REGIONALE ARBEIDSMARKTRAPPORTAGES PRIMAIR ONDERWIJS Regio Noordwest Veluwe. januari 2014

Transcriptie

1 ARBEIDSMARKTPLATFORM PO. Van en voor werkgevers en werknemers REGIONALE ARBEIDSMARKTRAPPORTAGES PRIMAIR ONDERWIJS 2013 Regio Noordwest Veluwe januari Arbeidsmarktplatform Primair Onderwijs

2 Het CAOP is het kennis- en dienstencentrum op het gebied van arbeidszaken en arbeidsmarktvraagstukken in het publieke domein. CAOP Research & Europa is het onderzoeks- en adviesteam van het CAOP op het gebied van arbeidsmarktvraagstukken in de publieke sector in Nederland en op Europees gebied. Cas van Andel MSc Deborah van den Berg MSc Dr. Gerard van Essen Ellen Harsma MSc Angelique Rijsdijk BSc CAOP Research & Europa, in opdracht van het Arbeidsmarktplatform PO, januari 2014 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, CD, internet of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

3 Regionale arbeidsmarktanalyse primair onderwijs 2013 REGIO NOORDWEST VELUWE Ontwikkeling aantal leerlingen ,4% Prognose aantal leerlingen ,9% CHRISTELIJKE HOGESCHOOL WINDESHEIM 159 Ontwikkeling werkgelegenheid (fte) Gerealiseerd Benodigd excl. Bapo Aantal pabo-gediplomeerden op instellingsniveau 2012 KATHOLIEKE PABO ZWOLLE SAXION HOGESCHOOL DIRECTIE Samenstelling personeelsbestand 65% 35% GEMIDDELDE LEEFTIJD: 52,7 Jaar Functiemix basisonderwijs LA LB LC overig ONDERWIJZEND PERSONEEL 18% 2013 DOELSTELLING 2014 NOORDWEST VELUWE 82% GEMIDDELDE LEEFTIJD: 43,7 Jaar 2013 DOELSTELLING STEDEN- DRIEHOEK % ONDERSTEUNEND PERSONEEL 27% 73% GEMIDDELDE LEEFTIJD: 44,9 Jaar IN TOTAAL ZIJN ER 22 REGIONALE ARBEIDSMARKTANALYSES BESCHIKBAAR. DE RAPPORTAGES ZIJN OPGESTELD DOOR CAOP RESEARCH IN OPDRACHT VAN HET ARBEIDSMARKTPLATFORM PO EN ZIJN TE DOWNLOADEN OP

4 Regionale arbeidsmarktrapportages primair onderwijs 2013 Noordwest Veluwe

5 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING Opzet LEERLINGEN Leerlingaantallen Kenmerken WERKGELEGENHEID Werkgelegenheid Samenstelling personeelsbestand AANBOD VAN PERSONEEL Gediplomeerden pabo Gediplomeerden SEN VERWACHTINGEN VOOR DE TOEKOMST Prognose aantal leerlingen Prognose werkgelegenheid Prognose onvervulde vraag BIJLAGE 1 REGIO-INDELING BIJLAGE 2 - LEERLINGEN BIJLAGE 3 WERKGELEGENHEID BIJLAGE 4 VERWACHTINGEN VOOR DE TOEKOMST BIJLAGE 5 AANVULLENDE INFORMATIE... 26

6 1 INLEIDING De arbeidsmarkt voor het primair onderwijs is sterk in beweging. Demografische, politieke en maatschappelijke ontwikkelingen die de sector raken, beïnvloeden zowel de omvang van de arbeidsmarkt als het karakter hiervan. De arbeidsmarkt in het primair onderwijs is ook een regionale arbeidsmarkt. Dit betekent dat er tussen (en binnen) regio s verschillen kunnen zijn in onder meer de ontwikkeling van het aantal leerlingen, het aanbod van de lerarenopleidingen en de vraag naar leraren. Dit vraagt vaak om regio-specifieke maatregelen. Om als sector goed in te kunnen spelen op regionale ontwikkelingen, is het van belang een helder beeld te hebben van de huidige en verwachte arbeidsmarkt in de verschillende regio s. Om die reden heeft het Arbeidsmarktplatform PO regionale arbeidsmarktanalyses voor het primair onderwijs op laten stellen. In deze analyses worden de huidige en toekomstige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt op regionaal niveau beschreven. De regionale arbeidsmarktanalyses kunnen nationale en regionale beleidsmakers, sociale partners, samenwerkingsverbanden, maar ook individuele scholen en besturen ondersteunen bij het formuleren van beleid en daaraan gerelateerde activiteiten. De rapportage die nu voor u ligt, bevat gegevens over de regio Noordwest Veluwe. In bijlage 1 kunt u nalezen welke gemeenten onder deze regio vallen. 1.1 Opzet In de regionale arbeidsmarktanalyses worden de huidige en toekomstige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor het primair onderwijs beschreven. Om trends goed inzichtelijk te maken, worden de gegevens zoveel mogelijk grafisch weergegeven. De onderliggende cijfers worden in de bijlage opgenomen. De gegevens hebben betrekking op het primair onderwijs, tenzij anders wordt aangegeven. In de rapportages komen de volgende onderwerpen aan bod: leerlingen (ontwikkeling aantal leerlingen en kenmerken van leerlingen) werkgelegenheid (ontwikkeling werkgelegenheid, kenmerken personeel, functiemix) gediplomeerden lerarenopleidingen (ontwikkeling aantal gediplomeerden) prognoses (ontwikkeling aantal leerlingen, werkgelegenheid en onvervulde vraag) De regionale arbeidsmarktanalyses worden opgesteld op basis van reeds beschikbare informatie, waaronder informatie afkomstig van DUO, Stamos en de Vereniging Hogescholen. De prognoses in hoofdstuk 5 zijn beschikbaar gesteld door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In bijlage 5 van dit rapport is een overzicht opgenomen met aanvullend te raadplegen informatiebronnen. In totaal zijn er 22 regionale arbeidsmarktanalyses beschikbaar, waarvan vier rapportages betrekking hebben op de G4. Elk van de rapportages bestaat uit een RPA-

7 regio of uit een bundeling van (meerdere) RPA-regio s. 1 Bij deze bundeling is zoveel mogelijk aangesloten bij de bestaande samenwerkingsverbanden. Gezamenlijk hebben de rapportages een landelijke dekking. 1 Een RPA is een regionaal samenwerkingsorgaan op het terrein van de arbeidsmarkt en is opgebouwd uit gemeenten. In 2002 zijn 34 RPA-gebieden afgeleid uit de 131 werkgebieden van de CWI's. De RPA-indeling is landelijk dekkend en vervangt met ingang van 2002 de eerder gebruikte RBA-indeling. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Noordwest Veluwe 3

8 2 LEERLINGEN Dit hoofdstuk gaat in op de ontwikkeling van het aantal leerlingen in het primair onderwijs in de regio Noordwest Veluwe. Het aantal (gewichten)leerlingen is een belangrijke indicator voor de omvang van de onderwijsarbeidsmarkt. De vraag naar onderwijspersoneel wordt voornamelijk bepaald door het aantal leerlingen, de uitstroom van zittend personeel en personeel dat van functie wisselt. Bovendien is de bekostiging van scholen in belangrijke mate afhankelijk van het aantal leerlingen. Naast de ontwikkeling van het aantal leerlingen, gaat dit hoofdstuk in op de kenmerken van deze leerlingen. Meer specifiek betekent dit dat wordt ingegaan op het aandeel gewichtenleerlingen en het aandeel zorgleerlingen, een belangrijke indicator voor passend onderwijs. In bijlage 2 zijn aanvullende gegevens over het aantal leerlingen in het primair onderwijs na te lezen. 2.1 Leerlingaantallen Stand van zaken 2013 Figuur 1 Aantal leerlingen primair onderwijs Noordwest-Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Toelichting In de regio Noordwest Veluwe zijn in leerlingen. Het merendeel van deze leerlingen, , krijgt onderwijs in de Stedendriehoek. Noordwest Veluwe telt in leerlingen. Dat is respectievelijk 2,6% en 1,1% van het totaal aantal leerlingen in het primair onderwijs in Nederland. 2 Bron: Etalagebestanden leerlingen primair onderwijs , Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober De gegevens zijn gebaseerd op de 1-cijfer definities. De gegevens uit 2013 zijn gebaseerd op voorlopig vastgestelde cijfers. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Noordwest Veluwe 4

9 2.1.2 Ontwikkeling Figuur 2 Procentuele ontwikkeling aantal leerlingen primair onderwijs Toelichting Tussen 2009 en 2013 is het leerlingaantal in zowel Noordwest Veluwe als in de Stedendriehoek afgenomen. In Noordwest Veluwe is in 2013 het aantal leerlingen met 3,8% gedaald ten opzichte van 2009, in de Stedendriehoek is in deze periode sprake van 6,0% krimp. De Stedendriehoek kent hiermee een sterkere krimp dan de landelijke leerlingdaling van 4,4%. 2.2 Kenmerken Gewichtenleerlingen De gewichtenregeling bepaalt hoeveel geld een basisschool krijgt om onderwijsachterstanden weg te werken. Dit gebeurt op basis van het opleidingsniveau van de ouders en het postcodegebied van de school. Er zijn verschillende gewichten onderscheiden: 0.3 voor leerlingen van ouders die maximaal lbo/vbo hebben genoten en 1.2 voor leerlingen, waarvan één ouder maximaal lbo/vbo heeft gevolgd en de andere maximaal basisonderwijs. De duiding 0.0 geldt voor leerlingen die, op basis van de scholing van hun ouders, op voorhand niet als achterstandsleerling worden gezien. Heeft een leerling het gewicht 0.3 of 1.2, dan krijgt de school extra middelen voor het wegwerken van onderwijsachterstanden. Deze middelen zijn onderdeel van de lumpsum. Een basisschool krijgt daarnaast extra middelen per achterstandsleerling als de school in een impulsgebied staat. Een impulsgebied is een postcodegebied met relatief veel huishoudens met een laag inkomen of een uitkering. 3 Bron: Etalagebestanden leerlingen primair onderwijs , Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober van het betreffende jaar. De gegevens zijn gebaseerd op de 1-cijfer definities. De gegevens uit 2013 zijn gebaseerd op voorlopig vastgestelde cijfers. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Noordwest Veluwe 5

10 In bijlage 2 zijn aanvullende gegevens over gewichtenleerlingen na te lezen. Tabel 1 Aandeel gewichtenleerlingen basisonderwijs 2013, in % Noordwest Veluwe 88,2 8,8 3,0 Stedendriehoek 90,5 5,8 3,7 Totaal regio 89,8 6,7 3,5 Nederland 89,1 5,9 5,0 Toelichting In Noordwest Veluwe is het aandeel gewichtenleerlingen iets groter dan het landelijk gemiddelde. Vooral het aandeel 0.3 gewichtenleerlingen in Noordwest Veluwe is groter dan het landelijk gemiddelde (8,8% versus 5,9%). Het aandeel 1.2 gewichtenleerlingen is in zowel Noordwest Veluwe als in Stedendriehoek kleiner dan het landelijk gemiddelde (Noordwest Veluwe 3% en Stedendriehoek 3,7% versus 5% landelijk) Passend onderwijs Per 1 augustus 2014 komt er een nieuw stelsel voor passend onderwijs. Dit stelsel verplicht scholen een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen. Om dit te realiseren, gaan scholen samenwerken in regionale samenwerkingsverbanden. In deze samenwerkingsverbanden werken het regulier en speciaal onderwijs (cluster 3 en 4) samen. 5 In bijlage 2 zijn aanvullende gegevens over passend onderwijs na te lezen. Figuur 3 Aandeel leerlingen cluster 3 en 4 in het primair onderwijs ,0 % 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland 4 Bron: Etalagebestanden leerlingen primair onderwijs 2013, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober De gegevens zijn gebaseerd op de 1-cijfer WPO definitie. De gegevens zijn gebaseerd op voorlopig vastgestelde cijfers. 5 Cluster 3 is het onderwijs aan kinderen met een verstandelijke, lichamelijke of meervoudige handicap en voor langdurig zieke kinderen. Cluster 4 is onderwijs voor kinderen met ernstige gedrags- of psychiatrische stoornissen. 6 Bron: Etalagebestanden leerlingen primair onderwijs 2013, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober De gegevens zijn gebaseerd op de 1-cijfer definities. De gegevens zijn gebaseerd op voorlopig vastgestelde cijfers. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Noordwest Veluwe 6

11 Toelichting Zowel in Noordwest Veluwe als in de Stedendriehoek is het aandeel leerlingen cluster 3 en 4 groter dan het landelijk gemiddelde (respectievelijk 5,9% en 5,8% versus 3,9%). Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Noordwest Veluwe 7

12 3 WERKGELEGENHEID De werkgelegenheid in het primair onderwijs in Nederland is tussen 2008 en 2012 gedaald. 7 Wel zijn er tussen de regio s verschillen in de mate waarin de werkgelegenheid is afgenomen. Dit hoofdstuk bevat gegevens over de ontwikkeling van de werkgelegenheid in het primair onderwijs in de regio Noordwest Veluwe. Alle werkgelegenheidsgegevens hebben betrekking op het totale personeelsbestand en worden weergegeven in aantallen fte, tenzij anders is aangegeven. Naast de procentuele ontwikkeling van de werkgelegenheid, bevat dit hoofdstuk eveneens gegevens over de samenstelling van het personeelsbestand. In bijlage 3 zijn aanvullende gegevens over de werkgelegenheid in het primair onderwijs na te lezen. 3.1 Werkgelegenheid Figuur 4 Procentuele ontwikkeling werkgelegenheid primair onderwijs Toelichting In Noordwest Veluwe is de werkgelegenheid met 4,7% gedaald ten opzichte van Dit is een minder sterke daling dan in Nederland, waar de werkgelegenheid gemiddeld 7 Bron: Stamos.nl 8 Bron: Etalagebestand personeelsgegevens primair onderwijs 2012, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober Het bestand bestaat uit de reguliere formatie. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Noordwest Veluwe 8

13 met 5,8% is gedaald. In de Stedendriehoek is de werkgelegenheid in dezelfde periode sterker gedaald dan het landelijk gemiddelde, namelijk met 10,2%. In 2012 komt de werkgelegenheid in Stedendriehoek uit op 2,4% van de totale werkgelegenheid in het primair onderwijs. Dat komt neer op fte. In Noordwest- Veluwe gaat het om 1% (1.269 fte) van de totale werkgelegenheid in de sector. 3.2 Samenstelling personeelsbestand Man/vrouw verhouding Figuur 5 Man/vrouw verhouding personeel primair onderwijs naar functie directie onderwijzend ondersteunend vrouw 35% man 65% vrouw 82% man 18% vrouw 73% man 27% Toelichting Onder het onderwijzend en ondersteunend personeel zijn in de regio Noordwest Veluwe beduidend meer vrouwen dan mannen werkzaam (respectievelijk 82% versus 18% en 73% versus 27%). Dit beeld komt overeen met de algemene man/vrouw verhouding in Nederland. In heel Nederland bestaat het onderwijzend personeel namelijk uit 18% man en 82% vrouw en het ondersteunend personeel uit 26% man en 74% vrouw. In de regio Noordwest Veluwe zijn onder het directiepersoneel meer mannen dan vrouwen werkzaam (65% versus 35%). Verhoudingsgewijs is het aandeel mannen onder het directiepersoneel groter dan het landelijk gemiddelde, waar 57% man is en 43% vrouw. 9 Bron: Etalagebestand personeelsgegevens primair onderwijs 2012, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober Het bestand bestaat uit de reguliere formatie. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Noordwest Veluwe 9

14 3.2.2 Leeftijdsverdeling Figuur 6 Leeftijdsverdeling personeel primair onderwijs % < 25 jaar jaar jaar jaar 10 > 55 jaar 5 0 Regio Noordwest Veluwe Nederland Toelichting In de regio Noordwest Veluwe is het grootste aandeel personeel tussen de 45 en 55 jaar, gevolgd door het aandeel 25 tot 35 jarigen en het aandeel 55-plussers (respectievelijk 26%, 26% en 25%). Dit is vergelijkbaar met het landelijke beeld. De gemiddelde leeftijden naar functie in Noordwest Veluwe en de Stedendriehoek wijken niet veel af van de gemiddelde leeftijden in Nederland. Tabel 2 Gemiddelde leeftijd personeel primair onderwijs naar functie Directie Onderwijzend Ondersteunend Noordwest Veluwe 52,3 42,7 44,7 Stedendriehoek 53,0 44,7 45,0 Totaal regio 52,7 43,7 44,9 Nederland 52,4 43,7 45,7 10 Bron: Etalagebestand personeelsgegevens primair onderwijs 2012, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober Het bestand bestaat uit de reguliere formatie. 11 Bron: Etalagebestand personeelsgegevens primair onderwijs 2012, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober Het bestand bestaat uit de reguliere formatie.

15 3.2.3 Aanstellingsomvang Figuur 7 Aanstellingsomvang personeel primair onderwijs (in personen) % > 0.8 fte fte fte Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Toelichting In vergelijking met Nederland werkt in de regio Noordwest Veluwe een groter aandeel van het onderwijspersoneel in een kleine deeltijdbaan (tot 0.5 fte). Dit is vooral toe te schrijven aan het gebied Noordwest Veluwe, waar 35% van het personeel in een kleine baan werkt (tegenover 25% in Nederland). In de Stedendriehoek is de aanstellingsomvang vergelijkbaar met het landelijke beeld Functiemix De functiemix is de verdeling van leraren (in fte) over de verschillende salarisschalen. Schoolbesturen krijgen extra middelen van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om leraren promotie te kunnen geven naar hogere leraarsfuncties. Deze maatregel wordt aangeduid als de versterking van de functiemix. In figuur 8 worden de functiemixgemiddelden in het basisonderwijs per regio weergegeven. Deze gemiddelden worden afgezet tegen de doelstelling. In de bijlage zijn de functiemixgemiddelden voor het speciaal (basis)onderwijs opgenomen. 12 Bron: Etalagebestand personeelsgegevens primair onderwijs 2012, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober Het bestand bestaat uit de reguliere formatie.

16 Figuur 8 Functiemix leraren basisonderwijs 2013: aandeel leraren per salarisschaal 13 Stedendriehoek % Doelstelling 2014 LA LB LC Noordwest Veluwe Doelstelling Toelichting In de Stedendriehoek is het aandeel leraren (in fte) in de salarisschaal LA het grootst (79%). Om de doelstelling voor 2014 te halen, moet dit aandeel nog sterk krimpen. Hiervoor moet ook het aandeel leraren in de salarisschalen LB en LC sterk groeien. Ook Noordwest Veluwe heeft de doelstelling voor 2014 nog niet behaald. Ook hier dient de salarisschaal LA (79,6%) sterk te krimpen, terwijl het aandeel leraren in LB en LC zal moeten groeien. 13 Bron: functiemix.minocw.nl Toelichting: 2013 betreft een voorlopige meting met afwijkende peildata: 1 maart Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 12

17 3.2.5 BAPO De BAPO regeling (Bevordering Arbeid Participatie Onderwijspersoneel) heeft ten doel het voor ouder wordend onderwijspersoneel aantrekkelijk te maken om aan het arbeidsproces te blijven deelnemen, door taakvermindering c.q. taakverlichting. Figuur 9 Aandeel BAPO-gebruik als percentage van de werkgelegenheid ,5 % 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Toelichting In Noordwest Veluwe komt het aandeel BAPO-gebruik als percentage van de werkgelegenheid in de regio uit op 3,6%. Dit is kleiner dan het aandeel BAPO-gebruik in Nederland (3,9%). In de Stedendriehoek is het aandeel BAPO-gebruik van de werkgelegenheid groter dan in Nederland (4,2%). 14 Bron: CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 13

18 4 AANBOD VAN PERSONEEL In dit hoofdstuk wordt het potentiële aanbod van onderwijzend personeel in het primair onderwijs in de nabije omgeving van regio Noordwest Veluwe uiteengezet. 15 De focus ligt hierbij op het aantal afgestudeerden van de pedagogische academie voor het basisonderwijs (pabo) en afgestudeerden van de opleiding Special Educational Needs (SEN). 16 Een pabo-diploma geeft een onderwijsbevoegdheid voor het basisonderwijs. Voor het speciaal onderwijs is eveneens een onderwijsbevoegdheid voor het basisonderwijs nodig. Deze bevoegdheid wordt vaak aangevuld met een aparte opleiding voor het speciaal onderwijs, zoals de opleiding Special Educational Needs. 4.1 Gediplomeerden pabo Tabel 3 Ontwikkeling aantal pabo-gediplomeerden Hogescholen Christelijke Hogeschool Windesheim Katholieke pabo Zwolle Saxion Hogeschool Totaal Toelichting In de nabije omgeving van de regio Noordwest Veluwe hebben in pabostudenten hun diploma gekregen, dat is ruim 12% van alle pabo-gediplomeerden in Nederland. Het aantal studenten dat een diploma behaalde fluctueerde in de periode , maar per saldo is het aantal gediplomeerden nagenoeg gelijk gebleven. Het aantal gediplomeerden is in totaal met 1,4% afgenomen. Hiermee wijkt de ontwikkeling in deze regio in positieve zin af van de landelijke ontwikkeling. In heel Nederland daalde het aantal gediplomeerden met 23,3%. 15 Er zijn ook andere mogelijkheden om in te stromen op de onderwijsarbeidsmarkt, zoals instroom vanuit de stille reserve. 16 Niet alle regio s hebben een opleiding SEN in de omgeving, indien hier sprake van is worden enkel de gegevens over de pabo-gediplomeerden weergegeven. 17 Bron: Stamos.nl. De gegevens zijn weergegeven op instellingsniveau. Dit houdt in dat er geen onderscheid kan worden gemaakt tussen de verschillende vestigingen (indien van toepassing). Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 14

19 4.2 Gediplomeerden SEN Tabel 4 Ontwikkeling aantal gediplomeerden Special Educational Needs Hogescholen Christelijke Hogeschool Windesheim Toelichting In de nabije omgeving van de regio Noordwest Veluwe hebben in SENstudenten hun diploma gekregen. Dit zijn er minder dan in 2008 het geval was. Het aantal gediplomeerden in de nabije omgeving van deze regio beslaat 18% van alle SENgediplomeerden in Nederland in Bron: Stamos.nl. De gegevens zijn weergegeven op instellingsniveau. Dit houdt in dat er geen onderscheid kan worden gemaakt tussen de verschillende vestigingen (indien van toepassing). Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 15

20 5 VERWACHTINGEN VOOR DE TOEKOMST In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de vraag hoe de arbeidsmarkt voor het primair onderwijs zich naar verwachting zal ontwikkelen. Omdat de werkgelegenheid in de sector afhankelijk is van het aantal leerlingen, wordt eerst een prognose gegeven van de ontwikkeling van het aantal leerlingen in de regio. Daarna worden de prognose van de werkgelegenheid en de prognose van de onvervulde vraag tot 2017 uiteengezet. De onvervulde vraag wordt bepaald door de mate waarin de instroom (aanbod) niet kan voorzien in de vraag. 19 In bijlage 4 zijn aanvullende gegevens over de toekomstverwachtingen voor het primair onderwijs na te lezen. 5.1 Prognose aantal leerlingen Figuur 10 Prognose procentuele ontwikkeling aantal leerlingen primair onderwijs Toelichting De verwachting voor stelt dat het leerlingaantal zowel in Noordwest Veluwe en de Stedendriehoek verder zal afnemen, respectievelijk met 5,3% en 6,1%. Dit is in beide gevallen een sterkere krimp dan de verwachte leerlingdaling in Nederland (3,8%). 19 In De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel wordt de ontwikkeling van onvervulde vraag gepresenteerd als optelling van de onvervulde vraag onder directeuren en leraren. In dit rapport wordt hierbij aangesloten. Vanwege de mogelijke uitwisseling tussen directeuren en leraren kan de onvervulde vraag in de praktijk uitgeruild worden tussen directeuren en leraren. 20 Bron: CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 16

21 5.2 Prognose werkgelegenheid Figuur 11 Prognose procentuele ontwikkeling benodigd aantal fte primair onderwijs exclusief Bapo Toelichting Naar verwachting zal de werkgelegenheid in de regio Noordwest Veluwe tussen 2013 en 2017 verder afnemen. Deze daling is het sterkst in Noordwest Veluwe, waar het benodigd aantal fte met ruim 9% zal afnemen. In de Stedendriehoek gaat het om een afname van 7,2%. 21 Bron: CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 17

22 5.3 Prognose onvervulde vraag Figuur 12 Prognose onvervulde vraag leraren en directie in fte Noordwest Veluwe Stedendriehoek Toelichting De onvervulde vraag in de regio Noordwest Veluwe zal de komende jaren naar verwachting toenemen. De onvervulde vraag zal het grootst zijn in de Stedendriehoek: in fte. Dit is 1,6% van het benodigd aantal fte s voor leraren en directiepersoneel in deze regio. In Noordwest Veluwe is in eerste instantie geen sprake van een onvervulde vraag. In 2017 is er ook hier sprake van een beperkte onvervulde vraag van 11 fte (1,2% van het benodigd aantal fte s). 22 Bron: CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 18

23 BIJLAGE 1 REGIO-INDELING Tabel B1 geeft weer welke RPA s de regio van deze rapportage beslaat en welke gemeenten daar onder vallen. Tabel B1 Specificatie regio Noordwest Veluwe Regio RPA Gemeente Noordwest Veluwe Noordwest Veluwe Elburg Ermelo Harderwijk Nunspeet Oldebroek Putten Stedendriehoek Apeldoorn Brummen Deventer Epe Lochem Olst-Wijhe Voorst Zutphen Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 19

24 BIJLAGE 2 - LEERLINGEN 23 Tabel B2 Ontwikkeling aantal leerlingen primair onderwijs Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Tabel B3 Ontwikkeling aantal leerlingen basisonderwijs Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Tabel B4 Ontwikkeling aantal leerlingen speciaal onderwijs Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Tabel B5 Ontwikkeling aantal gewichtenleerlingen Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland ,4 10,2 10,0 9,5 8, ,1 2,9 2,9 2,9 3, ,0 6,8 6,5 6,1 5, ,0 4,0 3,9 3,8 3, ,0 7,8 7,5 7,1 6, ,7 3,6 3,6 3,6 3, ,6 7,3 6,9 6,4 5, ,6 5,5 5,4 5,2 5,0 Tabel B6 Ontwikkeling aantal leerlingen cluster 3 en Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Bron: Etalagebestanden leerlingen primair onderwijs , Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober van het betreffende jaar. De gegevens zijn gebaseerd op de 1-cijfer definities. De gegevens uit 2013 zijn gebaseerd op voorlopig vastgestelde cijfers. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 20

25 BIJLAGE 3 WERKGELEGENHEID 24 Tabel B7 Ontwikkeling werkgelegenheid primair onderwijs Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Tabel B8 Ontwikkeling werkgelegenheid basisonderwijs Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Tabel B9 Ontwikkeling werkgelegenheid speciaal onderwijs Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Tabel B10 Ontwikkeling werkgelegenheid primair onderwijs naar functie Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Directie Onderwijzend Ondersteunend Directie Onderwijzend Ondersteunend Directie Onderwijzend Ondersteunend Directie Onderwijzend Ondersteunend Bron: Etalagebestand personeelsgegevens primair onderwijs 2012, Dienst Uitvoering Onderwijs. Toelichting: peildatum 1 oktober Het bestand bestaat uit de reguliere formatie. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 21

26 Tabel B11 Ontwikkeling werkgelegenheid primair onderwijs naar geslacht Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Man Vrouw Tabel B12 Ontwikkeling werkgelegenheid primair onderwijs naar leeftijd Noordwest Veluwe Stedendriehoek Nederland Tabel B13 Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Jonger dan 25 jaar jaar jaar jaar jaar en ouder Jonger dan 25 jaar jaar jaar jaar jaar en ouder Jonger dan 25 jaar jaar jaar jaar jaar en ouder Ontwikkeling werkgelegenheid primair onderwijs (in personen) naar aanstellingsomvang fte fte > 0.8 fte fte fte > 0.8 fte fte fte > 0.8 fte fte fte > 0.8 fte Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 22

27 Tabel B14 Ontwikkeling functiemix basisonderwijs: aandeel leraren per salarisschaal Noordwest Veluwe Stedendriehoek Nederland LA 98,7 94,3 85,3 80,6 79,6 LB 1,3 5,7 14,7 19,4 20,3 LC Overig LA 98,7 93,3 83,7 79,2 79 LB 1,2 6,6 16,3 20,7 20,9 LC 0 0, Overig LA 98 93,1 85, ,3 LB 1,9 6, ,9 18,5 LC 0,1 0,1 0,1 0,2 0,2 Overig Tabel B15 Ontwikkeling functiemix speciaal onderwijs: aandeel leraren per salarisschaal Noordwest Veluwe Stedendriehoek Nederland LA ,7 1,6 LB 99,7 97,4 94,8 93,5 92,8 LC 0 2,6 5,2 5,8 5,6 Overig 0, LA 0,2 0,4 0,4 0,5 0,5 LB 98,2 95,4 92,4 89,8 89,8 LC 1,6 4,2 7,2 9,8 9,7 Overig LA 0,5 0,4 0,2 0,3 0,2 LB 97, ,2 91,3 90,8 LC 2,1 3,5 6,5 8,4 9 Overig 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 25 Bron: functiemix.minocw.nl Toelichting: 2013 betreft een voorlopige meting met afwijkende peildata: 1 maart Bron: functiemix.minocw.nl Toelichting: 2013 betreft een voorlopige meting met afwijkende peildata: 1 maart Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 23

28 BIJLAGE 4 VERWACHTINGEN VOOR DE TOEKOMST Tabel B16 Prognose ontwikkeling aantal leerlingen primair onderwijs Noordwest Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Tabel B17 Prognose ontwikkeling werkgelegenheid primair onderwijs in fte Noordwest-Veluwe Stedendriehoek Totaal regio Nederland Tabel B18 Prognose ontwikkeling instroom primair onderwijs in fte naar functie Noordwest-Veluwe Stedendriehoek Nederland Directie Onderwijzend Ondersteunend Directie Onderwijzend Ondersteunend Directie Onderwijzend Ondersteunend Bron: CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Bron: CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Bron: CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Toelichting: beschikbare arbeidsplaatsen worden deels ingevuld via instroom en deels via arbeidsduurwijzigingen en functiewijzigingen. De instroom in tabel B18 bestaat niet alleen uit instroom vanuit de opleiding, maar ook instroom vanuit de stille reserve, vanuit LIO of ondersteunend personeel. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 24

29 Tabel B19 Prognose ontwikkeling uitbreidingsvraag in fte naar functie Noordwest Veluwe Stedendriehoek Nederland Directie Onderwijzend Ondersteunend Directie Onderwijzend Ondersteunend Directie Onderwijzend Ondersteunend Tabel B20 Prognose ontwikkeling vervangingsvraag in fte naar functie Noordwest Veluwe Stedendriehoek Nederland Directie Onderwijzend Ondersteunend Directie Onderwijzend Ondersteunend Directie Onderwijzend Ondersteunend Bron: CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Toelichting: de uitbreidingsvraag wordt bepaald door de ontwikkeling van het aantal leerlingen en de verhouding tussen het aantal leerlingen en het aantal leraren. Bijvoorbeeld: wanneer er meer leerlingen zijn, zijn er meer leraren nodig. Dit geldt ook als bij een gelijkblijvend aantal leerlingen de verhouding tussen het aantal leerlingen en het aantal leraren daalt. De uitbreidingsvraag kan zowel positief als negatief zijn. 31 Bron: CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Toelichting: de vervangingsvraag wordt bepaald door het saldo van uitstroom, arbeidsduurwijziging (meer of minder werken), functiewijziging en de jaarlijkse verandering in BAPO-gebruik. Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 25

30 BIJLAGE 5 AANVULLENDE INFORMATIE In totaal zijn er 22 regionale arbeidsmarktanalyses beschikbaar, waarvan vier rapportages betrekking hebben op de G4. De overige rapportages bestaan uit een RPA-regio of uit een bundeling van (meerdere) RPA-regio s. Bij deze bundeling is zoveel mogelijk aangesloten bij de bestaande samenwerkingsverbanden. Wilt u meer informatie over de arbeidsmarkt in uw regio? Hieronder zijn links naar verschillende relevante informatiebronnen opgenomen, waar u aanvullend op de gegevens uit dit rapport gegevens kunt raadplegen. Indien u vragen heeft, kunt u ook contact opnemen met het Arbeidsmarktplatform PO. Tabel B19 Relevante informatiebronnen Thema Onderwerp Website Leerlingen Ontwikkeling aantal leerlingen data.duo.nl Werkgelegenheid Ontwikkeling werkgelegenheid data.duo.nl Ontwikkeling Functiemix Aanbod van personeel Gediplomeerden per hogeschool (instellingsniveau) Stamos.nl Ziekteverzuim Ontwikkeling verzuim naar provincie Stamos.nl functiemix.minocw.nl Verwachtingen voor de toekomst Ontwikkeling aantal leerlingen Scenariomodel PO Arbeidsmarktprognoses CentERdata (2013). De toekomstige arbeidsmarkt voor onderwijspersoneel Regionale Arbeidsmarktanalyses primair onderwijs 2013 regio Groningen 26

31 ARBEIDSMARKTPLATFORM PRIMAIR ONDERWIJS Postadres Postbus CN Den Haag Bezoekadres Lange Voorhout EA Den Haag T info@ arbeidsmarktplatformpo.nl ARBEIDSMARKTPLATFORM PRIMAIR ONDERWIJS is het kennis-en expertisecentrum van de arbeidsmarkt in het primair onderwijs. Samen met de sector bevordert het een gezonde arbeidsmarkt. 2 Arbeidsmarktplatform Primair Onderwijs