Resistentieproblematiek. Resistentieproblematiek. Sprekers. Medisch perspectief

Transcriptie

1 Resistentieproblematiek Voorzitter: Remko Houba Sprekers Paul Verweij, UMC Radboud Erna van der Wal, CLM nderzoek & Advies Anton Rietveld, RIVM 12 juni 2014 Rachel Resistentieproblematiek Medisch perspectief Paul E. Verweij Arts-microbioloog ALL 1

2 Diagnose Aspergillus fumigatus Cerebrale aspergillose Dringt door in het brein In vitro werkzaam Voriconazol Itraconazol Posaconazol (Isavuconazol) Amfotericine B R/ voriconazol R/ amfotericine B + flucytosine Rachel overlijdt Echinocandines Chirurgie X De resistentie Prevalentie van resistentie: bp bp Y121F/T289A LUMC 19.2% UMCG 8.2% 82% uit het milieu bp L98H ErasmusMC 4.1% Radboudumc 4.9%

3 H Cl Cl H H Cl C l H H H Cl Cl Cl Medische implicaties Verspreiding van TR 34 /L98H LUMC 19.2% Radboudumc 4.9% IC 36 patiënten met invasieve aspergillose 10 daarvan azool R 27.7% Letaliteit 100% patiënten met invasieve aspergillose 4 daarvan azool R 26.6% Letaliteit 100% nderliggend probleem Stelling Propiconazool; tebuconazool; epoxiconazool; difenoconazool; bromuconazool Medische azolen Het probleem van onbehandelbare schimmelinfecties in ziekenhuizen moet worden opgelost via een interventie in het milieu TR 34 /L98H 3

4 Erna van der Wal, CLM nderzoek & Advies Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Fungicide-resistentie & hotspots Erna van der Wal 12 juni We weten te weinig over: Kennisbehoefte t.a.v. azolen & Aspergillus risico s van resistentie-ontwikkeling en selectie bij niet-doelwit schimmels, onder druk van fungiciden risico s van resistentie tegen fungiciden, die ook kruisresistentie blijkt tegen medische schimmelbestrijders Fungiciden 1 e stam resistent voor 5 triazolen hoe zit dat bij de andere resistente stammen? waar en in welke azoolconcentraties risicovol? Hotspots 15 resistentieontwikkeling (seksuele cyclus?) selectie welke omstandigheden optimaal? 16 4

5 Gebruik van azolen Heel divers! Medisch: humaan, dieren Gewasbescherming Slecht bekend: Houtconservering (schuttingen) Huis- tuin- en keukenmiddelen (behangplaksel, siliconenkit, cosmetica) Filmconservering?? 17 Azolen met vergelijkbare structuur en resistentiemechanisme als de medische Landbouw Middel Gebruik (kg) Areaal (ha) ook andere fungiciden (imazalil,..)? Belangrijkste gewassen Prothioconazool* wintertarwe, tulp Epoxiconazool wintertarwe, suikerbiet, zomergerst Tebuconazool wintertarwe, tulp, graszaad, lelie Cyproconazool* wintertarwe, suikerbiet Difenoconazool suikerbiet, asperge, sluitkool, peer Metconazool wintertarwe Propiconazool perk-/potplanten, bos/haag, glasbloemen (CBS 2008) 18 Theoretische analyse hotspots Verkennende metingen hotspots CLM & RadboudUM C Max. Exposure Conc. Algemeen A.fumigatus wordt op diverse veronderstelde hotspots aangetroffen Zowel azool-gevoelige als resistente stammen Pathogen Exposure Risk pvallende uitkomsten enkele hotspots soms alleen resistente stammen hotspots bestaan niet alleen theorie! soms géén A.fumigatus effect composteringsproces Assumed selection and resistance risk during exposure of A. fumigatus to DMI s (Gisi 2013)

6 Hoe groot is het probleem? Al nadenken over oplossingen? Dat weten we niet, maar Schimmelbestrijding in de landbouw wordt moeilijker Er zijn meer paralellen met humane gezondheid: - Andere klinisch relevante (plant)pathogenen waarbij (kruis)resistentie optreedt Bijv. Fusarium (mycotoxinen), Colletotrichum, Candida - Parasitaire wormen die resistent worden tegen benzimidazolen (medisch, landbouw, biocide) 21 Korte termijn Hotspots definiëren en snel aan de slag met maatwerk-aanpak (fungicidegebruik aanpassen, omstandigheden vermijden,..) Toepassen resistentiemanagement (zie etiket) Lange termijn Systeeminnovatie landbouw: preventie en nietchemische aanpak Kunnen risico s resistentie-ontwikkeling van niet-doelwit organismen worden meegenomen in toelating?? 22 Stelling Als we niets veranderen zullen schimmels een steeds grotere bedreiging vormen voor voedselvoorziening en gezondheid Anton Rietveld, RIVM Moeten we met beperkende maatregelen betreffende gebruik van middelen wachten tot er sluitend bewijs is of is het beter te handelen vanuit het voorzorgprincipe? 23 6

7 nderzoeksagenda VWS resistentieproblematiek en de publieke respons Anton Rietveld Het RIVM is gevraagd samen met andere partijen een verkenning te doen naar een onderzoeksagenda op het gebied van azolenresistentie primair gericht op het creëren van handelingsperspectieven met betrekking tot duurzaam gebruik van triazolen in de landbouw en als biociden het bepalen hoe azolen behouden kunnen blijven als middel voor de behandeling van patiënten met invasieve aspergillose Ctgb relatiedag Resistentieproblematiek 12 juni 2014 Ctgb relatiedag Resistentieproblematiek 12 juni 2014 Ctgb relatiedag Resistentieproblematiek 12 juni 2014 Ctgb relatiedag Resistentieproblematiek 12 juni

8 Rathenau Instituut: Een beroep op wetenschappelijke kennis volstaat niet als antwoord op publieke controversen Deskundigen moeten open zijn over wetenschappelijke onzekerheden. Maatschappelijke partijen moeten vroeg worden betrokken bij de onderzoeksagenda Ctgb relatiedag Resistentieproblematiek 12 juni 2014 Ctgb relatiedag Resistentieproblematiek 12 juni 2014 Stellingen Stelling Moeten we met beperkende maatregelen betreffende gebruik van middelen wachten tot er sluitend bewijs is of is het beter te handelen vanuit het voorzorgprincipe? 1. Het probleem van onbehandelbare schimmelinfecties in ziekenhuizen kan worden opgelost via een interventie in het milieu 2. Als we niets veranderen zullen schimmels een steeds grotere bedreiging vormen voor voedselvoorziening en gezondheid. 3. Moeten we met beperkende maatregelen betreffende gebruik van middelen wachten tot er sluitend bewijs is of is het beter te handelen vanuit het voorzorgprincipe? 4. Resistentieproblematiek: wiens probleem is dit nu eigenlijk? Ctgb relatiedag Resistentieproblematiek 12 juni