1 Inhoudsopgave. Jaarverslag 2013

Transcriptie

1 Jaarverslag 2013

2 pagina 2 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 Jaarverslag Inhoudsopgave Net als een bank brengt een voedselbank vraag en aanbod bij elkaar. De vraag naar voedsel komt van mensen die van zeer weinig leefgeld moeten rondkomen. Het aanbod van voedsel komt van bedrijven die bepaalde producten niet meer (tijdig) kunnen verkopen en in plaats van het te vernietigen aan ons leveren. 1 Inhoudsopgave 2 2 Inleiding / voorwoord 3 3 Organisatie 4 4 Afdeling Aanmelding 5 5 Afdeling Uitgiftepunten 6 6 Afdeling Voedselverwerving. 7 7 Afdeling Transport 9 8 Afdeling Opslag-Pakketverwerking 10 9 Afdeling Vrijwilligers Voedselbanken in de regio Afdeling Fondsenwerving Afdeling Communicatie Financiën 16 Bijlagen: 1. Ontwikkeling aantal pakketten per week vanaf start tot eind Organigram per ultimo Werkgebied Voedselbanken Nederland, regio Arnhem per april 2014 Stichting Voedselbank Arnhem Evertsenlaan GA Velp Telefoon: Fax: info@voedselbankarnhem.nl Internet: Distributiecentrum: Bruningweg BM Arnhem (Bezoek alleen op afspraak) Rabobankrekening: KvK centraal Gelderland: Colofon Tekst: bijdragen van alle coördinatoren. Eindredactie: Caroline Elias-Mackay Vormgeving: Walter Luykenaar Fotografie: Maj-Britta de Ruiter, Maria Pompe, Walter Luykenaar. Voedselbank Arnhem Overname van artikelen in andere publicaties is toegestaan. Vermelding van de bron wordt daarbij op prijs gesteld.

3 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 pagina 3 2 Inleiding / voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van Voedselbanken Nederland, regio Arnhem over het jaar Met dit verslag willen wij u een indruk geven van wat de Voedselbank Arnhem inhoudt en van het vele werk dat ook in 2013 door alle vrijwilligers is gedaan. Onder de vlag van de Stichting Voedselbank Arnhem opereren twee onderdelen: een (regionaal) distributiecentrum aan de Bruningweg in Arnhem, van waaruit lokale voedselbanken in de provincies Gelderland, Utrecht en Overijssel worden bevoorraad; de Voedselbank Arnhem, die vanuit 22 uitgiftepunten in Arnhem en een aantal omliggende gemeenten voedselpakketten uitgeeft aan klanten. De vraag stijgt In 2013 is het aantal klanten, dat wekelijks is aangewezen op een voedselpakket van een voedselbank sterk gestegen. Zo ook in Arnhem en omstreken: via de uitgiftepunten werd daar in pakketten, ofwel ruim 3500 pakketten per week uitgegeven! Daarmee steeg de vraag naar voedselpakketten ten opzichte van 2012 met ruim 30%. Het aanbod mindert Het aanbod aan voedsel nam in 2013 helaas niet in dezelfde toe. Om toch wekelijks aan alle klanten een pakket te kunnen uitgeven, waren de pakketten soms (noodgedwongen) minder vol. Zowel landelijk als regionaal is het bedrijfsleven intensief benaderd om overtollig voedsel niet te vernietigen, maar aan de voedselbanken af te staan. Dit heeft in 2013 geresulteerd in langjarige afspraken met grote spelers zoals Albert Heijn, Jumbo en Unilever, maar ook in een toename van bijdragen van vele regionale en lokale bedrijven. De organisatie groeit mee Om wekelijks ruim 3500 pakketten bij de klanten te krijgen, is een hele organisatie nodig. Zaken als huisvesting, vervoer, opslag, administratie en ICT vragen veel aandacht (en kosten veel geld ). In 2013 heeft de Voedselbank Arnhem sterk ingezet op veiligheid: veiligheid voor onze klanten als het gaat om het goed (vaak gekoeld) bewaren en vervoeren van al het voedsel, en veiligheid voor onze vrijwilligers, in het distributiecentrum en de uitgiftepunten, op de vorkheftrucks en in het verkeer. In veel zaken worden de lokale voedselbanken inmiddels ondersteund door de landelijke Vereniging van Voedselbanken Nederland. Die organisatie werd in 2013 verder geprofessionaliseerd met meer input vanuit de lokale voedselbanken en de inrichting van een landelijk servicecentrum in Houten. Daarmee is de landelijke vereniging inmiddels een serieuze gesprekspartner voor de landelijke politiek en in staat om ook met grote landelijke acties de broodnodige aandacht (en middelen) voor de voedselbanken in Nederland te krijgen en vast te houden. Dankzij velen Alle voedselbanken in Nederland werken uitsluitend met vrijwilligers; er zijn bij de voedselbanken geen betaalde krachten in dienst. Alle voedsel wordt gratis aan de voedselbanken verstrekt, en niet alleen voedsel: in 2013 konden klanten van de Voedselbank Arnhem bijvoorbeeld dankzij vele gulle gevers onder meer boeken krijgen, kaartjes voor een voetbalwedstrijd van Vitesse en een voorstelling van Introdans, een gratis bril, speelgoed en een Sinterklaascadeau. Voor de organisatie van de Voedselbank Arnhem is ieder jaar weer veel geld nodig. Van alle kanten ontving de Voedselbank Arnhem ook in 2013 weer geld om haar werk mogelijk te maken: via acties van schoolkinderen, schenkingen van donateurs, bedrijven en organisaties, sponsorbijdragen en subsidies van gemeenten en kerkelijke instellingen. De Voedselbank Arnhem kan al het werk alleen maar doen dankzij haar vrijwilligers: in 2013 waren dat er inmiddels bijna 400! Eén vrijwilliger wil ik hier extra in het zonnetje zetten: André Willemsen, die zich ruim 00 jaar met hart en ziel voor de Voedselbank Arnhem heeft ingezet (onder meer als coördinator ) en in 2013 afscheid nam. Wij zijn hem, én alle andere vrijwilligers veel dank verschuldigd. Namens het bestuur van de Stichting Voedselbank Arnhem, Tom Hillemans, voorzitter

4 pagina 4 Jaarverslag Voedselbank Arnhem Organisatie Organisatie Sinds augustus 2013 zijn de Voedselbanken in Nederland georganiseerd in de Vereniging Voedselbanken Nederland. Stichting Voedselbank Arnhem is lid van deze landelijke vereniging en vervult in die vereniging een functie als Regionaal Distributiecentrum. Voedselbank Arnhem is in 2005 ontstaan uit een initiatief van de Rotaryclub Rheden-Rozendaal. Sindsdien is dankzij de inspanning van een steeds groeiende groep vrijwilligers een organisatie ontstaan die zo effectief mogelijk voedsel werft bij leveranciers om dit vervolgens in voedselpakketten te verspreiden in de regio Arnhem. Regiofunctie - distributiecentrum In de landelijke samenwerking fungeert ons Distributiecentrum als aanleverpunt voor grote leveranciers. Voedselbank Arnhem verzamelt daarnaast voedsel in de regio en distribueert dit vervolgens over de bij haar aangesloten voedselbanken in de provincie Gelderland en de helft van de provincie Utrecht. Voor een kaartje van het regionale werkgebied van de Voedselbank Arnhem zie bijlage 3. Lokale functie Voedselbank Arnhem vervult binnen Arnhem en direct omliggende gemeenten (Rozendaal, Rheden, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Westervoort en Overbetuwe) de functie van lokale voedselbank. Dit betekent dat zij binnen die gemeenten de voedselpakketten zelf distribueert via 23 uitgiftepunten waar de voedselpakketten overhandigd worden aan de klanten. Bestuur De organisatie van de Voedselbank Arnhem kent een bestuur, een Coordinatorenoverleg en een tiental afdelingen onder leiding van coördinatoren. Het bestuur eind 2013 Het bestuur van de stichting bestond eind 2013 uit: - Th. (Tom) P.M. Hillemans MBA, Voorzitter (sinds ) - Drs. M. (Marco) van der Woude, Vicevoorzitter (sinds ) - Mr. I.P.A. (Ivo) van Heijst, Secretaris (sinds ) - W.J.M. (Jos) van Osch, RA Penningmeester, (sinds ) Het bestuur is eindverantwoordelijk voor het goed functioneren van Voedselbank Arnhem. Zij beheert de financiën en zorgt dat aan alle wettelijke verplichtingen wordt voldaan. Bijzondere aandacht was er in 2013 onder meer voor de organisatiestructuur van de Voedselbank Arnhem. Afdelingen Elke afdeling wordt aangestuurd door een coördinator (in het bedrijfsleven zou je het een manager noemen). De afdelingscoördinatoren vormen samen met de algemeen coördinator het coördinatorenoverleg; in het coördinatorenoverleg worden alle zaken besproken die nodig zijn voor het goed functioneren van de voedselbank. Iedere afdeling steunt op een vaste groep vrijwilligers (zie bijlage 2 voor het organogram per 31 december 2013). Binnen de voedselbank zijn uitsluitend vrijwilligers actief. Er zijn dus geen betaalde krachten. Ook worden er geen vrijwilligersvergoedingen of reiskosten woon-werkverkeer betaald. Doordat we met zoveel vrijwilligers werken, die geen van allen full time werkzaam zijn voor de voedselbank, en de werkzaamheden plaatsvinden vanuit verschillende locaties (distributiecentrum, uitgiftepunten, vanuit huis etc.) is het van belang om goed volgens afgesproken processen te werken. Op die manier kan de continuïteit gegarandeerd worden doordat iedereen, inclusief alle vervangers, weten wie waarvoor verantwoordelijk is. Het Coördinatorenoverleg heeft in 2013 bewezen de vele werkzaamheden van de verschillende afdelingen goed op elkaar te kunnen afstemmen. Vooruitblik In 2013 is het aantal afnemers sterk gegroeid. Er is helaas geen aanleiding te veronderstellen dat deze tendens binnenkort zal omkeren. Daarnaast is de verwachting dat door de toenemende professionalisering van de landelijke organisatie het voedselaanbod zal toenemen. Deze beide factoren leiden ertoe dat bestuur en coördinatoren zich in 2014 zullen moeten beraden op aanpassingen in de organisatie om grotere volumes te kunnen verwerken. Marco van der Woude, algemeen coördinator

5 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 pagina 5 4 Afdeling Aanmelding Iedere dinsdag verwerkt Team Aanmelding alle nieuwe aanvragen en verlengingen voor de komende vrijdag. Wekelijks komen er nieuwe afnemers bij en ook verlengingen worden beoordeeld en verwerkt en de dames zorgen er voor dat iedere vrijdag precies genoeg pakketten naar de 23 uitgiftepunten gaan van de Voedselbank Arnhem. Tot nu toe is het de dames (Aleid, Annelies, Annemariek, Cornelie, Hilde, Marie- Thérèse, Barbarette, Trudy en Sylvia) steeds gelukt om het werk in één dag klaar te hebben maar het blijft aanpoten. Het is erg druk, je merkt dat de crisis nog niet voorbij is er blijft een duidelijke groei van mensen die het op eigen houtje niet meer redden. Alle aanvragen voor een voedselpakket komen via professionele hulpverleners per binnen. De aanvragen worden beoordeeld en verwerkt in de administratie en indien nodig na een half jaar weer voor een half jaar verlengd. Het team houdt ook bij of voedselpakketten worden opgehaald bij de uitgiftepunten. Als dit twee keer gebeurt, zonder dat klanten dit melden, krijgen ze drie maanden geen pakket. Het nieuwe administratiesysteem dat het team sinds april vorig jaar in gebruik heeft is uiteindelijk een vooruitgang gebleken omdat we nu, in tegenstelling tot het Exelbestand waar voorheen mee werd gewerkt, met meerdere mensen tegelijk aan het werk kunnen. Een paar leden van de afdeling Aanmelding, bezig met hun wekelijkse werkzaamheden Hieronder is te zien vanaf welk jaar ze een voedselpakket ontvangen van de voedselbank. 2005: : : : : : : : : 839 Sylvia Heijmen, Coördinator aanmelding Instroom: Nieuwe afnemers 926 uitstroom: 650 Cijfers Het aantal gezinnen dat begin 2013 wekelijks een voedselpakket ontving was 839. Per ultimo 2013 was dit Hier is echter wat verloop in verdisconteerd. Deze 1123 gezinnen bestonden uit 1438 volwassenen en 1210 kinderen, in totaal dus 2648 personen. Dit is een gemiddelde gezinsgrootte van 2,3 personen per gezin.

6 pagina 6 Jaarverslag Voedselbank Arnhem Afdeling Uitgiftepunten Uitgiftepunt als ontmoetingspunt Om uiteindelijk de voedselproducten, die op ons distributiecentrum worden verwerkt, per krat en koelbox te distribueren onder onze klanten, wordt er gebruik gemaakt van 22 uitgiftepunten. Waarvan er een twaalftal zijn gelegen in verschillende Arnhemse wijken. Verder behoren plaatsen als Doesburg, Dieren, Rheden, Velp, Duiven, Westervoort, Bemmel, Huissen, Elst en Zetten ook tot ons werkgebied. In 2013 is het aantal van 22 uitgiftepunten gelijk gebleven. Een uitgiftepunt is de plek waar vrijwilligers wekelijks rechtstreeks in contact komen met de mensen (klanten) die voedselhulp ontvangen in de vorm van een meestal goed gevulde tas met boodschappen. Hoewel het nog wel eens is voorgekomen dat de inhoud erg matig was. Om de toename van klanten, dus het aantal, beheersbaar te houden zien we kans om nu ca personen per uitgiftepunt te bedienen. We proberen (i.v.m. de privacy van onze klanten) zoveel mogelijk de adressen van de uitgiftepunten voor de buitenwereld verborgen te houden. In 2014 zullen er een aantal uitgiftepunten bij komen om overbevolking te voorkomen. Er zijn op de 22 uitgiftepunten totaal zo n 180 vrijwilligers werkzaam. Het verloop van vrijwilligers is zeer weinig, sommige zijn al jaren actief op een uitgiftepunt. Het is tweemaal voorgekomen dat we als uitgiftepunten gedwongen werden te verhuizen naar een andere locatie. De vrijwilligers op een uitgiftepunt hebben ondertekend dat zij zorgvuldig om zullen gaan met de privacy van onze klanten. Dit geldt trouwens voor alle vrijwilligers bij de voedselbank Arnhem. Onze vrijwilligers hebben het afgelopen jaar meer werkzaamheden gekregen op het uitgiftepunt wat te wijten is aan de verscherpte regels waar het gaat om koel en vriesproducten. Er moet extra gecontroleerd worden op de temperatuur en de koel-vriesproducten worden apart in koelboxen aangeleverd. Dat geeft veel extra werk in de verdeling van de boodschappen. Een uitgiftepunt moet enigszins het karakter hebben van een huiskamer. Zoals bijvoorbeeld een gezellige zitruimte en een eenvoudige keuken om koffie te schenken. Daarnaast is het creëren van een open en gezellige sfeer mogelijk een hulpmiddel bij het doorbreken van een eventueel sociaal isolement van onze klanten. De vrijwilliger is naast gastheer/vrouw ook een luisterend oor, maar zit niet op de stoel van de hulpverlener. Aan de hand van een namenlijst, waarop alleen de gezinssamenstelling staat vermeldt, kunnen de vrijwilligers zelf schuiven met de inhoud van de pakketten rekeninghoudend met de achtergrond van onze klanten. Denk hierbij aan onze allochtonen mensen en anderen die bijvoorbeeld geen varkensvlees of iets dergelijks mogen gebruiken. De voedselbank respecteert dit en de vrijwilliger lost dit ter plekke op. Het voedsel wordt vanuit het krat of koelbox met hulp en toelichting van de vrijwilliger over de houdbaarheid THT, overgepakt in de tas van de klant. De klachten van klanten strekken zich uit tot is dat alles en het ziek geworden zijn van bepaalde producten. Meestal noemt men vlees. Hier wordt altijd serieus naar gekeken en onderzocht of de oorzaak bij de voedselbank ligt. Gelukkig is dit nooit het geval geweest en wordt het door een gesprek vaak opgelost. Er is, ten opzichte van 2012 een toename te zien van klanten die problemen veroorzaken op een uitgiftepunt. Vaak zijn dat mensen met psychische en soms ook met een alcohol en/of drugs problematiek. In die gevallen wordt er overleg gepleegd met de hulpverleners. Het is tweemaal gebeurd dat bij wangedrag de toegang tot het uitgiftepunt is geweigerd. Al onze uitgiftepunten, inclusief de koffie/thee, worden ons gratis ter beschikking gesteld. Dit wordt officieel vastgelegd in een gebruiksovereenkomst. Een woord van dank is hier zeker op zijn plaats aan alle kerkbesturen, buurthuizen, wijkgebouwen en andere instanties die deze uitgiftepunten gratis ter beschikking stellen. Waardoor vaak de reis/loopafstand voor onze afnemers ook nog beperkt blijft. Mooi is om te zien dat onze klanten blij en tevreden naar huis gaan met een tas voedsel waar thuis het hele gezin deelgenoot is. Maar ook onze vrijwilligers die vaak een warme band hebben met onze klanten en het werk vanuit hun hart doen. Naast collega assistent Tulay Demirci, mocht ik ook Peter van Zadelhoff verwelkomen als mijn tweede nieuwe collega assistent Uitgiftepunten. Samen proberen we ook in 2014 het geheel zo goed mogelijk op koers te houden. Joop Toeter, Coördinator 22 Uitgiftepunten

7 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 pagina 7 6 Afdeling Voedselverwerving Het team van de afdeling voedselverwerving van de regionale Voedselbank Arnhem heeft in 2013 bestaan uit voedselverwervers landelijk/regionaal en lokaal, een binnendienst en een coördinator. Samen proberen zij ervoor te zorgen dat de voedselpakketten van de voedselbank Arnhem goed gevuld kunnen zijn en de voedselbanken in de regio elke week voorzien kunnen worden van ca consumenteneenheden per pakket; daarnaast draagt het team ook veel bij aan het landelijke voedselverwerving en coördineert zij mede de uitwisseling van voedselaanbod met de andere zeven regionale voedselbanken in het land. Mede dank zij het nieuwe landelijke team voedselverwervers, dat gevestigd is in Houten, konden in 2013 afspraken met diverse nieuwe landelijke leveranciers worden gemaakt; Veel tijd is daarnaast uiteraard besteed aan het onderhouden van de relaties met de bestaande leveranciers van de voedselbank. Om de relatie met onze leveranciers te verstevigen werd in april een relatie-contactdag georganiseerd.een bijeenkomst waarbij leveranciers elkaar kunnen ontmoeten en tegelijk nadrukkelijk bedankt worden voor hun ondersteuning aan de voedselbank. De trend van maatschappelijk ondernemen door bedrijven pakt ook goed uit voor de voedselbanken. Onder andere vanuit het oogpunt van maatschappelijk ondernemen ondersteunen steeds meer bedrijven de voedselbank op diverse manieren. Dit als onderdeel van hun company-beleid. Het lokale team is in 2013 van start gegaan. Filialen van winkelketens, lokale winkeliers, groente en fruittelers, particulieren, organisaties e.d. werden benaderd. In samenwerking met diverse bedrijven werden met groot succes consumentenacties gehouden die volgend jaar een vervolg krijgen. Cijfers In de navolgende grafiek zien wij dat de voedselbank Arnhem in 2013, ondanks de crisis, net iets meer voedsel heeft ontvangen in vergelijking met Ontvangen aantal consumenteneenheden voedsel Voedselbank Arnhem Goederenontvangst in consumenteneenheden 2013 % 2012 % Ontvangen van de andere 7 regionale voedselbanken Brabant Zeeland ,3% ,9% Haaglanden ,0% ,5% Limburg ,3% ,0% Noord Holland ,1% ,8% Noord Oost ,5% ,6% Rotterdam ,8% ,3% Salland Twente ,3% ,7% ,2% ,9% Lokale voedselbanken (regio Arnhem) ,9% ,9% Bedrijven ,4% ,6% Overigen (part. etc.) ,0% ,7% ,0% ,0% Groei t.o.v. vorig jaar: 1,3% 23,7% In tonnen: In de tabel hierboven laten wij zien waar al het door de voedselbank Arnhem ontvangen voedsel 4.1 miljoen ce (2012: 4.1 miljoen ce) in 2013 vandaan gekomen is.

8 pagina 8 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 Goederenuitgifte in consumenteneenheden 2013 % 2012 % Uitgegeven aan de andere 7 regionale voedselbanken Brabant Zeeland ,3% ,4% Haaglanden ,4% ,1% Limburg ,6% ,2% Noord Holland ,4% ,9% Noord Oost ,2% ,6% Rotterdam ,6% ,5% Salland Twente ,8% ,2% ,3% ,9% Uitgegeven aan lokale voedselbanken Amersfoort ,3% ,1% Apeldoorn ,3% ,1% Bommelerwaard ,2% ,1% Midden Twente 0,0% 0,0% De Bilt ,8% ,3% Doetinchem ,6% ,1% Ede ,5% ,4% Enschede 0,0% 0,0% Elburg ,4% ,1% Groesbeek ,5% ,1% Houten ,6% ,5% Millingen a/d Rijn ,6% ,4% Montfortland ,3% ,9% Neder Veluwe ,4% ,4% Oost Twente 0,0% 0,0% Nijmegen ,6% ,6% Oost Achterhoek ,6% ,1% Tiel ,3% ,4% LVB Utrechtse Heuvelrug (Doorn) ,5% LVB Veenendaal ,1% Wijchen ,3% ,0% Wijk bij Duurstede ,6% ,2% Zeist ,7% ,2% Zevenaar en Rijnwaarden ,5% ,6% ,5% ,7% Arnhem ,5% ,3% ,0% ,0% Overigen (organisaties, voorraadverschillen e.d.) ,7% ,0% % % In tonnen: De voorraadadministratie is gebasseerd op consumenteneenheden. Uitgegaan is van een gemiddeld gewicht van 0,43 kg per item. (Dit getal is bepaald aan de hand van een steekproef.) In de grafiek onderaan de pagina is ten slotte weergegeven hoeveel voedsel de Voedselbank Arnhem in 2013 van andere regionale voedselbanken heeft ontvangen respectievelijk aan andere regionale voedselbanken heeft kunnen leveren Ontvangen van en uitgegeven aan andere regionale Voedselbanken (in consumenteneenheden, x 1.000) Uitgegeven 2013 Ontvangen 2013 Jan Willem Terheijden, coördinator voedselverwerving Brabant Zeeland Haaglanden Limburg Noord Holland Noord Oost Rotterdam Salland Twente

9 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 pagina 9 7 Afdeling Transport In 2013 zijn door de chauffeurs en bijrijders van de Voedselbank Arnhem weer veel ritten gemaakt naar locaties in Nederland om goederen af te halen voor ons distributiecentrum, maar ook voor andere lokale en regionale voedselbanken. Het accent van de transporten ligt op de vrijdag, als wij kratten en koelboxen op de uitgiftepunten in ons verzorgingsgebied afleveren. Elke woensdag halen wij met een gesponsorde vrachtauto met eigen chauffeurs/bijrijders gesneden groenten af in Helmond voor onze eigen afnemers, maar ook voor een groot aantal lokale voedselbanken. In de laatste maanden zijn deze transporten sterk verminderd. In de loop van het jaar zijn ook de ritten naar het DC Deventer sterk verminderd door een afname van het aanbod. Op woensdag en in toenemende mate op donderdag hebben wij bij een groot aantal leveranciers incl. grote bakkerijen producten afgehaald voor zowel eigen gebruik als voor de lokale voedselbanken. Daarnaast hebben wij voor het afhalen van grote(re) partijen of zware pallets gebruik kunnen maken van de diensten van een aantal beroepsvervoerders. Onze collega s in Meppel hebben ook frequent gereden. Op vrijdag rijden wij met 6 auto s (4 eigen auto s en 2 sponsorauto s, waaronder het Rode Kruis) om de kratten en koelboxen naar 22 uitgiftepunten af te leveren. Op een aantal uitgiftepunten wordt s middags de lege emballage weer afgehaald i.v.m. ruimtegebrek. De chauffeurs/bijrijders werken volgens een van te voren afgesproken rooster. Gemiddeld was het aantal chauffeurs/bijrijders 30, maar om fysieke redenen en het vinden van een baan heeft een aantal zich afgemeld. Er is continu gezocht naar aanvulling van het aantal chauffeurs/bijrijders. Het aantal leveranciers en de frequentie wat betreft afhalen en afleveren is in 2013 gestegen. Daardoor is het aantal gereden kilometers met onze eigen auto s fors gestegen: van bijna in 2012 naar ruim km. Eind 2013 hebben wij dankzij sponsoren een extra auto kunnen aanschaffen: een verhoogde Renault Master, die voor alle transporten wordt ingezet en met B rijbewijs kan worden bestuurd. Een woord van dank aan onze chauffeurs/ bijrijders, die in het afgelopen jaar altijd klaar stonden om de transporten voor de Voedselbank Arnhem uit te voeren, ook onder extreme weersomstandigheden. Wim Savelkouls, coördinator transport

10 pagina 10 Jaarverslag Voedselbank Arnhem Afdeling Opslag-Pakketverwerking Deze groep, bestaande uit 3 dag teams en het team van de voorraadadministratie, zorgt voor het proces van de samenstelling van de pakketten tot en met de uitgifte van het voedsel aan de lokale voedselbanken en tot aan het op transport zetten van de pakketten naar de uitgiftepunten. Bovendien beheert deze groep de opslag van het binnengekomen en uit te geven voedsel, zowel fysiek in de hal als in de voorraadadministratie. Het team bestaat uit zo n 65 vaste vrijwilligers en een aantal invalkrachten (met name voor op de donderdag) die samen per week ruim 450 uur werken, verspreid over de dinsdag t/m vrijdag. Het werven van nieuwe vrijwilligers was in 2013 geen probleem. De werkzaamheden in korte lijnen: Op dinsdag t/m donderdag worden geleverde partijen in ontvangst genomen. Deze worden geteld, gecontroleerd op houdbaarheidsdatum en in de voorraadadministratie opgenomen. De goederen worden vervolgens in de stellingen, koeling en vriezer opgeslagen. De opslaghallen waren in 2013 wisselend gevuld met een dip rond de zomervakantie en een hausse aan het eind van het jaar. Dat laatste was ook het gevolg van een actie bij vele AH-filialen in de omgeving. Ruim producten kwamen onze kant op. Een hoeveelheid waarvan de verwerking de nodige moeite heeft gekost. Met behulp van velen, internen en externen, werd die klus uiteindelijk geklaard. Op woensdag worden aan de hand van gegevens uit de voorraadadministratie de pakketten definitief samengesteld. Hierbij wordt zoveel als mogelijk gelet op de schijf van vijf om variatie in de samenstelling van het pakket aan te brengen. Daarna worden de pallets met het uit te geven voedsel verzameld op de werkvloer om uitgeteld te worden voor de pakketten die worden verspreid over onze ruim 20 uitgiftepunten. Op donderdag wordt -aan de hand van de door de voorraadadministratie gemaakte lijsten- het voedsel voor de lokale voedselbanken op pallets klaargezet. Ondertussen worden bulkverpakkingen, zoals groente, fruit en snoep, voor Arnhem uitgezocht en in gezinsporties verpakt. In de koeling worden de koelproducten, zoals zuivel, groente en vleeswaren, uitgeteld en klaargezet. Op de voorraadadministratie wordt een toelichting op de die week verstrekte producten voor de lokale voedselbanken gemaakt. Albert Heijn, en tegenwoordig ook enkele filialen van andere supermarktketens, levert op de donderdagavond geregeld versproducten (met name vlees), hetgeen betekent dat de werktijden op die donderdag dan doorgaan tot later op de avond en dat op de vrijdagmorgen vroeg begonnen wordt. Op donderdagmiddag en vrijdagmorgen wordt het voedsel, bestemd voor de lokale voedselbanken, opgehaald. Tegelijkertijd wordt alles aan de lopende band in gereedheid gebracht voor het inpakken van de voedselpakketten voor de uitgiftepunten in Arnhem en directe omgeving. Ook worden extra producten voor de grote gezinnen klaargezet, dat in grijze kratten meegaat naar de uitgiftepunten. Tussen 8:30 en uur worden op de vrijdag de pakketten voor de uitgiftepunten ingepakt, waarbij elke week aan en om de rollenbaan ongeveer 18 vrijwilligers betrokken zijn. Ook wordt voor de uitgiftepunten een speciale toelichting op het uitgegeven voedsel meegegeven. Per dagteam is in x groot overleg gehouden en tevens vergadert het team van de voorraadadministratie periodiek is het jaar van de groei geweest, met name aan de afnemerskant maar ook aan de leverancierskant (met name de diversiteit; bijvoorbeeld de eerdergenoem-

11 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 pagina 11 de AH-actie). Mede daardoor kraakte de afdeling Opslag & Pakketverwerking zo af en toe in (uit) haar voegen. De maximale span of control is zo langzamerhand wel bereikt en dat betekent dat nagedacht moet worden/wordt over hoe de (ook in de toekomst te verwachten) groei opgevangen en georganiseerd kan worden. Niet alleen qua huisvesting (in de verwerkingshal zijn al de nodige aanpassingen doorgevoerd en in de laatste maanden van 2013 was het mooi dat een derde hal op de Bruningweg in gebruik kon worden genomen), maar ook qua personele inzet (in samenwerking met de afdeling Vrijwilligers), de afstemming met andere afdelingen en de te hanteren werkprocessen. Enkele andere wetenswaardigheden: Regelmatig vragen groepen om een dag mee te mogen helpen op de Bruningweg. Daar waren we in 2013 minder terughoudend in. Bijvoorbeeld Delta Lloyd/Ohra, SNS en Fossil hebben we kunnen inzetten bij (ad hoc) werkzaamheden. Ook in 2013 kwam er weer regelmatig een aanbod voor non-food. Het uitgangspunt is en blijft nee, tenzij. Ook kwam er regelmatig een aanbod van grootverpakkingen (bijvoorbeeld 5 kg zakken frites). Het blijkt zeer moeilijk om dergelijke grootverpakkingen weg te zetten. Certificering op het gebied van de voedselveiligheid is een nadrukkelijke wens. Dat traject is in 2013 in gang gezet. We hopen in 2014 dit certificaat te verkrijgen. Tot slot enkele cijfers: In 2013 zijn 4,2 miljoen consumenteneenheden/porties van gemiddeld 400 gram ofwel 1680 ton ontvangen, een stabilisatie ten opzichte van Wekelijks zijn in 2013 gemiddeld voor 915 gezinnen (een groei met ruim 25% ten opzichte van 2012) pakketten klaargemaakt. Er zaten gemiddeld 18 items in een pakket, waaronder in ieder geval brood, zuivel, verse groente en/of fruit en vlees(waren) en verder producten als frisdrank, chips, crackers, conserven, nootjes, sauzen. Voor de 21 lokale voedselbanken in de regio Arnhem, zijn daar bovenop, gemiddeld per week voor ongeveer 3000 gezinnen 11 items uitgegeven. Rudie van Onzen, coördinator opslag & pakketverwerking

12 pagina 12 Jaarverslag Voedselbank Arnhem Afdeling Vrijwilligers Vrijwilligers zijn de motor van de Voedselbank Arnhem De doelstelling van de Voedselbank Arnhem is uitsluitend te realiseren door de inzet van onze vrijwilligers. Vrijwilligerswerk is vrijwillig maar niet vrijblijvend. De Voedselbank Arnhem is een sterk groeiende organisatie met 100% vrijwilligers. Sterke groei betekent voor onze organisatie dat de werkprocessen regelmatig moeten worden geëvalueerd en zo nodig moeten worden bijgesteld om professioneel te kunnen en blijven werken. Om de continuïteit van de werkprocessen binnen de Voedselbank Arnhem te kunnen garanderen is het werven en selecteren van vrijwilligers de hoofdtaak van de coördinator Vrijwilligers. Het is belangrijk voor iedere functie de juiste persoon met de juiste vaardigheden te selecteren en zorgvuldig te beoordelen of hij/zij ook past in het team. Dit jaar is gestart met het maken van taakomschrijvingen. Om te kunnen voldoen aan de toegenomen vraag naar voedselpakketten en de eisen ten aanzien het bewaken van de voedselveiligheid, zijn wij het afgelopen jaar actief bezig geweest met het versterken van diverse afdelingen. Het coördinatoren team (zie organogram) is op gewenste sterkte. Verder zijn assistentcoördinatoren geworven ter ondersteuning van een aantal coördinatoren. De afdelingen Faciliteiten, Opslag & Pakketverwerking, Transport, Voedselverwerving en Uitgiftepunten zijn gegroeid. Nieuw binnen de Voedselbank Arnhem is het Plukteam. Dit team komt in actie indien fruit-en groente bedrijven hun voedsel aanbieden. Stand aantal vrijwilligers per ultimo 2013 aantallen Bestuur 4 Coordinatie algemeen 1 Aanmeldingen 10 Uitgiftepunten 182 Voedselverwerving 12 Transport 45 Opslag-pakketverwerking 119 Vrijwilligers 3 Voedselbanken in de regio 1 Faciliteiten 11 Projectbureau 2 Communicatie 11 Fondsenwerving/donateurs 6 Totaal 407 Er zijn vrijwilligers die meer dan één functie hebben. Zij worden dan bij alle afdelingen meegeteld waar ze een functie vervullen. Binnen de Voedselbank Arnhem zijn leden van diverse groepen/ clubs/organisaties werkzaam zoals Odd Fellows, Lions, Inner Wheel Arnhem Gelria, Inner Wheel Arnhem-Rijn-IJssel, het Rode Kruis en het dames hockeyteam Upward. In 2013 hebben 175 leerlingen afkomstig uit het Voorgezet onderwijs tot volle tevredenheid bij de Voedselbank Arnhem een maatschappelijke stage gelopen. Zij zijn hierbij ingezet bij de in samenwerking met Albert Heijn uitgevoerde voedselinzamelactie. Voedselbank Arnhem heeft een diversiteit aan functies voor diverse afdelingen. Bijvoorbeeld: chauffeur/bijrijder, facilitair, pakketverwerking, fondsenwerving, donateursadministratie, voedselverwerving, communicatie, uitgiftepunten, voorraadadministratie en coördinatie en projectmatig werken. Onze vrijwilligers zijn erg trouw en verrichten hun werk met veel liefde en plezier. In 2013 waren ruim 147 vrijwilligers langer dan 5 jaar actief voor de Voedselbank Arnhem. Voedselbank Arnhem stelt vrijwilligers in de gelegenheid cursussen te volgen. Een groot aantal vrijwilligers heeft in 2013 deelgenomen aan de reanimatiecursus. Tevens werd een training aangeboden ter verlenging het heftruckbewijs. De workshops van Volare zijn goed bezocht. Met trots en grote waardering voor alle vrijwilligers die gedurende 2013 een deel van hun tijd beschikbaar hebben gesteld om vrijwilligerswerk te verrichten bij de Voedselbank Arnhem. Willy Knelissen, coördinator vrijwilligers Roel Feltmann, assistent-coördinator Marieke Vonk, administratief medewerker Aantal vrijwilligers per per leeftijdscategorie 178 In 2013 heeft binnen alle afdelingen een risico inventarisatie plaatsgevonden (ARBO). De resultaten hiervan zijn vastgelegd en een plan van aanpak is opgesteld en gepresenteerd. Komend jaar zal gestart worden met het implementeren van de verbeterpunten ter beperking van de gesignaleerde risico s. Dit zal bijdragen aan een goed en zorgvuldig werkomstandighedenbeleid binnen Voedselbank Arnhem

13 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 pagina Voedselbanken in de regio Het werkgebied van onze voedselbank omvat het grootste deel van Gelder-land en het oostelijk deel van de provincie Utrecht. Welke voedselbanken ge-vestigd zijn in ons werkgebied blijkt uit de kaart in bijlage 3 op pagina 20: De voedselbanken in Utrechtse Heuvelrug en Veenendaal werden dit jaar op-gericht en sloten zich bij ons aan. Voedselbank Harderwijk hoorde tot voor kort bij regio Rotterdam, maar sloot zich bij ons aan. Zoals te zien, zijn er nog maar weinig gemeenten in onze regio waar geen voedselbank is die lid is van de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken. Uit de hiernaast staande tabel blijkt dat bijna alle voedselbanken de afgelopen 14 maanden (helaas) een forse groei doormaakten. Het haalbaarheidsonderzoek om te bezien of uitgifte voor een deel van de voedselbanken op een andere dag mogelijk is en dat in 2012 gestart werd, is begin dit jaar afgerond. Daarbij zijn 11 voedselbanken in de regio bezocht. De conclusie was dat een verandering van uitgiftedag weinig voordelen, maar wel veel nadelen oplevert. Daarom is besloten dit plan voorlopig in de koelkast te zetten. Vertegenwoordigers van alle besturen van de lokale voedselbanken vormen samen de regioadviesraad. In dit overleg worden afspraken gemaakt over de samenwerking tussen de regionale voedselbank en de lokale voedselbanken. Ook worden de landelijke ontwikkelingen besproken en standpunten meegegeven aan de vertegenwoordiger van de regionale voedselbank in het landelijk bestuur. Sinds de vorming van de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken in mei, heeft de regioadviesraad geen rol meer in de besluitvorming. Om het overleg tussen de voedselbanken in een regio te waarborgen is het ROP (Regionaal Overleg Platform) daarvoor in de plaats gekomen. Besloten werd dat het ROP in onze regio de zelfde samenstelling en hetzelfde karakter zal hebben als de regioadviesraad. Voor het ROP komt daar dan bij een voorbespreking van de agenda voor de Algemene Ledenvergadering van de Vereniging. In totaal werden dit jaar 6 vergaderingen van de regioadviesraad/ Naam voedselbank aantal inwoners aantal huishoudens Amersfoort Apeldoorn Arnhem Bommelerwaard De Bilt Doetinchem Ede Elburg-Oldebroek Groesbeek e.o 7 19 Harderwijk Houten Millingen aan de Rijn Montferland Neder-Veluwe Nijmegen Oost-Achterhoek Rivierenland Utrechtse Heuvelrug Veenendaal Wijchen e.o Wijk bij Duurstede Zeist Zevenaar en Rijnwaarden Regio Arnhem Voor Harderwijk, Utrechtse Heuvelrug en Veenendaal is geen vergelijking met 2012 mogelijk ROP gehouden. Een belangrijk vast agendapunt is de onderlinge uitwisseling van ervaringen en ideeën. Daarnaast wordt er voor elke vergadering een apart hoofdonderwerp gekozen. Zo kwamen aan de orde: nabespreking raadplegend congres van eind 2012, met grote deelname een roerige bespreking van de voorstellen tot herstructurering van Voedselbanken Nederland, fondsenwerving en donateurs, communicatie, voedselverwerving en voedselverdeling en landelijke voedselverwerving. Bij deze vergaderingen is de Arnhemse coördinator van dat gebied aanwezig, terwijl ook van de andere voedselbanken zoveel mogelijk die medewerkers komen die zich met dat onderwerp bezig houden. Dit bevordert zeker de onderlinge communicatie per vakgebied aantal huishoudens aantal monden te voeden aantal monden te voeden groei aantal huishoudens in % t.o.v.1 nov groei aantal huishou-dens in % t.o.v.1 nov 2012 Afgezien van dit structurele overleg vinden er talloze contacten plaats via en telefonisch: voor operationele zaken met de medewerkers van opslag en pakketverwerking, voor beleidsmatige zaken met de coördinator. Bij diverse (feestelijke) gelegenheden werd een bezoek gebracht aan een voedselbank. Begin van dit jaar gaf André Willemsen te kennen dat hij in de loop van het jaar wilde stoppen met zijn werkzaamheden voor de voedselbank. Hij werd per 1 november opgevolgd door Herman Boesveld. André Willemsen/Herman Boesveld, coördinator voedselbanken in de regio

14 pagina 14 Jaarverslag Voedselbank Arnhem Afdeling Fondsenwerving De Voedselbank ontvangt al het voedsel De Voedselbank ontvangt al het voedsel voor niets. Een groot deel van de diensten en verbruiksartikelen die we gebruiken worden in natura gesponsord, d.w.z. voor niets geleverd. Er zijn helaas ook nog zaken waarvoor we gewoon moeten betalen, zoals energie, brandstof, verzekeringen en ongediertebestrijding. In totaal zijn we daar als organisatie zo n euro per jaar aan kwijt; dat geld moeten we op een of andere manier inzamelen. Dekking exploitatiekosten In 2013 is het fondsenwervingsteam behoorlijk actief geweest. Van de diverse doelgroepen (kerken, serviceclubs, particulieren, bedrijven en gemeenten) weerden voldoende middelen ontvangen om de exploitatiekosten te dekken. Daarnaast waren er opbrengsten van de VriendenLoterij, van het winkeltje, van de landelijke organisatie en van de verhuur van een deel van ons pand. Uit onderstaand overzicht blijkt uit welke bronnen geld verkregen werd. Het Winkeltje, afgelopen jaar goed voor euro, mede dankzij dit soort uitverkoopdagen. Ontvangen gelden Vrienden Loterij Donateurs/schenkingen Verhuur pand Winkel Provincie/gemeenten Bijdragen Voedselbanken NL Overig 800 Bert Dekker, coördinator fondsenwerving Ook in 2013 weer veel donaties en schenkingen, zoals hier van de Rotaryclub Rheden- Rozendaal. Joan van Berkel, voorzitter van de Rotary(l) heeft de cheque overhandigd aan Tom Hillemans, voorzitter Voedselbank Arnhem.

15 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 pagina Afdeling Communicatie In 2013 zijn een aantal nieuwe medewerkers bij de afdeling communicatie gekomen en enkele zijn vertrokken. Met de komst van ondergetekende zijn ook het aantal communicatieactiviteiten vergroot en verder geprofessionaliseerd. Zo is er een gloednieuwe website www. voedselbankarnhem.nl gelanceerd rond de zomer van Ook is er een bedrijfsfilm gemaakt, bedoeld voor voorlichting en als hulp bij fondsenwerving. De communicatie met de pers is gestructureerder aangepakt en er zijn regelmatig persberichten gestuurd. Deze hebben vaak geresulteerd in publicaties in diverse kranten, met name in de regionale week en dagbladen. Nieuwe media Ook is in 2013 een start gemaakt van het inzetten van nieuwe media als Facebook en Twitter. Deze social media zijn een ideale manier om snel nieuws te delen met heel veel mensen en zo de naamsbekendheid en zichtbaarheid van Voedselbank Arnhem te vergroten. Het aantal likes en volgers is hierdoor aanzienlijk gestegen. Communicatie heeft daarnaast een ondersteunende rol vervuld in talloze projecten, waaronder enkele voedselinzamelingsacties in het najaar bij C1000 in Herveld en Albert Heijn in de regio Arnhem en omstreken. inoktober ging de nieuwe website live. Huisstijl Rond de zomer van 2013 is de nieuwe huisstijl van Voedselbanken Nederland geïntroduceerd. Deze is voor alle deelnemende voedselbanken vertaald naar eigen nieuwe logo s, briefhoofden etc. Voedselbank Arnhem heeft zo ook haar eigen nieuwe logo verkregen en deze wordt gefaseerd, binnen een tijdsbestek van een aantal jaar volledig ingevoerd. Alle nieuw ontwikkelde materialen zullen van dit nieuwe logo worden voorzien en het oude grijze logo zal volledig verdwijnen. Nieuwsbrief De eigen nieuwsbrief is in 2013 we derom elke twee maanden verschenen. De nieuwsbrief wordt gepubliceerd om externe partijen te informeren, maar vormt ook voor onze eigen vrijwilligers een bron van informatie over de vele activiteiten die worden ondernomen voor en door Voedselbank Arnhem. Elke editie was gevuld met zeer divers nieuws, van organisotorische informatie tot sympathieke inzamelingsacties en donaties van derden. De redactie van de nieuwsbrief is versterkt met 2 extra redacteuren, om het vele werk dat hieruit voortvloeit te kunnen behappen. Caroline Elias-Mackay, coördinator communicatie. Ondersteuning AH-actie

16 pagina 16 Jaarverslag Voedselbank Arnhem Financiën DDJ Accountants & Adviseurs uit Ellecom heeft onze jaarrekening samengesteld. De volledige jaarrekening kunt u vinden op onze website. Zowel baten en lasten liggen over het jaar 2013 in lijn met de jaren daarvoor. De vervoerskosten stijgen wel, maar dit is naast meer onderhoud aan het ouder wordende wagenpark ook het gevolg van de toename van de in- en uitgaande goederenstroom. Aan de bestemmingsreserve hebben wij niet kunnen doteren in dit jaar. Dit betekent dat wij in de komende jaren nog meer ons best moeten doen om over 5,5 jaar voldoende te hebben gespaard om een deel van onze hypotheken af te kunnen lossen. In het jaar 2013 is rond 90% van de ontvangen baten direct aangewend voor huisvesting en vervoermiddelen. Met slechts iets meer dan 10% van de baten (kantoor en algemeen) wordt de hele voedselbankorganisatie draaiende gehouden. Als nieuwkomer in 2013 heb ik daar veel waardering en respect voor. Staat van baten en lasten over 2013 De baten en lasten over 2013 en 2012 kunnen als volgt worden samengevat: 2013 % 2012 % x % % Netto baten , ,0 Afschrijvingen materiële vaste activa 70 25, ,9 Huisvesting , Vervoermiddelen 40 14, ,7 Kantoor 9 3,2 6 2,2 Algemeen 20 7,2 14 5,2 Som der lasten , ,0 Bedrijfsresultaat 22 7, ,0 Financiële baten en lasten , ,1 Resultaat -9-3,3 13 4,9 Dotatie bestemmingsreserve ,7 Resultaat na dotatie bestemmingsreserve -9-3,3 3 1,2 Jos van Osch, penningmeester

17 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 pagina 17 Bijlage 1 Ontwikkeling aantal pakketten per kwartaal vanaf start tot eind 2013 Aantal pakketten per jaar in regio van Voedselbank Arnhem (i.v.m. de regiowijziging zijn in 2011 de Twentse Voedselbanken overgegaan naar de regio Saland Twente) Aantal pakketten Aantal pakketten (exclusief Twentse voedselbanken)

18 pagina 18 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 Bijlage 2 Organigram per 31 december 2013

19 Jaarverslag Voedselbank Arnhem 2013 pagina 19 Bijlage 3 Werkgebied Voedselbanken Nederland, regio Arnhem per (grootste deel van Gelderland en het oostelijk deel van de provincie Utrecht)