Een goed ontwerp voor 50 jaar bedrijfszekerheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een goed ontwerp voor 50 jaar bedrijfszekerheid"

Transcriptie

1 Een goed ontwerp voor 50 jaar bedrijfszekerheid Ronald Wennekes IF Technology bv, Arnhem Inhoud 1. Fasering 2. Ontwerp en kwaliteitseisen 3. Voorbeelden 1

2 1 Fasering 1. Programma / haalbaarheid 2. Ontwerp 3. Uitwerking 4. Realisatie 5. Beheer 2 Ontwerp en kwaliteitseisen Leidraad voor ontwerp: ISSO 73: Ontwerp en uitvoering van verticale bodemwarmtewisselaars VKB-Protocol Mechanisch boren (verkleining kans milieuschade door boren) 2

3 ISSO 73 < 100 kw t > 100 kw t Op basis van figuren (H2) systeem dimensioneren Op basis van dynamische simulaties met bijv.: Bodemtix EED HST TRNSYS Adequaat toepassen ISSO 73 voorkomt o.a. volgende valkuilen: te grote thermische belasting bevriezing van de bodem (zettingen) ontoelaatbare thermische interactie goede systeemintegratie (voorkomen van bijv. monovalent uitgelegde bwws op bivalent werkende installatie) energetisch niet goed functionerend en dus niet duurzaam systeem 3

4 Simulatiemodellen Aan de hand van bodemgegevens, vermogens, energiehoeveelheden, temperaturen wordt voor een levensduur van 50 jaar het aantal, de diepte en de onderlinge afstand gekwantificeerd. Fluid temperature [ºC] JAN FEB MAR APR MAY JUN JUL AUG SEP OCT NOV DEC Year 50 Base load Peak cool load Peak heat load Woning: verdampervermogen warmtepomp: 4 kw aantal equivalente vollasturen: uur 25% aan energie regenereren d.m.v. koeling Resultaat berekening: 2 bodemwarmtewisselaars tot 65 m-mv (31 W/m boorgat ) 4

5 Voorbeeld: figuur 6 uit ISSO W/m boorgat bij: 25% regeneratie en equivalente vollasturen 80 woningen dicht op elkaar: verdampervermogen warmtepomp: 4 kw per woning aantal equivalente vollasturen: uur 25% aan energie regenereren d.m.v. koeling Resultaat berekening: 2 bodemwarmtewisselaars tot 125 m-mv (16 W/m boorgat ) Conclusie: Door onderlinge thermische beïnvloeding is per woning meer boorgatlengte benodigd 5

6 16 W/m boorgat Door onderlinge thermische beïnvloeding figuren niet meer van toepassing dus dynamisch simuleren! Onderlinge thermische beïnvloeding van bodemwarmtewisselaars (Bloemenwijk C te Swifterbant, Groenholland/IF Technology) 6

7 Benodigde gegevens voor goed ontwerp: a. Bodemgegevens b. Vermogens en energievragen c. Kwaliteitseisen boorgat en boorgatvulling d. Kwaliteitseisen materiaal bodemwarmtewisselaars e. Overige aspecten a. Bodemgegevens: Aan de hand van DINO-loket van TNO-NITG Grondwaterkaarten Sonderingen of boringen in de omgeving Proefboring met lus eventueel in combinatie met Thermal Response Test 7

8 b.vermogens en energievragen: door installateur of adviseur laten bepalen op basis van bestaande: normen publicaties richtlijnen c. Kwaliteitseisen boorgat en boorgatvulling: keuze boren of drukken is vrij bovenste meters afdichten met zwellende klei scheidende lagen afdichten met zwellende klei bodemopbouw onbekend: boorgat volledig afdichten met zwellende klei, bijvoorkeur goed thermisch geleidend 8

9 d.kwaliteitseisen materiaal bodemwarmtewisselaar: geprefabriceerde enkele of dubbele U-lus materiaal: PE100, PN16, SDR11 levensduur: 50 jaar geen metallische appendages ondergronds gebruiken verbindingen met elektrolasmoffen schoon, lekdicht, afgedopt en op druk opleveren e.overige aspecten: geen bevriezing van de bodem antivries tot minimaal 3 C onder laagste temperatuur bijvoorkeur monopropyleenglycol als antivries lussen aansluiten volgens Tichelmann ( n) garantie 9

10 3 Voorbeelden Bloemenwijk C te Swifterbant 79 woningen Realisatie:1998 Centrale warmteopwekking met warmtepompen met collectief bodemwarmtewisselaarsysteem 10

11 Eerste project in Nederland? 96 woningen Fraukemaheerd in Groningen Realisatie 1984 Gasverbruik 800 m³ i.p.v m³ per jaar (1984) Zonnecollectoren leveren warmte aan woningen en aan opslag Opslag levert basiswarmte aan woningen, aangevuld met ketels 2009: project wordt gerenoveerd Drake Landing, Okotoks (Canada) 11

12 12

13 Bedankt voor uw aandacht 13

Specificatie Gesloten Bronsysteem

Specificatie Gesloten Bronsysteem Hooftman Geo Boortechniek Specificatie Gesloten Bronsysteem In combinatie met Hooftman Geo Boortechniek BV Bankrelatie Rabobank Venray St. Antoniusveldweg 29 Rek. nummer 1528.80.518 5803 AH Venray BTW

Nadere informatie

DUURZAAMHEID door KWALITEIT

DUURZAAMHEID door KWALITEIT NVOE themabijeenkomst VBWW Houten 23 april 2009 Ton Timmermans GEEN DUURZAME ENERGIE ZONDER DUURZAME SYSTEMEN! Systemen die binnen de geplande levensduur stoppen met functioneren zijn niet duurzaam. Met

Nadere informatie

Protocol Bodemenergie Praktijkcase Kernhem in Ede Ronald Wennekes sr. adviseur bij IF Technology projectleider energie bij gemeente Ede

Protocol Bodemenergie Praktijkcase Kernhem in Ede Ronald Wennekes sr. adviseur bij IF Technology projectleider energie bij gemeente Ede Protocol Bodemenergie Praktijkcase Kernhem in Ede Ronald Wennekes sr. adviseur bij IF Technology projectleider energie bij gemeente Ede Vakblad Warmtepompen Juni 2011 1 Kernhem Ede Gegevens: circa 1.950

Nadere informatie

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20 Januari 2016 Vrijdag 1-jan 6:44 8:50 11:41 12:44 14:55 16:41 18:45 Zaterdag 2-jan 6:44 8:50 11:41 12:45 14:56 16:42 18:46 Zondag 3-jan 6:44 8:50 11:42 12:45 14:57 16:43 18:47 Maandag 4-jan 6:44 8:49 11:42

Nadere informatie

BODEM GEKOPPELD HYBRIDE WARMTEPOMPSYSTEEM

BODEM GEKOPPELD HYBRIDE WARMTEPOMPSYSTEEM Koen Allaerts BODEM GEKOPPELD HYBRIDE WARMTEPOMPSYSTEEM 6/12/2013 1 Agenda Onderzoeksvraag Principe Aanpak Economisch optimum Dimensioneren drycooler Eerste resultaten Vervolg 2 Agenda Onderzoeksvraag

Nadere informatie

Voorbeeldexamen Ontwerp en realisatie ondergrondse gesloten systemen

Voorbeeldexamen Ontwerp en realisatie ondergrondse gesloten systemen Voorbeeldexamen Ontwerp en realisatie ondergrondse gesloten systemen Lees zorgvuldig onderstaande informatie Dit examen bestaat uit 30 meerkeuzevragen. Lees, voordat u antwoord geeft, de vraag zorgvuldig

Nadere informatie

Samenstelling Levensloop Platina Fonds in 2015

Samenstelling Levensloop Platina Fonds in 2015 Samenstelling Levensloop Platina Fonds in 2015 januari 813,401 535,514 1,568 1,350,482.89 10,416.12 februari 835,453 519,550 4,203 1,359,207.13 9,964.25 maart 877,904 524,371 3,271 1,405,545.28 10,002.50

Nadere informatie

Single hole geothermische systemen

Single hole geothermische systemen Single hole geothermische systemen Veel onderzoek weinig commerciële toepassingen Ondiep (tot 200 m-mv) zijn de concepten met single hole geothermische systemen erg veel toegepast. Diepere systemen (>

Nadere informatie

Open en gesloten WKO systemen. Open systemen

Open en gesloten WKO systemen. Open systemen Open en gesloten WKO systemen Open systemen Een kenmerk van open systemen is dat er grondwater onttrokken en geïnfiltreerd wordt. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen doubletsystemen, monobronsystemen

Nadere informatie

Beheer en onderhoud in de praktijk. Warmtepompsystemen met verticale bodemwisselaar technieken. Peter Centen Nathan Group

Beheer en onderhoud in de praktijk. Warmtepompsystemen met verticale bodemwisselaar technieken. Peter Centen Nathan Group Beheer en onderhoud in de praktijk Warmtepompsystemen met verticale bodemwisselaar technieken Peter Centen Nathan Group 2 1 COLLECTIEF BRONSYSTEEM (WARMTEPOMP INDIVIDUEEL PER APPARTEMENT) VERTICALE BODEMWARMTE-

Nadere informatie

WARMTEPOMPEN VOOR OOSTERWOLD

WARMTEPOMPEN VOOR OOSTERWOLD WARMTEPOMPEN VOOR OOSTERWOLD Bewonersinformatie warmtepompen WARMTEPOMPINFORMATIE VOOR ZELFBOUWERS OOSTERWOLD Over TNO: TNO is een onafhankelijke not-for-profit onderzoeksorganisatie (voor toegepastnatuurwetenschappelijk

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2018 Dimensionering en integratie van geothermische warmtepompinstallaties Hans HOES 2 INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE ZINVOL TOEPASSEN VAN GEOTHERMISCHE

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2017 Dimensionering en integratie van geothermische warmtepompinstallaties Hans HOES 2 INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE ZINVOL TOEPASSEN VAN GEOTHERMISCHE

Nadere informatie

De meest optimale installatie is een zuinige installatie. Daarvoor dienen 3 componenten goed op elkaar te worden afgesteld:

De meest optimale installatie is een zuinige installatie. Daarvoor dienen 3 componenten goed op elkaar te worden afgesteld: Besteco wil aan de hand van een korte, eenvoudige uitleg algemene informatie verstrekken omtrent warmtepompinstallaties en waar de aandachtspunten liggen. De meest optimale installatie is een zuinige installatie.

Nadere informatie

Toepassing van verticale bodemwarmtewisselaars

Toepassing van verticale bodemwarmtewisselaars VV4 302-307 12-04-2006 13:04 Pagina 302 warmtepompen Ir. C.P.J.M. Geelen, dr. H.J.L.Witte, ing. C.A.M. Arkesteijn Isso-publicatie 73 handleiding voor ontwerp en uitvoering Toepassing van verticale bodemwarmtewisselaars

Nadere informatie

Aantal warmtekrachtcertificaten verkocht aan minimumsteun

Aantal warmtekrachtcertificaten verkocht aan minimumsteun Statistieken Laatste aanpassing Aantal warmtekrachtcertificaten verkocht aan minimumsteun Dit document bevat gegevens betreffende de aantallen warmtekrachtcertificaten die aan netbeheerders werden verkocht

Nadere informatie

All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2

All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2 All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2 2050 alles duurzaam Ing. Marco J. Bijkerk Manager innovative technologies New Business Development Remeha 24-1-2017 remeha.nl ALL GAS Nul op de meter PV Groen Gas

Nadere informatie

In het hol van de leeuw?

In het hol van de leeuw? In het hol van de leeuw? Ing. Ruud Brunst Manager Applications 5-10-2016 remeha.nl We horen vaak Gas raakt op of fosiele brandstoffen worden schaars maar is dat wel zo? remeha.nl Gas zal nog lang beschikbaar

Nadere informatie

18 april KIVI. Warmtepompen. Erwin Janssen Hoofd Product Management Nathan Systems B.V.

18 april KIVI. Warmtepompen. Erwin Janssen Hoofd Product Management Nathan Systems B.V. 18 april 2018 -KIVI Warmtepompen Erwin Janssen Hoofd Product Management Nathan Systems B.V. Presentatie inhoud Even voorstellen Wat is een warmtepomp en welke varianten zijn er? Waarom een warmtepomp?

Nadere informatie

Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs).

Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs). LEERDOELEN EN EINDTERMEN VAN DE CURSUS INDIVIDUELE WARMTEPOMPEN IN WONINGEN EN KLEINE UTILITEIT Datum: 8--009 Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie

Nadere informatie

Gemeente Hilvarenbeek Ingekomen: Q : n atuur Namens dezen, Teamleider Ruimtelijke Ordening & Vergunningen

Gemeente Hilvarenbeek Ingekomen: Q : n atuur Namens dezen, Teamleider Ruimtelijke Ordening & Vergunningen Rijksoverheid Gemeente Hilvarenbeek Ingekomen: 2-2-216 Home Kaartlagen ^ Stap 1: Klik op de kaart - Stap 2: Doe een quickscan Stap 3: Financieel overzicht Mag hett" - werbod&gebieden 13Ú 23 bescherming

Nadere informatie

Postbus 40 9466 AA Gieten T 0592-260990 F 0592-260620 KvK. 04070160 BTW.nr 8131.79.853.B01 www.vloerverwarmingnederland.nl

Postbus 40 9466 AA Gieten T 0592-260990 F 0592-260620 KvK. 04070160 BTW.nr 8131.79.853.B01 www.vloerverwarmingnederland.nl Aardwarmte, de intelligente oplossing Van ontwerpfase tot oplevering denken wij graag met u mee De intelligente oplossing Energie is een actueel onderwerp. Logisch, want de laatste jaren zijn de energieprijzen

Nadere informatie

Themabijeenkomst BodemenergieNL BEHEER & ONDERHOUD. Samenhang bovengrond en ondergrond. Themabijeenkomst BodemenergieNL 4 december 2014

Themabijeenkomst BodemenergieNL BEHEER & ONDERHOUD. Samenhang bovengrond en ondergrond. Themabijeenkomst BodemenergieNL 4 december 2014 Themabijeenkomst BodemenergieNL BHR & ONDRHOUD Samenhang bovengrond en ondergrond ven voorstellen Techniplan Adviseurs bv raadgevend ingenieursbureau; Installaties en nergie & Milieu ongeveer 40 fte focus

Nadere informatie

WERKGROEP 18 JUNI 2015

WERKGROEP 18 JUNI 2015 WERKGROEP 18 JUNI 2015 AGENDA Verwelkoming (voorzitters) Stand van zaken (WTCB Luc François) Checken van de haalbaarheid en de mogelijkheden van ondiepe geothermie bij renovatie (Stad Gent Indra Van Sande)

Nadere informatie

Ervaringen met gesloten bodemenergiesystemen in Goes. Dag van de Zeeuwse Bodem - 21 april 2016 Ronald Wennekes - IF Technology

Ervaringen met gesloten bodemenergiesystemen in Goes. Dag van de Zeeuwse Bodem - 21 april 2016 Ronald Wennekes - IF Technology Ervaringen met gesloten bodemenergiesystemen in Goes Dag van de Zeeuwse Bodem - 21 april 2016 Ronald Wennekes - IF Technology 1 Inhoud 1. Bodemenergie in het kort 2. Melding en vergunning gesloten systemen

Nadere informatie

Hoe verbruikt ú minder gas?

Hoe verbruikt ú minder gas? Hoe verbruikt ú minder gas? Ardo de Graaf 06-520 56179 52 0 NB s zomers meer zon op noordelijk halfrond s Winters meer zon op zuidelijk halfrond Warme golfstroom zomer&winter, deze komt ongeveer tot het

Nadere informatie

Toepassing van bioenergie bij zwembaden Jaap Koppejan Technisch directeur, Bio Forte BV 23 nov 2016

Toepassing van bioenergie bij zwembaden Jaap Koppejan Technisch directeur, Bio Forte BV 23 nov 2016 Toepassing van bioenergie bij zwembaden Jaap Koppejan Technisch directeur, Bio Forte BV 23 nov 2016 23-11-2016 1 Wat is Bio Forte Energy Service Company (ESCO) op basis van biomassaverbranding Sinds 2012

Nadere informatie

Energie voor het leven

Energie voor het leven Energie voor het leven De warmtepomp van IDM verwarmt en koelt voor nu en in de toekomst Warmtepomp van Aarde... betekent voor ons allemaal zekerheid, warmte en thuis Horizontale bodemwisselaar Op een

Nadere informatie

Duurzaam verwarmen en koelen met bodemenergie

Duurzaam verwarmen en koelen met bodemenergie Postbus 47 7710 AA Nieuwleusen Rollecate 61 7711 GG Nieuwleusen Tel. 0529 484315 fax 0529 484537 E-mail: info@luinstra.nl Internet: www.luinstra.nl K.v.K. nr. 05080406 BTW nr. NL8155.26.490.B01 IBAN: NL78RABO0127841741

Nadere informatie

Bewaar de zon in de grond

Bewaar de zon in de grond Bewaar de zon in de grond J.Van Bael VITO 1 Traditionele Hernieuwbare bronnen Zon Water Wind Biomassa 2 Het vijfde alternatief : GEOTHERMIE Geo = Aarde en Thermie = warmte Temperatuur op 10 100 m diepte

Nadere informatie

All-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn?

All-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn? All-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn? 2050 alles duurzaam Ing. Marco J. Bijkerk Manager innovative technologies New Business Development Remeha 17-3-2016 remeha.nl ALL GAS Groen Gas ALL

Nadere informatie

Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE

Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE 2050 alles duurzaam CO 2 Brandstof gebruik en CO2 in centraal vermogen 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000

Nadere informatie

Workshop bodemenergiesystemen. Maarten Busstra

Workshop bodemenergiesystemen. Maarten Busstra Workshop bodemenergiesystemen Presentatie: Functie: Dick Nijhof Maarten Busstra Inspecteur Inspectie art. 18; 2101/11.001 2 Bodemenergie artikel 18 - Uitvoering ondergronds deel Terrein Werkwater in orde?

Nadere informatie

echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen

echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Agenda Wie is HRsolar Zonnewarmte V1.0 De markt Zonnewarmte V2.0 Zonnewarmte NOM Wie is HRsolar Nederlandse fabrikant van complete

Nadere informatie

Analyse energieverbruik

Analyse energieverbruik Analyse energieverbruik International School of Amsterdam (ISA) Jan 217 24-1-217 J.A. Meerkerk Advies Tel. 6-53319418 j.a.meerkerk@online.nl 1 Inhoudsopgave 1 ENERGIEVERBRUIK... 3 2 GASVERBRUIK... 4 3

Nadere informatie

Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs) of HBO.

Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs) of HBO. LEERDOELEN EN EINDTERMEN VAN DE CURSUS GRONDGEBONDEN WARMTEPOMPEN IN DE UTILITEITSBOUW Datum: 8--009 Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs)

Nadere informatie

Gebruikersgroep WKO 25 april 2019

Gebruikersgroep WKO 25 april 2019 Gebruikersgroep WKO 25 april 2019 Ing. W.A.M. van Houdt 80-87 Product manager licht/lucht systemen 87-91 Technisch adviseur RIN 91-2007 Hoofd Techniek Ziekenhuis Gooi-Noord 07 - heden Senior engineer &

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

Cijfers van woningen met een gasaansluiting ontwerp-, vergunnings- en bouwfase. 26 april 2018

Cijfers van woningen met een gasaansluiting ontwerp-, vergunnings- en bouwfase. 26 april 2018 Cijfers van woningen met een gasaansluiting ontwerp-, vergunnings- en bouwfase 26 april 2018 1 Opdracht Bouwend Nederland heeft Bouwtrend verzocht om inzicht te geven in het aantal nieuwbouwwoningen dat

Nadere informatie

Mozaïekpark. Groeien in het groen. Woningen Wageningen. Toelichting op het klimaatsysteem Wageningen 30 augustus 2012 Ronald Scheffer

Mozaïekpark. Groeien in het groen. Woningen Wageningen. Toelichting op het klimaatsysteem Wageningen 30 augustus 2012 Ronald Scheffer Mozaïekpark Groeien in het groen Woningen Wageningen Toelichting op het klimaatsysteem Wageningen 30 augustus 2012 Ronald Scheffer Onderwerpen NIBE organisatie Installatie in uw woning Warmte- en koudeopslag

Nadere informatie

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Prestaties WKO in de glastuinbouw Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Doelstellingen Genereren van inzicht in de werkelijke prestaties en optredende problemen bij WKO systemen Identificeren van verbetermogelijkheden

Nadere informatie

a spin off company by met de warmtepomp

a spin off company by met de warmtepomp a spin off company by Groene warmte én koude met de warmtepomp p N.Robeyn Inhoud Waarom groen verwarmen en koelen? Waarom de bodem als thermos? Hoe geothermisch koppelen? Vergunning aanvragen? Steunmaatregelen?

Nadere informatie

Kwaliteitsrichtlijn Verticale Bodemwarmtewisselaars

Kwaliteitsrichtlijn Verticale Bodemwarmtewisselaars Kwaliteitsrichtlijn Verticale Bodemwarmtewisselaars COLOFON Kwaliteitsrichtlijn Verticale Bodemwarmtewisselaars Dit rapport is vervaardigd in het kader van het programma Warmtepompen Beheer en coördinatie

Nadere informatie

Stadhuisplein te Eindhoven

Stadhuisplein te Eindhoven Stadhuisplein te Eindhoven Masterplan koude-/warmteopslag in de bodem Opdrachtgever Gemeente Eindoven Waagstraat 1 Postbus 90150 5600 RB EINDHOVEN T 040-238 61 02 E a.verboom@eindhoven.nl Contactpersonen:

Nadere informatie

Kansrijke WKO concepten

Kansrijke WKO concepten Kansrijke WKO concepten Wilfried Huis in t Veld IF Technology Kansen voor bodemenergie? Beperken van: - emissie broeikasgassen: Verdrag Kyoto, Kopenhagen? - afhankelijkheid van fossiele brandstoffen Hoger

Nadere informatie

Ontwerp van boorveld met behulp van optimalisatie

Ontwerp van boorveld met behulp van optimalisatie Ontwerp van boorveld met behulp van optimalisatie Workshop: Dynamisch simuleren van GEOTABS-gebouwen Clara Verhelst, Department of Mechanical Engineering K.U.Leuven clara.verhelst@mech.kuleuven.be http://www.mech.kuleuven.be/en/tme/research/thermal_systems

Nadere informatie

Verzuimgegevens BVE 3e kwartaal 2014 t/m 2e kwartaal 2015

Verzuimgegevens BVE 3e kwartaal 2014 t/m 2e kwartaal 2015 Printdatum : 5-10-2015 1/13 Aantal werknemers gemiddeld Aantal werknemers totaal Aantal fte Aantal fte BAPO Aantal fte ziek Aantal ziekmeldingen Aantal herstelmeldingen Aantal nul-verzuimers 49.100 58.155

Nadere informatie

ECO-Life Kortrijk Simulatie van een warmtenet voor een CO 2 -neutrale sociale woonwijk

ECO-Life Kortrijk Simulatie van een warmtenet voor een CO 2 -neutrale sociale woonwijk ECO-Life Kortrijk Simulatie van een warmtenet voor een CO 2 -neutrale sociale woonwijk A. Janssens, E. Himpe, J. Vaillant Rebollar Studiedag ie-net & IBPSA-NVL, 16/11/2012 Intelligente gebouwen voor intelligente

Nadere informatie

Kasstaat Contante verkopen feb-10

Kasstaat Contante verkopen feb-10 Kasstaat Contante verkopen feb-10 Kasstuk 1 tm 233 Afleverdatum: 1-28 februari 45 Villa 225,00 10.125,00 110 Lodge 180,00 19.800,00 78 Cabin 150,00 11.700,00 Bedrag exclusief omzetbelasting 41.625,00 Omzetbelasting

Nadere informatie

Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL

Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL Gegeven 1: gebouw concept door architect voorgesteld Gebouwontwerp 2: ruwe schatting van koel en verwarmingsvermogen / energie Automatiseren 3: Voor

Nadere informatie

Kunnen we leren van traditionele tropische architectuur?

Kunnen we leren van traditionele tropische architectuur? Kunnen we leren van traditionele tropische architectuur? Koeling van gebouwen Brussel, 16 januari 2009 Structuur Inleiding: Klimaatbewust bouwen Een voorbeeld De traditionele comfortanalyse Van Olgyay

Nadere informatie

Basisregistratie Ondergrond

Basisregistratie Ondergrond Basisregistratie Ondergrond De rol van GEO-ICT bedrijven Stephan Gruijters Geologische Dienst van Nederland - TNO 1 Stelsel van Basisregistraties uitkering (BLAU) Inkomen (BRI) Persoon (RNI) Persoon (GBA)

Nadere informatie

De BRO, hoe komen we daar?

De BRO, hoe komen we daar? De BRO, hoe komen we daar? Robert Jan van Leeuwen Geologische Dienst Nederland,TNO 14 maart 2011 Drie vragen Wat moet er eigenlijk gebeuren? Hoe denken Alterra en TNO dat te gaan doen? Hoe beginnen we

Nadere informatie

Geniet van de DHP-AQ, de stilste en energiezuinigste lucht/water-warmtepomp ooit

Geniet van de DHP-AQ, de stilste en energiezuinigste lucht/water-warmtepomp ooit Geniet van de DHP-AQ, de stilste en energiezuinigste lucht/water-warmtepomp ooit Zekerheid, comfort en energiebesparing in elk seizoen. www.danfoss.com Danfoss warmtepomptechnologie: duurzaam, energiezuinig

Nadere informatie

Aantal verhandelde groenestroomcertificaten en gemiddelde prijs

Aantal verhandelde groenestroomcertificaten en gemiddelde prijs Aantal verhandelde groenestroomcertificaten en gemiddelde prijs 1. Inleiding Dit document bevat gegevens betreffende de verhandelde groenestroomcertificaten van 1/2006 tot. 2. Tabellen en grafiek Tabel

Nadere informatie

System integrator. ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV

System integrator. ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV System integrator ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV Huidige praktijk Gezond EPC DuBo A a n n e m e r Afgifte (St. LTV) Installateur Warmteverlies en koellast Regeltechniek Warmtepompen

Nadere informatie

Beleidsregel gesloten bodemenergiesystemen gemeente Delft 2015 1884850

Beleidsregel gesloten bodemenergiesystemen gemeente Delft 2015 1884850 Beleidsregel gesloten bodemenergiesystemen gemeente Delft 2015 1884850 Met het per 1-7-2013 van kracht zijnde Besluit bodemenergiesystemen wil de rijksoverheid toepassing van bodemenergie stimuleren en

Nadere informatie

Dienstregeling 2015 KBS Sluis Klein Willebroek

Dienstregeling 2015 KBS Sluis Klein Willebroek regeling 2015 KBS Sluis Klein Willebroek lijst van : januari 2015 Sluis Klein Willebroek donderdag 01 jan - - - - 13:34-00:00 Nieuwjaar vrijdag 02 jan - - 11:06 18:06 02:12 14:36 07:00 zaterdag 03 jan

Nadere informatie

Energieboekhouding BRISE. Thomas Deville. Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Energieboekhouding BRISE. Thomas Deville. Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Energieboekhouding BRISE Thomas Deville Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Doelstelling(en) van de presentatie Het belang van de invoering van een energieboekhouding

Nadere informatie

Single hole geothermische systemen - Wat kun je er mee? Guus Willemsen, IF Technology

Single hole geothermische systemen - Wat kun je er mee? Guus Willemsen, IF Technology Single hole geothermische systemen - Wat kun je er mee? Guus Willemsen, IF Technology Veel onderzoek, weinig commerciële toepassingen Ondiep (tot 200 m-mv) zijn concepten met single hole geothermische

Nadere informatie

Aanpak knelpunten in BRL en protocol

Aanpak knelpunten in BRL en protocol Aanpak knelpunten in BRL en protocol Laatste ontwikkelingen BRL SIKB 2100 Arthur de Groof Middag Boren zonder zorgen Deltares, Utrecht, 10 februari 2015 Waarover ik het ga hebben Mechanisch boren belangrijke

Nadere informatie

Even voorstellen. Esther Schenkelaars: Advies Energie Installaties Robert Sikkens Architect

Even voorstellen. Esther Schenkelaars: Advies Energie Installaties Robert Sikkens Architect Even voorstellen Esther Schenkelaars: Advies Energie Installaties Robert Sikkens Architect Berekenen schilrenovaties 0-op-de-meter Heelsum Vochtprobleem oplossen Gebouwkengetallen gerelateerd aan verwarmde-vloeroppervlakte

Nadere informatie

Aantal groenestroomcertificaten verkocht aan minimumsteun

Aantal groenestroomcertificaten verkocht aan minimumsteun Statistieken Laatste aanpassing Aantal groenestroomcertificaten verkocht aan minimumsteun Dit document bevat gegevens betreffende de groenestroomcertificaten die werden verkocht aan de wettelijk vastgelegde

Nadere informatie

Notitie 20091271-02 Gelijkwaardigheidsverklaring ClimaLevel voor NEN 2916 en NEN 5128 Opzet van onderzoek en resultaten

Notitie 20091271-02 Gelijkwaardigheidsverklaring ClimaLevel voor NEN 2916 en NEN 5128 Opzet van onderzoek en resultaten Notitie 0097-0 Gelijkwaardigheidsverklaring ClimaLevel voor NEN 96 en NEN 58 Opzet van onderzoek en resultaten Datum Referentie Behandeld door 4 februari 0 0097-0 M. Ritmeijer/LSC Opzet Climalevel klimaatsysteem

Nadere informatie

Waarom deze opleiding? Behoefte en noodzaak beperken van risico s die verbonden zijn aan bemalen en verticaal mechanisch boren.

Waarom deze opleiding? Behoefte en noodzaak beperken van risico s die verbonden zijn aan bemalen en verticaal mechanisch boren. Opleiding coördinator grondwatertechiek in samenwerking met Bouwend Nederland Vakgoep Ondergrondse netwerken en grondwaterbeheer (ONG) Waarom deze opleiding? Behoefte en noodzaak beperken van risico s

Nadere informatie

Workshop WKO ziekenhuizen 26 mei 2016

Workshop WKO ziekenhuizen 26 mei 2016 Workshop WKO ziekenhuizen 26 mei 2016 Ing. W.A.M. van Houdt 80-87 Product manager licht/lucht systemen 87-91 Technisch adviseur RIN 91-2007 Hoofd Techniek Ziekenhuis Gooi-Noord 07 - heden Senior engineer

Nadere informatie

Warm tapwater in de toekomst

Warm tapwater in de toekomst Warm tapwater in woningen Inzicht in de warmtapwatervraag in het licht van de verduurzaming van de energievoorziening 06/11/12 Renee Heller Warm tapwater in de toekomst Warm tapwater wordt steeds groter

Nadere informatie

Echt nul op de meter. HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen

Echt nul op de meter. HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Echt nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Agenda Zonthermie V1.0 -> V3.0 Zonthermie V3.0 / warmtepompen Wie is HRsolar Nederlandse fabrikant van zonthermische oplossingen

Nadere informatie

Geniet van de DHP-AQ, de stilste en energiezuinigste lucht/water-warmtepomp ooit Zekerheid, comfort en energiebesparing in elk seizoen

Geniet van de DHP-AQ, de stilste en energiezuinigste lucht/water-warmtepomp ooit Zekerheid, comfort en energiebesparing in elk seizoen MAKING MODERN LIVING POSSIBLE Geniet van de DHP-AQ, de stilste en energiezuinigste lucht/water-warmtepomp ooit Zekerheid, comfort en energiebesparing in elk seizoen kleincomforttechniek.nl Danfoss warmtepomptechnologie:

Nadere informatie

Alternatieve energievormen. Vakgroep Mechanica van Stroming, Warmte en Verbranding Universiteit Gent UGent

Alternatieve energievormen. Vakgroep Mechanica van Stroming, Warmte en Verbranding  Universiteit Gent UGent Alternatieve energievormen Actieve technieken Prof. M. De Paepe 13u15 tot 14u45 www.floheacom.ugent.be Inhoud Inleiding Verwarming Biomassa WKK Warmtepompen KWO BEO- betonkernactivering Gaswarmtepompen

Nadere informatie

Hoog Temperatuur Opslag in de praktijk

Hoog Temperatuur Opslag in de praktijk nergie Totaal Projecten Hoog Temperatuur Opslag in de praktijk Koos Agtereek nergie Totaal Projecten TP is systeemleverancier voor duurzame energie: WKO en warmtepompen warmteopslag in de bodem ondiepe

Nadere informatie

Opsporing en winning van aardwarmte

Opsporing en winning van aardwarmte Opsporing en winning van aardwarmte Aardwarmte in Nederland Principe aardwarmte ardwarmte Soorten aardwarmte normale aardwarmtewinning: doublet T = Tp-Ti Tp=70 C Ti=30 C Soorten aardwarmte Mijnwaterproject

Nadere informatie

Aardwarmte. Laat moeder aarde uw energierekening betalen Geothermisch verwarmen en koelen van woningen, gebouwen en zwembaden

Aardwarmte. Laat moeder aarde uw energierekening betalen Geothermisch verwarmen en koelen van woningen, gebouwen en zwembaden Aardwarmte Laat moeder aarde uw energierekening betalen Geothermisch verwarmen en koelen van woningen, gebouwen en zwembaden De buitenste 6 km van de aardkorst bevat een hoeveelheid energie die overeenkomt

Nadere informatie

Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs).

Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs). LEERDOELEN EN EINDTERMEN VAN DE CURSUS COLLECTIEVE WARMTEPOMPEN IN WONINGEN Datum: 8--009 Vereiste voorkennis Naar inhoud en niveau gelijk aan MBO (niveau 4 volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs).

Nadere informatie

METHODE VOOR HET BEPALEN VAN INTERFERENTIE TUSSEN KLEINE GESLOTEN BODEMENERGIESYSTEMEN

METHODE VOOR HET BEPALEN VAN INTERFERENTIE TUSSEN KLEINE GESLOTEN BODEMENERGIESYSTEMEN METHODE VOOR HET BEPALEN VAN INTERFERENTIE TUSSEN KLEINE GESLOTEN BODEMENERGIESYSTEMEN 211 Groenholland BV Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit rapport mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt

Nadere informatie

GEOTHERMISCHE SCREENINGSTOOL

GEOTHERMISCHE SCREENINGSTOOL check online de mogelijkheden van ondiepe geothermie GEOTHERMISCHE SCREENINGSTOOL http://www.smartgeotherm.be/geothermische-screeningstool/ Inleiding Ondiepe geothermie kan een gebouw op een duurzame wijze

Nadere informatie

Taak Splitsing Voortgang. Mijlpaal Samenvatting Projectsamenvatting. Externe taken Externe mijlpaal Deadline

Taak Splitsing Voortgang. Mijlpaal Samenvatting Projectsamenvatting. Externe taken Externe mijlpaal Deadline Id naam Duur Begindatum Einddatum an '10 18 jan '10 25 jan '10 1 feb '1 d w d v z z m d w d v z z m d w d v z z m d 1 2 Start 1 dag woe 13-1-10 woe 13-1-10 3 Voorbereidende werkzaamheden (offertes, besluiten

Nadere informatie

Quickscan riothermie zwembad Hogekwartier, Amersfoort

Quickscan riothermie zwembad Hogekwartier, Amersfoort Quickscan riothermie zwembad Hogekwartier, Amersfoort Concept, 26 juni 2014 Quickscan riothermie zwembad Hogekwartier, Amersfoort Warmtewinning uit rioolpersleiding voor de verwarming van het zwembad

Nadere informatie

Standaard. Plan van Aanpak. Gesloten bronsystemen VBWW

Standaard. Plan van Aanpak. Gesloten bronsystemen VBWW Standaard Plan van Aanpak Gesloten bronsystemen VBWW De werkzaamheden worden uitgevoerd conform BRL SIKB 11000 Bodemenergiesystemen (wettelijk verplicht vanaf 1 oktober 2014). Al onze boortechnische werkzaamheden

Nadere informatie

Aantal groenestroomcertificaten verkocht aan minimumsteun

Aantal groenestroomcertificaten verkocht aan minimumsteun Statistieken Laatste aanpassing Aantal groenestroomcertificaten verkocht aan minimumsteun Dit document bevat gegevens betreffende de groenestroomcertificaten die werden verkocht aan de wettelijk vastgelegde

Nadere informatie

GRONDCOLLECTOREN VOOR WARMTEPOMPEN DIEPGAAND ONDERZOCHT

GRONDCOLLECTOREN VOOR WARMTEPOMPEN DIEPGAAND ONDERZOCHT GRONDCOLLECTOREN VOOR WARMTEPOMPEN DIEPGAAND ONDERZOCHT In het septembernummer van het TVVL-Magazine is uitgebreid aandacht besteed aan warmtepompen. Inherent aan de toepassing van een warmtepomp is de

Nadere informatie

Bodemenergieplan Goese Diep Gemeente Goes Samenvatting + bijlage I en II

Bodemenergieplan Goese Diep Gemeente Goes Samenvatting + bijlage I en II Bodemenergieplan Goese Diep Gemeente Goes Samenvatting + bijlage I en II Groenholland Geo-energiesystemen Rapport GHNL 06/08/2018 Bodemenergieplan Goese Diep Gemeente Goes Samenvatting + bijlage I en II

Nadere informatie

Brugge Ter Potterie GEBRUIKERSCOMMISSIE 10 NOVEMBER 2015

Brugge Ter Potterie GEBRUIKERSCOMMISSIE 10 NOVEMBER 2015 Brugge Ter Potterie GEBRUIKERSCOMMISSIE 10 NOVEMBER 2015 Agenda 13:00 Stand van zaken project, presentatie screeningstool boorveld (L. François, WTCB) 13:30 Voorstel aanpak van kostengebaseerde optimalisatie

Nadere informatie

Nederlands Platform Warmtepompen

Nederlands Platform Warmtepompen De nieuwe generatie combi-warmtepompen Oktober 2016 Energie Den Bosch 1 Kennismaken Techneco» oprichting 1995 (21 jaar), vestiging in Delft» ca. 3.500 duurzame projecten in Nederland» 30 medewerkers (verkoop,

Nadere informatie

Samenstelling Levensloop Platina Fonds in 2017 F_MNSALAFAE2A FONDS F_MNSALAFVE2A FONDS F_MNSALA /EUR

Samenstelling Levensloop Platina Fonds in 2017 F_MNSALAFAE2A FONDS F_MNSALAFVE2A FONDS F_MNSALA /EUR Samenstelling Levensloop Platina Fonds in 2017 F_MNSALAFAE2A FONDS F_MNSALAFVE2A FONDS F_MNSALA11520938/EUR Aandelenfonds Europa Obligatiefonds Europa LA LIAB januari 601,976 368,331 1,498 971,804.98 7,214.41

Nadere informatie

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor

Nadere informatie

Kwaliteitsborging Bodemenergie

Kwaliteitsborging Bodemenergie Kwaliteitsborging Bodemenergie van het gas af met behoud van comfort 11 oktober 2018 Energiebeurs ir. H.J.(Henk) Broekhuizen Wat is het? Bodemenergie? Kwaliteitsborging met BRL s Randvoorwaarden voor succes.

Nadere informatie

Methode toetsen interferentie tussen kleine gesloten bodemenergiesystemen

Methode toetsen interferentie tussen kleine gesloten bodemenergiesystemen Groningenweg 1, Postbus 42, 28 AK Gouda telefoon 182-54675, www.sikb.nl Methode toetsen interferentie tussen kleine gesloten bodemenergiesystemen Bijlage 2 bij de BUM s en HUM s bodemenergiesystemen Versie

Nadere informatie

Koude- en Warmte Opslag. 29 september 2010 Door: Bert Bekkers

Koude- en Warmte Opslag. 29 september 2010 Door: Bert Bekkers Koude- en Warmte Opslag 29 september 2010 Door: Bert Bekkers Inhoudsopgave 1. Over Hydreco 2. Het KWO-systeem 3. Referenties 4. Gebiedsgerichte integrale aanpak 5. Exploitatie 6. Ervaringen/bevindingen

Nadere informatie

Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM

Dilbeek, 14 november 2013 SMART GEOTHERM Dilbeek, 14 november 2013 DE TOEKOMST... EN HET HEDEN SMART GEOTHERM Agenda Situering van het project Doel van het project Scope tov geotabs Aanpak + resultaten Innovatiebegeleiding Communicatie Situering

Nadere informatie

Studiedag geothermie Geothermie en BKA. Ir. Joachim Reybrouck Brussel, 12 mei 2015

Studiedag geothermie Geothermie en BKA. Ir. Joachim Reybrouck Brussel, 12 mei 2015 Studiedag geothermie Geothermie en BKA Ir. Joachim Reybrouck Brussel, 12 mei 2015 Ingenium? Opgericht door ir. HR Vyncke in 1968 > 75 permanente medewerkers >2000 referenties > 45 jaar ervaring Onafhankelijk

Nadere informatie

Waar zijn we met het verduurzamen van onze woningen in Nederland?

Waar zijn we met het verduurzamen van onze woningen in Nederland? Waar zijn we met het verduurzamen van onze woningen in Nederland? We hebben veelal nog verouderde woningen waarbij ongeveer een kwart van de huiseigenaren een hypotheekschuld heeft boven de huidige marktwaarde.

Nadere informatie

SlimmemeterPortal.nl maandrapport

SlimmemeterPortal.nl maandrapport SlimmemeterPortal.nl maandrapport Hierbij ontvangt u uw maandrapport van juli 218. In dit overzicht vindt u uw energieverbruik ten opzichte van juni, een overzicht van de laatste 12 maanden, een vergelijking

Nadere informatie

InvestInTrends Beleg veilig via uw eigen bank of broker! Nieuwe Methode Alle Resultaten Alle Signalen sinds 2008

InvestInTrends Beleg veilig via uw eigen bank of broker! Nieuwe Methode Alle Resultaten Alle Signalen sinds 2008 InvestInTrends Beleg veilig via uw eigen bank of broker! Nieuwe Methode 2019 Alle Resultaten Alle Signalen sinds 2008 InvestInTrends.com 2008-2019 InvestInTrends - ALLE resultaten sinds 2008 Sinds januari

Nadere informatie

Toelichting Instrument 5. Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling

Toelichting Instrument 5. Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling Toelichting Instrument 5 Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling Instrument 5, Concepten voor energieneutrale wijken De gehanteerde definitie voor energieneutraal is als volgt: Een

Nadere informatie

Voorwaardelijke kans

Voorwaardelijke kans Voorwaardelijke kans Voorbeeld: L = {Jan, Mar, May, Jul, Aug, Oct, Dec}, R = {Jan, Feb, Mar, Apr, Sep, Oct, Nov, Dec}, R L = {Jan, Mar, Oct, Dec} met kansen P(L) = 7 12, P(R) = 8 12 en P(R L) = 4 12 Als

Nadere informatie

Verzuimgegevens BVE 1e kwartaal 2016 t/m 4e kwartaal 2016

Verzuimgegevens BVE 1e kwartaal 2016 t/m 4e kwartaal 2016 Printdatum : 3-4-2017 1/13 Aantal werknemers gemiddeld 50.738 Aantal werknemers totaal 60.864 Aantal fte 38.268,7680 Aantal fte BAPO 1.066,3745 Aantal fte ziek 1.969,9406 Aantal ziekmeldingen 53.113 Aantal

Nadere informatie

Verzuimgegevens BVE 1e kwartaal 2015 t/m 4e kwartaal 2015

Verzuimgegevens BVE 1e kwartaal 2015 t/m 4e kwartaal 2015 Printdatum : 1-4-2016 1/13 Aantal werknemers gemiddeld 48.783 Aantal werknemers totaal 58.408 Aantal fte 36.852,1813 Aantal fte BAPO 1.285,7608 Aantal fte ziek 1.859,5814 Aantal ziekmeldingen 50.333 Aantal

Nadere informatie