De beleving van emoties bij ernstig ondergewicht

Transcriptie

1 De beleving van emoties bij ernstig ondergewicht Helpt ondergewicht om emoties over traumatische ervaringen niet te voelen Maartje Vroling Marieke ten Napel, Ger Keijsers

2 Voor mij gaat het om het vermijden van gevoelens, dat doet anorexia voor mij. Het is vermijding, niet alleen van eten maar van allerlei pijnlijke en enge emoties. Dat herken ik! Mensen met ernstig ondergewicht zijn vaak gevoelsarm, bijna verdoofd. Als ze weer gaat eten, zullen haar emoties heftiger worden of zeg maar terugkomen. Kyriacou et al. (2009), p.848

3 De relatie tussen ondergewicht en emoties Kwalitatief onderzoek Emoties gedempt bij ondergewicht Eetstoornis helpt om niet te hoeven voelen Toename emoties bij herstellen van gewicht Kwantitatief onderzoek Geen correlatie tussen BMI en moeite met emotieregulatie Meer emoties bij acute AN dan bij gezonde controles Kyriacou et al., 2009; Nordbo et al., 2006; Serpell et al., 1999; Serpell et al., 2003 Harrison et al., 2010; Haynos et a;l., 2014; Racine et al., 2013; Vroling et al., 2018

4 De relatie tussen ondergewicht en emoties Kwalitatief onderzoek Emoties gedempt bij ondergewicht Eetstoornis helpt om niet te hoeven voelen Toename emoties bij herstellen van gewicht Kwantitatief onderzoek Geen correlatie tussen BMI en moeite met emotieregulatie Meer emoties bij acute AN dan bij gezonde controles Kyriacou et al., 2009; Nordbo et al., 2006; Serpell et al., 1999; Serpell et al., 2003 Harrison et al., 2010; Haynos et a;l., 2014; Racine et al., 2013; Vroling et al., 2018

5 ondergewicht eetstoornis

6 ondergewicht eetstoornis Ondergewicht * Patienten rapporteren minder te voelen bij ondergewicht * Patienten rapporteren toename emoties bij toename gewicht * Therapeuten ervaren laag BMI = zonder gevoel

7 ondergewicht eetstoornis Eetstoornis * Geen relatie tussen BMI en ervaren emoties * Wel emoties, bijv. als verplicht cake eten * Veel verhalen gaan over eten en gewicht

8 ondergewicht eetstoornis Eetstoornis * Geen relatie tussen BMI en ervaren emoties * Wel emoties, bijv. als verplicht cake eten * Veel verhalen gaan over eten en gewicht

9 ondergewicht eetstoornis Of was het tòch ondergewicht Keys (1950): Minnesota starvation experiment

10 ondergewicht eetstoornis niet voelen beperkt voelen

11 laag BMI = zonder gevoel Eetstoornis / ondergewicht zorgt dat ik niet hoef te voelen Als ik aankom in gewicht ga ik weer voelen niet voelen beperkt voelen Angst voor gewichtstoename Veel lijden rondom eetstoornis

12 ondergewicht eetstoornis niet voelen beperkt voelen

13 Huidige studie 51 deelnemers AN èn duidelijke andere problemen AN / AN-NAO 31 AN / 20 AN-NAO PTSS-K > 14 (Coffey et al, 2006) PTSS-K gem. 22 Week 1 opname t/m week 11 opname BMI week week

14 Beleefde emoties in de afgelopen week EQ - algemeen Ik heb me de afgelopen week vaak gevoeld 0-10 Mijn gevoel van was sterk de afgelopen week 0-10 EQ trauma Ik heb me de afgelopen week vaak gevoeld over de gebeurtenis(sen) 0-10 Mijn gevoel van over de gebeurtenis(sen) was sterk de afeglopen week 0-10

15 Beleefde emoties in de afgelopen week Correlatie tussen BMI en beleefde emoties : geen Correlatie tussen BMI en PTSS-K klachten : geen >> de mate van ondergewicht is niet gerelateerd aan emotionele beleving of aan ervaren traumaklachten >> ondergewicht heeft geen relatie tot minder voelen

16 Beleefde emoties over tijd (1 tot 11 weken kliniek) * Niveau van emoties hoog tov controlegroep * Algemene emoties hoger dan traumagerelateerde emoties * Toename over tijd boosheid (*trauma), verdriet

17 Beleefde emoties over tijd (1 tot 11 weken kliniek) * Niveau van emoties hoog tov controlegroep * Algemene emoties hoger dan traumagerelateerde emoties * Toename over tijd boosheid (*trauma), verdriet >> Er wordt veel gevoeld >> Er is geen overtuigend patroon van toename van emoties over tijd

18 PTSS klachten over tijd (1 tot 11 weken kliniek) PTSS-k Diagnostische cut-off 10 5 >> PTSS klachten zijn hoog! >> PTSS klachten nemen toe met duur opname (maar: geen corelatie met BMI) 0 week 1 week 3 week 5 week 7 week 9 week 11

19 Terug naar de vraag ondergewicht Geen relatie met BMI eetstoornis -> vervolgonderzoek niet voelen beperkt voelen Er wordt veel gevoeld Er worden meer algemene emoties gevoeld Maar ook: hoge PTSS-K scores Kan beter onderzocht worden

20 Vervolg: nieuwe studie Hananja Hamelink Beter onderscheid maken: Emoties over eten / gewicht vs Emoties over onderliggende problemen BMI èn Ernst van de eetstoornis Herstel van gewicht Herstel van eetstoornis () AN en BN

21 Take home message Wat weten we nu met redelijke zekerheid : Ondergewicht helpt niet om geen trauma-klachten te voelen mogelijk wel om ze te dempen () Van meer wegen ga je niet zoveel meer voelen! PTSS klachten zijn fors en nemen toe! > moeten we hier wat mee doen wens van patienten

22 Bedankt voor uw aandacht

23 Maakt een eetstoornis dat emoties minder gevoeld worden Schematherapie: onthechte beschermer onthechte zelfsusser overcontroleerder Cognitive-interpersonal maintenance model: experiential avoidance Extreme cognitieve focus