Duiken naar data. Toine verheul (coosto):

Transcriptie

1 #01 JUNi 2014 magazine voor ondernemend Nederland Elke dag verse stuurinformatie voor Fleurop Schoenenfabriek Durea: Alle neuzen dezelfde kant op Fiscaal slimme tips voor DGA s verrijkt met layar Toine verheul (coosto): Duiken naar data #01 juni

2 de start Bierviltje Als ondernemer loop je er vroeg of laat tegenaan: je hebt een gezond bedrijf, een pand, een paar medewerkers. De omzet groeit en, jawel, je maakt winst! En je weet dat het verschil tussen succes en mislukking in de kleinste details kan zitten. Is je software up-todate? Hoe zit het met je liquiditeit? Betaal je niet onnodig veel belasting? Alles lijkt even belangrijk, het gaat immers om je zaak! Ik weet uit ervaring: de verleiding is groot om zelf overal bovenop te willen zitten. Maar wie de hele dag met zijn hoofd in de cijfers zit, verliest het grotere plaatje uit het oog. Dat mooie idee op dat bierviltje, waar het allemaal mee begon, verdwijnt in een woud van bonnetjes en Excel-sheets. Zonde. Juist als ondernemer moet je soms even een stap terug doen. Werken áán je bedrijf in plaats van alleen maar ín je bedrijf. Dan kunnen anderen doen waar zíj goed in zijn, en kun jij doen waar jíj goed in bent: ondernemen! In dit magazine proberen we je daar de nodige inspiratie en tips voor te geven. Pak maar vast een bierviltje. Roger Bastiaens Hoofdredacteur 2 #01 juni

3 colofon #01 juni 2014 jaargang 6 inhoud accent is het relatiemagazine van BDO en wordt verspreid via controlled circulation. Redactieadres BDO afdeling Marketing, Communicatie & Sales Postbus 182, 5600 AD Eindhoven Telefoon info@bdo.nl Hoofdredacteur Roger Bastiaens Redactieraad Daan van den Broek, Deny Dijkgraaf, Robert Franken, Arthur Gimes, Huib Hilhorst, John van Kollenburg, Ard Lucassen, Martin van Megen en Corina Roks Concept & realisatie Monte Media, Amsterdam Eindredacteur Leonard van den Berg Medewerkers Ilse Bos, Geert Dekker, Paul Groothengel en Irene Schoemakers Fotografie Lodewijk Duijvesteijn, Hans van den Heuvel, Mark Horn, Marieke Odekerken, Hugo Thomassen en Manon van der Zwaal Illustraties Zoltan Koraï en Erik Kriek Art direction en vormgeving Marc van Meurs en Richard Ottema Per dag verwerken we real time zes miljoen berichten, alleen al voor Coosto Nederland Toine Verheul Snel uw weg vinden in het woud aan fiscale regeltjes? Speciaal voor DGA s zetten we de zes belangrijkste fiscale highlights van dit moment op een rij BDO Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Deze publicatie is zorgvuldig voorbereid maar is in algemene bewoordingen gesteld en bevat alleen informatie van algemene aard. Deze publicatie bevat geen advies voor concrete situaties, zodat uitdrukkelijk wordt aangeraden niet zonder advies van een deskundige op basis van de informatie in deze publicatie te handelen of een besluit te nemen. Voor advies dat is toegesneden op uw concrete situatie kunt u zich wenden tot BDO Accountants & Adviseurs of een van haar adviseurs. BDO Accountants & Adviseurs en haar adviseurs aanvaarden geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van handelen of het nemen van besluiten op basis van de informatie in deze publicatie. BDO is een op naam van Stichting BDO te Amsterdam geregistreerd merk. In deze publicatie wordt BDO gebruikt ter aanduiding van de organisatie die onder de merknaam BDO actief is op het gebied van de zakelijke dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Accountants & Adviseurs is een op naam van BDO Holding B.V. te Eindhoven geregistreerde handelsnaam en wordt gebruikt ter aanduiding van een aantal met elkaar in een groep verbonden rechtspersonen, die ieder afzonderlijk onder de merknaam BDO actief zijn op een bepaald terrein van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Holding B.V. is lid van BDO International Ltd, een rechtspersoon naar Engels recht met beperkte aansprakelijkheid, en maakt deel uit van het wereldwijde netwerk van juridisch zelfstandige organisaties die optreden onder de naam BDO. BDO is de merknaam die wordt gebruikt ter aanduiding van het BDO-netwerk en van elk van de BDO Member Firms ontdek meer met Deze editie van Accent is verrijkt met Layar. Scan de pagina s waarop het layarlogo staat met smartphone of tablet en ontdek de interessante extra content. Nog geen layar? Download het nu in de app Store of Google Play. 06 Businessmodel Social media-monitoringbedrijf Coosto is superhot. Toch houdt oprichter Toine Verheul het hoofd koel. We willen de grootste worden. Maar wel met eigen geld. 14 Opgelost! Eindeloos wachten op handmatig verzamelde gegevens uit diverse databases? Fleurop was er klaar mee. Na advies van BDO Consultants stuurt het nu met dagverse data. 22 Familieverhalen Bij de Brabantse schoenfabrikant Durea staat de vierde generatie klaar om het stokje over te nemen. Maar hoe krijg je met 23 familieleden alle neuzen dezelfde kant op? De omzetten zitten weer in de lift, maar de marges staan nog flink onder druk ROGER BASTIAENS 30 In t veld Horeca Horecaomzetten zijn sinds de crisis fors gedaald. Maar er gloort weer hoop. In de keuken van sterrenrestaurant Tout à Fait geeft BDO-expert Roger Bastiaens zijn sectoranalyse, plús een aantal praktische tips. EN VERDER 12 Ondernemersnieuws 17 BDO kort 18 Achter de cijfers 20 Beste BDO Auto Fiscaal Kort 28 Fiscaal slim voor de DGA 34 Fiscaal 35 BDO in de buurt 36 Beste/slechtste beslissing 4 #01 juni

4 business model tekst irene schoemakers BEELD hans van den heuvel businessmodel Toine over langzaam groeien in een snelle wereld coostooprichter Verheul Social media-monitoringbedrijf coosto is superhot. Toch houdt oprichter toine Verheul het hoofd koel. We willen de grootste van Europa worden. Maar wel met eigen geld. MEER OVER COOSTO? KIJK DE VIDEO 6 #01 juni

5 businessmodel Wie klant wordt bij ons, kan via een eigen dashboard elke willekeurige zoekterm invullen in onze zoekbalk. Onze software verzamelt, filtert en ordent onlineberichten, én kan ze interpreteren en duiden. Het herkent de emotie in een bericht. Het gaat bijzonder goed met de drie jaar jonge internet- onderneming Coosto (spreek uit Cousteau ). Medeoprichter Toine Verheul (42) en zijn twee compagnons worden bijna maandelijks benaderd door durfinvesteerders. Die willen Coosto snel helpen uitgroeien tot een speler van wereldformaat. Ik voel me daar overigens niet per se door gevleid maar praat wel met investeerders, aldus Verheul. De buitenwereld ziet duidelijk potentie in de jonge start-up van de drie oud-studenten van de TU Eindhoven. De drie laten zich echter niet gek maken. Voor alle duidelijkheid: onze ambities zijn groot. Toen we dit bedrijf in 2010 startten zei ik dat ik er het grootste en beste bedrijf van de wereld van wil maken in onze categorie. Dat is mijn motivatie. Ik wil zo n groeipad een keer meemaken in mijn leven, aldus Verheul. Maar de wereld is zo mogelijk nóg groter. Daarom heeft Coosto haar ambities bijgesteld tot beste en grootste van Europa. Verheul: Dat hoeft niet binnen een paar jaar. We hebben de tijd. Het kan zo maar tien jaar of langer duren om dit voor elkaar te krijgen. En waarom zouden we haast hebben? Snelheid is niet per definitie interessant. Kwaliteit, daar gaat het om. We worden gedreven door de inhoud van ons product. Als dat goed zit, komen de verkoopcijfers ook goed. Daarnaast hou ik niet van schulden en verlies. Ik wil de groei van dit bedrijf financieren met eigen middelen zodat we geen geld verschuldigd zijn aan banken of durfinvesteerders. Als het enigszins kan, doen we het op eigen kracht. Tot nu toe lukt dat. We zitten van meet af aan in de zwarte cijfers. Monitoring van websentiment Sentiment meten op het internet, diepzeeduiken in data. Dat is een van de diensten van internetbedrijf Coosto met een knipoog vernoemd naar de legendarische Franse onderwaterpionier Jacques Cousteau. Verheul en zijn compagnons doen dat voor klanten als Microsoft, Canon, T-Mobile, Oxxio, Eneco en het Centraal Bureau voor de Statistiek. We doen echter veel meer, legt Verheul uit. Onze kernactiviteit is het monitoren van mond-totmondreclame op internet. Per dag verwerken we real time zes miljoen Nederlandstalige berichten voor Coosto Nederland. Wie klant wordt bij ons, sluit een abonnement af. Dat geeft toegang tot een eigen dashboard met actuele gegevens over welk onderwerp dan ook. De gebruiker kan elke willekeurige zoekterm invullen in onze zoekbalk. Onze software kan onlineberichten niet alleen verzamelen, filteren en ordenen, maar ook interpreteren en duiden. Het herkent de emotie in een bericht. Coosto kan die gegevens Coosto Opgericht: 2010 Activiteit: social media-monitoring en webcare Hoofdkantoor: Eindhoven Overige vestigingen: 3 (Nederland, België en Engeland) Aantal medewerkers: zestig presenteren in een barometer van het sentiment van consumenten en gebruikers. Verheul: We kunnen ook nog zien wie die mensen zijn, of het mannen of vrouwen zijn, wat ze bezighoudt, wat hun interesses zijn, enzovoorts. En dat allemaal uiteraard gebaseerd op openbare informatie op internet en social media, waardoor de privacy niet wordt geschonden. Een bedrijf kan op zijn eigen dashboard dus precies zien welke marketingactie welk sentiment heeft opgeroepen en wat het bereik is. Reisorganisatie TUI Nederland monitort op deze manier alles wat klanten en potentiële klanten over hen zeggen op Facebook, Twitter, YouTube en klacht.nl, geeft Verheul als voorbeeld. Het gebruikt die informatie om klanten te helpen. De klanttevredenheid en klantloyaliteit zijn dan ook toe genomen sinds ze met ons product webcare hebben ingevoerd. Inkomsten krijgt Coosto voornamelijk uit abonnementen. De kosten daarvoor beginnen bij 75 euro per maand, met een minimale afname van drie accounts. Verheul: De meeste klanten sluiten echter veel meer abonnementen af. Sommige hebben er honderden, zodat medewerkers in hun hele organisatie kunnen werken met onze software. Daarnaast verkoopt het bedrijf advies. We merkten dat klanten graag persoonlijk door ons worden geadviseerd om optimaal gebruik te kunnen maken van de data die we leveren. Daar hebben we inmiddels een apart product van gemaakt. We hebben medewerkers speciaal hiervoor opgeleid. Zij kunnen onze klanten daar desgewenst bij helpen. Mensen maken het verschil Er werken nu zo n zestig mensen bij Coosto. En dat aantal groeit snel. Verheul: Aan het eind van het jaar zijn dat er misschien wel honderd. Aan de technische kant zijn het vooral academici en promovendi. We hebben veel slimme mensen in dienst; kennis is waar ons bedrijf om draait. Die kennis willen we koesteren en stimuleren. Daarom zorgen we goed voor onze medewerkers en geven we ze alle ruimte. 8 #01 juni

6 business model businessmodel Coosto en BDO Zo zijn de werktijden flexibel en wordt er regelmatig vanuit huis gewerkt. Wij zitten daar niet bovenop maar gaan uit van de eigen krachten en verantwoordelijkheden van mensen. Die bedrijfscultuur proberen we neer te zetten. Bij veel vrijheid en eigen verantwoordelijkheden gedijt echter niet iedereen. We selecteren hierop dan ook kritisch bij de werving van nieuwe medewerkers. Wie wil groeien krijgt bij ons alle mogelijkheden. Wie niet wil groeien en wil blijven doen wat hij nu doet, kan hier ook terecht. Het gaat er om dat onze medewerkers zich plezierig voelen in dit bedrijf en doen waar ze goed in zijn. Ook zet Coosto inmiddels de eerste internationale schreden. We doen dat bewust stap voor stap. En ook hier: gefinancierd met eigen geld. We proberen uitsluitend verantwoorde beslissingen te nemen, zonder onnodige risico s. We laten ons niet gek maken door de Whatsapps van deze wereld, want hun succes is uitzonderlijk. Maar we willen nu relatief snel Europa in. Zo opereren we sinds kort in België en onlangs hebben we een ervaren salesmanager voor ons nieuwe kantoor in Londen aangetrokken. Beste product, beste prijs Verheul en zijn compagnons houden de markt nauwlettend in de gaten. Er worden met enige regelmaat concurrenten overgenomen en er vinden investeringen plaats door venture capitalbedrijven. Dat is ook een strategie. Maar wij doen het zoals gezegd op onze eigen manier: met eigen geld en met geduld. Vooralsnog heeft Coosto geen groot marketing- en salesapparaat. Jullie moeten veel meer salesmensen aannemen zodat je meer kunt verkopen, hoor ik geregeld. Bijna maandelijks worden we gebeld door durfinvesteerders. Maar we hebben geen haast Toine Verheul Coosto is een fullservicecliënt van BDO. BDO biedt ondersteuning bij de internationalisatie van het bedrijf, doet de salarisadministratie, geeft fiscale adviezen en voert de accountantscontrole uit. Verheul: Wij zijn gericht op kwaliteit en vakinhoudelijke kennis. Dat geldt ook voor BDO. Daardoor kunnen we prettig werken met elkaar. Natuurlijk investeren we in sales en marketing, maar wij gaan ervan uit dat als wij het beste product tegen de beste prijs leveren en eerlijk zijn over wat we kunnen leveren, klanten vanzelf op ons afkomen. Tot nu toe is dat ook zo. We hebben nu meer dan 300 opdrachtgevers met abonnementen. En met name via mond-tot-mondreclame komen er steeds nieuwe bij. Dat hebben we gerealiseerd zonder opgeklopte marketingverhalen, puur door de kwaliteit van ons product. Ik durf te stellen dat er op dit moment geen enkel bedrijf is dat op dit gebied betere software biedt dan wij. Kennis en innovatie Kennis en innovatie zijn de twee drijvende krachten binnen Coosto. Verheul: Daar steken we al ons geld en al onze energie in. We bedenken steeds nieuwe functionaliteiten die we kunnen toevoegen aan onze software. Zo zijn wij momenteel de enigen die de informatie die voorhanden is op sociale media kunnen splitsen naar geslacht. We zien precies hoeveel mannen en hoeveel vrouwen iets vinden van een bepaald onderwerp. Voor veel marketeers is dat waardevolle informatie. Momenteel werken onze techneuten hard aan de toepassing van foto s en video s in onze software. En de ontwikkelingen gaan door. Over verkoop van het bedrijf denkt Verheul voorlopig niet na. Sterker, daar heb ik nog nooit over nagedacht. We zijn nog maar net begonnen en hebben nog een lange weg te gaan. Zijn wensen voor de toekomst liggen dichterbij: Meer kantoorruimte voor onze groei, een grotere kantine en een sportruimte met cardioapparatuur en douches. Het zou geweldig zijn als we dat op enig moment kunnen bieden aan onze medewerkers. Alles uiteraard op basis van vrijwilligheid. Dat geldt ook voor bedrijfsuitjes die we zo nu en dan organiseren. Wie mee wil gaat mee, wie niet mee wil niet. Even goede vrienden. Ik heb een hekel aan verplichte nummers. Daar wil ik mijn medewerkers ook niet mee lastigvallen. Meer weten? Neem contact op met Lisette Branten, partner belastingadvies bij BDO Eindhoven/Helmond, of met uw eigen lisette.branten-van.hoof@bdo.nl 10 #01 juni

7 ONDER REDACTIE VAN ARD LUCASSEN, SENIOR CONSULTANT ORGANISATION & CONTROL ondernemersnieuws Challengers scoren het best Bedrijven die vernieuwend én ambitieus zijn (>25% groei in drie jaar) presteren beter én werken het beste samen met andere bedrijven. Deze zogenaamde challengers presteren relatief het best qua export- en omzetontwikkeling. Dit blijkt uit onderzoek van bureau Panteia onder bijna tweeduizend Nederlandse topsectorbedrijven. Ruim 11% daarvan valt in de categorie challengers. Jaloers? Challenger zijn heeft zo zijn eigen, eh, uitdagingen. Deze bedrijven worstelen vooral met hun nieuwe technologie (40%) en met een tekort aan kapitaal en de juiste mensen. Bron: Panteia MEELOPEN Plannen voor vernieuwing of herinrichting van uw bedrijfsapplicaties of IT? Kijk dan naast de functionaliteit ook naar cruciale aspecten als risicobeheersing en interne controle. Belangrijk, want functie en veiligheid moeten (zeker tegenwoordig!) hand in hand gaan. Zonder die zekerheden worden bedrijfsdata potentieel onbetrouwbaar. Accountants kunnen dan geen goedkeurende verklaring meer afgeven, waardoor de complete investering onbruikbaar kan blijken. Daarom hanteert BDO bij implementatietrajecten een walk along -aanpak: experts bewaken in elke fase of ook de interne controle en risicobeheersing op niveau blijven. Zo kunnen zij tijdig bijsturen en haalt de klant maximaal rendement uit zijn kostbare IT. Meer weten? Kijk op of neem contact op met uw eigen it@bdo.nl Uw relatie met uw huisbankier is de laatste jaren waarschijnlijk aanzienlijk veranderd. Waar in het verleden het ophalen van een financiering relatief eenvoudig was, is het verdedigen van een goed onderbouwd businessplan tegenwoordig essentieel. BDO Debt Advisory helpt daarbij, en slaagt er ondanks de economische tegenwind nog altijd in om goede financiering te regelen, tegen marktconforme rentes. De experts van deze afdeling (onderdeel van BDO Corporate Finance) helpen bij het opstellen van businessplannen die mogelijke geldschieters overtuigen. Zij werken daarbij samen met ervaren financiers die de eisen van de bank kennen en scherpen businessplannen al van tevoren aan, voor maximaal succes. En bij onderhandeling met de bank kijken ze extra scherp naar de marktconformiteit van de offertes op tarief, voorwaarden en zekerheden. Een overtuigend verhaal! Meer weten? Neem dan contact op met Lodewijk Kolfschoten van BDO Corporate Finance via lodewijk.kolfschoten@bdo.nl of Haalt u het uiterste uit uw pensioen én dat van uw werknemers? Of loopt u onnodige risico s? De BDO Pensioenscan geeft antwoord, via een snelle check. Zo n scan begint met een toetsing van de huidige regeling. Voldoet die aan de geldende wet- en regelgeving en is die niet onnodig duur? Daarnaast controleert de pensioenexpert of er sprake is van aansluitingsverplichting bij een Bedrijfstakpensioenfonds (Bpf). Mocht u onterecht niet zijn aangesloten, dan regelen zij dat met terugwerkende kracht. Zo kunt u achterstallige (vaak hoge) premienaheffing voorkomen. Dat is beter voor later, en voordeliger voor nu. Meer weten? Neem dan contact op met Arjan Krol of Michel van der Zwan van BDO Pensioenconsultants via Medewerkers met tijdelijke contracten worden binnenkort beter beschermd. Dat staat in de Wet werk en zekerheid, die ter goedkeuring bij de Eerste Kamer ligt. De belangrijkste wijzigingen: Medewerkers met opeenvolgende tijdelijke contracten krijgen eerder een vast dienstverband: na 2 jaar of bij een 4 e contract (ketenbepaling). Bij tijdelijke contracten tot 6 maanden geldt geen proeftijd meer. Een concurrentiebeding mag bij tijdelijke contracten alleen in bijzondere omstandigheden. Goede raad! BDO RECRUITMENT SOLUTIONS Goed toezicht is belangrijker dan ooit. Heeft u zicht op de kwaliteit van uw RvC of RvA? Heeft die een voldoende brede blik? En krijgt u het toezicht dat u mag verwachten? BDO Recruitment Solutions helpt organisaties en instellingen bij het vinden van de juiste toezichthouders: ervaren personen met kennis én karakter. Geen meepraters maar experts. Met een goed netwerk en een scherpe kijk op modern ondernemen. BDO Recruitment Solutions zoekt en selecteert kandidaten op basis van heldere criteria zoals specifieke kennis, ervaring en professionele rolopvatting. Daarbij weegt ook de huidige samenstelling van de Raad mee én de toekomstvisie van de organisatie. Wilt u een goede raad? Neem dan contact op met BDO Recruitment Solutions via commissarissen@bdo.nl. Flexwerk op de schop Bij tijdelijke contracten vanaf 6 maanden geldt minstens 1 maand aanzegtermijn, op straffe van een schadevergoeding. Als de Eerste Kamer de voorstellen goedkeurt gelden ze voor contracten vanaf 1 juli 2014, en de ketenbepaling vanaf 1 juli Meer weten over de Wet werk en zekerheid? Neem dan contact op met Simone van Susteren van BDO Legal via simone.van.susteren@bdo.nl. 12 #01 juni

8 opgelost Beter sturen Fleurop, goed voor zoals ze zelf zeggen meer dan een miljoen bloemengroeten per jaar, is erg goed door de crisis gekomen, vertelt Cobussen. Toch knaagde er al een tijdje iets: hij moest soms wel twee weken wachten op cijfers uit de steeds verder uitdijende databerg. We hebben in de loop der jaren steeds verder gebouwd aan onze databatekst paul groothengel BEELD manon van der zwaal Fleurop krijgt met QlikView eindelijk dagverse data Handmatig verzamelde gegevens uit verschillende systemen, eindeloos wachten op bruikbare cijfers Fleurop was er klaar mee. Na een tip van BDO IT Consultants stuurt het landelijke bedrijf nu scherper dan ooit: met data net zo vers als de bloemen zelf! Bloemen houden van mensen. En andersom ook, weten ze bij Fleurop al bijna honderd jaar: het bedrijf verstuurt al sinds 1921 bloemen, nationaal en internationaal. In Nederland zijn zo n bloemisten aangesloten bij deze coöperatie. Op het hoofdkantoor in Veenendaal werken veertig mensen, waarbij de IT-afdeling met zes fte s relatief zwaar bezet is. Dat geeft direct aan hoe essentieel IT is voor Fleurop. We boeken nu al zo n dertig procent van onze omzet via het onlineverkoopkanaal, benadrukt financieel manager Paul Cobussen. Steeds meer mensen bestellen hun boeket via internet, met de zekerheid dat Fleurop ervoor zorgt dat het op het gewenste tijdstip wordt bezorgd, vaak nog dezelfde dag. Daarnaast doet Fleurop steeds meer in cadeauartikelen zoals wijn, chocola, vazen en knuffelbeesten. Paul Cobussen van Fleurop (rechts) en Jan-Willem van Essen: Relevante stuurinformatie, altijd op tijd. 14 #01 juni

9 opgelost bdo kort DE ACCOUNTANTSCONTROLE ONTCIJFERD Antwoord op de 24 meest gestelde vragen ses. Die zijn helemaal op maat, maar het duurde steeds langer voor we onze managementinformatie kregen. Heel lastig. We werkten bijvoorbeeld met data in Excel-sheets die we uit verschillende databases moesten halen. Dat was erg tijdrovend. We wilden als management korter op de bal spelen. Het managementteam van Fleurop wilde beter kunnen sturen vanuit de data. En dan kan je niet zonder tijdige, liefst real time verkoop- en klantinformatie, is de ervaring van Cobussen: Tijdens de jaarrekeningcontrole hebben we dit probleem bij BDO aangekaart. Onze systeemafdeling wilden we hier niet mee belasten, die heeft het al druk genoeg. Jan-Willem van Essen, IT-consultant van BDO, analyseerde het probleem en adviseerde Cobussen om over te stappen op QlikView. Dit is business-intelligence-software die als een schil boven de bestaande IT-systemen van Fleurop geplaatst zou kunnen worden. Met QlikView zouden we Paul en zijn collega s dagelijks inzicht kunnen geven in al het orderverkeer en analyses kunnen geven per afzetkanaal. Het plezierige bij Fleurop is dat ze precies wisten welke informatie ze uit de databases wilden destilleren. Dat heb je nodig om deze software helemaal op maat te kunnen maken. Sneller inzicht Cobussen wilde eerst wel ns zien wat QlikView voor hem zou kunnen betekenen. Van Essen, gecertificeerd QlikViewontwikkelaar, bood aan een proof of concept te bouwen: Paul stuurde me een orderdatabase, en daar heb ik in drie dagen tijd een voorbeeld mee kunnen bouwen. Cobussen: Dat was mooi om te zien en gaf mij al meteen de vereiste stuurinformatie. Zoals? Eerder inzicht in de verwachte omzet, zodat we sneller marketingacties kunnen inzetten via bijvoorbeeld onze webshop. Of eerder helderheid over het effect van een actie, en of je deze dus moet beëindigen of intensiveren. Cobussen was onder de indruk van deze (gratis) demo-opmaat, en gaf BDO groen licht verder te bouwen aan imple- Over Fleurop Fleurop Interflora Nederland, zoals het bedrijf uit Veenendaal formeel heet, bestaat sinds Het bedrijf was eerst een vereniging, maar veranderde in 2006 in een coöperatie. In Nederland werkt Fleurop samen met zo n bloemisten. Wereldwijd zijn dat er , verdeeld over ruim 140 landen. Het bedrijf verzendt per jaar meer dan een miljoen bloemengroeten en groeit gestaag. Het aantal orders dat via bloemisten binnenkomt, daalt licht; internet, goed voor zo n dertig procent van de omzet, wordt een steeds belangrijker verkoopkanaal voor Fleurop. We wilden als management korter op de bal kunnen spelen Paul Cobussen mentatie van QlikView binnen de Fleurop-systemen. Dit traject werd ingedeeld in meerdere fasen. Van Essen: We zijn klein begonnen, eerst met het ontsluiten van de orders binnen QlikView. Daarna zijn we, in nauw overleg met Paul, verdergegaan met de Fleurop Bloemenbonnen, vervolgens de handelsadministratie voor de groothandel, de debiteuren en ga zo maar door. Betere discussies Fleurop werkt nu ruim een jaar met QlikView. Hoe beoordeelt Cobussen het gebruik? Het is gebruikersvriendelijk, en je hebt er geen ingewikkelde training voor nodig. Ik ben er enorm blij mee: we kunnen binnen ons managementteam nu veel beter discussies voeren over ons beleid, omdat we met QlikView goedgefundeerde, vrijwel real time stuurinformatie hebben. En dat voorkomt discussie over de juistheid van de informatie. Die stuurinformatie vanuit QlikView kan de gebruiker laten weergeven in een of meerdere dashboards, waarna je vervolgens makkelijk doorklikt naar de onderliggende informatie, vult Van Essen aan: Paul kan zelf bepalen wat hij wanneer wil zien, daar heeft hij geen systeembeheerder meer voor nodig. Zoals het koopgedrag van de klanten per betaalmethode, of per verkoopkanaal. QlikView kan enorm veel, het is de kunst om de juiste cijfers met elkaar te combineren. Ook vanuit de historie, de data van Fleurop gaan vier jaar terug in de tijd. Welke voordelen ziet Cobussen verder nog? Voor iedere gewenste periode bewegen de begroting en vergelijkende cijfers automatisch mee. Dat versnelt het inzicht. Zo kun je direct zien of je nog op het juiste spoor zit. Jan-Willem heeft me daar erg goed mee geholpen. En de kosten? Door hoge effectiviteit en efficiency verdien je die relatief snel terug. Bovendien hebben we dankzij QlikView onze IT-afdeling op een aantal punten flink ontlast. Ook voor mij is het er vanuit mijn controlefunctie veel gemakkelijker op geworden. Maar het belangrijkste: we hebben de meest relevante stuurinformatie nu altijd op tijd. Meer weten over QlikView? Neem contact op met BDO IT Auditors & Consultants ( ), of met uw eigen adviseur. Gezonde cijfers Omzetgroei BDO Nederland 7,9% BDO Nederland heeft over het boekjaar 2013 een omzetstijging geboekt van 7,9%. De totale omzet van BDO Nederland steeg van 213,1 miljoen (2012) naar 229,9 miljoen. Die groei komt deels door de strategische samenwerking die BDO per 1 januari 2013 is aangegaan met HLB Schippers. Deze samenwerking zal binnen enkele jaren leiden tot algehele integratie. De omzetstijging zat in vrijwel alle Lines of Service. Deze was het sterkst bij Audit & Assurance: van 61,8 naar 69,5 miljoen. Accountancy & Bedrijfsadvies groeide van 80,2 naar 85 miljoen; de fiscale advisering nam 8% toe tot 61,5 miljoen. De omzet in consultancy daalde licht, met 0,4 miljoen naar 13,9 miljoen. BDO-bestuursvoorzitter Reinder Brummelman: De consultants opereren in een lastige markt met veel concurrentie en prijsdruk, vaak op basis van flexibele tarieven. We verwachten echter dat dit de komende jaren zal omslaan. Ook in dit segment biedt de veranderende wet- en regelgeving inzake controle en advies naast beperkingen ook kansen, en daar staan we op voorgesorteerd. Verslaggevingsstandaarden? Materialiteit? Wilt u weten wat nu werkelijk wordt bedoeld met deze en andere veel gebruikte termen in de controleverklaring? En waarom deze verklaring nodig is? Lees dan de nieuwe publicatie De accountantscontrole ontcijferd. Hierin zetten we de 24 meest gestelde vragen over de controleverklaring op een rij, plus de bijbehorende antwoorden, opgetekend door vijf BDO-experts. Kort en krachtig leggen zij uit wát we doen, hóe we dat doen en waaróm we dat doen. En dat werd tijd want in gesprekken met dga s krijgen we geregeld, te vaak naar onze mening, de vraag wat de controle en bijbehorende verklaring nu precies behelzen. Met De accountantscontrole ontcijferd geeft BDO openheid en duidelijkheid. Dat telt. Relaties van BDO ontvangen een exemplaar van De accountantscontrole ontcijferd bij deze Accent. Extra exemplaren kunt u opvragen via info@bdo.nl of downloaden via Ook spelend leren? Van luchtig leerzaam tot technisch diepgaand: BDO organiseert door het hele land (én door heel het jaar) seminars, workshops en netwerkbijeenkomsten. Ideale momenten om live kennis op te doen en verder te komen. Iets voor u? Kijk op of bel met onze Marketingafdeling SCHRIJF NU IN OP Leerzaam seminar over valkuilen voor topmanagers Kent u ze, de valkuilen voor leiders van organisaties? Daarover hield BDO onlangs een seminar voor klanten en relaties, met sprekers als Peter Paul de Vries (ex-veb) en financieel onderzoeksjournalist Jeroen Smit (o.a. De Prooi ). Centraal stonden diverse leiderschapsstijlen en de risico s waarmee topmanagers te maken krijgen. Grote vraag was: kunnen we leiders daarvoor behoeden, en kan de accountant daarbij een rol spelen? Het seminar werd gecombineerd met een exclusieve preview van het theaterstuk De Val van een Super-man van De Verleiders. Dit stuk is een vrije interpretatie van de opkomst en ondergang van Ahold-topman Cees van der Hoeven, afgewisseld met een voordracht van de feiten. Een boeiend en toegankelijk stuk, maar ook bijzonder vermakelijk. De Verleiders Uiteindelijk bleek zelfs de butler (of toch de acteur die de butler speelde?) gevoelig te zijn voor zonnekoning-gedrag. Kortom: een geslaagde avond met een aansprekend onderwerp dat serieus én met een lach werd belicht. BEKIJK DE TRAILER VAN DE VAL VAN EEN SUPER-MAN 16 #01 juni

10 achter de cijfers BEELD zoltan koraï DE REGELS KENNEN EN GOED TOEPASSEN. VAAK IS DAT HET VERSCHIL TUSSEN WINST EN VERLIES. DAAROM PRATEN DE BDO- EXPERTS U GRAAG BIJ. DITMAAL: JAN HENDRIK LUIJT OVER AFWAARDEREN. Wat is afwaarderen? Afwaarderen, in jargon bijzondere waardevermindering of in het Engels impairment, is het eenmalig verminderen van de boekwaarde van een actiefpost in de jaarrekening. Dit kan zijn een pand, een fabriek, een machine, goodwill, maar ook voorraden of debiteuren. Op materiële vaste activa (pand, machine) wordt ieder jaar al stelselmatig afgeschreven. De bijzondere waardevermindering is een extra afschrijving en komt daar bovenop. Wanneer moet ik afwaarderen? Iedereen is gewend om voor incourante voorraden en slecht betalende debiteuren kritisch naar de waardering te kijken en waar nodig een afwaardering te doen. Op balansdatum moet echter voor álle actiefposten gekeken worden of er aanwijzingen zijn dat deze aan een bijzondere waardevermindering onderhevig zijn. Deze aanwijzingen kunnen zijn: technische veroudering, reorganisatie, verliezen, daling van marktprijzen, etc. Kort gezegd gaat het altijd over tegenvallende of afnemende prestaties van de onderneming of van het actief. Bijvoorbeeld: een fabriek kampt met structurele onderbezetting. Of een projectontwikkelaar heeft in de hoogconjunctuur grond gekocht en ziet inmiddels geen kans meer dit nog rendabel te ontwikkelen. Het moet wel altijd gaan om een verwachte duurzame waardevermindering. Jan Hendrik Luijt afwaarderen Acht vragen over Dus die afwaardering maar zo snel mogelijk nemen dan? Zeker niet te lang wachten, maar ook niet te voorbarig zijn. Zoals voor de hele jaarrekening geldt: gewoon een reële inschatting maken en daarnaar handelen. Niet extreem conservatief, maar ook niet met een te roze bril op. Hoe kijken mijn bank en de buitenwereld tegen afwaarderingen aan? Bijzondere waardeverminderingen zijn de laatste jaren in veel jaarrekeningen te vinden. De bank en andere gebruikers zullen er dan ook niet van opkijken. Voor activa die als onderpand dienen voor financiering is afwaarderen wel extra gevoelig. Ook kan door afwaarderen het eigen vermogen van de onderneming onder een grens komen die is afgesproken in de leningsvoorwaarden met banken. Verras de bank niet onaangenaam en communiceer dus tijdig hierover. Overigens zijn afwaarderingen in principe non-cash items ; het afwaarderen van activa beïnvloedt de kasstroom van de onderneming niet. En juist die kasstroom is voor banken een belangrijk gegeven. Hoe bepaal ik het bedrag dat ik moet afwaarderen? Als er aanwijzingen zijn van een bijzondere waardevermindering moet per actiefpost worden gekeken naar de directe opbrengstwaarde bij verkoop én naar de bedrijfswaarde (de kasstromen bij voortgezette exploitatie). De bedrijfswaarde bepalen is een technische exercitie waarbij de contante waarde van meerjarenprognoses moet worden berekend. Dat is veel werk en gebeurt deels op basis van subjectieve elementen, doordat er bij deze berekening schattingen worden gebruikt. Je mag de hoogste van de directe opbrengstwaarde en bedrijfswaarde nemen. Als deze onder de boekwaarde ligt, moet er afgewaardeerd worden. Kan ik als het later beter gaat ook weer opwaarderen? Ja, dit kan als de situatie die aanleiding was om een bijzondere waardevermindering door te voeren zich niet meer voordoet. Dit is bijvoorbeeld het geval als de markt weer aantrekt en/of de onderneming weer structureel winst maakt. Overigens mag je nooit hoger opwaarderen dan de boekwaarde zou zijn geweest als je gewoon was doorgegaan met afschrijven. Voor goodwill geldt een uitzondering: eens afgewaardeerd blijft altijd afgewaardeerd. Is het niet handiger om afwaarderen zo lang mogelijk uit te stellen? Veel ondernemers zijn van nature optimistisch en verwachten dat het in de toekomst beter wordt. En er is altijd wel een reden waarom het afgelopen jaar tegenviel. In de verwachting dat het allemaal weer goed komt is het in die visie dan niet nodig om een afwaardering te nemen. Dit kan echter een gevaarlijke tactiek zijn: als structureel herstel te lang uitblijft, kom je op een bepaald moment niet meer onder afwaarderen uit. En dan werkt het als een katalysator: er worden al verliezen geleden en daar komt die afwaardering dan nog eens bovenop. Nog tips? Bespreek eventuele afwaarderingen tijdig met uw accountant als die dat zelf al niet doet. Als u al voorlopige cijfers aan de bank of aandeelhouders hebt verstrekt, en u moet daarna nog een afwaardering doorvoeren in de definitieve cijfers, heeft u wat uit te leggen. Meer weten over afwaarderen? Neem contact op met Jan Hendrik Luijt, partner bij BDO Hollands-Midden, of met uw eigen jan.hendrik.luijt@bdo.nl 18 #01 juni

11 vraag & antwoord BEELD Marieke Odekerken het panel: acht experts BESTE BDO... ZAAK VERKOPEN Ik wil al een tijdje mijn bedrijf verkopen, maar heb gewacht vanwege de slappe markt. Kan ik inmiddels wel een goede prijs krijgen? Deze vraag is branche-specifiek, en dus niet voor elke branche gelijk. Wel merken wij in onze praktijk dat de vraag groter is dan het aanbod. We zoeken dan ook dagelijks voor grote organisaties, private equity- en management buy-in-kandidaten naar interessante proposities. Ook de prijzen gaan weer omhoog. Banken zijn echter nog steeds terughoudend, waardoor een koper meer eigen geld dient in te brengen. Heb je dat niet, dan is creativiteit in het vinden van alternatieve financieringsvormen dus geboden. De specialisten van BDO krijgen elke dag vele honderden of zelfs duizenden vragen. Van heel algemeen tot heel specifiek of heel technisch. Ons panel van experts beantwoordt in elk nummer een aantal van deze FAQ s. DEELNEMING Hoe worden deelnemingen met verlies en schulden verwerkt in de jaarrekening van de holding? Als de holding garant staat voor schulden van de deelneming, wordt die bij een eventueel faillissement van de deelneming hierop aangesproken. Daarom moet de holding voor dat risico een voorziening vormen. Dit is vaak het geval als er sprake is van een groepsfinanciering waarbij de holding als medeschuldenaar de financieringsovereenkomst heeft getekend. Gaat het risico van de holding niet verder dan het in de werkmaatschappij geïnvesteerde vermogen, dan wordt de werkmaatschappij in de jaarrekening van de holding gewaardeerd op nihil. Bij een eventueel faillissement van de werkmaatschappij verliest de holding de waarde van het geïnvesteerde bedrag: de werkmaatschappij wordt op nihil gewaardeerd. Ervan uitgaande dat er sprake is van goed bestuur gaat het risico voor de holding niet verder dan het geïnvesteerde bedrag. premiekorting Heb ik recht op premiekortingen als ik een jonge werknemer in dienst neem in 2014? De vragen in deze rubriek worden persoonlijk beantwoord door een panel van acht BDO-experts, elk met hun eigen diep specialistische kennis. Hebt u zelf ook een vraag? Mail hem naar info@bdo.nl, naar een van de experts, of speel hem door via uw BDO-adviseur. Fiscaliteit Arthur Gimes arthur.gimes@bdo.nl Ondernemingsrecht Robert Franken robert.franken@bdo.nl Arbeidsrecht Corina Roks corina.roks@bdo.nl Accountancy Jeroen Brak jeroen.brak@bdo.nl Forensics Martijn Hin martijn.hin@bdo.nl WINDOWS XP Wij werken nog met Windows XP. Moet ik me nu zorgen maken? Ruim 6% van de mkb-ondernemers werkt nog met Microsoft Windows XP. Het is niet aan te raden om dit te blijven gebruiken, zeker niet voor systemen die rechtstreeks zijn verbonden met het internet. Microsoft levert daarvoor namelijk geen beveiligingsupdates meer. Uw IT-omgeving wordt daardoor de komende tijd in rap tempo minder veilig. Tijd om over te stappen dus. Dat is een uitgelezen kans om uw huidige manier van werken te evalueren. Met ontwikkelingen als Bring Your Own Device en nieuwe (veilige) clouddiensten kunt u uw IT anders (en vaak veel beter!) inrichten. BOEKJAAR WIJZIGEN? Kan ik mijn BV-boekjaar 2013, met balans datum 31 december 2013, alsnog wijzigen? Nee. Iedere BV kan haar boekjaar weliswaar wijzigen, maar de wijziging is niet meer mogelijk na afloop van het boekjaar. Boekjaar 2014 is nu de eerste mogelijkheid. Einde boekjaar bepaalt wanneer de BV haar volgende jaarrekening deponeert. Derden moeten tijdig over een wijziging worden geïnformeerd. Dit gebeurt via de statuten: om een boekjaar te wijzigen, moeten die worden aangepast. De BV kiest daarbij als overgangsregeling eenmalig een kort of lang boekjaar. Bij een kort boekjaar moet de statutenwijziging zijn doorgevoerd uiterlijk op de balansdatum van dit korte boekjaar. Voor een lang boekjaar is de uiterste datum de oude balansdatum. Neemt u tussen 1 januari 2014 en 31 december 2015 een jonge werknemer (18-26 jaar) in dienst, dan kunt u een premiekorting krijgen tot per jaar. Voor 2014 gaat de premiekorting in per 1 juli, en bedraagt dan Neemt u een jongere werknemer aan op of na 1 januari 2014 en voor 1 juli 2014, dan kunt u vanaf 1 juli 2014 voor maximaal 2 jaar van deze regeling profiteren. Voorwaarde is dat uw werknemer een doelgroepverklaring van het UWV (WW-uitkering) of van de gemeente (bijstandsuitkering) aan u kan overhandigen. Hierin staat dat hij/zij een uitkering had op de dag voor hij bij u in dienst kwam. Het contract dat u aangaat moet minimaal een halfjaar voor minstens 32 uur per week worden aangegaan. Corporate Finance Mark Spetter mark.spetter@bdo.nl HR Services Jos Zomerdijk jos.zomerdijk@bdo.nl IT Services Robert van Vianen robert.van.vianen@bdo.nl robert.van.vianen@bdo.nl robert.franken@bdo.nl jos.zomerdijk@bdo.nl 20 #01 juni

12 familieverhalen Peter van Drunen senior (links) en junior. Zoon Peter: Mijn neven willen later in de directie. Voor mij is cruciaal dat het gevoel goed moet zijn. tekst paul groothengel BEELD mark horn De Brabantse schoenfabrikant Durea bloeit al DRIE GENERATIES LANG, ruim 66 jaar. Nu staat de vierde generatie te trappelen om het stokje over te nemen van hun vaders en ooms. Maar hoe krijg je met 23 familieleden alle neuzen dezelfde kant op? MEER OVER DUREA NU EN STRAKS? KIJK DE VIDEO 22 #01 april

13 familieverhalen Zes procent van de aandelen hebben we al overgedragen. Kunnen ze vast wennen aan hun rol van DGA PETER VAN DRUNEN sr De Langstraat in Brabant was lange tijd het epicentrum van de Nederlandse schoenindustrie. Het gebied rond Waalwijk kende een lange bloeiperiode. Maar door concurrentie uit lagelonenlanden eerst Italië, later landen uit het Verre Oosten legden de meeste schoenfabrikanten het loodje. Durea uit Drunen is een van de weinige uitzonderingen die nog steeds springlevend is. Het familiebedrijf ontstond in 1948, de roots gaan nog verder terug, tot En het succes duurt door tot in de moderne tijd: in 2011 nog werd het onderscheiden met De Gouden Koe, een kwaliteitsprijs vanuit de eigen branche. De kracht van deze schoenfabrikant is dat hij eigentijdse damesschoenen op de markt brengt die door de kenners worden geprezen om hun kwaliteit en uitmuntende pasvorm. Dat laatste met name vanwege de diverse wijdtematen die Durea bij iedere schoen biedt, plus het uitneembare voetbed. Sinds begin dit jaar kwam daar een tweede lijn bij: herenschoenen onder de naam GIJS. Kortom, voor iedere voet de juiste schoen. Overgang in goede banen Durea is altijd een familiebedrijf geweest. De derde generatie staat sinds de jaren tachtig aan het roer: algemeen directeur Peter van Drunen en zijn broer, plus twee neven die sinds kort met pensioen zijn. De vierde generatie Van Drunen, vier jongens uit drie gezinnen, staat te trappelen om het stokje over te nemen. De familie is omvangrijk en zeer hecht, maar toch wilde de directie de overgang in goede, formele banen leiden. Met kristalheldere afspraken op papier, waar iedereen (het gaat inclusief partners om maar liefst 23 familieleden) achter zou staan. Senior versus junior In een aantal opzichten lijken ze op elkaar, Peter van Drunen senior (60) en junior (32). Senior studeerde af als econometrist en was nooit van plan in de voetsporen van zijn vader te treden. Toch kon hij uiteindelijk de lokroep van het familiebedrijf niet weerstaan. Zijn broer en twee neven werkten vooral aan de ambachtelijke kant; terwijl zij nieuwe collecties ontwierpen, nam hij direct de rol van financieel en algemeen directeur op zich. Junior studeerde af als pedagoog, maar constateerde na een paar jaar werken dat hij toch liever iets met zijn handen wilde doen. Ook hij stapte over naar het familiebedrijf. Binnen Durea is hij nu vooral bezig met ICT en online-activiteiten. Ik vind het geweldig om dit bedrijf met zoveel familieleden te runnen. durea Opgericht: 1948 Activiteit: productie van kwalitatief hoogwaardige damesen herenschoenen Vestigingsplaats: Drunen Aantal medewerkers: vijftig fte s Jaaromzet: 16 miljoen euro Jaarproductie: paar schoenen en Daarom klopte Peter van Drunen senior enkele jaren geleden aan bij BDO, met een heldere vraag: Veel neven en nichten hebben belangstelling om ons op te volgen. We wilden goede afspraken maken met de hele familie over leiding, zeggenschap en eigendom, onder leiding van een onafhankelijke buitenstaander. Daarnaast willen we weten op welke posities onze kinderen straks het meest tot hun recht kunnen komen. Hoe kunnen we dat regelen? Van Drunen kwam in contact met Ed van de Vijver, adviseur van BDO Familiebedrijven. Van de Vijver: Ik heb uitgelegd dat voor deze situatie een Familiestatuut bij uitstek geschikt is, hoe dat werkt en wat de voordelen van zo n familiebedrijfsplan zijn. Zo maak je bijvoorbeeld aan alle betrokkenen de spelregels duidelijk. En je managet heel goed hun verwachtingen. Daarnaast regel je alle elementaire zaken waarmee je vervelende conflicten of zakelijke geschillen voorkomt. Bij Durea hebben we bijvoorbeeld vastgelegd dat van ieder echtpaar of stel er hooguit één kan toetreden tot de leiding. Competenties in kaart Naast het opstellen van het Familiestatuut, dat eind 2013 door alle familieleden werd ondertekend, heeft BDO de junioren-met-directieambities een assessment afgenomen. De uitkomsten daarvan hebben ze gehouden naast een optimaal groepsprofiel van de toekomstige Durea-directie, waarin de vereiste competenties van ieder directielid staan omschreven. Van Drunen senior: Nu weten we wie van de junioren nog aan welke competenties moeten werken. Daarnaast hebben we inmiddels zes procent van de aandelen aan hen overgedragen, zodat ze langzaam kunnen wennen aan hun rol van DGA. Peter van Drunen junior: Ik vind deze gang van zaken onder leiding van BDO erg prettig en duidelijk. Binnen Durea wil ik me rustig kunnen ontwikkelen, in stappen. Want er komt wel veel bij kijken, bij zo n leidinggevende functie. Mijn twee neven hebben een duidelijke wens om later deel uit te maken van de directie, ik heb dat minder. Voor mij is cruciaal dat het gevoel goed moet zijn. Bovendien: waar je ook zit binnen Durea, op iedere functie heb je invloed. De overdracht is in feite al in volle gang: van de derde generatie zijn de twee neven inmiddels teruggetreden. Zijn broer stapt op in 2017, Van Drunen senior zelf heeft nog geen vertrekdatum genoemd. Maar ik kan me voorstellen dat ik tegelijk vertrek met mijn broer. Je moet de nieuwe generatie niet te lang laten wachten. Al in 2007 hebben we Gerard-Jan van Blokland van buitenaf aangetrokken, hij is als commercieel directeur nu al verantwoordelijk voor verkoop en marketing. Hij bezit inmiddels 31% van de aandelen en zal de directie een aantal jaren van mijn broer en mij overnemen, terwijl onze kinderen de komende jaren verder worden opgeleid in het bedrijf. Zodat ze goed beslagen ten ijs komen. Van de Vijver heeft het proces richting de totstandkoming van een Familiestatuut binnen Durea met veel plezier begeleid: Ik heb in de afgelopen dertig jaar al veel mkb-bedrijven geadviseerd. Maar zoveel harmonie in zo n grote familie als hier dat kom je zelden tegen. Dat is echt de kracht van dit familiebedrijf: ze staren zich niet blind op de hiërarchie, vullen elkaar waar nodig aan en luisteren goed naar elkaar. Niet alleen het schoenenambacht, ook democratisch samenwerken zit in hun genen. Dat is mooi om te zien. Wat vond Van Drunen senior van de samenwerking met BDO? Ed is erin geslaagd om telkens onafhankelijk te blijven en voor niemand partij te kiezen. Dat vind ik best knap. Ik hoor ook graag zijn oordeel, omdat hij wat betreft dit soort zaken binnen familiebedrijven zo veel ervaring meeneemt. En nu werken we met BDO aan een ontwikkeltraject waarbij we onze junioren verder klaarstomen voor het ondernemerschap. Ik heb daar alle vertrouwen in. Meer weten over het Familiestatuut? Neem contact op met Ed van de Vijver, senior adviseur en mediator bij BDO Familiebedrijven, of met uw eigen ed.van.de.vijver@bdo.nl 24 #01 juni

14 vooruit BEELD arno lingerak redactie leonard van den berg en bdo bureau vaktechniek kort fiscaal Frank van Gastel (32) Functie: Hoofd Financiën Nederlandse Energie Maatschappij Stapte over op: Tesla S 60 kw uit 2013, cataloguswaarde van Bijtelling: 0 per maand ZAKELIJK Ik rijd dagelijks van Valkenswaard naar kantoor in Rotterdam, 130 km enkele reis. Dan staat de auto een uur of tien stil. En einde dag weer terug. Zo n km op jaarbasis. Hiervoor reed ik een Audi A4 Avant op benzine. Toen dat leasecontract afliep, kwam het idee van de Tesla langs. Ik dacht dat die gezien zijn hogere catalogusprijs ruim buiten de leasecategorie zou zitten. Dat is ook zo, maar met lease en 200 stroom per maand zijn we nog steeds voordeliger uit. PRIVÉ Voor de Audi betaalde ik op basis van cataloguswaarde zo n 500 netto per maand. Nu 0, want als volledig elektrische auto had hij in 2013 nog nul procent bijtelling. Zelfs de oplaadkosten thuis worden automatisch gecrediteerd via de leasemaatschappij. En de auto zelf? Daarmee ben ik écht als een kind zo blij. De power, de lineaire acceleratie vanuit stilstand, het enorme touchscreen, streaming muziek Dit is niet een klein stapje naar voren, dit is echt een grote sprong vooruit! (LvdB) Rood staan bij fiscus fors duurder Als u aan de fiscus nog belasting moet betalen, kost dat u meestal ook belastingrente. De percentages daarvoor zijn tegenwoordig niet mis: voor de vennootschapsbelasting is dat sinds kort 8,25%, voor overige belastingen 4%. Voorkom dit en maak uw voorlopige aanslag altijd zo realistisch mogelijk. CHECK DE VAR Het kan voorkomen dat een ingehuurde kracht bij u werkt op basis van een VAR-verklaring. Neem het zekere voor het onzekere en controleer deze verklaring op het tijdvak, en of de werkzaamheden overeenstemmen. Zo niet, dan kan dit mogelijk nadelige gevolgen hebben. Zoals een naheffing voor loonbelasting, premie zorgverzekeringswet en premie werknemersverzekeringen. Nuttig: Publicatieplicht ANBI Sinds dit jaar zijn algemeen nut beogende instellingen (ANBI) wettelijk verplicht om meer financiële informatie openbaar te maken. Uiterlijk op 1 juli moet de financiële verantwoording over 2013 worden gepubliceerd. Zorg er dus voor dat de jaarrekening over 2013 voor 1 juli 2014 definitief is. The hardest thing to understand in the world is the income tax Albert Einstein sponsor gezocht Zoekt u een sponsor voor nieuwe investeringen? Denk ook eens aan de minister van Financiën! Voor investeringen in energie- en milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen kunt u bijvoorbeeld de EIA (41,5%) of MIA (max. 36%) toepassen. Dat geeft mogelijk een actuele of latente belastingvermindering, en dus liquiditeitsvoordeel. Check voordat u besluit of uw investeringsdoel op de speciale investeringslijst bij Agentschap.nl staat. Zo ja, vergeet dan niet om tijdig (binnen drie maanden na de investeringsbeslissing) dit aan te melden bij Agentschap.nl. Dat scheelt. En hij hoeft niet met zijn naam op uw shirt! Aangifte te laat? PAS OP: STRAFBAAR! Bewust te weinig en/of te laat btw of loonbelasting aangeven en betalen is sinds kort strafbaar. Dus doet u wel eens voor het gemak een nihilaangifte voor de omzetbelasting, bijvoorbeeld vanwege tijdgebrek of omdat u nog niet alle gegevens compleet hebt? Dat kan u een flinke geldboete of zelfs gevangenisstraf opleveren. Deze nieuwe regel geldt per 1 januari 2014 en betreft niet alleen de aangifte maar ook de betaling. Omdat het strafbare feit het niet of niet tijdig betalen is, geldt die strafbaarheid niet voor aangiften die in een teruggaaf resulteren of voor echte nihilaangiften. Om forse sancties te voorkomen kunt u bij betalingsproblemen dus maar beter om uitstel van betaling verzoeken dan te laat betalen. Bron: Belastingpakket 2014, Aanpassingen Algemene wet inzake rijksbelastingen. Meer weten? Wilt u meer weten over een van deze onderwerpen, of over andere fiscale hot topics? Neem dan contact op met BDO Bureau Vaktechniek of met uw eigen bvt@bdo.nl 26 #01 juni

15 fiscaal redactie deny dijkgraaf, tamara peters van neijenhof en gerard staats Veel omzet maken is leuk. Nog leuker is het als de Belastingdienst niet te veel afroomt. Speciaal voor DGA s: de belangrijkste fiscale highlights van dit moment. fiscaal slim voor de DiT is BOFFEN! Dankzij de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten (BOF) in de inkomstenbelasting en de Successiewet kunt u uw onderneming fiscaal voordelig overdragen aan de volgende generatie. Per zogeheten objectieve onderneming geldt een vrijstelling van En van alles wat de toko meer waard is, blijft 83% onbelast. Maar let op: of uw bedrijfsopvolger gebruik kan maken van dit voordeel hangt onder meer af van uw testament. En veel testamenten zijn sinds de wijziging van de Successiewet in 2010 fiscaal gezien verouderd. Tijdig controleren en zo nodig aanpassen dus. Tijdelijk RUIM SCHENKEN LENEN UIT EIGEN BV? GEEF HET OP! LET OP: PENSIOENREGELING AANPASSEN Sinds 1 januari 2013 is de fiscale behandeling van de renteaftrek eigen woning gewijzigd. Nieuwe leningen vanaf die datum moeten in maximaal 360 maanden annuïtair worden afgelost. Dit geldt ook als u voor uw woning geld leent bij uw eigen BV. Daarbij geldt tevens een opgaveplicht: leent u geld uit uw BV voor uw eigen woning, dan moet u dat in het volgende kalenderjaar melden aan de Belastingdienst. Ook wijzigingen dient u expliciet te vermelden. Doet u dat niet, dan kan uw renteaftrek worden geweigerd. Per 1 januari 2015 wijzigen (weer eens) de fiscale regels voor oudedagsvoorzieningen. De maximale jaarlijkse opbouwmogelijkheden worden lager (maximaal 1,875% bij middelloon pensioenregeling) en er wordt een plafond van jaarsalaris ingevoerd. Over inkomen boven deze grens kan geen pensioenopbouw meer plaatsvinden. Het wetsvoorstel hiervoor ligt op het moment van schrijven in de Eerste Kamer, maar wordt vrijwel zeker zonder verdere wijzigingen aangenomen. Zodra dat is gebeurd moeten bestaande pensioenregelingen (individueel én collectief) nog dit jaar worden aangepast aan de nieuwe regels. Werk aan de winkel! Stamrecht AFKOPEN Dit jaar kunt u aan iedereen, dit is dus ruimer dan uitsluitend schenkingen van ouders aan kinderen, een belastingvrije schenking doen van Eén voorwaarde: het geld moet worden gebruikt voor aanschaf of verbouwing van een eigen woning of voor het aflossen van een hypotheek. Maakt u dit bedrag echter simpelweg over met als omschrijving schenking, dan bestaat het risico dat het verkregene bij een eventuele echtscheiding moet worden gedeeld met de ex. Bovendien ontbreekt dan de opschortende of ontbindende voorwaarde die verplicht is voor toekenning van de vrijstelling en mist de schenking dus mogelijk het gewenste effect. Tegen deze achtergrond is een schriftelijke overeenkomst toch wenselijk. Laat u dus goed adviseren anders verliest u wellicht deze vrijstelling. illustratie: erik kriek VBI: vrijgesteld beleggen Al weer enige jaren heeft Nederland een speciaal fiscaal regime voor vrijgestelde beleggingsinstellingen (vbi): natuurlijke personen kunnen een beleggingsfonds oprichten dat onder voorwaarden geen vennootschapsbelasting hoeft af te dragen. Daarbij gelden onder meer de volgende spelregels: de vbi moet minstens twee aandeelhouders hebben waarvan er één maximaal 90% belang mag hebben, en de vbi moet uitsluitend beleggen in financiële instrumenten en banktegoeden. Gezien de voordelen van de vbi zou het interessant kunnen zijn om dit te gebruiken om samen te beleggen, bijvoorbeeld in gezins- of familieverband. Zeker een alternatief voor de beleggings-bv! 2014 is het jaar van het loonstamrecht. DGA s met zo n stamrecht in de BV (of bij een bank of verzekeraar) kunnen dat appeltje voor de dorst vanaf dit jaar geheel of gedeeltelijk afkopen. Dankzij een wetswijziging per 1 januari kunt u dan zelf plannen wanneer het fiscaal het meest interessant is om (een deel van) de uitkering te ontvangen. Een handige rekentool daarvoor vindt u op Slim voor de DGA? Wilt u meer weten over een van deze onderwerpen en als DGA slim voor de dag komen? Neem dan contact op met BDO Bureau Vaktechniek of met uw eigen bvt@bdo.nl 28 #01 juni

16 in t veld horeca tekst irene schoemakers BEELD hugo thomassen DE STAND VAN ZAKEN IN DE HORECA VOLGENS SECTORSPECIALIST ROGER BASTIAENS Ça marche! ONTDEK HIER EEN HANDIGE APPLICATIE De economische tegenwind heeft gezorgd voor een forse daling van de omzet in de horeca. Tegen het decor van restaurant Tout À Fait in Maastricht zet Roger Bastiaens de belangrijkste ontwikkelingen in de sector op een rij. 30 #01 juni

17 in t veld horeca De Markt De economische recessie heeft ook de horeca niet ongemoeid gelaten. In 2009 daalde de omzet met maar liefst 5,3%. Toch krabbelt deze sector langzaam weer op. In 2011 nam de totale omzet toe met 4,9% en in 2012 realiseerde de Nederlandse horeca een omzetstijging van 1,5%, aldus het jaarverslag 2012 van het Bedrijfschap Horeca en Catering. De omzetten mogen dan weer wat in de lift zitten, ook vandaag de dag staan de marges flink onder druk, vertelt Roger Bastiaens, verbonden aan de BDO Branchegroep Horeca en Recreatie. In de eerste helft van 2013 steeg het aantal faillissementen in de horeca met 16% ten opzichte van 2012, zo blijkt uit cijfers van Kenniscentrum Horeca. De accijnsverhogingen, het rookverbod en een verhoging van de leeftijdsgrens voor alcoholgebruik voeren de druk nog verder op. Het betekent eenvoudigweg dat horecaondernemers slimmer dan ooit moeten ondernemen. Het bedrijf Slim ondernemen begint met kennis van zaken, juist ook in de horeca. Bastiaens: Meten is weten. Daarom raad ik horecaondernemers zoals Tout à Fait aan om elke maand een rapportage te maken die inzicht biedt in de bruto winstmarges van hun bedrijf. Dat lijkt vaak, maar geeft je de mogelijkheid om zo nodig tijdig bij te sturen en de marges te verbeteren. Als pas na een half jaar blijkt dat de bruto winstmarges achterblijven, valt daar met terugwerkende kracht niets meer aan te doen. Ook kunnen horecaondernemers scherpe prijsafspraken maken met bijvoorbeeld leveranciers door de krachten met collegaondernemers te bundelen. Daarnaast is het verstandig om zoveel mogelijk gebruik te maken van de geautomatiseerde systemen die horecaondernemers in huis hebben. Veel kassasystemen kunnen bijvoorbeeld informatie geven over welke intussen bij Tout à Fait Het Maastrichtse restaurant Tout à Fait van eigenaar/ chef Bart Ausems is opgericht in 1999 en is sinds 2002 bekroond met een Michelinster. Met tien medewerkers draait Ausems gezond. De omzet was sinds de crisis flink gedaald maar neemt weer toe. Voor de nabije toekomst voorzie ik dat de business enorm aantrekt. Er komen met name steeds meer zakelijke groepen eten in ons restaurant. producten in welke tijden van het jaar het meest worden verkocht. Daar kan een ondernemer dan zijn inkoop- en marketingbeleid op afstemmen. Personeel Iedere horecaondernemer weet dat personeelskosten doorgaans zwaar drukken op de resultaten. Bastiaens: Het is belangrijk om de loonkosten zeker een keer per twee maanden in kaart te brengen en te vergelijken met het voorgaande jaar. Hierdoor wordt duidelijk wat de verdeling is tussen vast en flexibel personeel en of bijvoorbeeld de inzet van meer flexkrachten leidt tot een beter resultaat. Zo niet, dan heeft de ondernemer zijn flexkrachten waarschijnlijk te lang in dienst gehad. Juridisch Vaak ook kunnen horecaondernemers meer doen met de structuur van hun onderneming, meent Bastiaens. Zo zijn veel bedrijven in deze sector door de jaren heen gegroeid. De juridische structuur is daar niet altijd op aangepast. Soms is er sprake van een eenmanszaak of een VOF, terwijl de constructie van een holding en een werkmaatschappij veel slimmer zou zijn op het moment dat de ondernemer bijvoorbeeld zijn zaak wil overdoen aan zijn kinderen. Vooruitdenken loont in zo n geval. Fiscaal Tot slot laten ondernemers in de horeca volgens Bastiaens vaak nog fiscale faciliteiten onbenut. De investeringsaftrek bijvoorbeeld: als je die elk jaar optimaal benut, kun je flink besparen. Hetzelfde geldt voor een onderwerp als loonbelasting. Waar ondernemers voorheen gebruik konden maken van loonafdrachtvermindering, kunnen ze nu gebruikmaken van de Subsidieregeling praktijkleren die 1 januari 2014 is ingegaan. De subsidie is een tegemoetkoming voor een werkgever in de kosten die hij maakt voor de begeleiding van een leerling, deelnemer of student. Zo kun je als werkgever dus voordeel krijgen bij het aanbieden van praktijkleerplaatsen en werkleerplaatsen. Creativiteit Soms ook is eenvoudigweg creativiteit nodig om de juiste aanpassingen te doen in het bedrijf. Bastiaens: Zo heeft Bart Ausems van Tout à Fait bijvoorbeeld recent het complete interieur vernieuwd. Ook heeft hij de à-la-cartekaart ingekort, zodat hij minder hoeft in te kopen en daardoor minder hoeft weg te gooien. En hij heeft een driegangenmenu geïntroduceerd, zodat klanten voor minder geld dan voorheen toch kunnen genieten van de kwaliteiten van dit restaurant. Een economische crisis kan dus ook een katalysator zijn voor investeringen en vernieuwing. Meer weten over HORECA-ADVIES? Neem contact op met Roger Bastiaens, BDO Horeca-specialist en partner belastingadvies bij BDO Maastricht Airport, of met uw eigen adviseur. roger.bastiaens@bdo.nl Horeca in cijfers In 2013 kende Nederland in totaal een kleine 45 duizend horecabedrijven, waarvan ruim 11 duizend restaurants. Volgens cijfers van ABF Research werkten in 2013 ruim 335 duizend mensen in de horeca. 53,6% van het horecapersoneel is vrouw, 46,4% is man. Meer dan een kwart is 19 jaar of jonger. Volgens Koninklijke Horeca Nederland bedraagt de productiewaarde van de horecabranche in Nederland 1,8% van het BNP. Aantal horecabedrijven naar subsector ( ) Omzetontwikkeling horeca (volume) Restaurantaanbod en faillissementen % Horecabedrijven, totaal Aantal restaurants (linker-as) % Faillissementen eet- en drinkgelegenheden (rechter-as) Drankensector Fastservicesector 2% Restaurantsector -7,4% -2,9% -0,3% -1,1% 0% Hotelsector 2,2% 0,5% Partycatering -2% -4% % 0-8% * 2014* Bron: Bedrijfschap Horeca 2013 Bron: CBS, Kenniscentrum horeca, *ING Economisch Bureau raming faillissementen Bron: ING Kwartaalbericht Horeca, december #01 juni

18 fiscaal tekst geert dekker BEELD zoltan koraï in de buurt Werkgevers konden de invoering van de werkkostenregeling tot nu toe voor zich uit schuiven, maar dat is nu niet meer mogelijk. De nieuwe, verplichte fiscale spelregels per 1 januari 2015 hebben gevolgen voor het hele pakket aan arbeidsvoorwaarden. Wie daar niet klaar voor is, kan dure verrassingen tegenkomen. Marcel Kawka Invoering per 2015, uitstel niet langer mogelijk WKR IN HET KORT Tijd is nu cruciaal wat betreft de werkkostenregeling (WKR). Per 1 januari 2015 moet elke werkgever aanwijzen welke vergoedingen en verstrekkingen hij onder de vrijstelling van 1,5% van de totale loonsom wil laten vallen. Alles wat die 1,5% overschrijdt en niet valt onder gerichte vrijstellingen of nihilheffingen wordt belast met een eindheffing van 80%. Klinkt simpel. Is het dat ook? In beginsel was dat de bedoeling, zegt Marcel Kawka, partner van de BDO Adviesgroep Loon & Premieheffing. De werkkostenregeling moest kappen in het oerwoud van oude regels rond vergoedingen en verstrekkingen. Maar sinds 2011 is het nieuwe stelsel naar aanleiding van de opgedane ervaringen alweer zo vaak gewijzigd en aangevuld dat van echte eenvoud geen sprake meer is. Deze complexiteit is een van de redenen dat er nu geen tijd meer te verliezen is bij het inventariseren van de effecten die de werkkostenregeling zal hebben. Een tweede reden ligt in het feit dat de nieuwe regels gunstig uitpakken voor sommige arbeidsvoorwaarden, terwijl andere voorwaarden juist duurder worden. Een inventarisatie resulteert daarom veelal in een plan van aanpak dat voorziet in het wijzigen, schrappen of vervangen van een of meer arbeidsvoorwaarden per 1 januari Niet over één nacht ijs Daarbij kunnen bedrijven niet over één nacht ijs gaan. Kawka: Uiteraard is daarover overleg noodzakelijk met de vertegenwoordiging van het personeel, terwijl met betrekking tot bepaalde arbeidsvoorwaarden ook afstemming met de Belastingdienst gewenst kan zijn. Het verloop van deze gesprekken hebt u zelf niet geheel in de hand. Daarom moet daar tijd voor worden gereserveerd. Dat geldt in het bijzonder voor bonussen en eindejaarsuitkeringen en dergelijke. Op basis van de huidige werkkostenregeling in detail kan het ministerie van Financiën elk moment nog wijzigingen aanbrengen kunnen bonussen worden ondergebracht in de vrije ruimte, maar de Belastingdienst heeft daar vorig jaar in een aantal specifieke gevallen toch géén toestemming voor gegeven. Kawka: Werkgevers die dat aangaat, moeten zeker in gesprek gaan met de Belastingdienst over de voorwaarden voor goedkeuring. Dat zal vooral de hoogte van de uitkeringen betreffen. Kiezen Zodra de vrije ruimte wordt overschreden, kunnen werkgevers kiezen tussen de eindheffing van 80% en de gewone belasting bij de werknemer. Waarbij Kawka erop wijst dat de eindheffing niet per definitie ongunstig is. Als het netto toegekende beloningen zijn, die geen onderdeel uitmaken van de pensioengrondslag, kan de eindheffing zelfs de voorkeur hebben. Gerekend over de nettobeloning loopt het voordeel al snel op tot 20 tot 30%. Met de werkkostenregeling, met andere woorden, is voor werkgevers geld te verdienen. De mogelijkheden zijn beschikbaar om zelf te bepalen welke kosten op welke manier worden belast. Maar dan moeten werkgevers zichzelf daar wel de kans toe geven, aldus Kawka. Als ze dat niet doen, kunnen ze voor dure verrassingen komen te staan. De werkkostenregeling regelt de fiscale behandeling van vergoedingen en verstrekkingen aan werknemers. Werkgevers hoeven die kosten niet meer per individuele werknemer te verantwoorden: ze kunnen daar belastingvrij simpelweg een bedrag van 1,5% van de totale loonsom aan uitgeven. De werkkostenregeling geldt sinds 2011, maar tot en met 2014 konden werkgevers naar keuze de oude regels blijven toepassen. Vier vijfde van de Nederlandse werkgevers deed dat ook. Het meest gehoorde argument om níet voortijdig over te stappen naar de werkkostenregeling: we hebben het te druk om nu werk te maken van een regeling die niet verplicht is. Dat motief heeft zijn geldigheid nu verloren: vanaf 2015 geldt de nieuwe regeling voor alle werkgevers. Meer weten? Kijk op werkkostenregeling Meer weten over BDO, de vestigingen en de services? Kijk op 34 #01 juni

19 BESTE / SLECHTSTE BESLISSING Succes komt met vallen en opstaan. Op de laatste pagina van accent vertelt een ondernemer openhartig over de beste én de slechtste beslissing in zijn/haar ondernemersleven. PETER DE GRAAF (50) is directeur/eigenaar van De Graaf Afvalbeheer en De Graaf Security in Purmerend, specialist in afvalinzameling en -ver werking en archiefopslag en -vernietiging, met een omzet van 15 miljoen in SLECHTSTE De slechtste keuze is geweest dat we in 1998, terwijl we al prima draaiden, zijn ingestapt in een buitenlandse franchiseformule in archiefvernietiging. Ik dacht dat t nieuwe mogelijkheden zou brengen. In plaats daarvan verloren we onze identiteit. We werden er duurder door, klanten werden gedwongen om met één type container te werken... Na twee, drie jaar was het genoeg, maar ik was verblind. Zeven jaar heeft het al met al geduurd. Achteraf was dat een wijze les: blijf dicht bij jezelf en luister naar je klant! beste Na het beëindigen van die franchise wilden we onszelf opnieuw uitvinden. Daarvoor hebben we toen een innovatieprogramma gevolgd. Dat was de opstap naar een aantal belangrijke vernieuwingen: naast archiefvernietiging op papier en digitaal, van pc s en laptops tot ipads en mobieltjes bieden we sinds die tijd ook archiefopslag en zijn we het zelfs helemaal andersom gaan doen: voor sommige klanten fungeren wij als digitale postkamer waar inkomende papieren post wordt gescand en verspreid onder alle geadresseerden. Dat bracht enorme nieuwe energie. En groei: van 30 toen naar 65 mensen nu. Onszelf opnieuw uitvinden, dat was de beste keuze 06/ BM1430 tekst leonard van den berg beeld lodewijk duivesteijn