Wherepark te Purmerend

Transcriptie

1 Wherepark te Purmerend (Historisch) vooronderzoek conform NEN 5725 Definitief Intermaris Postbus AH Purmerend Grontmij Nederland B.V. Alkmaar, 29 mei 2015

2 Verantwoording Titel : Wherepark te Purmerend Subtitel : (Historisch) vooronderzoek conform NEN 5725 Projectnummer : Referentienummer : Revisie : D1 Datum : 29 mei 2015 Auteur(s) : mevrouw A. Staneke, BSc., heer ing J. van Garderen adres : jeffry.vangarderen@grontmij.nl Gecontroleerd door : De heer ir. M.C. Hollander Paraaf gecontroleerd : MCH Goedgekeurd door : De heer Drs. P.A.A. Verhaagen Paraaf goedgekeurd : PAV Contact : Grontmij Nederland B.V. Robijnstraat RB Alkmaar Postbus AE Alkmaar T F Pagina 2 van 9

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Algemeen Aanleiding en doelstelling Afbakening onderzoeksgebied Kwaliteitsborging en onafhankelijkheid Opbouw van het rapport Verzamelde informatie Informatie per geraadpleegde informatiebron Huidige situatie Historisch gebruik Toekomstig gebruik Raadpleging Bodemloket.nl Bodemarchief gemeente Purmerend Gegevens Bodemkwaliteitskaart Beschikbare bodemonderzoeken Controle ligging onderzoekslocatie gevoelig gebied Regionale bodemopbouw Conclusies en aanbevelingen Conclusies Aanbevelingen Verklarende woordenlijst Pagina 3 van 9

4 1 Inleiding 1.1 Algemeen In opdracht van Woningstichting Wherestad heeft Grontmij Nederland B.V. een (historisch) vooronderzoek uitgevoerd ter plaatse van een centraal gelegen gebied binnen de wijk Wheermolen-West te Purmerend ten behoeve van het project Wherepark. Op basis van dit vooronderzoek wordt een hypothese worden opgesteld ten behoeve van een uit te voeren verkennend bodemonderzoek en wordt de onderzoeksstrategie bepaald. 1.2 Aanleiding en doelstelling De aanleiding voor het vooronderzoek vormt de wens van de opdrachtgever om het gebied, bestaand uit het Middengebied te herontwikkelen en nieuwe woningen te plaatsen. In verband met de aanvraag van een bouwvergunning en de uitvoering van de sloopwerkzaamheden is het noodzakelijk om een verkennend bodemonderzoek conform de NEN 5740 uit te voeren. Onderhavig historisch vooronderzoek conform de NEN 5725 [1] is bedoeld om inzicht te verkrijgen in de aanwezigheid van potentieel verdachte locaties ten aanzien van bodemverontreinigingen ter plaatse van het plangebied. 1.3 Afbakening onderzoeksgebied De locatie is gelegen tussen de Meteorenweg en Mercuriusweg in het Middengebied binnen de wijk Wheermolen-West te Purmerend. Het gebied is in gebruik als woongebied met 150 eengezinswoningen, een aanliggend braakliggend terrein De Driehoek en basisschool t Prisma. Een situatietekening van het plangebied is opgenomen bijlage 1. De onderzoekslocatie heeft een oppervlakte van circa 6,85 ha. 1.4 Kwaliteitsborging en onafhankelijkheid Grontmij wil met haar producten en diensten zo goed mogelijk aan de behoeften, doelstellingen en eisen van haar opdrachtgevers voldoen. Voor het bewijsbaar en zichtbaar maken van de kwaliteit (kwaliteitsborging) beschikt Grontmij over een kwaliteitssysteem. Dit kwaliteitssysteem is er mede op gericht de individuele kennis, kunde en activiteiten van de medewerkers zodanig te organiseren en af te stemmen, dat de kwaliteit van de gezamenlijk tot stand gebrachte producten en diensten zo goed mogelijk beheerst en gewaarborgd worden. De NV waar Grontmij Nederland bv deel van uitmaakt is geen eigenaar van het terrein beschreven in dit rapport en heeft geen belang bij de uitkomsten van het vooronderzoek. 1.5 Opbouw van het rapport In het voorliggende rapport komen de volgende aspecten aan de orde: De resultaten van de verzamelde informatie op basis van de NEN 5725 met betrekking tot het historische, het huidige en het toekomstige gebruik, geohydrologie, algemene bodemkwaliteit en opgevraagde bodeminformatie (hoofdstuk 2). Conclusies en aanbevelingen (hoofdstuk 3).

5 2 Verzamelde informatie 2.1 Informatie per geraadpleegde informatiebron Bij het verzamelen van de gegevens zijn verschillende bronnen geraadpleegd. In tabel 2.1 is vermeld welke bronnen hiervoor gebruikt zijn en of bij de geraadpleegde bronnen informatie beschikbaar was over de onderzoekslocatie en omliggende percelen. In paragrafen 2.2 t/m 2.7 zijn de resultaten van het vooronderzoek toegelicht. Tabel 2.1: Overzicht geraadpleegde bronnen tijdens vooronderzoek Bron Korte toelichting Geraadpleegd? Informatie beschikbaar? Rapporten van toekomstige en reeds uitgevoerde bodemonderzoeken en bodemsaneringen en locaties van mogelijk bodembelastende (bedrijfs-) activiteiten in het verleden ter plaatse van de onderzoekslocatie en de directe omgeving Indicatieve Kaart Archeologische Internetpagina over algemeen cultuurhistorische Waarden ( informatie. Ook is een kaartlaag beschikbaar met de topografische kaart van rond Deze kaart is onder andere gebruikt om te beoordelen of mogelijk watergangen in het gebied gedempt zijn. Hoogteligging gemiddeld circa NAP -0,2 m Er zijn geen voormalige molens op de locatie aanwezig. Internetpagina met onder meer bodemkaarten met gegevens over de bodemopbouw Internetpagina van TNO Plaatsgebonden historische informatie Ecologische Hoofd Structuur - (EHS) ( Grondwaterbeschermingsgebied - ( Bodemarchief gemeente Purmerend Bij de milieudienst regio Alkmaar zijn relevante ge- [5] gevens aangevraagd omtrent mogelijke bronnen van bodemverontreiniging ter plaatse van de onderzoekslocatie: (ondergrondse) opslagtanks Bodemarchief (onderzoeken) Bodembedreigende bedrijfsactiviteiten Bodemkwaliteitskaart [6] Achtergrondwaarden binnen het gebied, mogelijke bodembeschermingsgebieden en het beleid ten aanzien van grondverzet.

6 2.2 Huidige situatie De locatie is gelegen tussen de Meteorenweg en Mercuriusweg in het Middengebied binnen de wijk Wheermolen-West in de gemeente Purmerend. Binnen de grenzen van de onderzoekslocatie staan 150 eengezinswoningen, een aanliggend braakliggend terrein De Driehoek en basisschool t Prisma. De 150 eengezinswoningen en de basisschool zullen worden gesloopt ten behoeve van de herontwikkeling van het gebied. De huidige situatie rondom het plangebied tussen de Meteorenweg en Mercuriusweg bestaat voornamelijk uit woongebied met eengezinswoningen en flatgebouwen. De eengezinswoningen zijn ten westen en zuidwesten van de locatie gesitueerd en de flatgebouwen ten noorden en zuidoosten. Ten noorden, achter flatgebouwen, ligt een spoor en ten zuidwesten een watergang. In figuur 2.1 is de huidige situatie van het plangebied en omgeving aangegeven. De grootte van de onderzoekslocatie is circa 6,85 ha. a) Figuur 2.1 a) Ligging onderzoekslocatie; b) Hoogteligging (bron: ) b) Uit figuur 2.1 blijkt dat de maaiveldhoogte ter plaatse van de locatie komt globaal overeen met NAP -0,20 m. De maaiveldhoogte van de omgeving is vrijwel hetzelfde als de onderzoekslocatie. Figuur 2.2 Globale ligging onderzoekslocatie binnen Purmerend

7 2.3 Historisch gebruik In figuren 2.3 en 2.4 is met een rode lijn de onderzoekslocatie aangegeven op historische kaarten van de situatie rond het jaar 1878 en Figuur 2.3 Historische kaart van 1878 AD (bron: Figuur 2.4 Historische kaart van 1950 AD (bron: Uit bestudering van historische kaarten blijkt dat de onderzoekslocatie tussen 1961 en 1971 ontwikkeld is van poldergebied naar het huidige woongebied, wijk Wheermolen-West. Zoals te zien is op het kaartmateriaal in figuur 2.3 en 2.4 zijn er diverse gedempte sloten binnen het gebied aanwezig. 2.4 Toekomstig gebruik Op de onderzoekslocatie wordt het project Wherepark ontwikkeld met circa 210 eengezinswoningen en een appartementencomplex met 38 appartementen. In figuur 2.5 is het ontwerp weergegeven.

8 Figuur 2.5 Ontwerp 2.5 Raadpleging Bodemloket.nl Uit geraadpleegde gegevens van het Bodemloket ( blijkt dat er binnen de onderszoekslocatie ter plaatse van Planetenstraat 93 (91-95) een sanering (eind 19 december 2007) is uitgevoerd in verband met een ondergrondse HBO-tank. Binnen een straal van 25 meter van de onderzoekslocatie staan geen potentieel verdachte bodembedreigende activiteiten geregistreerd. Wel staat het NS-Emplacement Purmerend Overwhere ten noorden van de onderzoekslocatie geregistreerd binnen bodemloket voor het uitvoeren van een naderonderzoek in verband met verdachte activiteiten (spoorwegen, volkstuinen, erfverharding met kolengruis en/of sintels). 2.6 Bodemarchief gemeente Purmerend Uit geraadpleegde gegevens van het bodemarchief van de gemeente Purmerend blijkt dat binnen de grenzen en binnen een straal van 25 meter van de onderzoekslocatie eerdere uitgevoerde bodemonderzoeken staan geregistreerd. Ter plaatse van Planetenstraat 34 en 91-95, Polluxstraat 16 en de Kometenstraat 204 zijn bodemonderzoeken uitgevoerd. Voor nadere toelichtingen over deze onderzoeken zie paragraaf 2.8. Verder blijkt dat op de volgende locaties binnen het plangebied ondergrondse tanks met certificaat zijn gesaneerd: Planetenstraat (2007); Mercuriusweg nrs , en (1996). Met betrekking tot asbest blijft er op de locatie altijd kans op asbest in bodem. 2.7 Gegevens Bodemkwaliteitskaart Op basis van de geraadpleegde gegevens van de Bodemkwaliteitskaart van de gemeente Purmerend blijkt dat de onderzoekslocatie is gelegen binnen de bodemkwaliteitszone West. Op basis van de gegevens van de bodemkwaliteitskaart is de grond van de onderzoekslocatie naar verwachting schoon (kwaliteit AW2000).

9 2.8 Beschikbare bodemonderzoeken In 1998 is een bodemonderzoek [4] uitgevoerd in 8 deelgebieden te Purmerend door Ingenieursbureau Oranjewoud in opdracht van de gemeente Purmerend. Het onderzoek is verricht ten behoeve van het opstellen van een geautomatiseerd bodeminformatiesysteem (BIS) en de constatering dat van enkele wijken geen of nauwelijks bodemonderzoeksgegevens beschikbaar zijn. Ter plaatse van de wijk Wheermolen (Planetenstraat 34 en Saturnusstraat 55), waarin de onderzoekslocatie ligt, is onderzoek verricht. De wijk is sinds 1966 in gebruik en is integraal opgehoogd met zand. Het voormalige gebruik van de wijk is agrarisch (weiland). Uit het onderzoek blijkt dat binnen de wijk Wheermolen sprake is van streefwaarden overschrijdingen voor zware metalen en PAK. Omdat deze overschrijdingen maar van geringe mate zijn is een verhoogd achtergrondniveau niet aan de orde. Ter plaatse van Planetenstraat is in 2007 een bodemsanering [5] uitgevoerd in opdracht van Woningstichting Wherestad. De aanleiding voor de uitvoering van de bodemsanering zijn de aangetroffen verontreinigingen met minerale olie en vluchtige aromaten in de grond en het grondwater en de voorgenomen nieuwbouw op de locatie. Op de locatie zijn in de periode tussen 1997 tot en met 2006 diverse bodemonderzoeken [6] uitgevoerd. Op basis van de bekende gegevens was ingeschat dat op de locatie circa 225 m³ (380 ton) grond was verontreinigd met minerale olie boven de interventiewaarde. Daarnaast was het grondwater over een bodemvolume van circa 200 m³ verontreinigd met minerale olie tot boven de interventiewaarde. Op de locatie was sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging in zowel de grond als in het grondwater. De oorzaak van de verontreiniging lag hoogstwaarschijnlijk ter plaatse van het vulpunt van de ondergrondse HBO-tank. Tijdens de saneringswerkzaamheden is de ondergrondse tank, 525,10 ton verontreinigde zandgrond en 110,20 ton verontreinigde venige/kleiige grond verwijderd. Verder is in totaal 39 m³ grondwater geloosd. Na de saneringswerkzaamheden waren uitgevoerd is in totaal 678 m³ ontzilt zand uit dynamische wingebieden aangebracht. Uit de controlemonsters blijkt dat lokaal in de ondergrond hooguit lichte verontreinigingen met minerale olie aanwezig zijn. In het grondwater zijn geen verontreinigingen geconstateerd. De locatie is geschikt voor wonen met tuin en intensief gebruik openbaar groen. Aangrenzend aan de onderzoekslocatie ter plaatse van Polluxstraat 16 is in 1996 een verkennend bodemonderzoek [7] verricht. De aanleiding voor het uitvoeren van het onderzoek was het aanvragen van een bouwvergunning voor het bouwen van een nieuwe woning sinds het huidige woonhuis recent verbrand was. Uit het onderzoek blijkt dat de bovengrond licht verontreinigd is met kwik en PAK en zeer licht verontreinigd met zink. In de ondergrond zijn geen verhoogde gehalten gemeten. Opgemerkt wordt dat tijdens het onderzoek het gehalte aan arseen gelijk aan de interventiewaarde is gemeten en lood boven de tussenwaarde. Na uitgebreide heranalyses blijken de verontreinigen niet te worden bevestigd. Het grondwater bevat licht verhoogde gehalten aan arseen, chroom en xylenen. De oorzaak van de verontreiniging is dat er vermoedelijk licht verontreinigd ophoogmateriaal op de locatie is aangebracht. Ter plaatse van de Kometenstraat 204 is een bodemonderzoek uitgevoerd. Uit dit onderzoek blijkt dat er geen verhoogde gehalten zijn aangetoond. 2.9 Controle ligging onderzoekslocatie gevoelig gebied Op basis van de Indicatieve Kaart Archeologische Waarden is de onderzoekslocatie gelegen in een gebied met een lage archeologische trefkans. De onderzoekslocatie is niet gelegen binnen een zone van de Ecologische Hoofd Structuur (EHS) of in een grondwaterbeschermingsgebied.

10 2.10 Regionale bodemopbouw De regionale bodemopbouw is weergegeven in onderstaande tabel. De gegevens uit deze tabel zijn ontleend van het bodemonderzoek uit 1998 [4]. Tabel 2.2: Geohydrologisch profiel e bodemopbouw Globale diepte Samenstelling Geohydrologische eenheid Formatie (m -mv) 1,5-20 Veen, klei, zand Slecht doorlatende deklaag Westland Fijn, matig fijn, grof zand Eerste watervoerende pakket Eem/Twente Zandige klei Eerste scheidende laag Drente Grove zanden Tweede en derde watervoernde pakket Urk/ Enschede Harderwijk De onderzoekslocatie ligt ten westen van de Purmerringvaart, in het oude veengebied, waar de polderpeilen gehandhaafd worden op circa NAP -1,7 m. De grondwaterstand ligt globaal tussen 0,3 en 0,6 m -mv. De stijhoogte in het eerste watervoerend pakket bedraagt circa NAP -3,5 m. De stromingsrichting is globaal noordwestelijk gericht naar de Beemsterpolder. De stromingsrichting kan plaatselijk afwijken door de aanwezigheid van (gedempte) sloten, rioleringen en dergelijke in de directe omgeving.

11 3 Conclusies en aanbevelingen 3.1 Conclusies Op basis van onderhavig vooronderzoek wordt geconcludeerd dat de risico s met betrekking tot bodem relatief beperkt zijn. Op basis van de bodemkwaliteitskaart en voorgaande bodemonderzoeken kunnen licht verhoogde concentraties zware metalen en PAK worden verwacht ter plaatse van de wijk Wheermolen en dus ook het plangebied. Dergelijke diffuse verontreinigingen kunnen worden onderzocht conform de strategie onverdacht uit de NEN Er zijn wel verdachte (deel)locaties aangemerkt. Op basis van historisch kaartmateriaal blijken er diverse gedempte sloten binnen de onderzoekslocatie te liggen. De sloten kunnen gedempt zijn met verontreinigde grond, puin en/of asbestverdachte materialen. Gedempte sloten kunnen best aangetroffen worden door het plaatsen van raaien met boringen en peilbuizen. In het verleden hebben er ondergrondse tanks binnen het gebied gelegen. Aangezien deze gesaneerd en verwijderd zijn worden deze niet meer als verdacht aangemerkt. Op basis van de verzamelde gegevens wordt het plangebied Wherepark over het algemeen aangeduid als een onverdachte onderzoekslocatie met uitzondering van de gedempte sloten. 3.2 Aanbevelingen Vooralsnog is de bodemkwaliteit over de gehele onderzoekslocatie niet vastgesteld. Om in verband met de voorgenomen sloop/nieuwbouw inzicht te verkrijgen in de te verwachten bodemkwaliteit adviseren wij een verkennend bodemonderzoek uit te voeren conform NEN 5740, met onderzoekshypothese onverdacht. In verband met de gedempte sloten wordt geadviseerd extra boringen in raaien te verrichten om de sloten aan te treffen zodat de kwaliteit van het dempingsmateriaal kan worden vastgelegd. Indien er puin of asbestverdacht materiaal wordt aangetroffen zal het noodzakelijk zijn een verkennend asbestonderzoek te verrichten.

12 4 Verklarende woordenlijst Verwijzing wetgeving en protocollen [1] NEN 5725 Bodem - Landbodem - Strategie voor het uitvoeren van vooronderzoek bij verkennend en nader onderzoek. Verwijzing overige informatiebronnen [2] Bodemarchief gemeente Purmerend, geraadpleegd op maandag 12 oktober 2012 en 22 mei [3] Bodemkwaliteitskaart gemeente Purmerend, geraadpleegd op maandag 22 oktober 2012 en 22 mei [4] Bodemonderzoek 8 deelgebieden te Purmerend, door Ingenieursbureau Oranjewoud, met documentnr , d.d. 26 februari 1998; [5] Evaluatierapport Bodemsanering Planetenstraat te Purmerend, Landview BV, projectnummer , Hoorn, d.d. september 2007; [6] Saneringsplan Planetenstraat te Purmerend, Landview BV, projectnummer , Hoorn, d.d. oktober 2006 Nader bodemonderzoek Planetenstraat te Purmerend, Landview BV, projectnummer , Hoorn, d.d. augustus 2006 Nader bodemonderzoek ter plaatse van de ondergrondse huisbrandolietank aan de Planetenstraat te Purmerend, HB Milieukundig en Cultuurtechnisch Adviesbureau BV, projectnummer 1534-M331, Schagen, d.d. maart 1997 [7] NVN 5740-Onderzoek, Polluxstraat 16 te Purmerend, Omegam, projectnummer , d.d. 28 augustus 1996.