Situatie en centrale vraagstelling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Situatie en centrale vraagstelling"

Transcriptie

1 Rapport Maatschappelijk Verantwoord beleggen 22 december 2017

2 Situatie en centrale vraagstelling

3 Situatie en centrale vraagstelling MVB: Rendement vs bijdragen aan een betere wereld Maatschappelijk verantwoord beleggen is een belangrijk thema bij pensioenfondsen. Ze worden er ook op aangesproken. Ook PH&C wil de pensioengelden die jullie beheren, laten beleggen op een wijze die past bij het fonds en de mening van de achterban. PH&C kijkt dus verder dan alleen het rendement. Periodiek herijkt het pensioenfonds het beleggingsbeleid. Recent sprak het bestuur zich uit voor een beleid op de maatschappelijke thema s tegengaan van klimaatverandering en duurzame consumptie en productie. Onderdeel van de herijking is een raadpleging van de achterban. Zowel werkgevers als deelnemers en gerechtigden worden om hun mening gevraagd. Dit jaar mogen wij de achterban raadpleging voor jullie uitvoeren. Het doel van het onderzoek is: Het verkrijgen van inzicht in de beleving, de wensen en behoeften van werknemers en werkgevers op het gebied van MVB beleid en het toetsen van de opvattingen van het bestuur. De volgende onderzoeksvragen gaan we beantwoorden: 1. Hoeveel belang hecht men aan maatschappelijk verantwoord beleggen (kosten versus rendement)? 2. Welke (maatschappelijke) ontwikkelingen vindt men relevant? 3. Hoe staat de achterban tegenover de door het bestuur geadopteerde beleidsthema s? Welke verwachtingen en ideeën heeft men daarbij? Opbouw rapport Op de volgende pagina s staan de resultaten van het onderzoek weergegeven. De rapportage begint met een management samenvatting, daarna volgt een grafische weergave van de resultaten. Onder elke grafiek staat een korte toelichting en worden significante verschillen tussen doelgroepen (actieve en nietactieve deelnemers, gepensioneerden en werkgevers) benoemd, evenals verschillen tussen jongeren (jonger dan 35 jaar) en ouderen (35 jaar en ouder). Bij open vragen worden enkele kenmerkende quotes getoond, de volledige bloemlezing is separaat aan dit rapport opgeleverd. In de bijlagen staan ten slotte alle grafieken ook uitgesplitst naar de verschillende doelgroepen. Daarnaast is een technische onderzoekverantwoording van het onderzoek opgenomen. 3

4 Management samenvatting

5 Management samenvatting Draagvlak voor MVB is groot, onder alle doelgroepen Er is groot draagvlak bij de achterban voor maatschappelijk verantwoord beleggen: driekwart vindt het (heel) belangrijk dat PH&C dit doet. Voor ruim de helft is dit ook minstens zo belangrijk als rendement. De meerderheid gaat er ook niet van uit dat MVB ten kosten gaat van het rendement, als dat wel het geval zou zijn zou het draagvlak fors kleiner worden. Het draagvlak is onder de gehele achterban groot, wel zien we dat dit over het algemeen bij deelnemers wat groter is dan bij gepensioneerden en werkgevers. Gekozen thema s worden herkend en gedragen Spontaan kiest een kwart van de achterban voor de thema s duurzame consumptie en productie en klimaataanpakken. Gezondheid en welzijn wordt het vaakst gekozen. Wel zien we dat er geen overduidelijke voorkeur is voor een van de VN thema s. Desgevraagd geeft een ruime meerderheid aan dat de door het bestuur geadopteerde thema s goed passen bij PH&C. Met name met betrekking tot duurzame productie en consumptie is de fit hoog. MVB door zowel schade te beperken als actief bijdrage te leveren De meerderheid van de achterban geeft aan dat PH&C deze thema s invulling kan geven door zowel schade te beperken als actief een positieve maatschappelijke bijdrage te leveren. Spontaan noemt men investeren in groene energie, innovatieve bedrijven en specifiek bedrijven in Nederland om dit te realiseren. Daarnaast geeft men aan dat PH&C niet alleen door middel van beleggingen hierin kan bijdragen, maar ook haar leden kan helpen met bijvoorbeeld voedselverspilling tegengaan. 5

6 Resultaten

7 Resultaten belang van MVB (kosten vs. rendement) Vraag: Hoe belangrijk vind je het dat jouw pensioenpremie op een maatschappelijke verantwoorde of duurzame manier wordt belegd? 50% 28% 10% 5% 4% 4% Heel belangrijk Een beetje belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Niet heel belangrijk Helemaal niet belangrijk Weet ik niet Basis: alle respondenten Driekwart van de achterban (78%) vindt het (heel) belangrijk dat hun pensioenpremie op een maatschappelijke verantwoorde of duurzame manier wordt belegd. Slechts een kleine groep () is het daar niet mee eens. Werkgevers vinden dit vaker (helemaal) niet belangrijk (12%) dan de andere doelgroepen. Jongeren (onder de 35 jaar) vinden dit daarentegen juist vaker (heel) belangrijk dan ouderen (35 jaar en ouder) (81% vs. 77%). Omdat we verantwoordelijk zijn voor de manier waarop we met de aarde en elkaar omgaan! Ik wil graag dat mijn kleinkinderen ook in een schone wereld wonen. Grote institutionele beleggers hebben een voorbeeldfunctie. Omdat de wereld niet eindigt na ons pensioen. Hopelijk komen er nog vele generaties na ons en zij hebben recht op een leefbare wereld. Het enige wat voor mij nog telt is dat ik gewoon mijn pensioen krijg. Iets waar ik heel mijn leven al voor heb betaald. Voor een pensioenfonds is rendement het belangrijkste. Betekent niet dat je helemaal zonder geweten hoeft te beleggen, maar het moet ook niet doorslaan. Omdat een goed rendement het allerbelangrijkste is, zeker als je andermans geld beheerd. 7

8 Resultaten belang van MVB (kosten vs. rendement) Vraag: Maatschappelijk verantwoord of duurzaam beleggen is: 56% 16% 10% Belangrijker dan winst Even belangrijk als winst Minder belangrijk dan winst Maakt mij niet uit / weet ik niet Vraag: Maatschappelijk verantwoord of duurzaam beleggen levert: 30% 4 Meer winst op Net zo veel winst op Minder winst op Vraag: In welke situatie mag PH&C uw pensioengeld op een maatschappelijke verantwoorde of duurzame manier beleggen? 57% 20% Alleen bij meer winst Alleen indien net zo veel winst Zelfs bij minder winst Basis: alle respondenten Circa een op de vijf () vindt maatschappelijk verantwoord of duurzaam beleggen belangrijker dan winst. Deelnemers zijn het hier wat vaker mee eens (actief: 17%, niet-actief: 20%) dan gepensioneerden en werkgevers (12% en 13%). Maatschappelijk verantwoord beleggen (MVB) heeft een positief imago: de helft van de achterban zegt dat MVB net zo veel winst oplevert als een normale belegging. Bijna een op de drie (30%) denkt zelfs dat MVB meer winst oplevert. Ook hier zien we dat met name deelnemers het er vaker mee eens zijn (actief: 30%, niet-actief: 32%) dan gepensioneerden en werkgevers (20%). Ruim de helft van de achterban (57%) wil alleen dat PH&C het pensioengeld op een maatschappelijk verantwoorde of duurzame manier belegt als het net zo veel winst oplevert als een normale belegging. Voor een op de vijf (20%) mag dit zelfs als het minder winst oplevert. Op alle stellingen zien we dat jongeren positiever staan ten opzichte van maatschappelijk verantwoord beleggen dan ouderen, zelfs als dit minder winst oplevert. 8

9 Resultaten belang van MVB (kosten vs. rendement) Vraag: Hieronder staan onderwerpen die een rol kunnen spelen bij de keuze van een maatschappelijk verantwoorde of duurzame belegging. Met welke drie onderwerpen moet PH&C van jou het meeste rekening houden? Arbeidsomstandigheden 5 Milieu 51% Fraude of corruptie 37% Wapens en wapenhandel 35% Dierenwelzijn 27% Beloningsbeleid Fossiele brandstoffen 22% Omstreden sectoren 15% Kernenergie Basis: alle respondenten Ruim de helft van de achterban vindt dat PH&C in haar beleggingen rekening moet houden met arbeidsomstandigheden (zoals kinderarbeid) en het milieu. Daarnaast worden fraude en corruptie en wapens en wapenhandel genoemd. Vooral werkgevers vinden dat er niet belegd moet worden in wapens en wapenhandel (44%). Ook noemen zij, net zoals gepensioneerden, vaker dat er rekening gehouden moet worden met omstreden sectoren (beide 20%) en fraude en corruptie (werkgevers: 44%; gepensioneerden: 4). Deelnemers noemen daarentegen vaker dierenwelzijn (28%), het milieu (actief: 52%, niet-actief: 51%) en het beloningsbeleid (actief: ). Verder zien we dat jongeren vaker rekening willen houden met het milieu (5 vs. 47%), dierenwelzijn (33% vs. 25%) en fossiele brandstoffen (32% vs. 17%). Ouderen vinden juist dat er meer rekening gehouden moet worden met wapens en wapenhandel (37% vs. ), fraude of corruptie (3 vs. 32%) en het beloningsbeleid (25% vs. 20%). 9

10 Resultaten belang van MVB (kosten vs. rendement) Vraag: In hoeverre ben je het eens met onderstaande stellingen? Ik vind dat het pensioenfonds verantwoordelijk is voor wat de bedrijven waarin het pensioenfonds investeert met het geld en beleid doen 41% 7% 3% Ik geloof dat als mijn pensioengeld duurzaam wordt belegd dat dat een positief effect zal hebben op mens en milieu 40% 4% 3% Ik vind het meer de taak van de overheid om ervoor te zorgen dat bedrijven maatschappelijk en duurzaam opereren 17% 31% 24% 8% Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Helemaal mee oneens Weet niet Basis: alle respondenten Een ruime meerderheid van de achterban (70%) vindt dat het pensioenfonds verantwoordelijk is voor wat bedrijven waarin zij investeren met hun geld en beleid doen. Slechts een kleine groep (10%) is het daar niet mee eens. Met name gepensioneerden zijn het hier mee een (77%), werkgevers zijn het er vaker mee oneens (15%). Bijna de helft van de achterban (48%) vindt het de taak van de overheid om ervoor te zorgen dat bedrijven maatschappelijk en duurzaam opereren. Werkgevers zijn het hier het minst vaak mee eens (40%). Ook jongeren kunnen zich hier wat minder goed in vinden (45% vs. 50%). Een kwart van de achterban () is het hier niet mee eens. Ruim twee derde van de achterban (6) gelooft dat het duurzaam beleggen van pensioengelden een positief effect heeft op mens en milieu. Hierin verschillen de doelgroepen onderling nauwelijks van elkaar. Jongeren kunnen zich hier wel beter in vinden dan ouderen (73% vs. 67%). Slechts een kleine groep (7%) gelooft niet in een positief effect op mens en milieu. 10

11 Resultaten Maatschappelijke ontwikkelingen Vraag: Stel dat je jouw pensioenpremie zelf zou mogen beleggen op een maatschappelijke verantwoordelijke of duurzame manier. Aan welke thema's, sectoren of landen denk je dan? Actieve deelnemers: Water, milieu, werk, Nederland Klimaat-neutraal bouw, alternatieve energie, farmaceutische industrie. Energie, binnen Nederland, horecasector. Bonus, corruptie, milieu, mensenrechten. Energie, landbouw, milieu, werkgelegenheid. Niet-actieve deelnemers Energieopwekking, toekomstgericht. Een derde hernieuwbare energie, een derde MVO's in opkomende markten, een derde energiezuinig vastgoed. Telecom, duurzame energie, cradle to cradle producten, Nederland en bitcoin. Dierenwelzijn, gezondheid en milieu vind ik erg belangrijk. Gepensioneerden Niet in wapenhandel, kernenergie. Wel in alternatieve 'schone' energie. Voedselproducerende bedrijven in minder bedeelde landen. Niet in Multinationals maar meer in innovatieve MKB, indien mogelijk in eigen land. Duurzame energie en nieuwe technieken. Ik zou woningen bouwen: goed voor het volk, goed voor het werk, goed voor de huur die elke maand binnen komt. Werkgevers Bedrijven die nieuwe keuzes maken, oude manier van werken durven te doorbreken en oplossingen aandragen die oog hebben voor mens en omgeving. Watermanagement (schoon water projecten/water en veiling wonen.) Natuurbehoud (bosbeheer, nieuwe bossen, natuurparken). Groene energie. Duurzame energie opwekken. Waterbeheer in ontwikkelingslanden. Innovatie op het gebied van voedsel produceren. Beleg in Nederlandse bedrijven, windenergie. 11

12 Resultaten Maatschappelijke ontwikkelingen Vraag: Hieronder zie je een lijst met duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Welke van onderstaande thema s vind je het beste bij PH&C passen? Gezondheid en welzijn 31% Duurzame consumptie en productie Vrede, veiligheid en rechtvaardigheid Schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen Goed onderwijs Klimaatverandering aanpakken Duurzame en betaalbare energie Fatsoenlijke banen en economische groei Een einde maken aan honger Bescherming van zeeën en oceanen Herstel ecosystemen en behoud biodiversiteit Een einde maken aan armoede Gelijkheid tussen mannen en vrouwen 1 17% 16% 13% Minder ongelijkheid Innovatie en duurzame infrastructuur Basis: alle respondenten Veilige en duurzame steden 4% Spontaan kiest bijna een derde van de achterban (31%) voor gezondheid en welzijn als een thema dat goed past bij PH&C, hierin zit nauwelijks onderscheid tussen doelgroepen. Wel zien we dat ouderen hier wat vaker voor kiezen dan jongeren (32% vs. 28%). Een kwart van de achterban kiest voor duurzame consumptie en productie. Alleen onder gepensioneerden ligt dit duidelijk lager (15%). Verder vinden jongeren dit wat beter passen bij PH&C dan ouderen (32% vs. 22%). Een iets kleinere groep () kiest voor klimaatverandering aanpakken. Ook hierin zien we nauwelijks verschillen tussen doelgroepen. Over het algemeen zien we veel diversiteit in de thema s die bij PH&C passen. Hierin heeft de achterban geen expliciete voorkeur. 12

13 Resultaten Maatschappelijke ontwikkelingen Vraag: Zou je willen toelichten waarom je deze thema s het beste bij PH&C vindt passen? Horeca heeft toch een soort van sociale functie. Mijn gekozen onderwerpen maken de leefomgeving van de mensen die mijn gekozen onderwerpen aangaan toch ietwat aangenamer. Gezondheid en welzijn, een einde maken aan honger, goed onderwijs. Onderwijs en gezondheid zijn de basis voor ontwikkeling van mensen. De andere thema's zijn evenzeer belangrijk, maar ik mag nog maar één kiezen en wil daarmee de duurzaamheid meer naar voren laten komen. Gezondheid en welzijn, goed onderwijs, duurzame en betaalbare energie Duurzame productie en consumptie omdat in de horeca daar daadwerkelijk iets aan gedaan kan worden. Schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen heeft ook alles met horeca te maken. Fatsoenlijke banen en economische groei. Horecatijden en werkzaamheden zijn nog lang niet overal goed geregeld. Duurzame consumptie en productie, schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen, fatsoenlijke banen en economische groei Duurzame consumptie en productie heeft ook te maken met horeca. Gezondheid en welzijn, hoort ook bij wat je eet en drinkt. Duurzame en betaalbare energie, daar heeft de horeca ook belang bij. Duurzame consumptie en productie, gezondheid en welzijn, duurzame en betaalbare energie Deze drie punten zijn het belangrijkst voor de horecaondernemingen, als deze drie niet optimaal functioneren kan de horeca niet meer bestaan. Klimaatverandering aanpakken, vrede, veiligheid en rechtvaardigheid, gezondheid en welzijn Horeca heeft een voorbeeldfunctie, duurzaamheid in de horeca en aanleveringsbedrijven, bio vlees, groenten, duurzaam produceren. Duurzame consumptie en productie, klimaatverandering aanpakken, gelijkheid tussen mannen en vrouwen 13

14 Resultaten Beleidsthema s: klimaatverandering aanpakken Vraag: In hoeverre vind je klimaatverandering aanpakken goed passen bij PH&C? 24% 3 28% 4% Past heel goed Past goed Neutraal Past niet goed Past helemaal niet goed Basis: alle respondenten Drie op de vijf (62%) vinden klimaatverandering aanpakken (heel) goed passen bij PH&C. Slechts een kleine groep (7%) vindt dat (helemaal) niet passen bij PH&C. Met name werkgevers zijn hierover kritisch (12%). Vraag: Kun je toelichten waarom je dit vindt? Omdat de horeca sector behoorlijk vervuilend kan zijn voor het milieu en er weinig rekening mee wordt gehouden in de sector. Duurzame consumptie en productie is essentieel om de horeca gezond, betaalbaar en kwalitatief goed te houden. Klimaatverandering aanpakken is daarbij één van de belangrijkste aspecten om dit te bereiken. Zeer belangrijk voor de toekomst van ons allen. Als ik met pensioen ga zou ik ook graag schone lucht willen ademen en aangezien dat ik zo'n 2 meter onder de zeespiegel resideer is het van groot belang dat mijn huis droog blijft. De verantwoordelijkheid over klimaatverandering ligt niet bij een pensioenfonds in deze sector. Duurzame consumptie en productie daarentegen juist wel. Klimaatverandering kan alleen als alle landen meedoen. Zolang bijv. Nederland meedoet maar omringende landen niet, dan zijn alle inspanningen in Nederland onnodig en duur. Is niet door een pensioenfonds te regelen. Weinig rendement. Afgezien van de discussies over klimaatverandering is het een onderwerp dat niet thuis hoort bij de branche waar dit pensioenfonds voor staat. 14

15 Resultaten Beleidsthema s: duurzame productie en consumptie Vraag: In hoeverre vind je duurzame productie en consumptie goed passen bij PH&C? 34% 3 Past heel goed Past goed Neutraal Past niet goed Past helemaal niet goed Basis: alle respondenten Driekwart van de achterban (74%) vindt duurzame productie en consumptie (heel) goed passen bij PH&C. Met name gepensioneerden vinden dit goed passen (77%) evenals jongeren (76%). Slechts een zeer kleine groep (3%) is het hier niet mee eens, onder werkgevers ligt dat iets hoger (7%). Vraag: Kun je toelichten waarom je dit vindt? Horeca is per definitie een sector waarin consumptie van voedsel een belangrijke rol speelt. Het is dan ook niet meer dan logisch dat het bijbehorende pensioenfonds hier een speerpunt van maakt. Vooral in de horeca valt veel winst te behalen in energie bezuinigende maatregelen, voedselverspilling en zoeken naar duurzaam geproduceerde producten. Duurzame consumptie en productie is de enige manier om vervuiling van de aarde te keren en een betere toekomst voor onze kinderen te creëren. Juist in de horeca, waar veel verspilt wordt is dit een passend thema. Het is een Nederlands pensioenfonds, dan moet je niet denken dat je invloed kan hebben op het terugdringen van de wereldwijde voedseltekorten. In Nederland is geen voedseltekort. Consumeren is niet duurzaam. Dan spreek je van consuminderen. In de horeca is consumeren juist noodzakelijk. Hoe meer, hoe beter. The Sky is the limit! Gewoon winst maken i.p.v. die linkse onzin. Is geen kerntaak voor een pensioenfonds. Dit dient enkel zorg te dragen voor het best mogelijke pensioen voor de deelnemers. 15

16 Resultaten Beleidsthema s Vraag: Op welke manier zou PH&C hier volgens jou aan kunnen bijdragen? Klimaatverandering aanpakken Beleggingen in vervuilende bedrijven afbouwen, beschikbaar vermogen meer richting schonere bedrijven laten gaan. Investeren in bedrijven die hier actief aan bijdragen (en dit bewijzen) en niet samenwerken met bedrijven die hier niet genoeg aan doen (standaarden moeten dan bepaald worden). En dan bijvoorbeeld ook geen pensioenpartner zijn voor horeca/catering bedrijven die niet voldoen aan de standaarden. Alleen niet investeren in de bedrijven is iets te makkelijk naar mijn mening. Investeringen bij bedrijven boven een CO2 grens afkappen, of meer investeren in bedrijven die actief bezig zijn met lage CO2 uitstoot. Meer alternatieve energiedoelen en absoluut geen kernenergie en fossiele brandstoffen, meer groen om CO2 te verminderen. Duurzame energie. Investeren in zonne- en windenergie. Bosbeplanting. Duurzame productie en consumptie Investeren in bedrijven die duurzame technologieën hebben voor het verbouwen van gewassen. Niet meer investeren in bedrijfstakken die niet innoveren om hun productieproces en producten duurzaam te maken. Door haar leden en aangesloten bedrijven te wijzen en aanbevelingen te doen in zaken die betrekking hebben op horeca in relatie tot productie en consumptie. Tegengaan van verspilling en gebruik van pesticiden en bestrijdingsmiddelen. Investeren in manieren om te produceren zonder afval te produceren/lozen. Denk ook aan bedrijven die zich bezig houden met Vegan voeding. Steeds meer producten worden vegan en moeten dat ook zijn. Het dringt tot steeds meer mensen door, en wordt dus steeds populairder. Daar is dus ook veel winst te behalen. Investeren in productie van gewassen, vlees in Nederland, biologisch en duurzame producten stimuleren. Lokale boeren en initiatieven steunen. 16

17 Resultaten Beleidsthema s Vraag: Op welke manier zou PH&C hiermee om moeten gaan als het gaat om het klimaat aanpakken en duurzame consumptie en productie? Klimaatverandering aanpakken 15% 25% 60% Duurzame consumptie en productie 10% 63% Alleen schade beperken Alleen actief een positieve maatschappelijke bijdrage leveren Zowel schade beperken als actief een positieve maatschappelijke bijdrage leveren Basis: alle respondenten De meerderheid van de achterban vindt dat PH&C met haar beleggingen zowel de schade moet beperken als actief een positieve maatschappelijke bijdrage moet leveren. Met name jongeren en nietactieve deelnemers zijn hier voorstander van. Circa een kwart van de achterban vindt dat PH&C alleen actief een positieve maatschappelijke bijdrage moet leveren. Dit geldt zowel voor klimaatverandering aanpakken als duurzame consumptie en productie. Als het gaat om klimaatverandering aanpakken geeft 15% van de achterban aan dat PH&C hier alleen de schade hoeft te beperken met haar beleggingen. Bij duurzame consumptie en productie is dat 10%. 17

18 Bijlagen

19 Bijlagen Vraag: Hoe belangrijk vind je het dat jouw pensioenpremie op een maatschappelijke verantwoorde of duurzame manier wordt belegd? Totaal n= % 28% 10% 5% 4% 4% Actieve deelnemers n= % 30% 10% 5% 4% 3% Niet-actieve deelnemers n= % 4% 4% 5% Gepensioneerden n=700 53% 10% 5% 3% Werkgevers n=526 47% 31% 6% 6% Verantwoordingsorgaan n=7 43% Heel belangrijk Een beetje belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Niet heel belangrijk Helemaal niet belangrijk Weet ik niet Vraag: Maatschappelijk verantwoord of duurzaam beleggen is: Totaal n= % 16% 10% Actieve deelnemers n= % 55% 1 Niet-actieve deelnemers n= % 55% 15% 11% Gepensioneerden n=700 12% 65% 15% Werkgevers n=526 13% 57% 6% Verantwoordingsorgaan n=7 71% Belangrijker dan winst Even belangrijk als winst Minder belangrijk dan winst Maakt mij niet uit / weet ik niet 19

20 Bijlagen Vraag: Maatschappelijk verantwoord of duurzaam beleggen levert: Totaal n= % 4 Actieve deelnemers n= % 48% 22% Niet-actieve deelnemers n= % 48% 20% Gepensioneerden n=700 20% 56% 24% Werkgevers n=526 20% 53% Verantwoordingsorgaan n=7 86% Meer winst Net zo veel winst Minder winst Vraag: In welke situatie mag PH&C uw pensioengeld op een maatschappelijke verantwoorde of duurzame manier beleggen? Totaal n= % 20% Actieve deelnemers n= % 56% 1 Niet-actieve deelnemers n= % 22% Gepensioneerden n=700 65% Werkgevers n=526 16% 66% Verantwoordingsorgaan n=7 86% Alleen bij meer winst Alleen indien net zo veel winst Zelfs bij minder winst 20

21 Bijlagen Vraag: Met welke drie onderwerpen moet PH&C van jou het meeste rekening houden? Arbeidsomstandigheden 5 61% 58% 58% 60% 71% Milieu 44% 51% 52% 51% 51% Fraude of corruptie 37% 37% 36% 44% 4 71% Wapens en wapenhandel 35% 33% 36% 36% 44% 57% Dierenwelzijn 20% 1 27% 28% 28% 43% Beloningsbeleid 22% 22% 20% Fossiele brandstoffen 22% 22% 22% 16% 1 Totaal n= Omstreden sectoren Kernenergie 15% 15% 8% 11% 20% 20% Actieve deelnemers n=3111 Niet-actieve deelnemers n=5652 Gepensioneerden n=700 Werkgevers n=526 Verantwoordingsorgaan n=7

22 Bijlagen Stelling: Ik vind dat het pensioenfonds verantwoordelijk is voor wat de bedrijven waarin het pensioenfonds investeert met het geld en beleid doen. Totaal n= % 7% 3% Actieve deelnemers n= % 43% 1 7% 3% Niet-actieve deelnemers n= % 40% 7% 3% Gepensioneerden n=700 35% 42% 13% 6% Werkgevers n=526 41% 17% 10% 5% Verantwoordingsorgaan n=7 43% Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Helemaal mee oneens Weet niet Stelling: Ik geloof dat als mijn pensioengeld duurzaam wordt belegd dat dat een positief effect zal hebben op mens en milieu. Totaal n= % 4% 3% Actieve deelnemers n= % 40% 5% 3% Niet-actieve deelnemers n= % 3 20% 4% Gepensioneerden n=700 28% 3 22% 4% 4% Werkgevers n=526 28% 41% 4% 5% Verantwoordingsorgaan n=7 71% Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Helemaal mee oneens Weet niet 22

23 Bijlagen Stelling: Ik vind het meer de taak van de overheid om ervoor te zorgen dat bedrijven maatschappelijk en duurzaam opereren. Totaal n= % 31% 24% 8% Actieve deelnemers n= % 17% 7% Niet-actieve deelnemers n= % 24% Gepensioneerden n=700 20% 33% 15% 5% Werkgevers n=526 28% 13% Verantwoordingsorgaan n=7 43% Helemaal mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Helemaal mee oneens Weet niet 23

24 Bijlagen Vraag: Hieronder zie je een lijst met duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Welke van onderstaande thema s vind je het beste bij PH&C passen? Gezondheid en welzijn 31% 31% 30% 34% 31% Duurzame consumptie en productie Vrede, veiligheid en rechtvaardigheid 15% 24% 30% 71% Schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen Goed onderwijs Klimaatverandering aanpakken 22% 22% 27% 43% Duurzame en betaalbare energie Fatsoenlijke banen en economische groei Een einde maken aan honger Bescherming van zeeën en oceanen 22% 24% 1 22% 17% 16% 16% % 16% 17% 43% Herstel ecosystemen en behoud biodiversiteit Een einde maken aan armoede Gelijkheid tussen mannen en vrouwen Minder ongelijkheid 16% 16% 17% 16% 12% 15% 10% 13% 13% 13% 10% 6% 8% Totaal n=9996 Actieve deelnemers n=3111 Niet-actieve deelnemers n=5652 Gepensioneerden n=700 Werkgevers n= Innovatie en duurzame infrastructuur Veilige en duurzame steden 4% 4% 4% 4% 3% 8% 10% 11% Verantwoordingsorgaan n=7

25 Bijlagen Vraag: In hoeverre vind je klimaatverandering aanpakken goed passen bij PH&C? Totaal n= % 3 28% 4% Actieve deelnemers n= % 3 5% Niet-actieve deelnemers n= % 38% 27% 3% Gepensioneerden n=700 37% 5% 4% Werkgevers n=526 38% 27% 6% 6% Verantwoordingsorgaan n=7 Past heel goed Past goed Neutraal Past niet goed Past helemaal niet goed Vraag: In hoeverre vind je duurzame productie en consumptie goed passen bij PH&C? Totaal n= % 3 Actieve deelnemers n= % 40% Niet-actieve deelnemers n= % 3 Gepensioneerden n=700 34% 43% 17% Werkgevers n=526 30% 43% 3%4% Verantwoordingsorgaan n=7 57% Past heel goed Past goed Neutraal Past niet goed Past helemaal niet goed 25

26 Bijlagen Vraag: In hoeverre vind je klimaatverandering aanpakken goed passen bij PH&C? Totaal n= % 25% 60% Actieve deelnemers n= % 27% 56% Niet-actieve deelnemers n= % 63% Gepensioneerden n= % Werkgevers n=526 17% 25% 58% Verantwoordingsorgaan n=7 57% Alleen schade beperken Alleen actief een positieve maatschappelijke bijdrage leveren Zowel schade beperken als actief een positieve maatschappelijke bijdrage leveren Vraag: In hoeverre vind je duurzame productie en consumptie goed passen bij PH&C? Totaal n= % 63% Actieve deelnemers n= % 61% Niet-actieve deelnemers n= % 25% 66% Gepensioneerden n=700 11% 32% 57% Werkgevers n=526 11% 63% Verantwoordingsorgaan n=7 100% Alleen schade beperken Alleen actief een positieve maatschappelijke bijdrage leveren Zowel schade beperken als actief een positieve maatschappelijke bijdrage leveren 26

27 Onderzoeksspecificaties Kwantitatief online onderzoek Doelgroep: deelnemers (zowel actief als niet-actief), gepensioneerden, werkgevers en het verantwoordingsorgaan. Steekproef: klantenbestand van PH&C. Totaal zijn klanten van PH&C uitgenodigd deel te nemen aan het onderzoek. Netto hebben klanten deelgenomen, een respons van 5%. Het veldwerk heeft plaatsgevonden vanaf 17 november tot en met 7 december 2017.

28 Het zijn fascinerende tijden. Niet eerder volgden de veranderingen, buiten én binnen de organisatie, elkaar in zo n rap tempo op. Dat vraagt om nieuwsgierigheid. Snappen wat er speelt in jouw markt. Begrijpen wat klanten beweegt. Wie concurrenten worden. Wat verdienmodellen doen. Nieuwe strategieën en proposities ontwikkelen om daarop een antwoord te geven. Traditionele marktonderzoek- en strategiemodellen slagen er niet in de marktkansen van vandaag te benutten. Dat vraagt om anders kijken, anders doen. Een discipline middenin de wereld van vandaag. Wij creëren een andere kijk. Uitzoomen voordat je inzoomt. Een andere kijk op merken, mensen en markten. Wij helpen jou en je organisatie de draai te maken. Zetten de transformatie in beweging: van buiten naar binnen en andersom. Deze totaalaanpak komt allemaal samen in ons strategisch model: 360SAMR.

Onderzoek Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

Onderzoek Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Onderzoek Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Pensioenfonds Notariaat mei/juni 2019 Kien onderzoek T: 050-3171777 E: info@kienonderzoek.nl Groningen / Haarlem W: www.kienonderzoek.nl twitter.com/kienonderzoek

Nadere informatie

Rapport flitspeiling voor Ministerie VWS 23 maart 2018

Rapport flitspeiling voor Ministerie VWS 23 maart 2018 Rapport flitspeiling voor Ministerie VWS 23 maart 2018 Situatie en centrale vraagstelling In opdracht van: Resultaten Bijlagen Onderzoeksverantwoording Diede van Delft Research Consultant 033 330 3327

Nadere informatie

beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord

beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord hoe belegt BPL Pensioen Ons maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid BPL Pensioen wil een duurzaam en betrouwbaar pensioenfonds zijn dat de

Nadere informatie

Meer betalen voor duurzaam? Alleen als de consument weet waarom Duurzaamheidkompas #7 thema: Ken de prijs. December 2011

Meer betalen voor duurzaam? Alleen als de consument weet waarom Duurzaamheidkompas #7 thema: Ken de prijs. December 2011 Meer betalen voor duurzaam? Alleen als de consument weet waarom Duurzaamheidkompas #7 thema: Ken de prijs December 2011 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-,

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst

Informatiebijeenkomst Informatiebijeenkomst Pensioenfonds PGB 1 Uw pensioen bij PGB in 2016 Informatiebijeenkomst Pensioenfonds PGB 3 - september 2015 2016 De sprekers van Pensioenfonds PGB Arnold Verplancke (bestuurslid Pensioenfonds

Nadere informatie

LNV flitsmeting. Duurzaamheid. Manuel Kaal 11 april 2018 H5198

LNV flitsmeting. Duurzaamheid. Manuel Kaal 11 april 2018 H5198 LNV flitsmeting Duurzaamheid Manuel Kaal 11 april 2018 H5198 Inleiding Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ontwikkelt een visie op landbouw, natuur en voedselkwaliteit. Daartoe

Nadere informatie

1. GEEN ARMOEDE 2. GEEN HONGER. Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal. Honger beëindigen, betere voeding en duurzame landbouw promoten

1. GEEN ARMOEDE 2. GEEN HONGER. Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal. Honger beëindigen, betere voeding en duurzame landbouw promoten 1. GEEN ARMOEDE Armoede uitroeien, in al zijn vormen en overal Ondanks de halvering van de extreme armoede in de wereld tijdens de afgelopen decennia, leeft nog steeds 1,3 miljard mensen in extreme armoede.

Nadere informatie

Flitspeiling plastic tasjes

Flitspeiling plastic tasjes Flitspeiling plastic tasjes Rapportage flitspeiling plastic tasjes 17 mei 2016 Inhoudsopgave Voorwoord Management summary Resultaten Kennis maatregel Reclamebekendheid Beoordeling reclame Gedrag n.a.v.

Nadere informatie

Verantwoord beleggen beleid

Verantwoord beleggen beleid Verantwoord beleggen beleid Samenvatting Waarom verantwoord beleggen? PMT heeft als missie het zorgen voor een betaalbaar, duurzaam en waardevast pensioen voor alle deelnemers in de sector Metaal en Techniek.

Nadere informatie

Rapport flitspeiling Opvang asielzoekers

Rapport flitspeiling Opvang asielzoekers Rapport flitspeiling Opvang asielzoekers Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 21 September 2015 Projectnummer: 20645 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting Resultaten

Nadere informatie

Werknemers, zzp ers en gepensioneerden over pensioen en BPF Schilders

Werknemers, zzp ers en gepensioneerden over pensioen en BPF Schilders Werknemers, zzp ers en gepensioneerden over pensioen en BPF Schilders kwantitatief risicobereidheidsonderzoek Peter Zegwaart Juli 2019 Waarom dit onderzoek? Het bestuur van BPF Schilders vindt het belangrijk

Nadere informatie

19 maart 2016. Onderzoek: Korten pensioenen?

19 maart 2016. Onderzoek: Korten pensioenen? 19 maart 2016 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen

Nadere informatie

Risicobereidheid in beeld

Risicobereidheid in beeld Risicobereidheid in beeld Onderzoek naar de risicobereidheid bij actieve deelnemers en gepensioneerden in opdracht van Pensioenfonds Campina 11 september 2015 Peter Zegwaart 1 Doelstellingen onderzoek

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Duurzaamheid wordt de norm voor consumenten. Duurzaamheidkompas meting #15 oktober 2015

Duurzaamheidk. Duurzaamheid wordt de norm voor consumenten. Duurzaamheidkompas meting #15 oktober 2015 Duurzaamheidk mpas Duurzaamheid wordt de norm voor consumenten Duurzaamheidkompas meting #15 oktober 2015 Inleiding Duurzaamheidkompas #15 Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-, klimaat-,

Nadere informatie

Opinieonderzoek Klimaatakkoord

Opinieonderzoek Klimaatakkoord bezoekadres Marnixkade 109 1015 ZL Amsterdam postadres Postbus 15262 1001 MG Amsterdam E moti@motivaction.nl T +31 (0)20 589 83 83 W www.motivaction.nl Opinieonderzoek Klimaatakkoord Beknopt rapport Natuur

Nadere informatie

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 8 t/m 11. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 8 t/m 11. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers. Rapport monitor Opvang asielzoekers week 8 t/m 11 Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 18 maart 2016 Projectnummer: 20672 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting Resultaten

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen

Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties Beleid voor verantwoord beleggen Inhoudsopgave 1. Doel van verantwoord beleggen... 3 2. De pijlers van het beleid voor verantwoord beleggen... 3 3. Integratie

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Duurzaamheidkompas meting #17 beleid ten aanzien van voedsel januari 2017

Duurzaamheidk. Duurzaamheidkompas meting #17 beleid ten aanzien van voedsel januari 2017 Duurzaamheidk mpas Duurzaamheidkompas meting #17 beleid ten aanzien van voedsel januari 2017 Inleiding Duurzaamheidkompas #17 gezond en duurzaam voedsel Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van

Nadere informatie

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 4 t/m 7. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 4 t/m 7. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers. Rapport monitor Opvang asielzoekers week 4 t/m 7 Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 19 februari 2016 Projectnummer: 20672 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting Resultaten

Nadere informatie

Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis

Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis November 2012 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van

Nadere informatie

Rapport kwantitatief onderzoek ten behoeve van het Ministerie van Buitenlandse Zaken 18 juni 2019

Rapport kwantitatief onderzoek ten behoeve van het Ministerie van Buitenlandse Zaken 18 juni 2019 Rapport kwantitatief onderzoek ten behoeve van het Ministerie van Buitenlandse Zaken 18 juni 2019 Situatie en centrale vraagstelling In opdracht van: Conclusies Resultaten Annemarijn Koedam Research Consultant

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij

Maatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij Nederlandse Landbouw en Visserij Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 13 5 Waardering en bekendheid

Nadere informatie

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 44 t/m Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 44 t/m Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers. Rapport monitor Opvang asielzoekers week 44 t/m 47 2015 Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 23 november 2015 Projectnummer: 20645 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting

Nadere informatie

Sustainable development goals

Sustainable development goals Sustainable development goals The road to dignity by 2030 Ending Poverty, Transforming all Lives and Protecting the Planet = De weg naar waardigheid, Armoede beëindigen, alle levens veranderen en de aarde

Nadere informatie

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er

Nadere informatie

Sparen voor een koopwoning

Sparen voor een koopwoning Sparen voor een koopwoning Consumentenonderzoek in opdracht van de Volksbank GfK februari 1 Inhoudsopgave 1 2 3 4 Management summary Onderzoeksresultaten Onderzoeksverantwoording Contact 2 Management summary

Nadere informatie

Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285

Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285 Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285 Inhoudsopgave 1 De bekendheid met en het belang van het klimaat- en energieakkoord 5 2 Drijfveren

Nadere informatie

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 16 t/m 19. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 16 t/m 19. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers. Rapport monitor Opvang asielzoekers week 16 t/m 19 Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 17 mei 2016 Projectnummer: 20672 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting Resultaten

Nadere informatie

Samen werken aan een betere wereld

Samen werken aan een betere wereld Samen werken aan een betere wereld 1 Inhoud Samen werken aan een betere wereld 5 Klimaatverandering en vervuiling 8 Schoon water 10 Genoeg te eten 12 Goede gezondheidszorg 15 Opkomen voor mensenrechten

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid

Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid 8 januari 205 Inleiding In de Investment Policy Statement heeft SPT de volgende beleggingsovertuiging geformuleerd: Een pensioenfonds is een institutionele,

Nadere informatie

Q1 Bouwt u momenteel aanvullend pensioen op of heeft u aanvullend pensioen via een pensioenfonds opgebouwd?

Q1 Bouwt u momenteel aanvullend pensioen op of heeft u aanvullend pensioen via een pensioenfonds opgebouwd? Q1 Bouwt u momenteel aanvullend pensioen op of heeft u aanvullend pensioen via een pensioenfonds opgebouwd? Beantwoord: 4.515 Overgeslagen: 9 84,16% 3.800 15,84% 715 Totaal 4.515 1 / 31 Q2 Belegt uw pensioenfonds

Nadere informatie

De resultaten van de deelnemersenquête DNB & DNB Pensioenfonds. mei, 2014

De resultaten van de deelnemersenquête DNB & DNB Pensioenfonds. mei, 2014 De resultaten van de deelnemersenquête DNB & DNB Pensioenfonds mei, 2014 1 Beste DNB er Hartelijk dank voor jouw deelname aan en/of interesse in dit deelnemersonderzoek onder (ex)werknemers van DNB. Van

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Situatie en centrale vraagstelling. Resultaten. Bijlagen Onderzoeksverantwoording

Inhoudsopgave. Situatie en centrale vraagstelling. Resultaten. Bijlagen Onderzoeksverantwoording Rapport HEDRA 1-meting 06 april 2017 Inhoudsopgave Situatie en centrale vraagstelling Resultaten Bijlagen Onderzoeksverantwoording Tessa Dahlmans Consultant 033 330 3110 tessa.dahlmans@samr.nl Lisanne

Nadere informatie

In opdracht van: Majka van Doorn Consultant

In opdracht van: Majka van Doorn Consultant Rapport Marktlink Marktmonitor 2016 3 oktober 2016 In opdracht van: Majka van Doorn Consultant 033 330 3321 06 23 77 85 14 Management summary Management summary Driekwart ondernemers denkt na over verkoop

Nadere informatie

verantwoord beleggen

verantwoord beleggen verantwoord beleggen Verantwoord beleggen bij Delta Lloyd Delta Lloyd Groep ziet beleggen als een effectieve manier om waarde te vermeerderen, zolang dat op een verantwoorde manier gebeurt. Maar wat is

Nadere informatie

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs 28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 12 t/m 15. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 12 t/m 15. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers. Rapport monitor Opvang asielzoekers week 12 t/m 15 Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 15 april 2016 Projectnummer: 20672 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting Resultaten

Nadere informatie

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 20 t/m 23. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 20 t/m 23. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers. Rapport monitor Opvang asielzoekers week 20 t/m 23 Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 10 juni 2016 Projectnummer: 20672 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting Resultaten

Nadere informatie

Uw mening over pensioen

Uw mening over pensioen Uw mening over pensioen Onderzoek naar de risicohouding van pensioenopbouwers en pensioenontvangers van Philips Pensioenfonds mei / juni 2013 Philips Pensioenfonds Inhoud Aanleiding onderzoek Opzet onderzoek

Nadere informatie

MENSENRECHTEN & BEDRIJFSLEVEN. ICCO Onderzoek 2015

MENSENRECHTEN & BEDRIJFSLEVEN. ICCO Onderzoek 2015 MENSENRECHTEN & BEDRIJFSLEVEN ICCO Onderzoek 2015 Inhoud 1. Uitgangspunten 2. Onderzoek Demografie Bedrijfsgegevens Functie van de respondent Landen Wat zijn mensenrechten? Waarom mensenrechten? Six step

Nadere informatie

1 e Halfjaarverslag 2017

1 e Halfjaarverslag 2017 1 e Halfjaarverslag 2017 Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij 2017

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij 2017 Nederlandse landbouw en visserij 2017 Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 14 5 Waardering en

Nadere informatie

Eerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

Eerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen eerste halfjaarverslag 2018 maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid op gebied

Nadere informatie

Verklaring van beleggingsbeginselen

Verklaring van beleggingsbeginselen Verklaring van beleggingsbeginselen Inleiding Stichting Pensioenfonds APF (APF) voert de pensioenregeling uit voor de (voormalige) werknemers van AkzoNobel. Om de pensioenen te kunnen uitkeren, ontvangt

Nadere informatie

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 40 t/m 51. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 40 t/m 51. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers. Rapport monitor Opvang asielzoekers week 40 t/m 51 Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 27 december 2016 Projectnummer: 20672 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting Resultaten

Nadere informatie

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 28 t/m 39. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers.

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week 28 t/m 39. Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers. Rapport monitor Opvang asielzoekers week 28 t/m 39 Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 29 september 2016 Projectnummer: 20672 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting

Nadere informatie

Flitspeiling Klimaatakkoord op hoofdlijnen

Flitspeiling Klimaatakkoord op hoofdlijnen Flitspeiling Klimaatakkoord op hoofdlijnen Anne Tilanus 9 oktober 2018 H5670 Ten behoeve van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Inleiding In juli 2018 is het Klimaatakkoord op hoofdlijnen

Nadere informatie

7 november 2014. Onderzoek: Wapenindustrie

7 november 2014. Onderzoek: Wapenindustrie 7 november 2014 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 30.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Duurzaamheidk mpas Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Het Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-,

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst. 21 mei 2019

Deelnemersbijeenkomst. 21 mei 2019 Deelnemersbijeenkomst 21 mei 2019 Uitslag verkiezing 2 Agenda 1) Opening 18:30 2) Verantwoording 2018 18:35-18:45 Henk Knol 3) Vermogensbeheer 18:45-19:15 René Starmans 4) Herstelplan / Korten? 19:15-1930

Nadere informatie

ONDERZOEK PENSIOEN- DEELNEMERS

ONDERZOEK PENSIOEN- DEELNEMERS Rapport ONDERZOEK PENSIOEN- DEELNEMERS Kennis, houding en standpunten t.a.v. beleggingsbeleid Onderzoek april 2015 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563 7500 AN Enschede

Nadere informatie

Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus

Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus Juni 2014 1. Inleiding Dit Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen dient als leidraad en toetssteen

Nadere informatie

Windenergie in Noord. 5 e panelmeting stadsdeel Noord. Inleiding

Windenergie in Noord. 5 e panelmeting stadsdeel Noord. Inleiding Windenergie in Noord 5 e panelmeting stadsdeel Noord Inleiding Eind 2009 heeft O+S voor stadsdeel Noord een bewonerspanel opgezet. Dit panel telt momenteel 344 leden. O+S heeft vier keer een enquête uitgezet

Nadere informatie

Rapport onderzoek Kansrijke Start VWS 5 september 2018

Rapport onderzoek Kansrijke Start VWS 5 september 2018 Rapport onderzoek Kansrijke Start VWS 5 september 2018 Inleiding In opdracht van: Conclusies Resultaten > Zwangerschap en voorbereiding ouders > Zwangerschap en voorbereiding kinderwens in de toekomst

Nadere informatie

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen

Nadere informatie

Inleiding Goede beleggingsrendementen zijn voor ons als pensioenfonds cruciaal om onze huidige en toekomstige pensioenen te kunnen betalen. Daarbij le

Inleiding Goede beleggingsrendementen zijn voor ons als pensioenfonds cruciaal om onze huidige en toekomstige pensioenen te kunnen betalen. Daarbij le Hoe gaat ABP om met... Maatschappelijke thema s binnen verantwoord beleggen Belangrijk onderdeel van ons beleid voor duurzaam en verantwoord beleggen dat we in 2015 hebben herzien, is het intensiveren

Nadere informatie

Inleiding Goede beleggingsrendementen zijn voor ons als pensioenfonds cruciaal om onze huidige en toekomstige pensioenen te kunnen betalen. Daarbij le

Inleiding Goede beleggingsrendementen zijn voor ons als pensioenfonds cruciaal om onze huidige en toekomstige pensioenen te kunnen betalen. Daarbij le Hoe gaat ABP om met... Maatschappelijke thema s binnen verantwoord beleggen Belangrijk onderdeel van ons beleid voor duurzaam en verantwoord beleggen dat we in 2015 hebben herzien, is het intensiveren

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij Nederlandse landbouw en visserij Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 13 5 Waardering en bekendheid

Nadere informatie

UW IMAGO ONDER UW HUURDERS? Resultaten imago-onderzoek Brederode Wonen

UW IMAGO ONDER UW HUURDERS? Resultaten imago-onderzoek Brederode Wonen UW IMAGO ONDER UW HUURDERS? Resultaten imago-onderzoek Brederode Wonen Over het onderzoek Brederode Wonen heeft in juni 2017 deelgenomen aan het imago-onderzoek dat KWH uitvoerde voor s. Dit imago-onderzoek

Nadere informatie

Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over

Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over Rapport Marktmonitor 2015 18 September 2015 Colofon In opdracht van: Majka van Doorn Research Consultant 033 330 33

Nadere informatie

UW IMAGO ONDER UW HUURDERS? Resultaten imago-onderzoek Woongoed GO

UW IMAGO ONDER UW HUURDERS? Resultaten imago-onderzoek Woongoed GO UW IMAGO ONDER UW HUURDERS? Resultaten imago-onderzoek Woongoed GO Over het onderzoek Woongoed GO heeft in juni 2017 deelgenomen aan het imago-onderzoek dat KWH uitvoerde voor s. Dit imago-onderzoek voerden

Nadere informatie

De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode

De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode April 2012 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-,

Nadere informatie

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week t/m week Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers

Rapport monitor Opvang asielzoekers. week t/m week Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers Rapport monitor Opvang asielzoekers week 52 2016 t/m week 13 2017 Onderzoek naar houding van Nederlanders t.a.v. de opvang van asielzoekers 13 april 2017 Projectnummer: 20672 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting

Nadere informatie

Jongeren en het huwelijk. Jongeren en het huwelijk

Jongeren en het huwelijk. Jongeren en het huwelijk Inhoud Zijn je ouders nog bij elkaar? 3 Genschap van goederen: Stel je zou gaan trouwen, waarvoor zou je dan kiezen? 7 Ik zou later willen trouwen 4 Partneralimentatie: Waar gaat je voorkeur naar uit?

Nadere informatie

Respons Van de panelleden die zijn benaderd, hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit levert een respons op van 66%.

Respons Van de panelleden die zijn benaderd, hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit levert een respons op van 66%. Samenvatting Milieu 2013 Het Delft Internet Panel (DIP) is in april 2013 benaderd voor een onderzoek naar het gebruik en de waardering van diverse voorzieningen op het gebied van natuur, milieu en duurzaamheid

Nadere informatie

Sociaal maatschappelijke impact van ondernemers in Nederland

Sociaal maatschappelijke impact van ondernemers in Nederland Sociaal maatschappelijke impact van ondernemers in Nederland Rapportage November 2018 MKB Nederland Referentienummer: 244405635 Inhoud 1 Achtergrond van het onderzoek 3 2 Samenvatting 7 3 Kennis 9 4 5

Nadere informatie

Aantal tegenstanders kernenergie toegenomen

Aantal tegenstanders kernenergie toegenomen Onderzoek Aantal tegenstanders kernenergie toegenomen Voor: Greenpeace Door: Synovate Datum: 19 april 2011 Project: 94014 Copyright: Synovate BV. Alle rechten voorbehouden. De concepten en ideeën die u

Nadere informatie

Onderzoeksrapport Randstad WerkMonitor 2015 kwartaal 1 Gevolgen wet werk en zekerheid (WWZ) Randstad Nederland

Onderzoeksrapport Randstad WerkMonitor 2015 kwartaal 1 Gevolgen wet werk en zekerheid (WWZ) Randstad Nederland Onderzoeksrapport Randstad WerkMonitor 2015 kwartaal 1 Gevolgen wet werk en zekerheid (WWZ) Randstad Nederland Maart 2015 INHOUDSOPGAVE Kennis en houding wet werk en zekerheid 3 Ervaring met wet werk en

Nadere informatie

EEN DUIM VOOR DELEN. ik deel INFOFICHE. daar wordt iedereen beter van

EEN DUIM VOOR DELEN. ik deel INFOFICHE. daar wordt iedereen beter van daar wordt iedereen beter van EEN DUIM VOOR DELEN INFOFICHE 1 1.1 DEFINITIE Delen is een vorm van consuminderen (minder verbruiken) en consumanderen (anders verbruiken). Bij delen ligt het accent op gebruiken

Nadere informatie

26 november 2015 Rapportage & achtergronden

26 november 2015 Rapportage & achtergronden 26 november 2015 Rapportage & achtergronden Inhoud 1. Inleiding 1. Onderzoeksopdracht 2. Onderzoeksmethode 3. Respons en betrouwbaarheid 2. Steekproefsamenstelling 3. Resultaten 1. Eerder onderzoek 2.

Nadere informatie

CO footprint 2 en klimaatverandering. Duurzaamheidkompas #4

CO footprint 2 en klimaatverandering. Duurzaamheidkompas #4 CO footprint 2 en klimaatverandering Duurzaamheidkompas #4 Juni 2010 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel- en economische crises is het

Nadere informatie

Nieuwe tijden, nieuwe collectieve pensioenen

Nieuwe tijden, nieuwe collectieve pensioenen Nieuwe tijden, nieuwe collectieve pensioenen Werkgevers en werknemers aan het woord Onderzoek verricht in opdracht van Nationale-Nederlanden door Motivaction. Wat vinden werkgevers en werknemers van pensioenen.

Nadere informatie

Opening Majesteit, dames en heren, ook ik heet u vandaag van harte welkom op het jaarlijkse pensioenseminar van DNB.

Opening Majesteit, dames en heren, ook ik heet u vandaag van harte welkom op het jaarlijkse pensioenseminar van DNB. Speech Joanne Kellermann Pensioenseminar 2014 Opening Majesteit, dames en heren, ook ik heet u vandaag van harte welkom op het jaarlijkse pensioenseminar van DNB. Voor mij is dit een bijzonder moment:

Nadere informatie

De Nederlander en de natuur. Rapportage

De Nederlander en de natuur. Rapportage De Nederlander en de natuur Rapportage Index 1. Samenvatting 3 2. Het belang van de Nederlandse natuur 6 3. De kijk op het Nederlandse natuurbeleid 8 4. Het groene netwerk 13 5. Onderzoeksverantwoording

Nadere informatie

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet

Jong & Duurzaam. Klimaat Dieet Jong & Duurzaam Klimaat Dieet Wie zijn wij en waarom zijn we hier? Wij zijn Wij zijn Werkgroep Jong & Duurzaam Eefke Wij zijn De jongerenvertegenwoordigers Wij zijn 1. 2. 3. 4. Klimaat dieet Duurzame Kleding

Nadere informatie

GELDZAKEN VOOR NU EN STRAKS

GELDZAKEN VOOR NU EN STRAKS GELDZAKEN VOOR NU EN STRAKS Uitstelgedrag onder financiële consumenten Juni 2015 1 Inhoudsopgave 3 6 Management Summary Grafische samenvatting Opvallende resultaten Onderzoeksresultaten Uitstelgedrag Zorg

Nadere informatie

INTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK

INTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK INTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK INHOUD 1. Uitgangspunten 2. Doelgroep - achtergrondkenmerken 3. IMVO - algemeen 4. IMVO voor het eigen bedrijf/ bedrijf waar het voor werkt

Nadere informatie

NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van bier

NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van bier NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van bier JORIS DE JONGH MSC. LIANNE WORRELL MSC. AMSTERDAM, MEI 2013 NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief

Nadere informatie

Onderzoek belang mensenrechten voor bancair product

Onderzoek belang mensenrechten voor bancair product Onderzoek belang mensenrechten voor bancair product December 2011 (28437) Conclusies 2 85% Van de Nederlanders heeft niet gelet op het investeringsbeleid bij afsluiten rekening Van de Nederlanders vindt

Nadere informatie

Beleid Verantwoord Beleggen

Beleid Verantwoord Beleggen Beleid Verantwoord Beleggen 23-10-2018 Vastgesteld 23-10-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Wat is verantwoord beleggen?... 3 3. Waarop richten wij ons in het kader van verantwoord beleggen?... 4

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten

Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten 9-1-2018 Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten ESG-beleid Over dit document Dit document beschrijft het ESG-beleid (Environmental, Social en Governance) van Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten

Nadere informatie

Ervaar meer met de speciale augmented reality app: Toekomst in zicht. De wereld achter jouw financiële toekomst

Ervaar meer met de speciale augmented reality app: Toekomst in zicht. De wereld achter jouw financiële toekomst Ervaar meer met de speciale augmented reality app: Toekomst in zicht De wereld achter jouw financiële toekomst APG werkt voor jou aan een goed pensioen, net als voor 4,5 miljoen andere mensen in Nederland.

Nadere informatie

Stadspanel-onderzoek naar duurzaamheid

Stadspanel-onderzoek naar duurzaamheid Stadspanel-onderzoek naar duurzaamheid Wat is het Stadspanel? De gemeente Assen heeft een digitaal stadspanel. Iedere inwoner kan meedoen. Momenteel telt het panel bijna 2000 leden. Elk lid van het panel

Nadere informatie

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem

Nadere informatie

NOORDZEE EN ZEELEVEN. 2-meting Noordzee-campagne. Februari 2015. GfK 2015 Noordzee en zeeleven Stichting Greenpeace Februari 2015

NOORDZEE EN ZEELEVEN. 2-meting Noordzee-campagne. Februari 2015. GfK 2015 Noordzee en zeeleven Stichting Greenpeace Februari 2015 NOORDZEE EN ZEELEVEN 2-meting Noordzee-campagne Februari 2015 1 Inhoudsopgave 1. Samenvatting 2. Onderzoeksverantwoording 3. Onderzoeksresultaten 4. Contact 2 1. Samenvatting 3 Samenvatting Houding t.a.v.

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen

Jaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen Jaarverslag 2017 Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid

Nadere informatie

Attitude van Nederland, Zeeland en Borsele ten aanzien van verschillende energiebronnen. Energiemonitor 2010

Attitude van Nederland, Zeeland en Borsele ten aanzien van verschillende energiebronnen. Energiemonitor 2010 Attitude van Nederland, Zeeland en Borsele ten aanzien van verschillende energiebronnen Energiemonitor 2010 Index 1. Inleiding 2. Populariteit energievormen 3. Bouwen tweede kerncentrale 4. Uitbreiding

Nadere informatie

Kansen voor gemeenten in communicatie, indien recyclen kan, wil men dit vaak ook wel doen.

Kansen voor gemeenten in communicatie, indien recyclen kan, wil men dit vaak ook wel doen. Kansen voor gemeenten in communicatie, indien recyclen kan, wil men dit vaak ook wel doen. Rapport HEDRA 0-meting 11 maart 2016 Inhoudsopgave Situatie en centrale vraagstelling Conclusies en aanbevelingen

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Duurzaamheid nog niet top-of-mind bij online shopper. Duurzaamheidkompas meting #16 (online) boodschappen doen april 2016

Duurzaamheidk. Duurzaamheid nog niet top-of-mind bij online shopper. Duurzaamheidkompas meting #16 (online) boodschappen doen april 2016 Duurzaamheidk mpas Duurzaamheid nog niet top-of-mind bij online shopper Duurzaamheidkompas meting #16 (online) boodschappen doen april 2016 Inleiding Duurzaamheidkompas #16 boodschappen Antwoord op duurzaamheidvragen

Nadere informatie

NATUUR EN BIODIVERSITEIT

NATUUR EN BIODIVERSITEIT NATUUR EN BIODIVERSITEIT Wat hebt u eraan? Biodiversiteit is de verscheidenheid van leven op onze planeet. Het is het fundament van ons welzijn en de economie. We zijn van de natuur afhankelijk voor ons

Nadere informatie

HANS ONKENHOUT MARTIJN VAN DER VEEN AMSTERDAM, MEI 2013

HANS ONKENHOUT MARTIJN VAN DER VEEN AMSTERDAM, MEI 2013 ACHTERBANPEILING De achterban van Greenpeace, Milieudefensie, Natuur & Milieu en de Natuur- en Milieufederaties aan het woord over toekomst van de energievoorziening in Nederland. HANS ONKENHOUT MARTIJN

Nadere informatie

Beleggen. met. betekenis. performance. leefbaarheid. duurzaam. met impact. oplossingen. klimaat. stedelijke gaa. ontwikkeling. samenleving.

Beleggen. met. betekenis. performance. leefbaarheid. duurzaam. met impact. oplossingen. klimaat. stedelijke gaa. ontwikkeling. samenleving. Beleggen zullen met samenleving betekenis leefbaarheid welzijn steeds uitgevoerd kwalit transparante hoge gezonde moe stedelijke gaa zullen klimaat oplossingen toekomst financiële duurzaam performance

Nadere informatie

Flitspeiling NAVO. Opinieonderzoek naar het draagvlak voor de NAVO onder het Nederlands publiek. Ministerie van Defensie

Flitspeiling NAVO. Opinieonderzoek naar het draagvlak voor de NAVO onder het Nederlands publiek. Ministerie van Defensie Flitspeiling NAVO Opinieonderzoek naar het draagvlak voor de NAVO onder het Nederlands publiek Inleiding en onderzoeksverantwoording Op verzoek van het ministerie van Defensie heeft Veldkamp een flitspeiling

Nadere informatie

Onderzoek. Rapportage. September 2012. Pensioenmodule Publieksmonitor

Onderzoek. Rapportage. September 2012. Pensioenmodule Publieksmonitor Onderzoek Meer grip op pensioen Rapportage Pensioenmodule Publieksmonitor September 2012 Samenvatting (1/4) 1. Kennis over het eigen pensioen De helft van de mensen die via werkgever pensioen opbouwen

Nadere informatie

Bijlage A Enquête solidariteit in de pensioenen... 2. Bijlage B Multivariate regressieanalyses... 13

Bijlage A Enquête solidariteit in de pensioenen... 2. Bijlage B Multivariate regressieanalyses... 13 Bijlagen Pensioenen: solidariteit en keuzevrijheid Stella Hoff Inhoud Bijlage A Enquête solidariteit in de pensioenen... 2 Bijlage B Multivariate regressieanalyses... 13 Bijlagen SCP-publicatie Pensioenen:

Nadere informatie

Standaard Eurobarometer 90. De publieke opinie in de Europese Unie

Standaard Eurobarometer 90. De publieke opinie in de Europese Unie Opiniepeiling besteld en gecoördineerd door de Europese Commissie, Directoraat-generaal Communicatie. Dit rapport werd opgesteld voor de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in. Dit document vertegenwoordigt

Nadere informatie

Floriade Almere 2022 juli 2018

Floriade Almere 2022 juli 2018 Floriade Almere 2022 juli 2018 INLEIDING AANLEIDING ONDERZOEK In Almere vindt in 2022 de Floriade plaats. Deze zevende editie van de wereldtuinbouwtentoonstelling staat in het teken van Growing Green Cities,

Nadere informatie

NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van bier

NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van bier NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van bier JORIS DE JONGH MSC. LIANNE WORRELL MSC. AMSTERDAM, MEI 2013 NATIONAAL BIERONDERZOEK NEDERLAND Een kwantitatief

Nadere informatie

Populair beleggingsplan

Populair beleggingsplan Populair beleggingsplan versie oktober 2015 1 Inhoudsopgave Waarom belegt het pensioenfonds? 4 Wat is het doel van beleggen? 4 Wat levert beleggen op? 4 Er gaan toch ook risico s gepaard met beleggen?

Nadere informatie

UW IMAGO ONDER UW HUURDERS? Resultaten imago-onderzoek De Goede Woning

UW IMAGO ONDER UW HUURDERS? Resultaten imago-onderzoek De Goede Woning UW IMAGO ONDER UW HUURDERS? Resultaten imago-onderzoek De Goede Woning Over het onderzoek De Goede Woning heeft in juni 2017 deelgenomen aan het imago-onderzoek dat KWH uitvoerde voor s. Dit imago-onderzoek

Nadere informatie