Nota van Uitgangspunten. Concessie Rail Rotterdam december 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nota van Uitgangspunten. Concessie Rail Rotterdam december 2016"

Transcriptie

1 Nota van Uitgangspunten Concessie Rail Rotterdam december april 2013

2 Inhoud 1. Inleiding Aanleiding Belangrijke ontwikkelingen vragen om andere afspraken Strategische doelstellingen Concessie Rail Rotterdam december RET ook na 2016 concessiehouder Samen met Stadsgewest Haaglanden Doel en leeswijzer Nota van Uitgangspunten Waarvoor wordt een nieuwe concessie verleend? Taken en verantwoordelijkheden behorend tot de nieuwe concessie Concessieduur Verdeling taken en verantwoordelijkheden bij de ontwikkeling van het OV-aanbod RET is opbrengstverantwoordelijk RET krijgt voldoende ontwikkelruimte Voldoende ruimte betekent geen vrijbrief Kwaliteit voor de reiziger staat voorop Kadernota OV is leidend Tram, metro en RandstadRail als ruggengraat van het OV-netwerk Met aandacht voor de hele OV-reis Een hoge betrouwbaarheid Een maatschappelijk verantwoorde uitvoering Voldoende en comfortabel materieel Metro op termijn onder de vlag van R-net Klantvriendelijk personeel als visitekaartje Sociaal veilig OV als voorwaarde Inzet op actuele, digitale reisinformatie Tarieven en vervoerbewijzen Optimaal gebruik beschikbare strategische assets Inleiding Afbakening strategische assets Herverdeling taken en verantwoordelijkheden Eisen aan de inzet en het onderhoud van de strategische assets Alleen dagelijks onderhoud is onderdeel nieuwe concessie OV met een goede prijs-kwaliteitverhouding Stadsregio Rotterdam 1

3 7. Goed opdrachtgeverschap Hoe verder Vervolgstappen Overleg en besluitvorming Planning Stadsregio Rotterdam 2

4 1. Inleiding 1.1 Aanleiding In december 2016 eindigt de concessie Rail Rotterdam. De concessie regelt het vervoer op negen tram- en vijf metrolijnen, waaronder metrolijn E naar Den Haag (RandstadRail). De concessie is daarmee de grootste concessie in de regio Rotterdam. Dagelijks reizen circa mensen met de metro s en circa mensen met de trams. Het is belangrijk dat zij dat ook na december 2016 kunnen blijven doen. De stadsregio Rotterdam (hierna: de stadsregio) staat daarom voor de belangrijke opgave om tijdig een nieuwe concessie te verlenen: de Concessie Rail Rotterdam december 2016 (hierna: Concessie Rail Rotterdam 2016). 1.2 Belangrijke ontwikkelingen vragen om andere afspraken Sinds 2006, het jaar waarin de stadsregio de huidige concessie aan RET NV (hierna: de RET 1 ) heeft verleend, is er veel veranderd. Allereerst is er lange tijd onduidelijkheid geweest of de stadsregio de nieuwe concessie verplicht zou moeten aanbesteden, net zoals met het busvervoer in het concessiegebied Rotterdam e.o. is gebeurd. Inmiddels is duidelijk dat de stadsregio vrij is hierin haar eigen keuze te maken 2 (meer hierover in paragraaf 1.4). Een tweede ontwikkeling is dat de stadsregio sinds 2012 te maken heeft met forse bezuinigingen op de Rijksbijdrage voor het openbaar vervoer. Omdat wij geen andere inkomsten hebben, betekent dit dat wij de bezuinigingen op moeten vangen door middelen efficiënter (meer aanbod per euro subsidie) en effectiever (meer opbrengsten uit het resterende aanbod) in te zetten. Het resultaat van de aanbesteding van het busvervoer in het concessiegebied Rotterdam e.o. bevestigt het beeld dat hier nog winst te behalen is. Ook uit de markt komen dergelijke signalen. Een derde ontwikkeling is dat de stadsregio meer taken en verantwoordelijkheden krijgt als het gaat om het beheer van en de veiligheid op het tram- en metrosysteem. Op dit moment heeft de stadsregio deze verantwoordelijkheden nog (vrijwel) volledig bij de RET neergelegd. Wetgeving 3 die thans in voorbereiding is, stelt op dit punt hardere eisen aan de stadsregio zelf (meer hierover in hoofdstuk 5). Ten slotte ziet het er naar uit dat de stadsregio is opgeheven op het moment dat de nieuwe concessie verleend moet worden dan wel van start gaat. De rechtsopvolger van de stadsregio zal de afspraken die de stadsregio in de nieuwe concessie heeft vastgelegd moeten respecteren, maar het is dan wel belangrijk dat deze afspraken maar voor één uitleg vatbaar zijn. Overigens hebben de gemeenten van de stadsregio evenals de gemeenten van het Stadsgewest Haaglanden een duidelijke voorkeur uitgesproken om de taken en bevoegdheden van beide stadsregio s over te dragen aan een gezamenlijk op te richten Vervoersautoriteit Rotterdam Den Haag, mocht het tot opheffing van beide stadsregio s komen Naast RET NV zijn ook RET Infrastructuur BV en RET Railgebonden Voertuigen BV betrokken bij de uitvoering van de concessie Rail Rotterdam. Wanneer we in het vervolg van deze nota over de RET spreken, doelen we steeds op RET NV in haar rol als (beoogde) concessiehouder Rail. Wet aanbestedingsvrijheid OV grote steden d.d. 5 november Regels over de aanleg, het beheer, het gebruik en de veiligheid van lokale spoorwegen (Wet lokaal spoor), Voorstel van wet d.d. 16 juli 2012 Bestuurlijke conferentie Vervoersautoriteit d.d. 19 december 2012 & Rapport Vernieuwend Besturen: de Metropoolregio Rotterdam Den Haag d.d. 30 december Stadsregio Rotterdam 3

5 De stadsregio zal deze ontwikkelingen een plek moeten geven in de Concessie Rail Rotterdam Dit betekent dat we voor de nieuwe concessie niet van dezelfde doelstellingen en afspraken uit kunnen gaan als voor de huidige concessie. Aanpassing van de afspraken is mede nodig met het oog op verdere professionalisering van het opdrachtgeverschap door de stadsregio. Kernwoorden daarbij zijn zakelijk en in control, maar op gepaste afstand. 1.3 Strategische doelstellingen Concessie Rail Rotterdam december 2016 Inmiddels hebben wij een start gemaakt met de beantwoording van de vraag wat de stadsregio met de nieuwe concessie wil bereiken en hoe dit het beste gerealiseerd kan worden. Leidend daarbij is de nieuwe visie van de stadsregio, welke is vastgelegd in de Kadernota OV 5. De stadsregio vindt dat goede afstemming op de behoeften van reizigers en verbetering van de kwaliteit voor reizigers centraal moeten staan bij de ontwikkeling van het OV. Op basis van deze visie hebben we eind 2012 de volgende drie strategische doelstellingen voor de Concessie Rail Rotterdam 2016 geformuleerd 6 : - De kwaliteit voor de reiziger staat voorop De concessiehouder moet zich vooral richten op het vervoeren van zoveel mogelijk tevreden reizigers en niet op het tevreden stellen van de stadsregio als opdrachtgever om zo de subsidie veilig te stellen. De nieuwe concessie moet de concessiehouder stimuleren om kwaliteit aan de reiziger te leveren door een aantrekkelijk product aan te bieden dat is afgestemd op de behoeften van grote groepen reizigers. Dit om de effectiviteit van het tram- en metrovervoer te verhogen. - OV met een goede prijs-kwaliteitverhouding De bijdrage die de stadsregio voor een goed tram- en metroproduct betaalt, moet marktconform zijn en in verhouding staan tot het product dat de concessiehouder aanbiedt. De nieuwe concessie moet de efficiency, lage transactiekosten en een redelijke vergoeding borgen, zodat de concessiehouder financieel in staat is om ten minste de gevraagde kwaliteit te leveren. - Goed opdrachtgeverschap De stadsregio wil 'in control' zijn in haar rol als opdrachtgever. Dit betekent dat we over de kennis en middelen moeten kunnen beschikken om de concessiehouder waar nodig goed aan te kunnen sturen en om verantwoording af te kunnen leggen over de prestaties die de concessiehouder heeft geleverd voor de van de stadsregio verkregen subsidies. De noodzaak hiertoe wordt mede ingegeven door de nieuwe Wet lokaal spoor (Wls) en de mogelijke overdracht van taken en verantwoordelijkheden naar een nieuwe vervoersautoriteit. De mate waarin de afspraken in de concessie transparant en controleerbaar zijn in termen van organisatie, uitvoering en gerealiseerde resultaten, bepaalt of de stadsregio haar rol als opdrachtgever goed kan invullen en welke inspanning hiervoor nodig is. In het vervolg van deze nota beschrijven we op hoofdlijnen hoe we deze strategische doelstellingen in de nieuwe concessie denken te realiseren. 1.4 RET ook na 2016 concessiehouder Sinds de start van de concessie Rail Rotterdam is de RET erin geslaagd het OV-aanbod in de Rotterdamse regio op diverse punten te verbeteren. Mede hierdoor zijn mensen de laatste jaren steeds meer met de trams en metro s van de RET gaan reizen. Tegelijkertijd is het percentage zwartrijders fors gedaald door de invoering van de OV-Chipkaart in combinatie met de plaatsing van toegangspoortjes bij de metro. Dit alles heeft geleid tot hogere reizigersopbrengsten waarmee de gevolgen van de bezuinigingen voor het 5 6 Kadernota Openbaar Vervoer: Bouwen aan samenhang d.d. december Besluit dagelijks bestuur d.d. 7 november Stadsregio Rotterdam 4

6 railvervoer tot op heden grotendeels konden worden opgevangen. Hoewel de ervaringen in het algemeen positief zijn, ziet de stadsregio mogelijkheden voor verbeteringen. De ervaring is dat het verlenen van een nieuwe concessie het moment is om deze verbeteringen te realiseren. Sinds 1 januari 2013 kan een aantal stadsregio s zelf de keuze maken of ze nieuwe concessies voor het openbaar vervoer dat onder hun verantwoordelijkheid valt aanbesteden of onderhands aan een vervoerder gunnen waarop zij zeggenschap uitoefenen (= inbesteden). De stadsregio Rotterdam is één van deze regio s. die deze keuzemogelijkheid heeft. In 2009 heeft de stadsregio al aangegeven na 2016 in principe met de RET door te willen gaan 7 en in 2012 heeft de stadsregio dan ook voor inbesteding van de Concessie Rail Rotterdam 2016 gekozen 8. Wel stellen we, mede op juridische gronden, een aantal voorwaarden aan de inbesteding, te weten: A. Realisatie van de strategische doelstellingen die we met de nieuwe concessie willen bereiken (zie paragraaf 1.3); B. Maximale medewerking van de gemeente Rotterdam en de RET, ieder vanuit hun eigen rol, om ervoor te zorgen dat de stadsregio de voor inbesteding wettelijk vereiste zeggenschap over de RET verkrijgt; C. Voldoen aan alle overige relevante wet- en regelgeving, waaronder wetgeving met betrekking tot het verstrekken van staatssteun en de nieuwe Wet lokaal spoor (Wls). Inbesteden, tenzij blijkt dat niet aan de voorwaarden kan worden voldaan. Omdat er een kans bestaat dat om welke reden dan ook niet aan één of meerdere voorwaarden voldaan kan worden, houden wij de mogelijkheid om de Concessie Rail Rotterdam 2016 alsnog aan te besteden als terugvalscenario achter de hand 9. Dit is de reden dat we al in 2012 gestart zijn met de voorbereiding van de nieuwe concessie. 1.5 Samen met Stadsgewest Haaglanden De stadsregio kiest ervoor om bij de voorbereiding van de nieuwe concessie nauw samen te werken met Stadsgewest Haaglanden (hierna: het Stadsgewest). Aan deze keuze ligt een aantal redenen ten grondslag. Allereerst is het Stadsgewest op dit moment medeconcessieverlener voor RandstadRail (metrolijn E). Dit betekent dat wij de afspraken die wij met betrekking tot de exploitatie en het beheer en onderhoud van deze lijn willen maken in ieder geval met het Stadsgewest moeten afstemmen. Een tweede reden om samen te werken is dat het Stadsgewest voor een vergelijkbare opgave als de stadsregio staat. De concessie voor het tramvervoer in Den Haag e.o. eindigt eveneens eind Bij de voorbereiding van de nieuwe concessies wensen beide regio s optimaal gebruik te maken van elkaars kennis en ervaring. Een derde reden voor de samenwerking is dat de stadsregio en het Stadsgewest ernaar streven om in 2014 een nieuwe vervoersautoriteit op te richten: de Vervoersautoriteit Rotterdam Den Haag (zie paragraaf 1.2). Het is de bedoeling dat de nieuwe vervoersautoriteit de huidige taken van de stadsregio Rotterdam en Stadsgewest Haaglanden op het gebied van verkeer en vervoer overneemt. Er ontstaat daarmee één vervoersautoriteit die opdrachtgever is voor het railvervoer in beide regio s (zowel exploitatie als beheer en onderhoud). De stadsregio en het Stadsgewest anticiperen op de toekomstige situatie door waar mogelijk in de nieuwe concessies eensluidende afspraken op te nemen. Immers, het moet voor de reizigers (straks) niet uitmaken of hij in de ene of de andere regio reist: een zeker kwaliteitsniveau is gegarandeerd. Twee concessieverleners, twee concessies, eensluidende Nota van Uitgangspunten Hoofdlijnenakkoord RET d.d. 16 december 2009, Artikel 9.1. Besluit dagelijks bestuur d.d. 12 december 2012 & Startdocument Concessie Rail Rotterdam 2016 d.d. 6 februari 2013 Met het oog op de leesbaarheid kiezen we ervoor om in het vervolg van de nota steeds over de RET als beoogd concessiehouder te spreken in plaats van de meer afstandelijke term beoogde concessiehouder te hanteren. Stadsregio Rotterdam 5

7 Beide regio s houden echter hun eigen verantwoordelijkheid en vrijheid om, indien gewenst, eigen keuzes te maken. Dit is de reden dat deze nota uitsluitend betrekking heeft op de Concessie Rail Rotterdam Voor de Concessie Rail Haaglanden december 2016 stelt het Stadsgewest zelf een nota van uitgangspunten op, waarvan de inhoud zoveel mogelijk overeenkomt met de inhoud van deze nota. 1.6 Doel en leeswijzer Nota van Uitgangspunten Voor u ligt de Nota van Uitgangspunten voor de Concessie Rail Rotterdam Na het Startdocument 10 is dit het tweede document dat de stadsregio in het kader van de verlening van deze nieuwe concessie opstelt. Met dit document willen wij alle betrokken partijen en andere geïnteresseerden informeren over de inhoud van de nieuwe concessie (op hoofdlijnen) en de belangrijke keuzes die hieraan ten grondslag liggen. Deze nota is daarmee te beschouwen als een tussenstap om vanuit de Kadernota OV te komen tot het Programma van Eisen voor de Concessie Rail Rotterdam Om belanghebbenden al in een vroegtijdig stadium de gelegenheid te geven op belangrijke keuzes in het kader van de nieuwe concessie te reageren, legt de stadsregio de Nota van Uitgangspunten ter consultatie voor aan consumentenorganisaties, de inliggende gemeenten, aangrenzende concessieverleners en andere belanghebbenden. Hun reacties nemen we mee bij de verdere uitwerking van de Nota van Uitgangspunten in het (ontwerp) Programma van Eisen. Ook het ontwerp Programma van Eisen zal te zijner tijd voor advies aan genoemde partijen worden voorgelegd. Deze Nota van Uitgangspunten is verder als volgt opgebouwd. In hoofdstuk 2 bakenen we de Concessie Rail Rotterdam 2016 nader af. Vervolgens geven we in hoofdstuk 3 de verdeling van taken en verantwoordelijkheden tussen de stadsregio en de RET bij de uitvoering van de nieuwe concessie weer. Kern hierbij is dat de RET de mogelijkheid krijgt om het aanbod en de kwaliteit van het railvervoer af te stemmen op de wensen van reizigers, zolang de RET opereert binnen de kaders die door de stadsregio zijn meegegeven 11. In hoofdstuk 4 en 5 geven we de hoofdlijnen van deze kaders weer voor respectievelijk de exploitatie van het railvervoer en het beheer en onderhoud van strategische assets. Dit betreft onder meer een nadere invulling van de eerste doelstelling die de stadsregio met de Concessie Rail Rotterdam 2016 nastreeft, namelijk Kwaliteit voor de reiziger voorop. De andere twee doelstellingen die de stadsregio met de nieuwe concessie nastreeft zijn onderwerp van hoofdstuk 6 (OV met een goede prijskwaliteitsverhouding) en hoofdstuk 7 (Goed opdrachtgeverschap). Het afsluitende hoofdstuk beschrijft het verdere proces tot de start van de Concessie Rail Rotterdam Ten slotte merken we nog op dat we in deze Nota van Uitgangspunten omwille van de leesbaarheid steeds over de RET spreken en niet de meer afstandelijke term beoogde concessiehouder hanteren. De uitgangspunten zoals vastgelegd in deze nota blijven evenwel onverminderd van kracht wanneer de stadsregio zich genoodzaakt ziet de Concessie Rail Rotterdam 2016 alsnog aan te besteden. In dat geval zal de aanduiding RET alsnog vervangen worden door de term beoogde concessiehouder Startdocument Concessie Rail Rotterdam 2016 d.d. 6 februari De verdeling van taken en verantwoordelijkheden in de nieuwe concessie doet op geen enkele wijze afbreuk aan de bevoegdheid van de stadsregio om haar zeggenschap over de RET aan te wenden. Stadsregio Rotterdam 6

8 2. Waarvoor wordt een nieuwe concessie verleend? 2.1 Taken en verantwoordelijkheden behorend tot de nieuwe concessie De Concessie Rail Rotterdam 2016 geeft de RET het recht om met uitsluiting van anderen openbaar vervoer per tram, metro en Randstadrail (hierna railvervoer) in de regio Rotterdam te verrichten. Dit recht betreft niet alleen het huidige railvervoer. Op het moment dat de Hoekse Lijn tot metrolijn is omgebouwd, gaat deze metrolijn deel uitmaken van de Concessie Rail Rotterdam Omdat één van de voorwaarden voor inbesteding is dat de concessieverlener zeggenschap over de RET verkrijgt (zie paragraaf 1.4) hebben de stadsregio en het Stadsgewest Haaglanden afgesproken dat het Stadsgewest na 2016 niet langer als medeconcessieverlener voor RandstadRail (metrolijn E) zal fungeren, maar deze bevoegdheid zal overdragen aan de stadsregio (of aan de Vervoersautoriteit Rotterdam Den Haag). Met andere woorden, na 2016 gaat ook het Haagse deel van RandstadRail (metrolijn E) deel uitmaken van de Concessie Rail Rotterdam De komende periode zullen wij met het Stadsgewest nadere afspraken maken om welke bevoegdheden het hierbij gaat en onder welke voorwaarden deze bevoegdheden worden overgedragen. Stadsregio wordt concessieverlener voor Haagse deel metrolijn E (RandstadRail). Op dit moment verricht de RET meer activiteiten rond het railvervoer dan de exploitatie van het railvervoer alleen. Zo is de RET ook verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de railinfrastructuur en de railvoertuigen, voor het waarborgen van de sociale veiligheid, voor de kaartverkoop en voor het verstrekken van (actuele) reisinformatie. Voor deze laatste twee diensten geldt dat in de concessie Bus Rotterdam e.o. is opgenomen dat de concessiehouder Rail hierin (vooralsnog) een faciliterende rol vervult voor de concessiehouder Bus. De stadsregio ziet geen reden om in deze verdeling van taken en verantwoordelijkheden grote veranderingen door te voeren. Dit betekent dat de concessiehouder Rail ook na 2016 verantwoordelijk blijft voor de uitvoering van de hiervoor genoemde activiteiten. Uitzondering is het asset management (het beheer van belangrijke productiemiddelen, ook wel strategische assets genoemd, zoals infrastructuur en materieel) dat onder de directe verantwoordelijkheid van de stadsregio gaat vallen (zie verder hoofdstuk 5). De Concessie Rail Rotterdam 2016 beschrijft op hoofdlijnen de taken en verantwoordelijkheden van de RET ten aanzien van de exploitatie van het railvervoer en genoemde activiteiten gedurende de looptijd van de concessie. De stadsregio werkt deze algemene afspraken vervolgens verder uit in aanvullende documenten die integraal deel uitmaken van de nieuwe concessie. In deze documenten geeft de stadsregiovoor specifieke activiteiten, zoals exploitatie, sociale veiligheid en beheer en onderhoud van railinfrastructuur, aan welke prestaties wij gedurende een bepaalde periode van de RET verwachten en welke vergoeding hier tegenover staat. Dit om meer zicht en controle te houden op de verschillende activiteiten en de bijbehorende kosten. Taken RET veranderen niet, wel grotere rol stadsregio o.g.v. asset management. 2.2 Concessieduur De nieuwe concessie wordt voor een periode van tien (10) jaar verleend. Een langere concessieduur acht de stadsregio niet nodig omdat de RET zelf niet in (nieuwe) railvoertuigen en/of in railinfrastructuur hoeft te investeren. Deze strategische assets zijn in aparte BV s ondergebracht en worden conform afspraken tussen de stadsregio en de gemeente Rotterdam door de BV s voor de duur van de nieuwe concessie aan de toekomstige concessiehouder beschikbaar gesteld. Concessie voor 10 jaar, met halverwege herijking van afspraken. Stadsregio Rotterdam 7

9 Een kortere concessieperiode acht de stadsregio niet wenselijk omdat de RET in dat geval minder tijd heeft om investeringen in nieuwe producten/diensten terug te verdienen. Het ontwikkelen van nieuwe producten/diensten is een voorwaarde om meer en tevreden reizigers te kunnen trekken. Dit laatste acht de stadsregio wenselijk met het oog op de toekomstvastheid van het openbaar vervoer in de Rotterdamse regio. Bij de vertaling van de uitgangspunten voor de Concessie Rail Rotterdam 2016 in een Programma van Eisen zal de stadsregio zoveel mogelijk rekening houden met toekomstige ontwikkelingen in de Rotterdamse regio die van invloed zijn op (de vraag naar) het railvervoer. Het is echter een utopie om te denken dat anno 2013 een volledig beeld bestaat van alle relevante ontwikkelingen tot en met 2026, laat staan van hun effecten op het OV-gebruik. Dit is voor ons reden om (i) halverwege de concessieperiode de ontwikkelingen rond het railvervoer te evalueren en waar nodig de afspraken met de RET aan te passen en/of aan te scherpen en (ii) niet voor een langere concessieperiode te kiezen. Stadsregio Rotterdam 8

10 3. Verdeling taken en verantwoordelijkheden bij de ontwikkeling van het OVaanbod 3.1 RET is opbrengstverantwoordelijk Voor alle concessies die de stadsregio tot nu toe heeft verleend geldt dat de concessiehouder opbrengstverantwoordelijk is. De stadsregio verwacht dat deze verantwoordelijkheid de concessiehouder prikkelt om zijn aanbod zo goed mogelijk op de behoeften/wensen van (potentiële) reizigers af te stemmen om zo meer betalende reizigers te trekken. Als dit lukt mag de concessiehouder de extra opbrengsten houden en verhoogt hij het rendement van de concessie; schiet hij op dit punt echter te kort dan kan dit tot een (tijdelijk) tekort op de exploitatie leiden. Ook nu is de RET als concessiehouder Rail al opbrengstverantwoordelijk. Het risico dat de RET daarbij loopt is op dit moment echter beperkt, omdat de stadsregio de exploitatiebijdrage voor het railvervoer jaarlijks vaststelt op basis van een aanbieding van de RET. Deze aanbieding is gebaseerd op de laatste cijfers wat betreft de (te verwachten) reizigersopbrengsten waarin eventuele mee- of tegenvallers in eerdere jaren zijn verwerkt. Gevolg is dat (i) het opbrengstenrisico voor de RET in de praktijk tot één, maximaal twee jaar beperkt is en (ii) de stadsregio geen meerjarige zekerheid heeft wat betreft de exploitatiebijdrage die nodig is om het OV-aanbod op het huidige kwaliteitsniveau te houden. Om reizigers meerjarige zekerheid te bieden wat betreft de kwaliteit van het OV-aanbod kiest de stadsregio er voor om in de nieuwe concessie het opbrengstenrisico voor een langere periode, namelijk aanvankelijk vijf jaar, bij de RET neer te leggen. De stadsregio verwacht dat de RET voor deze periode van vijf jaar de invloed van demografische, economische en ruimtelijke ontwikkelingen op de hoogte van de reizigersopbrengsten goed kan inschatten. Tijdens deze periode van vijf jaar worden de effecten van deze ontwikkelingen geëvalueerd waarna de stadsregio eventueel nieuwe afspraken met de RET kan maken over de verwachte reizigersopbrengsten in de resterende vijf jaar (zie ook paragraaf 2.2). Met deze tussentijdse evaluatie willen wij voorkomen dat de concessiehouder zich genoodzaakt ziet in zijn tarieven een hoge risico-opslag te verwerken. Om deze noodzaak verder te verminderen zal de Concessie Rail Rotterdam 2016 een bepaling bevatten die de stadsregio de mogelijkheid biedt om in geval van bijzondere omstandigheden die buiten de invloedssfeer van de RET liggen, zoals een mogelijke afschaffing van de Studenten OV-kaart, afspraken zonodig tussentijds aan te passen. RET is opbrengstverantwoordelijk, met een herijking halverwege de concessieperiode. met halverwege herijking van afspraken. 3.2 RET krijgt voldoende ontwikkelruimte De keuze om de opbrengstverantwoordelijkheid bij de RET te leggen betekent wel dat de RET voldoende ruimte moet krijgen om de kwaliteit van het railvervoer af te stemmen op de behoeften van reizigers en aan te passen aan (onvoorziene) ontwikkelingen in de Rotterdamse regio. Dit betekent dat de stadsregio enige terughoudendheid moet betrachten bij het formuleren van de eisen waaraan het railvervoer moet voldoen. Immers, hoe strenger de eisen zijn die de stadsregio aan het railvervoer stelt, hoe minder mogelijkheden de RET heeft om de kwaliteit van het railvervoer naar eigen inzicht (door) te ontwikkelen. Om voldoende ruimte te creëren zal de stadsregio de eisen in het Programma van Eisen zo veel mogelijk functioneel formuleren (= wat willen wij bereiken?) zonder daarbij op de stoel van de RET te gaan zitten waar het gaat om de praktische invulling van deze eisen (= hoe moet de RET dit bereiken?). Deze functionele eisen vormen daarmee de kaders waarbinnen de RET de kwaliteit van het railvervoer zo goed mogelijk af kan stemmen op Ontwikkelruimte creëren door functionele eisen te formuleren (Wat willen we bereiken?). Stadsregio Rotterdam 9

11 de behoeften van (potentiële) reizigers (= kwaliteit voor de reiziger) en zodanig kan vormgeven dat het efficiënt is te exploiteren (= goede prijs-kwaliteit verhouding). Tabel 3.1 geeft daarbij een indruk van de kaders waarbinnen de RET moet opereren en de mogelijkheden die de RET heeft om het aanbod en de kwaliteit van het railvervoer te verbeteren en af te stemmen op de behoeften van (potentiële) reizigers. Voor zover noodzakelijk werken we deze kaders te zijner tijd verder uit in het Programma van Eisen. Voorafgaand aan en tijdens de nieuwe concessie toetsen we de voorstellen van de RET voortdurend aan deze kaders en eisen (zie ook paragraaf 3.3). Tabel 3.1: Overzicht kaders en ontwikkelmogelijkheden OV-aanbod Aspect Kaders Ontwikkelmogelijkheden Voorzieningenniveau Beschikbare railinfrastructuur Lijnvoering (routes) Beschikbare railvoertuigen Frequenties Te bedienen stations / Bedieningstijden knooppunten / haltes Vertrektijden Voorgeschreven verbindingen Rijtijden tussen locaties Aansluitingen en Minimumeisen ten aanzien van overstapmogelijkheden frequenties, bedieningstijden en te bieden aansluitingen Uitvoeringskwaliteit Beschikbare railinfrastructuur Opzet dienstregeling Beschikbare railvoertuigen Instructies personeel, waaronder Minimumeisen t.a.v. rituitval, CVL betrouwbaarheid en zitplaatskans Onderhoud railinfrastructuur Onderhoud railvoertuigen Inzet informatie over actuele positie railvoertuigen Personeel Personeel bij overgang concessie Werving en selectie Minimumeisen t.a.v. personeel Opleidingsprogramma Beloningsstructuur Faciliteiten Materieel Beschikbare railvoertuigen Onderhoud en reiniging Functioneel Programma van Eisen railvoertuigen eventuele nieuwe railvoertuigen Input Programma van Eisen eventuele nieuwe railvoertuigen Reisinformatie Beschikbare reisinformatiesystemen op haltes en stations Inhoud, opmaak en verspreiding statische reisinformatie (internet, Beschikbare reisinformatiesystemen in railvoertuigen apps, drukwerk, haltetabellen, etc.) Minimumeisen aan de kwaliteit van (reis-)informatie Beheer van haltepalen langs de tramlijnen en Randstadrail binnen Verkoop- en informatiepunten de Stadsregio Rotterdam Kwaliteit informatie over actuele positie voertuigen t.b.v. apps, dynamische reisinformatie op haltes/stations en in voertuigen Veiligheid Fysieke veiligheid Inzet, instructies en opleiding Beheervisie Wet Lokaal Spoor (veiligheids)personeel Veiligheidsplan Lokaal Spoor Cameratoezicht, incl. uitlezen Veiligheid Zorgsysteem (VZS) camerabeelden Controleregime op haltes/ stations Sociale veiligheid en in railvoertuigen Beleidskader sociale veiligheid Onderhoud en reiniging haltes/ Minimumeisen t.a.v. sociale veiligheid stations en railvoertuigen Eisen en afspraken met politie en OM Stadsregio Rotterdam 10

12 Tabel 3.1: Overzicht kaders en ontwikkelmogelijkheden OV-aanbod (vervolg) Aspect Kaders Ontwikkelmogelijkheden Tarieven, OV-Chipkaartsysteem Aantrekkelijke tariefstelling vervoerbewijzen Tarievenkader passend binnen het tarievenkader en opbrengsten Verkrijgbaarheid vervoerbewijzen Controle op geldigheid vervoerbewijzen 3.3 Voldoende ruimte betekent geen vrijbrief De kaders die de stadsregio aan de RET meegeeft zijn bedoeld om reizigers, inwoners en andere belanghebbenden in de Rotterdamse regio zekerheid te bieden over het aanbod en de kwaliteit van het railvervoer tijdens de concessieperiode. Dit zou pleiten voor strakke kaders. Maar te strakke kaders belemmeren niet alleen de ontwikkelmogelijkheden van de RET maar ook de mogelijkheden voor de RET om op onvoorziene ontwikkelingen in te kunnen spelen zonder dat het Programma van Eisen daarvoor herschreven hoeft te worden. De RET zal immers gedurende de gehele concessieperiode aan het Programma van Eisen moeten voldoen. De stadsregio zoekt de zekerheid voor reizigers, inwoners en belanghebbenden daarom deels in functionele minimumeisen waaraan de RET te allen tijde moet voldoen en deels in de procedures die de RET moet doorlopen wanneer de RET wijzigingen in het aanbod en de kwaliteit van het railvervoer door wil voeren. Deze procedures bestaan er uit dat de voorstellen van de RET voor wijzigingen in het aanbod en de kwaliteit van het railvervoer conform wettelijke bepalingen voor advies aan het PROV, de inliggende gemeenten en waar nodig aangrenzende concessieverleners worden voorgelegd. Nadat deze partijen advies hebben uitgebracht, moet de RET de voorstellen inclusief een verantwoording over de wijze waarop de RET deze adviezen in de voorstellen heeft verwerkt, ter goedkeuring aan de stadsregio voorleggen. De goedkeuringsprocedure omvat meer dan een simpele controle of aan alle kaders, eisen en afspraken is voldaan. De RET zal ons net als andere partijen moeten overtuigen dat de voorstellen daadwerkelijk tot verbeteringen voor reizigers en de stadsregio leiden en daarmee bijdragen aan de realisatie van de doelstellingen die de stadsregio met het railvervoer nastreeft. Met andere woorden, de keuze van de stadsregio om de RET ruimte te geven, houdt niet in dat de RET een vrijbrief krijgt om het OV-aanbod naar eigen inzicht aan te passen. Daarbij zullen wij niet alleen vooraf de kwaliteit van de voorstellen toetsen, maar achteraf ook controleren of de voorstellen conform afspraak worden uitgevoerd en minimaal tot het beoogde kwaliteitsniveau leiden. Wanneer dit laatste niet het geval is, beschikt de stadsregio over effectieve sturingsinstrumenten om dit alsnog af te dwingen (zie ook hoofdstuk 7). Stadsregio toetst voorstellen RET vooraf en controleert achteraf. Stadsregio Rotterdam 11

13 4. Kwaliteit voor de reiziger staat voorop 4.1 Kadernota OV is leidend De RET krijgt de ruimte om gedurende de looptijd van de Concessie Rotterdam Rail 2016 het aanbod en de kwaliteit van het railvervoer optimaal af te stemmen op de behoeften van reizigers. Het kader dat de stadsregio daarbij aan de RET meegeeft, is vastgelegd in de Kadernota Openbaar Vervoer 12. De Kadernota stelt een omslag voor in het denken over regionaal openbaar vervoer. De focus komt te liggen op verbetering van de kwaliteit voor grote groepen reizigers. Die reizigers hechten vooral waarde aan snel, betrouwbaar en kwalitatief hoogwaardig openbaar vervoer. Het is met name het kernnet, bestaande uit het spoorvervoer, het railvervoer en een aantal zware buslijnen, dat in deze behoefte moet voorzien. 4.2 Tram, metro en RandstadRail als ruggengraat van het OV-netwerk Met het oog op de toekomstvastheid en betrouwbaarheid van het OV-aanbod is het nodig de focus bij de ontwikkeling van het OV-netwerk te verleggen naar het accommoderen van reizigersstromen met een grote of redelijke omvang. Hierin spelen tram en metro inclusief RandstadRail een belangrijke rol. Samen met de trein en enkele belangrijke busverbindingen vormen zij de ruggengraat van het OV-netwerk binnen de Rotterdamse regio, het kernnet, waarop andere vormen van openbaar vervoer zo goed mogelijk moeten aansluiten. De specifieke kenmerken maken dat het railvervoer een solide basis vormt voor het OV-netwerk in de Rotterdamse regio. We doelen dan op: de toekomstvastheid door gebruik van specifieke infrastructuur waar fors in is geïnvesteerd en waarbij de mogelijkheden voor routewijzigingen beperkt zijn; de betrouwbaarheid en snelheid door gebruik van grotendeels vrijliggende railinfrastructuur, waardoor het railvervoer minder hinder ondervindt van het overige wegverkeer; het gemak en comfort door de herkenbaarheid en kwaliteit van voertuigen en infrastructuur. Bij de verdere ontwikkelingen van het OV-netwerk in de Rotterdamse regio is het belangrijk dat de RET de sterke kwaliteitskenmerken van het railvervoer maximaal benut. De Kadernota gaat uit van een grotere handelingsvrijheid voor vervoerders als het gaat om de afstemming van aanbod en kwaliteit van het openbaar vervoer op de behoeften van (potentiële) reizigers. Dit geldt ook voor het railvervoer als onderdeel van het kernnet. Daarbij past terughoudendheid wat betreft de eisen die wij stellen aan de te volgen routes en te bedienen haltes/stations, frequenties, bedieningstijden etc. Zo bevat de Kadernota wel eisen ten aanzien van de maximale reistijd naar regionale knooppunten, maar kunnen de vervoerders zelf de routes bepalen zolang zij maar aan deze eis voldoen. Of de RET daarbij de streefsnelheden van 35 km/u (metro) en 25 km/u (tram) haalt hangt in belangrijke mate af van de (doorstromings)maatregelen die de wegbeheerders treffen om de snelheid van het openbaar vervoer te verhogen. Van de RET verwacht de stadsregio dat zij optimaal gebruik maakt van de beschikbare railinfrastructuur (zie ook hoofdstuk 5). 12 Naast de Kadernota Openbaar Vervoer zal de RET tijdens de uitvoering van de Concessie Rail Rotterdam 2016 ook rekening moeten houden met de kaders zoals vastgelegd in het Regionaal Verkeer- en Vervoersplan (RVVP) en het Regionaal Investeringsprogramma Verkeer en Vervoer 2012 t/m 2015 (RIVV). Stadsregio Rotterdam 12

14 Ook is de Kadernota terughoudend wat betreft minimale bedieningstijden en frequenties. Omdat de vraag naar openbaar vervoer met name tijdens de zomer- en Kerstvakantie afwijkt van de vraag in de rest van het jaar, biedt de Kadernota ruimte om tijdens deze vakantieperioden volgens een aangepaste (vakantie)dienstregeling te rijden. Buiten deze beide vakantieperioden geldt de basisdienst. Bij dit alles geldt dat we de ontwikkelmogelijkheden bij het railvervoer niet moeten overschatten; deze zijn minder groot dan bij het busvervoer. Zeker op de korte termijn liggen de railinfrastructuur en het aantal railvoertuigen waarvan de RET gebruik kan maken vast, waardoor de RET minder ruimte heeft om routes te wijzigen en/of nieuwe lijnen/ritten aan het aanbod toe te voegen. Wel heeft de RET invloed op de beschikbaarheid van deze infrastructuur en railvoertuigen voor de dagelijkse exploitatie (zie ook hoofdstuk 5). Terughoudendheid wat betreft minimale bedieningstijden en frequenties. 4.3 Met aandacht voor de hele OV-reis Voor reizigers is de tramhalte of het metrostation zelden het begin- of eindpunt van hun reis. Om op hun plek van bestemming te komen maken zij niet alleen gebruik van tram, metro en/of RandstadRail, maar vaak ook van trein, bus, auto en/of fiets of leggen zij een deel van de verplaatsing lopend af. Het is belangrijk dat de overstap tussen de verschillende vervoerwijzen goed geregeld is. De mate van afstemming van het railvervoer met andere vormen van OV, auto en fiets bepaalt mede de kwaliteit van de OV-keten en daarmee de keuze van mensen om al dan niet met het OV te reizen. In de Kadernota vraagt de stadsregio daarom om meer aandacht voor de hele OV-reis. Wij zien daarbij een belangrijk rol voor de RET als concessiehouder Rail om de samenhang tussen de verschillende onderdelen in de OV-keten te bevorderen. Van de houders van de busconcessies vragen wij namelijk om hun aanbod op het railvervoer af te stemmen, maar dan moet de concessiehouder Rail hen daar wel de gelegenheid toe geven door in ieder geval de informatie over het railvervoer die relevant is voor de opzet en uitvoering van de dienstregeling, waaronder dynamische reisinformatie, tijdig beschikbaar te stellen en het afstemmingsproces zo goed mogelijk te faciliteren. Belangrijke rol RET om samenhang binnen de OVketen te bewaken. De RET is echter niet de enige partij die de kwaliteit van de totale keten kan verbeteren. Zo hebben wegbeheerders een belangrijke rol bij de verbetering van de bereikbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit van overstappunten voor OV-reizigers, automobilisten (P+R) en fietsers (stallingen). In de Kadernota heeft de stadsregio aangegeven de komende jaren meer aandacht aan dit onderdeel van de keten te zullen besteden. Van de RET wordt verwacht dat zij optimaal gebruik maakt van de (verbeterde) overstappunten (zie ook hoofdstuk 5) en zorgt dat de gebruikers van deze punten tijdig en goed geïnformeerd worden over het OV dat vanaf de overstappunten vertrekt (zie ook paragraaf 4.10). 4.4 Een hoge betrouwbaarheid Naast snelheid (zie paragraaf 4.2) bepaalt de betrouwbaarheid in belangrijke mate de kwaliteit van de OV-reis zoals (potentiële) reizigers die ervaren. Juist omdat het railvervoer vaak maar een onderdeel van de hele OV-reis is, moeten reizigers (het gevoel hebben dat zij) hun overstap kunnen halen. Hiervoor is het nodig dat de uitvoeringskwaliteit van de dienstregeling op een hoog niveau ligt. De stadsregio verwacht dan ook dat de RET rituitval zoveel mogelijk voorkomt en ervoor zorgt dat ritten niet te vroeg of te laat van een begin- of overstappunt vertrekken. En mocht de uitvoering van de dienstregeling onverhoopt toch een keer niet geheel volgens plan verlopen dan is het belangrijk dat de RET getroffen reizigers goed informeert en hen niet te lang laat wachten voordat zij hun reis kunnen vervolgen. Uitvoeringskwaliteit minimaal op huidige, hoge niveau (weinig rituitval en hoge stiptheid). De eisen in het PvE zullen moeten waarborgen dat de betrouwbaarheid van het railvervoer op een hoog niveau ligt. Financiële prikkels (bonus/malusregeling) moeten de RET stimuleren een stapje extra te zetten om zo de betrouwbaarheid naar een hoger niveau te tillen. Hoe? Dat is aan de RET, al verwacht de stadsregio wel dat de RET de Stadsregio Rotterdam 13

15 ontwikkelingen op ICT-gebied benut om een hogere betrouwbaarheid te realiseren en te garanderen. 4.5 Een maatschappelijk verantwoorde uitvoering In de Concessie Rail Rotterdam 2016 zullen aspecten als duurzaamheid en omgevingsmanagement nadrukkelijk een rol spelen. Gelet op het maatschappelijk belang van het railvervoer voor de Rotterdamse regio verwacht de stadsregio van de RET dat zij zich bewust is van de omgeving waarin zij opereert en de rol die zij voor de maatschappij vervult. Dit betekent onder meer dat wij verwachten dat de RET bij haar keuzes oog heeft voor de gevolgen voor de omgeving en belanghebbenden nadrukkelijk bij het afwegingsproces betrekt. Feitelijk gaat het hierbij om een continuering en verdere aanscherping van de wijze waarop de RET nu al opereert. 4.6 Voldoende en comfortabel materieel De stadsregio zet in de Kadernota in op hoogwaardig openbaar vervoer. Daarbij passen strakke kaders ten aanzien van de geboden vervoer- en zitplaatsgarantie. Zo zal de RET, ook in de spits, iedereen die op de halte/het station staat met het eerstkomende voertuig mee moeten nemen (= vervoergarantie). Buiten de spits geldt zelfs een zitplaatsgarantie: iedereen moet in het voertuig kunnen zitten. Om deze garanties waar te kunnen maken, moet de RET over voldoende railvoertuigen (kunnen) beschikken. Deels ligt dit buiten de directe invloedssfeer van de RET (aanschaf nieuwe voertuigen), maar met een verantwoord gebruik van de aanwezige railvoertuigen en met op de inzetbehoefte afgestemde onderhoudsprogramma s kan de RET de beschikbaarheid van deze voertuigen voor de dagelijkse exploitatie wel positief beïnvloeden (zie ook hoofdstuk 5). Bij hoogwaardig openbaar vervoer past ook een ander comfortniveau in de voertuigen. De stadsregio vindt dat in principe alle voertuigen die de RET voor het railvervoer inzet met topkoeling en met stoelen met stoffen of kunstlederen bekleding uitgerust moeten zijn. Omdat we met bestaande voertuigen te maken hebben, kan dit nog niet bij de start van de nieuwe concessie gerealiseerd worden. De instroom van nieuwe voertuigen en de revisie van bestaande voertuigen zijn de geëigende momenten om deze kwaliteitssprong te realiseren. Tijdens spits vervoergarantie, daarbuiten zitplaatsgarantie. Op termijn topkoeling en stoffen bekleding in alle railvoertuigen. 4.7 Metro op termijn onder de vlag van R-net De stadsregio Rotterdam, Stadsgewest Haaglanden, de zes andere decentrale overheden in de Randstad en het ministerie van Infrastructuur en Milieu hebben met elkaar afgesproken om alle hoogwaardige OV- lijnen onder de productformule R-net te brengen 13. Hiertoe behoren in ieder geval alle metrolijnen in de Rotterdamse regio. Daarnaast zullen enkele tramlijnen onder de productformule R-net worden gebracht op het moment dat deze lijnen qua snelheid, bedieningstijden en frequenties aan de eisen van R-net voldoen. Aan de productformule R-net zijn onder meer eisen gekoppeld ten aanzien van de kleurstelling en inrichting van voertuigen en haltes/stations. Voor de metrostellen geldt dat alle nieuwe metrostellen vanaf het begin en bestaande metrostellen na een revisie aan deze eisen moeten voldoen. Ook voor de metrostations geldt dat we deze in de R-net huisstijl (laten) brengen op momenten waarop groot onderhoud plaatsvindt. Metro s op termijn in R-net-kleuren (m.u.v. RandstadRail). 13 Bestuursovereenkomst hoogwaardig OV Randstad d.d. september Stadsregio Rotterdam 14

16 4.8 Klantvriendelijk personeel als visitekaartje Omdat zij dagelijks contact met reizigers hebben, is het (rijdend) personeel een belangrijk visitekaartje voor het openbaar vervoer. Uit onderzoek onder 14 reizigers blijkt evenwel dat er op het punt van klantvriendelijkheid nog ruimte voor verbetering is. De stadsregio zal de RET in de nieuwe concessie dan ook prikkelen om met plannen te komen die ertoe leiden dat het personeel reizigers zo goed mogelijk van dienst is, zowel bij vragen als bij klachten en problemen. Extra aandacht voor klantvriendelijkheid personeel. 4.9 Sociaal veilig OV als voorwaarde Veiligheid is een belangrijke voorwaarde voor mensen om in het openbaar vervoer te willen werken en met het openbaar vervoer te willen reizen. De RET is verantwoordelijk als het gaat om de handhaving van de sociale veiligheid in en om het openbaar vervoer. Zo maakt de veiligheid van het personeel integraal deel uit van het arbeidsomstandighedenbeleid van vervoerbedrijven. Daarnaast is de RET verantwoordelijk voor de bedrijfsorde in de voertuigen. De RET werkt daarbij nauw samen met politie en het Openbaar Ministerie die in actie komen op het moment dat de openbare orde en veiligheid in het geding komen. De stadsregio ziet geen reden om in deze situatie veranderingen door te voeren. Conform landelijke afspraken 15 zal de stadsregio aan de RET eenduidige eisen stellen als het gaat om de handhaving van de sociale veiligheid in en om het railvervoer. Ook hierbij geldt dat we de eisen zoveel mogelijk functioneel zullen formuleren (= Wat willen we bereiken?), waarbij wij verwachten dat de RET per situatie maatregelen voorstelt die het meest effectief zijn om aan de functionele eisen ten aanzien van sociale veiligheid te voldoen (= risicogestuurde inzet). Dit kan onder meer leiden tot een ander controleregime/een andere inzet van conducteurs op de trams. Gelet op het belang van (sociaal) veilig openbaar vervoer creëert de stadsregio in de nieuwe concessie een aantal sturingsinstrumenten om de sociale veiligheid ten minste op het huidige niveau te kunnen handhaven. Zo blijft de subsidie voor sociale veiligheid geoormerkt. En om voor deze subsidie in aanmerking te komen moet de RET, net als nu het geval is, ieder jaar een uitvoeringsplan sociale veiligheid met bijbehorende begroting ter goedkeuring bij de stadsregio indienen. Na afloop van ieder jaar moet de RET verantwoorden welke maatregelen zij heeft getroffen, hoeveel geld hieraan is besteed en tot welke effecten dit heeft geleid. Risicogestuurde inzet van mensen en maatregelen. Huidige sociale veiligheidsniveau minimaal handhaven. Subsidie voor sociale veiligheid blijft geoormerkt Inzet op actuele, digitale reisinformatie Goede reisinformatie bevordert het gebruik van het openbaar vervoer 16. Door actuele, correcte reisinformatie te verstrekken zijn reizigers in staat sneller naar hun bestemming te reizen en wordt wachten minder erg omdat een stukje onzekerheid wordt weggenomen. De stadsregio hecht dan ook veel belang aan een goed, betrouwbaar en innovatief reisinformatiesysteem in de hele stadsregio dat reizigers in staat stelt optimaal gebruik te maken van het openbaar vervoer. Als beheerder van DRI-Starr, het dynamische reisinformatiesysteem in de Rotterdamse regio, vervult de concessiehouder Rail daarbij een belangrijke rol. Deze is niet alleen verantwoordelijk voor het tonen van actuele reisinformatie op haltes en metrostations voor tram en metro inclusief RandstadRail, maar ook voor bus. In het laatste geval is de betreffende concessiehouder vanzelfsprekend verantwoordelijk voor het tijdig aanleveren van de juiste informatie. In deze rolverdeling zal in ieder geval tot 2019 geen verandering komen. Concessiehouder Rail is verantwoordelijk voor tonen van actuele reisinformatie op haltes/stations KpVV (2011), OV-Klantenbarometer Convenant Sociale Veiligheid Openbaar Vervoer d.d. 18 juni Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (2009), Actuele OV-reisinformatie: Maatschappelijke baten rolverdeling. Stadsregio Rotterdam 15

17 Wat naar verwachting wel zal veranderen is de waarde van schriftelijke versus digitale reisinformatie. De stadsregio verwacht dat reizigers steeds minder behoefte zullen hebben aan schriftelijke reisinformatie zoals lijnfolders en dienstregelingboekjes. Wanneer die behoefte er wel is zullen reizigers de voor hen relevante reisinformatie steeds vaker zelf op internet zoeken en uitprinten. De stadsregio biedt de RET in de nieuwe concessie de ruimte om met haar aanbod aan reisinformatie op deze trend in te spelen. We doen dit door minder eisen te stellen aan de beschikbaarheid van schriftelijke reisinformatie. Tegelijkertijd verwachten we van de RET dat zij blijvend zoekt naar nieuwe mogelijkheden om de wijze waarop de reisinformatie wordt aangeboden optimaal af te stemmen op de behoeften van de verschillende groepen reizigers zoals forenzen, scholieren, (buitenlandse) toeristen en bezoekers. Ten slotte verwachten wij van de RET dat zij de gegevens die nodig zijn om actuele reisinformatie voor tram en metro inclusief RandstadRail te kunnen tonen, beschikbaar stelt aan andere marktpartijen, waaronder andere vervoerders in de stadsregio Rotterdam, en ten behoeve van het NDOV. De stadsregio verwacht namelijk dat de kwaliteit en beschikbaarheid van actuele reisinformatie verder toeneemt wanneer ook andere marktpartijen de kans krijgen om deze informatie via bijvoorbeeld internet en smartphones te verspreiden. Nadruk op digitale reisinformatie; minder eisen aan schriftelijke reisinformatie. De RET is verantwoordelijk voor leveren van actuele reisinformatie aan NDOV en derden Tarieven en vervoerbewijzen De afgelopen jaren heeft de RET hard gewerkt aan de introductie van de OV-Chipkaart in de Rotterdamse regio. Inmiddels is bijna iedere reiziger aan de OV-Chipkaart gewend en functioneert het systeem nagenoeg naar wens. De stadsregio verwacht dat tijdens de nieuwe concessieperiode de gebruiksmogelijkheden van de OV-Chipkaart verder zullen toenemen. Zo zullen nieuwe ontwikkelingen zoals integratie van de OV-chipkaart met smartphones en/of contactloze bankpassen het in de toekomst mogelijk maken om laagdrempelig bestellingen voor reissaldo en producten te plaatsen, te betalen en op de OV-chip(kaart) te laden. Het is aan de RET om deze ontwikkelingen minimaal te volgen en waar mogelijk zelf het initiatief te nemen. De stadsregio verwacht dan ook dat het aantal reizigers dat reissaldo en producten via digitale kanalen bestelt steeds verder toe zal nemen. De RET zal deze reizigers in staat moeten stellen om in ieder geval de digitaal bestelde producten in of bij het voertuig en/of een tramhalte/metrostation voor aanvang van hun reis op hun OV-Chipkaart te laden zonder hiervoor apart naar een verkooppunt te hoeven gaan. Hierdoor neemt de noodzaak af om in de Rotterdamse regio een fijnmazig netwerk van verkooppunten bij wederverkopers in stand te houden. Gelet op de kosten die bespaard kunnen worden, zullen wij de RET in de nieuwe concessie prikkelen om mensen te overtuigen van het gebruiksgemak van digitale verkoopkanalen om zo het aantal verkooppunten op termijn te kunnen verminderen. Ten slotte zal de RET, overeenkomstig de visie zoals vastgelegd in de Kadernota, in de nieuwe concessie meer tariefvrijheid krijgen. Dit betekent dat de RET meer ruimte krijgt om andere tarieven voor te stellen, bijvoorbeeld door tarieven te differentiëren naar tijdstip, moment van de week, trajectdeel of de kwaliteit van het OV (hoogwaardig of niet), of door arrangementen voor specifieke doelgroepen aan te bieden zoals ouderen (afspraken met gemeenten) en forenzen (afspraken met werkgevers). De tariefvrijheid is niet onbegrensd. De stadsregio zal de kaders waarbinnen de RET moet opereren vastleggen in een herziene Beleidslijn Tarieven Openbaar Vervoer en de tariefvoorstellen van de RET toetsen en afstemmen met andere overheden binnen en buiten de regio. Uitgangspunt daarbij is dat tariefvoorstellen in ieder geval niet ten koste van de concurrentiepositie van het OV mogen gaan en de integraliteit van de tarieven voor het rail- en busvervoer in de Rotterdamse regio niet mogen belemmeren. Stimuleren van gebruik digitale verkoopkanalen in plaats van fysieke verkoopppunten. Meer ruimte voor differentiatie van tarieven naar tijdstip, dag, traject of kwaliteit van het OV. Stadsregio Rotterdam 16

Nota van Uitgangspunten. Concessie Rail Haaglanden december 2016

Nota van Uitgangspunten. Concessie Rail Haaglanden december 2016 Nota van Uitgangspunten Concessie Rail Haaglanden december 2016 Vastgesteld 24 april 2013 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Belangrijke ontwikkelingen vragen om andere afspraken... 3 1.3

Nadere informatie

Concessie Rail Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH Eric Bavelaar, Directeur Openbaar Vervoer Vervoersautoriteit MRDH 17 juni 2015

Concessie Rail Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH Eric Bavelaar, Directeur Openbaar Vervoer Vervoersautoriteit MRDH 17 juni 2015 Concessie Rail 2016 Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH Eric Bavelaar, Directeur Openbaar Vervoer Vervoersautoriteit MRDH 17 juni 2015 Context Twee railconcessies: Rail Rotterdam: Tram en Metro (inclusief

Nadere informatie

Dag van de Light Rail. Willem Benschop, directeur Vervoersautoriteit MRDH 28 januari 2015

Dag van de Light Rail. Willem Benschop, directeur Vervoersautoriteit MRDH 28 januari 2015 1 Dag van de Light Rail Willem Benschop, directeur Vervoersautoriteit MRDH 28 januari 2015 Inhoud 1. De Vervoersautoriteit Metropoolregio Rotterdam Den Haag Opheffing stadsregio s Waarom opschaling? 2.

Nadere informatie

Concessie Rail Gemeenteraad Den Haag Gertjan Nijsink, projectleider concessieverleningen Vervoersautoriteit MRDH 2 september 2015

Concessie Rail Gemeenteraad Den Haag Gertjan Nijsink, projectleider concessieverleningen Vervoersautoriteit MRDH 2 september 2015 Concessie Rail 2016 Gemeenteraad Den Haag Gertjan Nijsink, projectleider concessieverleningen Vervoersautoriteit MRDH 2 september 2015 Context Twee railconcessies: Rail Rotterdam: Tram en Metro (inclusief

Nadere informatie

Hoofdlijnenakkoord concessie Rail Rotterdam. 24 juli 2013

Hoofdlijnenakkoord concessie Rail Rotterdam. 24 juli 2013 Hoofdlijnenakkoord concessie Rail Rotterdam 24 juli 2013 1. Opgaven voor een gezonde OV-toekomst De stadsregio Rotterdam, de gemeente Rotterdam en de RET streven naar een openbaarvervoersysteem in deze

Nadere informatie

Pijler 1: Inspelen op veranderende mobiliteitsstromen

Pijler 1: Inspelen op veranderende mobiliteitsstromen Vervoervisie Pijler 1: Inspelen op veranderende mobiliteitsstromen Het aantal huishoudens in de regio Amsterdam neemt tot 2040 met circa 270.000 toe. Hiermee neemt ook de economische bedrijvigheid en de

Nadere informatie

Besluit van. Hebben goedgevonden en verstaan: ARTIKEL I. Het Besluit personenvervoer 2000 wordt als volgt gewijzigd:

Besluit van. Hebben goedgevonden en verstaan: ARTIKEL I. Het Besluit personenvervoer 2000 wordt als volgt gewijzigd: Besluit van tot wijziging van het Besluit personenvervoer 2000 in verband met de ingangsdata van de aanbestedingsverplichting in het openbaar vervoer en de verlenging van de maximale concessieduur Op de

Nadere informatie

Concessie(busvervoer(Almere(2018!2027"

Concessie(busvervoer(Almere(2018!2027 Concessie(busvervoer(Almere(20182027" OntwerpProgrammavaneisen VastgestelddoorB&WvanAlmereop15december2015 OntwerpPvEBusvervoerAlmerev3.421.docx ConcessiebusvervoerAlmere2018F2027 OntwerpProgrammavanEisen

Nadere informatie

OV-chipkaart: Distributievisie stadsregio Rotterdam

OV-chipkaart: Distributievisie stadsregio Rotterdam OV-chipkaart: Distributievisie stadsregio Rotterdam Versie 02: oktober 2007 1. Inleiding De huidige vervoerbewijzen (strippenkaarten en sterabonnementen) kunnen in de stadsregio op meer dan 360 locaties

Nadere informatie

Concessieverlening Openbaar Vervoer Amstelland Meerlanden 2018

Concessieverlening Openbaar Vervoer Amstelland Meerlanden 2018 Concessieverlening Openbaar Vervoer Amstelland Meerlanden 2018 Informatiebrochure ontwerp Programma van Eisen Concessie Amstelland-Meerlanden 2018 Februari 2016 INHOUD 1. Inleiding 2. Resultaten en trends

Nadere informatie

De Rotterdamse lijst van 10. Resultaten klanttevredenheidsonderzoek OV-chipkaart

De Rotterdamse lijst van 10. Resultaten klanttevredenheidsonderzoek OV-chipkaart De Rotterdamse lijst van 10 Resultaten klanttevredenheidsonderzoek OV-chipkaart Invoering OV-chipkaart: de Rotterdamse lijst van 10 De tien leerpunten worden onderverdeeld in: Leerpunten voor landelijke

Nadere informatie

Ontwerp Programma van Eisen Concessie Rail Haaglanden Zaaknummer Documentnummer DOC Versie Auteur

Ontwerp Programma van Eisen Concessie Rail Haaglanden Zaaknummer Documentnummer DOC Versie Auteur Raadsvoorstel Onderwerp Ontwerp Programma van Eisen Concessie Rail Haaglanden 2016-2026 Zaaknummer -2015-000694 Documentnummer DOC-2015-005157 Versie Auteur Gemeentesecretaris dhr. E.P. Kroet e.p.kroet@zoetermeer.nl

Nadere informatie

OV, hoe werkt het? (in de MRDH) Ivo van der Linden Adviescommissie VA, 10 oktober 2018

OV, hoe werkt het? (in de MRDH) Ivo van der Linden Adviescommissie VA, 10 oktober 2018 OV, hoe werkt het? (in de MRDH) Ivo van der Linden Adviescommissie VA, 10 oktober 2018 Inhoudsopgave 1 2 3 4 1. Wettelijk kader en context Wettelijk kader en begrippen Wet Lokaal Spoor (WLS) Aanleg, beheer,

Nadere informatie

CONVENANT SOCIALE VEILIGHEID OPENBAAR VERVOER 2015-2020

CONVENANT SOCIALE VEILIGHEID OPENBAAR VERVOER 2015-2020 CONVENANT SOCIALE VEILIGHEID OPENBAAR VERVOER 2015-2020 CONVENANT SOCIALE VEILIGHEID OPENBAAR VERVOER PARTIJEN: 1. De Stadsregio Amsterdam, te dezen vertegenwoordigd door Portefeuillehouder Openbaar Vervoer

Nadere informatie

Plan van aanpak Uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland

Plan van aanpak Uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland Plan van aanpak Uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland Projectnaam/ onderwerp: Uitvoeringsprogramma OV Holland Rijnland Status: concept Datum en versienr.: 14 november 2011, versie 1.1 Naam auteur(s):

Nadere informatie

Nota van B&W. onderwerp Convenant beschikbare wegen Portefeuilehouder dr. Derk Reneman

Nota van B&W. onderwerp Convenant beschikbare wegen Portefeuilehouder dr. Derk Reneman gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Convenant beschikbare wegen 2018 Portefeuilehouder dr. Derk Reneman Collegevergadering 14 juni 2016 inlichtingen W. Thon (0900-1 852) Registratienummer 2016.0027733

Nadere informatie

Concessiedocument 2: Programma van Eisen Rail Rotterdam 2016-2026

Concessiedocument 2: Programma van Eisen Rail Rotterdam 2016-2026 Concessiedocument 2: Programma van Eisen Rail Rotterdam 2016-2026 Naam Paraaf Datum Opsteller Verificatie Goedgekeurd Versie Datum Project-baseline 0.4 17-06-2015 Baseline 1 Inhoudsopgave Toelichting bij

Nadere informatie

Ontwerp Programma van Eisen concessies Bus

Ontwerp Programma van Eisen concessies Bus Ontwerp Programma van Eisen concessies Bus Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH Sjoerd, Bosman, Directeur Openbaar Vervoer Vervoersautoriteit MRDH 16 november 2016 Concessie Stand van zaken OV-concessies

Nadere informatie

Agenda portefeuillehoudersoverleg Verkeer en Vervoer

Agenda portefeuillehoudersoverleg Verkeer en Vervoer Portefeuillehoudersoverleg Verkeer & Vervoer Vergadering 15 mei 2013 Agenda portefeuillehoudersoverleg Verkeer en Vervoer Datum : 15 mei 2013 Plaats : Kamer SH 113 Aanvang : 15.00 17.00 uur 1. Opening/mededelingen

Nadere informatie

Plan van aanpak Monitoring OV-visie Holland Rijnland

Plan van aanpak Monitoring OV-visie Holland Rijnland Plan van aanpak Projectnaam/ onderwerp: Status: vastgesteld, DB 12 december 2013 Naam auteur(s): Claudia de Kort en Iris de Bruyne 1. Inleiding/ aanleiding Het Algemeen Bestuur van Holland Rijnland heeft

Nadere informatie

mermeer Aan de leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Ruimtelijke Ontwikkeling W. Thon

mermeer Aan de leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Ruimtelijke Ontwikkeling W. Thon mermeer Aan de leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250 2130 AG Hoofddorp Bezoekadres: Raadhuisplein 1 Hoofddorp Telefoon 0900 1852 Telefax 023 563 95 50 Cluster Contactpersoon Telefoon

Nadere informatie

Gewijzigd voorstel van het college inzake Zienswijze op de ontwerp kadernota Openbaar Vervoer MRDH

Gewijzigd voorstel van het college inzake Zienswijze op de ontwerp kadernota Openbaar Vervoer MRDH Datum 18 september 2017 Registratienummer RIS297417 Gewijzigd voorstel van het college inzake Zienswijze op de ontwerp kadernota Openbaar Vervoer MRDH Op 17 mei 2017 heeft de MRDH het ontwerp van de Kadernota

Nadere informatie

MANIFEST VAN DE CONSUMENTENORGANISATIES IN LOCOV EN LCO. 11 reizigerseisen bij de invoering van de OV-chipkaart

MANIFEST VAN DE CONSUMENTENORGANISATIES IN LOCOV EN LCO. 11 reizigerseisen bij de invoering van de OV-chipkaart MANIFEST VAN DE CONSUMENTENORGANISATIES IN LOCOV EN LCO 11 reizigerseisen bij de invoering van de OV-chipkaart De OV-chipkaart, die de komende jaren landelijk wordt ingevoerd, kan het openbaar vervoer

Nadere informatie

REGIORAADSESSIE Verkeer en Vervoer

REGIORAADSESSIE Verkeer en Vervoer agendapunt : B-4 vergaderdatum : 9 december 2014 onderwerp : aangemeld door : behandelend ambtenaar : Inhouse constructie GVB: bevoegdheidsverdeling en gemeente Amsterdam Portefeuillehouder Financiën Annemarie

Nadere informatie

Geachte griffier, Met vriendelijke groeten,

Geachte griffier, Met vriendelijke groeten, Marloes Hoek-Bosland/Hellevoetsluis Verzonden door: Marloes Hoek-Bosland/Hellevoetsluis 23-09-2015 10:47 Aan gemeente@hellevoetsluis.nl Cc Griffier/Hellevoetsluis@Hellevoets luis Onderwerp Graag met spoed

Nadere informatie

METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG VERVOERSAUTORITEIT

METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG VERVOERSAUTORITEIT Grote Marktstraat 43 Postbus 66 2501 CB Den Haag Telefoon 088 5445 100 E-mail: informatie@mrdh.nl Internet: www.mrdh.nl KvK nummer: 62288024 Retouradres:

Nadere informatie

Het nieuwe vervoerplan 2018 van EBS

Het nieuwe vervoerplan 2018 van EBS Samengevat voor u: Het nieuwe vervoerplan 2018 van EBS De komst van de Noord/Zuid metrolijn heeft grote gevolgen voor het gehele openbaar vervoer, zowel in de stad Amsterdam als de streek. Ook voor de

Nadere informatie

BELEIDSKADER OPENBAAR VERVOER DAV IN VOGELVLUCHT

BELEIDSKADER OPENBAAR VERVOER DAV IN VOGELVLUCHT BELEIDSKADER OPENBAAR VERVOER DAV IN VOGELVLUCHT September 2016 1 Beleidskader openbaar DAV in vogelvlucht Het openbaar vervoer in de regio Drechtsteden / Alblasserwaard- Vijfheerenlanden (DAV) wordt opnieuw

Nadere informatie

Overstapinformatie in voertuigen Aanpak probleem 1 PvA Ketenintegratie. 21 december 2009

Overstapinformatie in voertuigen Aanpak probleem 1 PvA Ketenintegratie. 21 december 2009 Overstapinformatie in voertuigen Aanpak probleem 1 PvA Ketenintegratie 21 december 2009 .. Colofon Opgesteld door: Betty Haubrich Datum: 21 december 2009 Status: Definitief Versienummer: 1.2 2 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

OV LIJNENNETVISIE 2018 vastgesteld op 21 mei 2015

OV LIJNENNETVISIE 2018 vastgesteld op 21 mei 2015 OV LIJNENNETVISIE 2018 vastgesteld op 21 mei 2015 Met het gereedkomen van de Noord/Zuidlijn is een kwaliteitssprong in het openbaar vervoer binnen de Stadsregio Amsterdam mogelijk. Goed openbaar vervoer

Nadere informatie

METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG VERVOERSAUTORITEIT

METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG VERVOERSAUTORITEIT Grote Marktstraat 43 Postbus 66 2501 CB Den Haag Telefoon 088 5445 100 Retouradres: Postbus 66 2501 CB Den Haag Aan de colleges van Burgemeester en

Nadere informatie

Openbaar vervoer Hoeksche Waard Goeree-Overflakkee Gemeenteraad Korendijk 27 mei Erik van der Kooij & Marcel Scheerders

Openbaar vervoer Hoeksche Waard Goeree-Overflakkee Gemeenteraad Korendijk 27 mei Erik van der Kooij & Marcel Scheerders Openbaar vervoer Hoeksche Waard Goeree-Overflakkee Gemeenteraad Korendijk 27 mei 2014 Erik van der Kooij & Marcel Scheerders Programma 1. Context 2. Beleid OV HWGO 3. Nota van Uitgangspunten OV-concessie

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. M. Cetin (CDA) (d.d. 11 november 2015) Nummer 3097

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. M. Cetin (CDA) (d.d. 11 november 2015) Nummer 3097 van Gedeputeerde Staten op vragen van M. Cetin (CDA) (d.d. 11 november 2015) Nummer 3097 Onderwerp Bereikbaarheid en toegankelijkheid van het openbaar vervoer in de Provincie Zuid-Holland Aan de leden

Nadere informatie

Gemeente Brieiie. _A^^M%^:h^.. ^^Aé^.u^^^^ü. Reg. nr. Zaaknr.

Gemeente Brieiie. _A^^M%^:h^.. ^^Aé^.u^^^^ü. Reg. nr. Zaaknr. Reg. nr. Zaaknr. Gemeente Brieiie _A^^M%^:h^.. ^^Aé^.u^^^^ü .GEMIÏNT): Aan de raad. Agendanummer Volgnummer Raadsvergadering Kenmerk Onderwerp 15 september 2015 sector grondgebied zienswijze ontwerp Programma's

Nadere informatie

Aanbesteding OV-concessies Flevoland, Gelderland en Overijssel. Concept Nota van Uitgangspunten

Aanbesteding OV-concessies Flevoland, Gelderland en Overijssel. Concept Nota van Uitgangspunten Aanbesteding OV-concessies Flevoland, Gelderland en Overijssel Concept Nota van Uitgangspunten Doelstellingen nieuwe concessies Op basis van OV-visies volgende doelstellingen voor de nieuwe concessies

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. G. Wenneker (D66) (d.d. 3 oktober 2007) Nummer Onderwerp Tarieven OV-chipkaart

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. G. Wenneker (D66) (d.d. 3 oktober 2007) Nummer Onderwerp Tarieven OV-chipkaart van Gedeputeerde Staten op vragen van G. Wenneker (D66) (d.d. 3 oktober 2007) Nummer 2109 Onderwerp Tarieven OV-chipkaart Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller Vooruitlopend op

Nadere informatie

Texelhopper. 24 september 2015

Texelhopper. 24 september 2015 Texelhopper 24 september 2015 Waarom doen we de pilot Texelhopper? Visie OV 2020; Texels initiatief BOVT; Uitgangspunten Wens: aanbod speelt beter in op vraag (door slimme inzet verschillende vervoersmiddelen)

Nadere informatie

Convenant Landelijk Tarievenkader OV-chipkaart 2009

Convenant Landelijk Tarievenkader OV-chipkaart 2009 Convenant Landelijk Tarievenkader OV-chipkaart 2009 PARTIJ bij het Convenant Landelijk Tarievenkader OV-chipkaart 2009 A) Het regionaal openbaar lichaam ---------------, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd

Nadere informatie

VERGADERING VAN DE REGIORAAD

VERGADERING VAN DE REGIORAAD agendapunt : 14 voorstelnummer : 09/15 onderwerp : Ontwerp Programma van Eisen voor de Concessie Amsterdam 2012 Op 7 mei 2009 heeft het Dagelijks Bestuur het volgende besluit genomen: 1. Het ontwerp Programma

Nadere informatie

Commissie Verkeer en Vervoer vergadering 17 januari 2007. agendapunt 7

Commissie Verkeer en Vervoer vergadering 17 januari 2007. agendapunt 7 Commissie Verkeer en Vervoer vergadering 17 januari 2007 agendapunt 7 Onderwerp: OV-chipkaart: Stand van zaken, actuele planning en communicatie; Afspraken decentrale overheden inzake gezamenlijke elementen

Nadere informatie

1 5 MEI 2013 ^ Onderwerp Nota van Uitgangspunten concessie treindienst Alphen aan den Rijn - Gouda 2016

1 5 MEI 2013 ^ Onderwerp Nota van Uitgangspunten concessie treindienst Alphen aan den Rijn - Gouda 2016 5 -minuten versie voor Provinciale Staten provincie pjqlland ZUID Directie DRM Afdeling Mobiliteit en Milieu Registratienummer PZH-2013-389891839 {DOS-2013-0000336) Datum vergadering Gedeputeerde Staten

Nadere informatie

Behoefte van de reiziger centraal

Behoefte van de reiziger centraal GVB Vervoerplan 2019 voor de dienstregeling van het jaar 2019 Behoefte van de reiziger centraal De start van de Noord/Zuidlijn is 22 juli 2018. We realiseren ons dat op moment van het uitbrengen van Vervoerplan

Nadere informatie

Concessiemonitor Stadsregio Rotterdam - Augustus 2015

Concessiemonitor Stadsregio Rotterdam - Augustus 2015 Concessiemonitor Stadsregio Rotterdam - Augustus 215 Concessie Rail Concessie Bus Rotterdam e.o. Samengesteld door RET Bedrijfsbureau Exploitatie en Regie & Ontwikkeling Stiptheid beginpunt Gegevens van

Nadere informatie

Krachten bundelen voor een toekomstvast doelgroepenvervoer en OV

Krachten bundelen voor een toekomstvast doelgroepenvervoer en OV Krachten bundelen voor een toekomstvast doelgroepenvervoer en OV Prof. dr. Henk Meurs MuConsult / Radboud Universiteit Nijmegen 20 juni 2013 - s Hertogenbosch Agenda Ontwikkelingen doelgroepenvervoer 2030

Nadere informatie

Visie openbaar vervoer BR-2010/1-7

Visie openbaar vervoer BR-2010/1-7 Visie openbaar vervoer BR-2010/1-7 ANWB-visie op het openbaar vervoer Ruim 1 miljoen ANWB-leden reizen regelmatig met het openbaar vervoer. Daarom worden in deze OV-visie de speerpunten van de ANWB geschetst

Nadere informatie

Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen

Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen Besluit van ( ), houdende regels betreffende de toegankelijkheid van het openbaar vervoer en de daartoe te verrichten aanpassingen Op de voordracht van de Staatssecretarissen van Volksgezondheid, Welzijn

Nadere informatie

METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG VERVOERSAUTORITEIT

METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG VERVOERSAUTORITEIT Grote Marktstraat 43 Postbus 66 2501 CB Den Haag Telefoon 088 5445 100 E-mail: informatie@mrdh.nl Internet: www.mrdh.nl Bankrekeningnummer: NL96 BNGH

Nadere informatie

Hierbij beantwoord ik de vragen van het lid Van Helvert (CDA) over het station in Eijsden.

Hierbij beantwoord ik de vragen van het lid Van Helvert (CDA) over het station in Eijsden. > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000 F 070-456

Nadere informatie

Op grond van de Wet Personenvervoer (Wp 2000), artikel 32, lid 2 sub d:

Op grond van de Wet Personenvervoer (Wp 2000), artikel 32, lid 2 sub d: Vergadering: 25 oktober 2017 Agendapunt: 4.7. Onderwerp: Toelichting op Tarieven OV 2019 Portefeuille: OV Performance Datum: 8 november 2018 Contactpersoon: Jan-Kees van Elderen Telefoonnummer: 088-5445211

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 683 Wijziging van de Wet personenvervoer 2000 in verband met de bijzondere positie van gemeentelijke vervoerbedrijven in relatie tot de aanbestedingsverplichting

Nadere informatie

Vervoervisie ter consultatie Regionaal OV in verandering

Vervoervisie ter consultatie Regionaal OV in verandering Vervoervisie ter consultatie Regionaal OV in verandering 11 december 2014 Aanleiding Reizigersstromen veranderen door de komst van de Noord/Zuidlijn Het historisch gegroeid Amsterdamse OV-net sluit niet

Nadere informatie

Kritische prestatie indicatoren. Benchmarkrapportage. kwaliteit datastromen reisinformatie - oktober 2015. Benchmarkrapportage

Kritische prestatie indicatoren. Benchmarkrapportage. kwaliteit datastromen reisinformatie - oktober 2015. Benchmarkrapportage Kritische prestatie indicatoren Benchmarkrapportage kwaliteit datastromen reisinformatie - oktober 2015 Benchmarkrapportage Een uitgave van NDOV Beheer Publicatiedatum: 27 november 2015 Inhoudsopgave 3

Nadere informatie

Camiel Eurlings, minister van Verkeer en Waterstaat en Bas Verkerk, regiobestuurder van het Stadsgewest Haaglanden

Camiel Eurlings, minister van Verkeer en Waterstaat en Bas Verkerk, regiobestuurder van het Stadsgewest Haaglanden Capaciteitsuitbreiding spoor Den Haag - Rotterdam Doel Baanvak Den Haag Rotterdam geschikt maken om te voldoen aan de toenemende vraag naar spoorvervoer en tegelijkertijd het aanbod aan openbaar vervoer

Nadere informatie

Raadsvoorstel tot vaststelling MVS zienswijze ontwerp Programma van Eisen Parkshuttle

Raadsvoorstel tot vaststelling MVS zienswijze ontwerp Programma van Eisen Parkshuttle RAADSVOORSTEL Registratienummer : 1619964 R-nummer : 87.1 Datum besluit B&W : 14 november 2017 Portefeuillehouder : R. van Harten Raadsvoorstel tot vaststelling MVS zienswijze ontwerp Programma van Eisen

Nadere informatie

PUNTEN VAN BEHANDELING - OPENBAAR. De vergadering begint met een besloten deel. Naar verwachting start het openbare deel om uur.

PUNTEN VAN BEHANDELING - OPENBAAR. De vergadering begint met een besloten deel. Naar verwachting start het openbare deel om uur. ZITTING 2015 2018 AGENDA 19 e vergadering bestuurscommissie Vervoersautoriteit op woensdag 21 september 2016, van 09.30 tot 11.00 uur, vergaderzaal G van de MRDH, Grote Marktstraat 43 te Den Haag PUNTEN

Nadere informatie

KPI trendrapportage 2017

KPI trendrapportage 2017 KPI trendrapportage 2017 Over CROW-NDOV CROW-NDOV is een samenwerkingsverband van 15 overheden die het openbaar vervoer aansturen: 12 provincies, 2 metropoolregio s (bus, tram, metro, regiotrein) en het

Nadere informatie

Ontwerp Programma van Eisen Rail Rotterdam 2016-2026 Vastgesteld op 12 maart 2014

Ontwerp Programma van Eisen Rail Rotterdam 2016-2026 Vastgesteld op 12 maart 2014 Ontwerp Programma van Eisen Rail Rotterdam 2016-2026 Vastgesteld op 12 maart 2014 Stadsregio Rotterdam Postbus 21051 3001 AB Rotterdam Telefoon: 010 267 2389 Fax: 010 267 7347 e-mail: info@sr.rotterdam.nl

Nadere informatie

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII GEMEENTE ~ lansingerland Aan de leden van de gemeenteraad Afdeling Ruimtelijke Postbus 1 Ontwikkeling 2650 AA Berkel en Rodenrijs Nadere informatie

Nadere informatie

Openbaar vervoer concessie

Openbaar vervoer concessie Openbaar vervoer concessie Gemeenteraad Jordy van Slooten, fysiekdomein@regiogv.nl Januari 2019 1 2 3 Opgave en inzet Gooi en Vechtstreek MIRT Bereikbaarheid per weg en spoor staat onder druk. OV is onvoldoende

Nadere informatie

Voordelen van samenwerking binnen een vervoerregio

Voordelen van samenwerking binnen een vervoerregio Voordelen van samenwerking binnen een vervoerregio Willem Benschop Oud-directeur Vervoersautoriteit van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag Seminar Vervoerregio Brussel 12 november 2018 Inhoud Korte introductie

Nadere informatie

Reactienota n.a.v. ontwerp PvE Concessie Rail Rotterdam 2016-2026, versie maart 2014

Reactienota n.a.v. ontwerp PvE Concessie Rail Rotterdam 2016-2026, versie maart 2014 Reactienota n.a.v. ontwerp PvE Concessie Rail 2016-2026, versie maart 2014 No. Artikel Indiener Opmerking Reactie Aanpassing PvE 1 Algemeen 2 Algemeen Gemeente Gemeente Wij verzoeken u (conform de verplichting,

Nadere informatie

Procedure Tijdelijke buitengebruikname metrospoor

Procedure Tijdelijke buitengebruikname metrospoor Definitief Versie 1.0 Procedure Tijdelijke buitengebruikname metrospoor Versie 1.0 18 oktober 2012 Referentie: DB AMA 060 Henk Waling Directeur Eigendom & Beheer Versiebeheer Gewijzigd in de versie Versie

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van Provinciale Staten van Noord-Holland De heer J. Remkes Postbus MD Haarlem

Aan de Voorzitter van Provinciale Staten van Noord-Holland De heer J. Remkes Postbus MD Haarlem Aan de Voorzitter van Provinciale Staten van Noord-Holland De heer J. Remkes Postbus 123 2000 MD Haarlem Haarlem, 2 mei 2016. Onderwerp: Regionaal openbaar vervoer & inter-concessie stroomlijnen Geachte

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 32 404 Programma hoogfrequent spoorvervoer Nr. 75 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Kennisnemen van Het rapport Bussen in Brabant. Trends in het regionaal openbaar vervoer

Kennisnemen van Het rapport Bussen in Brabant. Trends in het regionaal openbaar vervoer Statenmededeling Onderwerp Bussen in Brabant, Trendmonitor OV 2012-2016 Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Het rapport Bussen in Brabant. Trends in het regionaal openbaar vervoer

Nadere informatie

1. Inleiding. 2. Aanleiding en doel

1. Inleiding. 2. Aanleiding en doel Westersingel 12 Postbus 21012 3001 AA Rotterdam Telefoon 088 5445 100 E-mail: informatie@mrdh.nl Internet: w ww.mrdh.nl Bankrekeningnummer: NL96 BNGH 0285 1651 43 KvK nummer:62288024 Aan Bestuurscommissie

Nadere informatie

Rapportage online raadpleging OV Lijnennet 2018

Rapportage online raadpleging OV Lijnennet 2018 Rapportage online raadpleging OV Lijnennet 2018 In oktober 2016 organiseerde de Stadsregio Amsterdam een publieksraadpleging over het nieuwe OV Lijnennet. Een online vragenlijst maakte onderdeel uit van

Nadere informatie

Aanbesteding Amstelland Meerlanden 2018: Q&A Ontwerp-PvE ALGEMEEN

Aanbesteding Amstelland Meerlanden 2018: Q&A Ontwerp-PvE ALGEMEEN Aanbesteding Amstelland Meerlanden 2018: Q&A Ontwerp-PvE ALGEMEEN 1. Waar gaat de aanbesteding van de concessie Amstelland-Meerlanden over? Een concessie is een recht van een vervoerbedrijf om als enige

Nadere informatie

Aan de lezer datum 14 mei telefoon (010) betreft* Brochure Hoekse Lijn, Lightrail langs de Nieuwe Waterweg. Geachte heer, mevrouw,

Aan de lezer datum 14 mei telefoon (010) betreft* Brochure Hoekse Lijn, Lightrail langs de Nieuwe Waterweg. Geachte heer, mevrouw, STADSREGM, ^ ^ "^^" ROTTERDAM Aan de lezer datum 14 mei 2008 ons kenmerk 25673 steller» A - van Kapel telefoon (010) 4172862 uw kenmerk betreft* Brochure Hoekse Lijn, Lightrail langs de Nieuwe Waterweg

Nadere informatie

Schiedam op weg naar toekomstvast lokaal openbaar vervoer (?)

Schiedam op weg naar toekomstvast lokaal openbaar vervoer (?) Schiedam op weg naar toekomstvast lokaal openbaar vervoer (?) Struikelblokken en valkuilen Lex Boersma, strategisch beleidsadviseur mobiliteit Openbaar vervoer in Schiedam 1990 inzet op hoogwaardig OV

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 1704 10 februari 2010 Regeling tot wijziging van de Regeling nationale vervoerbewijzen openbaar vervoer in verband met

Nadere informatie

Project ND-OV. Kaders voor een loket voor brongegevens reisinformatie openbaar vervoer

Project ND-OV. Kaders voor een loket voor brongegevens reisinformatie openbaar vervoer Project ND-OV Kaders voor een loket voor brongegevens reisinformatie openbaar vervoer Aanleiding De bereikbaarheid van Nederland is van grote waarde voor economische en sociale activiteiten. De overheden

Nadere informatie

Handleiding en aanvraagformulier. Subsidie. Innovatieve particuliere initiatieven Aanvullend personenvervoer

Handleiding en aanvraagformulier. Subsidie. Innovatieve particuliere initiatieven Aanvullend personenvervoer Handleiding en aanvraagformulier Subsidie Innovatieve particuliere initiatieven Aanvullend personenvervoer De Stadsregio Amsterdam kan subsidie verlenen voor kleinschalige initiatieven die fijnmazig aanvullend

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 23 645 Openbaar vervoer Nr. 397 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

31305 Mobiliteitsbeleid. Nr. 200 Brief van de minister van Infrastructuur en Milieu. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

31305 Mobiliteitsbeleid. Nr. 200 Brief van de minister van Infrastructuur en Milieu. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 31305 Mobiliteitsbeleid Nr. 200 Brief van de minister van Infrastructuur en Milieu Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 10 april 2012 Hierbij bied ik u, mede namens de provincies

Nadere informatie

De Wet lokaal spoor (Wls) is per 1 december 2015 van toepassing op tram-, RandstadRail en het Metro-netwerk van de MRDH.

De Wet lokaal spoor (Wls) is per 1 december 2015 van toepassing op tram-, RandstadRail en het Metro-netwerk van de MRDH. Nieuwsflits De Wet lokaal spoor (Wls) is per 1 december 2015 van toepassing op tram-, RandstadRail en het Metro-netwerk van de MRDH. Inleiding De Wet lokaal spoor is vanaf 1 december 2015 formeel van kracht.

Nadere informatie

Gemeente Delft VERZONDEN 2 8 SEP Geachte leden van de Raad,

Gemeente Delft VERZONDEN 2 8 SEP Geachte leden van de Raad, Ruimte en Economie "~ w. t Gemeente Delft Advies bezoekadres: Stationsplein 1 2611 BV Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Advies, Postbus 78, 2600 ME Delft Gemeenteraad

Nadere informatie

Concessiemonitor MRDH - Maart 2016

Concessiemonitor MRDH - Maart 2016 Concessiemonitor MRDH - Maart 216 Concessie Rail Concessie Bus Rotterdam e.o. Samengesteld door RET Bedrijfsbureau Exploitatie en Regie & Ontwikkeling Stiptheid beginpunt Gegevens van deze maand Te vroeg

Nadere informatie

Resultaten enquête Uithoornlijn

Resultaten enquête Uithoornlijn Resultaten enquête Uithoornlijn Juni 2015 Resultaten enquête Uithoornlijn Inleiding De gemeente Uithoorn en de Stadsregio Amsterdam willen graag weten wat inwoners van Uithoorn belangrijk vinden aan het

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Feiten & Cijfers OV

Feiten & Cijfers OV Feiten & Cijfers OV 2011-2012 www.regioutrecht.nl/ovcijfers 60000 50000 40000 30000 20000 10000 Omvang dienstregeling Maandelijks worden in de regio Utrecht circa 140.000 ritten gereden, goed voor ongeveer

Nadere informatie

Concessiemonitor MRDH - Juni 2016

Concessiemonitor MRDH - Juni 2016 Concessiemonitor MRDH - Juni 216 Concessie Rail Concessie Bus Rotterdam e.o. Samengesteld door RET Bedrijfsbureau Exploitatie en Regie & Ontwikkeling Stiptheid beginpunt Gegevens van deze maand Te vroeg

Nadere informatie

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Efficiencygegevens regionaal stad- en streekvervoer 19 november 2010

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Efficiencygegevens regionaal stad- en streekvervoer 19 november 2010 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Efficiencygegevens regionaal stad- en streekvervoer 19 november 2010 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Stationsplein 1 Postbus 907 3800 AX Amersfoort Telefoon

Nadere informatie

FACTSHEET BEREIKBAARHEIDSFONDS BETER BENUTTEN ZWOLLE KAMPEN NETWERKSTAD

FACTSHEET BEREIKBAARHEIDSFONDS BETER BENUTTEN ZWOLLE KAMPEN NETWERKSTAD FACTSHEET BEREIKBAARHEIDSFONDS BETER BENUTTEN ZWOLLE KAMPEN NETWERKSTAD 2015-2017 Nadere informatie en beoordelingscriteria Beter Benutten Zwolle Kampen Netwerkstad (BBZKN) is een gezamenlijk initiatief

Nadere informatie

Bestuursovereenkomst hoogwaardig OV Randstad PARTIJEN

Bestuursovereenkomst hoogwaardig OV Randstad PARTIJEN Bestuursovereenkomst hoogwaardig OV Randstad PARTIJEN 1. De minister van Infrastructuur en Milieu mevrouw drs. M.H. Schultz van Haegen, handelend als bestuursorgaan en vertegenwoordiger van de Staat der

Nadere informatie

Kaders nieuwe OV concessie hoofdlijnen Limburgnet. 24 februari 2014

Kaders nieuwe OV concessie hoofdlijnen Limburgnet. 24 februari 2014 Kaders nieuwe OV concessie hoofdlijnen Limburgnet 24 februari 2014 Bij de formulering van de kaders voor de nieuwe concessie met name gekeken naar: ervaringen huidige concessie à sterke en zwakke punten

Nadere informatie

Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen over de verlenging busconcessie Groningen en Drenthe.

Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen over de verlenging busconcessie Groningen en Drenthe. 16 december 2014 Corr.nr. 2014-52.443, VV Nummer 73/2014 Zaaknr. 551703 Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen over de verlenging busconcessie Groningen en Drenthe. 1.

Nadere informatie

Presentatie intermodale aanbesteding concessie Rivierenland. Provincie Gelderland Stadsregio Arnhem / Nijmegen

Presentatie intermodale aanbesteding concessie Rivierenland. Provincie Gelderland Stadsregio Arnhem / Nijmegen Presentatie intermodale aanbesteding concessie Rivierenland Provincie Gelderland Stadsregio Arnhem / Nijmegen Vervoerkundige presentatie Toelichting Programma van Eisen Plaats van het PvE in totale proces

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 23 645 Openbaar vervoer Nr. 391 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

Kadernota OV Metropoolregio Rotterdam Den Haag

Kadernota OV Metropoolregio Rotterdam Den Haag Kadernota OV Metropoolregio Rotterdam Den Haag 11-05-2016 Context en proces Onze vijf kerndoelen: Concurrerende economie Efficiënt en rendabel Kwaliteit van plekken 1 Strategisch Bepalen van doelen Lange

Nadere informatie

Beleidsregels. Innovatieve particuliere initiatieven. Aanvullend personenvervoer

Beleidsregels. Innovatieve particuliere initiatieven. Aanvullend personenvervoer Beleidsregels Innovatieve particuliere initiatieven Aanvullend personenvervoer Vastgesteld bij besluit van het dagelijks bestuur van de Stadsregio Amsterdam van 6 december 2012 Aanleiding In de vergadering

Nadere informatie

PUNTEN VAN BEHANDELING - OPENBAAR

PUNTEN VAN BEHANDELING - OPENBAAR METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG ZITTING 2015-2018 AGENDA 22 e vergadering bestuurscommissie Vervoersautoriteit op woensdag 7 december 2016, van 09.30 tot 11.00 uur, vergaderzaal G van de MRDH, Grote

Nadere informatie

GEGEVENSSET GEPUBLICEERD BIJLAGE 1 ND-OV. Dyn. Aankomststaat. Dyn. Vertrekstaat DVS AR-NU

GEGEVENSSET GEPUBLICEERD BIJLAGE 1 ND-OV. Dyn. Aankomststaat. Dyn. Vertrekstaat DVS AR-NU SITUATIE per 1 sept. 2017 Modaliteit meest actuele versie ==> Dienstregeling (KV1)/ IFF Actuele voertuig positie en stiptheid (KV6) Stad-Streek Vrije tekst berichten (KV15) Mutaties operationele dienstuitvoering

Nadere informatie

C O N C E P T. Bedrijfsautobeleid 2012. Waterschap Peel en Maasvallei

C O N C E P T. Bedrijfsautobeleid 2012. Waterschap Peel en Maasvallei C O N C E P T Bedrijfsautobeleid 2012 Waterschap Peel en Maasvallei Concept versie 15 februari 2012 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 1. AANLEIDING EN DOEL VAN HET BEDRIJFSAUTOBELEID... 4 1.1 Aanleiding...

Nadere informatie

Concessiemonitor Stadsregio Rotterdam - Juli 2015

Concessiemonitor Stadsregio Rotterdam - Juli 2015 Concessiemonitor Stadsregio Rotterdam - Juli 215 Concessie Rail Concessie Bus Rotterdam e.o. Samengesteld door RET Bedrijfsbureau Exploitatie en Regie & Ontwikkeling Stiptheid beginpunt Gegevens van deze

Nadere informatie

Reacties op de Nota van Uitgangspunten Concessie Rail Haaglanden

Reacties op de Nota van Uitgangspunten Concessie Rail Haaglanden Reacties op de Nota van Uitgangspunten Concessie Rail Haaglanden 2016-2026 Als eerste stap in het kader van de verlening van de Concessie Rail Haaglanden 2016-2026 heeft het dagelijks bestuur op 24 maart

Nadere informatie

Kritische prestatie indicatoren. Benchmarkrapportage. maart Benchmarkrapportage

Kritische prestatie indicatoren. Benchmarkrapportage. maart Benchmarkrapportage Kritische prestatie indicatoren Benchmarkrapportage maart 2016 Benchmarkrapportage Een uitgave van NDOV Beheer Publicatiedatum: 29 april 2016 Levering datastromen brondata vervoerders Dit overzicht geeft

Nadere informatie

Datum: Informerend. Datum: Adviserend. 15 februari 10 mei 6 juli 2017

Datum: Informerend. Datum: Adviserend. 15 februari 10 mei 6 juli 2017 Oplegvel 1. Onderwerp Plan van aanpak OV-visie Holland Rijnland Midden Holland en wijze van uitvoering 2. Rol van het Platformtaak volgens gemeente samenwerkingsorgaan Holland Rijnland 3. Regionaal belang

Nadere informatie

Voorstellen Vervoerplan Rail 2016

Voorstellen Vervoerplan Rail 2016 Voorstellen Vervoerplan Rail 2016 Voorstellen Vervoerplan Rail 2016 HTM Reizigers maart 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. HTM voorstellen 2016 5 2.1 Instroom Avenio 5 3. Frequentietabellen 7 3.1 Frequentietabellen

Nadere informatie

abcdefgh De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG Geachte voorzitter,

abcdefgh De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG Geachte voorzitter, abcdefgh De voorzitter van de Tweede Kamer der StatenGeneraal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Contactpersoon Datum 30 november 2006 Ons kenmerk DGP/MDV/U.06.03210 Onderwerp Leerwerktraject voor het contractvervoer

Nadere informatie