Kinderen en hun ouders ondersteunen in het proces van meertalige taalontwikkeling.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kinderen en hun ouders ondersteunen in het proces van meertalige taalontwikkeling."

Transcriptie

1 Kinderen en hun ouders ondersteunen in het proces van meertalige taalontwikkeling

2 Advancements MEERTALIGE GEZINNEN Thuistalen Integratietalen Ouders kinderen Ruimere familie

3 Advancements TAAL (LEREN) ALS MENSENRECHT Respect voor taaldiversiteit moet integraal deel uitmaken van alle taal leren. Meertalige opvoeding is geen luxe en zou moeten worden benaderd als een fundamenteel recht.

4 Advancements THUISTAAL EN TAAL LEREN COMMON UNDERLYING PROFICIENCY Talen versterken elkaar Een zwakke moedertaal is nadelig voor het leren van een andere taal Taalzwakte belemmert denken in die taal en leidt soms tot intern vertalen vanuit sterkere taal

5 Advancements THUISTAAL EN TAAL LEREN HOE MOEILIJK IS HET LEREN VAN EEN GOEDE THUISTAAL? Kansarmoede Verlies van traditie / taal-erosie Status Beliefs (ideeën) Toekomstbeeld

6 Advancements THUISTAAL EN WELBEVINDEN COMPLEXE TAALSITUATIES Hoe omgaan met welbevinden in een context met 3, 4 of meer talen: Meerdere talen kunnen een plek krijgen - functioneel -Gevoelsmatig -Cultureel referentiepunt Verwachtingen en leerdruk moeten soms herbekeken worden Thuistaal versterken (actieve taal) kan welbevinden verhogen De plaats die talen innemen kan verschillen zonder het welbevinden te ondermijnen Meertaligheid positief ervaren, verhoogt welbevinden in een meertalige context

7 Advancements TAAL LEREN - WELVINDEN DE ROL VAN OUDERS Ouders in hun rol als manager Ouders in hun rol als coach

8 Advancements TAAL LEREN - WELBEVINDEN DE ROL VAN KINDEREN Brengen, al dan niet met druk, de schooltaal thuis binnen Zoeken naar en bouwen aan hun (meertalige) identiteit

9 Advancements TAAL LEREN - WELBEVINDEN DE ROL VAN DE RUIMERE FAMILIE Kunnen de thuistalen extra ondersteunen Moeten beseffen dat taalkeuzes bij de ouders liggen

10 Wat is Talesathome? Erasmus + project 6 partners: 2 Italië 2 België 1 Engeland 1 Lithuania Outputs: Digitale tool (getest met families) Een korte film geeft een overzicht en eerste indruk van families bij het gebruik van dit instrument. Handleiding 5 Online lessen voor professionelen over: Theoretische achtergrond: les 1 en 2 Het onderzoek gedeelte van het project: les 3 en 4 De tool: les 5

11 Waarom de tool gebruiken? Om over het gebruik van verschillende talen binnen een meertalige familie te reflecteren Om bij de verschillende gezinsleden gevoelens te ontdekken die verbonden zijn met deze talen. Om de communicatie binnen het gezin over het taalgebruik aan te moedigen. Om problemen na te gaan die voortkomen uit het gebruik van de verschillende talen binnen het gezin.

12 Doelgroepen - Meertalige gezinnen: alle gezinnen die meer dan één taal gebruiken thuis en/of gezinnen die thuis een taal gebruiken die verschilt van de meerderheidstalen - Professionelen die in een educatieve context werken met meertalige gezinnen zoals: leerkrachten opvoeders therapeuten sociaal werkers of medisch personeel.

13 De tool is beschikbaar in de volgende talen: Italiaans Duits Nederlands Frans Litouws Engels. De tool is ontworpen voor alle individuele leden van een meertalig gezin in samenwerking met een professioneel. het is het best bruikbaar bij kinderen ouder dan zes. Sommige activiteiten worden samen uitgevoerd, terwijl andere door ieder familielid afzonderlijk worden gedaan. Voor elk deel van de activiteit zal worden aangegeven of deze individueel of collectief wordt uitgevoerd. Achter de vraagtekens kan de professioneel instructies vinden om de tool te gebruiken en ook suggesties in de vorm van vragen. Algemene informatie

14 De activiteiten van de tool

15

16 Mijn familie

17 Yacine koos rood voor Nederlands. Ze leert Nederlands en is bang om fouten te maken en ze koos rood voor deze taal omdat ze deze kleur associeert met iets gevaarlijks. Stefan koos grijs voor Russisch. Hij is in Siberië geboren. Voor hem betekent de kleur grijs lange winters zonder licht Nederlands is bruin voor Oxana omdat het voor haar nog moeilijk is om de taal te spreken. Volgens haar zijn er in België geen seizoenen en alles is altijd bruin. Mohamed koos oranje voor Arabisch en vertelde ons dat oranje een warme kleur is en Marokko is een warm land. Nevon komt uit Syrië. Hij geeft een kleur rood aan het Arabisch, zoals het vuur dat hij in zijn thuisland gezien heeft.

18

19 Over mijzelf

20

21

22 Azeri heb ik op mijn schouders gekleurd want het is moeilijk om te leren en het is iets zwaar voor mij. Ik heb Roemeens in mijn hoofd gekleurd omdat ik veel moet nadenken om een correcte zin in het Roemeens te maken. Ik heb Engels in mijn benen gekleurd. Het is een belangrijke taal voor mij en benen dragen ons lichaam en zijn een steun voor ons. Ik heb Marokkaans in mijn handen gekleurd. Als ik naar Marokko ga, heb ik mijn handen nodig om dingen uit te leggen.

23

24 Vaardigheden op een ladder

25 Ik betaal mijn kind om mij lessen Nederlands te geven. Ik ben zo fier dat ik iets beter kan dan mijn papa: ik spreek beter Frans dan hij. Mama, waarom leer je mij geen Russisch? Ik vind het jammer dat ik niet met mijn grootouders kan communiceren.. Toen je klein was, had ik geen tijd om in mijn moedertaal tegen jou te spreken. Het was gemakkelijker om in het Duits tegen jou te spreken.

26

27 Situaties bespreken

28 Aan tafel gebruiken wij twee talen: wij spreken in het Duits als het over auto s en technologie gaat en wij spreken Italiaans als het over eten gaat. Mijn mama heeft mij nooit Punjabi geleerd. Ik ben gefrustreerd omdat geen Punjabi spreek en als er vrienden op bezoek komen en mijn mama Punjabi tegen hun spreekt, voel ik mij uitgesloten. Op Facebook heb ik mijn Spaanse vrienden teruggevonden. Het waren vrienden van toen ik klein was en op vakantie bij mijn grootouders in Spanje ging. Nu communiceren wij via Facebook in het Spaans en mijn Spaans is veel verbeterd.

29

30 . Ik ben triestig want ik voel dat ik mijn moedertaal aan het verliezen ben. Als ik naar Duistland, mijn thuisland, ga zeggen de mensen dat ik een Nederlands accent heb. Ik spreek mijn moedertaal niet veel hier in België maar als ik terug naar Griekenland ga, begin ik te denken en te spreken als een Griek. Gedurende een lange periode heb ik niet gedurfd Litouws te spreken. Ik was bang dat mensen met mij gingen lachen.

31

32 Advancements

MEERTALIGE TAALONTWIKKELING

MEERTALIGE TAALONTWIKKELING MEERTALIGE TAALONTWIKKELING H I L D E D E S M E D T INHOUD Het thema verkennen De rol van thuistalen in leren identiteit en welbevinden De meertalige taalontwikkeling 1 ONDERZOEK EVOLUTIE 1 ONDERZOEK EVOLUTIE

Nadere informatie

Wat is meertaligheid. Wat is meertaligheid. Enkele begrippen. Meertaligheid in cijfers

Wat is meertaligheid. Wat is meertaligheid. Enkele begrippen. Meertaligheid in cijfers Kinderen en hun ouders ondersteunen in het proces van meertalige taalontwikkeling Focus op de thuistaal Hilde De Smedt Wat is meertaligheid Individuen worden MEERTALIG genoemd als ze de competentie hebben

Nadere informatie

Het kan wél! Mirjam Blumenthal Elif Borucu-Çalinalti Richard Burne Jet Isarin. Siméa, 11 april Samen sterk in communicatie

Het kan wél! Mirjam Blumenthal Elif Borucu-Çalinalti Richard Burne Jet Isarin. Siméa, 11 april Samen sterk in communicatie Het kan wél! Mirjam Blumenthal Elif Borucu-Çalinalti Richard Burne Jet Isarin Siméa, 11 april 2019 Samen sterk in communicatie Wie en wat? Wie zijn wij en wat zijn jullie? 2 Het project: TOS & MEER(taligheid)

Nadere informatie

Hoe kun je meertalige ouders bereiken en ondersteunen? Tips voor schoolteams

Hoe kun je meertalige ouders bereiken en ondersteunen? Tips voor schoolteams Hoe kun je meertalige ouders bereiken en ondersteunen? Tips voor schoolteams Meertalige ouders bereiken Een goede communicatie tussen ouders en leerkrachten/begeleiders is belangrijk, zeker als er een

Nadere informatie

Meertaligheid beken kleur!

Meertaligheid beken kleur! Meertaligheid beken kleur! Houffalize November 2017 Iris Philips Katleen Koopmans Doelen 1. Reflecteren over eigen visie m.b.t. meertaligheid 2. Visie aftoetsten aan recent wetenschappelijk inzicht 3.

Nadere informatie

MEERTALIGHEID: EEN TROEF! MARS Studiedag VAC Gent 19 oktober 2016

MEERTALIGHEID: EEN TROEF! MARS Studiedag VAC Gent 19 oktober 2016 MEERTALIGHEID: EEN TROEF! { MARS Studiedag VAC Gent 19 oktober 2016 Oefening: mijn gevoelens over taal! Wat roept een bepaalde taal bij jou op? Welke invloed heeft ze op jou? Hecht je er een emotionele

Nadere informatie

TALEN JE LEVEN! Informatie over meertalig opvoeden voor ouders en opvoeders

TALEN JE LEVEN! Informatie over meertalig opvoeden voor ouders en opvoeders TALEN JE LEVEN! Informatie over meertalig opvoeden voor ouders en opvoeders Talen kleuren je leven! Groei je op met meer dan één taal? Kun je in verschillende situaties meer dan één taal gebruiken of spreken?

Nadere informatie

Taalfamilies. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied

Taalfamilies. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 5.2 Taalfamilies Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 5.2 Taal & Evolutie 11 12 j. Groepswerk Klasgesprek 50 Atlas Nederlands Wereldoriëntatie Leren leren Sociale vaardigheden Kinderen

Nadere informatie

Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten

Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten Hoe help je meertalige kinderen bij het leren van een tweede taal? Tips voor leerkrachten Enkele tips 1. Goed begonnen is half gewonnen! Zorg van bij het begin voor een zo open en positief mogelijke klassfeer

Nadere informatie

Meertaligheid in een monoculturele schoolcontext Oprit 14 naar een schooltraject zonder snelheidsbeperkingen

Meertaligheid in een monoculturele schoolcontext Oprit 14 naar een schooltraject zonder snelheidsbeperkingen Meertaligheid in een monoculturele schoolcontext Oprit 14 naar een schooltraject zonder snelheidsbeperkingen Loes Vandenbroucke & Noël Clycq Oprit 14 onderzoek Doel: Verklaren van (problematische) schoolloopbanen

Nadere informatie

Latijn en Grieks in de 21ste eeuw

Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het

Nadere informatie

Bevraging professionelen

Bevraging professionelen Bevraging professionelen Code: [wordt later ingevuld om anonimiteit te garanderen] Beste, Deze vragenlijst maakt deel uit van het Erasmus=project met de naam TALES@home (Talking About Language and Emotions

Nadere informatie

TALEN JE LEVEN! MEER WETEN? Informatie over meertalig opvoeden voor ouders en opvoeders. Heb je vragen over meertalig opvoeden? Neem contact op met:

TALEN JE LEVEN! MEER WETEN? Informatie over meertalig opvoeden voor ouders en opvoeders. Heb je vragen over meertalig opvoeden? Neem contact op met: MEER WETEN? Heb je vragen over meertalig opvoeden? Neem contact op met: ynfo@afuk.nl Of bezoek de volgende websites: www.afuk.nl www.sfbo.nl www.taalgroeimeter.nl www.heitenmem.nl www.tomke.nl www.ontdekdebieb.nl

Nadere informatie

Je spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind!

Je spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind! Je spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind! Tips om je kind op te voeden in verschillende talen Heb je vragen over hoe je je kind kan opvoeden in verschillende talen? In deze folder

Nadere informatie

Alberta Language and Development Questionnaire (ALDeQ) Johanne Paradis, University of Alberta

Alberta Language and Development Questionnaire (ALDeQ) Johanne Paradis, University of Alberta Alberta Language and Development Questionnaire (ALDeQ) ohanne Paradis, University of Alberta A. Vroege Mijlpalen 1. Wanneer begon je kind te lopen? 3 = < 15 maanden 0 = > 16 maanden : 3 2. Hoe oud was

Nadere informatie

Hieronder een overzicht van de demografische gegevens van de respondenten. Geslacht Man 30,76% Vrouw 69,24% Tabel 1: Geslacht

Hieronder een overzicht van de demografische gegevens van de respondenten. Geslacht Man 30,76% Vrouw 69,24% Tabel 1: Geslacht 1. Achtergrond 1.1 Aanleiding Afgelopen jaren werden er opvallend veel taalcursussen gevolgd rondom de zomervakantie. Er was zowel een toename vlak voor de zomervakantie als vlak daarna. Bij NHA waren

Nadere informatie

In dit boekje zal je vragen vinden over: jezelf, je familie en je thuissituatie. Lees elke vraag aandachtig en antwoord zo nauwkeurig mogelijk.

In dit boekje zal je vragen vinden over: jezelf, je familie en je thuissituatie. Lees elke vraag aandachtig en antwoord zo nauwkeurig mogelijk. In dit boekje zal je vragen vinden over: jezelf, je familie en je thuissituatie. Lees elke vraag aandachtig en antwoord zo nauwkeurig mogelijk. In deze vragenlijst zijn er geen foute of juiste antwoorden.

Nadere informatie

Inloopteams hebben als taak ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun jonge kinderen via een laagdrempelig en preventief activiteitenaanbod.

Inloopteams hebben als taak ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun jonge kinderen via een laagdrempelig en preventief activiteitenaanbod. Inloopteams hebben als taak ouders te ondersteunen bij de opvoeding van hun jonge kinderen via een laagdrempelig en preventief activiteitenaanbod. Een inloopteam werkt doelgroepgericht. De gezinnen waar

Nadere informatie

Privilege walk: gelijke kansen in het onderwijs

Privilege walk: gelijke kansen in het onderwijs Sanne Peeters Vrouw Een nieuw wetenschapslokaal met bijzondere apparatuur en een buitenlandse schoolreis naar Italië. 17 jaar Sanne is muzikaal aangelegd. 5de jaar ASO: moderne talen - wetenschappen Ze

Nadere informatie

Samenleven in Diversiteit in cijfers: Taalkennis, taalgebruik en taalbeleid

Samenleven in Diversiteit in cijfers: Taalkennis, taalgebruik en taalbeleid Samenleven in Diversiteit in cijfers: Taalkennis, taalgebruik en taalbeleid Cijfers uit de survey Achtergrondvariabelen Geboorteland Gemiddelde tijd in België Opleidingsniveau Taalkennis Taalgebruik Cijfers

Nadere informatie

voor Maatschappelijk Werkers en Ouderconsulenten

voor Maatschappelijk Werkers en Ouderconsulenten voor Maatschappelijk Werkers en Ouderconsulenten Maatschappelijk werkers en ouderconsulenten kunnen aan de hand van TOLK praten met je kind!: Ouders bewust maken van het belang van veel praten. Ouders

Nadere informatie

2 6 J U NI Opdrachten.1 / 5

2 6 J U NI Opdrachten.1 / 5 2 6 J U NI 2 0 1 9 Opdrachten.1 / 5 2 6 JU NI 201 9 Opdrachten Workshop Communicatiewaaier Exploratie Communicatiewaaier 1. Indien je de communicatiewaaier nog niet hebt kunnen bekijken: doe het nu! De

Nadere informatie

Gezin-O-Gram. Materiaal. Werkwijze. Benodigdheden. Bijlagen. (minuten) 35 Individueel en in kleine groepjes/klassikaal

Gezin-O-Gram. Materiaal. Werkwijze. Benodigdheden. Bijlagen. (minuten) 35 Individueel en in kleine groepjes/klassikaal Gezin-O-Gram Kerndoelstelling De leerlingen krijgen inzicht in de veelheid en verscheidenheid aan gezinsvormen en kunnen hierover onderling reflecteren Tijdsduur Groeperingsvorm (minuten) 35 Individueel

Nadere informatie

Advies meertalig opvoeden

Advies meertalig opvoeden Advies meertalig opvoeden Het advies voor meertalig opvoeden bestaat uit drie delen: Advies tweetalig opvoeden voor ouders die beiden voldoende goed Nederlands spreken. Advies tweetalig opvoeden voor ouders

Nadere informatie

Collectief aanbod Jeugd Houten

Collectief aanbod Jeugd Houten Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining

Nadere informatie

Internationaal succes bereikt u niet met praten...

Internationaal succes bereikt u niet met praten... Internationaal succes bereikt u niet met praten... ... maar met begrijpen! Als u een nieuwe markt wilt veroveren is het belangrijk dat u de doelgroep kent. Het is ook belangrijk dat u weet wie uw concurrenten

Nadere informatie

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf.

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf. Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Lateraal Sclerose heeft. Het is een lang woord en het wordt vaak afgekort tot ALS. Niet veel

Nadere informatie

Onderwijskundige doelen

Onderwijskundige doelen Onderwijskundige doelen Het materiaal van Dit Ben Ik in Brussel beoogt vooral het positief omgaan met diversiteit. Daarom is het ook logisch dat heel wat doelen van het Gelijke Onderwijskansenbeleid aan

Nadere informatie

Kinderen en vrijwillige terugkeer Tips voor ouders die vrijwillig terugkeren met minderjarige kinderen

Kinderen en vrijwillige terugkeer Tips voor ouders die vrijwillig terugkeren met minderjarige kinderen Kinderen en vrijwillige terugkeer Tips voor ouders die vrijwillig terugkeren met minderjarige kinderen Deze brochure kan ook ondersteunend zijn voor iedereen die met het gezin in contact komt: maatschappelijk

Nadere informatie

Ik zeg mummi en vaari. Hoe zeg jij oma en opa? Een project rond talensensibilisering in de school Rozenberg

Ik zeg mummi en vaari. Hoe zeg jij oma en opa? Een project rond talensensibilisering in de school Rozenberg Ronde 1 Jo Knaeps & Greet Van Mello VVKBaO Contact: Jo.knaeps@vsko.be greet.vanmello@vsko.be Ik zeg mummi en vaari. Hoe zeg jij oma en opa? Een project rond talensensibilisering in de school Rozenberg

Nadere informatie

COMPETENTIEPROFIEL ANIMATOR

COMPETENTIEPROFIEL ANIMATOR COMPETENTIEPROFIEL ANIMATOR VOOR ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS Een goede spelbegeleider biedt ruimte en tijd om te spelen, maakt een weldoordachte keuze in het aanbod, biedt kansen om te exploreren, toont interesse,

Nadere informatie

Gezinsondersteuning bij opvoeding Sterker in de samenleving.

Gezinsondersteuning bij opvoeding Sterker in de samenleving. Gezinsondersteuning bij opvoeding Sterker in de samenleving. Powered by Pluryn Wesley heeft een licht verstandelijke beperking. Het is een leuke jongen, maar de laatste tijd zijn er wat spanningen en uitdagingen

Nadere informatie

Diverse school, diverse kansen

Diverse school, diverse kansen Diverse school, diverse kansen Stel je buur de volgende 3 vragen: 1. Hoe kom jij in aanraking met diversiteit in onderwijs? 2. Wat is het eerste gevoel dat jij hebt wanneer je denkt aan diversiteit? 3.

Nadere informatie

Reflectieverslag. Materiaal zie Validiv Bagage (Lager: p. 61-98 ; Kleuter: p. 50-87). In bruine kast leraarskamer. Waar te vinden Activiteit

Reflectieverslag. Materiaal zie Validiv Bagage (Lager: p. 61-98 ; Kleuter: p. 50-87). In bruine kast leraarskamer. Waar te vinden Activiteit Reflectieverslag Materiaal zie Validiv Bagage (Lager: p. 61-98 ; Kleuter: p. 50-87). In bruine kast leraarskamer Waar te vinden Activiteit Doel Deze activiteiten eventueel linken met gedichtendag/poëzieweek

Nadere informatie

Onderwijs in een meertalige Brusselse omgeving Inhoud Stad en onderwijs: topdown bottom up

Onderwijs in een meertalige Brusselse omgeving Inhoud Stad en onderwijs: topdown bottom up Onderwijs in een meertalige Brusselse omgeving BEO-studiedag 16 maart 212 - Rudi Janssens Inhoud Stad en onderwijs Politiek-institutionele context Pedagogische context Demografisch-geografische context

Nadere informatie

Maatschappelijke vorming

Maatschappelijke vorming toelichting Hoe kan de school de leerling helpen om zich te ontwikkelen tot een actieve, verantwoordelijke en sociale burger? Een belangrijke taak van de school is om leerlingen voor te bereiden op hun

Nadere informatie

Taal in Beeld. Vereniging van Taalspecialisten Amersfoort 29 september Brede blik op geletterdheid

Taal in Beeld. Vereniging van Taalspecialisten Amersfoort 29 september Brede blik op geletterdheid Taal in Beeld Janke Singelsma & Maaike Pulles NHL Lectoraat Taalgebruik & Leren Vereniging van Taalspecialisten Amersfoort 29 september 2017 Brede blik op geletterdheid De geletterdheidspraktijken in de

Nadere informatie

OUDERBEGELEIDING L U T S C H E L P E OUDERBEGELEIDING. Wat is het? Accenten bij meertalige gezinnen

OUDERBEGELEIDING L U T S C H E L P E OUDERBEGELEIDING. Wat is het? Accenten bij meertalige gezinnen OUDERBEGELEIDING L U T S C H E L P E OUDERBEGELEIDING Wat is het? Accenten bij meertalige gezinnen Gestructureerd taalaanbod Belang van elke taal Aandacht en respect voor persoonlijke opvattingen Ouderbegeleiding

Nadere informatie

Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang

Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang Ronde 4 Ayse Isçi Onderwijscentrum, Gent Contact: ayse.isci@gent.be Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang Meertaligheid in het onderwijs en in de opvang

Nadere informatie

Soorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6

Soorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 Soorten gezinnen 1. Thema: Diversiteit 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst 3. Doelgroep Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 4. Duur: 50 min. 5. Doelen Eindtermen Wereldoriëntatie:

Nadere informatie

Deze formule is uitstekend geschikt voor de jonge studenten om zich voor te bereiden op school of een examen.

Deze formule is uitstekend geschikt voor de jonge studenten om zich voor te bereiden op school of een examen. EASY LANGUAGES Verblijf bij een privéleraar - Totale onderdompeling U wilt graag een taalprogramma volgen en een verbluffend resultaat behalen? Een verblijf bij een privé leraar is ideaal om binnen een

Nadere informatie

LESGEVEN OVER VLUCHTELINGEN

LESGEVEN OVER VLUCHTELINGEN LESGEVEN OVER VLUCHTELINGEN 9-12 jaar Lesmateriaal basisonderwijs Meer lesmaterialen op: unhcr.org/teaching-about-refugees 2017 UNHCR VOOR JE BEGINT VOOR JE BEGINT Hoe rekening houden met kinderen van

Nadere informatie

Kansen in en van onderwijs

Kansen in en van onderwijs Met deze fiche beogen we een concretisering van de blikopener kansen in en van onderwijs voor het vak Frans. Deze fiche is tot stand gekomen in een focusgesprek met lerarenopleiders secundair onderwijs,

Nadere informatie

Huis van het Kind Maldegem

Huis van het Kind Maldegem Vormingsaanbod Huis van het Kind Maldegem Alle vaders, moeders, toekomstige ouders, grootouders en andere opvoedingsverantwoordelijken hebben vragen over opvoeden. Kleine en grote vragen. Huis van het

Nadere informatie

Invloed van de moedertaal bij het leren van het Nederlands

Invloed van de moedertaal bij het leren van het Nederlands 1 Invloed van de moedertaal bij het leren van het Nederlands In het kader van 400 vragen aan de RUG Door Saskia Visser, Wetenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie Vragensteller: Henk van Ooij 2 De

Nadere informatie

Mijn eerste Europese Talenportfolio bekroond

Mijn eerste Europese Talenportfolio bekroond Mijn eerste Europese Talenportfolio bekroond Interview met Patrizia Civetta, medewerker van Regionaal Integratiecentrum Foyer Op de Europese Dag van de Talen (27 september 2013) ontving Regionaal Integratiecentrum

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Moeten allochtone ouders Nederlands praten met hun kinderen? Kuiken, F.

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Moeten allochtone ouders Nederlands praten met hun kinderen? Kuiken, F. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Moeten allochtone ouders Nederlands praten met hun kinderen? Kuiken, F. Published in: Alles wat je altijd al had willen weten over taal: de taalcanon Link to publication

Nadere informatie

Taaltrainingen voor professionals. Engels Frans Spaans Duits Nederlands Italiaans Portugees

Taaltrainingen voor professionals. Engels Frans Spaans Duits Nederlands Italiaans Portugees Taaltrainingen voor professionals Engels Frans Spaans Duits Nederlands Italiaans Portugees European Language Centre > Professionele werkwijze met een persoonlijke aanpak Een ieder die een taal wil leren

Nadere informatie

Latijn: iets voor jou?

Latijn: iets voor jou? : n j i t a L r o o v s iet jou? De Romeinen en wij Waar komen onze letters vandaan? Hoe komen we aan de namen van de maanden? De antwoorden op vele van deze vragen vind je vaak in het verleden bij de

Nadere informatie

Gezinsbehandeling (IOG) bij kinderen met gedragsproblemen Sterker in de samenleving.

Gezinsbehandeling (IOG) bij kinderen met gedragsproblemen Sterker in de samenleving. Gezinsbehandeling (IOG) bij kinderen met gedragsproblemen Sterker in de samenleving. Powered by Pluryn Marco is acht jaar en heeft een licht verstandelijke beperking. Daarnaast heeft hij gedrags-, leer-,

Nadere informatie

Familiekwesties (respect voor diversiteit en privacy)

Familiekwesties (respect voor diversiteit en privacy) Familiekwesties (respect voor diversiteit en privacy) (Uit: Recht in de roos) Doel Elkaar beter leren kennen en begrijpen. Kennis maken met de vele verschillende of net dezelfde gewoontes en gebruiken

Nadere informatie

Tiresias Verdiepend materiaal in verband met armoede. Inleefspel: Zet een stap voorwaarts. Doelstelling:

Tiresias Verdiepend materiaal in verband met armoede. Inleefspel: Zet een stap voorwaarts. Doelstelling: Tiresias Verdiepend materiaal in verband met armoede Inleefspel: Zet een stap voorwaarts Doelstelling: Leerlingen ondervinden aan de hand van een inleefspel dat armoede een complex probleem is waar je

Nadere informatie

Een verkenning van de relatie tussen taal en identiteit in Brussel en de Vlaamse Rand. Rudi Janssens

Een verkenning van de relatie tussen taal en identiteit in Brussel en de Vlaamse Rand. Rudi Janssens Een verkenning van de relatie tussen taal en identiteit in Brussel en de Vlaamse Rand Rudi Janssens Inhoud Identiteit: een actueel debat Taal en identiteit: een referentiekader De groei van een meertalige

Nadere informatie

2013-2017. Huiswerkbeleid

2013-2017. Huiswerkbeleid 01-017 Huiswerkbeleid Inhoudsopgave Beschrijving doelgroep Visie op onderwijs Basisvisie Leerinhouden/Activiteiten De voor- en nadelen van het geven van huiswerk Voordelen Nadelen Richtlijnen voor het

Nadere informatie

Meertaligheid: misverstanden en vooroordelen

Meertaligheid: misverstanden en vooroordelen MEERTALIGHEID: DEFINITIES MEERTALIGHEID: MISVERSTANDEN EN VOOROORDELEN WEERLEGD Team Taal en meertaligheid Perfecte beheersing van de verschillende talen Het afwisselend kunnen gebruiken van meer dan één

Nadere informatie

omdat een taal leren je wereld opent Bezoek de expo in de Bib of doe mee aan een van de activiteiten!

omdat een taal leren je wereld opent Bezoek de expo in de Bib of doe mee aan een van de activiteiten! omdat een taal leren je wereld opent Bezoek de expo in de Bib of doe mee aan een van de activiteiten! leuven.bibliotheek.be www.leuven.be/taal www.leuven.be/diversiteit Jaarlijks leren meer dan 14.000

Nadere informatie

Mo is een klein meisje en haar ouders zijn asielzoekers. Wat is een asielzoeker?

Mo is een klein meisje en haar ouders zijn asielzoekers. Wat is een asielzoeker? Zo woont Mo Mo is een klein meisje en haar ouders zijn asielzoekers. Wat is een asielzoeker? Een asielzoeker is iemand die bescherming vraagt in een ander land omdat hij zich niet veilig voelt in zijn

Nadere informatie

Deze keuze maak je voor de algemene vorming: een pakket van 28 lesuren.

Deze keuze maak je voor de algemene vorming: een pakket van 28 lesuren. Keuzes eerste leerjaar A 2018-2019 Keuze 1: Deze keuze maak je voor de algemene vorming: een pakket van 28 lesuren. Basis: Je haalt voldoende tot behoorlijke cijfers in de basisschool. Je kiest om de basisleerstof

Nadere informatie

Q1 In welke hoedanigheid neemt u deel aan deze enquête:

Q1 In welke hoedanigheid neemt u deel aan deze enquête: Q1 In welke hoedanigheid neemt u deel aan deze enquête: Answered: 280 Skipped: 0 Leerkracht Schoolhoofd Leerling Ouder Vertegenwoor... Leerkracht Schoolhoofd Leerling Ouder Vertegenwoordiger van een andere

Nadere informatie

18/09/2013 TALENSENSIBILISERING ZEGT EEN POOLSEKOE OOK BOE? Iris Philips Europese dag van de talen 27 september 2013.

18/09/2013 TALENSENSIBILISERING ZEGT EEN POOLSEKOE OOK BOE? Iris Philips Europese dag van de talen 27 september 2013. TALENSENSIBILISERING ZEGT EEN POOLSEKOE OOK BOE? Iris Philips Europese dag van de talen 27 september 2013 Een half uurtje Coach van een implementatietraject door Centrum voor Taal en Onderwijs (KU Leuven)

Nadere informatie

AANDACHT VOOR DE MOEDERTAAL IN HET ONDERWIJS. 14 maart 2018 Sterre Leufkens (UU) Jantien Smit (SLO) & Margot Mol (CITO)

AANDACHT VOOR DE MOEDERTAAL IN HET ONDERWIJS. 14 maart 2018 Sterre Leufkens (UU) Jantien Smit (SLO) & Margot Mol (CITO) AANDACHT VOOR DE MOEDERTAAL IN HET ONDERWIJS 14 maart 2018 Sterre Leufkens (UU) Jantien Smit (SLO) & Margot Mol (CITO) Programma 16:00 17:00: 17:00 17:30: 17:30 18:30: 18:30 19:00: plenaire inleiding soep

Nadere informatie

EXPERTS IN HOREN, SPREKEN EN VERSTAAN. Groepsactiviteiten. Voor gezinnen met een slechthorend of doof kind tot de leeftijd van vijf jaar

EXPERTS IN HOREN, SPREKEN EN VERSTAAN. Groepsactiviteiten. Voor gezinnen met een slechthorend of doof kind tot de leeftijd van vijf jaar EXPERTS IN HOREN, SPREKEN EN VERSTAAN Groepsactiviteiten Voor gezinnen met een slechthorend of doof kind tot de leeftijd van vijf jaar Pento Vroegbehandeling biedt behandeling en begeleiding aan kinderen

Nadere informatie

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT 1 Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Laterale Sclerose heeft. Het is een lang woord en

Nadere informatie

LESGEVEN OVER VLUCHTELINGEN

LESGEVEN OVER VLUCHTELINGEN LESGEVEN OVER VLUCHTELINGEN 9-12 jaar Lesmateriaal basisonderwijs Meer lesmaterialen op: www.unhcr.org/nl 2019 UNHCR INLEIDING VOOR JE BEGINT Hoe hou je rekening met kinderen van vluchtelingen, asielzoekers,

Nadere informatie

Persoonlijke praatkaartjes en gezellige gezinspraatjes

Persoonlijke praatkaartjes en gezellige gezinspraatjes Persoonlijke praatkaartjes en gezellige gezinspraatjes p welke momenten hebben jullie als gezin aandacht voor elkaar? anneer is er tijd om even rustig samen te praten? ijdens het eten aan tafel wisselen

Nadere informatie

Woordenschatontwikkeling anderstalige instappende peuters en kleuters. GO4ty!

Woordenschatontwikkeling anderstalige instappende peuters en kleuters. GO4ty! Woordenschatontwikkeling anderstalige instappende peuters en kleuters GO4ty! GO4ty! terug GO4ty! Visie GO4ty! GO4ty! Waarom Waarom deze woorden? Hoe gebruiken? Evalueren GO4ty! terug zelfontplooiïng willen,

Nadere informatie

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS. Handleiding docent

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS. Handleiding docent HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS Handleiding docent Inhoudelijke informatie Leeftijd Inzenddatum Tijdsindicatie Groep 6, 7, 8 basisonderwijs Uiterlijk 19 december 2014. Tenminste 6 uur. Te verdelen over meerdere

Nadere informatie

Twijfel je aan je concrete opties, neem dan contact op met de studietrajectbegeleider (ann.matthyssen@kuleuven.be).

Twijfel je aan je concrete opties, neem dan contact op met de studietrajectbegeleider (ann.matthyssen@kuleuven.be). MODELTRAJECTEN NIEUWE CURRICULUM 3Ba Voor elke master vind je twee modeltrajecten als voorbeeld. Deze trajecten zijn illustratief bedoeld om je te inspireren bij het maken van je keuzes, maar er zijn veel

Nadere informatie

Dagbehandeling, ondersteuning van kind en ouders Sterker in de samenleving.

Dagbehandeling, ondersteuning van kind en ouders Sterker in de samenleving. Dagbehandeling, ondersteuning van kind en ouders Sterker in de samenleving. Powered by Pluryn Thuis en ook op school gaat het echt beter. Ik heb minder ruzie met de andere kinderen. Met andere mensen omgaan,

Nadere informatie

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER Rudi Janssens 1. De Rand als onderzoeksobject 1.1. BRIO-onderzoek en de Vlaamse Rand 1993 Frans/Nederlandse codewisseling

Nadere informatie

Functieprofiel Young Expert

Functieprofiel Young Expert 1 Laatst gewijzigd: 20-7-2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1 Ervaringen opdoen... 3 1.1 Internationale ervaring in Ontwikkelingssamenwerkingsproject (OS)... 3 1.2 Nieuwe vaardigheden... 3 1.3 Intercultureel

Nadere informatie

Encora Centrum voor Volwassenenonderwijs

Encora Centrum voor Volwassenenonderwijs TALEN Encora Centrum voor Volwassenenonderwijs ALGEMENE INFO : De daglessen vinden plaats van 9.30 tot 12.10 uur en van 13 tot 15.40 uur, de avondlessen van 18.25 tot 21.05 uur. De uurroosters vind je

Nadere informatie

Werken aan meer kwaliteit in onderwijs

Werken aan meer kwaliteit in onderwijs Werken aan meer kwaliteit in onderwijs Donderdag 20 maart 2014 Vlaams Parlement Commissie Onderwijs Peter Van Hove 1. Onze school - Basisschool Atheneum Denderleeuw (GO!-onderwijs) - Hoofdschool en wijkschool

Nadere informatie

Facebookmama s. Tekst > Reporters: Valeriya Miasnikova & Serena Passarelli - april 2018

Facebookmama s. Tekst > Reporters: Valeriya Miasnikova & Serena Passarelli - april 2018 Tekst > Reporters: Valeriya Miasnikova & Serena Passarelli - april 2018 Margot Serena botst op een eigenaardig fenomeen. Moeder zijn in een vreemd land blijkt een mooie, maar soms eenzame aangelegenheid.

Nadere informatie

Terugveren en opveren

Terugveren en opveren Terugveren en opveren Streven naar een positieve identiteit bij jongeren Met financiële steun van het ISF fonds van de Europese Prevention of and Fight against Crime Programme of the European Union European

Nadere informatie

Taalontwikkelend Lesgeven

Taalontwikkelend Lesgeven Taalontwikkelend Lesgeven Een didactische methode voor álle docenten Conferentie Thema Leren van elkaar 15 maart 2018 Ria Chin-Kon-Sung Matti Gortemaker (Hogeschool Rotterdam) Kennismaken Inclusief onderwijs

Nadere informatie

FOLLOW YOUR SUN LESSENREEKS GROEP 7 & 8 SCHOOLJAAR 2018 / Missie: ieder kind straalt!

FOLLOW YOUR SUN LESSENREEKS GROEP 7 & 8 SCHOOLJAAR 2018 / Missie: ieder kind straalt! LESSENREEKS GROEP 7 & 8 SCHOOLJAAR 2018 / 2019 Follow your Sun biedt 10 wekelijkse lessen van 1.5 uur waarin kinderen hun talenten en die van hun klasgenoten ontdekken en leren te gebruiken. Tijdens de

Nadere informatie

Doel van de workshop

Doel van de workshop Praten over gedrag Doel van de workshop In deze workshop leer je waarom praten met kinderen zo belangrijk is! In deze workshop krijg je ideeën aangereikt voor het voeren van gesprekken met het kind over

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 7: Bij ons thuis. Lesoverzicht

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 7: Bij ons thuis. Lesoverzicht Les 7: Bij ons thuis Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen zijn zich ervan bewust dat er verschillende gezinssamenstellingen zijn en respecteren verschillen. Kinderen weten dat je verliefd kan worden op iemand

Nadere informatie

Kinderen met hersenletsel: hoe verder? Sterker in de samenleving.

Kinderen met hersenletsel: hoe verder? Sterker in de samenleving. Kinderen met hersenletsel: hoe verder? Sterker in de samenleving. Powered by Pluryn Bram valt van de schommel en is vijftien minuten buiten bewustzijn. Na een opname in het ziekenhuis keurt een arts hem

Nadere informatie

Lek en Linge GYMNASIUM

Lek en Linge GYMNASIUM Lek en Linge GYMNASIUM Gymnasium: Verbreed je culturele horizon! Heb je plezier in leren? Zoek je graag dingen uit? Ben je geïnteresseerd in de wereld van de Grieken en de Romeinen? Wil je extra tools

Nadere informatie

Workshop positief omgaan met meertaligheid op school

Workshop positief omgaan met meertaligheid op school Workshop positief omgaan met meertaligheid op school 25 september 2017 Sarah Slabbaert www.cteno.be Sarah Slabbaert De kracht van meertaligheid Nood aan inzicht in de kracht van meertaligheid: Meertaligheid,

Nadere informatie

Je hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden. Samenwerking met ouders en respect voor diversiteit

Je hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden. Samenwerking met ouders en respect voor diversiteit Je hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden Samenwerking met ouders en respect voor diversiteit Waarom samenwerken met ouders? Voor het bevorderen van: Samen leven Samen doen Samen denken en beslissen

Nadere informatie

TAAL EN WELBEVINDEN IN EEN DIVERSE SCHOOL EEN PRAKTIJKVERHAAL

TAAL EN WELBEVINDEN IN EEN DIVERSE SCHOOL EEN PRAKTIJKVERHAAL TAAL EN WELBEVINDEN IN EEN DIVERSE SCHOOL EEN PRAKTIJKVERHAAL FILMPJE TAMARA filmpje 1 tamara DE WERELDREIZIGER Leerlaboratorium Complex (kansarmoede, nationaliteiten, culturen, talen, verloop, constante

Nadere informatie

Didier Lebrun business development & account management

Didier Lebrun business development & account management Vertaling Localisatie Didier Lebrun business development & account management De onderneming biedt vertaal-en lokalisatiediensten aan in meerdere talen en is gespecialiseerd in: o marketing materiaal o

Nadere informatie

Dagbehandeling, ondersteuning van kind en ouders Sterker in de samenleving.

Dagbehandeling, ondersteuning van kind en ouders Sterker in de samenleving. Dagbehandeling, ondersteuning van kind en ouders Sterker in de samenleving. Powered by Pluryn Thuis en ook op school gaat het echt beter. Ik heb minder ruzie met de andere kinderen. Met andere mensen omgaan,

Nadere informatie

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER Rudi Janssens 1.1. BRIO-onderzoek en de Vlaamse Rand 1993 Frans/Nederlandse codewisseling 2002 Taalgebruik in

Nadere informatie

VMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO

VMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO Page of 7 Enquête voortgezet onderwijs Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Er zijn in totaal 9 vragen. A. Over jezelf Dit onderdeel bestaat uit zeven vragen. Hoe oud ben je? In welke klas

Nadere informatie

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Geachte leraar, Bedankt voor uw bereidheid deel te nemen aan dit onderzoek. Binnen het kader van het MaSDiV project nemen leraren in Cyprus, Duitsland, Malta, Nederland, Turkije en Spanje deel aan deze

Nadere informatie

Studenten lerarenopleiding. In gesprek over de inhoud van het onderwijs

Studenten lerarenopleiding. In gesprek over de inhoud van het onderwijs Studenten lerarenopleiding In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel

Nadere informatie

Workshop. Het museum. Opzet: Aan de hand van een plan de maquette van het museum in elkaar knutselen.

Workshop. Het museum. Opzet: Aan de hand van een plan de maquette van het museum in elkaar knutselen. Workshop Het museum Opzet: Aan de hand van een plan de maquette van het museum in elkaar knutselen. Materiaal: Het maquettepakket van in het muzeeum. Doelen: Moedertaal: Lezen: Communicatieve elementen

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Euro

Praktische opdracht Economie Euro Praktische opdracht Economie Euro Praktische-opdracht door een scholier 1619 woorden 17 februari 2003 6,7 12 keer beoordeeld Vak Economie 1 Onderzoeksvraag. Mijn onderzoeksvraag is: Wat zijn de voor- en

Nadere informatie

Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf

Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf Je behaalde het getuigschrift van het basisonderwijs. Je behaalde een attest van het basisonderwijs. 1A 1A verdieping 1B Je wil je vooral focussen op de basisleerstof.

Nadere informatie

Regionaal Integratiecentrum Foyer, Brussel. Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen. Ik voel me zo

Regionaal Integratiecentrum Foyer, Brussel. Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen. Ik voel me zo Opleiding Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Ontwikkelingsdoelen Alle opleidingen (les ASV) 12-18 Klasgesprek Individueel werk Duowerk Groepswerk Spel 110 Computer Internet 36 afdekschijfjes Sociaal-emotionele

Nadere informatie

Kinderen met hersenletsel: hoe verder? Sterker in de samenleving.

Kinderen met hersenletsel: hoe verder? Sterker in de samenleving. Kinderen met hersenletsel: hoe verder? Sterker in de samenleving. Powered by Pluryn Bram valt van de schommel en was een tijdje buiten bewustzijn. Na een opname in het ziekenhuis keurt een arts hem medisch

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 4816 27 februari 2013 Regeling van het College voor Examens van 12 februari 2013, nummer Cve-13.00546 houdende wijziging

Nadere informatie

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland THE GODFATHER

together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland THE GODFATHER THE GODFATHER 1. Bekijk het fragment Last scène from Godfather 2. Hierin zie je een boevenfamilie (Italiaanse maffia) gezellig feest vieren met elkaar. De mannen bespreken daarna zaken. In de beroemde

Nadere informatie

Voorstellen voor de geplande Talennota van de Vlaamse minister van Onderwijs

Voorstellen voor de geplande Talennota van de Vlaamse minister van Onderwijs Voorstellen voor de geplande Talennota van de Vlaamse minister van Onderwijs Januari 2011 1. Inleiding De voorbije jaren hebben de verschillende Vlaamse ministers van Onderwijs veel inspanningen gedaan

Nadere informatie

Maatschappelijke vorming

Maatschappelijke vorming toelichting Hoe kan de school de leerling helpen om zich te ontwikkelen tot een actieve, verantwoordelijke en sociale burger? Een belangrijke taak van de school is om leerlingen voor te bereiden op hun

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie