Stedelijk Gebied Eindhoven, Samenwerkingsagenda

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Inboeknummer 17bst01543 Dossiernummer B&W beslisdatum 07 november 2017 Raadsvoorstel Stedelijk Gebied Eindhoven, Samenwerkingsagenda Inleiding De negen gemeenten van het Stedelijk Gebied Eindhoven (SGE) hebben op 22 december 2013 het 'Bestuursconvenant Stedelijk Gebied Eindhoven 2013' gesloten. Afspraak in dit bestuursconvenant is dat de samenwerking in 2017 dient te worden geëvalueerd. In verband met de timing van het evaluatieproces zoals dat in de Metropoolregio Eindhoven is/wordt doorlopen, is besloten om deze evaluatie in het voorjaar van 2017 te doorlopen. Alle raden van de negen samenwerkende gemeenten zijn medio juni jl. per raadsinformatiebrief geïnformeerd over de uitkomsten van de evaluatie en hebben daarbij het rapport Evaluatie Samenwerking Stedelijk Gebied Eindhoven (Berenschot) ontvangen. Deels vooruitlopend op het evaluatierapport is gestart met de doorontwikkeling van de SGE-samenwerking, resulterend in voorliggende Samenwerkingsagenda Stedelijk Gebied Eindhoven. Deze samenwerkingsagenda wordt in de periode november 2017-januari 2018, met gelijkluidend dictum, aangeboden aan de negen gemeenteraden. In deze samenwerkingsagenda wordt de inhoud waarop we met de negen gemeenten in het stedelijk gebied van Eindhoven gaan samenwerken vormgegeven. De agenda is ingestoken vanuit een samenbindend concept (City of Villages en staat in verband met de Brainportstrategie) met als doel te zorgen voor een hoge kwaliteit van leven voor onze inwoners en een bloeiende economie. Hieraan zijn vervolgens de thema s economie, wonen, voorzieningen en het verbindende thema ruimte gehangen. Vervolgens wordt in de agenda een voorstel gedaan met betrekking tot de juridische samenwerkingsvorm. Het voorstel is om de huidige wijze van samenwerken middels een convenant verder te optimaliseren. Wettelijke taak Kerntaak gekoppeld aan het werkprogramma van het college Onvermijdelijk Proces om te komen tot vernieuwing van de samenwerking in het Stedelijk Gebied Eindhoven.

2 Doelstelling Het versterken van een goed woon- en leefklimaat voor onze inwoners en het bevorderen van een bloeiende economie, c.q. versterken van het vestigingsklimaat. Daartoe richt voorliggende SGE-samenwerkingsagenda zich op de thema s wonen, economie, voorzieningen/evenementen en ruimte. Deze samenwerkingsagenda houdt nadrukkelijk verband met de Brainportstrategie (in casu Brainport Next Generation). Ook wordt door de 9 gemeenten van het SGE, met deze Samenwerkingsagenda, nadrukkelijk ingezet op complementariteit en het voorkomen van dubbelingen met de (toekomstige) MRE-samenwerking van de 21gemeenten. Voorstel 1 De Samenwerkingsagenda Stedelijk Gebied Eindhoven vast te stellen als kader voor de subregionale samenwerking op het gebied van Economie, Wonen, Voorzieningen en Evenementen en Ruimte. 2 Het college de opdracht te geven hiervoor samen met de ander colleges een convenant uit te werken en af te sluiten. 3 De samenwerkingsagenda en het daarop gebaseerd convenant in de plaats te laten treden van het Bestuursconvenant Stedelijk Gebied Eindhoven (d.d ) en deze als ingetrokken en beëindigd te beschouwen op het moment dat het nieuwe convenant in werking treedt. Argumenten Feiten, cijfers en bronnen en de rolverdeling van gemeente en partners in de stad 1.1 De Samenwerkingsagenda is een logische continuering van de bestaande samenwerking in SGE-verband. Sinds 2004 werken de gemeenten in het Stedelijk Gebied (aanvankelijk zonder Oirschot) samen op de thema s Wonen en Werken. Later is daar het thema Voorzieningen bijgekomen. Aanvankelijk was de samenwerking ondergebracht bij het SRE, via een aparte bestuurscommissie. In lijn met de transitie van SRE naar MRE wordt sinds 2014, organisatorisch los van de MRE, samengewerkt op basis van een bestuursconvenant (looptijd tot 2030). In dat convenant is vastgelegd dat in 2017 een evaluatie plaatsvindt en dat dit kan leiden tot aanpassing van het convenant. Op het thema Werken/Economie is het 1-loket ingesteld en een Regionale Adviescommissie Detailhandel. In 2016 is bestuurlijk overeenstemming bereikt over een Totaalpakket Programmering Bedrijventerreinen Stedelijk Gebied. In het voorjaar van 2017 is dit in alle raden vastgesteld, inclusief een allonge op het vigerend convenant. Op het thema Wonen zijn in voorgaande jaren deelresultaten geboekt, zoals de Urgentieverordening Wonen. In juli 2017 is bestuurlijk overeenstemming bereikt over een afsprakenkader Wonen. Momenteel wordt hard gewerkt aan het vormgeven van nadere afspraken over de negen majeure locaties en aan het nader invulling geven van afstemming op projecten in regionaal verband. Via een separaat voorstel worden het Afsprakenkader Wonen 2017, Aantrekkelijke woonmilieus in Stedelijk Gebied Eindhoven oktober 2017 gelijktijdig aan dit voorstel aan uw raad voorgelegd. De afspraak is dat ook in de acht andere gemeenten de bespreking van het Afsprakenkader 2

3 Wonen 2017 en de SGE-Samenwerkingsagenda tijdens één raadsvergadering worden geagendeerd. De samenwerking op het thema Voorzieningen heeft de afgelopen jaren onvoldoende vorm en inhoud gekregen. De nu voorliggende concept-samenwerkingsagenda is het resultaat van een uitgebreid bestuurlijk/ambtelijk proces en gaat uit van voortzetting van de samenwerking op de thema s Wonen, Werken/Economie en Voorzieningen. De inhoudelijke toevoegingen op de thema s Wonen en Werken/Economie zijn beperkt ten opzichte van hetgeen al in het vigerend convenant en de (bestuurlijke) resultaten uit hebben afgesproken. Op het thema Voorzieningen wordt een nieuwe start voorgesteld. Het thema Ruimte is nieuw voor het werkpakket van het SGE toegevoegd. Ruimte wordt nadrukkelijk gepositioneerd als ondersteunend en faciliterend aan de inhoudelijke thema s economie, wonen en voorzieningen/evenementen. Daarbij is de gebiedsvisie Brainport City als vertrekpunt gepositioneerd. Brainport City zal inhoudelijk worden verrijkt met bovenlokale opgaven uit het hele SGE-gebied. We zullen gezamenlijk verkennen hoe de verrijkte visie/agenda/uitvoeringsprogramma Brainport City het beste in alle gemeenten van het Stedelijk Gebied bestuurlijk kan worden verankerd. Tegelijkertijd is de interne en externe (o.a. MIRT) positie van de Stuurgroep Brainport City duidelijk gemarkeerd. Het perspectief City of Villages is een verbindend perspectief op Eindhoven én het Stedelijk Gebied. Geen nieuwe markettingterm of iets dergelijks. Gedurende het proces van de afgelopen maanden zijn veel, zo niet alle, onderwerpen langsgekomen waarop mogelijk kan worden samengewerkt. Er is nadrukkelijk gekeken waar en of er meerwaarde is om naast de vier hierboven genoemde thema s in SGEverband ook nog andere thema s te agenderen. Concrete voorbeelden daarvan zijn Talentontwikkeling, Duurzaamheid, Zorg en Mobiliteit. De conclusie op deze thema s was echter steevast dat het oppakken van deze thema s door het SGE onvoldoende meerwaarde heeft, bijvoorbeeld omdat deze onderwerpen al op andere (samenwerkings)tafels zijn belegd, of omdat private partners niet op dit schaalniveau zijn georganiseerd. 1.2 De Samenwerkingsagenda sluit aan op en past binnen onze visie op regionale bestuurskracht. De SGE-Samenwerkingsagenda is een op een gelimiteerd aantal thema s en deelaspecten gerichte agenda, primair gericht op programmering en afstemming (op uitvoeringsniveau. De juridische basis blijft licht, namelijk een bestuursconvenant. In de Samenwerkingsagenda wordt gesproken over wij. Daarmee wordt bedoeld de onderscheidenlijke bestuursorganen van de negen gemeenten, met inachtneming van ieders bevoegdheden, of, ieder voor zover het de eigen bevoegdheden betreft. 3

4 Daarmee sluit de nu voorliggende Samenwerkingsagenda in voldoende mate aan bij de onze visie op regionale bestuurskracht zoals vastgelegd in de commissienotitie en advies op 14 maart 2017 en daarin verwoorde argumenten en kernwaarden als aansluiting bij maatschappelijke opgaven, processen en patronen ( Daily Urban System ) en behoeften en identiteiten van gemeenschappen en inwoners, geen experimenten/blijven binnen het huis van Thorbecke, transparantie en maximale (rechtstreekse) democratische legitimatie. Er is een relatie tussen voorliggende SGE-Samenwerkingsagenda en het actuele (Arhi) proces in het kader van de bestuurskracht van de gemeente Nuenen. Gedeputeerde Staten hebben in dat kader eerder het zogenaamde dubbelbesluit genomen (dat wil zeggen dat een bestuurlijk samengaan Nuenen-Son alleen acceptabel is in combinatie met een nader te definiëren overdracht van taken, bevoegdheden en middelen op het gebied van wonen, werken en voorzieningen aan de gemeente Eindhoven of naar een andere slagkrachtige entiteit voor het Stedelijk Gebied als geheel ). Met voorliggende agenda en de lichte juridisch basis wordt niet aan het dubbelbesluit voldaan. Dit is in lijn met onze visie. 1.3 De opgaven voor de benoemde thema s kunnen op dit schaalniveau het beste tot resultaten leiden. Er is een natuurlijke samenhang en verbondenheid tussen de gemeenschappen in het stedelijk gebied. Het dagelijks leven van onze inwoners en bedrijven speelt zich al decennia lang voornamelijk af binnen dit gebied (Daily Urban System). De opgaven op de thema s wonen, economie, voorzieningen en evenementen en ruimte zijn sterk met elkaar verweven. Oplossingen voor die opgaven beïnvloeden elkaar en door samen te werken kunnen we die invloed in positieve zin sturen. Uiteraard zijn er ook verbanden met opgaven op lokaal en regionaal niveau (MRE). Het stedelijk gebied vervult hierin een schakelfunctie en biedt aanknopingspunten voor het MRE-herijkingsproces dat in 2018 zal worden doorlopen. In de SGE-Samenwerkingsagenda is gekozen voor juist die deelaspecten binnen de vier thema s waarop de 9 gemeenten samen het verschil kunnen maken. Tevens maakt dit een sterkere positionering van de regio Eindhoven mogelijk, ook op nationale tafels. De SGE-samenwerking ondersteunt de lobby s van Brainport Eindhoven. 2.1 De raden stellen de kaders voor de SGE-samenwerking en behouden hun bevoegdheden. De besluitvorming over de afzonderlijke onderwerpen, c.q. samenwerkingsresultaten blijft bij de afzonderlijke raden. Hierdoor blijft ook de inhoud en de manier waarop ermee wordt omgegaan democratisch gelegitimeerd. In hoofdstuk 7 van de SGE-samenwerkingsagenda geeft u kaders mee op welke manier er - op hoofdlijnen - moet worden samengewerkt. Het voorstel is om de uitvoering van deze samenwerkingsagenda door de colleges ter hand te laten nemen op basis van een bestuursconvenant. Dit convenant bevat de afspraken om de samenwerking binnen de kaders van de agenda goed te laten 4

5 functioneren. De colleges stellen dit convenant op. Nadat de colleges hebben ingestemd wordt het convenant ondertekend. De gemeenteraden worden vervolgens geïnformeerd over deze afspraken. Deze uitwerking past bij de reguliere verhoudingen waarbij de gemeenteraad de kaders opstelt en het college daaraan uitvoering geeft. In het convenant worden ook de bestaande afspraken opgenomen die nog steeds relevant en actueel zijn, zoals de afspraken over de programmering bedrijventerreinen. Het vaststellen van de samenwerkingsagenda én het gelijktijdig intrekken van het huidige bestuursconvenant doet derhalve geen afbreuk aan die afspraken. Zij blijven volledig intact. 3. De raad is bevoegd tot intrekken van het convenant uit 2013 Wanneer de colleges hebben ingestemd met het nieuwe convenant kan het huidige Bestuursconvenant Stedelijk Gebied Eindhoven 2013 dat door de raden is gesloten, worden ingetrokken en beëindigd. Dan ligt er op het niveau van het Stedelijk Gebied Eindhoven één duidelijke set afspraken. Het Bestuursconvenant uit 2013 is door alle gemeenteraden goedgekeurd, voordat deze door de 9 gemeenten is ondertekend. Het is daarom ook aan de gemeenteraden om het oude convenant in te trekken. Dit kan echter pas nadat er een nieuw convenant is, anders ontbreekt de formele basis voor de samenwerking. Kanttekeningen 1. De thema s van de SGE-Samenwerkingsagenda komen ook aan de orde in andere samenwerkingsverbanden (met name MRE) In sommige gevallen lijkt dit ogenschijnlijk zo, maar dan gaat het om taakafbakening binnen een thema. De SGE-Samenwerkingsagenda biedt nadrukkelijk een basis om dubbelingen met de MRE-samenwerking (in de toekomst) te voorkomen. De SGEsamenwerking en deze agenda heeft primair een tactisch karakter en zet in op het maken en borgen van programmeringsafspraken. De samenwerking binnen de MRE is juist meer strategisch van aard. Door in het aanstaande herijkingsproces MRE het type en karakter van de opgaven die de 21 gemeenten in het MRE beleggen gedetailleerder dan in de huidige situatie te omschrijven kunnen overlap en overbodige bestuurlijke drukte worden voorkomen. 2. De SGE-Samenwerkingsagenda loopt voor op de discussie over de doorontwikkeling van de Metropoolregio Eindhoven. De samenwerkingsagenda Stedelijk Gebied Eindhoven kan worden gezien als een bouwsteen voor de (doorontwikkeling) Metropoolregio Eindhoven. Zoals reeds gesteld is het doel om de verschillende samenwerkingen aanvullend op elkaar te laten zijn. De onderwerpen waarvoor het schaalniveau van het Stedelijk Gebied Eindhoven het logische c.q. ideale niveau is om afspraken te maken, zijn opgenomen in deze agenda. Daarmee wordt voorkomen dat de afspraken binnen het Stedelijk Gebied Eindhoven de doorontwikkeling van de Metropoolregio in de weg staan. 5

6 3. Voorbehoud accordering reserveringsvoorstel ten behoeve van dekking in 2018 Met de voorgenomen kleine versterking van het SGE-secretariaat en de verhoging van het collectief werkbudget stijgen de structurele, jaarlijkse kosten van de SGEsamenwerking. Voor de dekking in 2018 van het Eindhovens deel in deze kosten treft u separaat in het Reserveringsdossier het reserveringsvoorstel inzake samenwerkingsagenda SGE aan. De dekking voor 2018 is dus onder voorbehoud van accordering van dit reserveringsvoorstel door uw raad. Kosten Met de voorgenomen kleine versterking van het SGE-secretariaat (en het doorberekenen van alle daarbij samenhangende kosten) en de voorgenomen verhoging van het collectief werkbudget bedragen de totale structurele, jaarlijkse kosten van de SGE-samenwerking maximaal ,--. Hiervan is reeds op basis van de oude afspraken over de 9 gemeenten ,-- beschikbaar. De extra te dekken kosten bedragen (over 9 gemeenten) in totaal maximaal ,--. Hiervan komt, naar rato van inwonertal, 45% voor rekening van Eindhoven, zijnde ,--. Voor het Eindhovens deel wordt voorgesteld om in 2018 deze te dekken uit het te reserveren positieve jaarrekening resultaat 2016 MRE. Hiertoe is als onderdeel van het Reserveringsdossier (19 december 2017) aan uw raad het reserveringsvoorstel inzake samenwerkingsagenda SGE aangeboden. Het Eindhovens deel voor 2019 e.v. taakstellend binnen de budgetten voor regionale samenwerking op te vangen. Communicatie Externe communicatie vindt waar opportuun plaats door de voorzitter van het Bestuurlijk Platform Stedelijk Gebied Eindhoven, in casu burgemeester Gaillard (Son en Breugel). Eindhoven communiceert zelf niet actief op dit dossier. Planning en uitvoering Na besluitvorming in de negen raden zal door de colleges een nieuw, geactualiseerd convenant worden vastgesteld. Dit is voorzien in de periode januari/februari 2018, waarna de realisatie van de SGE-samenwerkingsagenda ter hand kan worden genomen. Uw raad wordt over het nieuwe convenant geïnformeerd. Evaluatie In het op te stellen nieuwe convenant zal hiertoe een specifieke afspraak moeten worden opgenomen. Het vasthouden aan de staande praktijk van vierjaarlijkse evaluatie ligt daarbij voor de hand. 6

7 Bijlage(n) Als bijlage(n) bij dit voorstel behoren: Samenwerkingsagenda , Stedelijk Gebied Eindhoven De bijlagen worden meegestuurd Een ontwerpraadsbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Burgemeester en wethouders van Eindhoven, secretaris. 7

8 Ontwerp Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 7 november 2017; besluit: 1 De Samenwerkingsagenda Stedelijk Gebied Eindhoven vast te stellen als kader voor de subregionale samenwerking op het gebied van Economie, Wonen, Voorzieningen en Evenementen en Ruimte. 2 Het college de opdracht te geven hiervoor samen met de ander colleges een convenant uit te werken en af te sluiten. 3 De samenwerkingsagenda en het daarop gebaseerd convenant in de plaats te laten treden van het Bestuursconvenant Stedelijk Gebied Eindhoven (d.d ) en deze als ingetrokken en beëindigd te beschouwen op het moment dat het nieuwe convenant in werking treedt. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 19 december 2017 J. Jorritsma, voorzitter. J. Verbruggen, griffier. 8