Vraag 1 (4 punten) Gegeven het getal -132

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vraag 1 (4 punten) Gegeven het getal -132"

Transcriptie

1 Vraag 1 (4 punten) Gegeven het getal -132 Wat is de voorstelling van dit getal 1. in teken/grootte (16 bit) 2. in 2 s complementvoorstelling (16 bit) 3. als 2 s complementvoorstelling (8 bit) a. saturerend b. modulo 8 bit Antwoord (alle antwoorden in hexadecimaal) 1 2 3a 3b

2 Vraag 2 (4 punten) Gegeven het getal 251 Hoe kan je dit getal voortellen als 1. Binair getal (16 bits) 2. 2 s complement getal (16 bits) 3. packed BCD-getal 4. floating point getal (1 5 10), vergelijkbaar met ANSI/IEEE 754 Antwoord (in hexadecimale notatie aub)

3 Vraag 3 (4 punten) Gegeven het bitpatroon Wat is de waarde als 1. binair getal 2. 2 s complementgetal 3. verschoven getal (bias = 40) 4. vlottende-kommagetal (1 2 3), vergelijkbaar met het IEEE formaat. Antwoord

4 Vraag 4 (4 punten) Bereken het resultaat en de toestandsbits voor de volgende twee 8-bit optellingen: Opgave Resultaat C-vlag S-vlag O-vlag

5 Vraag 5 (4 punten) A Gegeven de volgende combinatorische schakeling B D Stel de waarheidstabel van deze schakeling op (2 punten) C Schrijf deze functie als een som van producten (mintermen) (1 punt) D = Vereenvoudig deze uitdrukking zo ver mogelijk (minimalisatie) (1 punt) D =

6 Vraag 6 (4 punten) Beschouw het volgende programma: #include <stdio.h> int g; int faculteit(int n) { if (n<2) return 1; else return n*faculteit(n-1); } int main() { g = faculteit(3); return 0; } : C 55 push ebp : D 89E5 mov ebp,esp : F 57 push edi : B7D08 mov edi,[ebp+08] : FF02 cmp edi,2 : D05 jnl D : C0 xor eax,eax : A 40 inc eax : B EB10 jmp D : D 89F8 mov eax,edi : F 48 dec eax : push eax : E8E6FFFFFF call C : pop ecx : push edi : xchg edi,eax : FAFC7 imul edi : C 5F pop edi : D 5F pop edi : E 5D pop ebp : F C3 ret : A03 push 3 : E8D5FFFFFF call C : pop ecx : A mov [ ],eax : D 31C0 xor eax,eax : F C3 ret

7 Vragen: 1. Op welk adres bevindt zich de veranderlijke g? (1 punt) 2. Hoeveel instructies worden er door dit programma uitgevoerd? (1 punt) 3. Teken de stapel op het ogenblik dat de instructie op adres A net achter de rug is (leg uit wat de verschillende cellen precies betekenen) (2 punten).

8 Vraag 7 (4 punten) Gegeven het volgende stukje escape-code. ADDI R0, 0x0000, R1 BRZ R0, doel_1 BRZ R0, doel_2 BRZ R0, doel_3 ADDI R0, 0x0005, R1 ADDI R0, 0x0004, R1 doel_3 doel_2 doel_1 HALT ADDI R0, 0x0003, R1 HALT ADDI R0, 0x0002, R1 HALT ADDI R0, 0x0001, R1 HALT De uitvoering van het programma begint bovenaan het codefragment. De instructie BRZ R0, doel_x is een onvoorwaardelijke sprong naar doel_x (maar wel met 2 delay slots). De instructie addi R0,n,R1 schrijft de constante n in het register R1. Teken het pijplijnactiviteitendiagramma voor de uitvoering van dit stukje programma: Tijd Fetch Decode Execute Mem Write back Wat zal de uiteindelijke waarde van R1 zijn?

9 Vraag 4 (4 punten) Gegeven het volgende stukje escape-code. 0000: ADDI R0, 0x0004, R2 0004: C ADDI R0, 0x000C, R1 0008: 0C loop1 LDW R3, 0x0000(R1) 000C: 1C ADD R3, R1, R3 0010: MUL R2, R3, R3 0014: STW R3, 0x0040(R1) 0018: SUB R1, R2, R1 001C: 0C LDW R3, 0x0000(R1) 0020: STW R3, 0x0040(R1) 0024: SUB R1, R2, R1 0028: 7C01FFDC BRGE R1, loop1 002C: NOP 0030: NOP 1. Ga uit van de situatie waarbij er geen forwarding is, het aantal cycli voor een geheugenoperatie 1 is, en er geen delay slots zijn. Schrijf voor elke instructie (net voor het verticale lijntje) hoeveel cycli ze vertraagd zal worden door het niet gebruiken van forwarding (u hoeft geen rekening te houden met het herbetreden van de lus). Indien de instructie niet vertraagd wordt, hoeft U geen 0 te schrijven. De aantallen die U schrijft corresponderen met het aantal NOP-instructies die U vóór de instructie zou moeten plaatsen om een blokkering te vermijden (2 punten). 2. Indien forwarding wel aan staat, en indien er 2 delay slots zouden zijn, op welke manier zou U het programma transformeren om er gebruik van te maken. U mag bijkomende registers aanwenden indien U dit nodig acht. Schrijf de code hieronder neer (2 punten).

10 Vraag 8 (4 punten) Gegeven het volgende stuk assemblercode. vijfvoud: cmp eax,0 jg positief xor eax, eax ret positief: mov ebx, 5 imul ebx ret programma: mov eax, 6 call vijfvoud mov g, eax Stel dat de Pentium 1 delayslot zou toelaten. Op welke manier zou dit stukje programma kunnen versneld worden door optimaal gebruik te maken van de delayslots?

11 Vraag 9 (4 punten) Gegeven een datacache van 4 lijnen van 8 bytes lang. Een programma genereert een lijst van leesopdrachten van 1 byte op de volgende (decimale) adressen (kolom Adres). Vul in de kolom Blok het bloknummer van het adres is (0,1,2,3,...). Vul voor Lijn de identificatie van de lijn is (b.v. a,b,c,d) Vul in de kolommen Inhoud de inhoud van de cache in (uitgedrukt in bloknummers) vlak na de cachetoegang (bij associativiteit steeds LRU als vervangingsstrategie gebruiken) Vul in de kolommen H/M in of het over een hit of een miss gaat. Vul in de kolom set de identificatie van de gebruikte set in (b.v. A of B) Opdrachten Direct mapped cache Volledig associatief 2-Wegs set associatief Adres Blok Lijn Inhoud H/M Inhoud H/M Set Inhoud H/M Wat zijn de hit-rates van de drie verschillende caches?

12 Vraag 10 (4 punten) Beschouw het volgende Pascal-programma program examen; type arraytype = array[1..10] of integer; var a: arraytype; i, g: integer; function som(a: arraytype): integer; var s, i: integer; begin s := 0; for i := 1 to 10 do s := s + a[i]; som := s; end; begin for i := 1 to 10 do a[i] := i; g := som(a) end. Verbeter de vier fouten in de bijhorende assembercode: : push esi : push edi : C4D8 add esp,ffffffd0 : BF0 mov esi,eax : B 8D3C24 lea edi,[esp] : E B90A mov ecx, a : F3A5 rep movsd : C9 xor ecx,ecx : BA0D mov edx, a : C 8BC4 mov eax,esp : E 0308 add ecx,[eax] : C004 add eax, : A dec edx : F8 jne bca.14 ( E) : BC1 mov eax,ecx : C428 add esp, : B 5F pop edi : C 5E pop esi : BA mov edx, : B8D mov eax,004054d0 : A 8910 mov [eax],edx : C 42 inc edx : D 83C004 add eax, : FA0B cmp edx, b : F5 jne bca.20 ( A) : B8D mov eax,00405fff : A E855FFFFFF call bca.som ( ) : F 8BD0 mov edx,eax

13 Vraag 11 (4 punten) Gegeven een computersysteem met een onderbrekingssysteem met prioriteiten. Dit wil zeggen dat indien er een onderbreking met hogere prioriteit is, deze als eerste uitgevoerd wordt, en eventuele onderbrekingen van lagere prioriteit zal onderbreken. Gegeven de volgende onderbrekingen: onderbreking aankomst verwerkingsduur De prioriteiten zijn als volgt: 3 > 5 > 7 Gesteld dat het hoofdprogramma begint te lopen op tijdstip 0. Teken het activiteitendiagramma voor de verschillende stukjes programma. main 5 3 7

14 Vraag 12 (4 punten) Gegeven het volgende recursieve C-programmaatje #include <stdio.h> long fact(long n) { if (n>0) return n*fact(n-1); else return 1; } main() { long g = fact(3); } Compilatie op de alpha-architectuur (gcc O4 S) geeft het volgende resultaat: $fact: $L3: $L9: main: lda $30,-16($30) stq $26,0($30) stq $9,8($30) mov $16,$9 bgt $9,$L3 lda $0,1 br $31,$L9 subq $9,1,$16 bsr $26,$fact mulq $9,$0,$0 ldq $26,0($30) ldq $9,8($30) lda $30,16($30) ret $31,($26),1 lda $30,-16($30) stq $26,0($30) lda $16,2 bsr $26,$fact mulq $0,3,$17 Uitleg: lda : load effective address stq: store quadword niet-conditionele controletransfers: tweede argument=bestemming, eerste argument=terugkeeradres. $30 = stapelwijzer

15 Teken de stapel voor dit programma op het ogenblik dat de LDA $0,1 instructies uitgevoerd wordt. Welke optimalisatie valt U er op? Had men deze optimalisatie nog verder kunnen doortrekken? Hoe zou het programma er dan uiteindelijk hebben kunnen uitzien (1 punt)

16 Vraag 13 (4 punten) Beschouw het volgende pascal-programma: program examen; var g: integer; function hack(n: integer): integer; var a: array[1..1] of integer; i: integer; begin if n > 0 then begin i := 2; a[i] := a[i] - 5; hack := n-1 end else hack := n end; begin g := hack(1) end. Met de bijhorende assembercode: : push ecx : C0 test eax,eax : E0B jle examen.18 ( ) : BA mov edx, : E 836C94FC05 sub dword ptr [esp+4*edx-04],05 : dec eax : A pop edx : C3 ret :004038E9 B mov eax, :004038EE E881FFFFFF call examen.hack :004038F3 8BD8 mov ebx,eax Beschrijf de uitvoering van dit programma als een trace (lijst van uitgevoerde instructies) Aantal instructies

17 Vraag 14 (4 punten) Beschouw het volgende C-programma int ggd(int a, int b) { if (a==0) return b; else if (a>b) return ggd(a % b, b); else return ggd(b % a, a); } int main() { ggd(45,60); } Verbeter de vier fouten in de bijhorende assembercode: : C 55 push ebp : D 89E5 mov esp,ebp : F 56 push esi : push edi : B7508 mov esi,[ebp+08] : F6 or esi,esi : jne D : B450C mov eax,[ebp+0c] : B EB2B jmp : D 3B750C cmp esi,[ebp+0c] : E16 jle : B7D0C mov edi,[ebp+0c] : push edi : F0 mov eax,esi : F9 mov ecx,edi : A 99 cdq : B F7F9 idiv ecx : D 52 push eax : E E8D9FFFFFF call C : C408 add esp,8 : EB10 jmp : push esi : B450C mov eax,[ebp+0c] : C 99 cdq : D F7FE idiv esi : F 52 push edx : E8C7FFFFFF call C : C408 add esp,8 : F pop edi : E pop esi : A 5D pop ebp : B C3 ret : C 6A3C push 3C : E 6A2D push 2D :004012A0 E8B7FFFFFF call C :004012A5 83C408 add esp,4

18 Vraag 15 (4 punten) Gegeven het volgende C-programma: #include <stdio.h> float g; float gemiddelde(float a, float b) { return (a+b)/2.0; } int main() { g = gemiddelde(1.3,1.7); return 0; } : push ebp : A 89E5 mov ebp,esp : C 51 push ecx : D D9053C fld dword ptr[ c] : EC04 sub esp,4 : D91C24 fstp dword ptr[esp] : D fld dword ptr[ ] : F 83EC04 sub esp,4 : D91C24 fstp dword ptr[esp] : E8C2FFFFFF call C : A 83C408 add esp,8 : D D91D fstp dword ptr[ ] :004012A3 C9 leave :004012A4 C3 ret : C 55 push ebp : D 89E5 mov ebp,esp : F D9450C fld dword ptr[ebp+0c] : D84508 fadd dword ptr[ebp+08] : DC fdiv dword ptr[ ] : B 5D pop ebp : C C3 ret 1. op welke manier worden de argumenten a en b aan de functie gemiddelde doorgegeven? 2. op welke manier wordt het resultaat van de functie gemiddelde geretourneerd? 3. op welke manier wordt de constante 2.0 in het programma opgenomen? 4. wat is de grootte (in bytes) van de vlottende-kommagetallen die hier gebruikt worden?

19 Vraag 16 (4 punten) Gegeven een harddisk met een effectieve bandbreedte van 33 MB/s. De communicatie met de harddisk gebeurt in blokken van 4 kib. Per bloktransfer dient er een onderbrekingsroutine opgeroepen te worden die 25 µs duurt. Vraag 1: welk percentage van de tijd zal de processor gemiddeld bezig zijn met het afhandelen van de bloktransfers indien de maximale bandbreedte gehaald wordt? Vraag 2: hoelang zal een taak die in normale omstandigheden 60 ms duurt nu duren? Vraag 3: Indien deze taak niet langer dan 70 ms mag duren, tot welke waarde moet de maximale bandbreedte dan beperkt worden?

20 Vraag 17 (4 punten) Beschouw het volgende C-programma: #include <stdio.h> #include <string.h> int paswoord_ok() { char *secret="wachtwoord"; char s[10]; } printf("geef wachtwoord: "); gets(s); return!strcmp(s,secret); int main() { return paswoord_ok(); } Met de bijhorende assembercode: : C 55 push ebp : D 89E5 mov ebp,esp : F 83EC10 sub esp,10 (hexadecimaal!) : push ebx : push edi : D3D4E lea edi,[ e] : A 897DFC mov [ebp-04],edi : D 683C push C : E call printf : C404 add esp, 4 : A 8D7DF2 lea edi,[ebp-0e] : D 57 push edi : E E86D call gets : C404 add esp, 4 : FF75FC push dword ptr [ebp-04] : D7DF2 lea edi,[ebp-0e] : C 57 push edi : D E89A call strcmp : C7 mov edi,eax : FF00 cmp edi,0 : A 7507 jne A3 : C BB mov ebx,1 :004012A1 EB05 jmp A8 :004012A3 BB mov ebx,0 :004012A8 89D8 mov eax,ebx :004012AA 5F pop edi :004012AB 5B pop ebx :004012AC C9 leave :004012AD C3 ret :004012AE 57 push edi :004012AF E8A8FFFFFF call C :004012B4 83C404 add esp,4 :004012B7 C3 ret

21 Opgave 1. Teken de stapel op het ogenblik dat de instructie uitvoert. Ter informatie: de functie strcmp respecteert alle oproepconventies die in de rest van dit programma gebruikt worden (2pt) 2. Welke inputstring zou U moeten ingeven om ervoor te zorgen dat strcmp tweemaal dezelfde string vergelijkt en als gevolg hiervan steeds hetzelfde antwoord teruggeeft (2pt). De stackframepointer (ebp) tijdens de uitvoering van de functie paswoord_ok is: 0012FF50.

Examen computerarchitectuur

Examen computerarchitectuur Examen computerarchitectuur Dinsdag 16 juni 2009, 14u00 Prof. Koen De Bosschere Richting: Naam: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor voorziene ruimte.

Nadere informatie

Examen computerarchitectuur

Examen computerarchitectuur Examen computerarchitectuur Vrijdag 6 juni 2003, 8u30 Prof. Koen De Bosschere Naam, Voornaam: Richting: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam en voornaam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor

Nadere informatie

Examen computerarchitectuur

Examen computerarchitectuur Examen computerarchitectuur Vrijdag 6 juni 2008, 14:00 Prof. Koen De Bosschere Naam, Voornaam: Richting: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam en voornaam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor

Nadere informatie

Examen computerarchitectuur

Examen computerarchitectuur Examen computerarchitectuur Woensdag 22 juni 2005, 8u30 Prof. Koen De Bosschere Naam, Voornaam: Richting: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam en voornaam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor

Nadere informatie

Examen computerarchitectuur

Examen computerarchitectuur Examen computerarchitectuur Vrijdag 8 juni 2007, 14u00 Prof. Koen De Bosschere Naam, Voornaam: Richting: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam en voornaam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor

Nadere informatie

Tentamen Computersystemen

Tentamen Computersystemen Tentamen Computersystemen baicosy06 2e jaar bachelor AI, 2e semester 24 september 2013 13u-15u IWO 4.04A (blauw), Academisch Medisch Centrum, Meidreef 29, Amsterdam ZuidOost Het is niet toegestaan de communicatie

Nadere informatie

Samenvatting Computer Architectuur 2006-2007

Samenvatting Computer Architectuur 2006-2007 Controletransferinstructies = Instructies die verandering brengen in de zuiver sequentiële uitvoering van de instructies. Ze doen dit door de instructiewijzer een andere waarde te geven. Ze kunnen met

Nadere informatie

Optimalisatie technieken

Optimalisatie technieken Things should be made as simple as possible, but not any simpler. Floatingpoint berekeningen Floatingpoint getallen kun je praktisch niet met elkaar vergelijken. De meeste embedded systemen hebben geen

Nadere informatie

Tentamen Computersystemen

Tentamen Computersystemen Tentamen Computersystemen baicosy06 2e jaar bachelor AI, 2e semester 23 september 2013 13u-15u IWO 4.04A (blauw), Academisch Medisch Centrum, Meidreef 29, Amsterdam ZuidOost Het is niet toegestaan communicatieapparatuur

Nadere informatie

Bachelor Kunstmatige Intelligentie

Bachelor Kunstmatige Intelligentie Computer Systemen baicosy06 Bachelor Kunstmatige Intelligentie Deeltentamen Datum: 25 september 2015 Tijdstip: 13u-15u Aantal pagina s (inclusief voorblad): 12 Aantal vragen: 6 VOORDAT U BEGINT Controleer

Nadere informatie

Examen Geavanceerde Computerarchitectuur

Examen Geavanceerde Computerarchitectuur Examen Geavanceerde Computerarchitectuur Academiejaar 2007-2008 Maandag 21 januari 2008, 14u00 Prof. dr. ir. L. Eeckhout Naam: Richting: Enkele opmerkingen vooraf: Vul eerst en vooral op ieder blad Uw

Nadere informatie

Stapelgeheugen. Processoren 6 maart 2012

Stapelgeheugen. Processoren 6 maart 2012 Stapelgeheugen Processoren 6 maart 2012 Programma van komende week 7 maart 8.45: extra vragenuur over HADES 13 maart 8.45: hoorcollege vervalt, maar werkcolleges vinden plaats. Stapelgeheugen Tanenbaum

Nadere informatie

Linux Assembly Uitwerkingen van de vragen en opdrachten

Linux Assembly Uitwerkingen van de vragen en opdrachten Linux Assembly Uitwerkingen van de vragen en opdrachten The choice of a GNU generation Hoofdstuk 3 1. (a) Een system call is een functie geleverd door de kernel (het operating system, een interface tussen

Nadere informatie

Computertechniek vorige examens

Computertechniek vorige examens Computertechniek vorige examens Examen 2009 Groep 1 1. Geef de 2 manieren waarop de adressen van de I/O-module in de adresruimte geïntegreerd kunnen zijn. (memory-mapped en isolated dus) 2. Wat is post-indexering?

Nadere informatie

Tentamen Computersystemen

Tentamen Computersystemen Tentamen Computersystemen baicosy6 2e jaar bachelor AI, 2e semester 21 oktober 213, 9u-11u OMHP D.9 vraag 1 Van een Single Cycle Harvard machine hebben de componenten de volgende propagation delay time:

Nadere informatie

Antwoorden zijn afgedrukt!!!!!!!

Antwoorden zijn afgedrukt!!!!!!! Computerorganisatie INF/TEL (233) februari 2, 9. 2.3 uur 8 bladzijden met 9 opgaven 3 bladzijden met documentatie Let op: Vul het tentamenbriefje volledig in (d.w.z. naam, studentnummer, naam vak, vakcode,

Nadere informatie

Proeftentamen in1211 Computersystemen I (Opm: de onderstreepte opgaven zijn geschikt voor de tussentoets)

Proeftentamen in1211 Computersystemen I (Opm: de onderstreepte opgaven zijn geschikt voor de tussentoets) TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Informatietechnologie en Systemen Afdeling ISA Basiseenheid PGS Proeftentamen in1211 Computersystemen I (Opm: de onderstreepte opgaven zijn geschikt voor de tussentoets)

Nadere informatie

Examen Geavanceerde Computerarchitectuur

Examen Geavanceerde Computerarchitectuur Examen Geavanceerde Computerarchitectuur Academiejaar 2006-2007 Dinsdag 16 januari 2007, 14u00 Prof. dr. ir. L. Eeckhout Richting: Enkele opmerkingen vooraf: Vul eerst en vooral op ieder blad Uw naam en

Nadere informatie

Studentnummer:... Opleiding:... a) Met welke term wordt het interface tussen software en hardware van een processor aangeduid?

Studentnummer:... Opleiding:... a) Met welke term wordt het interface tussen software en hardware van een processor aangeduid? Computerorganisatie (213110) Dinsdag 15 augustus 2000, 13.30 17.00 uur 7 bladzijden met 6 opgaven 3 bladzijden met documentatie Bij dit tentamen mag geen gebruik worden gemaakt van boeken, dictaten of

Nadere informatie

Proeftentamen Digitale technieken

Proeftentamen Digitale technieken Proeftentamen Digitale technieken André Deutz October 17, 2007 De opgaven kunnen uiteraard in willekeurige volgorde gemaakt worden geef heel duidelijk aan op welke opgave een antwoord gegegeven wordt.

Nadere informatie

Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek. Vakcode 5A050, 19 januari 2005, 14:00u-17:00u

Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek. Vakcode 5A050, 19 januari 2005, 14:00u-17:00u Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek Vakcode 5A050, 19 januari 2005, 14:00u-17:00u achternaam : voorletters : identiteitsnummer : opleiding : Tijdens dit tentamen is het gebruik

Nadere informatie

Wouter Geraedts Processen & Processoren

Wouter Geraedts Processen & Processoren FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Wouter Geraedts Overzicht Welkom op het werkcollege van Processen & Processoren! Gang van zaken Behandelen oefenopgaven w.geraedts@student.ru.nl

Nadere informatie

Proeftentamen in1211 Computersystemen I (NB de onderstreepte opgaven zijn geschikt voor de tussentoets)

Proeftentamen in1211 Computersystemen I (NB de onderstreepte opgaven zijn geschikt voor de tussentoets) TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Informatietechnologie en Systemen Afdeling ISA Basiseenheid PGS Proeftentamen in1211 Computersystemen I (NB de onderstreepte opgaven zijn geschikt voor de tussentoets)

Nadere informatie

Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek. Vakcode 5A050, 19 januari 2005, 14:00u-17:00u

Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek. Vakcode 5A050, 19 januari 2005, 14:00u-17:00u Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek Vakcode 5A050, 19 januari 2005, 14:00u-17:00u achternaam : voorletters : identiteitsnummer : opleiding : Tijdens dit tentamen is het gebruik

Nadere informatie

Beter, Sneller, Mooier. Processoren 12 januari 2015

Beter, Sneller, Mooier. Processoren 12 januari 2015 Beter, Sneller, Mooier Processoren 12 januari 2015 Beter! Sneller! Krachtigere CPU: maak instructies die meer doen Snellere CPU: pipeline, out-of-order execution Sneller RAM: cache meer mogelijkheden...

Nadere informatie

Een typisch programma in C en C++ bestaat uit een aantal onderdelen:

Een typisch programma in C en C++ bestaat uit een aantal onderdelen: Eerste stappen in C. Een typisch programma in C en C++ bestaat uit een aantal onderdelen: /* Alles wat op meerdere lijnen staat zoals hier is commentaar. */ // Dit is commentaar op 1 lijn. Geldig tot einde

Nadere informatie

scc =!F3.!F2 b) CD AB

scc =!F3.!F2 b) CD AB Computerarchitectuur en -organisatie (213030) Dinsdag 21 januari 2040, 13.30 17.00 uur 7 bladzijden met 8 opgaven 4 bladzijden met documentatie Let op: Vul het tentamenbriefje volledig in (d.w.z. naam,

Nadere informatie

Antwoorden vragen en opgaven Basismodule

Antwoorden vragen en opgaven Basismodule Antwoorden vragen en opgaven Basismodule Antwoorden van vragen en opgaven van hoofdstuk 1 1. Is elke combinatorische schakeling een digitale schakeling? Zo nee, waarom niet? Antwoord: Elke combinatorische

Nadere informatie

Groepen, ringen en velden

Groepen, ringen en velden Groepen, ringen en velden Groep Een groep G is een verzameling van elementen en een binaire operator met volgende eigenschappen: 1. closure (gesloten): als a en b tot G behoren, doet a b dat ook. 2. associativiteit:

Nadere informatie

Faculteit Elektrotechniek - Capaciteitsgroep ICS Tentamen Schakeltechniek. Vakcodes 5A010/5A050, 19 januari 2004, 9:00u-12:00u

Faculteit Elektrotechniek - Capaciteitsgroep ICS Tentamen Schakeltechniek. Vakcodes 5A010/5A050, 19 januari 2004, 9:00u-12:00u Faculteit Elektrotechniek - Capaciteitsgroep ICS Tentamen Schakeltechniek Vakcodes 5A010/5A050, 19 januari 2004, 9:00u-12:00u achternaam : voorletters : identiteitsnummer : opleiding : Tijdens dit tentamen

Nadere informatie

17 Operaties op bits. 17.1 Bitoperatoren en bitexpressies

17 Operaties op bits. 17.1 Bitoperatoren en bitexpressies 17 Operaties op bits In hoofdstuk 1 is gezegd dat C oorspronkelijk bedoeld was als systeemprogrammeertaal om het besturingssysteem UNIX te implementeren. Bij dit soort toepassingen komt het voor dat afzonderlijke

Nadere informatie

Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde

Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde http://particle.astro.ru.nl/goto.html?prog1415 1 Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde http://particle.astro.ru.nl/goto.html?prog1415 2 Alle studenten moeten op

Nadere informatie

Machine-Level Programming III: Procedures

Machine-Level Programming III: Procedures Machine-Level Programming III: Procedures Topics IA32 stack discipline Register saving conventions Creating pointers to local variables IA32 Region of memory managed with stack discipline Grows toward

Nadere informatie

Aritmetische instructies

Aritmetische instructies Aritmetische instructies 1/ Operatorgedeelte ALU = circuit dat 2 operandi (O1 en O2) als input heeft, en een resultaat en statusbits als output. Statusbits bevatten toestandsinformatie over de uitgevoerde

Nadere informatie

Deel 1: Arduino kennismaking. Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax,

Deel 1: Arduino kennismaking. Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax, Deel 1: Arduino kennismaking Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax, Wat is een microcontroller Wat is een microcontroller? Microcontroller = kleine dedicated computer. - Beperkt

Nadere informatie

Studentnummer:... Opleiding:...

Studentnummer:... Opleiding:... Computerorganisatie INF/TEL (233) februari 2, 9. 2.3 uur 8 bladzijden met 9 opgaven 3 bladzijden met documentatie Let op: Vul het tentamenbriefje volledig in (d.w.z. naam, studentnummer, naam vak, vakcode,

Nadere informatie

int main() { int m; m = power(2,3) /* berekent 2^3 en geeft de resultaat naar m terug */ }

int main() { int m; m = power(2,3) /* berekent 2^3 en geeft de resultaat naar m terug */ } 1 Functies ( ) voorbeeld: int power(int base, int n) int i, p; p = 1; for ( i=1, i

Nadere informatie

Tentamen Programmeren in C (EE1400)

Tentamen Programmeren in C (EE1400) TU Delft Tentamen Programmeren in C (EE1400) 3 feb. 2012, 9.00 12.00 Faculteit EWI - Zet op elk antwoordblad je naam en studienummer. - Beantwoord alle vragen zo nauwkeurig mogelijk. - Wanneer C code gevraagd

Nadere informatie

Examen besturingssystemen

Examen besturingssystemen Examen besturingssystemen Zaterdag 14 januari 2017, 8u30 Prof. Koen De Bosschere Richting: Naam: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor voorziene ruimte.

Nadere informatie

scc = b) CD AB

scc = b) CD AB Computerarchitectuur en -organisatie (213030) Dinsdag 21 januari 2040, 13.30 17.00 uur 7 bladzijden met 8 opgaven 4 bladzijden met documentatie Let op: Vul het tentamenbriefje volledig in (d.w.z. naam,

Nadere informatie

Een eenvoudig algoritme om permutaties te genereren

Een eenvoudig algoritme om permutaties te genereren Een eenvoudig algoritme om permutaties te genereren Daniel von Asmuth Inleiding Er zijn in de vakliteratuur verschillende manieren beschreven om alle permutaties van een verzameling te generen. De methoden

Nadere informatie

Deeltoets Digitale technieken

Deeltoets Digitale technieken Deeltoets Digitale technieken André Deutz 22 oktober, 2007 De opgaven kunnen uiteraard in een willekeurige volgorde gemaakt worden geef heel duidelijk aan op welke opgave een antwoord gegegeven wordt.

Nadere informatie

Instructies en blokken

Instructies en blokken Herhaling 1 Instructies en blokken Naar elke instructie staat een ; puntkomma Verschillende instructies worden door de accolades in een block samengevat. Een blok is het zelfde als een enkele instructie.

Nadere informatie

slides12.pdf December 14, 2001 1

slides12.pdf December 14, 2001 1 Onderwerpen Inleiding Algemeen 12 Getallen Getallen Representaties Rekenen Problemen Piet van Oostrum 12 dec 2001 INL/Alg-12 1 X INL/Alg-12 1 X Getallen Soorten getallen Wat is een getal? Experiment: met

Nadere informatie

Rekenen met cijfers en letters

Rekenen met cijfers en letters Rekenen met cijfers en letters Maerlant College Brielle 5 oktober 009 c Swier Garst - RGO Middelharnis Inhoudsopgave Rekenen met gehele getallen 7. De gehele getallen.....................................

Nadere informatie

Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde.

Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde. Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde http://particle.astro.ru.nl/goto.html?prog1213 1 Alle mensen moeten op blackboard ingeschreven zijn! 2 http://particle.astro.ru.nl/goto.html?prog1213 3 eindcijfer:

Nadere informatie

Zelftest TSO/E REXX. Document: n0167test.fm 25/01/2017. ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium

Zelftest TSO/E REXX. Document: n0167test.fm 25/01/2017. ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium Zelftest TSO/E REXX Document: n0167test.fm 25/01/2017 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST TSO/E REXX Deze test is een hulpmiddel

Nadere informatie

De key is een datastructuur van 31 bytes die er als volgt uitziet:

De key is een datastructuur van 31 bytes die er als volgt uitziet: 3. Oplossing Er wordt gebruik gemaakt van HMAC-SHA-512. Een MAC functie zoals deze heeft twee parameters: een key en een message. In hesperus is de key een combinatie van verschillende systeem-specifieke

Nadere informatie

Hoofdstuk 7. Computerarchitectuur

Hoofdstuk 7. Computerarchitectuur Hoofdstuk 7 Computerarchitectuur 1 controlebus CPU MEMORY I/O databus adresbus Figuur 71 Schematische opbouw van een computersysteem 8 Figuur 72 Een busverbinding Buslijn Out E A In Out E B In Out E C

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Memory management Assembler programmering

Computerarchitectuur en netwerken. Memory management Assembler programmering Computerarchitectuur en netwerken 2 Memory management Assembler programmering Lennart Herlaar 10 september 2018 Inhoud 1 Protectie: Hoe het O.S. programma s tegen elkaar kan beschermen modes memory management

Nadere informatie

Microcontrollers Week 4 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/

Microcontrollers Week 4 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/ Microcontrollers Week 4 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/2018-2019 Week 3 Lussen Ontdenderen Stack Parameteroverdracht 2 Wachtlussen In een programma willen

Nadere informatie

continue in een for, while of do lus herhaalt de lus vroegtijdig. De volgende herhaling wordt onmiddellijk begonnen.

continue in een for, while of do lus herhaalt de lus vroegtijdig. De volgende herhaling wordt onmiddellijk begonnen. Hoofdstuk 3: controlestructuren instructies en blokken Naar elke instructie staat een ; Instructies worden door de haakjes {} in een block samengevat. if else if ( expression) statement1; else statement2;

Nadere informatie

EE1400: Programmeren in C BSc. EE, 1e jaar, , 3e college

EE1400: Programmeren in C BSc. EE, 1e jaar, , 3e college EE1400: Programmeren in C BSc. EE, 1e jaar, 2012-201, e college Arjan van Genderen, Computer Engineering 4-12-2012 Delft University of Technology Challenge the future Hoorcollege Arrays, Pointers en Strings

Nadere informatie

Registers & Adressering. F. Rubben, ing 2008-2010

Registers & Adressering. F. Rubben, ing 2008-2010 Registers & Adressering, ing 2008-2010 Inhoud Leerstof tot nu toe Opbouw registers Benaming registers Opbouw data Verloop programma Leerstof tot nu toe: Bouw PLC Intern Extern fabrikanten Aansluiten I/O

Nadere informatie

Uitwerkingen Rekenen met cijfers en letters

Uitwerkingen Rekenen met cijfers en letters Uitwerkingen Rekenen met cijfers en letters Maerlant College Brielle 5 oktober 2009 c Swier Garst - RGO Middelharnis 2 Inhoudsopgave Rekenen met gehele getallen 7. De gehele getallen.....................................

Nadere informatie

Faculteit Elektrotechniek - Capaciteitsgroep ICS Tentamen Schakeltechniek. Vakcodes 5A010/5A050, 26 november 2003, 14:00u-17:00u

Faculteit Elektrotechniek - Capaciteitsgroep ICS Tentamen Schakeltechniek. Vakcodes 5A010/5A050, 26 november 2003, 14:00u-17:00u Faculteit Elektrotechniek - Capaciteitsgroep ICS Tentamen Schakeltechniek Vakcodes 5A010/5A050, 26 november 2003, 14:00u-17:00u achternaam : voorletters : identiteitsnummer : opleiding : Tijdens dit tentamen

Nadere informatie

Online c++ leren programmeren:

Online c++ leren programmeren: Online c++ leren programmeren: Inhoud 1)Waar vind ik een c++ compiler?... 2 2)Hoe start ik een programma in c++?... 2 3)Een eerste c++ programma:... 3 Een eerste programma schrijven:... 3 Mijn eerste programma

Nadere informatie

Als een PSD selecties bevat, deelt de lijn van het programma zich op met de verschillende antwoorden op het vraagstuk.

Als een PSD selecties bevat, deelt de lijn van het programma zich op met de verschillende antwoorden op het vraagstuk. HOOFDSTUK 3 3.1 Stapsgewijs programmeren In de vorige hoofdstukken zijn programmeertalen beschreven die imperatief zijn. is het stapsgewijs in code omschrijven wat een programma moet doen, net als een

Nadere informatie

Examen besturingssystemen

Examen besturingssystemen Examen besturingssystemen Zaterdag 9 januari 2016, 8u30 Prof. Koen De Bosschere Richting: Naam: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor voorziene ruimte.

Nadere informatie

Module 4 Hoofdstuk 1. Programmeertalen

Module 4 Hoofdstuk 1. Programmeertalen Module 4 Hoofdstuk 1 Programmeertalen Programmeertalen Een programmeertaal is een taal waarin de opdrachten worden geschreven die een computer moet uitvoeren Reeksen van die opdrachten of instructies vormen

Nadere informatie

COMP 4580 Computer Security

COMP 4580 Computer Security COMP 4580 Computer Security Software Security I Dr. Noman Mohammed Winter 2019 Including slides from: David Brumley & others! Software Security Software Lifecycle Requirements Design Implementation Testing

Nadere informatie

Deel 1: schriftelijk deel

Deel 1: schriftelijk deel Examen Computerarchitectuur en systeemsoftware Donderdag 15 januari 2009, namiddag Deel 1: schriftelijk deel Algemene bemerkingen: Het examen bestaat uit 2 delen. Dit zijn de vragen voor het eerste deel.

Nadere informatie

Tentamen Programmeren in C (EE1400)

Tentamen Programmeren in C (EE1400) TU Delft Faculteit EWI Tentamen Programmeren in C (EE1400) 28 jan 2011, 9.00 12.00 - Zet op elk antwoordblad je naam en studienummer. - Beantwoord alle vragen zo nauwkeurig mogelijk. - Wanneer C code gevraagd

Nadere informatie

Examen besturingssystemen

Examen besturingssystemen Examen besturingssystemen Vrijdag 11 januari 2008, 13u30 17u00 Prof. Koen De Bosschere Richting: Naam: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor voorziene

Nadere informatie

Geannoteerde uitwerking tentamen Processoren 30 Januari 2015

Geannoteerde uitwerking tentamen Processoren 30 Januari 2015 Geannoteerde uitwerking tentamen Processoren 30 Januari 2015 Aangezien het voor het volgende tentamen handig kan zijn om van het januaritentamen een uitwerking te kunnen bekijken, heb ik deze geannoteerde

Nadere informatie

Talstelsels, getalnotaties en Ascii code

Talstelsels, getalnotaties en Ascii code Talstelsels, getalnotaties en Ascii code 1 Algemeenheden Digitale systemen werken met nullen en enen omdat dit elektronisch gemakkelijke te verwezenlijken is. De transistor wordt in digitale systemen als

Nadere informatie

Tentamen Computerorganisatie 28 augustus 1998, uur. N.B.: Dit tentamen bestaat uit 30 opgaven Totaal aantal bladzijden: 11

Tentamen Computerorganisatie 28 augustus 1998, uur. N.B.: Dit tentamen bestaat uit 30 opgaven Totaal aantal bladzijden: 11 TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Informatietechnologie en Systemen Subfaculteit Technische Wiskunde en Informatica Werkeenheid Technische Informatica Tentamen Computerorganisatie 28 augustus 1998,

Nadere informatie

Java virtuele machine JVM

Java virtuele machine JVM Implementatie Java Java virtuele machine JVM Java programma vertaald naar byte code instructies Byte code instructies uitgevoerd door JVM JVM is processor architectuur kan in principe in hardware worden

Nadere informatie

Interne voorstelling. types en conversies. Binaire en andere talstelsels. Voorstelling van gegevens: bits en bytes

Interne voorstelling. types en conversies. Binaire en andere talstelsels. Voorstelling van gegevens: bits en bytes Interne voorstelling types en conversies Het geheugen wordt ingedeeld in een aantal gebieden van gelijke grootte. Een gebied van 8 bits noemt men een byte (nible een groep van bits). Een (computer)woord

Nadere informatie

Software Security III

Software Security III COMP 4580 Computer Security Software Security III Dr. Noman Mohammed Winter 2019 Including slides from: David Brumley & others! Outline Assembly Language Memory Layout Control Flow Hijacking Methods Buffer

Nadere informatie

Praktische Toets Computerarchitectuur

Praktische Toets Computerarchitectuur Praktische Toets Computerarchitectuur Oefentoets, december 2016 Examinator: dr. K. F. D. Rietveld De praktische toets is open boek. Echter zijn alleen het voorgeschreven tekstboek, of materiaal uitgeprint

Nadere informatie

Zelftest Programmeren in PL/I

Zelftest Programmeren in PL/I Zelftest Programmeren in PL/I Document: n0830test.fm 26/03/2012 ABIS Training & Consulting P.. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CNSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST PRGRAMMEREN IN PL/I m de voorkennis

Nadere informatie

Oefententamen 2. Tijd: 2 uur. Maximaal aantal punten: 30. Naam: Studentnummer:

Oefententamen 2. Tijd: 2 uur. Maximaal aantal punten: 30. Naam: Studentnummer: Oefententamen 2 C Naam: Studentnummer: Tijd: 2 uur Maximaal aantal punten: 30 Menselijke compiler (10 punten) 0. (1 punt) Stel, je haalt het tentamen als je tenminste een 5.5 gemiddeld hebt gehaald voor

Nadere informatie

Talstelsels en getalnotaties (oplmodel)

Talstelsels en getalnotaties (oplmodel) Talstelsels en getalnotaties (oplmodel) herhalingsvragen 1. Waarom werken computers binair? Omdat binaire computers veel makkelijker te maken is. De kans op fouten is ook veel kleiner. het spanningsverschil

Nadere informatie

Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek. Vakcode 5A050, 17 november 2004, 9:00u-12:00u

Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek. Vakcode 5A050, 17 november 2004, 9:00u-12:00u achternaam : voorletters : identiteitsnummer : opleiding : Tijdens dit tentamen is het gebruik van rekenmachine of computer niet toegestaan. Vul je antwoorden in op dit formulier. Je dient dit formulier

Nadere informatie

Assembly en Assemblers. Processoren 5 januari 2015

Assembly en Assemblers. Processoren 5 januari 2015 Assembly en Assemblers Processoren 5 januari 2015 Doel van vandaag Ik heb al losse eindjes over assembly verteld en een voorbeeldprogramma doorlopen. vandaag: algemeen + systematisch overzicht Programmeertalen

Nadere informatie

Uitwerking oefententamen Computerarchitectuur December 2016

Uitwerking oefententamen Computerarchitectuur December 2016 Uitwerking oefententamen Computerarchitectuur December 2016 I.a. De overall CPI kan worden berekend met de formule n IC i CPI Instruction count CPI i voor de ratio vullen we telkens de geven frequentie

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Memory management Assembler programmering

Computerarchitectuur en netwerken. Memory management Assembler programmering Computerarchitectuur en netwerken 2 Memory management Assembler programmering Lennart Herlaar 12 september 2016 Inhoud 1 Protectie: Hoe het O.S. programma s tegen elkaar kan beschermen modes memory management

Nadere informatie

De CPU in detail Hoe worden instruc4es uitgevoerd? Processoren 28 februari 2012

De CPU in detail Hoe worden instruc4es uitgevoerd? Processoren 28 februari 2012 De CPU in detail Hoe worden instruc4es uitgevoerd? Processoren 28 februari 2012 Tanenbaum hoofdstuk 2 von Neumann - architectuur. Tanenbaum, Structured Computer Organiza4on, FiMh Edi4on, 2006 Pearson Educa4on,

Nadere informatie

b) Geef het schema van een minimale realisatie met uitsluitend NANDs en inverters voor uitgang D.

b) Geef het schema van een minimale realisatie met uitsluitend NANDs en inverters voor uitgang D. Basisbegrippen Digitale Techniek (213001) 9 november 3000, 13.30 17.00 uur 8 bladzijden met 10 opgaven Aanwijzingen bij het maken van het tentamen: 1. Beantwoord de vragen uitsluitend op de aangegeven

Nadere informatie

computerarchitectuur antwoorden

computerarchitectuur antwoorden 2017 computerarchitectuur antwoorden F. Vonk versie 1 2-8-2017 inhoudsopgave hardware... - 3 - CPU... - 3 - bussen... - 4 - bridges... - 4 - RAM... - 4 - hardware architectuur... - 5 - Dit werk is gelicenseerd

Nadere informatie

7 Omzetten van Recursieve naar Iteratieve Algoritmen

7 Omzetten van Recursieve naar Iteratieve Algoritmen 7 Omzetten van Recursieve naar Iteratieve Algoritmen Het lijkt mogelijk om elke oplossings-algoritme, die vaak in eerste instantie recursief geformuleerd werd, om te zetten in een iteratieve algoritme

Nadere informatie

VOORBLAD SCHRIFTELIJKE TOETSEN

VOORBLAD SCHRIFTELIJKE TOETSEN Technology, Innovation & Society Delft VOORBLAD SCHRIFTELIJKE TOETSEN OPLEIDING TOETSCODE GROEP : ELEKTROTECHNIEK : GESPRG : EP11/EP12 TOETSDATUM : 07-02-2014 TIJD : 13.00 14.30 uur AANTAL PAGINA S (incl.

Nadere informatie

assembleertaal F. Vonk versie

assembleertaal F. Vonk versie 2017 assembleertaal F. Vonk versie 1 8-8-2017 inhoudsopgave 1. inleiding... - 3-2. Zeer Eenvoudige Processor v2 (ZEP2)... - 4-3. de code, simulator en geheugen... - 6-4. optellen... - 11-5. vermenigvuldigen...

Nadere informatie

Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde http://particle.astro.ru.nl/goto.html?prog1516

Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde http://particle.astro.ru.nl/goto.html?prog1516 Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde http://particle.astro.ru.nl/goto.html?prog1516 1 Jörg R. Hörandel Afdeling Sterrenkunde http://particle.astro.ru.nl/goto.html?prog1516 2 wiskunde om 8:45 in HG00.023

Nadere informatie

Lab Webdesign: Javascript 3 maart 2008

Lab Webdesign: Javascript 3 maart 2008 H5: OPERATORS In dit hoofdstuk zullen we het hebben over de operators (of ook wel: operatoren) in JavaScript waarmee allerlei rekenkundige en logische bewerkingen kunnen worden uitgevoerd. Daarbij zullen

Nadere informatie

4EE11 Project Programmeren voor W. College 2, , Blok D Tom Verhoeff, Software Engineering & Technology, TU/e

4EE11 Project Programmeren voor W. College 2, , Blok D Tom Verhoeff, Software Engineering & Technology, TU/e 4EE11 Project Programmeren voor W College 2, 2008 2009, Blok D Tom Verhoeff, Software Engineering & Technology, TU/e 1 Onderwerpen Terugblik Functies Organisatie (architectuur) van programma s Arrays Structuren

Nadere informatie

Wouter Geraedts Processen & Processoren

Wouter Geraedts Processen & Processoren FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Wouter Geraedts Overzicht Welkom op het 5 e werkcollege van Processen & Processoren! Uitwerkingen vorige opgavenserie Behandelen (oefen)opgaven

Nadere informatie

von-neumann-architectuur Opbouw van een CPU Processoren 1 december 2014

von-neumann-architectuur Opbouw van een CPU Processoren 1 december 2014 von-neumann-architectuur Opbouw van een CPU Processoren 1 december 2014 Herhaling: Booleaanse algebra (B = {0,1},., +, ) Elke Booleaanse functie f: B n B m kan met., +, geschreven worden Met Gates (electronische

Nadere informatie

HOOFDSTUK 3. Imperatief programmeren. 3.1 Stapsgewijs programmeren. 3.2 If Then Else. Module 4 Programmeren

HOOFDSTUK 3. Imperatief programmeren. 3.1 Stapsgewijs programmeren. 3.2 If Then Else. Module 4 Programmeren HOOFDSTUK 3 3.1 Stapsgewijs programmeren De programmeertalen die tot nu toe genoemd zijn, zijn imperatieve of procedurele programmeertalen. is het stapsgewijs in code omschrijven wat een programma moet

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken Toets 1 4 okt

Computerarchitectuur en netwerken Toets 1 4 okt 11.00 13.00 De open vragen moet je beantwoorden op tentamenpapier. De multiple-choice antwoorden moet je op het vragenblad invullen in de rechtervakjes en dat blad inleveren. Schrijf je naam, studentnummer

Nadere informatie

Examen besturingssystemen

Examen besturingssystemen Examen besturingssystemen Vrijdag 3 februari 2006, 9u 12u Prof. Koen De Bosschere Richting: Naam: Belangrijk 1. Vergeet niet uw naam te vermelden. 2. Schrijf de antwoorden in de daarvoor voorziene ruimte.

Nadere informatie

Examen Programmeren 2e Bachelor Elektrotechniek en Computerwetenschappen Faculteit Ingenieurswetenschappen Academiejaar juni, 2010

Examen Programmeren 2e Bachelor Elektrotechniek en Computerwetenschappen Faculteit Ingenieurswetenschappen Academiejaar juni, 2010 Examen Programmeren 2e Bachelor Elektrotechniek en Computerwetenschappen Faculteit Ingenieurswetenschappen Academiejaar 2009-2010 16 juni, 2010 **BELANGRIJK** 1. Schrijf je naam onderaan op elk blad. 2.

Nadere informatie

PROS1E1 Gestructureerd programmeren in C Dd/Kf/Bd

PROS1E1 Gestructureerd programmeren in C Dd/Kf/Bd Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Toekenning- en herhalingsopdrachten (for loop)... 2 2.1 De wet van Ohm... 3 2.2 De spaarrekening... 3 2.3 De transformator... 3 3 Keuze- en herhalingsopdrachten (if, switch,

Nadere informatie

In de 4som-puzzel kun je de gegeven sommen variëren. Nog zo eentje.

In de 4som-puzzel kun je de gegeven sommen variëren. Nog zo eentje. 4som kaart a In een 4som-puzzel moeten in vier hokjes getallen worden geschreven. Van de (horizontale) rijen en van de (verticale) kolommen is de som gegeven en ook van de diagonalen. Welke getallen moeten

Nadere informatie

Toets Digitale Systemen 01/06/2006, 8.45 10.30 uur

Toets Digitale Systemen 01/06/2006, 8.45 10.30 uur Toets igitale Systemen 0/06/2006, 8.45 0.30 uur e toets is open boek en bestaat uit 0 multiple-choice (MC) vragen en 3 open vragen. e MC-vragen dienen beantwoord te worden op het uitgereikte MC-formulier.

Nadere informatie

11011 Processor MMI Intro. Binaire representatie. Computer: Logische opbouw (Von Neumann) 3-input 1-hot detector.

11011 Processor MMI Intro. Binaire representatie. Computer: Logische opbouw (Von Neumann) 3-input 1-hot detector. NOT NOT NOT NOT NOT NOT 9-09-7 Intro MMI The Digital World 2 Peter van Kranenburg Vandaag: Terugblik vorige week Werking CPU Soorten instructies Werking CPU Cache Pipelining Digitale representatie Tekst

Nadere informatie

Code Optimization II September 26, 2007

Code Optimization II September 26, 2007 15-213 Code Optimization II September 26, 2007 Topics Machine Dependent Optimizations Understanding Processor Operations Branches and Branch Prediction class09.ppt 15-213 F 07 2 15-213: Intro to Computer

Nadere informatie

Datastructuren: stapels, rijen en binaire bomen

Datastructuren: stapels, rijen en binaire bomen Programmeermethoden Datastructuren: stapels, rijen en binaire bomen week 12: 23 27 november 2015 www.liacs.leidenuniv.nl/ kosterswa/pm/ 1 Inleiding In de informatica worden Abstracte DataTypen (ADT s)

Nadere informatie

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding OVERZICHT VAN HET PROGRAMMEREN Inleiding Als je leert programmeren lijkt het nogal overweldigend om die eerste stappen te doorworstelen. Er zijn dan ook heel wat programmeertalen (Java, Ruby, Python, Perl,

Nadere informatie