GEZONDHEIDSENQUETE 2013

Transcriptie

1 GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 3: GEBRUIK VAN GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSDIENSTEN

2 Sabine Drieskens, Lydia Gisle (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat 14 B-1050 Brussel sabine.drieskens@wiv-isp.be Depotnummer: D/2015/2505/01 Intern referentienummer PHS Report

3 7. Contacten met paramedische zorgverstrekkers AUTEUR Sabine DRIESKENS

4 Gelieve bij het verwijzen naar resultaten van dit hoofdstuk de volgende referentie te gebruiken: Drieskens S. Contacten met paramedische zorgverstrekkers. In: Drieskens S, Gisle L (ed.). Gezondheidsenquête Rapport 3: Gebruik van gezondheids- en welzijnsdiensten. WIV-ISP, Brussel, 2015

5 INHOUDSTAFEL Samenvatting Inleiding Vragen Indicatoren Resultaten Raadplegen van een kinesitherapeut Raadplegen van een diëtist(e) Raadplegen van een psycholoog of een psychotherapeut Bespreking Bibliografie Tabellen PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS Inhoudstafel 331

6

7 SAMENVATTING In de Gezondheidsenquête 2013 wordt gevraagd naar raadplegingen van drie soorten paramedici in de 12 maanden voorafgaand aan het interview: een kinesitherapeut, een diëtist(e) en een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) (werkend in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) of in een privépraktijk, ziekenhuis ). In 2013 heeft 16% van de bevolking een kinesitherapeut geraadpleegd in de 12 maanden voorafgaand aan het interview, waarbij het percentage vrouwen (18%) hoger is dan het percentage mannen (13%). De prevalentie neemt toe met de leeftijd, gaande van 5% van de kinderen (0-14 jaar) tot 23% van de 75-plussers, met opvallend meer vrouwen (28%) dan mannen (14%) in deze oudste leeftijdsgroep. Daarnaast is de prevalentie het laagst in de groep van mensen met een diploma lager secundair (12%), in de stedelijke gebieden (13%) en in het Waals Gewest (14%). Het percentage mensen dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd, is over de tijd zo goed als stabiel gebleven. Een diëtist(e) wordt slechts in beperkte mate geraadpleegd, nl. door 3% van de bevolking. Meer vrouwen (4%) dan mannen (2%) raadplegen een diëtist(e). De hoogste prevalentie wordt waargenomen in de leeftijdsgroep van jaar (5%). In de leeftijdsgroep van zijn het vooral de jonge vrouwen (6% tegenover 0,5% van de jonge mannen) die een diëtis(e) raadplegen. Sinds de eerste meting in 1997 (2%) is het percentage mensen dat een diëtist(e) raadpleegt lineair gestegen. Ook het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) is nog niet zo goed ingeburgerd: slechts 5% van de bevolking (evenveel vrouwen als mannen) heeft beroep gedaan op een dergelijke hulpverlener. Mensen van middelbare leeftijd (7%-8% in de leeftijdsgroep van jaar), de hoogst opgeleiden (6%) en inwoners van het Brussels Gewest (7%) raadplegen het meest een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e). Ook is het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) sinds 2001 (2%) lineair toegenomen. Van de psychologen of psychotherapeuten die in 2013 werden geraadpleegd, werken 4 op 5 in een privépraktijk, ziekenhuis in de andere gevallen in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG). PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS Samenvatting 333

8

9 1. INLEIDING Hoewel bij contacten met gezondheidsdiensten veelal de meeste aandacht gaat naar contacten met artsen, mogen we niet vergeten dat er ook andere gezondheidswerkers zijn die in belangrijke mate bijdragen tot onze gezondheidszorg. Een deel ervan wordt samengebracht onder de noemer van paramedische beroepen. De wetgever verstaat onder uitoefening van een paramedisch beroep het gewoonlijk verrichten van technische hulpprestaties die verband houden met het stellen van de diagnose of met het uitvoeren van de behandeling. In de Gezondheidsenquête 2013 wordt gevraagd naar raadplegingen van drie soorten paramedici in de 12 maanden voorafgaand aan het interview: een kinesitherapeut, een diëtist(e) en een psycho lo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) (werkend in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) of in een privépraktijk, ziekenhuis, ). Deze keuze is deels gebaseerd op het belang van de diensten verleend door deze gezondheidswerkers op het gebied van gezondheidszorg, deels omdat vragen van de Europese gezondheidsenquête (EHIS) in de vragenlijst werden geïntegreerd. Kinesitherapie richt zich op het bewegend functioneren van de patiënt. De belangrijkste doelgroepen voor kinesitherapie zijn chronisch zieken, bejaarden, mensen die een operatie hebben ondergaan, mensen die een ongeval hebben meegemaakt, mensen met een sportletsel en kinderen met ontwikkelingsstoornissen. Een andere niet verwaarloosbare groep betreft de zwangere vrouwen, de pas bevallen vrouwen en de postpartum vrouwen voor wat betreft de voorbereiding op de bevalling, de hulp bij en na de bevalling, de oefeningen voor het voorkomen van urinaire incontinentie ten gevolge van een verzakking van de bekkenorganen. De activiteiten van kinesitherapeuten kunnen zich situeren in een ziekenhuis, revalidatiecentrum of andere instelling, maar gebeuren het meest frequent ambulant, hetzij bij de patiënt thuis, hetzij in een zelfstandige praktijk. Indien kinesitherapie wordt voorgeschreven door een arts, wordt het gedeeltelijk terugbetaald door de ziekteverzekering. Het remgeld voor de patiënt is echter vaak aanzienlijk. Sinds mei 2001 is het aantal contacten dat wordt terugbetaald door de ziekteverzekering beperkt tot 18 en tot 60 in bepaalde omstandigheden in overeenkomst met de medisch adviseur van de ziekteverzekering. Diëtist(e)en zijn werkzaam in een ziekenhuis of in een zelfstandige praktijk. De diëtist(e) geeft voedingsadviezen bv. bij gewichtsproblemen, diabetes, te hoog vetgehalte, eetstoornissen, allergieën, sportbeoefening, enz. Dit gebeurt o.a. door concrete en praktische tips zoals dagschema s, receptuur en lijsten met aangewezen voedingsmiddelen. Dieetconsultaties kunnen al dan niet door artsen voorgeschreven zijn. Een consultatie bij een diëtist(e) wordt niet terugbetaald zoals een doktersbezoek. Toch voorzien de meeste ziekteverzekeringen onder bepaalde voorwaarden een (gedeeltelijke) terugbetaling voor dieetsessies bij een erkende diëtist(e). PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 1. Inleiding Tot slot de psychologen of psychotherapeuten. Zij werken meestal in de geestelijke gezondheidszorg (klinisch psycholoog genoemd). Een klinisch psycholoog is opgeleid in de diagnostiek en behandeling van psychische stoornissen, een opleiding waarin breder en dieper wordt ingegaan op het menselijk gedrag en de onderliggende denk/voel/beleef/hersen-processen, hoe deze tot stand gekomen zijn en wat hen in stand houdt of hoe deze veranderd zouden kunnen worden. Deze hulpverlener behandelt dieperliggende gedrags- en relatieproblemen en persoonlijkheidsproblematiek. Dergelijke behandelingen behoeven meestal een langere behandelingstijd. Psychologen kunnen werkzaam zijn in een zelfstandige praktijk, maar zijn vaak ook werkzaam in het kader van organisaties of instellingen zoals de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg, het Medisch Schooltoezicht In België is de uitoefening van de klinische psychologie en van de psychotherapie nog niet wettelijk geregeld. Psychologen zijn nog niet opgenomen in de nomenclatuur van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV). Toch zijn er reeds een aantal ziekteverzekeringen die de prestaties van psychologen geheel of gedeeltelijk terugbetalen binnen bepaalde grenzen en voorwaarden. 335

10

11 2. VRAGEN De vraag in de Gezondheidsenquête 2013 rond het gebruik van diensten van paramedici is de volgende: OH01 Hebt u de afgelopen 12 maanden, dus sinds / /, de volgende gezondheidswerkers geraadpleegd? 01. kinesitherapeut 02. diëtist(e) 03. psycholo(o)g(e) of psychotherapeut(e) Deze drie items werden ook in al de vorige enquêtes gesteld (psycholoog/psychotherapeut pas vanaf 2001). Daarnaast werden de items 01 en 03 van deze vraag ook door Eurostat (EHIS) aanbevolen. In de inleiding tot deze vraag werd benadrukt dat ze betrekking heeft op contacten voor uzelf met deze gezondheidswerkers. Contacten met een kinesitherapeut en/of diëtist(e) kunnen plaats hebben op verschillende plaatsen, zoals ziekenhuis, privé-praktijk, externe medische afdeling, thuis, rust- of verzorgingstehuis, op school, fitnesscentrum. Dit werd als opmerking aan de enquêteur meegegeven. Indien de respondent aangeeft een psycholo(o)g(e) of psychotherapeut(e) te hebben geraadpleegd in de 12 maanden voorafgaand aan het interview, is het interessant ook te weten waar deze werkt. Daarom werd bijkomende vraag toegevoegd: OH Werkte deze psycholoog of psychotherapeut in (Meerdere antwoorden mogelijk) 01. een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) 02. een privépraktijk, ziekenhuis PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 2. Vragen 337

12

13 3. INDICATOREN Deze module omvat drie indicatoren: OH0101_1 OH0102_1 OH0103_1 Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden In geval van een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) te hebben geraadpleegd, worden ook de twee volgende indicatoren besproken: OH010301_1 OH010301_2 Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg CGG) Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een privépraktijk, ziekenhuis... Mogelijk is de som van deze twee indicatoren groter dan 100% daar beide werkomgevingen konden worden aangegeven. PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 3. Indicatoren 339

14

15 4. RESULTATEN 4.1. RAADPLEGEN VAN EEN KINESITHERAPEUT BELGIË Analyse volgens leeftijd en geslacht In 2013 heeft 16% van de bevolking een kinesitherapeut geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden. Het percentage vrouwen (18%) dat een kinesitherapeut raadpleegt, is hoger dan het percentage mannen (13%). Dit verschil is significant na correctie voor leeftijd. Uitgezonderd de lichte daling in de leeftijdsgroep van jaar (17%), neemt het percentage mensen dat een kinesitherapeut raadpleegt toe met de leeftijd, gaande van 5% bij de kinderen (0-14 jaar) tot 23% bij de 75-plussers. De prevalentie ligt in elke leeftijdsgroep hoger dan in de leeftijdsgroep van 0-14 jaar, significante verschillen ten opzichte van deze jongste leeftijdsgroep na correctie voor geslacht. In de oudste leeftijdsgroep raadplegen opmerkelijk meer vrouwen (28%) dan mannen (14%) een kinesitherapeut (Figuur 1). Figuur 1 Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken Van de mensen met een diploma lager secundair geeft 12% aan een kinesitherapeut te hebben geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, een percentage dat lager ligt dan bij mensen met geen diploma of een diploma lager onderwijs (19%), mensen met een diploma hoger secundair (15%) en mensen met een diploma hoger onderwijs (16%). Deze verschillen zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht. De prevalentie van het raadplegen van een kinesitherapeut ligt lager in stedelijke gebieden (13%) dan in halfstedelijke (18%) en landelijke gebieden (17%), deze verschillen zijn significant na correctie voor leeftijd en geslacht. 341 Evolutie over de tijd In België is de evolutie over de tijd van het percentage mensen dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, na correctie voor leeftijd en geslacht, zo goed als stabiel gebleven: 14% in 1997, 13% in 2001 en 2004, 15% in 2008 en 16% in 2013 (Figuur 2).

16 Figuur 2 Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens gewest en jaar, Gezondheidsenquête, België, PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten REGIO S Wanneer de gewestelijke verschillen betreffende het raadplegen van een kinesitherapeut worden bestudeerd, kan worden vastgesteld dat het desbetreffende percentage in het Vlaams Gewest (17%) hoger is dan in het Waals Gewest (14%). Dit verschil is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Er zijn geen significante verschillen tussen het Brussels Gewest en de twee andere gewesten. Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest heeft 17% van de bevolking een kinesitherapeut geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden. Zoals voor het ganse land is dit percentage hoger voor vrouwen (20%) dan voor mannen (14%), een significant verschil na correctie voor leeftijd. De leeftijdsverdeling van de prevalentie van het raadplegen van een kinesitherapeut in het Vlaams Gewest is enigszins anders in vergelijking met die van het ganse land: schommeling van de prevalentie, met hoge waarden in de leeftijdsgroepen van jaar (21% à 20%) en 75 jaar en ouder (22%). De prevalentie ligt in elke leeftijdsgroep wel hoger dan in de leeftijdsgroep van 0-14 jaar (6%), significante verschillen ten opzichte van deze jongste leeftijdsgroep na correctie voor geslacht. Ook raadplegen in de oudste leeftijdsgroep opmerkelijk meer vrouwen (28%) dan mannen (12%) een kinesitherapeut (Figuur 3).

17 Figuur 3 Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, Vlaams Gewest. Zoals voor het ganse land is het percentage mensen dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden lager bij diegenen met een diploma lager secundair (11%) dan bij diegenen met geen diploma of een diploma lager onderwijs (23%) en diegenen met een diploma hoger onderwijs (17%), significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht. Ook ligt dit percentage lager in stedelijke gebieden (12%) dan in halfstedelijke en landelijke gebieden (beiden 19%), significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht. De evolutie over de tijd van het percentage mensen dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden is in het Vlaams Gewest dezelfde als voor het ganse land: het percentage is tussen 1997 (16%) en 2013 (17%) zo goed als stabiel gebleven (Figuur 2). Brussels Gewest In het Brussels Gewest heeft 15% van de bevolking een kinesitherapeut geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden. Zoals voor het ganse land is dit percentage hoger voor vrouwen (18%) dan voor mannen (12%), een significant verschil na correctie voor leeftijd. De leeftijdsverdeling van de prevalentie van het raadplegen van een kinesitherapeut is in het Brussels Gewest compleet anders dan die voor het ganse land: ten eerste is dit percentage pas, na correctie voor geslacht, significant hoger vanaf 25 jaar (t.o.v. de leeftijdsgroep van 0-14 jaar (4%)), ten tweede blijft dit percentage zo goed als stabiel in de leeftijdsgroep van 25 tot 54 jaar (14% à 15%) en ten derde neemt dit percentage sterk toe vanaf de leeftijdsgroep van jaar (24%) om te pieken bij de 75-plussers (32%). Daarnaast raadplegen vooral in de leeftijdsgroep van jaar meer vrouwen dan mannen een kinesitherapeut (Figuur 4). PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten 343

18 Figuur 4 Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, Brussels Gewest PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten 344 Ook in het Brussels Gewest is er een verband tussen het percentage mensen dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden en het opleidingsniveau, maar anders dan voor het ganse land: het percentage is lager bij diegenen met geen diploma of een diploma lager (13%) dan bij diegenen met een diploma hoger secundair (15%) en diegenen met een diploma hoger onderwijs (16%), significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht. De evolutie over de tijd van het percentage mensen dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden is in het Brussels Gewest dezelfde als voor het ganse land: het percentage is tussen 1997 (15%) en 2013 (15%) zo goed als stabiel gebleven (Figuur 2). Waals Gewest In het Waals Gewest heeft 14% van de bevolking een kinesitherapeut geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, maar in tegenstelling tot het ganse land, is er geen significant verschil tussen vrouwen (15%) en mannen (13%) na correctie voor leeftijd. De leeftijdsverdeling van de prevalentie van het raadplegen van een kinesitherapeut loopt in het Waals Gewest parallel met die van het ganse land: uitgezonderd de lichte daling in de leeftijdsgroep van jaar (15%), neemt het percentage mensen dat een kinesitherapeut raadpleegt toe met de leeftijd, gaande van 4% bij de kinderen (0-14 jaar) tot 23% bij de 75-plussers, significante verschillen t.o.v. de jongste leeftijdsgroep na correctie voor geslacht (Figuur 5).

19 Figuur 5 Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, Waals Gewest. Ook in het Waals Gewest is er een verband tussen het percentage mensen dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden en het opleidingsniveau, maar anders dan voor het ganse land: het percentage is lager bij diegenen met diploma lager secundair (12%) en bij diegenen met een diploma hoger secundair (11%) dan bij diegenen met een diploma hoger onderwijs (16%), significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht. In tegenstelling tot het ganse land, worden er geen verschillen volgens urbanisatiegraad waargenomen na correctie voor leeftijd en geslacht. De evolutie over de tijd van het percentage mensen dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden is in het Waals Gewest dezelfde als voor het ganse land: het percentage is tussen 1997 (12%) en 2013 (14%) zo goed als stabiel gebleven (Figuur 2) RAADPLEGEN VAN EEN DIËTIST(E) BELGIË PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten Analyse volgens leeftijd en geslacht Een diëtist(e) wordt eerder in beperkte mate geraadpleegd: in 2013 heeft 3,3% van de bevolking hier beroep op gedaan in de 12 maanden voorafgaand aan het interview. Vrouwen doen twee keer meer beroep op een diëtist(e) (4,4%) dan mannen (2,2%). Dit verschil is significant na correctie voor leeftijd. Het percentage mensen dat een diëtist(e) raadpleegt neemt toe met de leeftijd, gaande van 0,6% bij kinderen (0-14 jaar) tot 4,9% in de leeftijdsgroep van jaar, om daarna terug lichtjes af te nemen tot 3,4% bij de 75-plussers, significante verschillen t.o.v. de jongste leeftijdsgroep na correctie voor geslacht. Vooral in de leeftijdsgroep van jaar raadplegen veel meer vrouwen (5,8%) dan mannen (0,5%) een diëtist(e) (Figuur 6). 345

20 Figuur 6 Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken Er worden in België, na correctie voor leeftijd en geslacht, geen significante verschillen vastgesteld in functie van het opleidingsniveau of in functie van de urbanisatiegraad voor wat het raadplegen van een diëtist(e) betreft. Evolutie over de tijd Sinds het begin van de meting in België, vertoont de prevalentie van het raadplegen van een diëtist(e) in de 12 maanden voorafgaand aan het interview, na correctie voor leeftijd en geslacht, een significant lineair stijgende trend over de tijd, gaande van 1,7% in 1997 tot 3,3% in 2013 (Figuur 7). Figuur 7 Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens gewest en jaar, Gezondheidsenquête, België,

21 REGIO S Er worden geen significante verschillen, ook niet na correctie voor leeftijd en geslacht, tussen de gewesten vastgesteld voor wat betreft het raadplegen van een diëtist(e) in de afgelopen 12 maanden: 3,3% in het Vlaams Gewest, 3,8% in het Brussels Gewest en 3,1% in het Waals Gewest. Vlaams Gewest In 2013 heeft 3,3% van de bevolking in het Vlaams Gewest een diëtist(e) geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden. De verdeling volgens geslacht en leeftijd loopt parallel met die voor het ganse land: hoger percentage bij vrouwen (4,3%) dan bij mannen (2,3%) (na correctie voor leeftijd); het percentage neemt toe met de leeftijd, gaande van 0,3% bij kinderen (0-14 jaar) tot 5,0% in de leeftijdsgroep van jaar, om daarna terug lichtjes af te nemen tot 4,3% bij de 75-plussers, significante verschillen t.o.v. de jongste leeftijdsgroep na correctie voor geslacht. Ook hier is het opvallend dat vooral vrouwen (5,6%), in vergelijking met mannen (0,4%), in de leeftijdsgroep van jaar een diëtist(e) raadplegen (Figuur 8). Figuur 8 Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, Vlaams Gewest. PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten Zoals voor het ganse land, worden er ook in het Vlaams Gewest geen significante verschillen vastgesteld in functie van het opleidingsniveau of in functie van de urbanisatiegraad voor wat het raadplegen van een diëtist(e) betreft (na correctie voor leeftijd en geslacht). 347 De prevalentie van het raadplegen van een diëtist(e) in de afgelopen 12 maanden evolueert in het Vlaams Gewest op dezelfde manier als voor het ganse land, nl. na correctie voor leeftijd en geslacht, een significant lineair stijgende trend over de tijd, gaande van 1,6% in 1997 tot 3,3% in 2013 (Figuur 7). Brussels Gewest In 2013 heeft 3,8% van de bevolking in het Brussels Gewest een diëtist(e) geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden. De verdeling volgens geslacht en leeftijd is verschillend van die voor het ganse land: geen significante verschillen tussen vrouwen (4,1%) en mannen (3,4%) (na correctie voor leeftijd); het percentage is alleen significant hoger (t.o.v. de jongste leeftijdsgroep (1,4%), na correctie voor geslacht) in de leeftijdsgroep van 25 tot 64 jaar, met pieken in de leeftijdsgroepen van jaar (5,3%) en jaar (5,5%) (Figuur 9).

22 Figuur 9 Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, Brussels Gewest PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten 348 Zoals voor het ganse land, worden er ook in het Brussels Gewest geen significante verschillen vastgesteld in functie van het opleidingsniveau voor wat het raadplegen van een diëtist(e) betreft (na correctie voor leeftijd en geslacht). De prevalentie van het raadplegen van een diëtist(e) in de afgelopen 12 maanden evolueert in het Brussels Gewest op dezelfde manier als voor het ganse land, nl. na correctie voor leeftijd en geslacht, een significant lineair stijgende trend over de tijd, gaande van 1,4% in 1997 tot 3,8% in 2013 (Figuur 7). Waals Gewest In 2013 heeft 3,1% van de bevolking in het Waals Gewest een diëtist(e) geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden. Zoals voor het ganse land, zijn er ook, na correctie voor leeftijd, significante verschillen hieromtrent tussen vrouwen (4,7%) en mannen (1,4%). De leeftijdsverdeling komt niet overeen met die van het ganse land: het percentage is slechts significant hoger (t.o.v. de jongste leeftijdsgroep (1,0%), na correctie voor geslacht) in de leeftijdsgroep van 35 tot 54 jaar, met het hoogste percentage in de leeftijdsgroep van jaar (6,6%). Ook hier is het opvallend dat vooral vrouwen (6,7%), in vergelijking met mannen (0,1%), in de leeftijdsgroep van jaar een diëtist(e) raadplegen (Figuur 10).

23 Figuur 10 Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, Waals Gewest. In tegenstelling tot het ganse land, wordt er in het Waals Gewest wel een verschil vastgesteld op niveau van de opleiding: het percentage personen dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden is lager bij diegenen met geen diploma of slechts een diploma lager onderwijs (1,4%) dan bij diegenen met een diploma hoger secundair (4,0%), een significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht. Daarnaast zijn er ook verschillen in functie van de urbanisatiegraad, wat niet het geval is voor het ganse land: het percentage mensen dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden is lager in halfstedelijke gebieden (1,6%) dan in stedelijke (3,4%) en landelijke gebieden (3,2%), significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht. Hoewel iets minder uitgesproken, vertoont het raadplegen van een diëtist(e) in de afgelopen 12 maanden in het Waals Gewest dezelfde trend als voor het ganse land, nl. na correctie voor leeftijd en geslacht, een significant lineair stijgende trend over de tijd, gaande van 2,1% in 1997 tot 3,1% in 2013 (Figuur 7) RAADPLEGEN VAN EEN PSYCHOLOOG OF EEN PSYCHOTHERAPEUT PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten BELGIË 349 Analyse volgens leeftijd en geslacht Ook een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) wordt in België eerder in beperkte mate geraadpleegd: in 2013 heeft 4,6% van de bevolking hier beroep op gedaan in de 12 maanden voorafgaand aan het interview. Evenveel vrouwen (4,9%) als mannen (4,4%) doen een beroep op een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) (na correctie voor leeftijd). Het percentage mensen dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) raadpleegt, is, na correctie voor geslacht en t.o.v. de leeftijdsgroep van 0-14 jaar (3,9%), significant hoger in de leeftijdsgroepen van jaar (7,8%) en jaar (7,3%) en significant lager in de twee oudste leeftijdsgroepen (1,3% in de leeftijdsgroep van jaar en 1,0% bij de 75-plussers) (Figuur 11).

24 Figuur 11 Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten Van de mensen die het afgelopen jaar een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) hebben geraadpleegd, is dit in 4 van de 5 gevallen een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) die werkt in een privépraktijk, ziekenhuis in de andere gevallen betreft het een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) die werkt in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG). Wat de verdeling volgens geslacht betreft, zijn er hieromtrent geen significante verschillen na correctie voor leeftijd. Personen van 75 jaar en ouder (6%) raadplegen significant minder een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) die werkt in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), na correctie voor geslacht en t.o.v. de leeftijdsgroep van 0-14 jaar (25%). Jonge vrouwen van jaar (46%) blijken meer naar een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) te gaan dan jongens in dezelfde leeftijdsgroep (5%) (Figuur 12). 350

25 Figuur 12 Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een Centrum voor Geestelijke Gezondheid (CGG), volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, Analyse volgens socio-economische achtergrondkenmerken Op het eerste gezicht geven de ruwe cijfers een socio-economische gradiënt voor wat betreft het raadplegen van een psycholo(o)g(e)/psychotherapeut(e) in functie van het opleidingsniveau, maar na correctie voor leeftijd en geslacht is het percentage mensen dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) raadpleegt alleen hoger bij diegenen met een diploma hoger onderwijs (5,9%) t.o.v. diegenen met een diploma hoger secundair (3,9%), een significant verschil na correctie voor leeftijd en geslacht). Mensen met een diploma lager onderwijs blijken eerder een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) die werkt in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) te raadplegen dan mensen met een diploma hoger onderwijs, die eerder naar een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) gaan die werkt in een privépraktijk, ziekenhuis, maar gezien de kleine aantallen in bepaalde groepen moet dit met enige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. Na correctie voor leeftijd en geslacht is er geen verband tussen het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) en de urbanisatiegraad. PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten Evolutie doorheen de tijd Voor België kan, na correctie voor leeftijd en geslacht, een significant, lineaire stijging worden vastgesteld voor wat betreft het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e): van 2,4% in 2001 over 3,4% in 2004 en 3,8% in 2008, tot 4,6% in (Figuur 13). 351

26 Figuur 13 Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens gewest en jaar, Gezondheidsenquête, België, PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten REGIO S In het Vlaams Gewest geeft 4,0% van de bevolking aan een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) te hebben geraadpleegd, in het Waals Gewest gaat het om 5,1% en in het Brussels Gewest om 6,7%. Het verschil tussen het Vlaams en het Brussels Gewest is significant na correctie voor leeftijd en geslacht. Vlaams Gewest In het Vlaams Gewest heeft 4,0% van de bevolking in de afgelopen 12 maanden een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) geraadpleegd. Zoals voor het ganse land zijn er geen significante verschillen tussen de geslachten na correctie voor leeftijd. De leeftijdsverdeling is dan weer lichtjes anders t.o.v. het ganse land: alleen een significant lagere prevalentie bij de 75-plussers (1,0% t.o.v. 3,8% in de leeftijdsgroep van 0-14 jaar, na correctie voor geslacht) (Figuur 14). 352

27 Figuur 14 Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, 2013 Vlaams Gewest In tegenstelling tot het ganse land, worden er in het Vlaams Gewest, na correctie voor leeftijd en geslacht, geen verschillen volgens opleidingsniveau vastgesteld voor wat betreft het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e). Daarnaast is ook de evolutie over de tijd anders: toename van de prevalentie tot 2008 (van 1,6% in 2001, naar 2,8% in 2004 tot 3,4% in 2008), om sindsdien te stabiliseren (4,0% in 2013) (Figuur 13). Brussels Gewest In het Brussels Gewest heeft 6,7% van de bevolking in de afgelopen 12 maanden een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) geraadpleegd. Zoals voor het ganse land zijn er geen significante verschillen tussen de geslachten na correctie voor leeftijd. De leeftijdsverdeling is eerder gelijklopend met die van het ganse land: een significant hogere prevalentie in de leeftijdsgroepen van jaar (9,9%) en jaar (11,6%) en een significant lagere prevalentie bij de 75-plussers (1,4%), en dit t.o.v. de leeftijdsgroep van 0-14 jaar (3,8%), na correctie voor geslacht (Figuur 15). PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten 353

28 Figuur 15 Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, 2013 Brussels Gewest PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten 354 Zoals voor het ganse land worden er in het Brussels Gewest, na correctie voor leeftijd en geslacht, verschillen volgens opleidingsniveau vastgesteld voor wat betreft het raadplegen van een psycholo(o) g(e) of een psychotherapeut(e): deze prevalentie is hoger bij mensen met een diploma hoger onderwijs (8,3%) dan bij mensen met geen diploma of een diploma lager onderwijs (3,7%). Ook wordt er een lineair stijgende trend over de tijd vastgesteld in het Brussels Gewest voor wat het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) betreft, zoals ook het geval voor het ganse land: van 4,3% in 2001 tot 6,7% in 2013, significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht (Figuur 13). Waals Gewest In het Waals Gewest heeft 5,1% van de bevolking in de afgelopen 12 maanden een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) geraadpleegd. In tegenstelling tot het ganse land zijn er hier wel significante verschillen tussen de geslachten na correctie voor leeftijd: meer vrouwen (6,0%) dan mannen (4,2%) hebben een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) geraadpleegd. De leeftijdsverdeling is eerder in lijn met die van het ganse land: een significant hogere prevalentie in de leeftijdsgroep van jaar (9,2%) en een significant lagere prevalentie bij de 75-plussers (0,9%), en dit t.o.v. de leeftijdsgroep van 0-14 jaar (4,1%), na correctie voor geslacht (Figuur 16).

29 Figuur 16 Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, volgens leeftijd en geslacht, Gezondheidsenquête, België, 2013 Waals Gewest Zoals voor het ganse land worden er in het Waals Gewest, na correctie voor leeftijd en geslacht, verschillen volgens opleidingsniveau vastgesteld voor wat betreft het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e): deze prevalentie is hoger bij mensen met een diploma hoger onderwijs (7,0%) dan bij mensen met een diploma hoger secundair (3,8%) en mensen met geen diploma of een diploma lager onderwijs (2,4%). Ook wordt er een lineair stijgende trend over de tijd vastgesteld in het Waals Gewest voor wat het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) betreft, zoals ook het geval voor het ganse land: van 3,2% in 2001 tot 5,1% in 2013, significante verschillen na correctie voor leeftijd en geslacht (Figuur 13). PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 4. Resultaten 355

30

31 5. BESPREKING Het RIZIV en de ziekteverzekering hebben alleen beschikbare gezondheidsinformatie over contacten met paramedische gezondheidswerkers die beperkt is tot die professionals voor wie de activiteiten worden terugbetaald door de verplichte ziekteverzekering. Dit geldt in de eerste plaats voor kinesitherapeuten. Ook betalen de meeste ziekteverzekeringen een consultatie met een diëtist(e) terug zolang de patiënt een medisch voorschrift heeft (gerelateerd aan gezondheidsproblemen zoals diabetes, gewichtsproblemen, hypercholesterolemie ) 1. Klinisch psychologen (en psychotherapeuten) zijn nog niet wettelijk beschermd en zijn dus nog niet toegevoegd aan de nomenclatuur van het RIZIV. Desalniettemin zijn er een aantal ziekteverzekeringen die een raadpleging van een psycholoog geheel of gedeeltelijk terugbetalen en dit binnen bepaalde beperkingen en voorwaarden 2. Via de Gezondheidsenquête kunnen alle consultaties, dus zowel de terugbetaalde als de niet-terugbetaalde, met de aangegeven paramedische gezondheidswerkers worden gemeten. Daarnaast kan er ook worden nagegaan welke specifieke subgroepen gebruik maken van deze paramedici. Sinds het begin van de meting in 1997 (14%) tot de meting in 2013 (16%) wordt er in België niet vaker naar een kinesitherapeut gegaan. Naarmate men ouder wordt, wordt meer een kinesitherapeut geraadpleegd. Dit heeft natuurlijk te maken met het feit dat men op oudere leeftijd meer met chronische aandoeningen wordt geconfronteerd. Dat vanaf de leeftijd van 75 jaar twee keer meer vrouwen (28%) dan mannen (14%) een kinesitherapeut raadplegen, kan dan weer worden verklaard door het feit dat vrouwen ouder worden dan mannen, maar vaak wel in slechtere gezondheid en met meer beperkingen. Ook het opleidingsniveau speelt een belangrijke rol bij het raadplegen van een kinesitherapeut: lager opgeleiden doen hier minder een beroep op. Dit is een belangrijke vaststelling in het kader van een gezondheidsbeleid dat erop gericht is de toegankelijkheid van gezondheidszorgen te maximaliseren. Hoewel een diëtist(e) nog steeds in beperkte mate wordt geraadpleegd, kan wel een significante lineaire stijging ervan worden vastgesteld tussen 1997 (1,7%) en 2013 (3,3%). Vrouwen (4,4%) en mensen op middelbare leeftijd (4,9% in de leeftijdsgroep van jaar) doen vaker een beroep op een diëtist(e). De toename in de tijd van het percentage mensen dat een diëtist(e) raadpleegt, is mogelijk gerelateerd met de stijgende prevalentie van diabetes (1) en obesitas (2), zoals vastgesteld in de vorige rapporten. Volgens een Amerikaanse studie zullen de raadplegingen van diëtisten in de periode jaarlijks nog met 1,1% toenemen. De vergrijzing van de bevolking, hervorming van de gezondheidszorg, toenemende prevalentie van bepaalde aandoeningen (waaronder obesitas) en groei van de voedselindustrie zouden belangrijke factoren zijn voor de toenemende vraag (3). Ook kan er een lineaire stijging worden vastgesteld tussen 2001 (2,4%) en 2013 (4,6%) voor wat het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of psychotherapeut(e) betreft. Dit is in lijn met de toenemende psychische en emotionele problemen vastgesteld in rapport 1 Gezondheid en welzijn. Mensen in de beroepsactieve leeftijd (rond 7,5% van de jarigen) gaan vaker naar een psycholo(o)g(e)/ psychotherapeut(e). Op latere leeftijd neemt de prevalentie sterk af: vanaf de leeftijd van 65 jaar wordt er nog amper een beroep gedaan op een psycholo(o)g(e) of psychotherapeut(e) (rond 1%), terwijl juist in deze leeftijdsgroep bepaalde psychische problemen, zoals angststoornissen, depressieve gevoelens en slaapproblemen veel voorkomen en psychotrope geneesmiddelen, zeer frequent worden gebruikt (1). Daarnaast is de prevalentie ook hoger bij hoogopgeleide mensen (5,9%). Ook andere studies hebben aangetoond dat een hoger opleidingsniveau geassocieerd is met een hogere prevalentie van het volgen van psychotherapie (4;5). Nochtans krijgen lager opgeleiden meer te maken met psychische problemen, zijn kwetsbaarder voor emotionele problemen en gebruiken relatief meer psychotrope geneesmiddelen (1). Uit een Britse studie, waar ook gepeild werd naar de plaats waar de psychotherapie werd gevolg (openbaar of privé), blijkt dat lager opgeleiden eerder psychotherapie volgen in een openbaar centrum (4). Dit komt overeen met onze vaststelling dat lager opgeleiden eerder een psycholo(o)g(e) of psychotherapeut(e) raadplegen die werkt in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG). De loon- en werkingskosten van de CGG worden grotendeels door de Vlaamse overheid gefinancierd. De cliënten betalen er slechts een beperkte bijdrage. De overheid verwacht dan ook dat de CGG bijzondere PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 5. Bespreking

32 aandacht hebben voor de sociaal en financieel zwakkeren 3. Daarnaast toont deze Britse studie ook aan dat de lager opgeleiden tussen 1991 en 2009 steeds meer hun weg vinden naar deze openbare centra (4). PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 5. Bespreking Toch is in België het raadplegen van een psycholo(o)g(e) of psychotherapeut(e) nog niet goed ingeburgerd. Zo is de prevalentie van mensen die psychotherapie volgen veel hoger in het Verenigd Koninkrijk, nl. 28% in 2014, een belangrijke toename sinds de enquête uitgevoerd in 2010 (20%). Deze significante toename wordt verklaard door het feit dat mensen meer en meer de meerwaarde van dergelijke behandelingen inzien, en dat het stigma rond psychotherapie er is afgenomen. Uit een enquête van test-aankoop blijkt dat financiële aspecten vaak een reden is waarom geen professionele hulp wordt gezocht. Ook bij diegenen die wel een beroep doen op hulp, beïnvloedt geld de duur en de frequentie van raadplegingen. Het is dus belangrijk dat het consulteren van een psycholo(o)g(e) of psychotherapeut(e) wordt erkend als behandeling van psychische problemen, zodat dergelijke behandelingen ook worden terugbetaald door de ziekteverzekering. Tot slot, kunnen behandelingen door een psycholoog en Centra voor Geestelijke Gezondheid helpen doelstelling 6 van de WGO te bereiken, nl. het verbeteren van de geestelijke gezondheid

33 6. BIBLIOGRAFIE (1) Hooker RS, Williams JH, Papneja J, Sen N, Hogan P. Dietetics supply and demand: J Acad Nutr Diet 2012 Mar;112(3 Suppl):S75-S91. (2) Briffault X, Sapinho D, Villamaux M, Kovess V. Factors associated with use of psychotherapy. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2008 Feb;43(2): (3) Suoyrjo H, Hinkka K, Kivimaki M, Klaukka T, Pentti J, Vahtera J. Allocation of rehabilitation measures provided by the Social Insurance Institution in Finland: a register linkage study. J Rehabil Med 2007 Apr;39(3): (4) Jokela M, Batty GD, Vahtera J, Elovainio M, Kivimäki M. Socioeconomic inequalities in common mental disorders and psychotherapy treatment in the UK between 1991 and The British Journal of Psychiatry doi: /bjp.bp , (5) Health 21. The health for all policy framework for the WHO European Region. European Health for All Series N 6 ed. WHO Regional Office for Europe; PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 6. Bibliografie 359

34

35 7. TABELLEN Tabel 1 Tabel 2 Tabel 3 Tabel 4 Tabel 5 Tabel 6 Tabel 7 Tabel 8 Tabel 9 Tabel 10 Tabel 11 Tabel 12 Tabel 13 Tabel 14 Tabel 15 Tabel 16 Tabel 17 Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, België Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, België Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, België Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), België Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een privépraktijk, ziekenhuis..., België Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, Vlaams Gewest Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, Vlaams Gewest Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, Vlaams Gewest Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), Vlaams Gewest Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een privépraktijk, ziekenhuis..., Vlaams Gewest Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, Brussels Gewest Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, Brussels Gewest Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, Brussels Gewest Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), Brussels Gewest Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een privépraktijk, ziekenhuis..., Brussels Gewest Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, Waals Gewest Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, Waals Gewest PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 7. Tabellen 361

36 Tabel 18 Tabel 19 Tabel 20 Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, Waals Gewest Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), Waals Gewest Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een privépraktijk, ziekenhuis..., Waals Gewest PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 7. Tabellen 362

37 Tabel 1 Percentage van de bevolking dat een kinesitherapeut heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, België OH0101_1 % (Ruw) 95% BI ruw % (Corr*) 95% BI stand N GESLACHT Mannen 13,3 (11,9-14,7) 12,6 (11,2-14,1) 5228 Vrouwen 17,9 (16,5-19,3) 16,5 (15,1-18,0) 5596 LEEFTIJDSGROEP ,2 (3,5-6,8) 5,1 (3,7-7,1) ,7 (10,9-16,6) 13,7 (11,0-16,8) ,8 (12,5-19,1) 15,7 (12,7-19,3) ,5 (15,7-21,4) 18,5 (15,8-21,5) ,4 (16,7-22,2) 19,3 (16,7-22,2) ,9 (14,3-19,5) 16,8 (14,3-19,6) ,5 (16,1-22,9) 19,3 (16,1-23,0) ,9 (19,4-26,5) 22,1 (18,9-25,8) 993 OPLEIDINGSNIVEAU Lager/geen diploma 19,1 (15,8-22,4) 14,7 (12,1-17,8) 1128 Lager secundair 11,8 (9,5-14,1) 10,0 (8,2-12,3) 1490 Hoger secundair 15,3 (13,5-17,0) 14,1 (12,4-15,9) 3402 Hoger onderwijs 16,3 (14,7-18,0) 16,0 (14,4-17,9) 4680 URBANISATIEGRAAD Stedelijk gebied 13,3 (12,0-14,6) 12,4 (11,1-13,8) 5570 Halfstedelijk gebied 18,0 (15,8-20,1) 16,3 (14,3-18,5) 2297 Landelijk gebied 17,0 (14,9-19,1) 15,9 (13,9-18,1) 2957 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 16,8 (15,3-18,3) 15,4 (13,9-17,1) 3511 Brussels Gewest 14,8 (13,2-16,3) 14,1 (12,6-15,7) 3101 Waals Gewest 14,0 (12,4-15,6) 12,9 (11,5-14,6) 4212 PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 7. Tabellen JAAR ,5 (13,4-15,6) 14,0 (12,9-15,1) ,2 (12,3-14,0) 12,4 (11,6-13,2) ,0 (12,1-13,9) 12,3 (11,4-13,2) ,2 (14,2-16,1) 14,2 (13,3-15,1) ,7 (14,7-16,7) 14,7 (13,7-15,7) Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)

38 Tabel 2 Percentage van de bevolking dat een diëtist(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, België OH0102_1 % (Ruw) 95% BI ruw % (Corr*) 95% BI stand N GESLACHT Mannen 2,2 (1,6-2,7) 1,8 (1,4-2,4) 5228 Vrouwen 4,4 (3,6-5,2) 3,7 (3,0-4,6) 5597 LEEFTIJDSGROEP ,6 (0,1-1,1) 0,6 (0,3-1,3) ,5 (1,2-3,7) 2,4 (1,4-4,0) ,2 (1,7-4,7) 3,0 (1,9-4,7) ,8 (3,2-6,5) 4,6 (3,3-6,5) 1522 PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 7. Tabellen ,9 (3,4-6,5) 4,6 (3,4-6,3) ,3 (2,6-5,9) 4,0 (2,7-5,9) ,3 (2,0-4,7) 3,1 (2,1-4,7) ,4 (2,0-4,9) 3,0 (2,0-4,6) 993 OPLEIDINGSNIVEAU Lager/geen diploma 3,4 (1,9-5,0) 2,6 (1,6-4,3) 1129 Lager secundair 2,8 (1,6-3,9) 2,1 (1,3-3,4) 1490 Hoger secundair 3,6 (2,8-4,4) 2,8 (2,2-3,7) 3402 Hoger onderwijs 3,3 (2,5-4,0) 2,7 (2,0-3,4) 4680 URBANISATIEGRAAD Stedelijk gebied 3,3 (2,6-3,9) 2,7 (2,1-3,4) 5570 Halfstedelijk gebied 3,4 (2,3-4,4) 2,6 (1,9-3,6) 2298 Landelijk gebied 3,3 (2,4-4,2) 2,6 (2,0-3,5) 2957 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 3,3 (2,6-4,1) 2,6 (2,1-3,3) 3512 Brussels Gewest 3,8 (2,9-4,6) 3,1 (2,4-4,0) 3101 Waals Gewest 3,1 (2,3-3,9) 2,5 (1,9-3,2) 4212 JAAR ,7 (1,3-2,1) 1,4 (1,1-1,8) ,7 (1,4-2,1) 1,5 (1,2-1,8) ,4 (2,0-2,7) 2,0 (1,7-2,4) ,0 (2,5-3,4) 2,5 (2,2-3,0) ,3 (2,8-3,8) 2,8 (2,4-3,3) Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)

39 Tabel 3 Percentage van de bevolking dat een psycholo(o)g(e) of een psychotherapeut(e) heeft geraadpleegd in de afgelopen 12 maanden, België OH0103_1 % (Ruw) 95% BI ruw % (Corr*) 95% BI stand N GESLACHT Mannen 4,4 (3,6-5,2) 3,7 (3,0-4,4) 5230 Vrouwen 4,9 (4,1-5,6) 4,2 (3,6-5,0) 5595 LEEFTIJDSGROEP ,9 (2,6-5,3) 3,9 (2,8-5,5) ,4 (2,0-4,9) 3,4 (2,2-5,2) ,3 (3,4-7,2) 5,3 (3,7-7,5) ,8 (5,8-9,8) 7,8 (6,1-10,0) ,3 (5,6-9,0) 7,3 (5,7-9,2) ,3 (3,0-5,6) 4,3 (3,1-5,7) ,3 (0,6-2,1) 1,3 (0,7-2,4) ,0 (0,3-1,7) 1,0 (0,5-2,0) 993 OPLEIDINGSNIVEAU Lager/geen diploma 2,5 (1,2-3,9) 3,2 (1,9-5,5) 1130 Lager secundair 3,8 (2,5-5,2) 3,7 (2,6-5,3) 1490 Hoger secundair 3,9 (3,0-4,8) 3,2 (2,6-4,1) 3402 Hoger onderwijs 5,9 (4,8-6,9) 4,7 (3,9-5,7) 4679 URBANISATIEGRAAD Stedelijk gebied 5,2 (4,4-6,1) 4,4 (3,7-5,3) 5570 Halfstedelijk gebied 4,4 (3,2-5,6) 3,7 (2,8-4,9) 2299 Landelijk gebied 4,0 (2,9-5,1) 3,3 (2,5-4,4) 2956 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 4,0 (3,1-4,8) 3,4 (2,7-4,2) 3512 Brussels Gewest 6,7 (5,5-7,9) 5,5 (4,5-6,8) 3101 Waals Gewest 5,1 (4,2-6,1) 4,4 (3,6-5,3) 4212 PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 7. Tabellen JAAR ,4 (2,0-2,7) 2,0 (1,7-2,4) ,4 (2,8-3,9) 2,9 (2,4-3,5) ,8 (3,3-4,3) 3,3 (2,9-3,8) ,6 (4,1-5,2) 4,1 (3,6-4,7) Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)

40 Tabel 4 Percentage van de geraadpleegde psychologen of psychotherapeuten werkend in een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), België OH010301_1 % (Ruw) 95% BI ruw % (Corr*) 95% BI stand N GESLACHT Mannen 20,0 (12,3-27,7) 20,4 (13,5-29,7) 224 Vrouwen 20,4 (15,0-25,9) 22,7 (16,8-30,1) 329 LEEFTIJDSGROEP ,0 (8,8-41,2) 25,3 (12,6-44,2) ,2 (10,9-41,5) 26,2 (13,1-45,4) ,7 (4,0-19,3) 11,5 (5,8-21,5) ,5 (10,5-28,5) 19,4 (11,8-30,2) 121 PARAMEDISCHE ZORGVERSTREKKERS 7. Tabellen ,8 (12,3-31,4) 21,6 (13,4-32,8) ,7 (8,4-29,0) 18,6 (9,9-32,2) ,2 (3,1-57,4) 30,6 (11,6-59,8) ,8 (0,0-14,3) 27,4 (6,1-68,6) 14 OPLEIDINGSNIVEAU Lager/geen diploma 45,5 (23,2-67,8) 48,2 (22,2-75,3) 35 Lager secundair 26,6 (9,7-43,6) 32,8 (18,1-51,9) 62 Hoger secundair 20,8 (12,2-29,4) 20,2 (12,5-31,0) 157 Hoger onderwijs 16,4 (10,6-22,2) 15,9 (10,6-23,2) 290 URBANISATIEGRAAD Stedelijk gebied 19,8 (14,7-25,0) 22,0 (15,9-29,6) 330 Halfstedelijk gebied 25,6 (15,0-36,2) 26,5 (17,0-38,8) 106 Landelijk gebied 15,1 (4,8-25,5) 15,2 (6,8-30,6) 117 VERBLIJFPLAATS Vlaams Gewest 20,8 (12,7-29,0) 19,5 (13,0-28,3) 133 Brussels Gewest 26,4 (18,9-33,9) 25,2 (17,9-34,2) 209 Waals Gewest 16,6 (10,1-23,0) 15,1 (9,8-22,7) JAAR ,2 (15,5-24,9) 553 Bron: Gezondheidsenquête, België, 2013 *Correctie voor leeftijd en/of geslacht op basis van logistisch regressiemodel (Belgische bevolking van 2013 als referentie)