!! 1! Figuur!01!!aantal!Midden1!en!Oost1Europeanen!in!Nederland!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "!! 1! Figuur!01!!aantal!Midden1!en!Oost1Europeanen!in!Nederland!"

Transcriptie

1 1 Arbeidsmigranten:huidigestandvan zakenentoekomstverwachtingen Hetaantalarbeidsmigranten,metnameuitMidden3enOost3Europa,neemt hardtoezezijnhardnodigvoordenederlandseeconomietegelijkertijd blijftarbeidsmigratietotophedeneenmoeilijktekwantificerenonderwerp Dezeanalysegeefteenbeeldvandehuidigestandvanzakenvan(vormen van)arbeidsmigratieenschetsheteentoekomstbeeldditdocumentvoedtde (internationale)arbeidsbemiddelaarmetinzichtenenkansenoverdemarkt waarophijactiefis HethuidigeaantalarbeidsmigranteninNederland arbeidsmigrantenineensterkgefragmenteerdesamenstelling HetaantalarbeidsmigranteninNederlandissindsdeopkomstervan onderschataanvankelijkverwachttehetcpbin2004daterin2006tussen de7500en15000arbeidsmigranteninnederlandzoudenwerkendat aantalkwambovenopde10000seizoenarbeidersbegin2008warener echteralminimaal100000deexacteaantallenzijnmoeilijktegeven, vanwegedegebrekkige(communicatietussendediverseinnederland gebruikte)registratiesystemenzoalsbijvoorbeeldvandegemeentelijkebasis Administratie(GBA),deBelastingdienst,hetUWVenhetKvK HetCBSgeefteentellingdienoghetmeestindebuurtkomtvanhetaantalin NederlandaanwezigearbeidsmigrantenInjuli2011publiceerdenzijdater Midden3enOost3Europeanenalswerknemerofalsinwonerin Nederland(figuur01)zijnDitcijfergeeftechtereenbeperktbeeldomgoed zichttekrijgenophetaantalarbeidsmigranteninnederlandzomisthet cijfereengrootaantalzelfstandigen,werknemersdieillegaaltewerkgesteld worden(aldannietviaeenbuitenlandsewerkgever)enarbeidsmigrantenen kennismigrantenuitanderelandendanmidden3enoost3europa Figuur01 aantalmidden1enoost1europeaneninnederland Kijkendnaarhetaantalbuitenlandsezelfstandigenligtditaantalvolgenseen laatsteschatting(januari2010)op27000zzp3erspolen,bulgarenen Roemenenzijnechteraljarendegrootstegroepstartendeondernemersin Nederland,rapporteerthetKvKDaaromwordtergeschatdatermomenteel zo n40000zzp3ersuitmidden3enoost3europaactiefzijnopdenederlandse arbeidsmarktvooralhetaandeelbulgaarseenroemeensezzp3ersisnaar verwachtinggegroeidditomdatzijnauwelijksmeerinaanmerkingkomen vooreentewerkstellingsvergunning(twv)enpasin2014degrenzenvoor henopengaanhetzzp3schapisdaneenaantrekkelijkalternatiefalszzp3er mogenzijnamelijkwelinnederlandwerken Arbeidsmigrantengeenlastvanconjunctuurgevoeligeuitzendbranche DegrootstegroeparbeidsmigranteniswerkzaamalsuitzendkrachtWatin deconjunctuurgevoeligeuitzendsectoropvalt,isdatdedoelgroep arbeidsmigrantenalsenigegroepinaantallenblijfttoenemenditterwijlde uitzendbrancheindeperiode nogaltijdflinkgekrompenis

2 2 HetaantalarbeidsmigrantenuitdeZuid3Europeselandenisooktoegenomen, zoblijktoauitanalysesvanhetcbsenzorgverzekeraarhollandzorgdeze personenwordennognietzoactiefgevolgd,maarerwordtuitgegaanvaneen aantalvanminimaal10000opjaarbasis EengroepdievaakwordtvergetenisdekennismigrantIn2004 introduceerdenederlanddekennismigrantenregelingomhetaantrekkelijkte makenvoorkennismigrantenomnaarnederlandtekomentotenmet2009 heeftditgeleidtoteentoetredingvan22000kennismigranten(cbs) Jaarlijkskomenertussende5000en6000kennismigrantenbijDatzou betekenendatermomenteelzo n35000kennismigranteninnederland werkzaamzijnexacteuitstroomcijferszijnnietbekend,maaraangenomen wordtdatkennismigrantenzekerenkelejareninnederlandverblijven TotslotisernoghetgrootaantalillegalearbeidsmigranteninNederland VooreengrootdeelzijnditBulgarenenRoemenendiezonderTWVin NederlandwerkenIntweedeinstantiekunnenditwerknemersuithet buitenlandzijndieviaeenbuitenlandsewerkgeverinnederland gedetacheerdwordenhetzouhiergaanomenkeleduizendentot tienduizendenillegaletewerkstellingenzijblijvenvooralsnogvooreengroot deelonderdehorizonvoordediverseinspectiesdaarnaastzitindezegroep eensterkeoverlapmethetaantalzzp3erseenbuitenlandsezzp3erisvaakin praktijkindienstbijeenwerkgeverenditbetrefteenillegalepraktijk Dooralleschattingenmetelkaartevergelijkenvaltereeninschattingvanhet totaaltemakenoverhetalgemeenwordtaangenomendaterzo n arbeidsmigranteninnederlandzijnnaarschattingwerkenerzo n200000, inclusiefdekennismigranten,directviaeenwerkgeverofviaeen uitzendorganisatiehetcbsberekendedatzo n50%(dus arbeidsmigranten)viaeenuitzendondernemingwerkendanblijftereen grotegroepvan100000arbeidsmigrantenoverdieminofmeerinhetgrijze circuitwerkenslechtseendeeldaarvaniswerkzaamalsvolwaardigzzp3er Eengrotediversiteitaantypenarbeidsmigranten DearbeidsmigrantblijftmoeilijkineenhokjeteplaatsenEengrote diversiteitaanarbeidsmigrantenkomtjaarlijksnaarnederlanduitdiverse Engelseonderzoekenenuiteigenveldwerk3onderzoekisdeErasmus Universiteittotvierarchetypischemigrantengekomen(ziehieronder):de circulairemigrant,detransnationalemigrant,defootloosemigrantende vestigersdeafkaderingvandezedoelgroepisgebaseerdopdematevan bindingmethetthuislandendematevanbindingmethetbestemmingsland Decirculairemigrant(23%) Dezedoelgroepbetreftvooralmensendieopeenwatlatereleeftijd zijngemigreerdeninhetthuislandeenpartneren/ofkinderen hebbenhetgaatrelatiefvaakommensendiewerkenals seizoensarbeiderindeland3entuinbouw,alhoewelhetnietaltijd laaggeschooldepersonenhoeventezijnzijblijvengedurendeeen bepaaldeperiodeinnederlandwerken,maardenkenweluiteindelijk definitiefterugtekerennaarhunthuisland Detransnationalemigrant(13%) DezedoelgroepbetreftvooralhoogopgeleidepersonenOokeen aanzienlijkdeelheefteenmiddenkaderopleidinggenotenzewerken ookvakerineenmiddenkaderberoepenhebbeneengoedinkomen ZezijnvaakwatlangerinNederlandenhebbenvaakeenpartner zonderkinderenonderdezedoelgroepvallendemeeste kennismigranten Devestigingsmigrant(22%) Dezedoelgroepbetreftvooralhogeropgeleidendiereedseen langeretijdinnederlandwoonachtigzijnveelalhebbenzekinderen dieookinnederlandwoonachtigzijndaarnaastisdemanindeze doelgroepvaakwerkzaamineenhogerberoepdevrouwindeze doelgroepwerktookinlagereberoepenofiswerkloos Defootloosemigrant(41%) Dezedoelgroepzijnvooralpersonendienogrelatiefkortin NederlandzijnVaakhebbenzeeenlagereopleidingenzijnze meestalnognietgebondenaaneenpartnerofaankinderendaarbij gevenzevaakaannogniettewetenhoelangzeinnederlandzullen blijvenzewordenookwel globalnomads genoemddaarmeezijn zetevenstetyperenalsde avonturiers dienaasthetverdienenvan eenhogerloon,ookbewusthetavontuurinhetbuitenlandopwillen zoeken

3 3 DeinNederlandaanwezigearbeidsmigrantenkomenvooraluitPolen(75%) Degemiddeldeleeftijdis31jaar,waarbij50%jongerisdan30jaar RoemenenenBulgarenzijngemiddeldeenstukouderDearbeidsmigrantis overhetalgemeenhogeropgeleiddangemiddeld:20%heeftminimaaleen hbo3opleidingen52%heeftminimaaleenhavo/vwo/mbodiploma Nederlandisvooralpopulaironderarbeidsmigrantenvanwegehet werkaanbodendehoogtevanhetloondaarnaastkandearbeidsmigrantzich metengelsenduitsrelatiefsnelverstaanbaarmakenspecifiekvoorde kennismigrantishetopleidingsaanbodendeinternationalestatusen openheidvandeeconomieeenduidelijkmotiefom(tijdelijk)innederlandte werken Steedsmeerarbeidsmigranteninsteedsmeersectoren Vanoriginewerkendemeestearbeidsmigrantenindeland3entuinbouwHet betreftdaarvooralhandwerkwaarbijtaalenanderecompetentiesminder belangrijkzijndoorhetgrootaantal(poolse)arbeidsmigrantendatde afgelopen12jaarindezesectorwerkt,wordendelaatstejarenooksteeds meerarbeidsmigrantenopmiddenkader3positiesgeplaatstinvergelijking metnederlandsearbeidskrachtenwerkenerbeduidendmeer arbeidsmigrantenindezesectoren Andereaantrekkelijkesectorenomarbeidsmigrantenteplaatsenzijnde bouw,deindustrieendelogistiekvooralindelaatstetweesectorenzijn hogevolumesteplaatsenvanwegehetlaaggeschooldwerkendehoge conjunctuurgevoeligheidindezesectorenveelalwordende arbeidsmigranteningezetalsorderpicker,inpakker,laderoflosser,maarook alshef3ofreachtruckchauffeurindeindustriewordensteedsmeervaklieden zoalslassers,frezersenoperatorsingezeteenzelfdeontwikkelingisinde bouwtezien,waarsteedsvakertimmerliedenenmetselaars(alszzp3er) wordeningezetbijalledriedezesectorenverschiltdetewerkstellingniet veelmetdievannederlandseuitzendkrachten Specifiekenichesomarbeidsmigrantenteplaatsen,zijnerinde vleesverwerkendeindustrie,degroenvoorziening,scheepvaartenreiniging enschoonmaaksectorvoordergelijkwerkzijnsteedsmindernederlanders tevinden,waardoorinlenersuitdezesectorensteedsmeervragennaar arbeidsmigrantenjuistindezesectorenisookvakerillegaliteit Insectorenzoalsdezorgenzakelijkeenfinanciëledienstverleningzijn, buitenkennismigrantenbijlaatstetweegenoemdesectoren,nogweinig arbeidsmigrantenwerkzaamvaakomdathetsprekenvandetaalrelatief belangrijkisenhethiernogomcomplexwerkgaatwaardoorhetmoeilijk controleerbaarishiervindtwellangzaameenkenteringplaatszoworden zorgmedewerkersuitbijvoorbeeldhongarijeenspanje,naeen(intensief) opleidingstrajectsteedsmeeringezetopdenederlandsearbeidsmarkt Toekomstperspectiefvoorarbeidsmigratie Eentekortvan770000arbeidskrachtenin2016biedtgrotekansen ElketweejaarprognotiseerthetResearchcentrumvoorOnderwijsen Arbeidsmarkt(ROA)devraagenaanbodvanarbeiddekomendevijfjaarUit deanalysevandecember2011blijkt(bijgemiddeldeontwikkelingvande economie)nederlandin2016eentekortaan777000mensenheefthierbijis rekeninggehoudenmetuitbreiding3envervangingsvraagendeinstroomvan studentenenscholierenvansterkeinvloedisdevergrijzingenontgroening Ruim81%vandebaanopeningenkomtdoorvervangingsvraagDeoverige 19%komtvooraldoordegroeiendewerkgelegenheidindezorgdooreen stijgendeleeftijdsverwachtingvandebevolkinganderzijdsneemtde instroomaf;erkomenminderjongerenopdearbeidsmarktnaar verwachtingloopthettekortna1016verderoptotnaarschattingmeerdan1 miljoenmensenin2040 Knelpuntenindepersoneelsvoorzieninggaannaarverwachtingvooral ontstaanbijberoepenindezorg&welzijnendeagrarischeentechnischeen industriëleberoepen(figuur02)laatstgenoemdeberoepsgroepenzijn beroepenwaarinreedsveelarbeidsmigrantenactiefzijndeberoepenwaar nauwelijkstekortengaanontstaanzijneconomisch3administratieveen informaticaberoepenookdecreatieveensociaal3cultureleberoepen vertonennaarverwachtinggeenknelpunten Arbeidsmigratieiseenvandeoplossingendiedeoverheidendiverse werkgeversorganisatieszienvoordeopkomendearbeidskraptede

4 introductievandekennismigrantenregelingendediverseinitiatievenvan VNO3NCW,MKBNederlandenABUenNBBUbewijzenditDitbeidtenorme kansenvoorinternationalearbeidsbemiddelaars Figuur92 ToekomstigeknelpuntenindepersoneelsvoorzieningnaarBeroep (ITKB)voorwerkgevers,enpercentagewerkendennaarITKB1typering, Beroepsklasse ITKBA typering (Vrijwel)geen knelpuntenin % (Zeer)grote knelpunten in% Pedagogischeberoepen Groot Creatieveberoepen Vrijwelgeen 46 4 Agrarischeberoepen Groot 1 54 Technische3enindustrieberoepen Groot 8 75 Transportberoepen Enige 4 4 Medische3enparamedischeberoepen Zeergroot Economisch3administratieveberoepen Vrijwelgeen Informaticaberoepen Vrijwelgeen Sociaal3cultureleberoepen Vrijwelgeen 87 0 Verzorgendeendienstverlenendeberoepen Groot Openbareorde3enveiligheidsberoepen Enige Totaal Bron:ROA/AIS GeentekortenvolgensABNAmro VolgenscalculatiesvanHanMestersvanABNAmrohoefter,inkwantitatieve zin,helemaalgeenarbeidstekorttezijntot2020inveelberekeningen, waaronderdievanroa,wordtergeenrekeninggehoudenmetdeeventuele toenamevandearbeidsparticipatie,terwijldezewelforskanbijdragenaan hetindammenvanhetarbeidstekortopbasisvandegroeivande arbeidsparticipatievandeafgelopenjarenendoorberekeningvaneenzelfde groeipadtot2040,blijktdateriniedergevaltot2020geenarbeidstekorten ontstaanabnamrobenadruktweldatditeenkwantitatieveberekening betreftendezedusnietingaatopspecifiekesectorenenberoepsgroepen Daarinzullennogweldegelijktekortentevindenzijn DevijverisnietoneindiggrootinMiddenBenOostBEuropa DeberoepsbevolkingvanlandenzoalsPolenisnietoneindiggrootSterker nog,deeerstevormenvanarbeidskrapteopeuropeesgebiedzijnreeds merkbaaruiteenonderzoekvanseoblijktdateuropabijgelijkblijvende omstandighedenin2050eenpotentieeltekortvan35miljoenmensenheeft Wanneerditzelfdescenariowordtdoorberekend(exclusiefdeinvloedvan arbeidsmigratie)kandittekortoplopentotmeerdan60miljoendit impliceerthetbelangvanarbeidsmigratievoordeeuropesearbeidsmarkt, ookvooranderelandendannederlanddus Indezeanalyseisooknaardeindividuelelandengekekenendaaruitkomt naarvorendatnaastdearbeidstekorteninnederland,ookflinketekortenin landenalsduitsland,polenendemeesteandereeuropeselandengaan ontstaandatbetekentdaterpotentiëleconcurrentiegaatontstaantussende landenvoorhetbehoudvanhunarbeidspotentieelnualdoetpoleneen oproepaanhaararbeidsmigrantenomterugtekerennaarhunmoederland DaarbijzijntevensaantrekkelijkebelastingvoordelentebehalenNotabenede DuitsepolitieknodigtZuid3EuropeanenzelfsuitominDuitslandtekomen werkenbanengenoegishetdevies DekomendejarenlijkenernoggeengrotetekorteninPolentegaanontstaan Hetlijktwelraadzaamtevensnaaranderelanden,ookbuitenEuropa(),dan PolenenandereMidden3enOost3EuropeselandentekijkenOpmiddellange termijnkanhetarbeidsaanbodinpolenenandereoost3europeselanden namelijkopdrogen Huidigestandlonengoedvoorbevorderenarbeidsmigratie Dehoogtevanhetloonisvoordearbeidsmigranteenbelangrijkeindicator voordekeuzeinwelklandhijgaatwerkenimmers:werkeninkomenblijven belangrijkemotievenomtijdelijkinhetbuitenlandtegaanwerken Kijkendnaarhetgemiddeldjaarlijksnettoinkomenperhoofdvande bevolkingvaltdirectteziendathetgemiddeldnettoinkomeninnederland nogaltijdeenstuklagerligtinvergelijkingmetoost3europaookziternog eenrelatiefgrootgattussendezuid3europeselandenennederland 4

5 5 FiguurXX gemiddeldjaarlijksnettoinkomenin perhoofdvandebevolking Bron:Eurostat HetgaathieromgemiddeldenNietelkePoolverdientinNederland automatischvierkeerzoveelvaakzijn(poolse)arbeidsmigrantenhoger opgeleidditzouautomatischmoetenleidentoteenhogerinkomenzodrahij opniveauwerkvindt(ineigenlandofinnederland)vaakwerkende arbeidsmigranteninnederlandechteropeenlagerniveauhierdoorliggen deverschilleninloonwatdichterbijelkaarliggendanbovenstaande afbeeldingweergeeftevengoedblijfthetverschilininkomenvoor arbeidsmigrantengrootgenoegomvoorlopignaarnederlandteblijven komen Eenvaakgehoordargumentisdatdelonendekomendejarenexponentieel zullenstijgen,waardoorarbeidsmigrantenmindersnelgeneigdzullenzijnin hetbuitenlandtegaanwerkenondanksdatersindsdetoetredingtotdeeu eenflinkegroeiheeftplaatsgevonden,isdezeexponentiëlegroeivooralsnog niettezienindeloonschaleninoost3europakijkendnaarlandendieenkele decenniageledenzijntoegetreden,zoalsspanjeenportugal,valtteziendater nogeengrootgatzittussendeloonniveausmetnederlandbovendienisdaar ookgeenexponentiëlegroeiteziendaaromwordtverwachtdatookde komendejarenhetloonverschiltussenoost3enzuid3europavoorlopig achterblijftbijlandenuitdemeestewest3ennoord3europeselanden(zoals Nederland,Duitsland,België,ScandinaviëenGroot3Brittannië) DeloonontwikkelinginAziatischelandenligtoverigensnogverachterop EuropaHetgemiddeldeChineseloonligtnogietsonderhetniveauvan BulgarijeenRoemeniëInlandenalsIndia,deFilippijnenligthetzelfsnog velemalenlagereenverklaringkanzijndaternogeenbredeonderklasse (dekanslozen)indezelandenisdiemoetenlevenvanzéérminimale inkomsten WerkloosheidmotiveertmetnameZuidBEuropeanenteemigreren Naasthetarbeidsaanbodinbestemmingslandenendehoogtevanhet potentieelinkomenishetwerkloosheidspercentageookeenbelangrijke indicatorvoorinternationalearbeidsbemiddelaarseenhogewerkloosheid nooptpotentiëlearbeidskrachtenertoeookhunheiltezoekeninhet buitenlanddatisderedenwaarommeninduitslandzolonktnaardezuid3 EuropeselandenMeteenwerkloosheidspercentagevanbovende20%in SpanjeisditeeninteressantarbeidspotentieelvoorbijvoorbeelddeDuitse industrie Spanjaardenemigratiegeoriënteerd SteedsmeerSpanjaardenemigrerendoordeeconomischecrisisnaarhet buitenlandindeeerstehelftvan2012zochtenmeerdan40000 Spanjaardenhunheilineenanderland,ruimtweekeerzoveelalsin dezelfdeperiodein2011datblijktuitcijfersvanine,despaanseequivalent vanhetcbsinnederlandvooralgroot3brittannië,duitsland,frankrijken Zwitserlandzijnpopulair Hetaantalarbeidsmigrantenneemtnaarverwachtingtoetot Kijkendnaardehuidigeschattingvan300000arbeidsmigrantenin Nederlandendeopkomendearbeidskraptevan770000arbeidskrachten magverwachtwordendathetaantalarbeidsmigrantendekomendejaren 0,00# 5000,00# 10000,00# 15000,00# 20000,00# 25000,00# 30000,00# Belgium# Germany# Netherlands# Spain# Portugal# Greece# Czech#Republic# Slovakia# Hungary# Poland# Bulgaria# Romania# Gemiddeld'jaarlijks'neo'inkomen'in' 'per' hoofd'van'de'bevolking' 2003# 2005# 2007# 2009# 2011#

6 6 flinktoeneemteenabuenquêteonderschrijftdit:zonderaantallentegeven verwachtbijna80%vandeabu3ledendathetaantaltewerkgestelde arbeidsmigrantentotenmet2015(flink)gaattoenemen Dempendefactorenvoordetoenamevanhetaantalarbeidsmigrantenkande concurrentieuithetbuitenlandzijnofdemeevallendearbeidstekortendoor stijgendearbeidsparticipatie,zoalsabnamroreedsbecijferdeversterkende factorendaarentegenzijndetoenemendeacceptatievandeinlenerende opengaandegrenzenvoorbulgarenenroemenenvanaf2014 Uitgaandevaneenzichpositiefontwikkelendeeconomieendaarbij behorendeversterkingvandearbeidskraptezalhetaantalarbeidsmigranten tussen2016en2020naarschattingtoenemenvan550000tot600000de groeizitdanvooralindelaaggeschooldearbeidskrachten,maarookinde ambachtenindeagrarischeentechnischesectordaarnaastzaleen toenemendpercentagedoorgroeiennaarmiddenkaderfunctiesindiezelfde sectorenendelogistiekesectoren Ondanksdathetarbeidstekortindezorghetmeestschrijnendgaatzijn, wordthierslechtseenlichtetoenamevanhetaantalarbeidsmigranten verwachtwerkenindezorgblijftrelatiefcomplexenvoordewerkgever moeilijkcontroleerbaarwerkdaarnaastishetmaarzeerdevraagin hoeverredepatiëntofcliëntaltijdverzorgingofverplegingvaneen arbeidsmigrantaccepteert,alishetmaarvanwegemogelijketaalbarrières Veelzorginstellingenworstelenmetdit(inpotentiediscriminerende) spanningsvelddaarnaastishetarbeidsmarktvraagstukindezorgsectorzo schrijnend,datalternatievenomwerkeneenvoudigerenpersoneel productievertemakenwaarschijnlijkeengrootdeelgaanoplossen Hetaantalkennismigrantenzalmondjesmaatblijventoenemen,maardan vooralindetechniekenbiomedischeindustriedezeaantallenzullenechter beduidendlagerliggenmedeookvanwegedesterkeconcurrentievanuit anderelanden Gebruiktebronnen: ABNAmro,ABU,AWVN,Beursnl,CBS,CPB,ErasmusUniversiteit,Eurostat, FME3CWM,FinancieelDagblad,HollandZorg,KamervanKoophandel,LTO, MKBNederland,NBBU,OTTOWorkForce,RandstadUitzendbureau,ROA, SEO,UniversiteitUtrecht,UWVWerkbedrijf,VNO3NCW Redactie DitdocumentisopgestelddoorBartVerlegh,associatemarketingbijProfessionalsinFlexAan dezeuitgavewerktemee:patrickhustinxvoormeerinformatiekuntucontactopnemenmet WatisProfessionalsinFlex?wwwprofessionalsinflexnl ProfessionalsinFlexbiedtadvies,project3eninterimmanagementvooruitzendondernemingen enandereondernemingenindeflexbranchedeorganisatieverenigtdebestezelfstandige professionalsuitdebrancheeninvesteertcontinuinhunnetwerkenkennisniveaubinnende flexbranchedezeinvesteringinkennisennetwerkkomentotuitinginseminarsvoor flexondernemingen,bijeenkomstenvoorprofessionalsenpublicatiesindiversemedia Disclaimer Nietsuitdezeuitgavemagwordenverveelvoudigden/ofopenbaargemaaktzonderschriftelijke bronvermeldingdezepublicatieislouterinformatiefenmagnietwordenbeschouwdalsadvies Hoewelaandesamenstellingvandezeuitgavedegrootstmogelijkezorgisbesteed,kunnende samenstellers,auteurs,en/ofdeuitgevernietaansprakelijkwordengesteldvooreventuele fouten,nochkunnenaandeinhoudrechtenwordenontleend (C)ProfessionalsinFlex,KvK Ditdocumentisafgeslotenop29augustus2012 wwwvisieopflexnl wwwprofessionalsinflexnl

Energie. Inleiding. Wat zijn groene belastingen? Vervuilings- en grondstofbelasting. Transport. in België. Toon Vandyck CES - KULeuven

Energie. Inleiding. Wat zijn groene belastingen? Vervuilings- en grondstofbelasting. Transport. in België. Toon Vandyck CES - KULeuven Vergroening van de belastingen in België Toon Vandyck CES - KULeuven wordt gefinancierd door Inleiding FLEMOSI 16 September 2013 Groene Belastingen www.flemosi.be - 2 - Wat zijn groene belastingen? Vervuilings-

Nadere informatie

CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS

CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS OVERNACHTINGEN 2015-2016 - 9 maanden VOORLOPIGE CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS 2015-2016 - 9 months PRELIMINARY FIGURES BELGIUM België 15 668 923 15 878 478 +209 555 +1,3% Belgium Nederland 4 071 014 3

Nadere informatie

Arbeidsmigranten en gelukzoekers

Arbeidsmigranten en gelukzoekers Arbeidsmigranten en gelukzoekers Prof. Dr. Hans Kasper Horst, 13 september 2017 Aantal inwoners op 1 januari Achtergrond: Limburg krimpt 1.200.000 10.000 1.150.000 8.000 1.100.000 1.050.000 1.000.000 950.000

Nadere informatie

IChO26 landenklassement Oslo Noorwegen 1994

IChO26 landenklassement Oslo Noorwegen 1994 IChO26 landenklassement Oslo Noorwegen 1994 1 P.R. of China 317,601 2 United Kingdom 313,998 3 U.S. of America 303,541 4 Austria 300,036 5 Singapore 299,143 6 Korea 294,383 7 Chinese Taipei 292,39 8 Czech

Nadere informatie

perspresentatie Bridging the Gap Randstad Holding nv SEO Economic Research

perspresentatie Bridging the Gap Randstad Holding nv SEO Economic Research perspresentatie Bridging the Gap Randstad Holding nv SEO Economic Research 15 juni 2010 perspresentatie Bridging the Gap welkom Annemarie Muntz, director Group Public Affairs Randstad Holding toelichting

Nadere informatie

De liberalisering van de Belgische spoorwegmarkt

De liberalisering van de Belgische spoorwegmarkt De liberalisering van de Belgische spoorwegmarkt Griet De Ceuster www.tmleuven.be 26 april 2007 Liberalisering spoor 1 Inhoud België versus Europa: cijfers goederenvervoer per spoor Spoorondernemingen

Nadere informatie

European Week of Sport. Kim Rainger van Uitert, Piet de Jong en Stijn de Jong

European Week of Sport. Kim Rainger van Uitert, Piet de Jong en Stijn de Jong European Week of Sport Kim Rainger van Uitert, Piet de Jong en Stijn de Jong DEELNEMENDE LANDEN 2016 - NATIONAL EVENTS Austria 19 Sept: New event integrated into existing Belgium (FR) 26 Sept: existing

Nadere informatie

Vlaanderen kende in 2012 laagste aantal tienermoeders ooit

Vlaanderen kende in 2012 laagste aantal tienermoeders ooit Vlaanderen kende in 2012 laagste aantal tienermoeders ooit In 2012 bereikte het tienerouderschapscijfer in Vlaanderen een historisch laagterecord van 6 bevallingen per 1000 tieners (15-19 jaar). Ook in

Nadere informatie

Corporate Payment Services. de SEPA opvolger van 'Directe Aanlevering'

Corporate Payment Services. de SEPA opvolger van 'Directe Aanlevering' Corporate Payment Services de SEPA opvolger van 'Directe Aanlevering' 1 Introductie Equens Equens pan-european card & payment processor 2 Jaarlijkse cijfers en middellange termijn doelstelling Iceland

Nadere informatie

Market Access in Nederland

Market Access in Nederland Market Access in Nederland LYSIAC BV Utrechtseweg 9 3704 HA Zeist The Netherlands tel: +31 30 275 1746 mail: info@lysiac.nl web: www.lysiac.nl Advies, analyse en training voor betere toegang tot de optimale

Nadere informatie

toerisme in cijfers tourism in figures aantal overnachtingen naar logiesvorm 2011 number of overnight stays by type of accommodation 2011

toerisme in cijfers tourism in figures aantal overnachtingen naar logiesvorm 2011 number of overnight stays by type of accommodation 2011 in cijfers tourism in figures 2011 XL 01 aantal overnachtingen naar logiesvorm 2011 number of overnight stays by type of accommodation 2011 Kennisbeheer Juni 2012 2 AANTAL OVERNACHTINGEN NAAR LOGIESVORM,

Nadere informatie

De groeiende informele arbeidsmarkt: is zwart werk onmisbaar?

De groeiende informele arbeidsmarkt: is zwart werk onmisbaar? De groeiende informele arbeidsmarkt: is zwart werk onmisbaar? Prof dr Joanne van der Leun, Leiden Law School Met dank aan Piet Renooy, Regioplan Amsterdam DE STAAT VAN NEDERLAND, 22 september 2014 Informele

Nadere informatie

Toerisme in cijfers Tourism in figures XL

Toerisme in cijfers Tourism in figures XL www.milo-profi.com 2014 Toerisme in cijfers Tourism in figures XL overnachtingen huurlogies via verhuurkantoren aan de kust 2014 overnight stays in accommodations for rent by rental agencies at the coast

Nadere informatie

toerisme in cijfers tourism in figures 2011 08 aantal aankomsten naar logiesvorm 2011 number of arrivals by type of accommodation 2011

toerisme in cijfers tourism in figures 2011 08 aantal aankomsten naar logiesvorm 2011 number of arrivals by type of accommodation 2011 in cijfers tourism in figures 2011 XL 08 aantal aankomsten naar logiesvorm 2011 number of arrivals by type of accommodation 2011 Kennisbeheer Juni 2012 2 AANTAL AANKOMSTEN NAAR LOGIESVORM, 2011 Tabel P.

Nadere informatie

Soorten uitwisselingen binnen het EJTN Exchange Programme Regulier uitwisselingsprogramma van twee weken (24 plaatsen, kosten 400)

Soorten uitwisselingen binnen het EJTN Exchange Programme Regulier uitwisselingsprogramma van twee weken (24 plaatsen, kosten 400) Soorten uitwisselingen binnen het EJTN Exchange Programme Regulier uitwisselingsprogramma van twee weken (24 plaatsen, kosten 400) U bent werkzaam als rechter, raadsheer, officier van justitie of advocaat-generaal;

Nadere informatie

Salderen en Zelflevering in Nederland De impact van salderen op de economische groei & overheidsinkomsten. Dr. Ronald Franken 19/06/2012

Salderen en Zelflevering in Nederland De impact van salderen op de economische groei & overheidsinkomsten. Dr. Ronald Franken 19/06/2012 Salderen en Zelflevering in Nederland De impact van salderen op de economische groei & overheidsinkomsten Dr. Ronald Franken 19/06/2012 We will make electricity so cheap that only the rich will burn candles.

Nadere informatie

Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013

Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013 Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013 XL 14 aankomsten huurlogies via verhuurkantoren aan de kust 2013 arrivals in accommodations for rent by rental agencies at the coast 2013 Kennisbeheer u i 2014

Nadere informatie

Korsakov in België: veel zorg of veel zorgen?

Korsakov in België: veel zorg of veel zorgen? Korsakov in België: veel zorg of veel zorgen? Bart Schepers UPC Sint-Kamillus Bierbeek Doel 1. Is België een goede leerling? Hoe goed is de zorg voor korsakovpatiënten vandaag georganiseerd? 2. Beschrijven

Nadere informatie

toerisme in cijfers tourism in figures 2011

toerisme in cijfers tourism in figures 2011 toerisme in cijfers tourism in figures 2011 XL 15 Evolutie aankomsten inclusief huurlogies via verhuurkantoren aan de kust, 2007-2011 Trend arrivals, accommodations for rent by rental agencies at the coast

Nadere informatie

Einde aan "roaming-afzetterij": tarieven voor sms-en, bellen en internetten vanuit het buitenland vanaf vandaag een stuk lager dankzij EU-maatregelen

Einde aan roaming-afzetterij: tarieven voor sms-en, bellen en internetten vanuit het buitenland vanaf vandaag een stuk lager dankzij EU-maatregelen IP/09/1064 Brussel, 1 juli 2009 Einde aan "roaming-afzetterij": tarieven voor sms-en, bellen en internetten vanuit het buitenland vanaf vandaag een stuk lager dankzij EU-maatregelen Met ingang van vandaag

Nadere informatie

Co-sourcing : beroepsmobiliteit over de grenzen van de eigen organisatie heen

Co-sourcing : beroepsmobiliteit over de grenzen van de eigen organisatie heen Co-sourcing : beroepsmobiliteit over de grenzen van de eigen organisatie heen Langer, leuker en zinvol aan het werk! 19 juni 2015 EU (28 countries) Iceland Sweden Switzerland Norway Germany Estonia Denmark

Nadere informatie

Co-sourcing: beroepsmobiliteit over de organisationele grenzen heen.

Co-sourcing: beroepsmobiliteit over de organisationele grenzen heen. Co-sourcing: beroepsmobiliteit over de organisationele grenzen heen. Langer, leuker en zinvol aan het werk! 27 maart 2015 EU (28 countries) Iceland Sweden Switzerland Norway Germany Estonia Denmark Netherlands

Nadere informatie

Expertisecentrum Europees Recht. De nieuwe QMVstemregels. uitgelegd. Liesbeth A Campo (BZ/DJZ-ER) Den Haag 20 november 2014

Expertisecentrum Europees Recht. De nieuwe QMVstemregels. uitgelegd. Liesbeth A Campo (BZ/DJZ-ER) Den Haag 20 november 2014 Expertisecentrum Europees Recht De nieuwe QMVstemregels uitgelegd Liesbeth A Campo (BZ/DJZ-ER) Den Haag 20 november 2014 Inhoud Basisregels volgens Lissabon Nieuw Ioannina-mechanisme Bijzondere situaties

Nadere informatie

HUIDIGE STATUS. HuidigeBlue&MeTomTom geïntroduceerdop PuntoEvo in 2009 en nuleverbaarop 6 modellen

HUIDIGE STATUS. HuidigeBlue&MeTomTom geïntroduceerdop PuntoEvo in 2009 en nuleverbaarop 6 modellen BLUE&ME TOMTOM 2 Parts&Services Accessoire Marketing Fiat Group Automobiles Nertherlands B.V. Accessories Marketing, Mei 2011 20 Novembre, 2010 HUIDIGE STATUS MITO GIULIETTA 500 PUNTO EVO DOBLO QUBO F.L.

Nadere informatie

FACTSHEETshort PEPPERS

FACTSHEETshort PEPPERS FACTSHEETshort PEPPERS Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts15@gmail.com Paprika s: Nederland verliest terrein aan Spanje Export Nederland dit jaar fors gedaald De Nederlands export

Nadere informatie

Indirecte belastingen en de digitale wereld

Indirecte belastingen en de digitale wereld Indirecte belastingen en de digitale wereld https://www.anderetijden.nl/aflevering/566/de-komst-van-de-btw (20:55) Agenda EU-wetgever en digitale wereld Hof van Justitie en digitale wereld Kansen Conclusie

Nadere informatie

Een sterk en stil type

Een sterk en stil type Techstyle Eilanden Een sterk en stil type We hebben onze uitgebreide ervaring in plafonds en onze baanbrekende kennis van de gespecialiseerde productie van textiel ingezet om een plafondoplossing te creëren

Nadere informatie

FACTSHEET WORLDWIDE INTERNATIONAL TRADE Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; ;

FACTSHEET WORLDWIDE INTERNATIONAL TRADE Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; ; FACTSHEET WORLDWIDE INTERNATIONAL TRADE Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com MET AANDEEL VAN 3% GAAT VERENIGD KONINKRIJK DE STIJD AAN VK en USA: beide grote negatieve

Nadere informatie

Opleidingen en Trainingen VVCM

Opleidingen en Trainingen VVCM Opleidingen en Trainingen VVCM Even voorstellen 2 Hans Reitsma Ondernemer Bestuurder VVCM Student CCM (inmiddels module 2) De VVCM Circa 1.000 leden Credit Management Evenementen Uitgever Blad De Credit

Nadere informatie

Netherlands: Import stonefruit (in 1000 ton; source: CBS) - Nectarines Paeches Plums

Netherlands: Import stonefruit (in 1000 ton; source: CBS) - Nectarines Paeches Plums FACTSHEET STEENFRUIT Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; jankeesboon15@gmail.com MARKT STEENFRUIT GROEIT Maar niet in Nederland Grootse deel van import in Nederland wordt weer gere-exporteerd

Nadere informatie

Walkie Talkie APMP100. Gebruiksaanwijzing

Walkie Talkie APMP100. Gebruiksaanwijzing Walkie Talkie APMP100 Gebruiksaanwijzing Inhoudsopgave 1. Veiligheid 1.1 Beoogd gebruik 1. Pictorgrammen in deze handleiding 1. Algemene veiligheidsvoorschriften. Voorbereiding voor gebruik.1 Uitpakken.

Nadere informatie

HANDLEIDING VOICE/DATA SIM USA (USA- 3GB-60DAYS)

HANDLEIDING VOICE/DATA SIM USA (USA- 3GB-60DAYS) HANDLEIDING VOICE/DATA SIM USA (USA- 3GB-60DAYS) Copyright 2017. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar

Nadere informatie

Duurzame Palmolie. Ontwikkelingen Nederland, Europa, Wereldwijd. 3 September Eddy Esselink

Duurzame Palmolie. Ontwikkelingen Nederland, Europa, Wereldwijd. 3 September Eddy Esselink Duurzame Palmolie Ontwikkelingen Nederland, Europa, Wereldwijd 3 September 2015 Eddy Esselink MVO - - de ketenorganisatie voor oliën en vetten 2 MVO - - de ketenorganisatie voor oliën en vetten Belangenbehartiger

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland 1 Tabel 2A: Voornaamste exportpartners Zuid-Afrika (bedragen x 1.000 euro) Importers Exported value in 2014 Exported value in 2015 Exported value in

Nadere informatie

Service. ASSA ABLOY, the global leader in door opening solutions

Service. ASSA ABLOY, the global leader in door opening solutions Service ASSA ABLOY, the global leader in door opening solutions www.besam.be Service van wereldniveau Kiest u voor Besam, dan kunt u rekenen op onze wereldwijde service met lokale, gecertificeerde en deskundige

Nadere informatie

Plan van aanpak. Verdringing van Henk? 10-12-13. Code Oranje voor vrij werkverkeer binnen EU-transportsector?

Plan van aanpak. Verdringing van Henk? 10-12-13. Code Oranje voor vrij werkverkeer binnen EU-transportsector? Code Oranje voor vrij werkverkeer binnen EU-transportsector? Context sinds 2004: hoge en lage lonen lidstaten 271 2008 GDP per inhabitant Index where the average of the 27 EU-countries is 100 137 135 123

Nadere informatie

De ouder wordende drugsgebruiker

De ouder wordende drugsgebruiker De ouder wordende drugsgebruiker ervaringen uit het 'Better Treatment foraging Drug User (BETRAD)' project Eberhard Schatz (Regenboog Groep) 3e Nederlandse Harm Reduction Congres PROGRAM VAN VANDAAG -

Nadere informatie

Europese Agenda Stad. Nicolaas Beets. Speciaal Gezant voor de. Eindhoven

Europese Agenda Stad. Nicolaas Beets. Speciaal Gezant voor de. Eindhoven Europese Agenda Stad Nicolaas Beets Speciaal Gezant voor de Europese Agenda Stad Eindhoven 23 mei 2017 https://english.eu2016.nl/documents/videos/2016/05/30/urban-agenda Europese Agenda Stad De Europese

Nadere informatie

Lichtregulering BREEAM-NL

Lichtregulering BREEAM-NL Lichtregulering DOEKTYPEN MET GLARE KLASSE 3 MET GEMETALLISEERDE ACHTERZIJDE Lichtregulering Wat is DOEKTYPEN MET GLARE KLASSE 3 ZONDER GEMETALLISEERDE ACHTERZIJDE 4636 diamond 6058 4724 0589 5925 0859

Nadere informatie

Asparagus: Acreage and companies in the Netherlands

Asparagus: Acreage and companies in the Netherlands FACTSHEET ASARAGUS Areaal Nederland groeit niet meer In 2012 is er een einde gekomen aan het gestaag groeien van het areaal asperges in Nederland. Het CBS registreerde vorig jaar een areaal van 2.890 ha.

Nadere informatie

BESCHEIDEN ROL NEDERLAND IN WERELDMARKT WALNOTEN

BESCHEIDEN ROL NEDERLAND IN WERELDMARKT WALNOTEN FACTSHEET WALNOTEN Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com BESCHEIDEN ROL NEDERLAND IN WERELDMARKT WALNOTEN Wereldhandel in noten: 20 miljard euro waarvan 2 miljard walnoten.

Nadere informatie

4e Post EAUN Meeting. Men s Health. Willem de Blok Verpleegkundig specialist oncologie-urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Board member EAUN

4e Post EAUN Meeting. Men s Health. Willem de Blok Verpleegkundig specialist oncologie-urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Board member EAUN 4e Post EAUN Meeting Men s Health Willem de Blok Verpleegkundig specialist oncologie-urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Board member EAUN Weergave presentatie Ian Banks 14-6-2011 Brussel Men s Health

Nadere informatie

Studeren in het Buitenland 2016-17. International Office Geesteswetenschappen

Studeren in het Buitenland 2016-17. International Office Geesteswetenschappen Studeren in het Buitenland 2016-17 International Office Geesteswetenschappen PROGRAMMA International Office GW: Monique Hanrath (en Gerdien Ramaker) Studieadviseur: Stefan Vuurens Student: Tijn Sinke Vragen,

Nadere informatie

Infographic: bellen vanuit Nederland naar Nederland + Top 10 handelspartners (FLEX) INTERN. 0 ct

Infographic: bellen vanuit Nederland naar Nederland + Top 10 handelspartners (FLEX) INTERN. 0 ct Infographic: bellen vanuit Nederland naar Nederland + Top 10 handelspartners (FLEX) INTERN 1 NL DE BE UK FR CN USA SE ES PT BR Abonnementskosten FirmTel MOBILE Per maand 5.00 Firmtel SENS Per maand 14.75

Nadere informatie

Masterclass HET BEHEER VAN ONS LANDSCHAP HET SPEL & DE KNIKKERS

Masterclass HET BEHEER VAN ONS LANDSCHAP HET SPEL & DE KNIKKERS Masterclass HET BEHEER VAN ONS LANDSCHAP HET SPEL & DE KNIKKERS PROGRAMMA: Rob van Apeldoorn (Alterra) Carla Grashof Bokdam (Alterra) Michiel Purmer (Natuurmonumenten) Raymond Schrijver (Alterra) BEHEER

Nadere informatie

More info: ,

More info: , FACTSHEET MUSHROOMS More info: JanKeesBoon15@gmail.com, +31 6 54 687 684, www.fruitandvegetablefacts.com CHAMPIGNONS Nederland wereldwijd een belangrijke speler Wereldwijd gezien laat de grensoverschrijdende

Nadere informatie

Lichtregulering BREEAM-NL

Lichtregulering BREEAM-NL Lichtregulering BREEAM-NL Lichtregulering Wat is BREEAM-NL BREEAM-NL is een beoordelingsmethode waarmee de duurzaamheidsprestaties van een gebouw kunnen worden bepaald. BREEAM is ontwikkeld door de Engelse

Nadere informatie

Betalingsverkeer in Nederland. Mr G. Boudewjn Amsterdam 5 juli 2018

Betalingsverkeer in Nederland. Mr G. Boudewjn Amsterdam 5 juli 2018 Betalingsverkeer in Nederland Mr G. Boudewjn Amsterdam 5 juli 2018 Banken werken op collectieve aspecten van de betaalinfrastructuur samen Currence opgericht 1 januari 2005: eigenaar nationale collectieve

Nadere informatie

Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013. 03 aantal overnachtingen naar verblijfsmotief 2013 number of overnight stays by motive of stay 2013

Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013. 03 aantal overnachtingen naar verblijfsmotief 2013 number of overnight stays by motive of stay 2013 Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013 XL 03 aantal overnachtingen naar verblijfsmotief 2013 number of overnight stays by motive of stay 2013 Ju i 2014 2 AANTAL OVERNACHTINGEN NAAR VERBLIJFSMOTIEF,

Nadere informatie

Lawapan Houten wandpanelen

Lawapan Houten wandpanelen Systeem overzicht uitgangspunten: veelzijdig, praktisch, oog voor detail en door slim gebruik te maken van grondstoffen. Belgium Dit heeft geresulteerd in 2 modellen voor wanden. Bulgaria Croatia / Slovenia

Nadere informatie

B&M TOMTOM LIVE: ,- Inclusief Cradle t.b.v. montage in optiepoort 54K of 68R

B&M TOMTOM LIVE: ,- Inclusief Cradle t.b.v. montage in optiepoort 54K of 68R ONDERDEELNUMMERS en CONSUMENTENPRIJZEN B&M TOMTOM LIVE: 71806238 369,- Inclusief Cradle t.b.v. montage in optiepoort 54K of 68R LOSSE CRADLE: 50926347 55,- Voor gebruik in geval van breuk ZUIGNAP KIT:

Nadere informatie

Nationaal beleid voor transport veiligheid. Pieter van Vliet

Nationaal beleid voor transport veiligheid. Pieter van Vliet Nationaal beleid voor transport veiligheid Pieter van Vliet Zonder transport geen economische ontwikkeling Nationaal Verkeer en VervoersPlan: Nota mobiliteit 2002 2020 Meerjaren planning van infrastructuur

Nadere informatie

Houten Grill systemen

Houten Grill systemen Houten Grill systemen Houten Grill systemen Natuurlijk design en akoestisch comfort De Grill elementen voor plafond en wand zijn een ideale akoestische oplossing met een natuurlijke uitstraling. De flexibiliteit

Nadere informatie

Visie op 2010. Frans de Jong, directievoorzitter. Rabobank West Betuwe

Visie op 2010. Frans de Jong, directievoorzitter. Rabobank West Betuwe Visie op 21 Frans de Jong, directievoorzitter 1 Rabobank West Betuwe Programma Welkomstwoord: directievoorzitter Frans de Jong Visie op 21: Allard Bruinshoofd Gelegenheid tot vragen en afsluitende borrel

Nadere informatie

FACTSHEET CUT FLOWERS RUSSIA import jan-may 2015

FACTSHEET CUT FLOWERS RUSSIA import jan-may 2015 IMPORT IN MILLION DOLLAR Factsheet RUSSIA cut flowers FACTSHEET CUT FLOWERS RUSSIA import Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com RUSSISCHE IMPORT SNIJBLOEMEN BEGIN DIT

Nadere informatie

Migratie en de welvaartsstaat: is er sprake van aanzuigeffecten? Bart Meuleman (bart.meuleman@soc.kuleuven.be)

Migratie en de welvaartsstaat: is er sprake van aanzuigeffecten? Bart Meuleman (bart.meuleman@soc.kuleuven.be) Migratie en de welvaartsstaat: is er sprake van aanzuigeffecten? Bart Meuleman (bart.meuleman@soc.kuleuven.be) Inleiding Onderliggende assumptie gemaakt door aantal beleidsmakers: Sociaal beleid mag niet

Nadere informatie

KANSEN IN EEN SNEL VERANDERENDE MARKT. BOVAG - Erik Stern NOVE - Erik de Vries

KANSEN IN EEN SNEL VERANDERENDE MARKT. BOVAG - Erik Stern NOVE - Erik de Vries KANSEN IN EEN SNEL VERANDERENDE MARKT BOVAG - Erik Stern NOVE - Erik de Vries ONTWIKKELING VERKOOP MOTORBRANDSTOFFEN 15.000 Verkoop van motorbrandstoffen in Nederland 2006-2015 (liters x 106) 14.250 14006

Nadere informatie

Lawapan Houten plafondpanelen

Lawapan Houten plafondpanelen Systeem overzicht veelzijdig, praktisch, oog voor detail, slim gebruik te maken van grondstoffen en montage met T-profielen. Belgium Dit heeft geresulteerd in 4 modellen voor plafonds. Bulgaria Croatia

Nadere informatie

Aanpak criminaliteit: wat leren we?

Aanpak criminaliteit: wat leren we? Aanpak criminaliteit: wat leren we? Mechelen, 9/12/2015 Eddy De Raedt, Beleidsadviseur van de algemeen directeur Federale Gerechtelijke Politie The boiled frog 1 Context - Jaren 90: - Operationele dossiers

Nadere informatie

Houten Lineaire panelen

Houten Lineaire panelen Houten Lineaire panelen Houten Lineaire Panelen Natuurlijk design en akoestiek Wanden en plafonds zijn essentieel voor het bereiken van akoestisch comfort en zijn sfeerbepalend voor een ruimte. Bij toepassing

Nadere informatie

ivat Invoice Gebruikers handleiding 2015 1. Starten Om ivat Invoice te starten, ga naar www.vatat.com Onder my ivat login selecteer ivat Invoice

ivat Invoice Gebruikers handleiding 2015 1. Starten Om ivat Invoice te starten, ga naar www.vatat.com Onder my ivat login selecteer ivat Invoice ivat Invoice Gebruikers handleiding 2015 1. Starten Om ivat Invoice te starten, ga naar www.vatat.com Onder my ivat login selecteer ivat Invoice Geef uw login en paswoord in. Lees de gebruikdersvoorwaarden

Nadere informatie

Welkom. Tips voor debiteurenbeheer en incasso Hilde Malyster

Welkom. Tips voor debiteurenbeheer en incasso Hilde Malyster Welkom Tips voor debiteurenbeheer en incasso Hilde Malyster Reach the ultimate balance between maximized sales and minimized risks. 4 Weet met wie je zaken doet Controleer klant voor overeenkomst Financïele

Nadere informatie

Het voordeel van een gesloten verwarmingssysteem. White paper

Het voordeel van een gesloten verwarmingssysteem. White paper Het voordeel van een gesloten verwarmingssysteem White paper Flamco B.V. November 2016 Gesloten tegenover open verwarmingssystemen Verwarmings- en koelinstallaties maken gebruik van water voor de energieoverdracht

Nadere informatie

Aardbeien voor Nederland groeiproduct, maar in 2013 even niet

Aardbeien voor Nederland groeiproduct, maar in 2013 even niet FACTSHEET AARDBEIEN Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com Aardbeien voor Nederland groeiproduct, maar in 2013 even niet Aan de groei van de Nederlandse aardbeien productie

Nadere informatie

Waar voor je geld 2014

Waar voor je geld 2014 Voka studie Waar voor je geld 2014 Stijn Decock Hoofdeconoom Voka, Vlaams Netwerk van Ondernemingen 47 indicatoren Micro-economische indicatoren: #dagen nodig om onderneming te starten, #start-up procedures,

Nadere informatie

EmissieRegistratie door een buitenlandse bril

EmissieRegistratie door een buitenlandse bril EmissieRegistratie door een buitenlandse bril Emissiesymposium 2015 Joost van den Roovaart Inhoud Buitenlandse toepassingen Relatie emissies waterkwaliteit Oproep Nederlandse EmissieRegistratie Gestart

Nadere informatie

Uitdagingen op het vlak van recyclage in een geglobaliseerd Europa

Uitdagingen op het vlak van recyclage in een geglobaliseerd Europa Uitdagingen op het vlak van recyclage in een geglobaliseerd Europa Mathieu BERTHOUD - COO SITA NEWS SITA NEWS I 1 Grondstoffen worden steeds schaarser met een toenemende nood tot spaarzaamheid en recyclage

Nadere informatie

FACTSHEET RUSSIA IMPORT OCTOBER 2014

FACTSHEET RUSSIA IMPORT OCTOBER 2014 Factsheet Russia (october ) FACTSHEET RUSSIA IMPORT OCTOBER Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com RUSLAND: GAT NA BOYCOT IMPORT VERSE GROENTEN EN FRUIT MAAR VOOR EEN

Nadere informatie

Project optimalisatie competitiestructuur. Eredivisie, Eerste Divisie, KNVB beker en JC Schaal Oktober 2016

Project optimalisatie competitiestructuur. Eredivisie, Eerste Divisie, KNVB beker en JC Schaal Oktober 2016 Project optimalisatie competitiestructuur Eredivisie, Eerste Divisie, KNVB beker en JC Schaal Oktober 2016 Project Aanleiding Doel Proces Winnaars van Morgen Strategisch plan Eredivisie CV Vijfjarenplan

Nadere informatie

Financiele instellingen en het herstel van de economie

Financiele instellingen en het herstel van de economie Financiele instellingen en het herstel van de economie Inhoudsopgave. 1. Rol financiële sector bij B2B kredietverlening 3 2. Balans tussen vertrouwen en krediet 4 3. Risicovrij bankieren bestaat niet 5

Nadere informatie

Invend bespaart klanten geld

Invend bespaart klanten geld Invend bespaart klanten geld Het verminderen van verbruik zonder afbreuk van beschikbaarheid Invend maakt een beter beheer van industriële verbruiksartikelen met een hoge omloopsnelheid mogelijk, wat een

Nadere informatie

INFOSHOP Het CAF in Europa Patrick Staes

INFOSHOP Het CAF in Europa Patrick Staes INFOSHOP Het CAF in Europa Patrick Staes Doelstelling van de studie De evolutie in het gebruik van het CAF in de Europese administraties nagaan sinds de herfst van 2003 1. kijken hoe het CAF wordt gepromoot

Nadere informatie

Factsheet ESPAD 2011

Factsheet ESPAD 2011 Factsheet ESPAD 0 Het gebruik van alcohol, tabak en drugs onder Nederlandse scholieren vergeleken met de rest van Europa. De ESPAD studie Het belangrijkste doel van de European School Survey Project on

Nadere informatie

FACTSHEET PEARS & APPLES IMPORT RUSSIA EXPORT EU COUNTRIES

FACTSHEET PEARS & APPLES IMPORT RUSSIA EXPORT EU COUNTRIES Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com FACTSHEET PEARS & APPLES IMPORT RUSSIA EXPORT EU COUNTRIES BOYCOT RUSLAND:460.000 ton minder appels en 165.000 ton minder peren

Nadere informatie

Uw Contact Center In de Cloud

Uw Contact Center In de Cloud Uw Contact Center In de Cloud Inbound / ACD Outbound CTI Chat (multi-session) IVR / Self Service Quality Management / Recording Customer Satisfaction Surveys Queue Optimization Reporting CRM Integration

Nadere informatie

5 Nov 2013 Politiecongres Koen Ricour, TISPOL President TISPOL Verkeerspolitie in Europa

5 Nov 2013 Politiecongres Koen Ricour, TISPOL President TISPOL Verkeerspolitie in Europa 5 Nov 2013 Politiecongres 2013 @Turnhout Koen Ricour, TISPOL President TISPOL Verkeerspolitie in Europa 1. Wat is TISPOL? 2. Hoe werken we? 3. Projecten en Activiteiten 4. Technologie WG 5. Video Samenvatting

Nadere informatie

FOCUS OP HARDBAAR GELAKT GLAS LACOBEL T

FOCUS OP HARDBAAR GELAKT GLAS LACOBEL T Glas voor decoratie FOCUS OP HARDBAAR GELAKT GLAS 2 AGC Glass Europe introduceert Deep Black ITALIË CUNEO, VIDRE NEGRE - GEVELBEKLEDING, DEEP BLACK 3... het hardste lakglas Succesverhaal krijgt extra kleur

Nadere informatie

FACTSHEET Grapes: special India HScode 08 06 10 (10)

FACTSHEET Grapes: special India HScode 08 06 10 (10) FACTSHEET Grapes: special India HScode 08 06 10 (10) Summery India was sinds 2000 sterk in opkomst als exporteur van druiven. In 2000 ging het nog om een hoeveelheid van 16.000 ton en in 2008 bereikte

Nadere informatie

Windenergie; werking en perspectief

Windenergie; werking en perspectief Windenergie; werking en perspectief Jos Beurskens Den Haag 30 mei 2012 www.ecn.nl Energiedichtheid van wind P wind = ½..V 3 [W/m 2 ] Windsnelheid (m/s) Windsnelhed (Watt/m²) 3 16 V (m/s) 6 130 12 1035

Nadere informatie

Inhoud. Wat is EUMA? Wat betekent EUMA voor haar leden? EUMA NL

Inhoud. Wat is EUMA? Wat betekent EUMA voor haar leden? EUMA NL Inhoud Wat is EUMA? Wat betekent EUMA voor haar leden? EUMA NL Wat is EUMA? European Management Assistants Opgericht in 1974 Internationaal kwaliteitsnetwerk van ca. 1.500 professionele management ondersteuners

Nadere informatie

Achtergrond informatie Den Haag Culturele Hoofdstad 2018 The Hague ECOC- European Capital of Culture

Achtergrond informatie Den Haag Culturele Hoofdstad 2018 The Hague ECOC- European Capital of Culture Achtergrond informatie Den Haag Culturele Hoofdstad 2018 The Hague ECOC- European Capital of Culture In 2018 is Nederland samen met Malta aan de beurt om een stad voor te dragen als Europese Culturele

Nadere informatie

Implemetatie van de Nitraatrichtlijn in Europa, waar staan we?

Implemetatie van de Nitraatrichtlijn in Europa, waar staan we? Implemetatie van de Nitraatrichtlijn in Europa, waar staan we? Sint-Laureins, 19 april 2010 Jeroen Casaer Sectorhoofd nitraten Dienst Landbouw, bosbouw en Bodem DG Milieu Europese Commissie Inhoud Sleutelbepalingen

Nadere informatie

Het bruto binnenlands product per inwoner in Gelderland (inter)nationaal vergeleken

Het bruto binnenlands product per inwoner in Gelderland (inter)nationaal vergeleken Het bruto binnenlands product per inwoner in Gelderland (inter)nationaal vergeleken Het bruto binnenlands product (BBP) van een land is de som van alle binnenlands geproduceerde goederen en diensten. De

Nadere informatie

Topline Houten wand- en plafondpanelen

Topline Houten wand- en plafondpanelen Topline Houten wand- en plafondpanelen Topline - Houten wand- en plafondpanelen Natuurlijk design en akoestisch comfort Wanden en plafonds zijn essentieel voor het bereiken van akoestisch comfort en zijn

Nadere informatie

toerisme in cijfers tourism in figures 2010

toerisme in cijfers tourism in figures 2010 in cijfers tourism in figures 2010 XL 02 evolutie overnachtingen naar logiesvorm 2006-2010 trend in the number of overnight stays by type of accommodation 2006-2010 planning & onderzoek Juni 2011 (coverfoto:

Nadere informatie

Metalen Houtprint Een natuurlijke uitstraling

Metalen Houtprint Een natuurlijke uitstraling Metalen Houtprint Een natuurlijke uitstraling De metalen houtprints combineren de voordelen van Luxalon metalen plafonds met de uitstraling van natuurlijk hout. Onze lineaire plafondsystemen zijn nu verkrijgbaar

Nadere informatie

Principale Componenten Analyse:

Principale Componenten Analyse: Principale Componenten Analyse: Doelstellingen: dimensiereductie inzicht in de variabiliteit van de data dataexploratie PCA is een transformatie: van p oorspronkelijke variabelen naar p PC s ˆΣ Σ variantie

Nadere informatie

FACTSHEET RUSSIA Import january-july 2015

FACTSHEET RUSSIA Import january-july 2015 in 1.000 tonnes Factsheet RUSSIA import january-july FACTSHEET RUSSIA Import january-july Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com RUSSISCHE IMPORT GROENTEN EN FRUIT TOT

Nadere informatie

Credit Risk Management in een internationale omgeving

Credit Risk Management in een internationale omgeving in een internationale omgeving 5 e Jaarcongres Credit Management Algemeen LeasePlan Corporation: Historie Profiel Internationale omgeving Risk Management Historie LeasePlan Corporation 1963 - Start LeasePlan

Nadere informatie

Pact Vanuit het oogpunt van economische en maatschappelijke valorisatie besteedt Vlaanderen tegen % van zijn BBP aan O&O.

Pact Vanuit het oogpunt van economische en maatschappelijke valorisatie besteedt Vlaanderen tegen % van zijn BBP aan O&O. Doelstelling Kernindicatoren Definitie(s) 4.1 Vanuit het oogpunt van economische en maatschappelijke valorisatie besteedt Vlaanderen tegen 2020 3% van zijn BBP aan O&O. Innovatie Output Indicator (IOI)

Nadere informatie

Het nieuwe Dormer logo een toelichting

Het nieuwe Dormer logo een toelichting Het nieuwe Dormer logo een toelichting Het nieuwe Dormer logo een toelichting In 2014 zijn Dormer Tools en Pramet Tools samen gegaan onder de naam Dormer Pramet. Waardoor een nieuw bedrijfslogo is ontstaan.

Nadere informatie

Nederlandse norm NEN-EN (en) Derivatives from coal pyrolysis - Terminology

Nederlandse norm NEN-EN (en) Derivatives from coal pyrolysis - Terminology Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Invend bespaart klanten geld

Invend bespaart klanten geld Invend bespaart klanten geld Hoe Invend klanten geld bespaart Invend is een volledig beheerde industriële goederen uitgifte service die helpt klanten geld te besparen. Opslag Inkoop Productie/Onderhoud

Nadere informatie

ROI DRIVEN INTERNET MARKETING AGENCY IN VOGELVLUCHT

ROI DRIVEN INTERNET MARKETING AGENCY IN VOGELVLUCHT ROI DRIVEN INTERNET MARKETING AGENCY IN VOGELVLUCHT Meer dan 11 jaar ROI gefocust als agency Full service strategisch tactisch - operationeel 45 professionals vanuit 2 kantoren Hoofdkantoor in Breda, Nederland

Nadere informatie

FACTSHEET PLUMS SHORT VERSION

FACTSHEET PLUMS SHORT VERSION FACTSHEET PLUMS SHORT VERSION Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com WERELDHANDEL IN PRUIMEN GROIET MAAR IN 2014 EVEN(?) NIET - Jaarlijks wordt er 700 miljoen ton

Nadere informatie

FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid,

FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid, FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid, @ FORUM, Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling, september 29 Samenvatting De werkloosheid onder de 1 tot 2 jarige Nederlanders is in het 2 e kwartaal van 29 met

Nadere informatie

Baffle Plafonds. Baffle plafondsysteem type durlum POLYLAM SYSTEEMOVERZICHT STANDAARD

Baffle Plafonds. Baffle plafondsysteem type durlum POLYLAM SYSTEEMOVERZICHT STANDAARD C STNDRD De verticale baffle POLYLM is verticaal baffle systeem met een perfecte lineaire look en uitstekende akoestische prestaties. De baffles zorgen voor voldoende verlichting, akoestiek en esthetische

Nadere informatie

IMEC: Hubert De Neve EVP Human Resources

IMEC: Hubert De Neve EVP Human Resources IMEC: PASSIE VOOR TALENT Hubert De Neve EVP Human Resources HUBERT DE NEVE THE EMBEDDED INTERNET: 4 DE GENERATIE 15B Devices Pervasive Ubiquitous Researchers Many Mainframes Servers, PC s Cell Phones Embedded

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN-EN-ISO 3327 (en) Hardmetals - Determination of transverse rupture strength (ISO 3327:2009,IDT)

Nederlandse norm. NEN-EN-ISO 3327 (en) Hardmetals - Determination of transverse rupture strength (ISO 3327:2009,IDT) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie