Wil je tussentijds reageren op iemand dan mag je je vinger opsteken. de burgemeester kan je dan het woord geven. - Probeer zo goed mogelijk aan iedereen uit te leggen waarom het voorstel van jullie groep eigenlijk moet winnen en dat van een andere groep niet. 25 Leerlingenboek K INDERRAAD

26 Stemmen - Na het debat begint het stemmen. - Elk lid van de kinderraad kan 2 stemmen uitbrengen. Een mag op het eigen voorstel, de andere stem moet op een ander voorstel. - Alle basisscholen in de gemeente Leeuwarden mogen via internet 1 stem uitbrengen. Deze stemmen worden opgeteld bij de andere stemmen. - Het voorstel met de meeste stemmen is de winnaar en wordt door de Gemeente uitgevoerd als het aan de richtlijnen voldoet (Zie in je werkboek bij les 4 en 5). Bij gelijke stemmen wordt er door de leden van de Kinderraad nog eens gestemd over de twee voorstellen die als hoogste geëindigd zijn. Als het aantal stemmen dan weer gelijk is, mogen de leerlingen in de zaal meestemmen. Overig - In de zaal en op de tribune mag niet gegeten of gedronken worden (ook geen kauwgom). - Het publiek heeft geen spreekrecht. - Het verstoren van de orde is niet toegestaan. (Toon respect voor elkaar, iedereen doet zijn best dus geen boe-geroep etc.) 26 Leerlingenboek K INDERRAAD

Leerlingenboek KINDERRAAD

Leerlingenboek KINDERRAAD Leerlingenboek KINDERRAAD K i n d e r r a a d leerlingenboek 2 Leerlingenboek K I N D E R R A A D Voorwoord Jongens en meisjes, Als burgemeester van Leeuwarden vind ik het heel goed dat jullie meedoen

Nadere informatie

Kinderraad 2014 Leerlingenboek

Kinderraad 2014 Leerlingenboek Kinderraad 2014 Leerlingenboek Leerlingenboek 1 Ferd Crone, burgemeester van Leeuwarden 2 Voorwoord Jongens en meisjes, Als burgemeester van Leeuwarden vind ik het heel leuk dat jullie meedoen aan de Kinderraad.

Nadere informatie

Kinderraad Kinderraad 2016 Leerlingenboek

Kinderraad Kinderraad 2016 Leerlingenboek Kinderraad 2016 Leerlingenboek 1 2 Kinderraad 2016 Leerlingenboek 3 Ferd Crone, burgemeester van Leeuwarden 4 Voorwoord Jongens en meisjes, Als burgemeester van Leeuwarden vind ik het heel leuk dat jullie

Nadere informatie

Kindergemeenteraad 2016. Leerlingenboek

Kindergemeenteraad 2016. Leerlingenboek Kindergemeenteraad 2016 Leerlingenboek Inhoudsopgave 3 Voorwoord van de Burgemeester 4 Les 1: Democratie 6 Les 2: Politiek in Nederland 8 Les 3: Politieke Partijen 10 Les 4: De Gemeente 12 Les 5: Politiek

Nadere informatie

Handboek Politiek deel 2

Handboek Politiek deel 2 Handboek Politiek deel 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren

Nadere informatie

Derde Kamer Handboek Politiek 2

Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen

Nadere informatie

e Kamer Derde Kamer Handboek Politiek 2 der Staten-Generaal

e Kamer Derde Kamer Handboek Politiek 2 der Staten-Generaal erde Kamer Derde Kamer e Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen met je

Nadere informatie

VOORSTELLING DE KINDER- & JEUGDBURGEMEESTER DEN HAAG

VOORSTELLING DE KINDER- & JEUGDBURGEMEESTER DEN HAAG VOORSTELLING DE KINDER- & JEUGDBURGEMEESTER DEN HAAG Kom op bezoek bij Kinder- & Jeugdburgemeester YoZyAsz en zijn gevolg en word even raadslid van Den Haag. Maak, met jouw partij, jullie eigen plan voor

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie

Nadere informatie

Polderen voor beginners

Polderen voor beginners Jongerenkamer Polderen voor beginners Voorwoord De Tweede Kamer is het hart van de Nederlandse democratie. De 150 gekozen Kamerleden gaan met elkaar en de regering in debat over de toekomst van Nederland.

Nadere informatie

Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze?

Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Korte omschrijving workshop In deze workshop ontdekken de deelnemers

Nadere informatie

Workshop Tweede Kamerverkiezingen

Workshop Tweede Kamerverkiezingen Workshop Tweede Kamerverkiezingen Korte omschrijving workshop In deze workshop leren de deelnemers wat de Tweede Kamer doet, hoe ze moeten stemmen en op welke partijen ze kunnen stemmen. De workshop bestaat

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Speciale editie verkiezingen Maart 2018 Van de redactie Hallo allemaal, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet! Zoals je misschien weet zijn er op woensdag 21 maart verkiezingen voor de gemeenteraad.

Nadere informatie

KNDRRD!! LAAT JE STEM HOREN! Welkom bij de Kinderraad! WERKBOEK KINDERRAADSVERGADERING

KNDRRD!! LAAT JE STEM HOREN! Welkom bij de Kinderraad! WERKBOEK KINDERRAADSVERGADERING LAAT JE STEM HOREN! Welkom bij de Kinderraad! WERKBOEK KINDERRAADSVERGADERING WAT IS DE KINDERRAADSVERGADERING? Zit je in groep 7 of 8 en heb je een goed idee om je school of wijk te verbeteren? Doe dan

Nadere informatie

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Plak hier je pasfoto Derde Kamerlid Dit Handboek Politiek is van: Naam Klas Leeftijd Fractie Fotografie & cartoons: - Hans Kouwenhoven - RVD: p. 17 -

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie

Nadere informatie

Gemeenteraadsverkiezingen. Stem ook!

Gemeenteraadsverkiezingen. Stem ook! Gemeenteraadsverkiezingen Woensdag 19 maart GEMEENTERAADSverkiezingen Stem ook! Op woensdag 19 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Iedereen vanaf 18 jaar mag dan stemmen. Bepaal mee wie er in de gemeenteraad

Nadere informatie

Handleiding voorbereidende les bij Democracity. Basisonderwijs. Versie 22 mei Handleiding voorbereidende les bij Democracity

Handleiding voorbereidende les bij Democracity. Basisonderwijs. Versie 22 mei Handleiding voorbereidende les bij Democracity Basisonderwijs Versie 22 mei 2018 INHOUD Inleiding... 2 Tijdsverloop... 2 Quiz: Waar gaat de gemeente over?... 3 Filmpje Hoe werkt de gemeenteraad?... 6 Wie is de baas in de gemeente?... 7 Van probleem

Nadere informatie

Workshop B Hoe kan ik stemmen?

Workshop B Hoe kan ik stemmen? Workshop B Hoe kan ik stemmen? Workshop B - Hoe kan ik stemmen? Korte omschrijving werkvorm In deze workshop doorlopen de deelnemers de stemprocedure van A tot Z in een zo reëel mogelijke setting. Dit

Nadere informatie

gemeente Tiel ontvangen op:

gemeente Tiel ontvangen op: gemeente Tiel ontvangen op: 05-06-2018 **ID18.04370 ID18.04370 Van: Ans Borninkhof [mailto:burgerschapsvormingadvies@gmail.com] Verzonden: dinsdag 5 juni 2018 20:36 Aan: Smb TL Gemeente

Nadere informatie

1. (DIA 2) Wie weet welke politieke partijen meedoen?

1. (DIA 2) Wie weet welke politieke partijen meedoen? HOE KIES JE OP WIE JE STEMT? (DIA 1) De deelnemers ontdekken waarom de Europese Parlementsverkiezingen voor hen belangrijk zijn. Aan de hand van actuele thema s die spelen in de EU geven deelnemers hun

Nadere informatie

Kinderraad 2014 Docentenhandleiding

Kinderraad 2014 Docentenhandleiding Kinderraad 2014 Docentenhandleiding Docentenhandleiding 1 2 Kinderraad 2013 Docentenhandleiding Voorwoord Dit jaar organiseert de Gemeente Leeuwarden voor de tiende keer de KINDERRAAD. Dit naar aanleiding

Nadere informatie

Wat kan ik zelf doen?

Wat kan ik zelf doen? Wat kan ik zelf doen? Korte omschrijving werkvorm : In vier groepjes voeren de leerlingen een opdracht uit. Alle opdrachten gaan over een methode om invloed uit te oefenen op politieke beslissingen. Op

Nadere informatie

Derde Kamer Handboek Politiek 1

Derde Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Een goede vangst! Een goede vangst 2014 - http://omwb.braintrigger.nl

Een goede vangst! Een goede vangst 2014 - http://omwb.braintrigger.nl Een goede vangst! Om fijn te leven maak je veel gebruik van energie. Bijvoorbeeld om eten te koken, of om te spelen met een spelcomputer. Maar ook om het huis te verwarmen of jezelf te vervoeren. Voor

Nadere informatie

Introduceren thema Voeding en Bewegen. Wat doe je als leerkracht? Omschrijving van de opdracht: Thema: Voeding en bewegen

Introduceren thema Voeding en Bewegen. Wat doe je als leerkracht? Omschrijving van de opdracht: Thema: Voeding en bewegen Natuur & Techniek Mijn lijf: Voeding en bewegen Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Voeding en bewegen In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal rondom voeding en bewegen:

Nadere informatie

Cliptoetsen Derde Kamer docentenhandleiding

Cliptoetsen Derde Kamer docentenhandleiding Kamer Cliptoetsen Derde Kamer docentenhandleiding Derde Kame Derde Kam Wie is de baas van Nederland? Hoe werken de verkiezingen? Wat is een Grondwet? En waarom is Prinsjesdag zo belangrijk? In het lespakket

Nadere informatie

Banger voor spinnen dan voor terreur.

Banger voor spinnen dan voor terreur. Opdracht 1 (tweetal): Voorspellen wat je gaat lezen 1. Lees de uitleg in het blokje hieronder. Uitleg Tijdens het lezen van een tekst zijn je hersenen hard aan het werk! Ze proberen de informatie uit de

Nadere informatie

Derde Kamer. Derde Kamer. Handboek Politiek 1. der Staten-Generaal

Derde Kamer. Derde Kamer. Handboek Politiek 1. der Staten-Generaal erde Kamer Derde Kamer Kamer e Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand

Nadere informatie

HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school

HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school Beste leesconsulent, Jan Paul Schutten onze enige echte kinderboekenambassadeur- heeft een geweldige

Nadere informatie

Waarom komt er een leerlingenraad (LR)? Wat is een leerlingenraad? Wat doet de leerlingenraad? Waarover kan een leerlingenraad beslissen?

Waarom komt er een leerlingenraad (LR)? Wat is een leerlingenraad? Wat doet de leerlingenraad? Waarover kan een leerlingenraad beslissen? Waarom komt er een leerlingenraad (LR)? Wat is een leerlingenraad? Wat doet de leerlingenraad? Waarover kan een leerlingenraad beslissen? Welke onderwerpen zijn er zoal? Hoe komt de leerlingenraad aan

Nadere informatie

Hoe maak ik... Naam: Groep:

Hoe maak ik... Naam: Groep: Hoe maak ik... Naam: Groep: Inleiding Een spreekbeurt houden is niet niets! Je moet daar heel wat voor kunnen. Wat dacht je van: Goed kunnen lezen Goed kunnen begrijpen wat je leest Goed dingen kunnen

Nadere informatie

Wie beslist wat? Duur: 30 45 minuten. Wat doet u?

Wie beslist wat? Duur: 30 45 minuten. Wat doet u? Wie beslist wat? Korte omschrijving werkvorm: De werkvorm Wie-Beslist-Wat is een variant op het spel Ren je rot. De leerlingen worden ingedeeld in teams. Elk team strijdt om de meeste punten. Er zijn kennisvragen

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

Presenteren. Oriëntatie

Presenteren. Oriëntatie Oriëntatie Dit ga je doen Je gaat een stand (marktkraam) inrichten om te laten zien wat je gedaan hebt tijdens dit project en wat je eindresultaat is. Je probeert jullie stand zo te maken dat het aantrekkelijk

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd Werkstuk En natuurlijk ook spreekbeurt Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd (Op het voorblad komt de titel van je werkstuk, een foto of een plaatje van je onderwerp, je naam en je klas.) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Grote klus Thema : Valkenswaard

Grote klus Thema : Valkenswaard Grote klus Thema : Valkenswaard Ga mee op speurtocht door Als je 5 opdrachten goed maakt, mag je meedoen aan de afsluitende speurtocht. Maak 5 opdrachten (in minimaal 3 verschillende werkplekken) héél

Nadere informatie

de koude oorlog geschiedenis Tijdens de Koude Oorlog stonden er twee grote machtsblokken kinderen. Maak dan gebruik van het werkboekje (zie bijlage).

de koude oorlog geschiedenis Tijdens de Koude Oorlog stonden er twee grote machtsblokken kinderen. Maak dan gebruik van het werkboekje (zie bijlage). geschiedenis de koude oorlog Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Koude Oorlog In dit thema staat de volgende hogere orde denkvraag centraal: Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen

Nadere informatie

200 JAAR STATEN-GENERAAL

200 JAAR STATEN-GENERAAL 200 JAAR STATEN-GENERAAL NOVEMBER 2015 - POLITIEK IN PRAKTIJK #7 WAT HEB JE NODIG Knipblad met jaartallen (gekleurd papier) Knipblad met foto s/uitleg (wit papier) Magneetjes + magneetbord Uitgeknipte

Nadere informatie

Instructie: Landenspel light

Instructie: Landenspel light Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)

Nadere informatie

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd Werkstuk En natuurlijk ook spreekbeurt Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd (Op het voorblad komt de titel van je werkstuk, een foto of een plaatje van je onderwerp, je naam en je klas.) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn. Werkstukwijzer Deze werkstukwijzer helpt je om een werkstuk in elkaar te zetten. Je vult eerst een formulier in. Op dit formulier komt te staan waar je werkstuk over gaat en hoe je het aanpakt. Met behulp

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Les 1: Je eigen vredesspreuk bedenken Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje op www.nieuwsbegrip.nl. Let er vooral op wat vrede precies betekent.

Nadere informatie

K i n d e r r a a d d o c e n t e n h a n d l e i d i n g

K i n d e r r a a d d o c e n t e n h a n d l e i d i n g K i n d e r r a a d docentenhandleiding Gea Dames (CDA) Voorwoord Ongeveer acht jaar geleden zijn we begonnen met het voorbereiden van de eerste kinderraad van Leeuwarden. Dit naar aanleiding van een initiatief

Nadere informatie

Organiseer je eigen verkiezingen

Organiseer je eigen verkiezingen Organiseer je eigen verkiezingen Basisschool voor leerkrachten 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Overzicht van alle stappen en opdrachten 4 Stap 1: Introductie 5 Stap 2: Richt een partij op 6 Stap 3: Schrijf

Nadere informatie

Stem ook! Woensdag 18 maart kiezen we twee keer

Stem ook! Woensdag 18 maart kiezen we twee keer Provinciale Statenverkiezingen Woensdag 18 maart kiezen we twee keer Stem ook! Op woensdag 18 maart zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten en Waterschappen. Iedereen vanaf 18 jaar mag dan stemmen.

Nadere informatie

Dit stappenplan is ingevuld door:

Dit stappenplan is ingevuld door: STAPPENPLAN Dit stappenplan is ingevuld door: Dit is jullie opdracht: Bekijk de kranten en/of nieuwssites die je toegewezen krijgt. Ga op zoek naar een nieuwsartikel waarin techniek een belangrijke rol

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

VOORSTELLING DE KINDER- & JEUGDBURGEMEESTER DEN HAAG

VOORSTELLING DE KINDER- & JEUGDBURGEMEESTER DEN HAAG VOORSTELLING DE KINDER- & JEUGDBURGEMEESTER DEN HAAG Als jullie het stadhuis binnenkomen staat één van de acteurs klaar om jullie te ontvangen. Jullie worden dan door het enorme witte gebouw meegenomen

Nadere informatie

H.A.N.G. PLEKKEN. Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI

H.A.N.G. PLEKKEN. Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI H.A.N.G. PLEKKEN Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI Binnenkort ga je met je klas op bezoek bij het Nederlands Architectuur instituut (NAi). Daar zal je het programma H.A.N.G. plekken volgen.

Nadere informatie

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8 Tweede Kamerverkiezingen groep 7 en 8 inhoud blz. 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De Tweede Kamer 6 5. Kiezen 7 6. De uitslag 8 7. De meerderheid 9 8. Het kabinet 10 9. De oppositie

Nadere informatie

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de afgelopen weken hebben we veel teksten gelezen. Deze teksten hebben we samengevat, we hebben vragen erbij gesteld, gekeken

Nadere informatie

VERVANGTAAK LICHAMELIJKE OPVOEDING VOOR LANGDURIG GEBLESSEERDEN

VERVANGTAAK LICHAMELIJKE OPVOEDING VOOR LANGDURIG GEBLESSEERDEN VERVANGTAAK LICHAMELIJKE OPVOEDING VOOR LANGDURIG GEBLESSEERDEN Je maakt een werkstuk over een (voor jou) niet zo bekende sport. Je maakt het werkstuk op aan de hand van onderstaande handleiding. Veel

Nadere informatie

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal

Nadere informatie

Team 6: Zonnepanelen. Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen

Team 6: Zonnepanelen. Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen Zonnepanelen op school Team 6: Zonnepanelen Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen Jullie gaan onderzoeken welke producten er zijn op zonnecellen 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken

Nadere informatie

algemeen uitgangs punten voor de film Maak een scenario Scene 1 Scene 2 Sprekende beelden in de klas

algemeen uitgangs punten voor de film Maak een scenario Scene 1 Scene 2 Sprekende beelden in de klas 1 algemeen Jullie gaan in een groepje een documentaire maken over een monument. Je maakt samen met je groepje het hele proces door: monument kiezen, achtergrondinformatie verzamelen, scenario bedenken,

Nadere informatie

Debat: Het Duitse Kiesstelsel is beter dan dat van Nederland

Debat: Het Duitse Kiesstelsel is beter dan dat van Nederland Debat: Het Duitse Kiesstelsel is beter dan dat van Nederland Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen gaan met elkaar in debat over de stelling: Het Duitse kiesstelsel is veel beter dan dat van Nederland.

Nadere informatie

PRAKTISCHE HANDLEIDING. voor de organisatie van de KINDERVERKIEZINGEN

PRAKTISCHE HANDLEIDING. voor de organisatie van de KINDERVERKIEZINGEN PRAKTISCHE HANDLEIDING voor de organisatie van de KINDERVERKIEZINGEN TWEEDE KAMER 2012 1 INHOUDSOPGAVE Praktische voorbereiding pag. 3 De datum Schriftelijk stemmen Wie is stemgerechtigd? Hoeveel tijd

Nadere informatie

Introduceren thema Broeikaseffect. Startopdracht. gekeken. http://bit.ly/1vqs19u. Thema: Broeikaseffect. laten stoppen? centraal:

Introduceren thema Broeikaseffect. Startopdracht. gekeken. http://bit.ly/1vqs19u. Thema: Broeikaseffect. laten stoppen? centraal: Natuur & Techniek het broeikaseffect Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Broeikaseffect In deze les staan de volgende hogere- orde denkvragen centraal: 1. Hoe zou je het broeikaseffect kunnen

Nadere informatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten

Nadere informatie

Shake Song Fort van de Verbeelding. Bovenbouw Groep 7 en 8

Shake Song Fort van de Verbeelding. Bovenbouw Groep 7 en 8 Shake Song Fort van de Verbeelding Bovenbouw Groep 7 en 8 1. Shake Song overzicht Alle kinderen hebben een zelfgemaakte shaker. Die is in het begin nog niet nodig want we leren eerst het liedje en daarna

Nadere informatie

Juf Sabine en juf Maaike

Juf Sabine en juf Maaike Je moet daar heel wat voor kunnen: - Je moet goed kunnen lezen - En ook goed begrijpen wat je leest - Je moet goed kunnen opzoeken - En goed kunnen kiezen wat je wel en niet nodig hebt. - Je moet je verhaal

Nadere informatie

Chique woorden Weet jij wat deze woorden betekenen? Vraag om de beurt de betekenis van een chique woord aan elkaar.

Chique woorden Weet jij wat deze woorden betekenen? Vraag om de beurt de betekenis van een chique woord aan elkaar. LES 8: Spijsvertering (2) Chique woorden Weet jij wat deze woorden betekenen? Vraag om de beurt de betekenis van een chique woord aan elkaar. Defecatie - Poepen Borborygmus - Knorrende maag Monosodiumglutamaat

Nadere informatie

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend

Nadere informatie

Handboek Politiek 1. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 1. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Plak hier je pasfoto Derde Kamerlid Dit Handboek Politiek is van: Naam Klas Leeftijd Fractie Fotografie: Hans Kouwenhoven Anneke Janssen / HH: pagina

Nadere informatie

Docentenhandleiding KINDERRAAD

Docentenhandleiding KINDERRAAD Docentenhandleiding KINDERRAAD K i n d e r r a a d docentenhandleiding Gea Dames (CDA) Voorwoord Ongeveer zeven jaar geleden zijn we begonnen met het voorbereiden van de eerste kinderraad van Leeuwarden.

Nadere informatie

DEMOCRATIE OF DICTATUUR?

DEMOCRATIE OF DICTATUUR? JUNI 2015 - POLITIEK IN PRAKTIJK #4 WAT HEB JE NODIG (Kleuren)prints van de leestekst en werkbladen A en B. Elke leerling een pen of potlood. DE WERKVORM IN HET KORT Aan de hand van twee korte verhaaltjes

Nadere informatie

een leeftijdsgenoot uit een

een leeftijdsgenoot uit een Aardrijkskunde Een dag uit het leven van... een leeftijdsgenoot uit een andere cultuur Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Andere culturen Introduceren thema Andere

Nadere informatie

Kom in actie! (niveau 3 en 4)

Kom in actie! (niveau 3 en 4) Kom in actie! (niveau 3 en 4) Korte omschrijving De studenten voeren in 4 groepjes opdrachten uit. Alle opdrachten gaan over een methode om invloed uit te oefenen op politieke beslissingen. Op een groot

Nadere informatie

Opening van het thema op vrijdag 5 november.

Opening van het thema op vrijdag 5 november. Grote Klus Thema : Lekker Fit Als je 5 opdrachten maakt en laat aftekenen, mag je meedoen met een leuke en gezonde activiteit in het restaurant. Als je de grote klus met een groepje maakt, moet je meer

Nadere informatie

werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen?

werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen? werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen? Noteer ook 2 reservekeuzen: 1. 2. 1. Wat weet je al van dit beroep? Schrijf het

Nadere informatie

JE EIGEN BUURT OMSTREEKS 1935

JE EIGEN BUURT OMSTREEKS 1935 JE EIGEN BUURT OMSTREEKS 1935 1 Wat moet je doen? 1. Maak een presentatie over hoe jouw buurt er omstreeks 1935 uitzag of over de mensen die in die tijd in jouw buurt leefden. Wat kun je te weten komen

Nadere informatie

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Document leerlingenraad Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Inhoud: 1. wat verstaan we onder een leerlingenraad? 2. opzet en organisatie van een leerlingenraad a. samenstelling van

Nadere informatie

Handleiding voorbereidende les bij Provinciespel. basisonderwijs. Versie 26 april 2018

Handleiding voorbereidende les bij Provinciespel. basisonderwijs. Versie 26 april 2018 Handleiding voorbereidende les bij Provinciespel basisonderwijs Versie 26 april 2018 1 INHOUD Inleiding... 2 Tijdsverloop... 2 Quiz: Waar gaat de provincie over?... 3 Filmpje Hoe werkt de provincie?...

Nadere informatie

IKHEBHOOP.NL LESBRIEF HET HOOP LIED! Handleiding leerkracht

IKHEBHOOP.NL LESBRIEF HET HOOP LIED! Handleiding leerkracht LESBRIEF HET HOOP LIED! Handleiding leerkracht Dit jaar hebben we met de Week van de Hoop de start gemaakt met een positieve beweging in onze maatschappij. Samen met zo n 4.000 klassen hebben we nagedacht

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 2 februari 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Deze keer gaat de nieuwsbrief over de verkiezingen voor de gemeente op 19 maart. Heb je een leuk idee voor deze

Nadere informatie

Stelling Wanneer een man met een ander geloof, of zonder geloof, in de synagoge komt, moet ook hij een keppeltje opzetten.

Stelling Wanneer een man met een ander geloof, of zonder geloof, in de synagoge komt, moet ook hij een keppeltje opzetten. Opdracht Bespreek met je klas deze stellingen. Dit kan met alle leerlingen tegelijkertijd of jullie kunnen in groepjes antwoord geven, deze opschrijven en ze kort presenteren voor de klas. Bedenk in ieder

Nadere informatie

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot.

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. Fase.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. 1 1 Lees onderstaande tekst. Daarna ga je zelf een soortgelijke tekst schrijven.

Nadere informatie

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas)

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Bij deze activiteit wordt een enquête gehouden bij mensen in de omgeving in verband met: het gaan stemmen bij verkiezingen, de deelname van burgers aan

Nadere informatie

INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD

INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD INITIATIEFVOORSTEL JONGERENRAAD 1 Inleiding. De gemeenteraad van Leeuwarden vindt het erg belangrijk dat de jeugd goed geïnformeerd wordt over wat de gemeente en de politiek

Nadere informatie

januari/februari 2014 De Rosa Mentorles Mens & Maatschappij Nederlands Engels Drama PROJECT TITEL Werkboek First ID

januari/februari 2014 De Rosa Mentorles Mens & Maatschappij Nederlands Engels Drama PROJECT TITEL Werkboek First ID januari/februari 2014 De Rosa Mentorles NAAM JAAR KLAS VAK PROJECT TITEL Mens & Maatschappij Nederlands Engels Drama Werkboek First ID Inhoud Werkboek First ID 4 Het gebruik van de Powerpoint 8 Mentorles

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4

Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4 Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4 Hoofdstuk Vaardigheid: Leerdoel: 1 Geluk Weten wat geluk is en dit kunnen omschrijven De leerling kan: zijn definitie van geluk geven; feiten

Nadere informatie

Maatschappelijke Stages

Maatschappelijke Stages Maatschappelijke Stages Inhoudsopgave 3 4 4 6 7 8 11 12 13 15 Inleiding Wat is een Maatschappelijke Stage? De stage Overzicht belangrijke data Hulp bij het zoeken naar stageplekken De eindopdracht en de

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht

What s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht What s up Zuiderzeeland? Aardrijkskunde praktische opdracht praktisch onderzoek in zuiderzeeland 4 HV Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat Waterschap

Nadere informatie

Politiek in Nederland

Politiek in Nederland Politiek in Nederland Dit werkboek is van Klas M. VAN SON, DE CSV/ HET PERRON, Spoorlaan 11-13, Veenendaal. Beste leerling, Dit is jouw werkboek Politiek in Nederland. Over een paar jaar mag jij ook stemmen

Nadere informatie

Tweede wereldoorlog:

Tweede wereldoorlog: geschiedenis Tweede wereldoorlog: Kleding Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Tweede Wereldoorlog - Kleding Introduceren thema Tweede Wereldoorlog - Kleding In dit

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting

Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor

Nadere informatie

hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek

hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Je werkt in een groepje van vier leerlingen. Iedereen in je groepje

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me.

? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me. 1. Kijk naar de titel en de tussenkopjes van de tekst. Kijk ook naar het plaatje. Waar gaat de tekst over? 2. Tijdens deze les let je extra op moeilijke woorden in de tekst. Kies of je opdracht 1 met hulp

Nadere informatie

Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie. Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk?

Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie. Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk? Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie Naam : Wat is de bedoeling? Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk? Er is een misdaad gepleegd! Een dief heeft de computer

Nadere informatie