LEDENOVERZICHT. 2. KENNISUITWISSELING & MATCHMAKING p LOBBY p COMMUNICATIE p. 26

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave LEDENOVERZICHT p INTRODUCTIE p Introductie WO=MEN 1.2 Visie, doelen en strategieën 1.3 Leden, doelgroepen en partners 1.4 De kracht van WO=MEN 1.5 SWOT- analyse 2. KENNISUITWISSELING & MATCHMAKING p LOBBY p COMMUNICATIE p THEMA S p Gender & economische rechtvaardigheid 5.2 Gender & democratische transitie 5.3 Gender, vrede & veiligheid 5.4 Nederlands Actieplan 1325 Vrouwen, Vrede & Veiligheid 5.5 Gender & internationale agenda setting 5.6 Overige thema s 5.7 Inspringen op actualiteiten 6. FINANCIEEL p Algemeen 6.2 Ledenbijdrage 6.3 Institutionele/structurele financiering 6.4 Projectfinanciering 6.5 Samenwerking op maat 6.6 Toekomstvisie 6.7 Begroting ORGANISATIE & MANAGEMENT p Organisatie 7.2 Planning, Monitoring & Evaluatie AFKORTINGEN p. 71 2

3 Ledenoverzicht Institutionele leden ActionAid African Sky Amref Flying Doctors Arabische Lente Forum BDO CARE Choice for youth & sexuality Cordaid Defensie Vrouwen Netwerk Eritrea Vrouwen vereniging Faraasha Middle East Training & Advisory FIAN Netherlands Hivos ICCO IKV Pax Christi Ileia Impunity Watch MamaCash Mind Mukomeze Multicultural Women's Peacemakers Network Nuffic Oxfam Novib Stichting Pamoja Kenia Partos PLAN Platform Vrouwen & Duurzame Vrede Rights4change Rutgers WPF Simavi Support Trust for African Development TIE- Netherlands Tosangana Vereniging van Zuid- Soedanese gemeenschap : NL VOND WECF WGNRR Wilde Ganzen WPP Yente 3

4 Individuele leden Alide Roerink Ina Keuper Marike Smilde Ana Arauz Ledezma Inemarie Dekker Marina de Regt Anita Mátray Josette Dijkhuizen Marjan van Es Anneke Wensing Jan Reynders Saeed Mashair Annemarie Westendorp Jennifer Bushee Matilda Rizopulos Anne Lay Jens van Tricht Merel Baracs Anouka van Eerdewijk Jitske Both Milou van der Hoek Bas van Bergeijk Joan de Jong Miriam Langeveld Bernadette Jansen Joke Hartmans Natashe Lemos Dekker Blanca Mendez Joke Manders Nikki de Zwaan Carin Vijfhuizen Joke Oranje Noortje Verhart Carolien Kernkamp Jolanda Buter Pamela Lawson Cécile Fassaert Julia Chatelain Patricia Muñoz Cabrera Charlot Lugtigheid Karin Verbaken Reina Hekman Christine Verheijden Kitty Bentvelsen Rinske Bijl Tekst & Redactie Christy Hoefnagels Koos Kingma Ruud Tevreden Claudia Zwart Kosta Skliris Sanne Holtslag Clementine Klijberg Leonie van Gils Sanne Meijer Corine Otte Leontine Bijleveld Sarah de Beurs Cornelie Quist Lida Zuidberg Saskia Ivens Dorine Plantenga Liesbeth van der Hoogte Saskia Vossenberg Doris Alfafara Lilian Peters Steven Schoofs Ellen Stam Lily Hutjes- Boelaars Selma Scheewe Ellettha Schoustra Lin McDevitt- Pugh Sieth Delhaas Elske van Erkelens Loes Schenk Sandbergen Soesma Radja Els Rijke Lucy Hall Suman Korenhof- Taneja Emma Jansen Lucy Maarse Tamara Kool Esther Goedendorp Maitrayee Mukhopadhyay Tessa Roorda Gea Meijers Marc Nelissen Thera van Osch Gerard Wieffer Margot Klute Thirza Bronner Gerdien van de Vreede Margriet de Vries Trudy van Ommeren Gisela Dütting Marguerite Appel Vanessa Hoen Godelieve van Heteren Marianne Nugteren Verona Groverman Hadewijch Klaasen Marie- Anne van Reijen Wieke Vink Han Verhoeven Mariël van Kempen Zairah Khan Jos Hoenen Mariette Spigt Ilse van der Caaij Marija Scheeve 4

5 1. INTRODUCTIE In dit werkplan lichten we de beoogde doelen, strategieën en activiteiten van WO=MEN Dutch Gender Platform voor het jaar 2014 toe. Over de achtergrond van het netwerk en wat WO=MEN leden gezamenlijk bereikt hebben de afgelopen jaren leest u in hoofdstuk 1. De hoofdstukken 2 tot en met 5 beschrijven de activiteiten die gepland zijn voor het komende jaar. Hoofdstuk 6 (financiën) en 7 (organisatie, PM&E, management) behandelen de praktische zaken die WO=MEN met haar leden in staat stelt haar mooie werk te doen. 1.1 Introductie WO=MEN De leden van WO=MEN zetten zich in voor genderrechtvaardigheid wereldwijd. In de voorgaande jaren is het platform een erkende speler geworden in het Nederlandse veld van internationale samenwerking. WO=MEN leden hebben zich met succes ingezet voor het vergroten van het bewustzijn en de kennis over genderrechtvaardigheid. Dit is bereikt door een hechte samenwerking van onder meer organisaties voor internationale samenwerking, vrouwenrechtenorganisaties en mannen- bewegingen, diaspora, kennisinstituten en academici, bedrijven en ondernemers - met een gezamenlijke langetermijnvisie; door het uitwisselen en generen van kennis; en snelle (re)acties bij actuele kwesties. Samen werken we aan een wereld waarin genderrechtvaardigheid de norm is. WO=MEN zet zich in voor genderrechtvaardigheid (gender justice) omdat het goed verschillende elementen weergeeft als gelijkwaardigheid, emancipatie en rechten en plichten van mannen en vrouwen. Genderrechtvaardigheid is een fundamenteel recht, niet alleen voor de wet op papier, maar ook in de praktijk in dagelijkse relaties. Het is een noodzakelijke voorwaarde voor armoedebestrijding, duurzame ontwikkeling, waardig werk en sociale samenhang. 1 Iedereen heeft het recht om eigen keuzes te maken en beslissingen te nemen over zijn of haar eigen leven en over de culturele, sociale, economische en politieke sfeer in de samenleving; zowel mannen als vrouwen. Genderrechtvaardigheid is een fundamenteel recht, en vrouwenrechten zijn mensenrechten. Vrouwenrechten worden op grote schaal geschonden en daarom verdienen ze onze aandacht. Bovendien lijden niet alleen vrouwen hieronder, ook mannen ondervinden de gevolgen van genderongelijkheid. Daarom is het essentieel om zowel vrouwen als mannen te betrekken bij het verbeteren van genderrechtvaardigheid. Genderrechtvaardigheid is tevens een noodzakelijke voorwaarde voor armoedebestrijding, duurzame ontwikkeling, waardig werk en sociale cohesie. Ongelijke machtsverhoudingen in en tussen landen, waaronder op basis van sekse, ras, klasse, leeftijd (gender en intersectionaliteit) liggen ten grondslag aan structurele armoedeproblematiek. Bij de aanpak tegen armoede en onrecht zijn een analyse en aanpak nodig die uitgaan van genderrelaties. Er is ook een instrumenteel argument voor genderrechtvaardigheid. Gelijke rechten, keuzes en kansen voor vrouwen en mannen, vergroten de efficiëntie en effectiviteit van beleid en praktijk. 1 Eind 2013 start WO=MEN met het opnieuw onder de loep nemen van de guiding principles en voortvloeiende 5

6 Momenteel gaat een groot deel van de kennis en capaciteiten van vrouwen verloren, doordat zij bij gebrek aan een genderbenadering vaak buiten het blikveld vallen van beleidsmakers en mensen die in het veld werkzaam zijn. Vrouwen zijn echter niet alleen slachtoffer, ze zijn ook actor. Zij leveren cruciale bijdragen aan veiligheid en ontwikkeling, voor henzelf en voor de samenleving. Genderrechtvaardigheid: een fundamenteel recht, en een noodzakelijke voorwaarde voor armoedebestrijding en het vergroten van kansen en mogelijkheden Waarom werken aan genderrechtvaardigheid? Meer dan 70% van de personen onder de armoedegrens is vrouw. Meer dan 75% van de boerenpopulatie in Afrika bestaat uit vrouwen. Vrouwen hebben geen gelijkwaardige toegang tot publieke diensten en geen gelijke rechten. Uit rapporten van de VN en Amnesty International blijkt dat de rechten van vrouwen verreweg het meest worden geschonden. Mannen en jongens ondervinden ook nadelen van ongelijkheid en negatieve interpretaties van mannelijkheid. Waarom investeren in gendergelijkheid loont: Gender gelijkheid, respect voor mensenrechten en environmental sustainability zijn hoekstenen voor een duurzame impact op de levens van arme vrouwen, mannen en kinderen. (Accra Agenda for Action, 2008) Vrouwen zijn de belangrijkste motor van de informele economie. Vrouwenrechtengroepen zetten zich in voor thema s die vaak onderbelicht blijven zoals gender based violence. Vrouwen investeren 90% van hun inkomen in hun gezinnen en gemeenschappen, in vergelijking met mannen slechts 30% tot 40%. In India zou het BNP stijgen met 8% wanneer de ratio van vrouwelijke op mannelijke werknemers zou worden verhoogd met 10%. In sub- Sahara Afrika zou landbouwproductiviteit met 20-30% zou kunnen stijgen indien de toegang van vrouwen tot hulpbronnen zoals grond, zaden en kunstmest gelijk zou zijn aan dat van mannen. In Azië kan investeren in onderwijs voor vrouwen de economische groei jaarlijks met 0,9% doen stijgen, en in Afrika zou dit leiden tot een verdubbeling van de groei. Vrouwen spelen een belangrijke rol in het signaleren wanneer een conflict escaleert (early warning), zijn vaak de belangrijkste local actors of peace en fungeren wereldwijd als effectieve intermediair door een breed informeel netwerk aan contacten (3rd track diplomacy). Redenen te over om door te gaan met investeren in gender and (continue to) walk the talk. 1.2 Visie, doelen en strategieën Het is volstrekt onrechtvaardig dat vrouwen en meisjes wereldwijd nog steeds structureel worden achtergesteld. WO=MEN gelooft dat gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen een betere wereld oplevert. Daar zetten wij ons met hart en ziel voor in. Om genderrechtvaardigheid te verbeteren is transformative justice nodig: het duurzaam aanpakken van onderliggende oorzaken van onrechtvaardigheid en een verschuiving van de machtsverhoudingen in de wereld, waarbij zowel mannen als vrouwen een rol spelen. Daarom staat het WO=MEN platform voor een mensenrechten benadering (rights based approach), gericht op het versterken van de kennis, capaciteiten en de positie van vrouwen (empowerment), het betrekken van en samenwerken met mannen voor genderrechtvaardigheid, en ter verantwoording roepen van duty bearers (systeem verandering). Dit is een benadering die zich richt op duurzame holistische ontwikkeling en individueel welzijn. 6

7 WO=MEN leden werken gezamenlijk aan genderrechtvaardigheid door zich tegelijkertijd op verschillende essentiële actoren te richten - zoals internationale spelers, maatschappelijke organisaties, en bedrijfsleven. En door te doen waar wij samen sterk in zijn, namelijk samen kennis over genderrechtvaardigheid verzamelen en delen, ideeën en oplossingen voor de praktijk ontwikkelen, en kritisch toezien of aan genderafspraken wordt voldaan en desgewenst actie ondernemen (zie ook paragraaf 1.4 De Kracht van WO=MEN ). De strategieën die daaruit voortvloeien zijn kennisuitwisseling en match making, lobby, en communicatie. Deze strategieën versterken elkaar voor maximale impact. Bovenstaande is weergegeven in een Theory of Change model (zie figuur 1) waarin ook de visie en missie van WO=MEN staan uitgeschreven. Kennisuitwisseling & match making Het platform WO=MEN brengt de kennis en expertise van leden en partners bijeen, en maakt deze breed inzetbaar. Samenwerking en het aanwenden maken van elkaars expertise leidt tot een win- win situatie: door het delen van kennis en ervaringen binnen het netwerk wordt ook nieuwe kennis ontwikkeld, want uitwisseling en discussie leiden vaak weer tot nieuwe inzichten. Match making is de kerntaak van het WO=MEN secretariaat: het faciliteren van uitwisseling, samenwerking en (snelle) collectieve actie tussen en met leden en met externe partners. Lobby WO=MEN is ontstaan doordat een groep organisaties en individuen een netwerk oprichtte om genderrechtvaardigheid te bevorderen. Immers: de doelen voor vrouwenrechten en gendergelijkheid (Beijing 1995) waren in 2005 nog steeds niet gerealiseerd. Agenda setting voor empowerment van vrouwen en gendergelijkheid werd het belangrijkste speerpunt om ervoor te zorgen dat gemaakte afspraken ook zouden worden nagekomen. De leden van het WO=MEN netwerk hebben met succes gender weer op de politieke kaart gezet. Het gender- budget heeft de bezuinigingen ontsprongen en is in 3 jaar tijd met meer dan 20 miljoen gegroeid. Gendergelijkheid en vrouwenrechten zijn speerpunten van het Nederlands buitenlandbeleid geworden. Ook is het gelukt om gender niet alleen binnen ontwikkelingssamenwerking maar ook binnen buitenlandse zaken bovenaan de agenda te plaatsen. Tot slot is een Gender Meer Partijen Initiatief ontstaan met deelname van VVD, PvdA, D 66, SP, CU, GroenLinks en de PvDD. WO=MEN wil er voor zorgen dat Nederland internationaal voortrekker blijft van genderrechtvaardigheid. En zorgen dat gender geen add- on wordt op bestaand beleid maar daadwerkelijk leidt tot diepgaande beleidsverandering. Om dit te bereiken is begrip van transformatieve economie en transformative justice nodig bij beleidsmakers. 7

8 Figuur 1: Theory of Change WO=MEN 8

9 Communicatie Het WO=MEN netwerk steekt in op het vergroten van kennis over genderrechtvaardigheid en internationale samenwerking bij beleidsmakers (nationaal en internationaal), vrouwenrechten organisaties en mannenbewegingen, bedrijven en ondernemers, organisaties voor internationale samenwerking, NGO s, diaspora, kennisinstituten, academici en de betrokken burger. WO=MEN streeft ernaar dat deze actoren zich (meer) bewust worden van de impact en gevolgen van wereldwijde genderongelijkheden voor zowel mannen als vrouwen. Naast bewustwording werkt WO=MEN toe naar gezamenlijke actie door concrete voordelen te benoemen en oplossingen aan te dragen, zoals (actuele) genderkennis, praktijkgerichte informatie betreft gender, en informatie over gendermainstreaming. Bovenstaande strategieën zijn uitgewerkt in beoogde resultaten en activiteiten voor 2014 in de hoofdstukken 2 tot en met 4. In hoofdstuk 5 is uitgewerkt hoe de strategieën samenkomen in een aantal kernthema s en bijbehorende activiteiten van het netwerk. Scope WO=MEN is een platform van Nederlandse leden en partners die zich inzetten voor internationale samenwerking. Het WO=MEN platform streeft naar mondiale genderrechtvaardigheid in samenwerking met organisaties uit zowel het Noorden als het Zuiden. WO=MEN leden onderhouden daartoe contacten met actoren in Nederland, Europa en wereldwijd, zoals in Latijns- Amerika, het Midden Oosten en Noord Afrika (MENA), Azië en Afrika, alsook in de Verenigde Staten. Het WO=MEN platform maakt deel uit van een wereldwijde beweging voor genderrechtvaardigheid. 1.3 Leden, doelgroepen en partners Netwerkleden WO=MEN is een platform. 1+1=3: samen bereik je meer dan alleen. Het netwerk is de afgelopen jaren enorm gegroeid en versterkt. Sinds medio 2013 zijn wij meer dan 160 individuele en institutionele leden sterk, en groeiende. De vraag die we onszelf voortdurend stellen is: Wat kun je als individu of organisatie alleen niet bereiken en samen wel? WO=MEN heeft een belangrijke functie in het samenbrengen van een grote diversiteit aan actoren die de visie van WO=MEN delen en zich hiervoor willen inzetten. 9

10 Doelgroepen WO=MEN leden zijn ervan overtuigd dat door samenwerking de beste resultaten voor genderrechtvaardigheid worden bereikt. WO=MEN brengt en werkt strategisch samen met een breed spectrum aan actoren, zoals: Politici en beleidsmakers; Organisaties voor internationale samenwerking (NGO s); Vrouwenrechtenorganisaties en - activisten; Individuen; Kennisinstituten, academici en studenten; Bedrijven en ondernemers; Diaspora- en migrantenorganisaties; Mannenorganisaties en bewegingen; Militairen; Politie; Vakbonden; Bloggers, internetactivisten; Media en opiniemakers. Een paar doelgroepen uitgelicht: Betrekken van mannen Zonder mannen geen genderrechtvaardigheid. Mannen bevinden zich vaker dan vrouwen op machtsposities, waardoor zij in het voordeel zijn, maar tegelijkertijd ook als voorvechters van emancipatie kunnen fungeren. Bovendien is er voor mannen zelf een wereld te winnen bij meer gelijkwaardige genderverhoudingen. Niet voor niets maakt de rol van mannen deel uit van de missie van WO=MEN. Gender moet af van het imago dat het alleen over vrouwen gaat en mannen worden uitgesloten: relaties en macht (en niet sekse ) dienen aan de basis van de discussie te staan. Daarom besteedt WO=MEN gericht aandacht aan de rol van mannen in de communicatie en activiteiten (mainstreaming). Inclusiviteit voor diaspora- en migrantenorganisaties Kleine organisaties, zoals particuliere initiatieven van diaspora en migrantenvrouwen uit verschillende landen, zijn in Nederland actief betrokken bij mensenrechten, veiligheid en ontwikkeling. Deze vrouwen spreken vaak uit eigen ervaring. Zij slaan een brug tussen Nederland, migranten- gemeenschappen en hun landen van herkomst. Zij dienen vaak als rolmodel voor vrouwen uit eigen gemeenschap, zowel hier als daar. Progressieve vrouwen uit de diaspora leveren een positieve bijdrage aan emancipatie van binnenuit. Ook hebben ze unieke kennis en praktijkervaring over hun land van herkomst en hebben ze veel lokale contacten. Van al dit potentieel wordt in Nederland nog veel te weinig gebruik gemaakt. Daarom betrekt WO=MEN diaspora- en migrantenvrouwen actief in kennisuitwisseling en matchmaking. Krachten bundelen met het bedrijfsleven Om gendergelijkheid op zoveel mogelijk niveaus op de kaart te kunnen zetten, is het bedrijfsleven een onmisbare schakel. Gender moet op de agenda komen van multinationale bedrijven en bij het 10

11 midden- en kleinbedrijf. Hiermee geven zij gehoor aan de kritische Nederlandse wereldburger. Bedrijven kunnen daadwerkelijk verschil maken voor vrouwelijke ondernemers en voorvechters van genderrechtvaardigheid in ontwikkelingslanden. Juist wanneer innovatieve ondernemers en het internationale bedrijfsleven betrokken zijn bij de strijd voor wereldwijde genderrechtvaardigheid, komen vernieuwende oplossingen dichterbij. Daarom zoeken leden van WO=MEN gericht de samenwerking met het bedrijfsleven op. Meer over hoe het WO=MEN platform deze en andere doelgroepen betrekt leest u onder de verschillende activiteiten (hoofdstuk 2 t/m 5). Partners WO=MEN werkt op specifieke thema s en vragen met een breed scala aan partners, waaronder bedrijven, zusternetwerken en ondernemersnetwerken als Femmes Leaders, kennisinstellingen waaronder universiteiten, en voor gericht advies met bijvoorbeeld het Ministerie van Defensie, Agentschap NL, MVO Nederland, Politie Nederland. 1.4 De kracht van WO=MEN De afgelopen jaren heeft het WO=MEN platform laten zien dat de gekozen strategieën vruchten afwerpen. Zo is het netwerk gegroeid in aantal leden, hebben coalities van leden succesvol genderrechtvaardigheid op de agenda gehouden, onder andere bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken; bij de VN Commission on the Status of Women (CSW); door regelmatig advies op het gebied van het gezamenlijk uitvoeren van projecten in conflictlanden (NAP II) waaronder aan verschillende Ministeries; wordt WO=MEN steeds vaker geconsulteerd op het gebied van gendervraagstukken in binnen- en buitenland; en trekt WO=MEN meer (media)aandacht en publiek voor genderrechtvaardigheid. WO=MEN vormt een enthousiast platform met veel kennis van zaken, die van haar activiteiten een succes weet te maken. WO=MEN is als netwerk op het gebied van genderrechtvaardigheid het enige in haar soort in Nederland, en zelfs in Europa. Het netwerk heeft een sterke naam - en een unieke positie. Hieronder de kracht van WO=MEN op een rijtje: Expertise Bij WO=MEN vind je de gender- experts die je zoekt. Het netwerk telt een breed scala aan consultants, academici, ondernemers, beleids- en projectmedewerkers, en ervaringsdeskundigen. 11

12 Stuk voor stuk brengen wij substantiële ervaring en kennis mee die op ieder moment ingezet kunnen worden om vragen naar informatie en ideeën over genderrechtvaardigheid te beantwoorden. Het WO=MEN secretariaat brengt deze Nederlandse expertise in kaart en brengt vraag en aanbod bij elkaar. WO=MEN heeft de kennis en expertise in huis om op actuele vraagstukken een antwoord te formuleren. Verbinding Coalitievorming helpt versnippering tegen te gaan en bevordert leren en samenwerking (linking and learning). WO=MEN is sterk in het samenbrengen van verschillende stemmen tot één gezamenlijk standpunt. De kracht van het netwerk om resultaten te behalen ligt in de mogelijkheid om contacten te leggen en te onderhouden met een brede verscheidenheid aan actoren. Hierdoor ontvangt WO=MEN tijdig relevante informatie, mobiliseert, en gaat over tot snelle actie indien dit noodzakelijk is. Inspringen op actualiteiten, flexibiliteit en creativiteit WO=MEN is hét netwerk dat op de hoogte is van actualiteiten over gender in internationale samenwerking. Het is een kracht om in te springen op mogelijkheden en kansen die zich aandienen (bijvoorbeeld door bij de val van het Kabinet direct nieuwe Kamerleden te benaderen voor genderrechtvaardigheid, of door gender actief aan het belangrijke thema van economische relaties te verbinden), of juist op het goede moment risico s te signaleren en te handelen (bijvoorbeeld door vrouwenorganisaties in de MENA- regio te ondersteunen tijdens de omwenteling die nu plaatsvindt). WO=MEN past zich aan in de voortdurend snel veranderende context van internationale samenwerking. Daarom is het belangrijk om in de (meer)jarenplannen ruimte in te bouwen voor actuele gebeurtenissen. Hoewel het meerjarenplan natuurlijk richtinggevend is voor de jaarlijkse werkplannen en begrotingen, blijft flexibiliteit en creativiteit nodig om op onvoorziene kansen en risico s te reageren. Oplossings- & praktijkgericht WO=MEN gaat verder dan alleen het benoemen van problemen, door ook te wijzen op de voordelen van genderrechtvaardigheid, zowel voor ontwikkelingslanden als voor Nederland. In samenwerking met partners uit ontwikkelingslanden wordt op een hedendaagse en laagdrempelige manier inzichtelijk gemaakt wat de voordelen zijn, zowel voor vrouwen als mannen, als voor het behalen van beoogde armoede- en ontwikkelingsresultaten. Maatwerk WO=MEN wordt dagelijks benaderd met verzoeken, bijvoorbeeld voor consultants met genderexpertise, gastsprekers tijdens events of inhoudelijke vragen. Het WO=MEN secretariaat kent de expertise van leden en brengt hen in contact met de zoekende partij. Voor vragen van bijvoorbeeld het Ministerie van Buitenlandse Zaken of Defensie, Agentschap NL, of MVO NL, worden leden individueel en in werkgroepen geconsulteerd om zo een oplossing op maat aan te kunnen bieden. Inclusiviteit en diversiteit We hebben allemaal baat bij een meer genderrechtvaardige wereld. Daarom is WO=MEN er voor iedereen die zich inzet voor of betrokken is bij genderrechtvaardigheid. Het netwerk beperkt zich niet tot de traditionele ontwikkelingssamenwerking. Ook diaspora- organisaties, mannengroepen en het bedrijfsleven bijvoorbeeld, worden actief betrokken. Inclusiviteit is een principe van genderrechtvaardigheid. 12

13 1.5 SWOT- analyse Op basis van gesprekken met leden en het strategie- ontwikkelingsproces van het bestuur en het secretariaat, is onderstaande SWOT- analyse gemaakt. Daarin is aangegeven hoe zwaktes en risico s worden aangepakt (de krachten en kansen zijn verwerkt in de strategieën en activiteiten van WO=MEN): INTERN STRENGTHS Netwerk Uniek, dynamisch & groot netwerk. Kruisbestuiving tussen leden en thema s. Het netwerk bezit brede gender expertise. Diversiteit binnen het netwerk. Het netwerk zoekt actief samenwerking met partners buiten het IS veld: Agentschap NL, Defensie en bedrijfsleven. Door hybride karakter minder onderlinge concurrentie tussen leden: de ZZP er concurreert niet met Defensie of een MFO. Leden hebben partners in ontwikkelingslanden: reality check voor beleid. Secretariaat Verbindt leden onderling. Heeft kennis in huis. Mobiliseert op de momenten die er toe doen. Is een doorgeefluik van actualiteiten & spot kansen. Geeft extra steun aan kleine organisaties/diaspora/vrijwilligers. Zorgt dat diverse actoren/expertises elkaar ontmoeten. Zorgt voor opdrachten aan (individuele) leden. Is een neutrale partij en belangenbehartiger. Is tegelijkertijd in staat tot constructieve oplossingen voor de leden. WEAKNESSES Netwerk Dilemma van de collectieve actie: sommige leden willen liever geen voortrekkersrol spelen. Geslaagde samenwerking werkt mede dankzij kennisoverdracht en ideeën uit ontwikkelingslanden. Dit is concurrentiegevoelig. Belang van samenwerking wordt niet door iedereen als vanzelfsprekend gezien. WO=MEN kan echter steeds meer successen laten zien samenwerking Financiële inkomsten en ledenaantal groeien niet evenredig. WO=MEN zal inzetten op het verder diversifiëren van de inkomsten- bronnen. Free riders gedrag. Het WO=MEN secretariaat zal trachten free rider- gedrag te voorkomen door alle leden van een werkgroep om een bijdrage te vragen. loont.. Secretariaat Werkzaamheden gaan uit van flexibiliteit en solidariteit/eigenaarschap van leden. Het WO=MEN secretariaat wil haar medewerkers langer vasthouden, zodat kennis ook binnen de teamleden is verankerd. Hoge werkdruk, daarom zijn werkzaamheden van het secretariaat teruggegeven aan leden. Netwerk - Secretariaat Spanning tussen welke taken en beslissingsbevoegdheden bij het secretariaat liggen en welke bij de werkgroepleden. Een aantal strategieën is opnieuw bepaald, bijvoorbeeld de lobbystrategie en afstemmings- procedures betreffende uitgaande communicatie (zoals persberichten). 13

14 EXTERN OPPORTUNITIES Vrouwenrechten niet meer controversieel of suf. Behoefte aan genderkennis & praktijk bij niet IS- werkvelden en actoren. Toenemend belang van MVO: kans om genderrechtvaardigheid hieraan te verbinden. Bedrijven hebben behoefte aan genderkennis. Groei van betrokken professionals en bedrijven die zich willen inzetten voor gelijke rechten. Nieuw Zuid- Noord paradigma waarin belang gendergelijkheid steeds duidelijker wordt. Toename nieuwe actoren die belang van kennisdelen begrijpen. Kansen voor transformative justice, alternatieve economische modellen. Sociale media en nieuwe ICT methodes bij uitstek geschikt voor een netwerk dat zich richt op kennisdeling. Nieuwe actoren die zich richten op vrouwelijke ondernemers (als partners vormen ze een kans, als concurrenten mogelijk een threat). THREATS Door populariteit gender, risico van gender- moeheid. WO=MEN kiest bewust voor een positieve toon en het aandragen van oplossingen, zoals vrouwen als motor voor ontwikkeling (mensen worden niet snel oplossing- moe, wel probleem- moe). Vervaging/verdamping van gendergelijkheid als doel op zich tot slechts technische deelname meer vrouwen. WO=MEN werkt in haar communicatie om dit verschil te onderkennen. Onderlinge concurrentie kan leiden tot irritaties waardoor kennisdeling stagneert. Het WO=MEN secretariaat zal als spin- in- het- web tijdig eventuele spanningen signaleren en bespreekbaar proberen te maken. Daarnaast worden de democratische verhoudingen tussen leden en secretariaat, zoals vastgelegd in de statuten, opnieuw onder de loep genomen. Vrouwenrechten als speerpunt voor de post- MFS partnerschappen kan als gevolg hebben dat leden minder informatie delen. Deel van grote leden weet nog niet waar zij zich na 2015 op gaan richten; maakt het lastig plannen. Om deze reden opnieuw consultatie over collectieve doelen. En toename van steun op maat. 14

15 2. KENNISUITWISSELING EN MATCHMAKING Het WO=MEN platform werkt aan het delen en het vergroten van kennis op het gebied van genderrechtvaardigheid en internationale samenwerking. Dit doen we zowel binnen het netwerk als daarbuiten. Er is weliswaar brede steun voor genderrechtvaardigheid, maar de kennis erover is flinterdun bij veel beleidsmakers bij de politieke partijen, op ministeries, in organisaties en bij bedrijven. Om deze reden benadrukt het platform: Het verschil tussen vrouwenrechten en genderrechtvaardigheid; Het belang van samenwerking met mannen en jongens; Gender als onderdeel van een systeemanalyse in plaats van een add- on in projecten en beleid. Het verschil tussen activiteiten uitvoeren voor vrouwen, en gelijkwaardige genderrelaties als beoogd doel; Bij veiligheid: de noodzaak van transformative justice van inclusieve veiligheid, de noodzaak om sociale, economische en culturele rolpatronen aan te kaarten (zie ook hoofdstuk 5.3); Bij water, landbouw & MVO: de ketenbenadering en een inclusieve analyse (zie ook hoofdstuk 5.1); Bij handel: de noodzaak van transformatieve economie, van flankerend beleid, de noodzaak om sociale, economische en culturele rolpatronen aan te kaarten (zie ook hoofdstuk 5.1); WO=MEN als platform voor gender- kennis sluit vraag en aanbod op elkaar aan, met als doel dat beleid, programmas en projecten beter gefundeerd worden op kennis en expertise uit de praktijk, waardoor resultaten en impact voor genderrechtvaardigheid worden verbeterd. Het WO=MEN platform is de spil waar kennis over gender en internationale samenwerking samenkomt en weer verder wordt verspreid. Dit zijn twee afzonderlijke, elkaar versterkende activiteiten. Het gaat hierbij specifiek om kennis die de praktijk en het beleid kunnen voeden, en die worden ingezet om resultaten te verbeteren. Deze kennis komt veelal voort uit de specifieke thema- werkgroepen (zie hoofdstuk 5). Het platform voor kennisuitwisseling en ontwikkeling bestaat uit kennishouders: mensen met expertise over gendergelijkheid en/of vrouwenrechten, vaak gerelateerd aan een specifieke sector of thema. Elk lid brengt unieke kennis en contacten mee. Het is dan ook tevens een middel voor leden en lidorganisaties om zich te profileren als kennishouders. Zo kunnen o.a. studenten, academici, maatschappelijke organisaties, en ZZP ers er hun kennis en expertise onder de aandacht brengen. Een kernactiviteit van het WO=MEN secretariaat is leden en partners met elkaar in contact brengen. Door match making worden op maar gemaakte oplossingen voor praktijkvragen over gender gevonden; wordt kennis gedeeld en ontwikkeld; wordt bewustwording binnen en buiten de IS- sector bevorderd; en vindt gezamenlijke actie plaats. 15

16 KENNISUITWISSELING & MATCH MAKING Outcome: Leden van het netwerk en beleidsmakers weten elkaar te vinden, delen kennis en inzichten over genderrechtvaardigheid en passen deze toe. Output: Kennis, expertise en actuele vragen over gender (op verschillende thema s) in Nederland zijn geïnventariseerd, verbonden, en worden actief ingezet bij voorlichting, training en publiciteit. BEOOGDE RESULTATEN Informatie- hub WO=MEN is het netwerk waar gender- gerelateerde informatie samen wordt gebracht en wordt verspreid. Thematische kennisuitwisseling en ontwikkeling WO=MEN versterkt de inhoudelijke kennis van leden Platform van gender- kennishouders WO=MEN heeft overzicht van de gender- expertise in Nederland ACTIVITEITEN In kaart brengen van: - kennis voor praktijk en beleid evidence- based onderzoek; - best practice casussen Delen van informatiestukken, zoals publicatie Moving beyond checklists en gender- MVO tool actief aanbieden Faciliteren van kennisuitwisselig en nieuwe kennisontwikkeling, middels inhoudelijke bijeenkomsten (zoals Ronde tafel bijeenkomsten; Lezingen en Workshops tijdens ALV s) Invullen van ledenprofielen, monitoring overzichtelijkheid en volledigheid aanbod INDICATOREN PER JAAR >3000 informatiestukken gedeeld (onderzoeks- rapporten, aankondigingen van evenementen, etc). >10 themapagina s op website, Facebook, LinkedIn. >80 leden en >100 externen hebben kennis uitgewisseld. >20 bijeenkomsten. >20 samenwerkings- verbanden waarin externen kennis hebben uitgewisseld. >1 netwerkborrel Volledige en geactualiseerde ledenprofielen door alle leden (>160) VERIFICATIE Aantal items. Aantal themapagina s op website, Facebook en LinkedIn. Jaarverslag WO=MEN Notulen van bijeenkomsten en verslagen via sociale media. Aantal bijeenkomsten. Aantal thematische maillijsten. Aantal ingevulde ledenprofielen op de website WIE GAAT HET UITVOEREN? Leden, met ondersteuning vanuit het secretariaat Leden, met ondersteuning vanuit het secretariaat Leden, met ondersteuning vanuit het secretariaat 16

17 Match making WO=MEN brengt vraag en aanbod (opdrachtgevers en genderexperts) voor genderrechtvaardig- heid bij elkaar. Het WO=MEN netwerk levert kennis en expertise over gendervraagstukken. Signaleringsfunctie: - Behoefte kennis inventariseren; - Vragen van organisaties die binnenkomen benadelen; - Proactief organisaties benaderen met genderkennis. Dagelijkse match making via e- mail, telefoon, website, bila overleg, bijeenkomsten Capaciteits- Workshops en versterking van bijeenkomsten voor leden specifieke groepen WO=MEN versterkt (bijv. diaspora en de capaciteit van consultants) leden om genderrechtvaardig- heid uit te dragen en te verbeteren Aansluiten actualiteit Media monitoring & coverage voor rapid action >250 matches per jaar >5 workshops en bijeenkomsten per jaar Actieve twitter, facebook posts, website Tracking list van e- mails, telefoon- gesprekken, bila- overleggen: en resultaten Jaarverslag WO=MEN Leden, met ondersteuning vanuit het secretariaat Secretariaat Leden, met ondersteuning vanuit het secretariaat Twitter, facebook, Secretariaat WO=MEN website NB: WO=MEN reserveert onder elke strategie ruimte om activiteiten op te zetten die aansluiten bij de actualiteit (aansluiten bij kansen, risico s, of actuele behoeftes), omdat dat een belangrijk deel van het succes van het WO=MEN netwerk behelst (zie hoofdstuk 1.4: Kracht van WO=MEN). Activiteiten Informatie- hub Er wordt al een schat aan academische en praktijkgerichte onderzoeken over gender gepubliceerd, o.a. door kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties. Het WO=MEN platform brengt bestaande kennis en databases waar gender gerelateerde kennis wordt aangeboden bij elkaar, en maakt deze breder toegankelijk. Daarnaast brengen leden interessante (eigen) studies onder de aandacht door deze pro- actief met het netwerk te delen. Ook inventariseert het platform praktische strategieën, activiteiten en middelen die ingezet kunnen worden voor gendergelijkheid, empowerment van vrouwen en het betrekken van mannen. WO=MEN heeft hiermee voor ogen genderkennis te versterken en breder toegankelijk te maken. Informatie wordt breed verspreid via de WO=MEN sociale media, waaronder de website met themapagina s, digitale member updates, maillijsten voor specifieke (thema)groepen (zie meer onder Communicatie, hoofdstuk 4). Het WO=MEN secretariaat is de schakel tussen leden en partners met inhoudelijke vragen en het toegankelijk maken van bestaande kennis. Naast kennisdeling door actieve benadering van leden aan het secretariaat, wordt de website zo ingedeeld dat leden zelf bestanden kunnen toevoegen onder de relevante thema s. Kennisdeling en ontwikkeling Online uitwisseling en conference calls zijn moderne manieren om effectief en snel kennis te delen. Daarnaast geven leden aan behoefte te hebben aan face- to- face contactmomenten. Het WO=MEN secretariaat faciliteert daarom informatieve en inspirerende ledenbijeenkomsten. Vaak zijn ook 17

18 externe geïnteresseerden welkom. Dat gebeurt tijdens de Algemene Leden Vergadering (ALV, zie hoofdstuk 7), voor specifieke thema s (zie hoofdstuk 5) en actuele of tijdelijke thema s waar een kennisbehoefte en mogelijkheid is. Door het delen van kennis en ervaringen binnen het netwerk wordt ook nieuwe kennis ontwikkeld: uitwisseling en discussie leidt vaak weer tot nieuwe inzichten. WO=MEN is daardoor ook het netwerk waar middels uitwisseling en samenwerking tussen leden en partners - in bijeenkomsten, werkgroepen en subnetwerken - nieuwe kennis en inzichten over genderrechtvaardigheid ontwikkeld en gedeeld worden. Het secretariaat brengt deze kennis en expertise bijeen en maakt deze breed inzetbaar. Platform van gender- kennishouders Het WO=MEN netwerk telt een breed scala aan consultants, academici, ondernemers, beleids- en projectmedewerkers en frontvrouwen uit de internationale en migranten- vrouwenbewegingen. Stuk voor stuk brengen zij substantiële ervaring en kennis mee die gericht gemobiliseerd en ingezet kan worden. Het WO=MEN secretariaat brengt de Nederlandse expertise in kaart (mapping) en brengt vraag en aanbod bij elkaar (match making, zie hieronder). Leden nemen zelf de verantwoordelijkheid om expertise te delen (zoals via het delen van online ledenprofielen) en samenwerking proactief op te zoeken. Het WO=MEN netwerk heeft daarmee voor ogen om een middel voor leden te zijn om zich te profileren als kennishouders, eigen kennis uit te breiden en samen nieuwe kennis te ontwikkelen. Match making Steeds meer mensen weten het WO=MEN secretariaat te vinden met verzoeken voor consultants met genderexpertise, gastsprekers tijdens events of met andere vragen. Het secretariaat kent de expertise van leden en brengt hen in contact met de zoekende partij. Bijvoorbeeld: hoe kan ik mijn MKB- traject efficiënter en effectiever maken door vrouwen erbij te betrekken? Op dit moment werkt de werkgroep duurzame economische ontwikkeling aan het bovengenoemde vraagstuk van Agentschap NL. Het ministerie van Defensie vraagt vervolgondersteuning op het gebied van gender in defensieoperaties. Of hoe kan ik in de praktijk uitvoering geven aan mijn genderbeleid? WO=MEN ondersteunt organisaties die met deze vraag rondlopen. Ook in de toekomst zal WO=MEN werken aan vragenstukken binnen organisaties en projecten (bijvoorbeeld voor Veiligheid & Justitie of het bedrijfsleven). Het WO=MEN secretariaat en de leden hebben ook een signaleringsfunctie: het identificeren van nieuwe kennis en van behoeften aan kennis, waarop pro- actief gelinkt wordt aan kennishouders. Door overzicht te houden van relevante actoren en activiteiten is WO=MEN in staat om organisaties, individuen en aansluitende initiatieven (in het Zuiden en Noorden) aan elkaar te koppelen voor kennisuitwisseling en stroomlijning van activiteiten. Zo brengt WO=MEN via het netwerk vrouwen uit het Zuiden in contact met ondernemers uit het Noorden. Samen wordt nagedacht over een plan om de positie van vrouwen te verbeteren. 18

19 Capaciteitsversterking van leden Het WO=MEN secretariaat zet zich in voor capaciteitsversterking van leden en partners om de boodschap over genderrechtvaardigheid nog beter uit te kunnen dragen in de gemeenschappen waarin zij werken en leven. Strategische uitwisseling tussen leden staat hierin centraal. Dat gebeurt tijdens ledenbijeenkomsten zoals de ALV en in thematische werkgroepen. Wat hebben leden hieraan? Het WO=MEN netwerk is een middel voor leden om zich te profileren als gender- kennishouders, eigen kennis uit te breiden en samen nieuwe kennis te ontwikkelen. Door tijd en fysieke ruimte aan te bieden, voorziet het platform in de behoefte van leden om van elkaar te leren en samen nieuwe kennis te ontwikkelen. Toekomstvisie De huidige inzet wordt voortgezet en geïntensiveerd, dat wil zeggen: Het delen en bespreken van kennis tijdens lunchbijeenkomsten, diners- pensants, presentaties van (eigen) onderzoek; Het analyseren vanuit een genderperspectief van thema s zoals: handel, MVO, veiligheid, landbouw, Europa, en mensenrechten; In 2016 is WO=MEN de grootste makelaar in Europa tussen personen, bedrijven, organisaties en instellingen op het gebied van vrouwenrechten in internationale samenwerking. Dit gebeurt op verschillende niveaus: tussen leden onderling; tussen leden & niet- leden; tussen bedrijven & niet- commerciële actoren; tussen Zuid en Noord; en tussen ministeries en leden, bijvoorbeeld het Ministerie van Defensie en/of Buitenlandse Zaken. Hierbij worden leden en niet- leden geïnformeerd over nieuwe inzichten en onderzoeken, zowel uit het Zuiden als het Noorden. Leden leren van elkaar en van niet- leden, het secretariaat stimuleert nieuw onderzoek en brengt actief nieuwe inzichten onder de aandacht van opiniemakers. Kosten bureau Out of pocket Totaal Vrijwilligers 20 u/week = per jaar 19

20 3. LOBBY De nationale en internationale agenda is in korte tijd fiks verandert. Oorzaken hiervoor lopen uiteen van economische crisis in het Noorden tot gewijzigde machtsverhoudingen en klimaatverandering. Wat genderrechtvaardigheid betreft kunnen er o.a. 2 trends worden waargenomen: De aandacht voor gendergelijkheid en vrouwenrechten groeit wereldwijd. Vrouwen worden hard getroffen door de economische crisis. De afgelopen jaren heeft het WO=MEN netwerk een belangrijke bijdrage geleverd aan het genereren van aandacht voor genderrechtvaardigheid, zowel in Nederland als daarbuiten. Juist nu is het zaak om het toenemende genderbewustzijn verder te verdiepen en te verbreden. Hiermee voorkomen wij dat gendergelijkheid en vrouwenrechten lege modewoorden worden. Tot slot houdt WO=MEN net als elk jaar rekening met een plotselinge val van het kabinet en wordt het scala aan politieke contacten zo breed mogelijk gehouden ivm toekomstige verkiezingen. In de afgelopen jaren heeft de lobbygroep van WO=MEN, gesteund door de andere leden, een aantal mooie successen geboekt. Onder andere: Het voeren van een straffe pro- gender campagne in 2010 zodat gender op de agenda kwam van het merendeel van de politieke partijen, onderdeel werd van het regeerakkoord en onderdeel werd van het IS beleid. In 2010 verhoging van genderbudget met 5 miljoen In 2011 voorkoming van budgetverlaging en verhoging van genderbudget met 7 miljoen In 2011 Genderbrief met belofte voor gender 2 sporen- beleid In 2012 oprichting Gender Meer Partijen Initiatief In 2010 sterke campagne om gender onderdeel te maken van alle partijprogramma s In 2012 Gender onderdeel van regeerakkoord In 2012 Genderbudget verhoogd met 10 miljoen In 2012 Gender centraal onderdeel van beleid Minister OS en handel In 2012 Gender centraal onderdeel buitenlands beleid Minister van Buitenlandse Zaken In 2013 Aandacht voor gender binnen Defensie neemt toe In 2010, 2011, 2012 en 2013 breed scala aan gendertoezeggingen op het gebied van: o 1325 o Handel o Veiligheid o Arabische regio o Mensenrechten o Landbouw en water 20