Huidkanker na niertransplantatie. J.N. Bouwes Bavinck Leids Universitair Medisch Centrum

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Huidkanker na niertransplantatie. J.N. Bouwes Bavinck Leids Universitair Medisch Centrum"

Transcriptie

1 Huidkanker na niertransplantatie J.N. Bouwes Bavinck Leids Universitair Medisch Centrum

2 Non melanoma skin cancer = Keratinocyt carcinoom

3 Keratinocyt carcinoom Basaalcel carcinoom Verschillende types. Plaveiselcel carcinoom

4 Basal cell carcinoma

5 Basal cell carcinoma

6 Squamous cell carcinoma

7 Squamous cell carcinoma

8 Transplantatiepatiënt

9 Cumulatieve incidentie huidkanker in transplantatiepatiënten Leiden Australia

10 Distributie van plaveiselcelcarcinomen bij transplantatiepatiënten Dia geleend van Irma Wisgerhof

11 Wat is een belangrijk kenmerk van huidkanker? Geen klachten Jeuk Pijn

12 Wat is een belangrijk kenmerk van huidkanker? Geen klachten Jeuk Pijn

13 Kan pijn worden gebruikt als symptoom om plaveiselcel carcinoom te voorspellen?

14

15

16 Table S1. Distribution of patients and tumors according to the specialized dedicated Organ Transplant Recipients skin centers. City and Country No patients No tumors Mean (SD) Median (Max) Leiden, the Netherlands (6.3) 2 (31) London, UK (2.7) 2 (14) Milwaukee, USA (1.5) 1.5 (9) Zürich, Switzerland (1.6) 1 (9) Padua, Italy (1.0) 1 (6) Vienna, Austria (0.6) 1 (3) Nijmegen, the Netherlands (1.7) 2 (7) Ankara, Turkey (1.0) 1 (5) Pilsen, Czech Republic (0.4) 1 (2) Gdansk, Poland (0.5) 1 (2) Total (4.0) 1 (31) SD: standard deviation, Max: maximum number of tumors per patient.

17 Distribution of lesions Number lesions SCC keratoacanthoma M Bowen AK seborrheic wart vulgar wart hyperkeratotic papilloma BCC other malignancy infection other diagnosis

18 Distribution of lesions Number lesions SCC keratoacanthoma M Bowen AK seborrheic wart vulgar wart hyperkeratotic papilloma BCC other malignancy infection other diagnosis

19 Distribution of lesions Number lesions SCC keratoacanthoma M Bowen AK seborrheic wart vulgar wart hyperkeratotic papilloma BCC other malignancy infection other diagnosis

20 Distribution of pain Number of lesions % % 17% 22% no pain spontaneous pain also without palpation pain only by palpation

21 Statistical methods

22 Statistical methods

23 Statistical methods An AUC greater than 0.9 indicates high accuracy indicates moderate accuracy low accuracy 0.5 a chance result

24 Statistical methods

25 An AUC between indicates moderate accuracy low accuracy

26 An AUC between indicates moderate accuracy low accuracy

27 Conclusies Pijn is een belangrijk symptoom van plaveiselcelcarcinomen. Jeuk kan niet gebruikt worden als symptoom van plaveiselcelcarcinomen.

28 Wat is een belangrijk kenmerk van huidkanker bij getransplanteerden? Langzame groei Snelle groei

29 Wat is een belangrijk kenmerk van huidkanker bij getransplanteerden? Langzame groei Snelle groei

30 Wat is een belangrijk kenmerk van huidkanker bij getransplanteerden? Snel groeiende pijnlijke tumortjes!

31 Wat zijn belangrijke risicofactoren voor huidkanker? Afweer onderdrukkende geneesmiddelen Zonlicht Roken Infectie met humaan papillomavirus (wrattenvirus)

32 Na transplantatie Gebruik van levenslange immuun onderdrukkers

33 Direct effect van prednison Huid wordt dunner Huid kan scheuren Snel blauwe plekken

34 Prednison Toename van kleine bloedvaatjes, met name in het gezicht Couperose

35 Huid functie: afweer Immuunsysteem werkt tegen Virussen Bacteriën Schimmels Repareren fouten in erfelijk materiaal (DNA)

36 Uw medicijnen Medicijnen onderdrukken de afweer

37 Wratten Verrucae Seborrhoica ouderdoms wratten

38 Verruca vulgares (virus) Wratten

39 Herpes Simplex (virus) Koortslip

40 Herpes Zoster (virus) Gordelroos

41 Pityriasis Versicolor Malassezia furfur (gist)

42 Actinische keratose

43 Immuun onderdrukkers Meer kans op huidkanker, zoals Basaalcelcarcinomen (BCC)

44 Immuun onderdrukkers Plaveiselcelcarcinomen (SCC)

45 Actinische keratoses Morbus Bowen Plaveiselcelcarcinoom

46 Immuun onderdrukkers Melanomen, gelukkig komen deze maar heel weinig voor

47 Wat zijn belangrijke risicofactoren voor huidkanker? Afweer onderdrukkende geneesmiddelen Zonlicht Roken Infectie met humaan papillomavirus (wrattenvirus)

48 Wat zijn belangrijke risicofactoren voor huidkanker? Afweer onderdrukkende geneesmiddelen Zonlicht Roken Infectie met humaan papillomavirus (wrattenvirus)

49 Distributie van plaveiselcelcarcinomen bij transplantatiepatiënten Dia geleend van Irma Wisgerhof

50

51 Immuun onderdrukkers en UV Schade erfelijk materiaal (DNA) Falend immuun systeem Huid kanker

52 Niet iedereen krijgt huidkanker Afhankelijk van huidtype, type 1 t/m 6 Type 1: verbrandt snel, niet bruin, rossig haar, sproeten, lichte ogen Type 6: Negroïde, zeer goed bestand tegen de zon Huidkanker vooral bij 1 en 2, iets minder bij 3 en 4, uitzonderlijk bij 5 of 6

53 Bescherming tegen de zon

54 Wat zijn belangrijke risicofactoren voor huidkanker? Afweer onderdrukkende geneesmiddelen Zonlicht Roken Infectie met humaan papillomavirus (wrattenvirus)

55 Wat zijn belangrijke risicofactoren voor huidkanker? Afweer onderdrukkende geneesmiddelen Zonlicht Roken Infectie met humaan papillomavirus (wrattenvirus)

56 Interactie HPV en zon

57 Defense against UV damage

58 N Engl J Med: 350, 2004, page 2641.

59

60

61

62

63 Mastomys coucha

64 Squamous-cell carcinomas in organ-transplant recipients

65 Keratotic skin lesions and verrucae vulgares

66 Percentage of patients with keratotic skin lesions according to years after transplantation Controls SCC all yrs 8-12 yrs yrs yrs 23+ yrs

67 Association between keratotic skin lesions and SCC Crude Odds Ratio Adjusted* Odds Ratio No lesions lesions 5.1 (3.2;8.1) 4.1 (2.4;7.0) 50+ lesions 14.1 (8.3;24) 12.1 (6.1;24) *Adjusted for time after transplantation, age, and sex of the patients, and study center.

68

69 Principle of reverse hybridisation" Alkaline phosphatase Streptavidin Biotin Substrate Purple precipitate betapv DNA detection PCR-amplified target DNA-probe Strip Picture borrowed from Bernard Kleter, Maurits de Koning and Wim Quint, Delft Diagnostic Laboratory (DDL)

70 Adjusted HR: 1.7 (1.1;2.6)

71 Adjusted HR: 1.7 (1.1;2.6)

72 Adjusted HR: 1.7 (1.1;2.6)

73 Adjusted HR: 1.7 (1.1;2.6)

74 Multiplexed Luminex- Detection of betapv L1 antibodies ELISA Streptavidin-PE HRP biotinylated secondary antibody primary antibody viral antigen fused to Glutathione-S-Transferase casein casein capture protein Glutathione-Casein ELISA plate Bead Slide borrowed from Michael Pawlita and Tim Waterboer

75 Adjusted HR: 1.4 (0.90;2.1)

76

77

78

79 Conclusie De aanwezigheid en de hoeveelheid betapv DNA in wenkbrauwharen voorspellen de kans op de latere ontwikkeling van plaveiselcelcarcinoom.

80 HPV vaccines

81

82 Mastomys natalensis

83 Mastomys natalensis

84 Conclusies Het feit dat vaccinatie tegen HPV effectief is bij het voorkomen van plaveiselcelcarcinoom pleit sterk voor een rol van HPV bij het ontstaan van plaveiselcelcarcinoom. Het is wenselijk dat nieuwe vaccins worden ontwikkeld die bij mensen kunnen worden getest.

85 Behandeling huidkanker Vaak eerst biopt Efudix crème Curettage & coagulatie Excideren (wegsnijden) Huidtransplantatie

86 Curettage en coagulatie

87 Curettage en coagulatie

88 Curettage en coagulatie

89 Curettage en coagulatie

90 Curettage en coagulatie

91 Methodes Retrospectieve, deels prospectieve studie Niertransplantatiepatiënten Histologisch bevestigd plaveiselcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom 2 cm Behandeling met curettage en coagulatie Follow-up 6 maanden

92 Resultaten Patiënten 48 (25 mannen) PCC 211 Leeftijd (jaren) 60 (range 43 tot 79) Follow-up (maanden) 80 (range 3 tot 186) Recurrence Metastases 13 in 10 patiënten Geen

93 Recurrences Rate of residual or recurrent SCC 0,15 0,12 Head and Neck 0,09 Hand and Fingers 0,06 Remaining Locations 0,03 0,00 Forearms Follow-up period (Months)

94 Resultaten Goed cosmetisch resultaat Acceptabele bijwerkingen

95 Conclusie - Curettage en coagulatie is een effectieve en veilige behandeling bij 94% van de PCCs van transplantatie patiënten. - Goede indicatiestelling is belangrijk! British Journal of Dermatology ,

96 Voorkomen huidkanker Insmeren met zonnebrand crème Hoge factor (30+), zowel UV A als UV B Zon vermijden tussen en uur Hoeden dragen Lange luchtige kleding Deze adviezen zijn ook zinvol bij mensen die al huidkanker hebben ontwikkeld!!!!

97 Zelfcontrole Letten op nieuwe plekken die ontstaan Snel groeiende plekken Wondjes die maanden niet willen genezen Plekken die pijnlijk zijn; Let op: huidkanker kan ook pijnloos zijn

98 Zelfcontrole Ga op tijd naar de dokter!

99

100 Dank u voor uw aandacht!

H.C. Wisgerhof 6 oktober 2008 Den Haag. J.N. Bouwes Bavinck 13 november 2010 Apeldoorn

H.C. Wisgerhof 6 oktober 2008 Den Haag. J.N. Bouwes Bavinck 13 november 2010 Apeldoorn Huidproblematiek bij nierpatiënten H.C. Wisgerhof 6 oktober 2008 Den Haag J.N. Bouwes Bavinck 13 november 2010 Apeldoorn Huidproblematiek bij nierpatiënten H.C. Wisgerhof 6 oktober 2008 Den Haag J.N. Bouwes

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofd- stuk 4

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofd- stuk 4 S a m e n vat t i n g Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar de relatie tussen betapapillomavirussen (betapv) en het cutane plaveiselcelcarcinoom (PCC) en diens voorloper actinische keratose (AK).

Nadere informatie

Huidkanker. Melanoom. Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom. Diagnostiek en behandeling

Huidkanker. Melanoom. Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom. Diagnostiek en behandeling Huidkanker Melanoom Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom Diagnostiek en behandeling Is het huidkanker? Welke huidkanker? Hoe wordt de diagnose gesteld? Verhaal Hoe lang bestaat de afwijking? Verandering?

Nadere informatie

Pluis en niet pluis! Pluis: goedaardige tumoren. Ouderdomswratten. Neurofibroom. Cysten 31-1-2014. Verruca seborrhoica

Pluis en niet pluis! Pluis: goedaardige tumoren. Ouderdomswratten. Neurofibroom. Cysten 31-1-2014. Verruca seborrhoica Pluis en niet pluis! Pluis: goedaardige tumoren Ouderdomswratten Cysten Lipoom Neurofibroom Moedervlekken Johan Toonstra NGS congres Arnhem 1 febr. 2014 Ouderdomswratten Verruca seborrhoica Verruca seborrhoica

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting List of publications List of abbreviations Curriculum vitae Nawoord

Nederlandse samenvatting List of publications List of abbreviations Curriculum vitae Nawoord 9 Nederlandse samenvatting List of publications List of abbreviations Curriculum vitae Nawoord n e d e r l a n d s e s a m e n v a t t i n g lis t o f p u b l i c at i o n s lis t o f a b b r e v iat

Nadere informatie

Huidkanker bij transplantatiepatiënten

Huidkanker bij transplantatiepatiënten Huidkanker bij transplantatiepatiënten R.E. Genders, J.N. Bouwes Bavinck * In Nederland worden er ongeveer 1000 orgaantransplantaties per jaar uitgevoerd, waarbij er de laatste jaren een lichte stijging

Nadere informatie

Huidkanker: zo vroeg mogelijk herkennen! Prof. Dr. Wilma Bergman 29 maart 2008 Landelijke Contactdag Stichting Melanoom

Huidkanker: zo vroeg mogelijk herkennen! Prof. Dr. Wilma Bergman 29 maart 2008 Landelijke Contactdag Stichting Melanoom Huidkanker: zo vroeg mogelijk herkennen! Prof. Dr. Wilma Bergman 29 maart 2008 Landelijke Contactdag Stichting Melanoom Waarom? 1) kleiner litteken enz 2) minder onzekerheid/angst 3) grotere kans op overleving:

Nadere informatie

Shift in incidentie van meest gestelde ((pre)maligne) dermatologische diagnoses Een retrospectieve studie van in de regio Gelderse Vallei

Shift in incidentie van meest gestelde ((pre)maligne) dermatologische diagnoses Een retrospectieve studie van in de regio Gelderse Vallei Shift in incidentie van meest gestelde ((pre)maligne) dermatologische diagnoses Een retrospectieve studie van 22-21 in de regio Gelderse Vallei FM Friedeman¹, WP Arnold² 1 keuze - coassistent dermatologie

Nadere informatie

Dermatologie Huidproblemen na transplantatie

Dermatologie Huidproblemen na transplantatie Huidproblemen na transplantatie Patiënteninformatie vlc 948/0909 Als u getransplanteerd bent, gebruikt u medicijnen om afstoting van het nieuwe orgaan te voorkomen. Door deze medicijnen vermindert de

Nadere informatie

Huidproblemen na transplantatie

Huidproblemen na transplantatie Inleiding Als u getransplanteerd bent, gebruikt u medicijnen om afstoting van het nieuwe orgaan te voorkomen. Door deze medicijnen vermindert de natuurlijke afweer van het lichaam. U bent daardoor kwetsbaarder

Nadere informatie

Plaveiselcelcarcinoom. Huidkanker

Plaveiselcelcarcinoom. Huidkanker Plaveiselcelcarcinoom Huidkanker Uw behandelend arts heeft een plaveiselcelcarcinoom bij u geconstateerd. In deze folder vindt u informatie over deze aandoening en de behandelingsmogelijkheden. Wat is

Nadere informatie

Figure 1 Shares of Students in Basic, Middle, and Academic Track of Secondary School Academic Track Middle Track Basic Track 29 Figure 2 Number of Years Spent in School by Basic Track Students 9.5 Length

Nadere informatie

Actinische keratosen

Actinische keratosen Actinische keratosen Wat zijn actinische keratosen? Actinische keratosen zijn plekjes op de huid die ontstaan door schade van zonlicht. Deze plekjes ontstaan op delen van het lichaam die vaak in de zon

Nadere informatie

Dermatologie. Huidproblemen na transplantatie

Dermatologie. Huidproblemen na transplantatie Dermatologie Huidproblemen na transplantatie Dermatologie Als u getransplanteerd bent, gebruikt u medicijnen om afstoting van het nieuwe orgaan te voorkomen. Door deze medicijnen vermindert de natuurlijke

Nadere informatie

Actinische keratosen

Actinische keratosen Actinische keratosen Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Mohs Klinieken. Uw zorg in ervaren handen. Actinische keratosen Wat zijn actinische keratosen? Actinische keratosen

Nadere informatie

SUPPLEMENTARY FIGURES AND TABLES

SUPPLEMENTARY FIGURES AND TABLES Altered RECQL5 expression in urothelial bladder carcinoma increases cellular proliferation and makes RECQL5 helicase activity a novel target for chemotherapy SUPPLEMENTARY FIGURES AND TABLES Supplementary

Nadere informatie

Knobbels en Bobbels. tumor = zwelling cancer = kreeft/ krab. Hoe ontstaat een tumor?

Knobbels en Bobbels. tumor = zwelling cancer = kreeft/ krab. Hoe ontstaat een tumor? Knobbels en Bobbels tumor = zwelling cancer = kreeft/ krab Gerald van den Top Universiteitskliniek voor Paarden Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Utrecht Hoe ontstaat een tumor? de reparatie straling

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Basaalcelcarcinoom. Informatie over basaalcelcarcinoom en de mogelijke behandeling daarvan terTER_

Patiënteninformatie. Basaalcelcarcinoom. Informatie over basaalcelcarcinoom en de mogelijke behandeling daarvan terTER_ Patiënteninformatie Basaalcelcarcinoom Informatie over basaalcelcarcinoom en de mogelijke behandeling daarvan 1234567890-terTER_ Basaalcelcarcinoom Informatie over basaalcelcarcinoom en de mogelijke behandeling

Nadere informatie

Erythematosquameuze laesies De 11 belangrijkste differentiaal diagnosen Dr. Michael Florack, dermatoloog PROVOKE P = plaats R = rangschikking O = omvang V = vorm O = omtrek K = kleur E = efflorescentie

Nadere informatie

BASAALCELCARCINOOM FRANCISCUS VLIETLAND

BASAALCELCARCINOOM FRANCISCUS VLIETLAND BASAALCELCARCINOOM FRANCISCUS VLIETLAND Wat is basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Deze vorm van huidkanker

Nadere informatie

Actinische keratosen

Actinische keratosen Actinische keratosen ACTINISCHE KERATOSEN Actinische keratosen, ook wel zonlichtbeschadigingen genoemd, zijn meestal kleine veelal ruw aanvoelende verhoornde plekjes van de huid. De kleur varieert van

Nadere informatie

Afwijkingen en plekjes bij de (ouder wordende) huid

Afwijkingen en plekjes bij de (ouder wordende) huid Dermatologie Afwijkingen en plekjes bij de (ouder wordende) huid M. B. Maessen-Visch, I. Laffra* Als je in de zorg werkt kom je dagelijks in contact met de huid en vallen veranderingen van de huid vaker

Nadere informatie

lyondellbasell.com Huidkanker

lyondellbasell.com Huidkanker Huidkanker Hoeveel weet je hier van? Deze presentatie is bedoeld om je beter je leren begrijpen wat huidkanker is, welk effect het op je kan hebben en wat je kunt doen om het te voorkomen. De antwoorden

Nadere informatie

ZONNESLIMME SCHOLENPROGRAMMA FACTSHEET

ZONNESLIMME SCHOLENPROGRAMMA FACTSHEET Factsheet ZONNESLIMME SCHOLENPROGRAMMA FACTSHEET WAT IS HUIDKANKER? Kanker is een ongeremde deling van lichaamscellen, die in het omliggende weefsel kunnen ingroeien en via de bloed-of lymfbanen kunnen

Nadere informatie

(Pre)maligniteiten en 5-Fluorouracil crème

(Pre)maligniteiten en 5-Fluorouracil crème Dermatologie (Pre)maligniteiten en 5-Fluorouracil crème A. Hols* Huidkanker komt steeds meer voor. In dit stukje wordt ingegaan op de diverse behandelmethoden. Enkele vormen van (pre)maligniteiten (ofwel

Nadere informatie

BASAALCELCARCINOOM Hoe ontstaat een basaalcelcarcinoom?

BASAALCELCARCINOOM Hoe ontstaat een basaalcelcarcinoom? Basaalcelcarcinoom BASAALCELCARCINOOM Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm van (huid)- kanker. De kwaadaardige veranderingen ontstaan in de onderste

Nadere informatie

Basaalcelcarcinoom Plastische chirurgie

Basaalcelcarcinoom Plastische chirurgie Basaalcelcarcinoom Plastische chirurgie Wat is een basaalcelcarcinoom Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm van (huid)kanker. De kwaadaardige veranderingen

Nadere informatie

Basaalcelcarcinoom Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden.

Basaalcelcarcinoom Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Mohs Klinieken. Uw zorg in ervaren handen. Wat is een basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom)

Nadere informatie

Actinische keratosen. Dermatologie. Beter voor elkaar

Actinische keratosen. Dermatologie. Beter voor elkaar Actinische keratosen Dermatologie Beter voor elkaar 2 Actinische keratosen Wat zijn actinische keratosen? Actinische keratosen, (Grieks: aktis = straal ; keratose = verhoorning van de huid), ook wel zonlichtbeschadigingen

Nadere informatie

Basaalcelcarcinoom. Dermatologie

Basaalcelcarcinoom. Dermatologie Basaalcelcarcinoom Dermatologie Inhoudsopgave Wat is een basaalcelcarcinoom?...4 Hoe ontstaat basaalcelcarcinoom?...5 Wat zijn de verschijnselen?...6 Hoe wordt de diagnose gesteld?...6 Wat is de behandeling?...7

Nadere informatie

Chirurgische behandeling van huidkanker in het gezicht

Chirurgische behandeling van huidkanker in het gezicht Bij u is een vorm van huidkanker vastgesteld, namelijk basaalcelcarcinoom (BCC) of plaveiselcelcarcinoom (PCC). In overleg met uw plastisch chirurg is besloten een operatie uit te voeren. In de meeste

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Huidkanker ExpertiseCentrum

Patiënteninformatie. Huidkanker ExpertiseCentrum Patiënteninformatie Huidkanker ExpertiseCentrum Inhoudsopgave Pagina Huidkanker: Onze zorg 4 Huidkanker komt veel voor 4 Topteam Dermatologie Tergooi 4 UV-licht en huidkanker 5 Wat is huidkanker? 5 Actinische

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 87 88 Inleiding Orgaan transplantatiepatiënten hebben een verhoogd risico op niet-gepigmenteerde huidkankers, in het bijzonder het plaveiselcelcarcinoom, wat gepaard gaat met een

Nadere informatie

Vaardig genoeg voor de 21 ste eeuw? Samen aan de slag met de Vlaamse PIAAC resultaten!

Vaardig genoeg voor de 21 ste eeuw? Samen aan de slag met de Vlaamse PIAAC resultaten! Vaardig genoeg voor de 21 ste eeuw? Samen aan de slag met de Vlaamse PIAAC resultaten! Brussel - 20 maart 2014 GELETTERDHEIDSCOMPETENTIES ZIJN VAN CRUCIAAL BELANG, MAAR BLIJKBAAR DAN OOK WEER NIET Dirk

Nadere informatie

Photodynamische therapie bij Morbus Bowen / basaalcelcarcinoom

Photodynamische therapie bij Morbus Bowen / basaalcelcarcinoom Patiënteninformatie Photodynamische therapie bij Morbus Bowen / basaalcelcarcinoom rkz.nl In deze folder krijgt u informatie over Photodynamische therapie (PDT). Dit is een nieuwe en succesvolle methode

Nadere informatie

Zonlicht en de huid. Verstandig omgaan met de zon

Zonlicht en de huid. Verstandig omgaan met de zon Zonlicht en de huid Verstandig omgaan met de zon Een beetje zonlicht is goed voor iedereen. Ultraviolette stralen zorgen voor de aanmaak van vitamine D. Dit is nodig voor sterke botten. Pas op voor teveel

Nadere informatie

UV-stralingsrisico s en klimaat:

UV-stralingsrisico s en klimaat: UV-stralingsrisico s en klimaat: tijd voor een zonkrachtactieplan! Dr Harry Slaper Centrum Veiligheid RIVM Slaper UV-straling Hittestresscongres juni 2018 Zonkracht is maat voor hoeveelheid (schadelijke)

Nadere informatie

mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom

mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom Jaap Leeman dermatoloog Disclosure Geen sponsering of betaald onderzoek Mohschirurgie en basaalcelcarcinoom Mohschirurgie: Excisietechniek met maximale radicaliteit

Nadere informatie

Wat is een basaalcelcarcinoom? Hoe ontstaat een basaalcelcarcinoom? Wat zijn de verschijnselen?

Wat is een basaalcelcarcinoom? Hoe ontstaat een basaalcelcarcinoom? Wat zijn de verschijnselen? BASAALCELCARCINOOM Wat is een basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm van (huid)kanker. De kwaadaardige veranderingen ontstaan

Nadere informatie

Aldara crème. Afdeling Dermatologie. Locatie Purmerend/Volendam

Aldara crème. Afdeling Dermatologie. Locatie Purmerend/Volendam Aldara crème Afdeling Dermatologie Locatie Purmerend/Volendam Wat is Aldara crème? Aldara crème bevat een stof (imiquimod) die het afweersysteem van uw lichaam ondersteunt om snel delende cellen, zoals

Nadere informatie

22. Basaalcelcarcinoom

22. Basaalcelcarcinoom 22. Basaalcelcarcinoom Dermatologie Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Wat is een basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest

Nadere informatie

CHAPTER 9. Samenvatting

CHAPTER 9. Samenvatting CHAPTER 9 Samenvatting Samenvatting SAMENVATTING In dit proefschrift evalueren we de rol van het immuunsysteem in (het ontstaan van) baarmoederhalskanker, oftewel cervixcarcinoom. Ondanks de beschikbaarheid

Nadere informatie

Immunotherapie van kanker: Wat moet u als huisarts hiervan weten? John Haanen

Immunotherapie van kanker: Wat moet u als huisarts hiervan weten? John Haanen Immunotherapie van kanker: Wat moet u als huisarts hiervan weten? John Haanen De kracht van eigen afweer Immuuncel vernietigt bacteriën Ons immuunsysteem is afgericht om ons te verdedigen tegen indringers

Nadere informatie

Wat is een basaalcelcarcinoom? Hoe ontstaat een basaalcelcarcinoom?

Wat is een basaalcelcarcinoom? Hoe ontstaat een basaalcelcarcinoom? Basaalcelcarcinoom Wat is een basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm van (huid)kanker. De kwaadaardige veranderingen ontstaan

Nadere informatie

Dermatologie. Patiënteninformatie. Basaalcelcarcinoom. Slingeland Ziekenhuis

Dermatologie. Patiënteninformatie. Basaalcelcarcinoom. Slingeland Ziekenhuis Dermatologie Basaalcelcarcinoom i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Wat is een basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm

Nadere informatie

PHOTO DYNAMISCHE THERAPIE (PDT)

PHOTO DYNAMISCHE THERAPIE (PDT) PATIËNTENINFORMATIE SPIJKENISSE Medisch Centrum PHOTO DYNAMISCHE THERAPIE (PDT) In deze folder geeft het Spijkenisse Medisch Centrum u algemene informatie over de Photo Dynamische Therapie (PDT) bij actinische

Nadere informatie

Behandeling van huidkanker in de huisartsenpraktijk. Maartje Spit, verpleegkundig specialist

Behandeling van huidkanker in de huisartsenpraktijk. Maartje Spit, verpleegkundig specialist Behandeling van huidkanker in de huisartsenpraktijk Maartje Spit, verpleegkundig specialist Inhoud NHG Standaard verdachte huidafwijkingen Behandelopties huidkanker 1 e lijn Verrichten van een stansbiopt

Nadere informatie

Actinische keratosen, Keratosis Actinica, Hoornkorstjes, UV schade

Actinische keratosen, Keratosis Actinica, Hoornkorstjes, UV schade Actinische keratosen, Keratosis Actinica, Hoornkorstjes, UV schade wat zijn actinische keratosen? Actinische keratosen (keratosis actinica) zijn kleine, ruw aanvoelende plekjes op de huid, vaak met een

Nadere informatie

Actinische keratosen en niet-chirurgische behandelingen van oppervlakkige huidcarcinomen

Actinische keratosen en niet-chirurgische behandelingen van oppervlakkige huidcarcinomen Actinische keratosen en niet-chirurgische behandelingen van oppervlakkige huidcarcinomen DERMATOLOGIE GROEP BRUGGE Dr Joke Leyn Dermatologie Brugge Sint Kruis Huidkanker in België 37000 nieuwe gevallen/jaar

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Actinische keratose. Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan te doen terTER_

Patiënteninformatie. Actinische keratose. Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan te doen terTER_ Patiënteninformatie Actinische keratose Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan te doen 1234567890-terTER_ Actinische keratose Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden

Nadere informatie

Maligne neoplasmata van de huid

Maligne neoplasmata van de huid Maligne neoplasmata van de huid Dermato-oncologie Prof. Dr. Neumann Normale residentcellen in de huid Keratinocyten (90%) Epitheelcellen in adnexen Melanocyten Langerhanscellen Merkelcellen Indeling neoplasmata

Nadere informatie

Vaccinatie baarmoederhalskanker. Gynaecologie

Vaccinatie baarmoederhalskanker. Gynaecologie Vaccinatie baarmoederhalskanker Gynaecologie Inleiding Als u nog nooit van het Humaan Papillomavirus (hierna te noemen: HPV) en baarmoederhalskanker heeft gehoord, dan bent u niet de enige. Ondanks het

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Basaalcelcarcinoom. Informatie over basaalcelcarcinoom en de mogelijke behandeling daarvan terTER_

Patiënteninformatie. Basaalcelcarcinoom. Informatie over basaalcelcarcinoom en de mogelijke behandeling daarvan terTER_ Patiënteninformatie Basaalcelcarcinoom Informatie over basaalcelcarcinoom en de mogelijke behandeling daarvan 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Hoe ontstaat een basaalcelcarcinoom? 4

Nadere informatie

Wat is een basaalcelcarcinoom? Hoe krijgt u een basaalcelcarcinoom?

Wat is een basaalcelcarcinoom? Hoe krijgt u een basaalcelcarcinoom? Basaalcelcarcinoom Wat is een basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Ongeveer 1 op de 6 Nederlanders krijgt een

Nadere informatie

LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts

LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts Mark M. J. Valk, huisarts-onderzoeker Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Huisarts in Amersfoort 1 Wie wil dat huisartsen

Nadere informatie

Plaveiselcelcarcinoom

Plaveiselcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom Wat is een plaveiselcelcarcinoom? Plaveiselcelcarcinoom van de huid is een kanker van de huid. Het begint in de bovenste laag van de huid en kan zich soms uitbreiden naar andere delen

Nadere informatie

risicofactor BCC PCC Mel

risicofactor BCC PCC Mel Er zijn veel risicofactoren voor het ontwikkelen van huidkanker, die per tumortype verschillend kunnen zijn of verschillend zwaar wegen (tabel 2.1). Zongevoelige huid (huidtypen I en II) en overmatige

Nadere informatie

Plaveiselcelcarcinoom

Plaveiselcelcarcinoom Patiënteninformatie Plaveiselcelcarcinoom 1234567890-terTER_ Plaveiselcelcarcinoom Met deze folder informeren we u over het plaveiselcelcarcinoom van de huid. Daarnaast zetten we een aantal praktische

Nadere informatie

25. Plaveiselcelcarcinoom

25. Plaveiselcelcarcinoom 25. Plaveiselcelcarcinoom Dermatologie Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Wat is plaveiselcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom van de huid is een kanker van de huid. Het begint

Nadere informatie

Humaan papillomavirus in de etiologie van huidkanker

Humaan papillomavirus in de etiologie van huidkanker capita selecta Humaan papillomavirus in de etiologie van huidkanker L.Struijk, J.ter Schegget, J.N.Bouwes Bavinck en M.C.W.Feltkamp Zie ook het artikel op bl. 511. Tegenwoordig zijn infecties met het humaan

Nadere informatie

Actinische keratosen. Poli Dermatologie

Actinische keratosen. Poli Dermatologie 00 Actinische keratosen Poli Dermatologie Wat zijn actinische keratosen? Actinische keratosen zijn plekjes op de huid die ontstaan door schade van zonlicht. Deze plekjes ontstaan op delen van het lichaam

Nadere informatie

Humaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie

Humaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie Humaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie Humaan Papilloma Virus (HPV) Inleiding Als u nog nooit van het HPV (Humaan Papilloma Virus) gehoord heeft, is dat niet raar: want ondanks dat het virus

Nadere informatie

De behandelingvan wratten: de praktijkin het UZ Gent

De behandelingvan wratten: de praktijkin het UZ Gent De behandelingvan wratten: de praktijkin het UZ Gent Prof. Dr. Jo Lambert & Msc Elfie Deprez Dermatologie UZ Gent 27 maart 2018 Hoe onstaan ze? Infectie met Humaan Papilloma virus (HPV) Meerdere types!

Nadere informatie

Dermatologie. Patiënteninformatie. Plaveiselcelcarcinoom. Slingeland Ziekenhuis

Dermatologie. Patiënteninformatie. Plaveiselcelcarcinoom. Slingeland Ziekenhuis Dermatologie Plaveiselcelcarcinoom i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Wat is een plaveiselcelcarcinoom? Plaveiselcelcarcinoom van de huid is een kanker van de huid. Het begint in de bovenste laag

Nadere informatie

Basaalcelcarcinoom. Behandeling van huidkanker door de plastische chirurg

Basaalcelcarcinoom. Behandeling van huidkanker door de plastische chirurg Basaalcelcarcinoom Behandeling van huidkanker door de plastische chirurg Het basaalcelcarcinoom (of basalioom of basocellulair carcinoom ) is de meest voorkomende vorm van (huid)kanker. De kwaadaardige

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Huidkanker. Polikliniek Plastische Chirurgie

PATIËNTEN INFORMATIE. Huidkanker. Polikliniek Plastische Chirurgie PATIËNTEN INFORMATIE Huidkanker Polikliniek Plastische Chirurgie 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil de polikliniek Plastische Chirurgie van het Maasstad Ziekenhuis u informeren

Nadere informatie

Vaccinatieprogramma tegen waterpokken

Vaccinatieprogramma tegen waterpokken Centrumlocatie Vaccinatieprogramma tegen waterpokken voor patiënten die op de wachtlijst staan voor een niertransplantatie Vaccinatieprogramma tegen waterpokken (Varicella Zoster Virus) Inwendige Geneeskunde,

Nadere informatie

Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom

Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Disclosures Ik heb geen belangenverstrengeling in relatie tot deze presentatie Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Bij

Nadere informatie

Wat is de ziekte van Bowen? Hoe krijgt u de ziekte van Bowen? Welke klachten geeft de ziekte van Bowen en hoe ziet de ziekte van Bowen eruit?

Wat is de ziekte van Bowen? Hoe krijgt u de ziekte van Bowen? Welke klachten geeft de ziekte van Bowen en hoe ziet de ziekte van Bowen eruit? De ziekte van Bowen Wat is de ziekte van Bowen? Bij de ziekte van Bowen (andere namen morbus Bowen of plaveiselcelcarcinoom in situ) zijn kwaadaardige huidcellen te vinden alleen in de bovenste laag van

Nadere informatie

Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog

Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog Nieuwe antikanker medicijnen, hoge kosten Waarom ontsporen cellen in ons lichaam? De normale cel bevat 46 chromosomen, ook wel DNA genoemd - het DNA vormt ons genetisch

Nadere informatie

ACTINISCHE KERATOSEN FRANCISCUS VLIETLAND

ACTINISCHE KERATOSEN FRANCISCUS VLIETLAND ACTINISCHE KERATOSEN FRANCISCUS VLIETLAND Wat zijn actinische keratosen? Actinische keratosen zijn plekjes op de huid die ontstaan door schade van zonlicht. Deze plekjes ontstaan op delen van het lichaam

Nadere informatie

Wat zijn de verschijnselen? Hoe wordt de diagnose gesteld? Wat is de behandeling?

Wat zijn de verschijnselen? Hoe wordt de diagnose gesteld? Wat is de behandeling? Basaalcelcarcinoom Uw behandelend arts heeft een basaalcelcarcinoom bij u geconstateerd. In deze folder vindt u informatie over deze aandoening en de behandelingsmogelijkheden. Wat is een basaalcelcarcinoom?

Nadere informatie

Zonlicht en de huid: verstandig omgaan met de zon

Zonlicht en de huid: verstandig omgaan met de zon Zonlicht en de huid Zonlicht en de huid: verstandig omgaan met de zon Een beetje zonlicht is goed voor iedereen. Ultraviolette stralen zorgen voor de aanmaak van vitamine D. Dit is nodig voor sterke botten.

Nadere informatie

Verwijderen van een basaalcelcarcinoom

Verwijderen van een basaalcelcarcinoom Verwijderen van een basaalcelcarcinoom Binnenkort komt u bij de plastisch chirurg voor het verwijderen van een BCC (basaalcelcarcinoom). Deze operatie vindt onder plaatselijke verdoving plaats op de poliklinische

Nadere informatie

28/03/2018. Wat doet een transplantatie met je huid? Huid. Struktuur van de huid. Epidermis-opperhuid. de huid bestaat uit: Structuur van de huid

28/03/2018. Wat doet een transplantatie met je huid? Huid. Struktuur van de huid. Epidermis-opperhuid. de huid bestaat uit: Structuur van de huid Auteur / Dienst Transplantatie en Huid Wat doet een met je? Prof. Dr. Hilde Beele Dienst Huidziekten UZGent 2 / Huid Structuur van de Functie van de Infecties van de verzorging 4 / VOETTEKST Struktuur

Nadere informatie

Basaalcelcarcinoom (huidkanker)

Basaalcelcarcinoom (huidkanker) 1/6 Plastische Chirurgie Basaalcelcarcinoom (huidkanker) Inleiding Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van (huid)kanker. De kwaadaardige veranderingen ontstaan in bepaalde (de basale) cellen

Nadere informatie

fact sheet zonneslimmescholenprogramma

fact sheet zonneslimmescholenprogramma 30 fact sheet zonneslimmescholenprogramma WAT IS HU IDKANKER? Kanker is een ongeremde deling van lichaamscellen. Die kunnen ingroeien in het omliggende weefsel en via de bloed-of lymfbanen uitzaaien naar

Nadere informatie

Peniscarcinoom in Nederland, voorbeeld van gecentraliseerde zorg? Simon Horenblas. Afdeling urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam

Peniscarcinoom in Nederland, voorbeeld van gecentraliseerde zorg? Simon Horenblas. Afdeling urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Peniscarcinoom in Nederland, voorbeeld van gecentraliseerde zorg? Simon Horenblas Afdeling urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Prostaatkanker: 11.000 Oncologie Nederland Borstkanker: 14.000 Peniscarcinoom

Nadere informatie

Cutane oncologie. What s new? 13 juni 2013 Bauco van der Wal, Dermatoloog

Cutane oncologie. What s new? 13 juni 2013 Bauco van der Wal, Dermatoloog Cutane oncologie What s new? 13 juni 2013 Bauco van der Wal, Dermatoloog Actinische keratose What s old? What s new? Wat is een actinische keratose? NVDV patiënteninformatie folder 2012 Actinische keratosen

Nadere informatie

Actinische keratosen

Actinische keratosen Actinische keratosen Uw behandelend arts heeft actinische keratosen bij u geconstateerd. In deze folder vindt u informatie over deze aandoening en de behandelingsmogelijkheden Wat zijn actinische keratosen?

Nadere informatie

Dermatologie. Wratten

Dermatologie. Wratten Dermatologie Wratten Wat zijn wratten Wratten zijn verheven, bloemkoolachtige en vast aanvoelende uitgroeisels van de huid. De officiële benaming is verruca. Meestal zijn er meerdere wratten gelijktijdig

Nadere informatie

Fotodynamische therapie bij het basaalcelcarcinoom (huidkanker)

Fotodynamische therapie bij het basaalcelcarcinoom (huidkanker) Fotodynamische therapie bij het basaalcelcarcinoom (huidkanker) Met deze folder informeren we u te over fotodynamische therapie bij basaalcelcarcinomen (BCC). Voor meer informatie over basaalcelcarcinomen

Nadere informatie

Fotodynamische therapie

Fotodynamische therapie Fotodynamische therapie Afdeling dermatologie Vooraf Er is met u besproken dat uw huidaandoening behandeld wordt door middel van fotodynamische therapie. In deze folder leest u: wat de huidaandoeningen

Nadere informatie

Plastische Chirurgie. Patiënteninformatie. Plaveiselcelcarcinoom. Slingeland Ziekenhuis

Plastische Chirurgie. Patiënteninformatie. Plaveiselcelcarcinoom. Slingeland Ziekenhuis Plastische Chirurgie Plaveiselcelcarcinoom i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen In deze folder leest u wat een plaveiselcelcarcinoom inhoudt en welke behandelingen er bij Plastische Chirurgie

Nadere informatie

CervISA-studie (Baarmoederhalskanker) / baarmoederhalskanker

CervISA-studie (Baarmoederhalskanker) / baarmoederhalskanker CervISA-studie (Baarmoederhalskanker) / baarmoederhalskanker Onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met (HPV16 positieve) uitgebreide of terugkerende baarmoederhalskanker zonder uitzicht

Nadere informatie

Plaveiselcelcarcinoom

Plaveiselcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Mohs Klinieken. Uw zorg in ervaren handen. Plaveiselcelcarcinoom Wat is een plaveiselcelcarcinoom? Plaveiselcelcarcinoom

Nadere informatie

Informatie over verstandig zonnen en bescherming van de huid.

Informatie over verstandig zonnen en bescherming van de huid. Informatie over verstandig zonnen en bescherming van de huid. Ieder jaar gaan er miljoenen mensen op vakantie naar zonnige oorden. Maar ook in eigen land kunnen we van de zon genieten. En daar is niets

Nadere informatie

Plaveiselcelcarcinoom

Plaveiselcelcarcinoom Patiënteninformatie Plaveiselcelcarcinoom 1234567890-terTER_ Plaveiselcelcarcinoom Met deze folder informeren we u over het verschijnsel plaveiselcelcarcinoom. Daarnaast zetten we een aantal praktische

Nadere informatie

Cryo Professional. De best verkopende cryo technologie ter wereld

Cryo Professional. De best verkopende cryo technologie ter wereld Cryo Professional De best verkopende cryo technologie ter wereld De best verkopende cryo technologie ter wereld. Spuitbus met een mengsel van ozonlaag veilige cryogene gassen: Dimethylether Propaan Isobutaan

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Zonlicht en de huid. Verstandig omgaan met de zon terTER_

Patiënteninformatie. Zonlicht en de huid. Verstandig omgaan met de zon terTER_ Patiënteninformatie Zonlicht en de huid Verstandig omgaan met de zon 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Verstandig omgaan met de zon 4 Wat is zonlicht? 4 Wat zijn de goede effecten van

Nadere informatie

Huidveranderingen door veroudering

Huidveranderingen door veroudering Huidveroudering Inleiding Helaas behoort veroudering bij het leven. Ook de huid veroudert met de jaren. Deze natuurlijke veroudering vindt over het gehele lichaam plaats. Daar boven op veroudert de huid

Nadere informatie

Anale intra-epitheliale neoplasie (AIN)

Anale intra-epitheliale neoplasie (AIN) Anale intra-epitheliale neoplasie (AIN) Anale intra-epitheliale neoplasie of afgekort AIN zijn veranderingen in het anale slijmvlies die een voorstadium kunnen zijn van anuskanker. Hoe ontstaat AIN AIN

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Plaveiselcelcarcinoom Huidkanker, spinocellulair carcinoom

Patiënteninformatie. Plaveiselcelcarcinoom Huidkanker, spinocellulair carcinoom Patiënteninformatie Plaveiselcelcarcinoom Huidkanker, spinocellulair carcinoom Inhoud Inleiding... 3 Wat is een plaveiselcelcarcinoom?... 3 Hoe krijgt u plaveiselcelcarcinoom?... 3 Hoe ziet het plaveiselcelcarcinoom

Nadere informatie

HPV nu en in de toekomst. Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink

HPV nu en in de toekomst. Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink HPV nu en in de toekomst Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink 15000 HPV HPV2 HPV4 HPV6 HPV11 High risk HPV (hr-hpv) Hr HPV 80 % van alle vrouwen maakt eens

Nadere informatie

Huidveranderingen door veroudering

Huidveranderingen door veroudering Huidveroudering Veroudering hoort bij het leven. Ook de huid veroudert met de jaren. Deze natuurlijke veroudering vindt over het gehele lichaam plaats. Daarnaast veroudert de huid ook door invloeden van

Nadere informatie

ACTINISCHE KERATOSE 17824

ACTINISCHE KERATOSE 17824 ACTINISCHE KERATOSE 17824 Inleiding De dermatoloog heeft bij u actinische keratosen geconstateerd. In deze folder staat meer informatie over actinische keratosen en de behandelmogelijkheden. Wat zijn actinische

Nadere informatie

Fotodynamische therapie (PDT)

Fotodynamische therapie (PDT) Fotodynamische therapie (PDT) Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw dermatoloog heeft met u besproken dat u behandeld gaat worden met fotodynamische therapie (PDT).

Nadere informatie

Huidkanker Het basalioom of het basaalcelcarcinoom

Huidkanker Het basalioom of het basaalcelcarcinoom Huidkanker Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht over de meest frequent voorkomende kwaadaardige huidafwijkingen. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan

Nadere informatie

Efudix crème (fluoro-uracil)

Efudix crème (fluoro-uracil) Efudix crème (fluoro-uracil) Uw behandelend arts heeft een huidafwijking bij u geconstateerd die behandeld wordt met Efudix crème. In deze folder vindt u informatie over deze behandeling. Wat is Efudix

Nadere informatie