VERPLEEGKUNDIGE AANDACHTSPUNTEN BIJ HET GEBRUIK VAN PSYCHOFARMACA
|
|
|
- Cecilia Marcella de Smedt
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VERPLEEGKUNDIGE AANDACHTSPUNTEN BIJ HET GEBRUIK VAN PSYCHOFARMACA
2 Het voorschrijven van geneesmiddelen is = een proces en niet louter een beslissing van de arts. Hierbij is een belangrijke taak weggelegd voor verpleegkundigen met betrekking tot het medicatiemanagement. De verpleegkundige is namelijk verantwoordelijk voor het klaarmaken, controleren en toedienen van geneesmiddelen. Daarnaast is het ook de taak van de verpleegkundige om waakzaam te zijn voor gecontra-indiceerde medicatie, om bijwerkingen te observeren en te rapporteren, patiënten bepaalde handelingen aan te leren, de effectiviteit van de behandeling te monitoren en om voortdurend de eigen kennis bij te schaven.
3 Kennen jullie de groepen binnen psychofarmaca? 3
4 Groepen benzodiazepines Anxiolytica (tranquillizers of sedativa) Slaapmiddelen (hypnotica) Antipsychotica (Neuroleptica) Antidepressiva Anti-epileptica (niet besproken) Pijnstillende middelen (analgetica) (niet besproken) 4
5 Benzodiazepinen Indicatie: een rustgevende en ontspannende werking. Soorten Benzodiazepinen bij slaapproblemen Kortwerkende benzodiazepinen Inslaper. Vb Zolpidem Werken na half uur Werkingstijd: 2 tot 6 uur langwerkende benzodiazepinen. Doorslaper vb l orm etazepam Werken na half uur Werkingstijd: 8 tot 12 uur aan. Benzodiazepinen bij angst of onrust werken kalmerend en vlakken emoties af. Vb xanax (alprazolam), valium (diazepam) Het is advies is om bij angst benzodiazepinen niet langer dan twee maanden te gebruiken en het afbouwen en stoppen met de medicatie in goed overleg met een arts te doen. 5
6 Wat zijn de bijwerkingen van benzo s? 6
7 Benzodiazepinen Bijwerkingen van benzodiazepinen meest voorkomend is sufheid en slaperigheid, verhoogd valrisico Risico op afhankelijkheid is hoog Plots stoppen kan fysieke en psychische ontwenning geven. 7
8 Benzodiazepinen Verpleegkundige Observatie en rapportage van de slaap sufheid overdag Voeding en vocht inname Bloeddruk hypotensie verwardheid uitscheiding : verhoogde kans op obstipatie 8
9 Antipsychotica Indicatie: psychotische verschijnselen (waaronder wanen, hallucinaties, stemmen) laten verdwijnen of verminderen, waardoor patiënt weer beter contact kan krijgen met zijn/haar omgeving. kan tevens angst, opwinding en spanning verminderen, die bij een psychose kan ontstaan. Ook worden deze middelen toegepast om eventuele nieuwe psychosen te voorkomen. Wat is een Psychose? Een psychose is een toestand waarin iemand het contact met de werkelijkheid verliest 9
10 Antipsychotica Soorten: Klassieke antipsychotica laag gedoseerd vb dipiperon (pipamperon), vb haldol (haloperidol), Etumine (clotiapine) Atypische antipsychotica vb zyprexa (olanzapine), risperdal (risperdone), seroquel (Quetiapine), Abilify (aripiprazole) 10
11 Hebben Antipsychotica veel bijwerkingen? 11
12 Antipsychotica Bijwerkingen: afvlakking Sufheid Slaapproblemen, verlaagde bloeddruk (orthostatisme) verhoogd valrisico Gewichtstoename Rusteloosheid in de benen (acathisie) Anticholinerge effecten Plotselinge spanning of verslapping van spieren Parkinson-achtige verschijnselen in de war zijn, hallucinaties en onrust Late bewegingsstoornissen (tardieve dyskinesie). Ontwenning bij snelle afbouw 12
13 Ken je de termen EPS en Metabool syndroom? 13
14 Antipsychotica Verpleegkundige : Observatie en rapportage van parameters: Bloeddruk opvolgen Uitscheidingspatroon Slaappatroon monitoring van gewicht, lengte, buikomtrek Metabool syndroom en antipsychotica vb zyprexa kan leiden tot het ontstaan van diabetes type 2, obesitas en verstoringen van de vetstofwisseling bij langdurige inname Regelmatige bloedname: De belangrijkste zijn: nuchtere glucose, LDL-, HDL- en totaal cholesterol en triglyceriden (vetten). Best voor starten van de medicatie en dan opvolgen. 14
15 Antipsychotica Verpleegkundige : Observatie en rapportage van gedrag EPS (extra piramidaal syndroom) : Het betreft een bewegingsstoornis als gevolg van een verstoorde aansturing van de skeletspieren. onnatuurlijk aandoende bewegingen zoals spiertrekkingen in het gezicht (rollende ogen, spiertrekkingen van de tong); krampachtige strekking van het lichaam; spierstijfheid moeizaam op gang komen na stilstaan of stilzitten juist niet in staat zijn om langdurig stil te staan of te zitten; trillende vingers en handen; maskerachtige uitdrukking van het gezicht. Parkinson-achtige verschijnselen Speekselvloed of droge mond in de war zijn, hallucinaties en onrust Gestoorde concentratie 15
16 Wanneer zie je of anti depressiva werken 16
17 Antidepressiva Indicatie: worden gebruikt om de symptomen van een depressie te verminderen/weg te nemen. Best combineren met ondersteunende psychotherapie. soms ingezet bij diverse angststoornissen. werken niet meteen na inname. Kan tot enkele weken duren voordat er een positief effect te zien is. verbetering eet en slaappatroon kan je snel zien. De bijwerkingen kunnen echter al heel snel voorkomen. Soorten: Klassieke antidepressiva Moderne antidepressiva 17
18 Antidepressiva Bijwerking: orthostatische hypotensie hartritmestoornissen tricyclische antidepressiva kunnen acute dystonieën veroorzaken SSRI s (selectieve serotonine-heropnameremmers): vaak gastrointestinale last bij opstart, kunnen ook extrapiramidale (EPS) bijwerkingen geven. Vb Cipramil (citalopram), Sipralexa (escitalopram), seroxat (Paroxetine), Serlain (Sertraline) SNRI s (selectieve serotonine-en-noradrenaline-heropnameremmers ) : Efexor-Exel (venlafaxine) en Cymbalta (Duloxetine) Anticholinerge effecten: meer uitgesproken voor de tricyclische antidepressiva (TCA): vb. Redomex (amitryptilline) 18
19 Antidepressiva Verpleegkundige Observeren van gedrag en stemming: opletten voor hypomanie, over stimuleren bij suïcidale patiënt. Plots psychose of hallucinaties Slaap en eetpatroon (misselijkheid?) Bloeddruk opvolgen hypotensie Observeren EPS bij SSRI s Uitscheiding opvolgen: sommige AD kunnen urineretentie en obstipatie geven vb. typisch voor Redomex (amitryptiline) Bloedname vb bij lithium preparaten 19
20 Algemeen Wees voorzichtig en alert bij het gebruik van psychofarmaca Redeneer klinisch vb bekijk samen met de arts of de dosis aangepast moet worden, of het toedieningsuur verschoven kan worden, doe dit aan de hand van dag observaties. Vb wanneer begint de onrust? Starten met lage dosis Probeer monotherapie, geef het product de tijd om te werken. Bouw verantwoord af, stop niet plots Vergeet niet dat gebruik van antipsychotica vaak gelijk is aan chemische fixatie Zoek naar alternatieven 20
21 Nog vragen? 21
Antipsychotica en monitoren van bijwerkingen
Antipsychotica en monitoren van bijwerkingen Symptomatische behandeling bij psychosen Effectiviteit: 70 a 90% Indicaties Schizofrenie Manie Depressie met psychot. kenm. Waanstoornis Psychose NAO Psycho-org.
Medicatiegebruik bij mensen met een verstandelijke beperking
Medicatiegebruik bij mensen met een verstandelijke beperking Congres Mind the Body 12 februari 2015 Barber Tinselboer, AVG s Heeren Loo locatie Apeldoorn Inhoud Casus Medicatie en de cliënt met een verstandelijke
Workshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker
Workshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker Inhoud workshop Inventarisatie vragen Waar of niet waar Medicatie en hun bijwerkingen Pijnbestrijding Antidepressiva Benzodiazepinen
Farmacotherapeutische en verpleegkundige strategieën in de psychiatrie. Marc De Vos Apotheker PC Sint-Jan-Baptist ZELZATE
Farmacotherapeutische en verpleegkundige strategieën in de psychiatrie Marc De Vos Apotheker PC Sint-Jan-Baptist ZELZATE Structuur 1. Psychofarmaca Antipsychotica Antidepressiva Benzodiazepines Kalmeer
Verpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt. Delaere Griet
Verpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt Delaere Griet Verpleegkundige aandachtspunten inhoud: 1. Medicatie 2. Mobiliteit 3. Voeding 4. Uitscheiding 5. Slaappatroon 6. Psychische en cognitieve
InFoP 2. Inhoud. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Behandeling van Psychose De rol van medicatie
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Patiënteninformatie. Behandeling van pijn met atypische pijnmedicatie
Patiënteninformatie Behandeling van pijn met atypische pijnmedicatie Inhoud Inleiding 3 Omschrijving en doel van de behandeling 3 Verloop van de behandeling 4 Referenties 6 Bijlage 6 Opbouwschema Lyrica
Een kwestie van maatwerk
Medicamenteuze interventies ter vermindering van agressief gedrag Een kwestie van maatwerk Dr Rob Heerdink Pharmacoepidemiology & Clinical Pharmacology Utrecht Institute for Pharmaceutical Sciences Universiteit
Verantwoord gebruik van psychofarmaca bij mensen met gedragsproblemen. Astrid de Wit, specialist ouderengeneeskunde 30 november 2017
Verantwoord gebruik van psychofarmaca bij mensen met gedragsproblemen Astrid de Wit, specialist ouderengeneeskunde 30 november 2017 Programma 3 Voorbeeld casus Vragen aan jullie Pillenpraat Hoe vaak gebruiken
Begeleiding van chronisch psychiatrische patiënten (EPA) in de 1e lijn. Het zijn net gewone mensen
Begeleiding van chronisch psychiatrische patiënten (EPA) in de 1e lijn Het zijn net gewone mensen Voorstellen Julia Machielsen (POH-GGZ/verpleegkundig specialist GGZ) Ingrid Houtman (Huisarts/Kaderarts
DE AANPAK VAN GEDRAGSSTOORNISSEN BIJ OUDEREN MET DEMENTIE IN EEN WZC
DE AANPAK VAN GEDRAGSSTOORNISSEN BIJ OUDEREN MET DEMENTIE IN EEN WZC Infomoment voor huisartsen en verplegend personeel van WZC Sint-Camillus in Wevelgem Dokters Fien Dendoncker en Jan Vanroose 25/09/2014
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Primperan 10, zetpillen 10 mg Primperan 20, zetpillen 20 mg metoclopramide
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Primperan 10, zetpillen 10 mg Primperan 20, zetpillen 20 mg metoclopramide Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel.
Seksuele stoornissen bij psychofarmaca. Informatiebrochure patiënten
Seksuele stoornissen bij psychofarmaca Informatiebrochure patiënten INHOUD Inleiding 1. Wat zijn psychofarmaca en hoe werken ze? 2. Seksuele bijwerkingen van psychofarmaca 2.1. Angstdempende middelen 2.2.
Seksuele stoornissen bij psychofarmaca. Informatiebrochure patiënten
Seksuele stoornissen bij psychofarmaca Informatiebrochure patiënten 1 INHOUD Inleiding 1. Wat zijn psychofarmaca en hoe werken ze? 2. Seksuele bijwerkingen van psychofarmaca 2.1. Angstdempende middelen
Psychotische aandoeningen
Psychotische aandoeningen Psychotische aandoeningen 1/4 1/6 Mensen met een psychose gebruiken antipsychotica om uit de psychose te komen en om een nieuwe psychose te voorkomen. Het is voor iemand met een
Bewegingsstoornissen bij jong volwassenen met schizofrenie. GROUP Symposium Ypsilon en Anoiksis 22 januari 2010 J. Koning, AIOS Symforagroep
Bewegingsstoornissen bij jong volwassenen met schizofrenie GROUP Symposium Ypsilon en Anoiksis 22 januari 2010 J. Koning, AIOS Symforagroep Hoofdboodschap Ondanks de introduc/e van nieuwere types an/psycho/ca
Informatiebrochure voor patiënten/verzorgers
JOUW HANDLEIDING VOOR ABILIFY (ARIPIPRAZOL) Informatiebrochure voor patiënten/verzorgers Datum van herziening: oktober 2013 2013-08/LuNL/1731 Inleiding Jouw dokter heeft bij jou de diagnose bipolaire I
Antipsychotica. Soms nodig, meestal niet. En waarom afbouwen zo belangrijk is...
Antipsychotica Soms nodig, meestal niet En waarom afbouwen zo belangrijk is... Inhoud Vooraf 3 Antipsychotica, wat doen ze? 4 Colofon Tekst Hedda van het Groenewoud Met medewerking van Bas Castelein, arts
MAPROTILINE HCl 25-50 - 75 PCH tabletten. MODULE I : ALGEMENE GEGEVENS Datum : 29 februari 2008 1.3.3 : Bijsluiter Bladzijde : 1
1.3.3 : Bijsluiter Bladzijde : 1 Pharmachemie B.V. Swensweg 5 Postbus 552 2003 RN Haarlem INFORMATIE VOOR DE PATIËNT SAMENSTELLING Per tablet: respectievelijk 25 mg, 50 mg en 75 mg maprotilinehydrochloride.
Swingt het gebruik van psychofarmaca bij kinderen de pan uit? Hans Hellemans Universitair Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie Antwerpen
Swingt het gebruik van psychofarmaca bij kinderen de pan uit? Hans Hellemans Universitair Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie Antwerpen Psychofarmaca werken in op het centraal zenuwstelsel: verbindingen
VZA Psychiatrie Workshop DVZA Apr Siska Desplenter
VZA Psychiatrie Workshop DVZA 05.02.2019 Apr Siska Desplenter Casus 26/08/2016 Casus Man, 30 jaar, 73 kg DSM: schizofrenie, paranoïde type Wisselend cannabis gebruik Expliciete vraag patiënt switch Xeplion
Formularium psychofarmaca ouderenpsychiatrie
Formularium psychofarmaca ouderenpsychiatrie Maart 2003 Inhoud Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Inleiding, verantwoording, toelichting Hoofdstuk 2: Medicatie bij depressie Hoofdstuk 3: Medicatie bij bipolaire
Psychofarmacologie bij kinderen en jongeren voor niet-kinder- & jeugdpsychiaters: Is dit wel een goed idee? Dr. Daniel Neves Ramos ZNA UKJA
Psychofarmacologie bij kinderen en jongeren voor niet-kinder- & jeugdpsychiaters: Is dit wel een goed idee? Dr. Daniel Neves Ramos ZNA UKJA Casus 4 Op de wachtpost komt een oproep binnen van wanhopige
Psychiatrie rond zwangerschap. Corné van Lieshout, psychiater
Psychiatrie rond zwangerschap Corné van Lieshout, psychiater Casus 1 Mw. Pietersen 32 jaar Na 1 e partus (25 e ) depressief, na 2 mnd spontaan over Na 2 e partus (28 e ) weer depressief. HA gaf 50mg sertraline
Regelmatig Afvlakking van het gevoelsleven: verlies van initiatief en activiteit, gevoel opgesloten te zitten, gevoel van leegte.
Aripiprazol-capsules 1 mg Werking en toepassingen Wat doet dit medicijn en waarbij wordt het gebruikt? De werkzame stof in aripiprazol-capsules is aripiprazol. Dit geneesmiddel wordt gebruikt bij psychosen,
Antidepressiva. Voorlichting voor cliënt en hulpverlener Jan van Ingen Schenau Psychopraxis jaargang 10, nummer 3 (juni 2008) p.
Voorlichting Antidepressiva Voorlichting voor cliënt en hulpverlener Jan van Ingen Schenau Psychopraxis jaargang 10, nummer 3 (juni 2008) p. 120-125 Inhoud Neurotransmitters Soorten antidepressiva Wanneer
INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ABILIFY. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
BIJSLUITER. PIPAMPERON 10 mg en 20 mg tablet
BIJSLUITER PIPAMPERON 10 mg en 20 mg tablet Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft
Delier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM
Delier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM 1. Definitie en voorkomen 2. Pathofysiologie 3. Oorzaken 4. Diagnose 5. Behandeling Definitie en voorkomen: 1.
Richtlijn Antipsychotica. Richtlijnenmiddag 2017
Richtlijn Antipsychotica Richtlijnenmiddag 2017 Voor wie Daarvoor is de indeling volgens de DSM 5: 297.1 Waanstoornis 298.8 Kortdurende psychotische stoornis 295.40 Schizofreniforme stoornis 295.90 Schizofrenie
BIJSLUITER. CLOZAPINE 6,25 mg tabletten
BIJSLUITER CLOZAPINE 6,25 mg tabletten Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u
Bijsluiter. Naam product. Lormetazepam Mylan 1 mg en 2 mg, tabletten. Samenstelling
1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 Bijsluiter Naam product Lormetazepam Mylan 1 mg en 2 mg, tabletten. Samenstelling De werkzame stof in de tabletten is lormetazepam. De tabletten bevatten respectievelijk
BIJLAGE III AMENDEMENTEN VAN RELEVANTE RUBRIEKEN VAN DE SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN BIJSLUITERS
BIJLAGE III AMENDEMENTEN VAN RELEVANTE RUBRIEKEN VAN DE SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN EN BIJSLUITERS NB: De amendementen van de samenvatting van de productkenmerken en bijsluiters moeten hierna
Copyright 2016 M. de Ruijter & L..Tammenga. Bijwerkingen in de GGZ
Copyright 2016 M. de Ruijter & L..Tammenga Bijwerkingen in de GGZ Ideaal middel farmacologisch eenvoudig werkingsmechanisme = therapeutische indicatie weinig tot geen andere farmacologische effecten Realiteit
Palliatieve Zorg bij Parkinson. Paul Smit Spec. Ouderengeneeskunde Kaderarts Palliatieve Zorg Hospice-arts Zorggroep Apeldoorn
Palliatieve Zorg bij Parkinson Paul Smit Spec. Ouderengeneeskunde Kaderarts Palliatieve Zorg Hospice-arts Zorggroep Apeldoorn ZvP sinds 20 jaar Hr. A. 82 jr. Eindstadium (Hoehn & Yahr 5) Rolstoel, passief
Bijsluiter: informatie voor de patiënt. Lendormin, 0,250 mg, tabletten. brotizolam
Bijsluiter: informatie voor de patiënt Lendormin, 0,250 mg, tabletten brotizolam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. -
Inleiding psychofarmaca. Anton J.M. Loonen Farmacotherapie bij psychiatrische patiënten
Inleiding psychofarmaca Anton J.M. Loonen Farmacotherapie bij psychiatrische patiënten De eerste moderne psychofarmaca 1875: cocaïne (Freud) 1931: Rauwolfia serpentina (Sen & Bose) 1935: amfetamine (Prinzmetal
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Primperan tabletten, tabletten 10 mg Primperan drank, drank 5 mg/5 ml metoclopramidehydrochloride
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Primperan tabletten, tabletten 10 mg Primperan drank, drank 5 mg/5 ml metoclopramidehydrochloride Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met
Nummer: D04-6 Datum: Oktober 2013 Versie: 1.0
Midazolam rectiole Werking en toepassingen Wat doet dit medicijn en waarbij wordt het gebruikt? De werkzame stof in midazolam rectiole is midazolam. Midazolam vermindert angst en spanning en werkt rustgevend.
INHOUD VAN DEZE BIJSLUITER
PATIËNTENBIJSLUITER Lees deze bijsluiter aandachtig voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel - Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om deze nogmaals door te lezen - Heeft u nog vragen,
Detectie, monitoring, preventie, behandeling bijwerkingen psychofarmaca. Copyright 2015 M. de Ruijter & L..Tammenga
Detectie, monitoring, preventie, behandeling bijwerkingen psychofarmaca Copyright 2015 M. de Ruijter & L..Tammenga Speerpunten polikliniek bijwerkingen Kwaliteit van leven Medicatietrouw Preventie en behandeling
Psychofarmaca bij d e de ouderen Waarom slikken zij? A D. D Hooghe Hooghe
Psychofarmaca bij de ouderen Waarom slikken zij? A. D Hooghe Psychofarmaca Benzodiazepines en aanverwanten Antidepressiva Antipsychotica Antipsychotica Assessment of antipsychotic prescribing in Belgian
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Temazepam Aurobindo 10 en 20 mg, capsules. Temazepam Aurobindo 20 mg, capsules temazepam
1.3.1 Bijsluiter Rev.nr. 1502 Pag. 1 van 5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Temazepam Aurobindo 10 mg, capsules Temazepam Aurobindo 20 mg, capsules temazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat
Aripiprazol 0,5 7,5 mg tablet
Wat zit er in dit medicijn? Aripiprazol 0,5 7,5 mg tablet bevatten resp. 0,5mg, 1mg, 2mg, 2,5mg, 3mg, 5mg of 7,5 mg aripiprazol als werkzaam bestanddeel. Verder bevat de tabletten lactose, povidon en magnesiumstearaat.
in gesprek over: Medicijnen tegen psychose
in gesprek over: Medicijnen tegen psychose Colofon Auteur: M. van Verschuer Redactie: W. Smith-van Rietschoten (eindredacteur) E.A.M. Knoppert-van der Klein E. van Meekeren C.R. van Meer E. Olivier M.
, v26; FK Achtergrondinformatie Bipolaire Stoornis
2015041635, v26; FK Achtergrondinformatie Bipolaire Stoornis 5 Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Graag reactie voor 30 november 2017 van de registratiehouders die
1. Angst. 1.1 Observatie. 1.2 Oorzaak
1. Angst 1.1 Observatie Emotionele reacties : huilen, Spanning van de spieren Verstarring v.d. aangezichtsspieren R u s t e l o o s h e i d S l a p e l o o s h e i d V e r s t r o o i d h e i d Angst voor
Voedingsmanagement in de Psychiatrie
Voedingsmanagement in de Psychiatrie Anneke van Hellemond, diëtist Anneke Wijtsma, diëtist 1 Inhoud presentatie Voedingsproblemen Overgewicht Metabool syndroom Verwijzen naar gespecialiseerd diëtist Behandelwijze
BIJSLUITER. HALOPERIDOL 0,5 mg tablet
BIJSLUITER HALOPERIDOL 0,5 mg tablet Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Oxazepam Mylan 10 mg, tabletten Oxazepam Mylan 50 mg, tabletten. oxazepam
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Oxazepam Mylan 10 mg, tabletten Oxazepam Mylan 50 mg, tabletten oxazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke
Informatieavond Bipolaire stoornis. Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater
Informatieavond Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater Bipolaire Stoornis Bipolaire Stoornis = Manisch Depressieve Stoornis (MDS) Algemeen Ziekteverschijnselen Beloop
ARIPIPRAZOLE TEVA JOUW HANDLEIDING INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS. (door de arts af te geven aan elke patiënt/verzorger)
De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ARIPIPRAZOLE TEVA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan
ANTIDEPRESSIVA PATIËNTENINFORMATIE ALGEMENE INFORMATIE OVER GEBRUIK EFFECTEN EN BIJWERKINGEN VAN ANTIDEPRESSIVA
ANTIDEPRESSIVA PATIËNTENINFORMATIE ALGEMENE INFORMATIE OVER GEBRUIK EFFECTEN EN BIJWERKINGEN VAN ANTIDEPRESSIVA 1. Wat zijn antidepressiva? Antidepressiva zijn medicijnen die veel gebruikt worden om depressies
Package Leaflet / 1 van 7
1.3.1.3 Package Leaflet 1.3.1.3 / 1 van 7 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER oxazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke informatie
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Dipiperon tabletten 40 mg tabletten pipamperon
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Dipiperon tabletten 40 mg tabletten pipamperon Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Sulpiride EG 200 mg tabletten. Sulpiride
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Sulpiride EG 200 mg tabletten Sulpiride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar
PATIËNTEN INFORMATIE. Plotse verwardheid Delier
PATIËNTEN INFORMATIE Plotse verwardheid Delier Wat is delier? Plotse verwardheid wordt ook wel een delier genoemd. Deze verwardheid kan op enkele minuten tot dagen ontstaan (of een bestaande toestand ineens
Stoppen met antipsychotica?
Utrechtse Wetenschapswinkels, voor maatschappijgericht onderzoek Stoppen met antipsychotica? Wetenschapswinkel Geneesmiddelen Faculteit Farmaceutische Wetenschappen, Utrecht Wetenschapswinkel Geneesmiddelen
Temazepam Apotex 10 / 20 mg, tabletten RVG / 14355
Bijsluiter: informatie voor de patiënt Temazepam Apotex 10 mg, tabletten Temazepam Apotex 20 mg, tabletten Temazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat
Clorazepinezuur is geregistreerd voor symptomatische behandeling van angst.(3)
Clorazepinezuur N05BA05, juni 2018 Indicatie Angst. Standpunt Ephor Clorazepinezuur wordt door Ephor niet als middel geadviseerd voor de behandeling van pathologische angst of spanning vanwege de lange
Normison 10 en Normison 20 worden geleverd in verpakkingen van 30 capsules in doordrukstrips.
PATIËNTENBIJSLUITER -1- Wij adviseren u deze bijsluiter zorgvuldig te lezen voordat u begint met het gebruik van Normison. Mocht u daarna nog vragen hebben, kunt u altijd uw arts of apotheker raadplegen.
drugs abc antidepressiva
drugs abc antidepressiva Antidepressiva zijn psychoactieve geneesmiddelen, die een stimulerende werking hebben ter hoogte van het centrale zenuwstelsel. Ze worden voor zeer verschillende aandoeningen voorgeschreven
Voorbij het protocol..
Voorbij het protocol.. Behandelen van een depressie die niet opknapt. Hans Warning, verpleegkundig specialist GGZ 2 Eigenlijk eerst Psycho educatie Bibliotherapie Hardlopen / activeren Probleem Oplossende
Medische Professionals
ABILIFY (aripiprazol) Medische Professionals Brochure met veelgestelde vragen ABILIFY (aripiprazol) is geïndiceerd voor de behandeling gedurende maximaal 12 weken van matige tot ernstige manische episodes
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. Normison 10 Normison 20. temazepam
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Normison 10 Normison 20 temazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar
NEUROPSYCHIATRISCHE SYMPTOMEN BIJ M.PARKINSON
NEUROPSYCHIATRISCHE SYMPTOMEN BIJ M.PARKINSON - SLAAPSTOORNISSEN - STEMMINGSSTOORNISSEN - PSYCHOTISCHE SYMPTOMEN / DELIER - MCI / PDD W.Garenfeld 24092014 SLAAPSTOORNISSEN BIJ M.PARKINSON PREVALENTIE:
Medicatie bij dementie. Dr. L.K. Pul Huisarts Mw. L.A. Klarenbeek MSc Verpleegkundig specialist
Medicatie bij dementie Dr. L.K. Pul Huisarts Mw. L.A. Klarenbeek MSc Verpleegkundig specialist Inhoud Terug naar de basis De hersenen en de ziekte van Alzheimer Het geheugen Het autonoom zenuwstelsel De
GenR X B.V. Page 1/6 Lorazepam GenR X 1/2,5 mg 1313-V Package Leaflet december 2007
GenR X B.V. Page 1/6 Lorazepam GenR X 1/2,5 mg Lees deze bijsluiter zorgvuldig door vóórdat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om deze nogmaals door
Package Leaflet / 1 van 7
1.3.1.3 Package Leaflet 1.3.1.3 / 1 van 7 Bijsluiter: informatie voor de gebruiker CF 1 mg, tabletten lorazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken, want er staat belangrijke
Cluster A Cluster B Cluster C Excentriek(zonderling) Paranoïde
PAK Psychisch functioneren en cognitie 1. Bipolaire stoornissen [Bron: Leerboek Psychiatrie. Hengeveld MW, van Balkom AJLM. 3e geheel herziene druk, de Tijdstroom 2016 - Hfdst 9 Bipolaire-stemmingsstoornissen
De 3D,s POH 02-04-2014
De 3D,s POH 02-04-2014 Doelstelling Onderscheid delier, dementie en depressie Vroegtijdig herkennen/signaleren van een delier. Behandeling delier Delier Dementie Depressie Casus Een 70-jarige vrouw wordt
Emesafene, tabletten
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Emesafene, tabletten Meclozine dihcl & Pyridoxine HCl Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruikenwant er staat belangrijke informatie in
Stemmen horen en medicatie
Stemmen horen en medicatie De opvattingen over het gebruik van medicatie bij stemmen horen lopen heel erg uiteen. Sommige stemmenhoorders ervaren baat bij psychofarmaca - zij vertellen dat ze de stemmen
Dipiperon 40 mg, tabletten pipamperon
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Dipiperon 40 mg, tabletten pipamperon Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar
Farmacotherapie bij ouderen
Farmacotherapie bij ouderen 1. Inleiding 2. SVCAMMPELLL 3. Bijwerkingen van farmacotherapie 4. Pauze (+ vragen inleveren) 5. Casus bespreken, presenteren en vragen beantwoorden 6. Take home message somatisch
Samenstelling: serum: baclofen 2443 µg/l, diazepam 1634 µg/l, desmethyldiazepam 1460 µg/l, oxazepam 79 µg/l, temazepam 158 µg/l.
TOXICOLOGIE Ronde 2017.1 Patiënt bekend met alcoholproblematiek en momenteel onder behandeling van verslavingszorg. Recent op de centrale spoedopvang geweest in verband met een eerste gegeneraliseerd tonischclonisch
Temazepam 10 PCH, 10 mg, tabletten Temazepam 20 PCH, 20 mg, tabletten temazepam
1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Temazepam 10 PCH, 10 mg, Temazepam 20 PCH, 20 mg, temazepam Lees deze informatie goed door, ook als u dit middel al eerder heeft
LENDORMIN BIJSLUITER LENDORMIN 0,250 MG TABLETTEN
LENDORMIN BIJSLUITER LENDORMIN 0,250 MG TABLETTEN Lees de hele bijsluiter aandachtig door alvorens dit geneesmiddel in te nemen. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem nog een keer nodig. - Raadpleeg
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Temazepam Aurobindo 10 en 20 mg, capsules. Temazepam Aurobindo 20 mg, capsules temazepam
1.3.1 Bijsluiter Rev.nr. 1806 Pag. 1 van 5 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Temazepam Aurobindo 10 mg, capsules Temazepam Aurobindo 20 mg, capsules temazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat
Delirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0
Delirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0 De informatie over deze CAP-code wordt opgesplitst in twee delen: (I) Betekenis: De betekenis van code 0 bij de Delirium-CAP. (II) Richtlijnen: De stappen
Leeftijd niet nader. gespecificeerd [3] 6-17 jaar [4] gespecificeerd [6]
![Leeftijd niet nader. gespecificeerd [3] 6-17 jaar [4] gespecificeerd [6]](/thumbs/24/3013463.jpg "Leeftijd niet nader. gespecificeerd [3] 6-17 jaar [4] gespecificeerd [6]")
Antidepressiva Citalopram (Cipramil ) ASS [1,2] Clomipramine (Anafranil ) [!] OCS [1,2,4] Matige tot ernstige depressieve perioden [5] Fluoxetine (Prozac ) [!] Angststoornissen [1,2,6], 8 jaar en [5] Indeling
Parkinsonismen Vereniging. Parkinson en Psychose
Parkinsonismen Vereniging Parkinson en Psychose Inhoudsopgave Inleiding 4 Psychose 4 Oorzaak 5 Door de ziekte van Parkinson 5 Door het gebruik van anti-parkinsonmedicatie 5 Door een lichamelijke aandoening
Parkinson en Psychoses
Parkinson en Psychoses Inleiding Mensen met de ziekte van Parkinson kunnen last krijgen van ongewone belevingen die niet overeenkomen met de werkelijkheid. Dit zijn psychotische belevingen die de vorm
Temazepam Teva 10 mg, capsules Temazepam Teva 20 mg, capsules temazepam
1.3.3 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Temazepam Teva 10 mg, Temazepam Teva 20 mg, temazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker. TRANXÈNE 5, capsules 5 mg en TRANXÈNE 10, capsules 10 mg. dikaliumclorazepaat
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker TRANXÈNE 5, capsules 5 mg en TRANXÈNE 10, capsules 10 mg dikaliumclorazepaat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat
RVG 23268/ Version 2012_12 Page 1 of 5. Bijsluiter: informatie voor de gebruiker
Version 2012_12 Page 1 of 5 Bijsluiter: informatie voor de gebruiker ALPRAZOLAM APOTEX 0,25 mg, tabletten ALPRAZOLAM APOTEX 0,5 mg, tabletten alprazolam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel
PSYCHOFARMACA. Gert- Jan Hendriks, psychiater Directeur Centrum voor Angststoornissen Overwaal Hoofd Zorgprogramma Angststoornissen Pro Persona
Shared decisison making en Empowerment Gert- Jan Hendriks, psychiater Directeur Centrum voor Angststoornissen Overwaal Hoofd Zorgprogramma Angststoornissen Pro Persona PSYCHOFARMACA Shared decision making
Postdatum. Geachte Dokter,
De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Quetiapine Krka 50 mg / 200 mg / 300 mg/400 mg tabletten met verlengde afgifte.
Perspectief vanuit de arts. Marielle Emmelot Klinisch geriater UMC Utrecht
Perspectief vanuit de arts Marielle Emmelot Klinisch geriater UMC Utrecht De 4 stappen in valpreventie 1. Valrisicoschatting 2. Multifactoriële valrisicobeoordeling 3. Behandelplan (verlaging valrisico)
Angst en paniek Etiologie Niet-medicamenteuze therapie
Angst en paniek De prevalentie van angst neemt toe met de ernst van de ziekte. De combinatie van depressie en angst komt vaker voor dan angst alleen. Een pure angststoornis wordt gezien bij 28 procent
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. Seresta 10 mg, tablettenseresta Forte 50 mg, tabletten oxazepam
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT Seresta 10 mg, tablettenseresta Forte 50 mg, tabletten oxazepam Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie
in gesprek over: Medicijnen tegen angststoornissen
in gesprek over: Medicijnen tegen angststoornissen Colofon Auteurs: A.J.L.M. van Balkom I.M. van Vliet Redactie: W. Smith-van Rietschoten (eindredacteur) J.L.M. van der Beek E.A.M. Knoppert-van der Klein
Benzodiazepine-agonisten/benzodiazepinen
Benzodiazepine-agonisten/benzodiazepinen - Zijn agonisten op de benzodiazapinereceptor - Verschillen alleen in farmacokinetische eigenschappen en niet in farmacodynamische eigenschappen - Anxiolytische,
Eldepryl Part IB2: Patiëntenbijsluiter
tabletten page 1 of 6 Uw arts heeft u Eldepryl tabletten voorgeschreven. Dit is een middel dat gebruikt wordt bij de ziekte van Parkinson. In deze bijsluitertekst vindt u informatie over het gebruik van
Dit geneesmiddel wordt in de handel gebracht door:
Het is belangrijk dat u eerst deze gebruiksaanwijzing leest, ook als u Semap al vaker heeft gebruikt. Er kan nieuwe belangrijke informatie in staan. Uw arts of apotheker kan u uitleg geven als iets niet
Psychofarmaca: het kiezen van juiste middel
Home no. 3 Juni 2017 Eerdere edities Verenso.nl Psychofarmaca: het kiezen van juiste middel Werkingsmechanismen en digitale keuzehulpen Jochem Gregoor jochemgregoor@gmail.com Antipsychotica en antidepressiva
Verpleegkundige Monitoring bij Gebruik van Antipsychotica (VMGA)
Verpleegkundige Monitoring bij Gebruik van Antipsychotica (VMGA) Digna van der Kellen, Verpleegkundig Specialist GGZ Amersfoort, 16-6-2011 1 PROGRAMMA Aanleiding onderzoek Fases onderzoek Het instrument
Temazepam Teva 10 mg, capsules Temazepam Teva 20 mg, capsules
1.3.3 : Bijsluiter Bladzijde : 1 Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om deze nogmaals door te lezen. Heeft
Avessaron bevat ondansetron en behoort tot de groep der anti-emetica (geneesmiddelen tegen misselijkheid en braken).
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Avessaron 4 mg oplossing voor injectie Avessaron 8 mg oplossing voor injectie Ondansetron Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken