Update Beleggingsvisie 2018 Klaar voor de verlenging?

Transcriptie

1 Update Beleggingsvisie 2018 Klaar voor de verlenging? Bob Homan, Manager Investment Office Grip op je Vermogen, 5 oktober 2018

2 Financiële markten 3 pijlers + sentiment Economie Sentiment Waardering Liquiditeit Bron: ING Investment Office

3 Dit zijn de zaken die de markten bezighouden en op korte termijn het sentiment bepalen

4 Wereldwijde groei nu op hoogste niveau sinds 2011, daarna vlak Veel landen groeien boven trend Groeiverwachtingen ING % 5.5% % +2,3% +1,8% +2,1% +1,7% +1,5% +1,0% +0,7% +0,1% +6,7% +6,7% +6,5% % 4.3% 3.5% 3.5% 3.6% 3.5% 3.2% 3.7% 3.9% 3.9% 53.4 (Aug 18) 3.8% 5.0% 4.5% 4.0% 3.5% 3.0% % % JP MORGAN Global PMI (COMPOSITE) BBP, constante prijzen (%JoJ) rechteras verwachting IMF Source: Thomson Reuters Datastream, IMF 1.5% Bronnen: Thomson Reuters Datastream, IMF, ING Investment Office, ING Economisch Bureau, 6 juli 2018

5 VS: veel ruis maar ondertussen draait de economie op volle toeren Inkoopmanagersindex productiesector op hoogste niveau sinds 2004! 6% VS ISM enquete 61.3 Index 62 VS: groei bbp en schuld in miljarden USD x 1, % 4.2% % % 56 2% 1% Risico! % % % Manufacturing Non-manufacturing groei BBP (%, geannualiseerd, linkeras) GDP (AR) : United States (RH Scale) FEDERAL DEBT - PUBLIC DEBT SECURITIES : United States (RH Scale)

6 Hoe staat het met de handelsoorlog? Kans op meer maatregelen door VS neemt toe

7 Mogelijke scenario s Hoe meer handelsmaatregelen Trump neemt, hoe meer last de VS ervan krijgt

8 Eurozone: na tegenvallende groei in Q2 lijkt bodem gezet Duitse ondernemers optimistischer ondanks handelsperikelen Inkoopmanagersindices eurozone 62 Duitsland IFO Index % % % % % % 52 Oct Nov Dec Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct MARKIT PMI: COMPOSITE - OUTPUT : Euro Zone MARKIT PMI: MANUFACTURING : Euro Zone MARKIT PMI: SERVICES - BUSINESS ACTIVITY : Euro Zone Headline Current conditions Business expectations BBP verandering JoJ % 0.0%

9 Niet vreemd dat groei iets afkoelt Veel (ontwikkelde) economieën draaien al op volle kracht 9

10 Italië: hervormingen noodzakelijk Groei blijft achter, uurlonen (veel) te hoog 180 bbp eurolanden sinds 2008 (geïndexeerd) Arbeidskosten per eenheid product eurolanden, geindexeerd per Ierland Duitsland Nederland Frankrijk Euroland Spanje Portugal Italië Duitsland Frankrijk Italie Portugal Spanje Griekenland Ierland Bron: Thomson Reuters Datastream, juni 2018

11 China: de belangrijkste en grootste opkomende markt neemt maatregelen Stimulering steunt economische groei. Inkoopmanagersindex veert op Financiële conditie index China 8.5% Groei bbp en inkoopmanagersindices % % % % % % bbp (% groei kwartaal, jaar op jaar) productiesector dienstensector 50

12 De markt weet prooien makkelijk te vinden Maar niet alle opkomende markten zijn gelijk

13 Centrale banken draaien de geldkraan langzaam iets verder dicht Minder geld is minder gunstig voor waarderingen Beleidsrente G4 landen 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% -1% Fed BoE BoJ ECB Bronnen: Thomson Reuters Datastream, Gavekal Data/Macrobond, september 2018

14 We verwachten hogere rentes aan het einde van het jaar Vlucht naar veilige havens zorgt voor tijdelijke daling 3.5% 10- jaarsrente Duitsland en VS 3.1% 3.25% 3.0% 2.5% 2.75% 2.0% 1.5% 1.0% 0.55% 1% 0.5% 0.4% 0.0% Dec 16 Mar 17 Jun 17 Sep 17 Dec 17 Mar 18 Jun 18 Sep 18 Dec 18 Mar 19 VS verwachting ING Duitsland verwachting ING Bronnen: Thomson Reuters Datastream, ING Investment Office, september 2018

15 Amerikaanse beleggers hebben weer keus. TINA is dead Voor het eerst sinds 2008 is rente op kortlopende staatsobligaties hoger dan dividend Dividend versus rente 6% 5% 4% 3% There is no alternative (TINA) gaat dus niet meer op 2% 1% VS 2-jaarsrente S&P 500 dividendrendement 0% Bron: Thomson Reuters Datastream, september 2018

16 Winstgroeiverwachtingen blijven sterk, ook voor 2019 Waardoor waardering aantrekkelijker is geworden 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% winstgroeiverwachtingen per kalenderjaar (IBES) 23.1% S&P % 7.9% Stoxx Europe % 15.8% MSCI World AC 9.8% 16.1% MSCI World 9.5% MSCI Asia ex-japan 12.5% 10.2% 38.6% MSCI Japan 4.0% 14.5% MSCI EM 11.8% % 10% 5% 0% waardering en risicopremie MSCI World AC k/w >12m gemiddeld Aandelen risicopremie (winstrendement minus reele obligatierente VS) gemiddeld 4.35% duur 14.8 goedkoop goedkoop 6.5 duur 16

17 Beleggerssentiment (VS) behoorlijk positief Sentiment particuliere beleggers VS Apr 18 May 18 Jun 18 Jul 18 Aug 18 Sep 18 Oct 18 US SENTIMENT SURVEY: AAII % BULLISH : United States US SENTIMENT SURVEY: AAII % BEARISH : United States % 6% 4% % 0 2% 0% -10-2% Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec 2018 Bulls-Bears Performance S&P 500 > 1 maand Source: Thomson Reuters Datastream -4%

18 Ondanks turbulentie lopen rendementen voor op schema Winst bij staatsobligaties verdwenen, opkomende markten onder druk Visie 2018 rendementen test visie t/m 25/09/2018 Wereldwijde aandelen* 6.0% 6.0% Wereldwijd Vastgoed 2.6% 3.0% ogrentende bedrijfsobligaties 0.6% 1.0% Obligaties opkomende markten -3.7% 0.0% Staatsobligaties -1.5% -0.4% Bedrijfsobligaties -2.0% -0.7% Benchmark rendementen * in lokale valuta -4% -2% 0% 2% 4% 6% Bronnen: Thomson Reuters Datastream, ING Investment Office, september 2018

19 Tactische assetallocatie Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika Europa Japan Opkomende markten Pacific (exclusief Japan) augustus septem ber - + Sectorallocatie aandelen Energie Basismaterialen Industriegoederen Duurzame consumentengoederen Dagelijkse consumentengoederen Gezondheidszorg Financiële waarden Informatietechnologie Telecommunicatie Nutsbedrijven Allocatie obligaties Staatsobligaties Bedrijfsobligaties Hoogrentende bedrijfsobligaties Opkomende markten + Bron: ING Investment Office

20 Piek tech? Technologiesector domineert als nooit te voren 20

21 Disclaimer Deze beleggingsaanbeveling is uitgebracht en voor het eerst verspreid op 17 september 2018, 15 uur door het ING Investment Office, onderdeel van ING Bank N.V. Voor het opstellen van deze beleggingsaanbeveling is gebruik gemaakt van de volgende wezenlijke informatiebronnen: S&P Capital IQ, Bloomberg, CreditSights, Oddo Securities, Standard & Poor s, Thomson Reuters Datastream, Moody s, Fitch, UBS Neo, Reuters Metastock en/of Sustainalytics. Deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd op de volgende waarderingsgrondslagen, methoden en aannames: koerswinstverhouding, koersboekwaardeverhouding en/of net asset value (NAV). Voor deze beleggingsaanbeveling zijn geen beschermde modellen gebruikt. Een beschrijving van het ING-beleid ten aanzien van informatiebarrières en belangenverstrengeling kunt u hier vinden. Tenzij anders vermeld, zal ING Bank N.V. de beleggingsaanbeveling niet actualiseren. Ontwikkelingen die zich na het opstellen van deze beleggingsaanbeveling hebben voorgedaan, kunnen van invloed zijn op de juistheid van de aannames waarop deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd. Beleggingsaanbevelingen worden over het algemeen 2 tot 4 keer per jaar herzien. Deze beleggingsaanbeveling behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren en vormt geen uitnodiging tot het aangaan van welke overeenkomst of verbintenis dan ook. Deze beleggingsaanbeveling is gebaseerd op aannames en vormt geen garantie voor een bepaalde ontwikkeling of resultaat. Aan deze beleggingsaanbeveling kunnen geen rechten worden ontleend. Beslissingen op basis van deze beleggingsaanbeveling zijn voor uw eigen rekening en risico. Noch ING Bank N.V. noch ING Groep N.V. noch enige andere rechtspersoon die tot de ING Groep behoort, aanvaardt aansprakelijkheid voor enige schade in welke mate dan ook die voortvloeit uit het gebruik van bovenstaande beleggingsaanbeveling of de daarin opgenomen informatie. Beleggen brengt risico s met zich mee. U kunt uw inleg of een deel ervan verliezen. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. ING Bank N.V. is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934, respectievelijk de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, en evenmin in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika (hierna tezamen: Amerikaanse beleggingswetgeving ). Deze beleggingsaanbeveling is niet gericht tot en niet bestemd voor U.S. Persons in de zin van de Amerikaanse beleggingswetgeving. Kopieën hiervan mogen niet worden verzonden of worden meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan U.S. Persons. ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr Amsterdam en staat onder toezicht van Autoriteit Financiële Markten AFM. ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V. Alle rechten voorbehouden. Deze beleggingsaanbeveling mag niet worden verveelvoudigd, gekopieerd, gepubliceerd, opgeslagen, aangepast of gebruikt in welke vorm dan ook, online of offline, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ING Bank N.V ING Bank N.V., Amsterdam.