KRIJTLIJNEN VOOR EEN DUURZAAM WOONBELEID. Publieksmoment Woonbeleidsplan Vlaanderen 29 november 2011

Transcriptie

1 KRIJTLIJNEN VOOR EEN DUURZAAM WOONBELEID Publieksmoment Woonbeleidsplan Vlaanderen 29 november

2 Situering Aanleiding advies woonplan 30/06/2011 Vaststelling: woonbeleid ontbreekt lange termijnvisie en algemeen kader Aankondiging Vlaams Woonplan in beleidsnota Voorafgaande denkoefening noodzakelijk eerste verkenning vanuit bredere groep (middenveld, experts) 2

3 Opzet Doel advies woonplan 30/06/2011 Mogelijk kader aanreiken voor huidig en toekomstig woonbeleid Met mogelijke principes en aandachtspunten Inspiratiebron voor effectief uit te werken Vlaams Woonplan 3

4 Visie op Vlaams Woonplan Draagwijdte Vlaams Woonplan Ambitie = algemeen kader met bindende elementen Richtinggevend voor alle overheidsniveaus en woonactoren Horizon: 2050 (cf. beleidsplan ruimte Vlaanderen ) tienjaarlijkse ijkpunten: 2020 (VIA), 2030 en 2040 Interactief proces 4

5 Visie op Vlaams Woonplan Centrale doelstelling Centrale doelstelling blijft recht op menswaardig wonen voor iedereen, met bijzondere aandacht voor meest behoeftige huishoudens Hiertoe prioriteiten scherper aflijnen om doelstelling te realiseren (= gericht en selectief beleid) Maar anderzijds andere dimensies betrekken in het woonbeleid (welzijn, energie, ruimtelijke ordening...= verbreed beleid) 5

6 Visie op Vlaams Woonplan uitgangspunt = duurzaam woonbeleid Inspelen op huidige problemen en op toekomstige uitdagingen (demografie, milieu.) Tegemoetkomen aan behoeften huidige én toekomstige generaties Kader voor duurzaam Vlaams Woonbeleid >Pijlers: economisch, sociaal, ecologisch, ruimtelijk >Procespijler : bestuurlijk - institutioneel

7 Duurzaam woonbeleid Schema duurzaam woonbeleid Economisch Sociaal Ecologisch Ruimtelijk Bestuurlijk / Institutioneel 7

8 Duurzaam woonbeleid Werkwijze: Pijlers - Principes - aandachtspunten Per pijler worden inhoudelijke principes aangegeven Principes worden geduid belang wordt aangegeven Per principe worden enkele aandachtspunten geformuleerd De principes en aandachtspunten kunnen inspirerend werken in de verdere uitwerking van het Vlaamse Woonplan

9 pijler economisch Optimale werking woningmarkt mogelijk maken en tekortkomingen remediëren Aangeven rol deelmarkten in woonbeleid Uitwerken gericht privaat huurbeleid Uitwerken evenwichtig eigendomsbeleid Keuzemogelijkheid bieden zodat voor alle woonbehoeften een gepast aanbod aanwezig is vraag en aanbod in kaart brengen Wegwerken schotten tussen deelmarkten Nood aan diversificatie woontypologieën 9

10 pijler economisch Structurele kwaliteitsverbetering woningbestand stimuleren Monitoring woningkwaliteit Nagaan hoe op economisch en sociaal aanvaardbare manier energiezuinigheid en basiskwaliteitsnormen kunnen verbeteren Ambitieuze renovatie- en woningvernieuwingsprogramma s opzetten Normverhoging verzoenen met betaalbaarheid wonen

11 pijler economisch Maatschappelijk verantwoord ondernemen en innovatie in de bouwsector aanmoedigen Duurzaam bouwen stimuleren (in opleiding edm) Kader creëren waarbinnen innoverend wonen en bouwen mogelijk wordt Alternatieve vormen van woninggebruik en financiering mogelijk maken Nagaan hoe andere vormen van woningbouw een antwoord kunnen bieden op wijzigende vraag Alternatieve vormen van woningfinanciering en eigendomsformules uitzoeken

12 pijler sociaal Recht op menswaardig wonen garanderen, in het bijzonder voor de meest kwetsbare huishoudens Inroepbaar recht op wonen en grondrecht op woningenergie onderzoeken en ontwikkelen nagaan en ontwikkelen meer maatgericht en selectief beleid voor een beperkte doelgroep (criterium = woonnood) Druk op recht op wonen nagaan (o.m. door ontwikkelingen zoals migratie, sociale verdringing ) 12

13 pijler sociaal Samenwerking tussen wonen en welzijn structureel uitbouwen Verdere uitbouw welzijnsdimensie in wonen (o.m. woonbegeleiding - afsprakenkaders) Woonzorg ontwikkelen via inzetten op aanpasbaar bouwen en wonen Creatieve oplossingen nagaan en concepten ontwikkelen (o.m. woonzorgzones) Sociale leefbaarheid bevorderen Stimuleren buurtwerking en bewonersparticipatie Bevorderen integratie en maatschappelijke deelname.

14 pijler ecologisch Rationeel energiegebruik aanmoedigen Verbetering energie-efficiëntie woningen - rol stimulerend en regulerend beleid Innovatieve technologieën ondersteunen Aandacht voor sociale impact en financieel zwakkere groepen 14

15 pijler ecologisch Duurzaam bouwen en materiaalgebruik stimuleren Gebruik LCA (levenscyclusanalyse) in bouwproces aanmoedigen (reductie ecologische impact in alle fasen van bouwproces) Verlengen levenscyclus woningen (onder meer via vernieuwende ontwerpen en integratie flexibele concepten)

16 pijler ruimtelijk Zuinig omgaan met beschikbare ruimte en ontwikkelen afgestemd beleid wonen ruimte Evenwichtig beleid uittekenen rekening houdend met objectieven in ruimtelijk en woonbeleid Nagaan of vernieuwende concepten zoals herverkavelde woningen, flexibiliteit met woondichtheid, bundeling woonfuncties oplossingen kunnen bieden voor de ruimtelijke en woonkwaliteit Afstemming mobiliteit (ifv vermindering mobiliteitsbehoefte) 16

17 pijler ruimtelijk Rekening houden met regionale woonmarkten en territoriale verschillen Rekening houden met verschillen in territoriale ruimtelijke en woondynamiek en hiertoe meer maatgericht werken Polarisatie tegengaan, o.m. tussen stad en rand Andere aanpak en schaalgroottes onderzoeken en uittesten (ifv organisatie van het ruimtelijk en woonbeleid ) Ruimtelijke leefbaarheid bevorderen Inrichting publieke domein, verweving van functies en voorzieningen, stadsvernieuwing

18 Pijler bestuurlijk - institutioneel = bestuurlijke grondhouding nodig voor optimaal woonbeleid Integraal / globaal beleid Nodig omwille verwevenheid diverse beleidsvelden (welzijn, energie, armoede ); Aandacht impact op diverse deelmarkten Doeltreffend en efficiënt beleid Grondige analyses noodzakelijk Efficiënte en transparante inzet van middelen 18

19 Pijler bestuurlijk - institutioneel Evidence based woonbeleid beleid Focus op uitkomsten i.p.v. instrumenten; Maatschappelijke kosten-baten analyses; beleidsmonitoring en -evaluatie, benchmarking Kaderscheppend en vernieuwend beleid Geresponsabiliseerde actoren werken obv verbintenissen Overheid biedt kaders aan vrijplekken voor experimenteerruimte 19

20 Pijler bestuurlijk - institutioneel Participatief beleid Ruimte voor structurele participatie Participatie bij uitvoering, voorbereiding en evaluatie van beleid Optimaal institutioneel kader Taak en bevoegdheidsverdeling tussen bestuursniveaus Rol diverse actoren, publieke taaktelling en rol private actoren Impact supranationaal beleid (EU) Stabiele kaders en regelgeving

21 Ter afronding - besluit Duurzaam woonbeleid vereist verbreding scope naar ecologische, ruimtelijke, sociale en economische dimensie Tegelijkertijd vereist de centrale doelstelling een meer gerichte en selectieve aanpak Principes en aandachtspunten bieden een aanzet voor de discussie over de inhoudelijke keuzes van het Vlaamse Woonplan - maar houden op zich geen keuze in 21

22 22