Geletterdheid in Nederland: Status quo onderzoeksresultaten

Transcriptie

1 Geletterdheid in Nederland: Status quo onderzoeksresultaten Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

2 We hebben een probleem in Nederland Circa 77% van ons werkloosheidsbestand is laag- of middelbaar opgeleid (CBS, 2015) Aantal laaggeletterden neemt toe: Van 9.4% naar 12% (PIAAC 2012) Laaggeletterden en laagopgeleiden: hebben slechtere gezondheidspositie hebben slechtere positie op de arbeidsmarkt (incl. lager inkomen) zijn minder actief bijv. in vrijwilligerswerk

3 Impact leertrajecten

4 Impact leertrajecten (1) Percentage cursisten met toename in sociale inclusie voor pilotprogramma Taal voor het Leven van Stichting Lezen & Schrijven Sociale inclusie variabele Trajecten TVHL 2014 Nationale Taalvaardigheden 71 Digitale Vaardigheden 66 Assertiviteit 66 Arbeids- en opvoedingsvaard. 48 Ontmoeten & ondernemen 58 Natuur- en sportactiviteiten 57 Afname sociaal isolement 51 Fysieke gezondheid 39 Psychische gezondheid 53 Betaalde baan 21 Vrijwilligerswerk 28 Stage 26 Op zoek naar baan 36 Betaalde baan met begeleiding 28 Landelijk onderzoek 2012 EDAMonderzoek België EDAM onderzoek Italië * - * - * - * - * - * 20 - * - * 21 - * - * 7 - * - * 20 - * - * 14 - * - *

5 Impact leertrajecten (2) Percentage cursisten met toename in lezen / schrijven voor pilotprogramma Taal voor het Leven van Stichting Lezen & Schrijven Vooruitgang in score leesvaardigheid bij 52.7% van respondenten Vooruitgang in schrijfvaardigheidsniveau bij 57.8% van de respondenten Significante vooruitgang in score op leestoets van gemiddeld 5.6 % Benchmark: 5,2 % volgens reviewstudie vergelijkbare internationale studies (Kok & Scholte, 2013) Benchmark (tentatief): Onderzoek New Zealand (Department of Labour New Zealand, 2010) wijst op 66% verbetering na 6 tot 9 maanden. TvL: meting na 5 maanden Kan dadelijk in elke arbeidsmarktregio DIGITAAL!!

6 Wat levert het op? De Lage Landen

7 Impact leertrajecten (3) Maatschappelijke Kosten Baten Analyse Rendement: 9997, ,- = 7193,- per dln. Vb.: Bij 1000 deelnemers: ,- Per geïnvesteerde Euro levert taaltraject gem. 2,56 op. Sociaaleconomisch rendement van 257%.

8 Is de campagne meer dan planvorming?

9 Impact campagnes lgh (1) Evaluatieonderzoek 6 weken durende regionale campagnes Taal voor het Leven Sample Steekproef in experimentele gemeenten: Almere, Den Haag, Utrecht, Zwolle Steekproef in controlegemeenten: Gouda, Tholen, Waddinxveen Totaal: 4281 respondenten Datacollectie Via steekproeven bevolkingsregister per gemeente (en wijken) Meetmomenten 1 week voor campagne, tijdens campagne en 1 week na campagne Instrumenten Gevalideerde vragenlijst bekendheid op basis van inzichten voorlichting Postbus 51, gezondheidsvoorlichting, voorlichting vanuit marketing, criminologie en psychologie

10 Impact campagnes lgh (2) Door de regionale campagnes van Taal voor het Leven van een jaar lang: Kennis hebben mensen meer gelezen of gehoord over laaggeletterdheid. Houding erkent men eerder de noodzaak van het feit dat de maatschappij erin moet investeren; is men zelf meer bereid om erin te investeren; onderkent men eerder de problematiek; is men het probleem belangrijker gaan vinden. Gedrag maken inwoners laaggeletterdheid zelf bespreekbaar en herkennen inwoners laaggeletterdheid eerder. Zijn mensen actief aan de slag, waarvan 1636 vrijwilligers en de rest zijn cursisten.

11 Welke elementen zorgen voor succes op de weg van een LLL? Volwassenenleren.nl

12 Kwaliteit leertrajecten Vergelijking betrokken leertrajecten TVHL, succesfactoren: Combinatie docent / vrijwilliger / Intensievere vorm van begeleiding / Eigen bijdrage Voorjaar 2015 kwalitatief onderzoek via Critical Incident Methodology Leermaterialen en activiteiten / Support docent / Andere deelnemers

13 Wat is de taal en het traject van de deelnemer? INFONET

14 De meeste inwoners moeten 6 talen spreken Literatuuronderzoek onder 294 bronnen 1. Gezonde taal: Gezondheidsvaardigheden 2. Werktaal: Taal op de werkvloer 3. Financiële taal: Financiële taalvaardigheden 4. Familietaal: Taal in het gezin 5. Digitale taal: Informatievaardigheden Dagelijkse taal: Taal voor welzijn, veiligheid en sport & entertainment

15 De prestatiedruk in taal verschilt per levensdomein Toename van noodzaak van extern contact Financiële Taal & Digitale Taal Dagelijkse Taal & Familietaal Gezonde Taal & Werktaal

16 Hoe ziet dat leertraject er dan uit? Situationeel

17 Realisatie door samenwerking organisatievormen van leren Informele educatie (Aanpassing van L + L + W) Non- formele educatie (Toepassing en oefening van L + L + W) Formele educatie (L + L +W)

18 Andere vormgeving van traject Minder vasthouden aan strikt onderscheid: Intake Voor- en nazorg Trajectbegeleiding Voorbeeld Kofoed Schule (Denemarken) Oriëntatie Kern Implementatie

19 Kansen voor elke laaggeletterde Hans Christian Andersen, 1843