Maatwerk in onderwijs Binnenklasdifferentiatie

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Maatwerk in onderwijs Binnenklasdifferentiatie"

Nathan van den Berg
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Maatwerk in onderwijs Binnenklasdifferentiatie Katrien Struyven Vakgroep Educatiewetenschappen, VUB Twee doelstellingen 1. Een kader scheppen met name: BKD-leerkracht-model 2. Eigen praktijk inspireren en versterken 1

Herkenbare situaties? 1. In het vak dat ik geef, zitten studenten uit verschillende opleidingen samen. Ik merk duidelijke verschillen in voorkennis, wat zich vertaald in verschillende prestaties. 2.

Als ik opdrachten geef in de les, zijn er veelal studenten die snel klaar zijn en anderen die graag meer tijd benutten. 4. Ik geef een taalgerelateerd vak.

hebben. 5. Ik ben geen voorstander van groepswerk.

2 Herkenbare situaties? 1. In het vak dat ik geef, zitten studenten uit verschillende opleidingen samen. Ik merk duidelijke verschillen in voorkennis, wat zich vertaald in verschillende prestaties. 2. Ik geef een inleidend vak dat relevant is in verschillende disciplines. Toch merk dat studenten het moeilijk hebben om die relevantie te zien en te ervaren. 3. Als ik opdrachten geef in de les, zijn er veelal studenten die snel klaar zijn en anderen die graag meer tijd benutten. 4. Ik geef een taalgerelateerd vak. De verschillen in taalbeheersing (en de verschillende subcomponenten luisteren, spreken, lezen, schrijven) maakt dat er studenten zijn die moeilijk kunnen volgen en studenten die het té gemakkelijk hebben. 5. Ik ben geen voorstander van groepswerk. Er zijn altijd studenten die liever individueel werken en de verschillen tussen studenten die een sterk engagement tonen en anderen die met minder tevreden zijn, leveren vaak groepsproblemen en gedoe op. Orden de situaties naar herkenbaarheid Welke verschil(len) ts studenten speelt erhier? Diversiteit in de klas Diversiteit is een gegeven, in élke klassituatie Interesses (breed-specifiek), tempo, voorkeuren (individueel-groep, luisteren-activerend, denken-doen), talenten (talig, logisch, technisch, zorgend, actief), SOB, geslacht, werkhouding, Binnenklasdifferentiatie is een evidentie Verschillen in leren: - Interesses (hart) Waarom wordter geleerd? - Leerstatus (beker) Wat wordter geleerd? - Leerprofiel (ster) Hoe wordter geleerd? Het doel? - Iedereen tot leren brengen = max. leerrendement 2

3 Wat nodig? Leerwegen aangepast aan Leerstatus Verhoogde leermotivatie Interesses Verhoogde leerwinst cognitief, meta-cognitief, sociaal-affectief motorisch Verhoogde leerefficiëntie Leerprofiel Vs externe vormen van differentiatie 3

Denkprincipe 1: GROWTH mindset Krachtigste interventie lkr voor prestaties studenten = hoge verwachtingen (Hattie, 2009) Binnenklasdifferentiatie = teaching up (i.p.v. lat naar beneden) Lkr growth mindset bereiken meer met studenten GROWTH: iedereen kan leren!

4 Denkprincipe 1: GROWTH mindset Krachtigste interventie lkr voor prestaties studenten = hoge verwachtingen (Hattie, 2009) Binnenklasdifferentiatie = teaching up (i.p.v. lat naar beneden) Lkr growth mindset bereiken meer met studenten GROWTH: iedereen kan leren! Succes afh. van inzet en inspanning! FIXED: sommige kunnen het, anderen niet. Biologisch & sociaal bepaald (Dweck, 2012) Denkprincipe 2: Ethisch kompas gericht op studenten Wat doe je wanneer je vaststelt Dat 50% lerenden de inhouden onvoldoende beheerst bij een taak/ proef of examen? Dat je nog vier hoofdstukken wil zien, en tijd (te) krap wordt? Dat de doelstellingen bereiken trager lukt dan gedacht? Dat bepaalde studenten bepaalde doelstellingen reeds bereikten voorafgaand aan de cursus? Dat studenten je overstelpen met mails betreffende vragen ter verduidelijking en vragen voor hulp? Dat bepaalde studenten meer ondersteuning vragen dan tijd die je hebt om daaraan te beantwoorden? 4

Praktijkprincipe 1: Flexibel groeperen Homogene groepen

Praktijkprincipe 2: Output = Input Signalen en output van

5 Praktijkprincipe 1: Flexibel groeperen Homogene groepen Interesses Leerprofiel Leerstatus Voorwaarde (!): Mitsondersteuning Mythe?!? Heterogene groepen Zelfstandig of individueel werk Praktijkprincipe 2: Output = Input Signalen en output van studenten wordt nieuwe input, zowel voor de leerkracht (ifv lessen), als vr de student (ifv beter werk) 5

6 Anders voorgesteld? Kies één casus i.f.v. wens naar oplossing 1. In het vak dat ik geef, zitten er studenten uit verschillende opleidingen samen. Ik merk duidelijke verschillen in voorkennis, wat zich uiteindelijk ook uit in verschillende prestaties. 2. Ik geef een inleidend vak dat relevant is in verschillende disciplines. Toch merk dat studenten het moeilijk hebben om die relevantie te zien en te ervaren. 3. Als ik opdrachten geef in de les, zijn er veelal studenten die snel klaar zijn en anderen die graag meer tijd benutten. 4. Ik geef een taalgerelateerd vak. De verschillen in taalbeheersing (en de verschillende subcomponenten luisteren, spreken, lezen, schrijven) maakt dat er studenten zijn die moeilijk kunnen volgen en studenten die het té gemakkelijk hebben. 5. Ik ben geen voorstander van groepswerk. Er zijn altijd studenten die liever individueel werken en de verschillen tussen studenten die een sterk engagement tonen en anderen die met minder tevreden zijn, leveren vaak groepsproblemen en gedoe op. 6

7 Aan de slag met voorbeelden: Think Pair - Share 1. Welke voorbeelden bieden een oplossing voor jouw casus? Welk verschil wordt aangesproken? Zit filosofie en praktijk goed? Reeds bestaande praktijken die je kent? 2. Welk voorbeeld spreekt jou aan? 3. Welke bekommernis of zorg ervaar je bij binnenklasdifferentiatie? Naar een eigen voorbeeld al coachend inspireren 1. Een voorbeeld dat je inspireert en waarmee graag aan de slag >>> Op welke manier zou je dit graag realiseren; verken samen de concrete opties die je hebt, op welk verschil wil je inzetten (cf. hulpslides) 2. Een bekommernis die je nog weerhoudt om verdere BKDstappen te zetten >>> Bekijk samen welke zorg of wens hieronder zit en hoe je rekening houdend met die zorg stappen naar meer differentiatie kan zetten. 1 op 1: Coach stelt benieuwd vragen over doel, wat al wordt gedaan/ voorbeelden, peilt naar opties, hulpbronnen, om collega concreet tot actie te stimuleren Hoe? Door benieuwd te zijn en verkennende vragen te stellen. Na 7-10 minuten: wisselen van rollen 7

student-leraren toe Graag meer lezen? Ieders leer-kracht.

8 Dit neem ik mee Als krachtig inzicht Als concreet idee om te gaan toepassen Als zorg waar ik aandacht voor wil hebben/houden Dit wens ik mijn student-leraren toe Graag meer lezen? Ieders leer-kracht. Binnenklasdifferentiatie in de praktijk. Uitgeverij Acco. Vragen? Nu of later 8

9 Graag meer leren? Met dank aan Catherine Coubergs Esther Gheyssens Wouter Smets Nadine Engels Jannie De Ruyter Marine Hering Julia Griful Freixenet 9

10 Extra slides Ter inspiratie of bij specifieke vragen Praktisch? Stappenplan voor gedifferentieerde les/vak Doelstelling m.i.v. evaluatie Betekenisvolle taak/activiteit Instructie Ondersteuning/Uitdaging Feedback en terugkoppeling Wat wil ik bereiken (max. 3 ds per les)? Hoe wil ik ds vaststellen? Wat wil ik zien bij studenten? Wat is een betekenisvolle taak/activiteit voor studenten (!) om deze ds te bereiken? Welke instructie is daarbij nodig? Hoe kan deze gegeven worden (zonder het zelf te doen)? Welke extra ondersteuning kan ik bieden? Welke uitdaging is mogelijk als het moeilijker of complexer mag? Hoe geef ik studenten inzichten in waar ze staan in functie van ds? Welke FB kan er voorzien worden? 10

BKD gaat vooral inzetten op One size (should) fit all One size does t fit all differentiatie

geven/ontvangen Portfolio Keuze ts mondeling/schriftelijk Peer feedback Keuze in toepassing

paper Keuze in product-uitwerking Tiered evaluaties (M,M,M) Entry/exit cards Zelfstandige

11 BKD gaat vooral inzetten op One size (should) fit all One size does t fit all differentiatie noodzaak One size might fit all, if universally designed differentiatie veelal spontaan Evalueren en differentiëren? Ja, natuurlijk Formatief Summatief, evaluatievorm=di Summatief, klassiekere vormen Feedback geven/ontvangen Portfolio Keuze ts mondeling/schriftelijk Peer feedback Keuze in toepassing Bonusvragen Quiz, vragen stellen, Open of creatieve opdrachten Hulpmiddelen toelaten 1-minute paper Keuze in product-uitwerking Tiered evaluaties (M,M,M) Entry/exit cards Zelfstandige opdrachten Redelijke aanpassingen Ondersteuning, hulp, output=input, belang van brede evaluatie Twee principes cruciaal: 1. Gelijke kansen bieden 2. Transparantie, ook in rapportering 11

Vergelijkbare documenten

Katrien Struyven Vakgroep Educatiewetenschappen, VUB

Binnenklasdifferentiatie in de praktijk realiseren Katrien Struyven Vakgroep Educatiewetenschappen, VUB Diversiteit in de klas Diversiteit is een gegeven, in élke klassituatie Vb. Interesses (breed-specifiek),