risicoprofiel veiligheid Dimence versie

Transcriptie

1 Risicoprofiel Veiligheid Dimence risicoprofiel veiligheid Dimence versie Dimence staat voor een veilige en risicobewuste manier van werken. Daarbij gaat het om de inhoud van de zorg en om de wijze waarop zorgverleners (medewerkers) werken en de zorgontvangers (patiënten) de behandeling krijgen. In het integraal veiligheidsbeleid van Dimence staan de uitgangspunten die veiligheid aangaan en die Dimence als succesfactoren heeft aangemerkt voor het realiseren van de veiligheid van medewerkers en patiënten. De Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie) heeft in 2010 inspecties uitgevoerd op gebied van agressiebeleid in de GGZ. Uit resultaten van de inspecties blijkt dat een goede risicoanalyse op het moment van plaatsing en per afdeling vaak ontbreekt. Op basis van een goede risicoanalyse kunnen verbeteringen worden doorgevoerd, geëvalueerd en bijgesteld. Het risicoprofiel veiligheid voorziet in deze noodzaak van een risicoanalyse. Doelen van het risicoprofiel veiligheid Dimence Met het risicoprofiel veiligheid Dimence kunnen we: a) inzicht in de reële risico s van teams krijgen. b) de juiste stappen nemen om vermijdbare risico s te verkleinen c) incidenten voorkomen d) preventief werken e) risico s structureel aanpakken in plaats van ad hoc reageren f) de veiligheidsstandaard voor heel Dimence vaststellen g) eenheid creëren, alle teams beoordelen hun eigen veiligheidsrisico s aan de hand van dezelfde meetlat Ten eerste brengt het risicoprofiel veiligheid gedetailleerd in kaart of de werkplek(-inrichting) en de werkwijze met betrekking tot (sociale) veiligheid optimaal is in het eigen team en voor de eigen doelgroep van het team. Ten tweede worden mogelijke aanpassingen/verbeteringen op het gebied van organisatie van het (eigen) werk en het gebouw bedacht die kunnen helpen om veiligheid te verhogen. Ten derde vragen wij in het risicoprofiel veiligheid in gelijke mate naar de inbreng van medewerkers en van patiënten. Beide groepen zijn in de zorgverlening op elkaar aangewezen en hebben dus ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de veiligheid in dit proces. Ieder op de eigen manier en naar eigen vermogen. Het uitgangspunt voor deze visie is het begrip wederkerigheid. Mijn veiligheid is jouw veiligheid. Patiënten en hulpverleners (en daar verstaan wij ook interne dienstverleners onder) mogen van elkaar verwachten dat zij zich aan afspraken houden, elkaar op een respectvolle manier bejegenen, luisteren naar de wensen, etc. Wat gij niet wil dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet passen we hier toe. Risico-inventarisatie en -evaluatie versus risicoprofiel veiligheid Deze 2 documenten zijn verschillend. Dat wil zeggen een risico-inventarisatie en evaluatie is breed opgezet en gaat in op alle mogelijke risico s op de gebieden veiligheid, gezondheid en welzijn die medewerkers tegenkomen in hun werk. Dit document blijft bij een oppervlakkiger signaleren van alle risico s. Hierbij worden alleen de medewerkers betrokken. Sociale veiligheid is bij de risico-inventarisatie en -evaluatie dus slechts één van de onderwerpen. In een risicoprofiel veiligheid wordt dit aspect sociale veiligheid uitgediept. Bij de inzet van de risico-inventarisatie en -evaluatie en het risicoprofiel veiligheid wordt zo samengewerkt dat is uitgesloten dat 2 keer dezelfde informatie wordt opgevraagd. Teamniveau Het risicoprofiel veiligheid Dimence wordt per team afgenomen. Per locatie zijn zoveel risicoprofielen als er teams zijn. Voor de ambulante medewerkers die op pad gaan naar patiënten is daarnaast een ander instrument in ontwikkeling wat meer ingaat op de solistische werkwijze. Het risicoprofiel veiligheid Dimence wordt jaarlijks gedaan. Ieder team beschikt dus over een actueel risicoprofiel veiligheid. Indien er grote wijzigingen in een team plaatsvinden, denk aan een verhuizing, een verandering van de doelgroep of een wijziging in de personele bezetting e.d. moet het risicoprofiel veiligheid eerder worden vastgesteld. Indien in het team geen ingrijpende wijzigingen plaatsvinden, zal de update van het risicoprofiel veiligheid nauwelijks tijd kosten. De veiligheidsconsulent van de regio waar de locatie onder valt ondersteunt het team bij de uitvoer van het risicoprofiel veiligheid. Samenhang En veilige werk- en zorgomgeving bestaat uit meerdere onderdelen die met elkaar een samenhangend geheel vormen. De genoemde adviezen zijn daarom te lezen als een totaaladvies. Je kunt er niet naar believen stukjes uit weghalen, zonder dat het gevolgen heeft voor het totaal. (Bijvoorbeeld geen technische ondersteuning zonder voldoende aantallen goed geschoold en op de locatie daadwerkelijk aanwezig personeel). De bevindingen worden doorgenomen met alle personen die werken/verblijven op de locaties. De maatregelen worden met elkaar besproken en door middel van een Plan van Aanpak opgevolgd.

2 Datum Naam uitvoerder(s) Risicoprofiel Veiligheid Naam team Onderdeel van een locatie Regio/divisie/ondersteunende dienst Plaats Nee Ja, van locatie Algemene gegevens Toelichting Advies/maatregel Aantal medewerkers in totaal in het gebouw Aantal medewerkers per dag/ dienst aanwezig Aantal patiënten per dag/ dienst aanwezig Welke disciplines zijn werkzaam op deze locatie Welke ondersteunende diensten aanwezig locatie Welk type dienstverlening vindt plaats; klinisch, ambulant, crisis, deeltijd. Wordt er 24/7 gewerkt JA / NEE Doelgroep Korte beschrijving van de patiëntengroep Zijn er mogelijke verhoogde risico s aan de patiëntengroep verbonden m.b.t. ongewenst gedrag. Is er sprake van bereidheid tot behandeling Is er sprake van behandeling en/ of verblijf tegen de wil van de patiënt Is er sprake van patiënten die bekend zijn met agressief gedrag Is er sprake van regelmatig middelengebruik Is er sprake van suïcidale patiënten [Hier kan eventueel informatie uit de zorgprogramma s worden gebruikt] Ja Nee Toelichting Advies/ maatregel Prior Start Eind Wie In orde ja/nee/ deels 1

3 Locatie/gebouw Waar ligt het gebouw Beschrijving van het gebouw Een indruk van de uitstraling van het gebouw Welke veiligheidsmaatregelen zijn er genomen: Ten aanzien van de toegang tot het gebouw: Ja Nee Toelichting Advies/maatregel Prior Start Eind Wie In orde a) Is het gebouw vrij toegankelijk b) Is er voldoende zicht op wie het gebouw betreden c) Is er camerabewaking d) Is er controle op wie men binnenlaat e) Is de weg naar het gebouw goed bewegwijzerd f) Is er een receptie g) Is deze duidelijk zichtbaar voor bezoekers Is de omgeving van de receptie veilig voor baliemedewerkers in relatie tot: a) de bouw b) assistentie c) alarmering Kunnen medewerkers de locatie gemakkelijk en veilig bereiken Is er in geval van crisis binnen 5 minuten ondersteuning van nabij liggende locaties of afdelingen. Zijn er door de ligging factoren te benoemen die nadelig zijn voor de veiligheid Zijn er vanuit de ligging factoren te benoemen die gunstig zijn voor de veiligheid. 2

4 Locatie/gebouw Deelt het team het gebouw met een of meerdere anderen. Is de verlichting in de omgeving voldoende Is er voldoende verlichting in het gebouw Is het gebouw overzichtelijk Is het gebouw schoon Is bij de indeling van het gebouw rekening gehouden met veiligheidsaspecten, welke Is er duidelijke bewegwijzering in het gebouw Is bij de indeling van de kamers rekening gehouden met veiligheidsaspecten, welke Zijn taken en verantwoordelijkheden ten aanzien van het gebruik van het gebouw vastgelegd. Denk o.m. aan schoonmaak, reparatie, onderhoud. Worden reparaties snel uitgevoerd. Ja Nee Toelichting Advies/maatregel Prior Start Eind Wie In orde 3

5 Is er een ontruimingsplan/ BHV plan aanwezig. Is het plan actueel Wordt het plan 1 maal per jaar geëvalueerd Zijn er altijd voldoende BHVers aanwezig in het gebouw Is aan de aanwezigen altijd duidelijk hoe de BHV-ers ingeroosterd zijn? (wie wanneer - waar) Zijn medewerkers op de hoogte van de inhoud van het ontruimings/ BHVplan Zijn patiënten op de hoogte van de inhoud van het ontruimings/ BHV plan Zijn er voldoende vluchtwegen Zijn vluchtroutes goed aangegeven Wordt er regelmatig geoefend met de uitvoering van het ontruimings/ BHVplan Zijn er middelen aanwezig ter ondersteuning van de uitvoering van het noodplan. Denk aan EHBO koffer, blusdeken, zaklamp, e.d. Is er een brandmeldsysteem Wordt het brandmeldsysteem regelmatig onderhouden en/of getest. Is er voldoende aandacht voor preventieve maatregelen ter voorkoming van BHV calamiteiten bij de medewerkers Is er voldoende aandacht voor preventieve maatregelen ter voorkoming van BHV calamiteiten bij de patiënten Noodplan/Ontruimingsplan BHV Ja Nee Toelichting Advies/maatregel Prior Start Eind Wie In orde 4

6 Alarmsysteem Ja Nee Toelichting Advies/maatregel Prior Start Eind Wie In orde Is er een alarmsysteem in het pand met een duidelijk te onderscheiden alarmsignaal (anders dan brandmeldsysteem) Wordt het alarmsysteem onderhouden Wordt het alarmsysteem regelmatig getest Is er een persoongebonden alarm Is er een ruimtegebonden alarm Is er een ruimte aanduiding bij het aanwezige alarmsysteem Is er een alarmprocedure Zijn taken en verantwoordelijkheden bij incidenten vastgelegd Zijn er voldoende piepers Is het alarmsysteem storingsgevoelig 5

7 Beleid Ja Nee Toelichting Advies/maatregel Prior Start Eind Wie In orde Is (sociale) veiligheid een onderdeel van de beleidscyclus Wordt sociale veiligheid regelmatig besproken in het werkoverleg Is er een visie op sociale veiligheid, welke Is er een duidelijk statement aangaande sociale veiligheid en ongewenst gedrag Is er een gedragscode Is de gedragscode bekend bij medewerkers en patiënten Zijn er huisregels Zijn de huisregels bekend bij medewerkers en patiënten Is er in de huisregels expliciet aandacht voor beleid ongewenst gedrag Zijn taken en verantwoordelijkheden op gebied van omgaan met ongewenst gedrag vastgesteld Worden patiënten voorgelicht over het beleid en de regelgeving m.b.t. ongewenst gedrag Worden ongewenst gedrag/ risico s m.b.t. individuele patiënten structureel besproken Is de klachtenprocedure voor patiënten bekend bij medewerkers en patiënten Is de PVP bekend bij medewerkers en patiënten Is het aangiftebeleid bekend bij de medewerkers en patiënten Is de klachtenprocedure voor medewerkers bekend bij de medewerkers Is de vertrouwenspersoon ongewenst gedrag bekend bij de medewerkers Is de veiligheidsconsulent bekend bij de medewerkers en de patiënten 6

8 Met welke vormen van ongewenst gedrag worden de medewerkers en/of patiënten geconfronteerd? risicoprofiel veiligheid Dimence versie (non-) Verbaal Schelden, beledigen Dreigende opmerkingen maken (niet op persoon gericht) Kwetsen Aanhoudend plagen, pesten of sarren Discriminatie naar herkomst, seksuele geaardheid, religie of fysieke kenmerken Ongewenste seksuele uiting (ook via telefoon, weblog, dvd, e.d. Aanwezigheid bij conflict tussen systeemleden en patiënt Mede werker Niet Weinig tot 2x per jaar Regelmatig minimaal 2 x pr mnd Vaak minimaal 2 x pr wk Mogelijke en/of geconstateerde effecten door confrontatie met ongewenst gedrag Advies maatregel In orde Persoonsgericht Op de persoon (of directe naasten) gerichte bedreiging Openlijk dragen van wapen, pistool, mes e.d. Dwingen tot uitvoeren van handelingen Opzettelijk bemoeilijken en /of onmogelijk maken van uitvoeren van taken Belemmeren van bewegingsvrijheid Huisvredebreuk gepleegd aan een voor openbare dienst bestemd gebouw (toegang verschaffen, zonder toestemming) Seksuele intimidatie Suicidaliteit Mede werker Niet Weinig tot 2x per jaar Regelmatig minimaal 2 x pr mnd Vaak minimaal 2 x pr wk Mogelijke en/of geconstateerde effecten door confrontatie met ongewenst gedrag Advies maatregel In orde 7

9 Fysiek Persoonlijk fysiek gericht, te weten: Verwonden Schoppen Beetpakken Duwen/ trekken Slaan Spugen Krabben Gericht gooien met voorwerpen Ongewenst aanklampen Seksuele handtastelijkheden Op voorwerpen gericht, te weten: Gooien van objecten Vernielen van spullen Mede werker Niet Weinig (tot 2x per jaar) Regelmatig (minimaal 2x per maand) Vaak (minimaal 2 x per week) Mogelijke en/of geconstateerde effecten door confrontatie met ongewenst gedrag Advies maatregel In orde Kennis en vaardigheden Ja Nee Toelichting Advies/maatregel Prior Start Eind Wie In orde Zijn de medewerkers op de hoogte van de risicofactoren behorende bij de werkzaamheden Zijn de risicomomenten in het primaire proces bekend bij de medewerkers Zijn de risicomomenten in het primaire proces bekend bij de patiënten Zijn de medewerkers ASV getraind Nemen medewerkers jaarlijks deel aan ASV herhalingen Zijn medewerkers geschoold in BHV Neemt men regelmatig deel aan BHV herhalingen. 8

10 Kennis en vaardigheden Ja Nee Toelichting Advies/maatregel Prior Start Eind Wie In orde Zijn patiënten op de hoogte van de regels voor ontruiming bij calamiteiten Zijn medewerkers op de hoogte van de regels voor ontruiming bij calamiteiten Zijn de patiënten op de hoogte van de risicofactoren behorende bij hun eigen ziektebeeld Zijn de patiënten geoefend in het herkennen van oorzaken en signalen van eigen ongewenst gedrag Zijn de patiënten geoefend in het kunnen aangeven van de oorzaken die leiden tot ongewenst gedrag Zijn de medewerkers geoefend in het kunnen zien van de oorzaken en signalen die leiden tot ongewenst gedrag van de patiënt Zijn de medewerkers geoefend in het herkennen van eigen gedrag dat ongewenst gedrag bij patiënten kan oproepen Spreken collega s/ leidinggevende elkaar aan op gedrag van collega s dat ongewenst gedrag bij patiënten kan oproepen Spreken patiënten elkaar aan op ongewenst gedrag van elkaar 9

11 Veiligheidsbeleving volgens team medewerkers Voelen de medewerkers zich weleens onveilig. Er wordt met regelmaat gesproken over veiligheid tijdens teamoverleg Worden thema s als onveiligheid, angst besproken Voelen medewerkers zich weleens onveilig door gedrag van collega s De leidinggevende is gemakkelijk bereikbaar De leidinggevende vindt veiligheid belangrijk De assistentie bij incidenten wordt als voldoende beleefd De opvang na een incident wordt als voldoende beleefd. Zijn er factoren die een nadelig effect hebben op de beleving van sociale veiligheid van medewerkers? Zijn er factoren te benoemen die een gunstig effect hebben op de beleving van de sociale veiligheid van medewerkers? Ja Nee Toelichting Advies/maatregel Prior Start Eind Wie In orde Veiligheidsbeleving volgens patiënten Vinden patiënten dat zij prettig ontvangen worden bij binnenkomst? Hebben patiënten goede informatie gekregen over dagelijks gang van zaken op de afdeling? Zijn de patiënten op de hoogte gebracht van de huisregels? Voelen patiënten zich veilig om te zeggen wat men wil? Voelen patiënten zich weleens onveilig op deze locatie? Zijn er plaatsen in of rond het gebouw waar patiënten zich onveilig(er) voelen? Ja Nee Toelichting Advies/ maatregel Prior Start Eind Wie In orde 10

12 Veiligheidsbeleving volgens patiënten Wordt aan patiënten gevraagd of zij zich veilig voelen op de afdeling? Is het personeel gemakkelijk te bereiken. Zijn ze toegankelijk. Wordt door personeel op een goede wijze gereageerd bij incidenten, maar ook als er bv. spanning in de groep is? Als patiënten klachten hebben is dat duidelijk hoe ze deze kenbaar kunnen maken. Voelen patiënten zich wel eens onveilig door gedrag van het personeel? Voelt patiënten zich wel eens onveilig door gedrag van andere patiënten? Is men weleens betrokken geweest bij een incident? Zijn er factoren te benoemen die een nadelig effect hebben op de beleving van de sociale veiligheid van patiënten? Zijn er factoren te benoemen die een gunstig effect hebben op de beleving van de sociale veiligheid van patiënten? Ja Nee Toelichting Advies/ maatregel Prior Start Eind Wie In orde 11

13 Veilig Incidenten Melden Ja Nee Toelichting Advies/maatregel Prior Start Eind Wie In orde Incidenten van welke soort dan ook worden geregistreerd in het VIM. Incidenten worden in het team nabesproken en geanalyseerd. Verbeterpunten die uit de analyse van de DVC komen worden toegepast. Er is regelmatig een terugkoppeling van DVC. Bedrijfsongevallen worden geregistreerd in het VIM. Incidenten t.a.v. medicatie worden geregistreerd in het VIM. Opvang en nazorg Ja Nee Toelichting Advies/ maatregel Prior Start Eind Wie In orde Er is een richtlijn m.b.t. opvang en nazorg voor medewerkers Er is een richtlijn m.b.t. opvang en nazorg voor patiënten Er is collegiale ondersteuning bij/ na een incident De leidinggevende heeft aandacht voor opvang van medewerkers na incidenten Er is een mogelijkheid tot opvang en nazorg buiten het eigen team. Incidenten worden nabesproken onder collega s. Incidenten worden nabesproken onder patiënten. Het team doet aangifte van alle strafbare feiten. Overige opmerkingen: 12