NEN-ISO (nl) Assetmanagement Managementsystemen Richtlijnen voor het toepassen van ISO Nederlandse norm ICS

Transcriptie

1 Assetmanagement Managementsystemen Richtlijnen voor het toepassen van ISO iew Nederlandse norm ICS Februari 2014 eld be ev Pr or Vo Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. NORM NEN-ISO (nl) Normalisatie: de wereld op één lijn. Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

2 Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

3 Nederlandse norm NEN-ISO (nl) Assetmanagement - Managementsystemen - Richtlijnen voor het toepassen van ISO (ISO 55002:2014,IDT) Asset management - Management systems - Guidelines for the application of ISO (ISO 55002:2014,IDT) ICS februari 2014

4 Nederlands voorwoord Dit document bevat de vertaling in het Nederlands van de internationale norm ISO 55002:2014. De internationale norm ISO 55002:2014 heeft de status van Nederlandse norm. Voor de in deze norm vermelde normatieve verwijzingen bestaan in Nederland de volgende equivalenten: vermelde norm Nederlandse norm titel ISO 55000:2014 NEN-ISO 55000:2014 Assetmanagement - Overzicht, principes en terminologie ISO 55001:2014 NEN-ISO 55001:2014 Assetmanagement - Managementsystemen - Eisen Normcommissie "Asset Management" THIS PUBLICATION IS COPYRIGHT PROTECTED DEZE PUBLICATIE IS AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) , Fax (015)

5 Inhoud Voorwoord... 4 Inleiding Onderwerp en toepassingsgebied Normatieve verwijzingen Termen en definities Context van de organisatie Inzicht verkrijgen in de organisatie en haar context Overzicht Inzicht verkrijgen in de organisatie en haar context Inzicht verkrijgen in de behoeften en verwachtingen van stakeholders Het toepassingsgebied van het assetmanagementsysteem vaststellen Assetmanagementsysteem Leiderschap Leiderschap en betrokkenheid Beleid Rollen, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen de organisatie Planning Maatregelen om risico s voor het assetmanagementsysteem aan te pakken en kansen hiervoor te benutten Assetmanagementdoelstellingen en de planning om ze te bereiken Assetmanagementdoelstellingen Planning voor het bereiken van assetmanagementdoelstellingen Ondersteuning Mensen en middelen Competentie Bewustzijn Communicatie Algemeen Communicatieplan Inhoud van communicatieplannen Eisen aan informatie Gedocumenteerde informatie Uitvoering Operationele planning en beheersing Management van wijzigingen Uitbesteden Evaluatie van de prestaties Monitoren, meten, analyseren en evalueren Algemeen Evaluatie van de prestaties van de assetportfolio en assetmanagementprocessen Interne audit Directiebeoordeling Verbetering Afwijkingen en corrigerende maatregelen Algemeen Processen voor het onderzoeken van afwijkingen en incidenten die verband houden met assets Processen voor het implementeren van corrigerende maatregelen Preventieve maatregelen Continue verbetering Bijlage A (informatief) Informatie over assetmanagementactiviteiten Bijlage B (informatief) Verband tussen kernelementen van een assetmanagementsysteem Bibliografie

6 Voorwoord ISO (International Organization for Standardization) is een wereldwijde federatie van nationale normalisatieinstituten (de ISO-leden). Het voorbereidingswerk voor internationale normen wordt doorgaans uitgevoerd door de technische commissies van ISO. Elk lid dat interesse heeft in een onderwerp waarvoor een technische commissie is samengesteld, heeft recht op vertegenwoordiging in deze commissie. Internationale organisaties, zowel overheidsinstanties als ngo s, nemen in samenwerking met ISO ook deel aan deze werkzaamheden. ISO werkt nauw samen met de International Electrotechnical Commission (IEC) inzake alle elektrotechnische normalisatie. De procedures die zijn gebruikt voor het ontwikkelen van dit document en de procedures die bedoeld zijn voor het verdere onderhoud ervan worden beschreven in deel 1 van de ISO/IEC-richtlijnen. Er wordt met name gewezen op de verschillende goedkeuringscriteria die nodig zijn voor de verschillende soorten ISOdocumenten. Dit document is opgesteld overeenkomstig de redactieregels die in deel 2 van de ISO/IECrichtlijnen zijn opgenomen (zie Er wordt gewezen op de mogelijkheid dat sommige elementen van dit document onderwerp kunnen zijn van patentrechten. ISO is niet verantwoordelijk voor identificatie van dergelijke patentrechten. Gegevens over eventuele tijdens het ontwikkelen van het document geïdentificeerde patentrechten zijn opgenomen in de inleiding en/of in de ISO-lijst van ontvangen patentverklaringen (zie In dit document eventueel gebruikte handelsnamen zijn ter informatie voor het gemak van gebruikers en houden niet een goedkeuring in. Zie de onderstaande URL voor uitleg over de betekenis van ISO-specifieke termen en uitdrukkingen met betrekking tot conformiteitsbeoordeling en informatie over hoe ISO voldoet aan de in de Technical Barriers to Trade (TBT) vervatte beginselen van de Wereldhandelsorganisatie (WTO): De voor dit document verantwoordelijke commissie is de ISO/PC 251-projectcommissie, Asset management. 4

7 Inleiding Deze internationale norm biedt richtlijnen voor het toepassen van een managementsysteem voor assetmanagement, ook wel aangeduid als assetmanagementsysteem, overeenkomstig de eisen van ISO Deze internationale norm bevat uitleg die nodig is om de in ISO opgenomen eisen te verhelderen en geeft voorbeelden ter ondersteuning van de implementatie. Richtlijnen voor assetmanagement van specifieke assettypes worden hierin niet gegeven. De richtlijnen in deze internationale norm zijn bedoeld voor: wie betrokken is bij het inrichten, implementeren, onderhouden en verbeteren van een assetmanagementsysteem; wie betrokken is bij het leveren van assetmanagementactiviteiten en service providers. Algemene informatie over assetmanagement en informatie over de terminologie die van toepassing is voor deze internationale norm is te vinden in ISO Bijlage A geeft aanvullende informatie over thema s die verwant zijn met assetmanagementactiviteiten. Bijlage B laat het verband zien tussen kernelementen van een assetmanagementsysteem. 5

8 Assetmanagement Managementsystemen Richtlijnen voor het toepassen van ISO Onderwerp en toepassingsgebied Deze internationale norm biedt richtlijnen voor het toepassen van een assetmanagementsysteem, overeenkomstig de eisen van ISO Deze internationale norm kan worden toegepast op alle soorten assets en door alle organisaties, ongeacht hun aard of omvang. OPMERKING 1 Deze internationale norm is met name bedoeld voor assetmanagement van fysieke assets, maar kan ook op andere assettypes worden toegepast. OPMERKING 2 Deze internationale norm voorziet niet in financiële, boekhoudkundige of technische richtlijnen voor assetmanagement van specifieke assettypes. OPMERKING 3 In ISO 55000, ISO en deze internationale norm wordt de term assetmanagementsysteem gebruikt voor een managementsysteem voor assetmanagement. 2 Normatieve verwijzingen De volgende documenten, of delen ervan, waarnaar normatief wordt verwezen in dit document, zijn onontbeerlijk voor de toepassing van dit document. Voor verwijzingen met datumvermelding is alleen de genoemde uitgave van toepassing. Voor verwijzingen zonder datumvermelding is de meest recente uitgave van het document waarnaar wordt verwezen (inclusief eventuele wijzigingen) van toepassing. ISO 55000:2014 Asset management Overview, principles and terminology ISO 55001: Termen en definities Asset management Management systems Requirements Voor de toepassing van deze norm gelden de termen en definities van ISO Context van de organisatie 4.1 Inzicht verkrijgen in de organisatie en haar context Overzicht Het assetmanagementsysteem maakt integraal deel uit van het managementsysteem van de organisatie en heeft een voorgeschreven structuur. Het behoort te passen binnen en voort te vloeien uit: de organisatiedoelstellingen; het organisatieplan. Het assetmanagementsysteem omvat: a) het assetmanagementbeleid (zie 5.2); b) de assetmanagementdoelstellingen (zie 6.2); c) het strategisch assetmanagementplan (SAMP); 6

9 d) het (de) assetmanagementplan(nen) (zie 6.2.2), die worden geïmplementeerd in: operationele planning en beheersing; ondersteunende activiteiten; beheersactiviteiten; andere relevante processen. Figuur B.1 laat het verband zien tussen de kernelementen van een assetmanagementsysteem, onder vermelding van de bijbehorende paragrafen van ISO Het toepassingsgebied van het assetmanagementsysteem van een organisatie en de resultaten van haar assetmanagementactiviteiten behoren te worden gebruikt om een aanpak te bepalen die de organisatie in staat stelt haar organisatiedoelstellingen te bereiken. De eisen voor het toepassingsgebied en de context van het assetmanagementsysteem van een organisatie zijn te vinden in hoofdstuk 4 van ISO 55001:2014. De activiteiten van de organisatie, waaronder haar assetmanagementactiviteiten, vloeien voort uit de organisatiedoelstellingen, die ook richting geven aan die activiteiten. De organisatiedoelstellingen komen doorgaans voort uit de strategische-planningsactiviteiten van de organisatie en worden in een organisatieplan gedocumenteerd. OPMERKING 1 Het organisatieplan kan ook anders worden genoemd, bijvoorbeeld bedrijfsplan. De beginselen aan de hand waarvan de organisatie voornemens is assetmanagement toe te passen om haar doelstellingen te bereiken behoren te worden vastgelegd in het assetmanagementbeleid. De aanpak voor het implementeren van deze beginselen behoort te worden gedocumenteerd in een strategisch assetmanagementplan (SAMP). OPMERKING 2 Een strategisch assetmanagementplan kan ook anders worden genoemd, bijvoorbeeld assetmanagementstrategie. In het SAMP behoort het verband te worden gedocumenteerd tussen de organisatiedoelstellingen en de assetmanagementdoelstellingen en het kader te worden gedefinieerd dat vereist is om de assetmanagementdoelstellingen te bereiken. De verbanden tussen het organisatieplan en het SAMP behoren wederkerig te zijn en via een iteratief proces te worden ontwikkeld. De organisatiedoelstellingen behoren bijvoorbeeld niet apart van de assetmanagementactiviteiten van de organisatie te worden ontwikkeld. De capabiliteit en prestaties van assets, alsmede de resultaten van assetmanagementactiviteiten (bijvoorbeeld het (de) assetmanagementplan(nen)), zijn belangrijke input voor het vaststellen van realistische en haalbare organisatiedoelstellingen Bij het ontwikkelen van haar SAMP behoort de organisatie: a) de verwachtingen en eisen van stakeholders in overweging te nemen; b) activiteiten in overweging te nemen die zich zouden kunnen uitstrekken buiten het tijdskader dat gebruikelijk is voor planning van de organisatie, en die aan regelmatige beoordeling onderworpen behoren te zijn; c) duidelijk de processen te documenteren voor het bepalen van haar assetgerelateerde beslissingscriteria. Het SAMP behoort een high level plan te zijn met daarin de assetmanagementdoelstellingen. Het behoort te worden gebruikt voor het ontwikkelen van het (de) assetmanagementplan(nen), waarin de activiteiten op het niveau van de assets zelf behoren te worden beschreven. Het (De) assetmanagementplan(nen) kan (kunnen) in grote organisaties of in organisaties met complexe assetportfolio s van boven af naar de lagere niveaus worden vertaald. 7

10 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. NEN-ISO 55002:2014 nl Assetmanagement - Managementsystemen - Richtlijnen voor het toepassen van ISO T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview