Het PvdA Ombudsteam Utrecht helpt. Jaarverslag 2013

Transcriptie

1 Het PvdA Ombudsteam Utrecht helpt Jaarverslag 2013

2 Het PvdA Ombudsteam Utrecht helpt Samenstelling Begin 2013 heeft Wim Arie van Zelderen vanwege drukke werkzaamheden het Ombudsteam na 3,5 jaar verlaten. Hij is vervangen door Myra Pereboom. Verder bestaat het Ombudsteam uit: Tilly Fast (coördinator), Peter de Klerk, Lies Vellekoop en Ariël Vondeling. Bijna 5 jaar Het PvdA Ombudsteam Utrecht is in maart 2009 van start gegaan. We zijn nu dus bijna 5 jaar bezig. We hebben in die tijd bijna 300 problemen behandeld. Het afgelopen jaar hebben we vrijwel evenveel mensen gehad die onze hulp inriepen als het jaar er voor. Jaar Aantal meldingen Totaal 278 Hoe komen mensen bij ons terecht? Sinds 2011 heeft de PvdA Utrecht een partijkantoor op de Amsterdamsestraatweg 212 (ASW212). Op het raam hangt een grote poster van het Ombudsteam met een telefoonnummer van het fractiekantoor en ons mailadres. Elke woensdagmorgen van uur houden we daar spreekuur. In 2013 zijn de meeste problemen binnengekomen via het spreekuur. De poster zorgt er vermoedelijk voor dat meldingen ook bij het fractiekantoor en ons mailadres binnenkomen. Via Aantal Totaal ASW Ombudsteam mailadres leden kantoor Publiciteit (Stadsblad, AD, tv spot) PvdA leden Eerder bij ons klacht gemeld Canvassen Landelijk Ombudsteam Bekenden Kliëntenraad Partijkantoor Amsterdam Ander Ombudsteam Mail aan gemeenteraad 3 3 Campagneactiviteiten Internet UW Re integratie Ook via fractieleden komen veel problemen binnen, in 2013 vooral via Bouchra Dibi en Marleen Hage. Op 4 september 2013 verschenen we met een interview over ons werk op de voorpagina van het Stadsblad onder de kop Utrechters in de sores. Hierdoor wisten 6 mensen ons te vinden om onze hulp in te roepen. Het artikel in het Stadsblad leidde tot een interview voor U in de Wijk Kanaleneiland, dat begin oktober op RTV Utrecht werd uitgezonden. 1

3 In welke wijk worden de meeste problemen gemeld? Van een deel van de mensen is het niet bekend in welke wijk ze wonen. Deze problemen zijn telefonisch afgehandeld. Ook komen er in enkel gevallen problemen binnen van mensen die buiten de gemeente Utrecht wonen. Ook die proberen we zo goed mogelijk door te verwijzen, zo mogelijk naar een ander PvdA Ombudsteam. De problemen uit Utrecht komen uit vrijwel alle wijken. Wijk Subwijk Aantal Totaal Noordwest Ondiep, Zuilen Overvecht Oost Oudwijk, Buiten Wittevrouwen, Rijnsweerd, Abstede Zuid Hoograven, Tolsteeg, Bokkenbuurt, Lunetten West Lombok, Nieuw Engeland, Oog en Al Binnenstad Zuidwest Kanaleneiland, Rivierenbuurt, Transwijk, Dichtersbuurt Noordoost Votulast, Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt, Tuindorp, Voordorp Leidsche Rijn De meeste problemen zijn afkomstig uit Overvecht en Noordwest (Ondiep en Zuilen). Er is een stijging van het aantal uit Noordwest. Het spreekuur op het partijkantoor, dat in Ondiep ligt, is hier zeker op van invloed. Van de problemen die via ASW212 werden gemeld zijn de meeste afkomstig uit de directe buurt (Ondiep (8), Zuilen (3), Pijlsweerd (2)), maar ook uit iets verder weg gelegen wijken, zoals Overvecht (6), Lombok (1) en Kanaleneiland (1). Opvallend is, dat in 2013 maar één probleem afkomstig is uit Kanaleneiland. Mensen in die wijk weten ons blijkbaar niet goed te vinden. We hopen, dat het interview bij U in de Wijk Kanaleneiland ons meer bekendheid heeft gegeven. In overleg met het bestuur wordt er bij het canvassen en campagne voeren in Kanaleneiland meer aandacht aan het Ombudsteam gegeven. Waarover gaan de problemen? De problemen gaan over een grote diversiteit aan onderwerpen. De belangrijkste in 2013 waren als volgt. Onderwerp Aantal Totaal Wonen Schulden Belasting Bijstand Asiel/immigratie/inburgering Werk/re integratie Openbare ruimte AOW Echtscheiding Gemeentebelastingen Openbaar Vervoer (OV) 2 2 Onderwijs WMO Zorg Ook in 2013 hebben de meeste problemen te maken met woningen. De klachten zijn zeer divers en gaan over (geluid)overlast, de inkomensafhankelijke huurverhoging, een aanpassing van de woning in het kader van de WMO, een plotselinge hoge energierekening of een huisuitzetting. Een aantal ging over het zeer dringend no 2

4 dig hebben van een woning en die maar niet krijgen. Gezien de woningsituatie in Utrecht zijn deze laatste klachten niet gemakkelijk op te lossen. Als Ombudsteam kunnen we de mensen alleen wijzen op de, schaarse, mogelijkheden die er zijn. In echt schrijnende situaties proberen we overleg te voeren voor een oplossing. Gelukkig konden een vrouw met jonge kinderen, die antikraak en in een sloopwoning hadden gewoond en op straat dreigden te komen staan, toch uiteindelijk terecht in een woning in Zeist. Het aantal meldingen over schulden is toegenomen. We krijgen nu ook problemen binnen van Nederlandse mannen die een buitenlandse vrouw hebben. Doordat de man zijn bedrijf of zijn werk verliest en nu ineens in financiële problemen komt, dreigt de verblijfsvergunning van de vrouw niet verlengd of afgegeven te kunnen worden. Er zijn ook klachten over een niet goed verlopen schuldhulpverlening. Door de vele problemen die we binnen krijgen over schulden, schuldhulpverlening en bijstandsuitkering hebben we een informatief gesprek gehad met het hoofd van Werk & Inkomen. Hierin hebben we de problemen die wij tegenkomen en de vragen die wij hierbij hebben besproken. Ons is uitgelegd hoe de verschillende onderdelen van Werk & Inkomen werken. Er zijn afspraken gemaakt over bij wie we nadere informatie kunnen vragen over klachten die we binnen krijgen, bij wie we terecht kunnen als er snel ingegrepen moet worden en bij wie voor het signaleren van meer structurele beleidsmatige problemen. Ook het aantal problemen met de Belastingdienst is sterk gestegen. Dit heeft vooral te maken met problemen met de huur en zorgtoeslag. Het duurt bijvoorbeeld lang voor de Belastingdienst onterecht ingehouden huurtoeslag alsnog uitbetaalt. Het duurt zo lang, dat mensen erg in de knel komen en schulden krijgen. Belastingdienst, leuker kunnen we het niet maken? Een mevrouw heeft bijstand. Zij is op een gegeven moment verhuisd en heeft dit doorgegeven aan de gemeente. De Belastingdienst maakt een fout met de inschrijvingsdatum en gaat er van uit dat ze er al een jaar eerder woonde. Hierdoor woonde ze volgens de Belastingdienst een jaar samen met de vorige bewoner, die inmiddels overleden is. Haar onterecht ontvangen huurtoeslag wordt terug gevorderd. Het duurt maanden voordat de Belastingdienst inziet dat ze zelf fout zit. Dan moet er een beschikking komen en dat duurt weer twee maanden. Daarna kan tot betaling overgegaan worden, maar ook dat duurt weer 2 weken. Al die tijd krijgt mevrouw geen huurtoeslag. Wij bespreken deze problemen met ons Tweede Kamer fractielid Ed Groot. Wat zijn de resultaten? We maken onderscheid in informatie geven én actie ondernemen. Onder informatie geven verstaan we dat we het uitzoeken, informatie geven en bijvoorbeeld doorverwijzen naar de bevoegde instantie. Dit gebeurt vaak telefonisch en kost over het algemeen niet veel tijd. Actie ondernemen houdt in, dat er contact opgenomen wordt met bevoegde instanties en het probleem besproken wordt, geholpen wordt om brieven te schrijven, mee naar hoorzittingen gegaan wordt, maatschappelijk werk ingeschakeld wordt of dat er bijvoorbeeld vragen gesteld worden in een commissievergadering. Dit vergt meestal veel meer inzet van het Ombudsteam. De behandeling van de problemen door het Ombudsteam had het volgende resultaat. Resultaten Totaal Opgelost 67 % 60 % 22 % 51 % 54 % 51 % Vanzelf opgelost 7 % 3 % 10 % 1 % 6 % 5 % Gaan er zelf mee verder 6 % 5 % 5 % 3 % 4 % Niets aan te doen 12 % 11 % 34 % 19 % 18 % 19 % Is niets voor Ombudsteam Utrecht 7 % 9 % 17 % 11 % 10 % 10 % Niet opgelost 0 % 6 % 0 % 1% 1 % 2 % Niets meer gehoord/teruggetrokken 7 % 6 % 12 % 12 % 7 % 9 % Het merendeel van de problemen wordt opgelost door het Ombudsteam. In een kwart van deze problemen was hiervoor actie nodig naar bevoegde instanties of bestuur. Voor driekwart van de problemen was het voldoende om informatie te geven en/of de mensen door te verwijzen naar de juiste persoon of instantie. Een groot aantal mensen geeft duidelijk te kennen dat ze tevreden zijn met onze bemoeienis. 3

5 Elektrische oplaadpalen Bewoners in de Vogelenbuurt krijgen via een wijkbericht te horen, dat er twee parkeerplaatsen voor elektrische laadpalen in hun straat zijn aangewezen. De bezwaartermijn is inmiddels verstreken. De bewoners zijn zeer verbaasd, want ze horen er nu voor het eerst van. Ze hebben er geen bezwaar tegen, maar willen de elektrische oplaadpaal op een andere, geschiktere, plek in de straat. De gemeente blijft bij de aangewezen plekken. Ze hebben voldaan aan de wettelijke plicht door het besluit te publiceren in de Staatscourant. Wij worden ingeschakeld en zoeken het uit. Sinds afgelopen januari hoeft een dergelijk verkeersbesluit niet meer in huis aan huisbladen gepubliceerd te worden. Een vermelding in de Staatscourant voldoet, maar dat leest natuurlijk niemand. In wijkkrant Oost verschijnt het bericht Groeiend protest tegen oplaadpalen. Hierin verhaalt een winkelier, dat klanten binnenkwamen en vertelden ze jatten je parkeerplaatsen. Samen met buurtbewoners werd bezwaar aangetekend, maar de paal stond er dus al. Wij nemen contact op met Ruben Post, onze fractiewoordvoerder Verkeer en Vervoer. Hij stelt vragen aan wethouder Lintmeijer. Ook de wethouder vindt, dat alleen een vermelding in de Staatscourant niet kan. Dit is net teruggedraaid. Via de wijkbureaus zal nu eerder en uitgebreider overlegd worden met de buurtbewoners over oplaadpalen. Dit zal nu ook nog met de bewoners in de Vogelenbuurt worden gedaan. Enige tijd later krijgen de bewoners opnieuw een wijkbericht, met daarin de aankondiging van de werkzaamheden en de intekening van de twee parkeerplaatsen. We nemen via Ruben weer contact op met de wethouder. Die bezweert, dat er echt nog overleg met de bewoners zal zijn. Het gewijzigd beleid is nog niet overal tot de uitvoering doorgedrongen lijkt het. Wij houden de vinger aan de pols. Aan een vijfde van de problemen kunnen we niets doen. Dit was bijvoorbeeld het geval met de man, die zijn buitenlandse vrouw naar Nederland wilde halen, maar niet meer aan de inkomenseis kon voldoen. Ook het besluit tot stopzetting van een woonkostentoelage bleek op juiste gronden te zijn genomen. Een huisuitzetting kon om dezelfde redenen niet voorkomen worden. In deze gevallen wordt wel informatie gegeven of actie ondernomen. Zo kunnen we uitleggen dat alles volgens de regels is gelopen. In de meeste gevallen leidt dit wel tot begrip bij degenen die met hun klachten bij het Ombudsteam aankloppen en zijn ze in elk geval blij dat er serieus naar hun problemen gekeken is. Soms zijn we het ook niet eens met de regels, maar kunnen we daar niets aan doen, omdat er bijvoorbeeld geen meerderheid voor is in de Tweede Kamer. Dit was het geval bij de melding over een AOW gat Er is maar een enkel geval dat het Ombudsteam echt niet weet op te lossen. Dit zijn problemen waarvan wij vinden dat mensen onrechtvaardig behandeld zijn of dat de regels echt niet goed zijn toegepast, maar waar het ons niet lukt om dit recht te zetten. Broodnood Een man van 25 jaar heeft in 2011 zijn HBO opleiding afgerond en heeft daarna als zzp er verschillende opdrachten gehad. Hij krijgt echter geen opdrachten meer en accepteert allerlei baantjes o.a. bij een callcenter. Tot die ook stoppen. Hij eet bij zijn moeder, omdat hij geen geld meer heeft om eten te kopen en dreigt van zijn kamer afgezet te worden vanwege huurachterstand. Ten einde raad meldt hij zich bij het werkplein voor een bijstandsuitkering. Daar wordt hij weer weggestuurd, ga eerst maar 4 weken werk zoeken en kom dan pas terug. Een voorschot krijgt hij niet, omdat de gemeente vindt dat er geen acute nood is. Zo wordt hij gestraft omdat hij zo lang mogelijk gewacht heeft met het aanvragen van een uitkering en al diep in financiële problemen zit. Maar zo is de rijksregeling voor jongeren tot 27 jaar inderdaad. De gemeente Utrecht blijkt deze regeling net geëvalueerd te hebben. Na 4 weken komt 64% van de jongeren niet meer terug voor een uitkering, maar de helft heeft financiële problemen. De PvdA raadsfractie heeft daarop een motie ingediend in de commissie om bij 'broodnood' of dreigende huis/kameruitzetting een voorschot te geven. Wethouder den Besten zegde toe om met een voorstel te komen. Wij geven dit voorbeeld door aan de wethouder, maar we krijgen niet voor elkaar dat de man een voorschot krijgt. Gelukkig krijgt hij net weer wat uren bij het callcenter, zodat hij weer eten kan kopen. Welke problemen zijn besproken met de raadsfractie, wethouders of? Sommige problemen zijn politiek gemaakt door de PvdA raadsfractie, wethouders of Tweede Kamerleden in te schakelen. We doen dit om zaken uit te zoeken in acute situaties, in geval wij denken dat er waarschijnlijk 4

6 fouten zijn gemaakt of om onrechtvaardig uitwerkende procedures of regelgeving te veranderen. Het gaat om de volgende zaken. Onderwerp Waar besproken Resultaat Dementerende vrouw wordt na lange tijd eindelijk geplaatst in verpleeghuis in Amsterdam. Maar haar 90 jarige man kan haar daar niet bezoeken. Ook is haar urgentie nu weg en wordt overplaatsing naar Utrecht lastig. Bij de indicatiestelling en plaatsing is veel mis gegaan. Het lukt ons om, via de gewone kanalen, toch een plek te regelen in Utrecht. Staatsecretaris VWS De problemen met de organisatie van indicatiestelling en plaatsing is besproken. Jongeren komen in financiële problemen, omdat ze na een aanvraag voor bijstandsuitkering eerst 4 weken werk moeten zoeken en geen voorschot krijgen Een man die bij NS heeft gewerkt is al lang met prepensioen. Dit stopt op zijn 65 e, maar hij krijgt nu pas AOW op zijn 65,5 jaar. Er komt een overgangsregeling, maar alleen voor degenen die max 1,5 minimuminkomen krijgen (die worden ook maar ten dele gecompenseerd). Hij heeft een contract getekend, is al met ontslag gegaan. Hij vindt de overheid onrechtvaardig en onbetrouwbaar. Klachten over het geringe verschil tussen afvalstoffenheffing een en meerpersoonshuishouden Belastingdienst betaalt onterecht ingehouden zorg en huurtoeslagen pas na zeer lange tijd uit. Buslijnen in Hoograven zijn veranderd, waardoor mensen lang moeten lopen naar de halte; op sommige lijnen worden minibusjes ingezet die slecht toegankelijk zijn. Inkomensafhankelijke huurverhoging is verkeerd berekend. De woningcorporatie is uitgegaan van het gezinsinkomen in De man is echter in 2012 met pensioen gegaan, waardoor zijn inkomen omlaag is gegaan. Hij moet nu bezwaar aantekenen. en wethouder 5 Deze ervaring is meegenomen in een voorstel voor verstrekking van een voorschot in geval van brood en woningnood. Deze klacht is gevoegd bij de vele klachten die hierover zijn binnengekomen. Hiermee wordt gepoogd de overgangsregeling ruimer te maken. Sinds 2011 is er verschillend tarief voor een en meerpersoonshuishoudens. Het meerpersoonstarief is opgehoogd, Het verschil met eenpersoonshuishoudens is niet groot, maar het moest budgetneutraal. Andere mogelijkheid is diftar: tarief op basis van gewicht vuilniszakken, maar dat is technisch lastig en heeft veel voeten in de aarde. Er vindt nog overleg plaats De fractie heeft hier al veel klachten over gekregen. Er wordt een raadsinformatieavond georganiseerd. Op basis hiervan worden vragen gesteld aan het BRU (Bestuur Regio Utrecht). Het BRU is verantwoordelijk voor het openbaar vervoer in de regio Utrecht. Het BRU deelt uiteindelijk mee dat de routes van de oude buslijnen 1 en 6 door Hoograven deels worden hersteld. Er is een groot risico, dat het inkomen niet juist is berekend en dat mensen te veel, of te weinig, betalen. Het is een lastige bezwaarprocedure, die niet voor iedereen even handig, en op tijd,

7 Onderwerp Waar besproken Resultaat Dat is niet gemakkelijk. Het blijkt, dat bij de Belastingdienst na 1 juni een bezwaarformulier aangevraagd moet worden. Dit moet vóór 1 juli bij de woningcorporatie worden ingediend. te tackelen is. Deze ervaring is doorgestuurd naar de Tweede Kamerfractie. Griekse moeder met twee jonge kinderen woont antikraak, maar moet nu voor de 5e keer in korte tijd verhuizen. Mevrouw heeft een advocaat. Urgentie is afgewezen, ook door rechter. Ze was naar Nederland gekomen zonder uitzicht op een woning. Ze is naar een sloopwoning gegaan, hele boel opgeknapt, maar moest er binnen maand weer uit. Advocaat probeert uitstel te krijgen. Ze staat hoog op de wachtlijst voor het corporatiehotel, maar wil daar liever niet heen met kinderen. Een man heeft een optie op een woonwagenstandplaats, maar het duurt lang voordat de plannen definitief worden. Man is door faillissement in de schulden gekomen. Hierdoor vervalt de verlenging van de verblijfsvergunning van zijn buitenlandse vrouw of is het onmogelijk om zijn vrouw over te laten komen (3x). Er dreigen parkeerplaatsen voor elektrische auto s te komen op druk stukje straat terwijl net om de hoek een betere plaats is. De bezwaarperiode is echter al voorbij, maar daar wisten bewoners niets van. Man wordt zijn huis uitgezet vanwege jarenlange vervuiling van zijn woning, terwijl er nog een hoger beroep wacht. Man klaagt over slecht uitgevoerde renovatie. Wethouder en wethouder Overleg over de mogelijkheden. Die zijn zeer beperkt. We dringen er op aan, dat ze kans op corporatiehotel neemt, is een prima voorziening. Vanuit corporatiehotel stromen mensen vaak door naar een woning. Er is een afspraak met Vierde Huis dat gezinnen met kinderen niet op straat worden gezet. Wij houden vinger aan de pols. Mevrouw gaat proberen in corporatiehotel te komen. Even later meldt ze een woning in Zeist te kunnen krijgen. De gemeenteraad gaat een beslissing nemen over het beleid omtrent de woonwagenstandplaatsen in Utrecht. Er wordt dan ook besloten over de nieuw te ontwikkelen woonwagenterreinen. De Nota woonwagenbeleid wordt vastgesteld in de gemeenteraad. Hiermee is het probleem opgelost. Er wordt informatie gegeven. In één geval is het gelukt de verblijfsvergunning met vijf jaar te verlengen. Het besluit wordt teruggedraaid. De andere locatie zal worden voorgesteld via een wijkbericht. Hierop kunnen omwonenden dan nog bezwaar maken. Woningcorporatie is er al 5 jaar mee bezig. GGD (meldpunt vervuilde woningen) is er bij betrokken geweest, Altrecht nog steeds. Er is laatste kans beleid gevoerd. Er valt nu niets meer aan te doen. Altrecht zal zorgen voor opvang bijv. bij Leger des Heils. Er wordt nog overlegd met de woningcorporatie. 9 februari 2014 PvdA Ombudsteam Utrecht 6