WIJKPROFIELEN. Wijkprofielen Arnhem 2015

Transcriptie

1 WIJKPROFIELEN Wijkprofielen Arnhem 2015 afdeling informatievoorziening, team onderzoek en statistiek SEPTEMBER 2015

2

3 Voorwoord De gemeente Arnhem beschikt over waardevolle informatie over de stad en de wijken. Deze informatie is in toenemende mate ook beschikbaar en voor iedereen toegankelijk op de website van de gemeente Arnhem ( Ook alle publicaties zijn daar te vinden. Daarnaast blijkt er behoefte aan rapportages over de stad, delen van de stad, thema's of doelgroepen. Dit wijkprofielenboek is daar een voorbeeld van. Het boek geeft voor de 24 wijken een cijfermatig beeld van de situatie en ontwikkelingen op belangrijke thema's. Op worden de gegevens zoveel mogelijk, in ieder geval jaarlijks, geactualiseerd. Tweejaarlijks worden de cijfers samengevat in het wijkprofielenboek. Naast dit wijkprofielenboek wordt jaarlijks het rapport "Staat van de stad" samengesteld waarin voor vijf kernthema's de belangrijkste indicatoren voor de stad in kaart zijn gebracht met een beknopte samenvatting van de situatie in de 24 wijken. Binnenkort zijn eveneens wijk- en gebiedsprofielen voor het sociale domein beschikbaar. Onderzoek & Statistiek Arnhem, september 2015

4 Wijkprofielen 2015 INHOUD Gemeente Arnhem Wijken in Arnhem 4 1. Centrum 5 2. Spijkerkwartier 7 3. Arnhemse Broek 9 4. Presikhaaf-West Presikhaaf-Oost St. Marten/Sonsbeek-Zuid Klarendal Velperweg e.o Alteveer en Cranevelt Geitenkamp Monnikenhuizen Burgemeesterswijk/Hoogkamp Schaarsbergen e.o Heijenoord/Lombok Klingelbeek Malburgen-West Malburgen-Oost (Noord) Malburgen-Oost (Zuid) Vredenburg/Kronenburg Elden Elderveld De Laar Rijkerswoerd Schuytgraaf 51 Arnhem totaal 53 Begrippen- en bronnenlijst 55

5 Wijken gemeente Arnhem , Centrum 9, Alteveer en Cranevelt 17, Malburgen-Oost (Noord) 2, Spijkerkwartier 10, Geitenkamp 18, Malburgen-Oost (Zuid) 3, Arnhemse Broek 11, Monnikenhuizen 19, Vredenburg/Kronenburg 4, Presikhaaf-West 12, Burgemeesterswijk/Hoogkamp 20, Elden 5, Presikhaaf-Oost 13, Schaarsbergen e.o. 21, Elderveld 6, St. Marten/Sonsbeek-Zuid 14, Heijenoord/Lombok 22, De Laar 7, Klarendal 15, Klingelbeek 23, Rijkerswoerd 8, Velperweg e.o. 16, Malburgen-West 24, Schuytgraaf 4

6 Centrum: Veel in beweging, jong en kritisch over de veiligheid Het Centrum (woongebied) is gebouwd in de periode na de kaalslag als gevolg van de Tweede Wereldoorlog. De wijk heeft relatief veel jongere inwoners: met name 18 t/m 34 jarigen, studenten en alleenstaanden; de bevolking neemt toe. De mutatiegraad in de wijk is relatief hoog, dat wil zeggen dat er veel verhuisbewegingen zijn. Het Centrum kent relatief weinig corporatiewoningen. Het aandeel particuliere huur is hoog vergeleken met het Arnhemse gemiddelde: kamers worden verhuurd aan studenten. Er zijn veel flats, appartementen en woningen boven winkels. De veiligheid en overlast situatie in de wijk is minder gunstig dan gemiddeld in Arnhem. Dit is inherent aan een centrum gezien de samenstelling van de bevolking, weinig cohesie, concentratie van winkels en uitgaansmogelijkheden. Het gevoel van onveiligheid in het centrum is afgenomen. Het aantal bedrijfsvestigingen en arbeidsplaatsen in het Centrum neemt af. Ook voor heel Arnhem is het aantal arbeidsplaatsen afgenomen. De werkloosheid en bijstandsdichtheid zijn relatief laag in de wijk, maar nemen wel toe. Dit is het gevolg van de bevolkingssamenstelling. Bevolkingssamenstelling aantal inwoners aantal huishoudens gemiddelde huishoudensgrootte 1,36 1,33 1,34 1,33 1,34 1,34 1,34 Leeftijd % 0 t/m 19 jaar 8,0% 7,6% 7,9% 7,2% 8,0% 8,3% 8,0% % 20 t/m 64 jaar 81,2% 81,8% 81,8% 82,4% 81,6% 80,8% 81,3% % 65 jaar en ouder 10,8% 10,5% 10,3% 10,3% 10,4% 10,9% 10,7% Etniciteit % Nederlanders 75,7% 73,7% 72,8% 72,4% 72,2% 71,4% 70,6% % niet-westerse allochtonen 8,6% 10,2% 10,7% 11,0% 12,1% 13,3% 13,8% % westerse allochtonen 15,7% 16,1% 16,5% 16,6% 15,7% 15,3% 15,5% Huishoudens % paar met kinderen 4,4% 3,5% 3,8% 3,7% 3,9% 4,2% 4,1% % eenoudergezin 3,2% 2,8% 2,8% 2,9% 3,3% 3,2% 3,0% % paar zonder kinderen 20,8% 21,1% 20,7% 20,4% 20,1% 19,8% 19,9% % alleenstaande 71,7% 72,5% 72,6% 72,9% 72,7% 72,8% 73,1% Natuurlijke aanwas Bevolkingsontwikkeling geboorte sterfte saldo geboorte - sterfte Verhuisbewegingen vestiging vanuit Arnhem vestiging van buiten Arnhem vestiging totaal vertrek binnen Arnhem vertrek uit Arnhem vertrek totaal saldo vestiging - vertrek administratieve correcties toe- / afname bevolking verhuizingen binnen wijk mutatiegraad 26,1 25,6 25,6 27,2 29,2 29,3 Woningvoorraad aantal woningen Eigendom % koopwoningen 24,1% 24,7% 25,0% 24,0% 24,4% 22,6% 22,4% % corporatiebezit 31,3% 28,2% 29,2% 28,6% 29,4% 29,5% 28,3% % overige verhuurders 37,3% 43,5% 42,4% 42,5% 43,2% 45,4% 45,5% % onbekend 7,3% 3,6% 3,4% 4,9% 3,0% 2,4% 3,7% Woningtype % eengezins 1,7% 1,9% 1,9% 2,2% 2,2% 2,2% 2,2% % meergezins 94,0% 95,2% 95,6% 92,7% 94,2% 94,5% 92,7% % overig / onbekend 4,2% 2,8% 2,5% 5,1% 3,6% 3,3% 5,1% 5

7 WOZ klasse Woningvoorraad (vervolg) % ,5% 30,2% 45,0% 41,4% 45,7% 52,7% 45,2% % ,8% 55,1% 41,9% 42,9% 37,3% 34,3% 40,2% % > ,6% 12,8% 10,8% 10,5% 7,7% 8,5% 9,8% % onbekend 5,0% 2,0% 2,3% 5,2% 9,4% 4,5% 4,8% Energieverbruik gemiddeld verbruik elektra particulier (kwh) gemiddeld verbruik gas particulier (m 3 ) Leefbaarheid en Veiligheid Sociale woonomgeving rapportcijfer leefbaarheid in eigen buurt 6,6 6,9 6,9 6,9 7,0 rapportcijfer veiligheid in eigen buurt 6,2 6,3 6,2 6,4 6,4 rapportcijfer woonomgeving 6,7 7,0 7,0 7,1 7,1 rapportcijfer voorzieningen in uw buurt 6,9 7,3 7,1 7,2 7,4 % (zeer) gehecht aan eigen buurt 61% 72% 61% 55% 55% % (zeer) prettige woonbuurt 86% 87% 87% 87% 90% % medeverantwoord. voor leefbaarheid 70% 74% 67% 64% 62% % actief voor buurtverbetering 24% 22% 15% 13% 17% kental sociale cohesie 5,2 4,9 4,8 4,8 4,6 kental verloedering 5,9 6,2 5,2 4,9 5,0 kental sociale overlast 5,5 5,5 5,6 5,7 5,6 % voelt zich wel eens onveilig in buurt 49% 50% 43% 44% 35% Buurtperspectief % dat vooruitgang ziet van de buurt 13% 19% 15% 11% 13% % dat achteruitgang ziet van de buurt 28% 31% 22% 20% 22% % dat vooruitgang verwacht van de buurt 33% 36% 32% 26% 24% % achteruitgang verwacht van de buurt 28% 23% 18% 16% 22% Bedrijven en banen Werk en inkomen aantal bedrijfsvestigingen aantal banen Werkzoekenden en uitkeringen % geregistreerde werkzoekenden % wwb uitkeringen 10,5% 5,7% 6,0% 3,8% 6,2% 4,3% 5,5% 4,3% 6,1% 4,6% 7,4% 5,3% 5,8% Inkomenondersteuning % instroom schuldhulpaanvragen 1,0% 1,4% % Arnhem Card-houders 9,1% 8,6% % GelrePas-houders 9,6% 10,3% 10,1% Inkomen gem. besteedbaar huishoudinkomen (x 1.000) 26,3 25,9 26,9 25,4 24,5 24,9 gem. gestandaardiseerd huishoudink. (x 1.000) 22,3 22,1 23,1 21,7 21,0 21,3 % huishoudens met laag inkomen 15% 15% 14% 15% 17% 20% Onderwijs Overige indicatoren % voortijdig schoolverlaters 6,1% 7,8% 3,9% Sport % inwoners dat aangeeft te sporten 63% 68% 68% Vrijwilligerswerk % actief als vrijwilliger 26% 25% 30% Zorg % gebruik WMO voorz. - huishoudelijke hulp 1,8% % gebruik WMO voorz. - collectief vervoer 3,7% % geeft hulp aan buren 36% % kan bij buren terecht voor hulp 28% % matig/slecht zelfredzaam buitenshuis 15% % matig/slecht zelfredzaam binnenshuis 11% 6

8 Spijkerkwartier: Zusje van het Centrum Het Spijkerkwartier is een levendige wijk met een belangrijke woon- en werkfunctie, detailhandel en horeca. De Steenstraat fungeert als een route van en naar het stadscentrum. De wijk kent relatief veel jonge bewoners: 18- t/m 34-jarigen, studenten, alleenstaanden. De mutatiegraad in de wijk is relatief hoog, dat wil zeggen dat er veel verhuisbewegingen zijn. Het Spijkerkwartier kent weinig corporatiewoningen. Het aandeel particuliere huur is hoog vergeleken met het Arnhems gemiddelde: kamers worden verhuurd aan studenten. Er zijn veel appartementen en bovenwoningen. De veiligheid en overlast situatie in de wijk is minder gunstig dan gemiddeld in Arnhem, dit wordt mede veroorzaakt door de concentratie en samenstelling van winkels en horeca. Het gevoel van onveiligheid in het Spijkerkwartier is afgenomen. De werkgelegenheid in de wijk lijkt zich te herstellen. Bevolkingssamenstelling aantal inwoners aantal huishoudens gemiddelde huishoudensgrootte 1,36 1,35 1,34 1,34 1,34 1,33 1,33 Leeftijd % 0 t/m 19 jaar 12,6% 12,0% 11,4% 11,4% 11,3% 11,4% 11,1% % 20 t/m 64 jaar 82,8% 83,0% 83,3% 83,2% 83,0% 82,9% 83,0% % 65 jaar en ouder 4,7% 5,1% 5,3% 5,4% 5,6% 5,8% 5,9% Etniciteit % Nederlanders 74,9% 73,6% 73,4% 73,2% 73,1% 73,3% 72,8% % niet-westerse allochtonen 12,7% 13,0% 13,2% 13,6% 13,6% 13,6% 13,6% % westerse allochtonen 12,4% 13,4% 13,4% 13,2% 13,3% 13,1% 13,6% Huishoudens % paar met kinderen 6,3% 5,7% 5,6% 5,5% 5,2% 5,2% 5,5% % eenoudergezin 3,7% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,1% 2,8% % paar zonder kinderen 14,8% 15,5% 15,0% 15,3% 15,8% 15,9% 15,4% % alleenstaande 75,1% 75,3% 75,9% 75,7% 75,5% 75,8% 76,2% Natuurlijke aanwas Bevolkingsontwikkeling geboorte sterfte saldo geboorte - sterfte Verhuisbewegingen vestiging vanuit Arnhem vestiging van buiten Arnhem vestiging totaal vertrek binnen Arnhem vertrek uit Arnhem vertrek totaal saldo vestiging - vertrek administratieve correcties toe- / afname bevolking verhuizingen binnen wijk mutatiegraad 31,6 30,4 30,0 28,8 29,4 28,2 Woningvoorraad aantal woningen Eigendom % koopwoningen 26,0% 28,8% 29,3% 29,1% 30,2% 29,5% 30,1% % corporatiebezit 31,0% 26,6% 26,0% 23,2% 23,4% 26,1% 26,5% % overige verhuurders 37,5% 41,2% 40,7% 44,2% 43,1% 41,8% 41,3% % onbekend 5,5% 3,4% 3,9% 3,5% 3,3% 2,6% 2,0% Woningtype % eengezins 9,7% 9,4% 9,2% 10,0% 9,9% 10,0% 10,1% % meergezins 85,4% 87,6% 88,5% 86,4% 85,7% 85,8% 85,7% % overig / onbekend 4,9% 3,0% 2,3% 3,6% 4,4% 4,3% 4,2% 7

9 WOZ klasse Woningvoorraad (vervolg) % ,9% 31,8% 46,2% 46,0% 48,4% 54,9% 47,6% % ,5% 46,0% 34,8% 33,9% 29,5% 26,6% 32,8% % > ,1% 16,6% 14,2% 14,8% 11,6% 13,2% 13,4% % onbekend 5,6% 5,6% 4,8% 5,3% 10,5% 5,4% 6,2% Energieverbruik gemiddeld verbruik elektra particulier (kwh) gemiddeld verbruik gas particulier (m 3 ) Leefbaarheid en Veiligheid Sociale woonomgeving rapportcijfer leefbaarheid in eigen buurt 6,4 7,0 7,0 6,8 6,9 rapportcijfer veiligheid in eigen buurt 5,7 6,6 6,2 6,1 6,2 rapportcijfer woonomgeving 6,4 7,0 7,2 7,0 7,0 rapportcijfer voorzieningen in uw buurt 6,9 7,5 7,2 7,0 7,4 % (zeer) gehecht aan eigen buurt 57% 60% 56% 62% 66% % (zeer) prettige woonbuurt 80% 84% 88% 84% 91% % medeverantwoord. voor leefbaarheid 75% 77% 72% 70% 69% % actief voor buurtverbetering 25% 25% 21% 20% 26% kental sociale cohesie 5,2 5,2 5,3 5,2 5,3 kental verloedering 5,8 5,6 5,4 5,4 5,3 kental sociale overlast 5,0 3,5 4,6 4,5 4,6 % voelt zich wel eens onveilig in buurt 53% 43% 41% 42% 35% Buurtperspectief % dat vooruitgang ziet van de buurt 27% 32% 26% 29% 18% % dat achteruitgang ziet van de buurt 21% 14% 12% 16% 15% % dat vooruitgang verwacht van de buurt 37% 42% 48% 39% 33% % achteruitgang verwacht van de buurt 31% 17% 12% 11% 18% Bedrijven en banen Werk en inkomen aantal bedrijfsvestigingen aantal banen Werkzoekenden en uitkeringen % geregistreerde werkzoekenden % wwb uitkeringen 12,5% 7,8% 8,1% 5,1% 7,7% 5,4% 6,4% 5,4% 7,8% 6,0% 7,6% 6,4% 6,3% Inkomenondersteuning % instroom schuldhulpaanvragen 1,0% 1,8% % Arnhem Card-houders 9,9% 9,1% % GelrePas-houders 10,7% 10,4% 10,1% Inkomen gem. besteedbaar huishoudinkomen (x 1.000) 22,6 23,6 23,9 24,7 24,9 24,9 gem. gestandaardiseerd huishoudink. (x 1.000) 18,6 19,2 19,6 20,7 20,8 20,9 % huishoudens met laag inkomen 21% 17% 17% 16% 18% 20% Onderwijs Overige indicatoren % voortijdig schoolverlaters 10,4% 4,8% 8,4% Sport % inwoners dat aangeeft te sporten 77% 72% 75% Vrijwilligerswerk % actief als vrijwilliger 29% 30% 29% Zorg % gebruik WMO voorz. - huishoudelijke hulp 1,3% % gebruik WMO voorz. - collectief vervoer 2,6% % geeft hulp aan buren 30% % kan bij buren terecht voor hulp 31% % matig/slecht zelfredzaam buitenshuis 6% % matig/slecht zelfredzaam binnenshuis 5% 8

10 Arnhemse Broek: Diverse bevolking, sociaal-economisch nog kwetsbaar Het westelijk deel van het Arnhemse Broek is in de jaren 30 van de vorige eeuw gebouwd, het oostelijk deel is overwegend van kort na de Tweede Wereldoorlog. De wijk is de afgelopen jaren gerenoveerd. Nieuw is de woningbouwontwikkeling in het Nieuwe Kadekwartier. Het Industrieterrein het Broek maakt onderdeel uit van de wijk. Arnhemse Broek heeft relatief veel 18- t/m 34-jarigen en weinig 65-plussers, veel alleenstaanden en een omvangrijke Turkse gemeenschap. De omvang van de woningvoorraad in de wijk is redelijk stabiel. Door de ontwikkeling van het Nieuwe Kadekwartier is het aantal woning licht toegenomen. Er zijn relatief veel boven- of benedenwoningen Het corporatiebezit in de wijk is hoog en er zijn relatief weinig koopwoningen. Het oordeel over woonomgeving, leefbaarheid en voorzieningen in de eigen buurt is lager dan het Arnhems gemiddelde. Gevoelens van onveiligheid komen relatief vaak voor. De sociaal-economische positie van de huishoudens in het Broek is ongunstig: De werkloosheid en bijstandsdichtheid zijn, vergeleken met andere wijken, hoog. In vergelijking met andere wijken kent de wijk veel huishoudens met een laag inkomen. Bevolkingssamenstelling aantal inwoners aantal huishoudens gemiddelde huishoudensgrootte 1,89 1,78 1,78 1,78 1,77 1,78 1,77 Leeftijd % 0 t/m 19 jaar 24,3% 22,5% 21,9% 21,9% 21,8% 21,6% 21,2% % 20 t/m 64 jaar 68,9% 70,3% 71,3% 70,8% 71,0% 71,1% 71,3% % 65 jaar en ouder 6,8% 7,2% 6,9% 7,2% 7,2% 7,3% 7,5% Etniciteit % Nederlanders 58,0% 55,8% 55,7% 55,4% 55,4% 55,1% 55,6% % niet-westerse allochtonen 31,5% 32,5% 32,6% 33,2% 33,4% 33,5% 33,1% % westerse allochtonen 10,5% 11,7% 11,7% 11,5% 11,2% 11,4% 11,4% Huishoudens % paar met kinderen 19,7% 17,1% 16,7% 16,6% 16,5% 16,4% 15,8% % eenoudergezin 7,5% 7,5% 8,7% 9,0% 9,0% 9,2% 10,0% % paar zonder kinderen 20,8% 18,2% 18,0% 18,0% 17,3% 17,4% 17,0% % alleenstaande 52,0% 57,2% 56,6% 56,4% 57,2% 57,0% 57,2% Natuurlijke aanwas Bevolkingsontwikkeling geboorte sterfte saldo geboorte - sterfte Verhuisbewegingen vestiging vanuit Arnhem vestiging van buiten Arnhem vestiging totaal vertrek binnen Arnhem vertrek uit Arnhem vertrek totaal saldo vestiging - vertrek administratieve correcties toe- / afname bevolking verhuizingen binnen wijk mutatiegraad 19,4 19,7 20,0 19,3 20,4 21,8 Woningvoorraad aantal woningen Eigendom % koopwoningen 25,2% 26,5% 26,5% 27,2% 26,8% 26,2% 25,8% % corporatiebezit 62,8% 60,2% 60,4% 59,0% 60,9% 59,1% 61,7% % overige verhuurders 10,9% 12,6% 12,5% 13,4% 11,9% 14,4% 12,2% % onbekend 1,2% 0,6% 0,5% 0,5% 0,3% 0,3% 0,3% Woningtype % eengezins 46,8% 45,5% 45,4% 45,2% 44,9% 44,9% 44,2% % meergezins 52,6% 53,6% 53,9% 53,8% 54,1% 54,1% 53,3% % overig / onbekend 0,6% 0,9% 0,7% 0,9% 1,0% 1,0% 2,5% 9

11 WOZ klasse Woningvoorraad (vervolg) % ,2% 43,8% 51,6% 56,3% 61,8% 69,1% 59,1% % ,1% 51,2% 45,0% 40,7% 34,4% 28,4% 37,7% % > ,2% 3,8% 3,1% 1,9% 1,2% 1,3% 2,1% % onbekend 0,5% 1,2% 0,3% 1,0% 2,6% 1,1% 1,1% Energieverbruik gemiddeld verbruik elektra particulier (kwh) gemiddeld verbruik gas particulier (m 3 ) Leefbaarheid en Veiligheid Sociale woonomgeving rapportcijfer leefbaarheid in eigen buurt 6,2 6,3 6,3 6,5 6,3 rapportcijfer veiligheid in eigen buurt 6,0 6,3 5,6 5,6 5,7 rapportcijfer woonomgeving 6,0 6,2 6,5 6,4 6,5 rapportcijfer voorzieningen in uw buurt 5,7 6,4 6,3 6,2 6,3 % (zeer) gehecht aan eigen buurt 45% 45% 48% 40% 45% % (zeer) prettige woonbuurt 71% 67% 72% 67% 69% % medeverantwoord. voor leefbaarheid 75% 70% 62% 66% 67% % actief voor buurtverbetering 29% 28% 18% 17% 23% kental sociale cohesie 5,4 4,5 5,0 5,0 4,8 kental verloedering 4,9 5,7 4,9 5,0 4,8 kental sociale overlast 2,9 3,4 3,8 3,2 3,6 % voelt zich wel eens onveilig in buurt 35% 47% 34% 37% 41% Buurtperspectief % dat vooruitgang ziet van de buurt 21% 28% 20% 30% 18% % dat achteruitgang ziet van de buurt 26% 18% 25% 17% 19% % dat vooruitgang verwacht van de buurt 27% 40% 33% 32% 23% % achteruitgang verwacht van de buurt 28% 27% 26% 17% 21% Bedrijven en banen Werk en inkomen aantal bedrijfsvestigingen aantal banen Werkzoekenden en uitkeringen % geregistreerde werkzoekenden % wwb uitkeringen 16,1% 10,4% 12,8% 8,4% 11,5% 10,1% 10,6% 10,2% 11,8% 10,1% 11,7% 11,2% 11,9% Inkomenondersteuning % instroom schuldhulpaanvragen 1,3% 2,1% % Arnhem Card-houders 18,8% 18,1% % GelrePas-houders 21,4% 22,0% 21,4% Inkomen gem. besteedbaar huishoudinkomen (x 1.000) 22,4 22,7 22,8 24,3 24,2 24,2 gem. gestandaardiseerd huishoudink. (x 1.000) 17,1 17,2 17,5 18,4 18,3 18,4 % huishoudens met laag inkomen 21% 22% 22% 18% 20% 24% Onderwijs Overige indicatoren % voortijdig schoolverlaters 6,7% 6,2% 4,4% Sport % inwoners dat aangeeft te sporten 67% 62% 59% Vrijwilligerswerk % actief als vrijwilliger 29% 31% 31% Zorg % gebruik WMO voorz. - huishoudelijke hulp 1,7% % gebruik WMO voorz. - collectief vervoer 3,8% % geeft hulp aan buren 38% % kan bij buren terecht voor hulp 29% % matig/slecht zelfredzaam buitenshuis 14% % matig/slecht zelfredzaam binnenshuis 7% 10

12 Presikhaaf-West: Herstructurering, groei bevolking en diversiteit Presikhaaf-West is de laatste grote stedelijke uitbreiding in oostwaartse richting van na WO II. Het bedrijventerrein IJsseloord I maakt onderdeel uit van de wijk. De bevolking in Presikhaaf-West neemt, na de herstructurering van de woningvoorraad, weer toe. De wijk kent het hoogste aandeel niet-westerse allochtonen van alle Arnhemse wijken, en een grote Turkse gemeenschap. Door herstructurering zijn er nog veel verhuisbewegingen. De woningvoorraad is overwegend in bezit van corporaties en kent veel flats/appartementen. Het onveiligheidsgevoel is afgenomen. De sociaal-economische positie van de huishoudens in Presikhaaf is ongunstig. De werkloosheid en bijstandsdichtheid in de wijk zijn relatief hoog. Het aantal huishoudens met een laag inkomen is, in vergelijking met andere wijken, hoog: een op de vier huishoudens heeft een inkomen onder de lage inkomensgrens. Het aantal bedrijfsvestigingen en arbeidsplaatsen blijft ongeveer gelijk. Bevolkingssamenstelling aantal inwoners aantal huishoudens gemiddelde huishoudensgrootte 1,86 1,77 1,80 1,81 1,83 1,84 1,86 Leeftijd % 0 t/m 19 jaar 23,2% 22,7% 22,5% 22,6% 22,6% 22,5% 22,9% % 20 t/m 64 jaar 63,9% 64,5% 64,5% 63,9% 62,9% 62,5% 62,2% % 65 jaar en ouder 12,9% 12,8% 13,1% 13,5% 14,5% 15,0% 14,9% Etniciteit % Nederlanders 51,0% 45,2% 44,3% 44,1% 43,8% 43,5% 43,6% % niet-westerse allochtonen 38,5% 44,2% 45,2% 45,3% 45,8% 46,1% 46,2% % westerse allochtonen 10,5% 10,7% 10,5% 10,6% 10,3% 10,4% 10,2% Huishoudens % paar met kinderen 16,1% 14,5% 15,1% 15,1% 15,8% 16,1% 16,5% % eenoudergezin 9,3% 9,2% 9,1% 9,3% 9,8% 10,3% 10,7% % paar zonder kinderen 24,1% 20,4% 21,1% 20,4% 20,1% 20,6% 20,8% % alleenstaande 50,5% 55,9% 54,7% 55,2% 54,3% 53,0% 51,9% Natuurlijke aanwas Bevolkingsontwikkeling geboorte sterfte saldo geboorte - sterfte Verhuisbewegingen vestiging vanuit Arnhem vestiging van buiten Arnhem vestiging totaal vertrek binnen Arnhem vertrek uit Arnhem vertrek totaal saldo vestiging - vertrek administratieve correcties toe- / afname bevolking verhuizingen binnen wijk mutatiegraad 22,6 23,3 20,3 23,3 18,1 20,1 Woningvoorraad aantal woningen Eigendom % koopwoningen 16,5% 18,3% 19,9% 20,6% 22,1% 20,9% 19,8% % corporatiebezit 75,2% 61,3% 69,5% 66,3% 59,5% 70,5% 72,8% % overige verhuurders 7,9% 17,7% 10,3% 8,8% 14,9% 8,5% 7,3% % onbekend 0,5% 2,7% 0,2% 4,4% 3,5% 0,2% 0,0% Woningtype % eengezins 32,0% 32,9% 31,6% 30,8% 30,0% 31,2% 31,0% % meergezins 67,6% 66,6% 67,9% 64,5% 62,5% 63,9% 64,3% % overig / onbekend 0,4% 0,5% 0,5% 4,7% 7,5% 4,9% 4,7% 11

13 WOZ klasse Woningvoorraad (vervolg) % ,8% 69,3% 72,5% 71,9% 69,1% 78,4% 75,4% % ,9% 29,7% 25,1% 22,2% 18,6% 16,3% 20,0% % > ,2% 0,6% 0,7% 0,9% 0,7% 0,6% 0,6% % onbekend 0,1% 0,5% 1,7% 5,0% 11,5% 4,7% 4,0% Energieverbruik gemiddeld verbruik elektra particulier (kwh) gemiddeld verbruik gas particulier (m 3 ) Leefbaarheid en Veiligheid Sociale woonomgeving rapportcijfer leefbaarheid in eigen buurt 6,2 6,6 6,3 6,3 6,6 rapportcijfer veiligheid in eigen buurt 6,2 6,4 5,6 5,4 5,8 rapportcijfer woonomgeving 6,0 6,3 6,3 6,3 6,6 rapportcijfer voorzieningen in uw buurt 6,8 7,1 6,8 6,8 7,1 % (zeer) gehecht aan eigen buurt 46% 53% 50% 49% 55% % (zeer) prettige woonbuurt 70% 69% 76% 69% 78% % medeverantwoord. voor leefbaarheid 69% 66% 59% 60% 64% % actief voor buurtverbetering 19% 20% 14% 17% 15% kental sociale cohesie 5,0 4,7 5,1 4,8 5,0 kental verloedering 5,5 5,5 5,2 5,5 5,0 kental sociale overlast 2,7 2,7 3,0 3,4 3,3 % voelt zich wel eens onveilig in buurt 37% 39% 35% 45% 31% Buurtperspectief % dat vooruitgang ziet van de buurt 7% 11% 30% 28% 27% % dat achteruitgang ziet van de buurt 47% 37% 30% 31% 22% % dat vooruitgang verwacht van de buurt 25% 41% 42% 35% 34% % achteruitgang verwacht van de buurt 49% 33% 25% 28% 23% Bedrijven en banen Werk en inkomen aantal bedrijfsvestigingen aantal banen Werkzoekenden en uitkeringen % geregistreerde werkzoekenden % wwb uitkeringen 16,5% 10,6% 12,2% 9,3% 11,6% 9,3% 10,9% 9,7% 12,2% 10,9% 12,5% 11,5% 12,8% Inkomenondersteuning % instroom schuldhulpaanvragen 1,6% 2,7% % Arnhem Card-houders 18,1% 18,6% % GelrePas-houders 24,7% 23,7% 24,4% Inkomen gem. besteedbaar huishoudinkomen (x 1.000) 22,1 22,3 22,9 22,9 22,7 23,2 gem. gestandaardiseerd huishoudink. (x 1.000) 16,6 16,8 17,1 17,4 17,4 17,7 % huishoudens met laag inkomen 20% 19% 19% 18% 20% 23% Onderwijs Overige indicatoren % voortijdig schoolverlaters 6,6% 4,9% 3,9% Sport % inwoners dat aangeeft te sporten 58% 57% 55% Vrijwilligerswerk % actief als vrijwilliger 30% 29% 28% Zorg % gebruik WMO voorz. - huishoudelijke hulp 2,5% % gebruik WMO voorz. - collectief vervoer 6,6% % geeft hulp aan buren 39% % kan bij buren terecht voor hulp 32% % matig/slecht zelfredzaam buitenshuis 14% % matig/slecht zelfredzaam binnenshuis 10% 12

14 Presikhaaf-Oost: Stabiele wijk, vergrijzing ingezet Presikhaaf-Oost is in de jaren 60 van de vorige eeuw gebouwd en herkenbaar door de typische karakteristieken van een ruim opgezette wijk met gestapelde bouw. Het winkelcentrum Presikhaaf maakt onderdeel uit van de wijk, net als diverse scholen en scholenconcentraties, Park Presikhaaf en bedrijventerrein IJsseloord II. Het inwoneraantal in Presikhaaf-Oost stabiliseert na een aantal jaren van groei. In Presikhaaf-Oost wonen veel 65-plussers: een op de drie is ouder dan 65 jaar. Er wonen relatief veel alleenstaanden. De etnische samenstelling komt overeen met het gemiddelde Arnhemse beeld. Het corporatiebezit in de wijk blijft stabiel en is minder dan gemiddeld voor Arnhem. Er zijn relatief veel flats/appartementen. Bewoners in Presikhaaf-Oost zijn gemiddeld tevreden over hun buurt. De werkgelegenheid in de wijk neemt af. Hoewel werkloosheid en bijstandsdichtheid iets zijn toegenomen blijven ze nog onder het Arnhemse gemiddelde. Bevolkingssamenstelling aantal inwoners aantal huishoudens gemiddelde huishoudensgrootte 1,79 1,75 1,76 1,75 1,74 1,74 1,74 Leeftijd % 0 t/m 19 jaar 14,8% 16,0% 16,1% 16,4% 16,7% 16,7% 16,9% % 20 t/m 64 jaar 60,5% 60,4% 60,6% 60,3% 60,6% 61,2% 61,0% % 65 jaar en ouder 24,7% 23,6% 23,2% 23,3% 22,7% 22,2% 22,1% Etniciteit % Nederlanders 74,4% 70,6% 70,4% 69,9% 69,5% 69,6% 69,6% % niet-westerse allochtonen 14,9% 17,6% 18,2% 18,7% 19,0% 19,1% 19,1% % westerse allochtonen 10,7% 11,8% 11,3% 11,4% 11,4% 11,3% 11,3% Huishoudens % paar met kinderen 15,2% 14,8% 15,0% 15,2% 15,2% 15,3% 15,5% % eenoudergezin 4,5% 4,7% 5,0% 4,9% 5,1% 5,3% 5,2% % paar zonder kinderen 33,0% 29,1% 29,1% 28,0% 26,9% 26,2% 25,8% % alleenstaande 47,4% 51,5% 50,8% 51,9% 52,8% 53,2% 53,4% Natuurlijke aanwas Bevolkingsontwikkeling geboorte sterfte saldo geboorte - sterfte Verhuisbewegingen vestiging vanuit Arnhem vestiging van buiten Arnhem vestiging totaal vertrek binnen Arnhem vertrek uit Arnhem vertrek totaal saldo vestiging - vertrek administratieve correcties toe- / afname bevolking verhuizingen binnen wijk mutatiegraad 12,4 11,8 13,4 14,0 14,0 15,0 Woningvoorraad aantal woningen Eigendom % koopwoningen 47,7% 49,2% 48,9% 48,6% 48,8% 48,2% 48,7% % corporatiebezit 30,8% 30,1% 30,3% 30,1% 32,2% 31,0% 30,8% % overige verhuurders 20,7% 19,8% 20,0% 20,3% 19,0% 20,8% 20,4% % onbekend 0,8% 0,9% 0,9% 1,0% 0,0% 0,0% 0,0% Woningtype % eengezins 45,9% 46,0% 46,0% 45,3% 45,8% 46,2% 46,2% % meergezins 53,9% 53,2% 53,2% 52,3% 51,8% 51,8% 51,8% % overig / onbekend 0,1% 0,8% 0,8% 2,4% 2,4% 1,9% 1,9% 13

15 WOZ klasse Woningvoorraad (vervolg) % ,4% 51,3% 53,5% 54,9% 59,6% 72,5% 60,2% % ,7% 42,3% 40,9% 39,1% 33,4% 22,7% 34,3% % > ,7% 5,5% 4,8% 3,5% 3,3% 2,3% 3,7% % onbekend 0,1% 0,9% 0,8% 2,5% 3,7% 2,5% 1,8% Energieverbruik gemiddeld verbruik elektra particulier (kwh) gemiddeld verbruik gas particulier (m 3 ) Leefbaarheid en Veiligheid Sociale woonomgeving rapportcijfer leefbaarheid in eigen buurt 7,1 7,1 7,1 7,1 7,2 rapportcijfer veiligheid in eigen buurt 6,9 7,1 6,6 6,6 6,7 rapportcijfer woonomgeving 7,1 7,2 7,2 7,1 7,2 rapportcijfer voorzieningen in uw buurt 7,2 7,1 7,2 7,2 7,1 % (zeer) gehecht aan eigen buurt 64% 64% 68% 62% 62% % (zeer) prettige woonbuurt 86% 89% 89% 89% 88% % medeverantwoord. voor leefbaarheid 76% 68% 72% 66% 69% % actief voor buurtverbetering 25% 16% 12% 14% 16% kental sociale cohesie 5,8 5,6 5,8 5,6 5,4 kental verloedering 4,5 3,9 4,3 4,4 3,8 kental sociale overlast 1,4 1,1 1,7 2,0 1,8 % voelt zich wel eens onveilig in buurt 25% 20% 20% 25% 26% Buurtperspectief % dat vooruitgang ziet van de buurt 5% 6% 13% 18% 17% % dat achteruitgang ziet van de buurt 28% 19% 23% 19% 25% % dat vooruitgang verwacht van de buurt 12% 23% 28% 19% 14% % achteruitgang verwacht van de buurt 42% 26% 27% 25% 25% Bedrijven en banen Werk en inkomen aantal bedrijfsvestigingen aantal banen Werkzoekenden en uitkeringen % geregistreerde werkzoekenden % wwb uitkeringen 9,3% 4,2% 7,4% 3,7% 6,6% 4,5% 6,1% 4,5% 7,7% 5,2% 7,9% 5,5% 5,7% Inkomenondersteuning % instroom schuldhulpaanvragen 0,7% 1,5% % Arnhem Card-houders 10,5% 10,0% % GelrePas-houders 9,7% 9,5% 9,9% Inkomen gem. besteedbaar huishoudinkomen (x 1.000) 26,2 26,3 26,8 26,7 26,6 26,5 gem. gestandaardiseerd huishoudink. (x 1.000) 20,3 20,3 20,8 20,7 20,6 20,6 % huishoudens met laag inkomen 7% 8% 7% 8% 9% 12% Onderwijs Overige indicatoren % voortijdig schoolverlaters 6,9% 4,4% 5,2% Sport % inwoners dat aangeeft te sporten 55% 52% 58% Vrijwilligerswerk % actief als vrijwilliger 36% 35% 35% Zorg % gebruik WMO voorz. - huishoudelijke hulp 3,8% % gebruik WMO voorz. - collectief vervoer 7,2% % geeft hulp aan buren 47% % kan bij buren terecht voor hulp 41% % matig/slecht zelfredzaam buitenshuis 12% % matig/slecht zelfredzaam binnenshuis 9% 14

16 Sint Marten/Sonsbeek-Zuid: Twee karakters Sint Marten/Sonsbeek-Zuid is qua oppervlakte de kleinste wijk van de stad en het dichtst bebouwd. Deze dichte bebouwing is ontstaan eind 19e en begin 20e eeuw. De wijk bestaat uit twee buurten, namelijk Sint Marten en Graaf Ottoplein e.o. (ook wel Sonsbeek- Zuid genoemd), met elk een eigen karakter. De wijk kent een jonge bevolking: relatief veel 18- t/m 34-jarigen, starters en alleenstaanden. In de wijk als geheel wonen relatief weinig niet-westerse allochtonen, maar in de buurt Sint Marten wonen verschillende etniciteiten. De mutatiegraad in de wijk is hoog, dat wil zeggen dat er veel verhuisbewegingen zijn. De woningvoorraad in de wijk kenmerkt zich door veel boven- en benedenwoningen. Vooral in Sint Marten is sprake van corporatiebezit. Sonsbeek-Zuid kent veel koop en particuliere huur. Bewoners zijn tevreden over de woonomgeving, leefbaarheid en voorzieningen in hun buurt. Het onveiligheidsgevoel is toegenomen. Er zijn veel ZZP-ers in de wijk gevestigd. Het aantal bedrijfsvestigingen en het aantal arbeidsplaatsen nemen toe. In de buurt Sint Marten zijn werkloosheid en bijstandsdichtheid hoger dan in de gehele wijk en hoger dan voor Arnhem als geheel. Bevolkingssamenstelling aantal inwoners aantal huishoudens gemiddelde huishoudensgrootte 1,56 1,57 1,58 1,58 1,58 1,59 1,60 Leeftijd % 0 t/m 19 jaar 13,8% 15,8% 16,3% 16,3% 17,1% 17,4% 17,8% % 20 t/m 64 jaar 83,0% 80,6% 80,4% 80,2% 79,4% 79,0% 78,5% % 65 jaar en ouder 3,1% 3,5% 3,3% 3,5% 3,6% 3,6% 3,8% Etniciteit % Nederlanders 76,3% 76,2% 76,7% 76,9% 76,6% 76,8% 76,8% % niet-westerse allochtonen 12,0% 11,8% 11,4% 11,2% 11,4% 11,3% 11,1% % westerse allochtonen 11,7% 12,0% 12,0% 11,9% 12,0% 11,9% 12,1% Huishoudens % paar met kinderen 11,3% 11,8% 12,4% 12,6% 13,1% 13,5% 13,5% % eenoudergezin 3,0% 3,3% 3,4% 3,3% 3,6% 3,7% 4,1% % paar zonder kinderen 23,4% 21,3% 20,5% 20,5% 19,2% 18,6% 18,9% % alleenstaande 62,4% 63,6% 63,7% 63,5% 64,1% 64,2% 63,6% Natuurlijke aanwas Bevolkingsontwikkeling geboorte sterfte saldo geboorte - sterfte Verhuisbewegingen vestiging vanuit Arnhem vestiging van buiten Arnhem vestiging totaal vertrek binnen Arnhem vertrek uit Arnhem vertrek totaal saldo vestiging - vertrek administratieve correcties toe- / afname bevolking verhuizingen binnen wijk mutatiegraad 22,9 22,6 21,2 21,6 22,3 24,8 Woningvoorraad aantal woningen Eigendom % koopwoningen 49,5% 47,1% 46,7% 48,3% 49,3% 49,0% 49,9% % corporatiebezit 22,3% 23,7% 24,0% 23,7% 21,0% 20,4% 19,4% % overige verhuurders 23,8% 26,9% 27,7% 26,3% 27,7% 28,7% 29,4% % onbekend 4,4% 2,3% 1,7% 1,7% 2,0% 2,0% 1,3% Woningtype % eengezins 8,3% 8,2% 8,7% 8,8% 9,2% 9,9% 10,2% % meergezins 89,4% 90,0% 90,0% 89,6% 89,5% 88,8% 88,4% % overig / onbekend 2,3% 1,9% 1,3% 1,6% 1,3% 1,3% 1,4% 15

17 WOZ klasse Woningvoorraad (vervolg) % ,9% 14,8% 20,7% 22,2% 27,3% 32,2% 29,4% % ,5% 70,0% 68,1% 66,4% 61,4% 59,6% 60,1% % > ,4% 11,2% 8,9% 8,4% 5,6% 5,3% 7,0% % onbekend 3,1% 4,0% 2,3% 2,9% 5,7% 2,9% 3,5% Energieverbruik gemiddeld verbruik elektra particulier (kwh) gemiddeld verbruik gas particulier (m 3 ) Leefbaarheid en Veiligheid Sociale woonomgeving rapportcijfer leefbaarheid in eigen buurt 6,9 7,2 7,2 7,5 7,2 rapportcijfer veiligheid in eigen buurt 6,7 7,0 6,8 6,9 6,7 rapportcijfer woonomgeving 7,2 7,2 7,3 7,5 7,4 rapportcijfer voorzieningen in uw buurt 6,7 6,9 6,9 7,0 7,0 % (zeer) gehecht aan eigen buurt 65% 69% 77% 76% 60% % (zeer) prettige woonbuurt 89% 96% 91% 96% 91% % medeverantwoord. voor leefbaarheid 78% 90% 76% 72% 79% % actief voor buurtverbetering 22% 23% 19% 17% 20% kental sociale cohesie 6,2 6,1 5,9 6,1 5,9 kental verloedering 5,0 4,9 4,4 4,1 4,1 kental sociale overlast 2,7 2,1 2,2 2,4 2,4 % voelt zich wel eens onveilig in buurt 35% 23% 20% 22% 32% Buurtperspectief % dat vooruitgang ziet van de buurt 27% 16% 21% 16% 26% % dat achteruitgang ziet van de buurt 9% 11% 11% 8% 13% % dat vooruitgang verwacht van de buurt 42% 39% 37% 39% 36% % achteruitgang verwacht van de buurt 12% 8% 11% 7% 12% Bedrijven en banen Werk en inkomen aantal bedrijfsvestigingen aantal banen Werkzoekenden en uitkeringen % geregistreerde werkzoekenden % wwb uitkeringen 9,4% 4,9% 5,7% 3,4% 5,4% 3,1% 5,0% 3,2% 6,3% 3,4% 7,0% 3,9% 3,6% Inkomenondersteuning % instroom schuldhulpaanvragen 0,5% 0,8% % Arnhem Card-houders 6,4% 5,7% % GelrePas-houders 6,9% 6,7% 6,7% Inkomen gem. besteedbaar huishoudinkomen (x 1.000) 28,1 28,3 29,1 28,8 29,4 29,6 gem. gestandaardiseerd huishoudink. (x 1.000) 21,9 22,0 22,5 22,5 23,0 23,0 % huishoudens met laag inkomen 11% 13% 12% 12% 13% 15% Onderwijs Overige indicatoren % voortijdig schoolverlaters 7,0% 5,2% 2,6% Sport % inwoners dat aangeeft te sporten 80% 77% 76% Vrijwilligerswerk % actief als vrijwilliger 28% 32% 30% Zorg % gebruik WMO voorz. - huishoudelijke hulp 0,6% % gebruik WMO voorz. - collectief vervoer 1,1% % geeft hulp aan buren 39% % kan bij buren terecht voor hulp 42% % matig/slecht zelfredzaam buitenshuis 8% % matig/slecht zelfredzaam binnenshuis 3% 16

18 Klarendal: Dynamische wijk Klarendal is één van de meest centraal gelegen en oudste wijken van de stad. De wijk is een van oorsprong dichtbebouwde 19e -eeuwse volkswijk met weinig groen. In de periode is er gesaneerd en nieuwbouw gerealiseerd. De wijk bestaat uit de buurten Klarendal-Zuid, Klarendal-Noord, Onder de Linden en St. Janskerkstraat e.o. Vanouds kenmerkt de wijk zich door een gemengd leefmilieu met relatief veel bedrijvigheid. Er wonen relatief veel alleenstaanden in de wijk en 18- t/m 34-jarigen. Het aandeel niet-westerse allochtonen in de wijk is nog steeds relatief hoog, maar neemt langzaam af. De wijk kent een omvangrijke Turkse gemeenschap. De woningvoorraad is een mengeling van tussenwoningen, boven- en benedenwoningen en appartementen. Het aandeel corporatiebezit neemt geleidelijk aan af ten gunste van koop. Bewoners zijn tevreden over de ontwikkeling van hun buurt, de woonomgeving, leefbaarheid en voorzieningen. De start van het Modekwartier in 2000 draagt bij aan de opleving van de wijk, met nieuwe winkels en horecagelegenheden. Daarnaast neemt hierdoor de bedrijvigheid, het aantal bedrijfsvestigingen en het aantal arbeidsplaatsen toe. Er zijn veel ZZP-ers in de wijk. De sociaal-economische positie van de huishoudens in Klarendal is ongunstig. De werkloosheid en bijstandsdichtheid zijn hoger dan het Arnhems gemiddelde. Een op de vijf huishoudens heeft een inkomen onder de lage inkomensgrens. Het gemiddelde huishoudensinkomen is relatief laag. Bevolkingssamenstelling aantal inwoners aantal huishoudens gemiddelde huishoudensgrootte 1,77 1,67 1,66 1,67 1,66 1,65 1,66 Leeftijd % 0 t/m 19 jaar 22,2% 19,1% 18,6% 18,1% 18,0% 17,5% 17,8% % 20 t/m 64 jaar 71,5% 73,4% 73,7% 74,1% 74,0% 74,2% 73,7% % 65 jaar en ouder 6,3% 7,5% 7,7% 7,9% 8,0% 8,3% 8,5% Etniciteit % Nederlanders 62,6% 63,8% 63,9% 64,3% 65,2% 65,5% 66,0% % niet-westerse allochtonen 28,1% 25,6% 25,2% 24,8% 23,6% 23,4% 22,8% % westerse allochtonen 9,3% 10,6% 10,8% 10,9% 11,2% 11,1% 11,2% Huishoudens % paar met kinderen 15,9% 14,0% 13,6% 13,8% 13,0% 12,6% 13,3% % eenoudergezin 9,8% 8,5% 9,0% 8,7% 9,0% 8,9% 8,9% % paar zonder kinderen 18,9% 17,7% 17,5% 18,5% 19,0% 19,2% 18,7% % alleenstaande 55,4% 59,8% 60,0% 59,0% 59,0% 59,3% 59,1% Natuurlijke aanwas Bevolkingsontwikkeling geboorte sterfte saldo geboorte - sterfte Verhuisbewegingen vestiging vanuit Arnhem vestiging van buiten Arnhem vestiging totaal vertrek binnen Arnhem vertrek uit Arnhem vertrek totaal saldo vestiging - vertrek administratieve correcties toe- / afname bevolking verhuizingen binnen wijk mutatiegraad 18,8 17,2 15,9 17,3 16,6 16,9 Woningvoorraad aantal woningen Eigendom % koopwoningen 19,5% 25,6% 26,3% 25,8% 28,8% 29,3% 29,8% % corporatiebezit 69,8% 62,8% 62,0% 59,5% 58,8% 58,3% 57,4% % overige verhuurders 9,0% 10,1% 10,4% 13,5% 11,1% 11,7% 12,5% % onbekend 1,7% 1,6% 1,2% 1,3% 1,3% 0,7% 0,3% Woningtype % eengezins 39,4% 38,3% 38,2% 37,7% 36,4% 37,2% 37,2% % meergezins 59,0% 60,1% 60,4% 60,3% 61,7% 61,3% 61,2% % overig / onbekend 1,6% 1,6% 1,3% 2,0% 1,9% 1,6% 1,6% 17

19 WOZ klasse Woningvoorraad (vervolg) % ,6% 35,8% 50,5% 54,7% 59,8% 67,0% 58,6% % ,8% 57,8% 44,5% 39,8% 31,9% 28,6% 35,9% % > ,2% 4,4% 3,6% 2,9% 2,4% 2,3% 3,0% % onbekend 1,3% 2,0% 1,4% 2,6% 5,8% 2,1% 2,6% Energieverbruik gemiddeld verbruik elektra particulier (kwh) gemiddeld verbruik gas particulier (m 3 ) Leefbaarheid en Veiligheid Sociale woonomgeving rapportcijfer leefbaarheid in eigen buurt 6,2 6,4 6,7 6,8 7,1 rapportcijfer veiligheid in eigen buurt 6,0 6,3 6,2 6,4 6,4 rapportcijfer woonomgeving 6,2 6,5 6,9 6,9 7,1 rapportcijfer voorzieningen in uw buurt 6,3 6,5 6,7 6,8 7,2 % (zeer) gehecht aan eigen buurt 60% 52% 64% 61% 63% % (zeer) prettige woonbuurt 78% 84% 84% 84% 88% % medeverantwoord. voor leefbaarheid 70% 71% 77% 68% 76% % actief voor buurtverbetering 24% 25% 18% 20% 28% kental sociale cohesie 5,4 5,3 5,6 5,8 5,8 kental verloedering 5,9 5,8 5,2 4,7 4,5 kental sociale overlast 3,9 3,5 3,6 2,9 3,2 % voelt zich wel eens onveilig in buurt 42% 38% 32% 30% 31% Buurtperspectief % dat vooruitgang ziet van de buurt 21% 23% 40% 51% 36% % dat achteruitgang ziet van de buurt 27% 23% 12% 8% 10% % dat vooruitgang verwacht van de buurt 33% 41% 52% 47% 39% % achteruitgang verwacht van de buurt 30% 20% 8% 10% 13% Bedrijven en banen Werk en inkomen aantal bedrijfsvestigingen aantal banen Werkzoekenden en uitkeringen % geregistreerde werkzoekenden % wwb uitkeringen 17,3% 12,4% 10,8% 8,9% 10,3% 9,3% 8,9% 9,4% 10,7% 9,3% 10,4% 9,6% 10,4% Inkomenondersteuning % instroom schuldhulpaanvragen 1,1% 1,8% % Arnhem Card-houders 18,0% 17,2% % GelrePas-houders 19,4% 19,9% 19,5% Inkomen gem. besteedbaar huishoudinkomen (x 1.000) 22,8 24,0 23,6 23,8 24,1 24,5 gem. gestandaardiseerd huishoudink. (x 1.000) 17,3 18,4 18,3 18,6 18,8 19,2 % huishoudens met laag inkomen 19% 20% 17% 18% 20% 22% Onderwijs Overige indicatoren % voortijdig schoolverlaters 7,4% 5,6% 4,6% Sport % inwoners dat aangeeft te sporten 66% 64% 66% Vrijwilligerswerk % actief als vrijwilliger 31% 28% 28% Zorg % gebruik WMO voorz. - huishoudelijke hulp 2,4% % gebruik WMO voorz. - collectief vervoer 4,6% % geeft hulp aan buren 41% % kan bij buren terecht voor hulp 43% % matig/slecht zelfredzaam buitenshuis 13% % matig/slecht zelfredzaam binnenshuis 9% 18

20 Velperweg e.o.: Zes buurten op zichzelf Velperweg e.o. bestaat uit zes verschillende buurten. De wijk kenmerkt zich vooral door oude villabebouwing, veel bedrijvigheid rondom de Velperweg, de weg die de wijk doorsnijdt, en landgoederen als Angerenstein en Bronbeek. De wijk kent een oververtegenwoordiging van 65-plussers, met name in de buurten Plattenburg en Angerenstein. Dit komt o.a. door de verschillende verzorgings- en verpleegtehuizen die gevestigd zijn in de wijk. De leeftijdscategorie 18 t/m 34 jaar is ondervertegenwoordigd. Toch neemt het inwoneraantal enigszins toe. Het is een overwegend 'witte' wijk. De woningvoorraad in de wijk bestaat voor bijna 2/3 deel uit koopwoningen. In de buurten Velperweg-Noord en Plattenburg bestaat een kwart van de woningen uit corporatiebezit. Hier zien we ook vooral flats en appartementen. Bewoners zijn overwegend (zeer) tevreden over hun leefomgeving, leefbaarheid en voorzieningen in de buurt. Het aantal bedrijfsvestigingen neemt toe terwijl het aantal arbeidsplaatsen afneemt. Velperweg e.o. behoort tot een van de betere wijken van Arnhem qua inkomenspositie. De werkloosheid en bijstandsdichtheid in de wijk zijn duidelijk lager dan elders in Arnhem. Van de zes buurten is de werkloosheid en bijstandsdichtheid in Plattenburg het hoogst. Bevolkingssamenstelling aantal inwoners aantal huishoudens gemiddelde huishoudensgrootte 2,03 2,03 2,03 2,03 2,01 2,00 2,00 Leeftijd % 0 t/m 19 jaar 21,0% 22,1% 22,4% 22,0% 21,9% 22,0% 22,2% % 20 t/m 64 jaar 57,6% 58,6% 58,7% 58,0% 57,7% 57,4% 57,7% % 65 jaar en ouder 21,5% 19,3% 19,0% 20,0% 20,4% 20,6% 20,1% Etniciteit % Nederlanders 85,7% 85,2% 84,8% 84,6% 84,2% 83,9% 83,9% % niet-westerse allochtonen 4,0% 4,7% 5,0% 5,2% 5,6% 5,9% 6,2% % westerse allochtonen 10,4% 10,1% 10,2% 10,2% 10,2% 10,1% 10,0% Huishoudens % paar met kinderen 25,4% 25,1% 25,1% 25,2% 25,1% 25,2% 24,7% % eenoudergezin 3,4% 4,1% 4,2% 3,9% 3,8% 4,1% 4,4% % paar zonder kinderen 27,1% 26,0% 25,8% 25,5% 24,9% 24,4% 25,0% % alleenstaande 44,1% 44,8% 44,9% 45,4% 46,2% 46,2% 45,9% Natuurlijke aanwas Bevolkingsontwikkeling geboorte sterfte saldo geboorte - sterfte Verhuisbewegingen vestiging vanuit Arnhem vestiging van buiten Arnhem vestiging totaal vertrek binnen Arnhem vertrek uit Arnhem vertrek totaal saldo vestiging - vertrek administratieve correcties toe- / afname bevolking verhuizingen binnen wijk mutatiegraad 11,6 11,5 11,1 11,1 11,7 12,1 Woningvoorraad aantal woningen Eigendom % koopwoningen 65,0% 66,4% 66,8% 64,3% 64,8% 63,4% 63,3% % corporatiebezit 15,5% 14,0% 13,7% 13,0% 14,6% 13,0% 13,7% % overige verhuurders 18,1% 18,3% 18,1% 16,6% 15,5% 17,0% 16,4% % onbekend 1,4% 1,3% 1,4% 6,1% 5,1% 6,6% 6,6% Woningtype % eengezins 59,0% 57,0% 56,4% 52,9% 53,2% 52,4% 52,2% % meergezins 40,1% 42,4% 42,9% 40,7% 40,8% 40,2% 40,5% % overig / onbekend 1,0% 0,6% 0,7% 6,4% 6,0% 7,4% 7,3% 19

21 WOZ klasse Woningvoorraad (vervolg) % ,5% 21,2% 26,2% 25,6% 27,5% 32,4% 27,9% % ,1% 21,9% 20,4% 20,2% 22,2% 21,5% 22,8% % > ,7% 51,9% 50,9% 47,4% 42,5% 38,8% 44,2% % onbekend 0,7% 4,9% 2,5% 6,8% 7,8% 7,3% 5,1% Energieverbruik gemiddeld verbruik elektra particulier (kwh) gemiddeld verbruik gas particulier (m 3 ) Leefbaarheid en Veiligheid Sociale woonomgeving rapportcijfer leefbaarheid in eigen buurt 7,6 7,6 7,5 7,8 7,8 rapportcijfer veiligheid in eigen buurt 7,0 7,4 6,9 7,1 7,1 rapportcijfer woonomgeving 7,7 7,8 7,6 7,8 7,9 rapportcijfer voorzieningen in uw buurt 6,7 6,9 7,0 7,3 7,1 % (zeer) gehecht aan eigen buurt 79% 81% 73% 76% 73% % (zeer) prettige woonbuurt 96% 97% 96% 97% 96% % medeverantwoord. voor leefbaarheid 86% 88% 83% 81% 79% % actief voor buurtverbetering 24% 26% 22% 15% 25% kental sociale cohesie 7,0 7,0 6,4 6,6 6,6 kental verloedering 3,7 3,5 3,1 3,0 2,8 kental sociale overlast 1,1 0,9 1,2 1,1 1,2 % voelt zich wel eens onveilig in buurt 24% 19% 18% 19% 20% Buurtperspectief % dat vooruitgang ziet van de buurt 12% 22% 18% 17% 18% % dat achteruitgang ziet van de buurt 10% 14% 12% 8% 8% % dat vooruitgang verwacht van de buurt 18% 32% 31% 25% 14% % achteruitgang verwacht van de buurt 16% 10% 11% 8% 11% Bedrijven en banen Werk en inkomen aantal bedrijfsvestigingen aantal banen Werkzoekenden en uitkeringen % geregistreerde werkzoekenden % wwb uitkeringen 5,6% 2,2% 3,6% 1,4% 3,7% 1,5% 3,7% 1,7% 4,1% 1,6% 4,6% 1,6% 2,1% Inkomenondersteuning % instroom schuldhulpaanvragen 0,4% 1,0% % Arnhem Card-houders 5,2% 4,6% % GelrePas-houders 3,4% 3,6% 3,7% Inkomen gem. besteedbaar huishoudinkomen (x 1.000) 38,0 39,3 38,4 37,6 37,2 37,9 gem. gestandaardiseerd huishoudink. (x 1.000) 27,6 28,3 27,6 26,8 26,8 27,2 % huishoudens met laag inkomen 5% 5% 6% 6% 7% 7% Onderwijs Overige indicatoren % voortijdig schoolverlaters 1,9% 1,7% 2,6% Sport % inwoners dat aangeeft te sporten 74% 70% 73% Vrijwilligerswerk % actief als vrijwilliger 35% 47% 39% Zorg % gebruik WMO voorz. - huishoudelijke hulp 2,4% % gebruik WMO voorz. - collectief vervoer 7,7% % geeft hulp aan buren 50% % kan bij buren terecht voor hulp 60% % matig/slecht zelfredzaam buitenshuis 7% % matig/slecht zelfredzaam binnenshuis 5% 20

22 Alteveer en Cranevelt: Vergrijzing en tevredenheid over de leefomgeving De wijk Alteveer en Cranevelt is gebouwd in de periode en Dominant aanwezig is het ziekenhuis Rijnstate. De wijk bestaat uit drie verschillende buurten Sonsbeek-Noord, Hazegrietje en Alteveer-Cranevelt. Hazegrietje telt 169 inwoners, Sonsbeek-Noord en de buurt Alteveer-Cranevelt Alteveer en Cranevelt kent een duidelijke ondervertegenwoordiging van inwoners in de leeftijd 18 t/m 34 jaar. Er is een oververtegenwoordiging van 65-plussers. Dit komt door de aanwezigheid van verzorgings- en verpleegtehuizen. Ook zijn er veel jonge senioren waardoor de wijk aan het vergrijzen is, vooral de buurt Alteveer-Cranevelt. Gezinnen zonder kinderen zijn oververtegenwoordigd in de wijk. De meeste bewoners zijn van Nederlandse afkomst. In Alteveer-Cranevelt zien we weinig verhuisbewegingen, bewoners zijn honkvast. Het corporatiebezit in de wijk is beperkt: in de buurt Alteveer-Cranevelt is het eigen woningbezit het grootst. Daarnaast is er veel particuliere verhuur. Bewoners zijn tevreden over hun woonomgeving, de leefbaarheid en voorzieningen in hun buurt. Bewoners voelen zich veilig in hun eigen buurt. De sociaal-economische positie van Alteveer en Cranevelt is gunstig. Het gemiddeld huishoudinkomen ligt boven het Arnhems gemiddelde. De werkloosheid en bijstandsdichtheid in de wijk is duidelijk lager dan het Arnhems gemiddelde, maar neemt wel toe. Het aantal bedrijven en het aantal arbeidsplaatsen in de wijk nemen toe. Bevolkingssamenstelling aantal inwoners aantal huishoudens gemiddelde huishoudensgrootte 2,00 2,03 2,02 2,02 2,04 2,05 2,05 Leeftijd % 0 t/m 19 jaar 18,0% 19,8% 20,3% 20,3% 21,0% 20,9% 21,1% % 20 t/m 64 jaar 53,3% 53,1% 52,9% 52,6% 52,4% 52,8% 52,1% % 65 jaar en ouder 28,7% 27,2% 26,8% 27,1% 26,5% 26,3% 26,9% Etniciteit % Nederlanders 86,6% 86,3% 86,2% 85,8% 85,7% 86,0% 86,2% % niet-westerse allochtonen 2,7% 3,1% 3,1% 3,2% 3,4% 3,4% 3,2% % westerse allochtonen 10,7% 10,6% 10,6% 11,0% 10,8% 10,6% 10,6% Huishoudens % paar met kinderen 20,6% 21,0% 21,4% 22,2% 22,9% 23,2% 23,3% % eenoudergezin 4,0% 4,7% 4,6% 4,8% 4,9% 4,9% 4,8% % paar zonder kinderen 36,7% 36,4% 34,8% 34,1% 33,3% 33,8% 33,7% % alleenstaande 38,6% 37,9% 39,2% 38,9% 39,0% 38,1% 38,1% Natuurlijke aanwas Bevolkingsontwikkeling geboorte sterfte saldo geboorte - sterfte Verhuisbewegingen vestiging vanuit Arnhem vestiging van buiten Arnhem vestiging totaal vertrek binnen Arnhem vertrek uit Arnhem vertrek totaal saldo vestiging - vertrek administratieve correcties toe- / afname bevolking verhuizingen binnen wijk mutatiegraad 9,3 7,7 8,6 8,2 8,2 8,9 Woningvoorraad aantal woningen Eigendom % koopwoningen 46,1% 47,5% 47,3% 45,8% 50,2% 51,6% 52,3% % corporatiebezit 22,7% 22,4% 22,4% 17,6% 20,5% 13,7% 14,1% % overige verhuurders 30,6% 29,8% 29,9% 33,8% 28,7% 34,2% 33,2% % onbekend 0,6% 0,3% 0,3% 2,8% 0,6% 0,5% 0,4% Woningtype % eengezins 68,2% 67,7% 67,7% 66,9% 67,3% 65,9% 66,0% % meergezins 31,4% 32,0% 31,8% 31,4% 32,1% 33,5% 33,5% % overig / onbekend 0,4% 0,4% 0,6% 1,7% 0,6% 0,5% 0,5% 21