- enkel het gesproken woord geldt - TOESPRAAK VAN HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS

Transcriptie

1 - enkel het gesproken woord geldt - TOESPRAAK VAN HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Woensdag 4 mei 2016 TOESPRAAK OP DE NACHT VAN DE SOLIDAIRTEIT TE TORHOUT TER GELEGENHEID VAN 125 JAAR RERUM NOVARUM Geachte bestuursleden, mandatarissen, militanten en sympathisanten van Beweging.net West, Geachte directeurs en secretarissen van de partnerorganisaties, Beste genodigden, Dames en heren, beste vrienden, Mijn grootvader zou een week geleden 99 jaar geworden zijn. De viering van Rerum Novarum was ook voor hem een hoogdag en een jaarlijkse traditie. We hadden het samen vaak over de enorme vooruitgang die onze samenleving de voorbije eeuw heeft geboekt. Het startschot voor deze evoluties was de historische encycliek Rerum Novarum die 125 jaar geleden het begin van onze christelijke arbeidersbeweging inluidde. Grote omwentelingen en ontwikkelingen hebben zich sindsdien voorgedaan, er kwam verregaande democratisering en inspraak voor alle klassen en 1

2 standen. De samenleving van de 21 ste eeuw lijkt dan ook in weinig meer op de samenleving van het einde van de 19 e eeuw, toen de 2 e industriële revolutie door West- Europa trok. Mochten Paus Leo de 13 e of Jozef Cardijn vandaag bij ons zijn, zij zouden versteld staan van de enorme sociale vooruitgang die sinds hun tijd steeds hand in hand is gegaan met de economische groei. Dit is in grote mate te danken aan de onvermoeibare inzet en het niet aflatende engagement van de duizenden militanten van de christelijke arbeidersbeweging. En daar mogen we vandaag terecht trots op zijn. Maar de uitdagingen van vandaag zijn daarom niet minder complex, wel integendeel: een klasje vandaag is geen klasje van de vorige eeuw: de superdiversiteit van onze samenleving heeft haar weg naar onze schoolbanken gevonden. Dit vraagt om een modern, gediversifieerd en ambitieus onderwijslandschap dat toekomstkansen biedt aan álle kinderen, ongeacht hun afkomst. een loopbaan vandaag is geen loopbaan van de vorige eeuw: veel van onze ouders en grootouders waren al 2

3 voor hun 20 e aan het werk en hadden er tegen hun 60 e een volledige loopbaan opzitten. ouderenzorg vandaag is geen ouderenzorg van de vorige eeuw: vanaf 2025 heeft Europa de oudste bevolking ter wereld. Vlaanderen telde 10 jaar geleden zo n 750 honderdjarigen. In 2030 zullen dat er bijna zijn. Het zijn stuk voor stuk maatschappelijke uitdagingen die ons voor fundamentele keuzes plaatsen en ons de dwingende vraag stellen welke weg we willen inslaan. Wat ons betreft, hebben de basiswaarden van Rerum Novarum op dit punt niets aan relevantie ingeboet en blijven ze dan ook een uitstekend kompas bij deze keuzes. Het zijn de pijlers waarop wij ons toekomstig samenlevingsmodel willen uitbouwen. Vooreerst: Rechtvaardigheid Het is goed om te leven in Vlaanderen. Ons onderwijs is top. Onze leerkrachten ook. Onze gezondheidszorg is top. Onze artsen en verplegers ook. Onze ondersteuning voor wie werkloos wordt, werkt. Ons pensioensysteem geeft ons een geruststellende buffer voor de oude dag. 3

4 Ik wens dan ook van harte dat mijn kleinkinderen op de 175 ste Rerum Novarumviering hetzelfde kunnen zeggen. Om hierin te slagen zullen we met z n allen een rechtvaardige bijdrage moeten leveren. Rechtvaardigheid betekent dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen en dat àlle schouders bijdragen. Onder meer via inkomen uit arbeid maar ook via inkomen uit vermogen. De tweede pijler: Solidariteit Ouderen, alleenstaanden, vrouw of man, kwetsbare jongeren, mensen met een beperking,. Een samenleving die naam waardig zal inclusief zijn of zal niet zijn. Op deze Nacht van de solidariteit moeten we meer dan ooit benadrukken: wij laten niemand achter. Dit geldt evenzeer voor vluchtelingen of nieuwe Vlamingen die zich hier vestigen. Onze samenleving staat open voor ieder die respectvol in dialoog treedt met onze waarden, onze vrijheden, onze rechten én plichten. Ook de Vlaamse kinderbijslag weerspiegelt deze solidariteit. En als er hervormd wordt, dan moet dat gebeuren om jonge gezinnen te versterken én tegelijkertijd het risico op armoede te verkleinen. 4

5 Het versterken van de solidariteit moet een wezenskenmerk zijn van de samenleving van de toekomst. Solidariteit begint bij een klantgerichte en kwaliteitsvolle publieke dienstverlening, vlot toegankelijk voor iedereen, waar we ruimte laten aan het privaat non-profit initiatief. Scholen en zorginstellingen tonen dagelijks aan dat je mede dankzij de inbreng van talloze vrijwilligers een professionele dienstverlening kan aanbieden met een grote maatschappelijke return. De sociale beweging mag haar innoverende kracht op dit punt niet onderschatten. Tussen markt en staat ligt ruimte voor verenigingen, wijken en organisaties om op zoek te gaan naar nieuwe manieren om onze samenleving duurzamer en rechtvaardiger te maken. Jullie Bewegingsbazaar biedt alvast enkele inspirerende voorbeelden. De dagelijkse inzet van duizenden vrijwilligers zorgt daarbij voor een onbetaalbare gratis drijfkracht die door iedereen naar waarde geschat moet worden. Laat ons dus evolueren naar een echte deel-economie waar werkgevers, werknemers en middenveld samen welvaart creëren maar ook samen de vruchten plukken. 5

6 De derde pijler: menselijke waardigheid Wanneer we mensen vragen om langer te werken, dan doen we dat met respect voor de waardigheid van de werknemer. Met een correcte verloning, voldoende rust- en vakantietijden en een evenwichtige werkgezin verhouding. We vragen aan mensen dat ze langer werken, maar daar tegenover moet het recht staan om tijdelijk of op het einde van de loopbaan minder of deeltijds te werken. Op die manier blijft ook langer werken, werkbaar werken en blijven de ziektekosten binnen de perken. Dit is beter voor de werknemers, de werkgevers en overheid. Zo moeten we ook in de komende jaren samen nieuwe recepten vinden om onze loopbanen te organiseren. We mogen niet bang zijn van maatregelen die ons een grotere flexibiliteit geven over onze loopbaan zolang het een tweerichtingsverhaal is met baten voor werkgevers én werknemers. Beste vrienden, Mijn hart bloedt als ik zie hoe makkelijk holle slogans en stemmingmakerij het vandaag vaak halen van oprecht respect voor elkaars mening. 6

7 De recente gebeurtenissen hebben ons maatschappelijk weefsel onder druk gezet. De grote inzet van onze mensen zowel belangeloos als professioneel heeft dit echter moedig opgevangen: hulpdiensten, politie, brandweer, personeel van metro, luchthaven, medisch personeel, militairen, onderwijs en welzijn, Zij hebben zich in die moeilijke periode extra ingezet, met veel engagement en respect voor de acute noden van de getroffen slachtoffers en families. Zij zijn het levende bewijs van de veerkracht van onze samenleving. Net nu liggen verschillende hervormingen op tafel over het statuut en het pensioen van deze professionals, veelal in de publieke en non-profit sector. Deze mensen zijn van onschatbare waarde en verdienen bij elke verdere uitwerking van die hervormingen dan ook het nodige respect. Last but not least: de kracht van onze beweging Een mens wordt pas echt mens in relatie tot zijn medemens. Ons rijke verenigingsleven vormt het cement van de samenleving. Zij zijn het fijnmazige net, de bevoorrechte partner en tegelijkertijd het geweten van elke goed functionerende samenleving. Daarom is het sociaal overleg het uitgelezen model om structurele oplossingen te vinden voor nieuwe maatschappelijke uitdagingen. 7

8 We zijn er dan ook van overtuigd dat de vakbond hier ook in de toekomst meer dan nodig is; niet alleen om de belangen te verdedigen van de werknemers en werkzoekenden, maar ook om na te denken en een visie te ontwikkelen over de arbeidsmarkt van morgen en dit in goed overleg met werkgevers om gezamenlijk ons land vooruit te trekken. De arbeidsmarkt van de toekomst dient uitgewerkt te worden, in de eerste plaats door de sociale partners zelf. We staan voor belangrijke nieuwe tijden. Ik roep iedereen op om niet aan de zijlijn te gaan staan, zich niet te laten meeslepen in het spel van polarisatie, maar altijd opnieuw constructief in dialoog te gaan. Volwaardig sociaal overleg op basis van gelijkheid, respect en echte luisterbereidheid blijft de enige garantie voor duurzame maatschappelijke hervormingen en sociale vooruitgang. Beste vrienden, Ik hoop dat de onsterfelijke basiswaarden die Paus Leo de 13 e in zijn encycliek naar voor schoof een blijvende inspiratie mogen vormen voor de gerechtvaardigde strijd van de christelijke arbeidersbeweging. En dan doel ik niet meteen op zijn arbeidsethos Leo de 13 e bleef tot zijn 93ste op de 8

9 pauselijke troon zitten - maar wel op de rechtvaardigheid, solidariteit met de zwaksten, menselijke waardigheid en het sterke en veerkrachtige middenveld als duurzame motor voor sociale vooruitgang. Jullie talrijke aanwezigheid hier vanavond stemt mij alvast hoopvol. Proficiat! 9