Belangrijke normen in het kader van de beginselen van zorgvuldigheid, transparantie en integriteit

Transcriptie

1 Toezichtkamer 6 juli 2012 Belangrijke normen in het kader van de beginselen van zorgvuldigheid, transparantie en integriteit Toelichting In de Leidraad afbouw of opheffing product- en bedrijfschappen is aangegeven dat een schap ook ten tijde van afbouw en opheffing in overeenstemming met de geldende wet- en regelgeving dient te handelen. Voorts is daarbij aangegeven dat het in het kader van afbouw of opheffing van belang is dat het schap bijzondere aandacht besteedt aan de naleving van de in wet en regelgeving opgenomen beginselen van zorgvuldigheid, transparantie en integritei In deze notitie worden ter indicatie de normen die de SER in relatie tot de beginselen van zorgvuldigheid, transparantie en integriteit belangrijk vindt, bij wijze van dienstverlening weergegeven. Zorgvuldigheid en transparantie zijn overigens brede begrippen en liggen vaak in elkaars verlengde of worden beide in één norm geadresseerd. Daarnaast borgt een aantal van de genoemde normen naast transparantie of zorgvuldigheid nog andere belangen zoals het verschaffen van financieel inzicht of integriteit, zie daarvoor de kolom toepas (zorgvuldigheid=z, transparantie=t, integriteit=i en financieel inzicht=fi). Normen zorgvuldigheid Basis Inhoud Toepas Wbo ar 71 De bedrijfslichamen hebben tot taak een het algemeen belang dienende bedrijfsuitoefening door de ondernemingen, waarvoor zij zijn ingesteld, te bevorderen, alsmede het gemeenschappelijk belang van die ondernemingen en van de daarbij betrokken personen te behartigen. Wbo ar 92a, eerste lid Principe II Met het oog op het waarborgen van een goed bestuur draagt een bedrijfslichaam zorg voor een zodanige organisatie en werkwijze, dat voldoende aandacht is geschonken aan democratische besluitvorming, transparante onderbouwing van vergoedingen en heffingen, integer handelen, publieke en transparante verantwoording, toegankelijke klachtenbehandeling en adequaat toezich Het bestuur is gericht op het uitvoeren van de in de wet omschreven taak van een bedrijfslichaam. Bestuurders richten zich bij de uitvoering van hun werkzaamheden op het algemeen belang en op het gemeenschappelijk belang van de bedrijfsgenoten. z, t, Principe XIV Principe XV Uitwerking 1: Het bestuur weegt daarbij de in aanmerking komende belangen af. Het bestuur legt hierover verantwoording af. Het bestuur is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante wet- en regelgeving, het beheersen van de risico s verbonden aan de activiteiten van het bedrijfslichaam en het financieel beleid van het bedrijfslichaam. Bij het besluit tot het verrichten van een nieuwe activiteit of tot aanpassing van een bestaande activiteit, moet het bestuur beargumenteren waarom er ten aanzien van (aanpassing van) die activiteit gekozen is voor publieke uitvoering. Uitwerking: De argumentatie dient in de voorgeschreven schriftelijke toelichting, in het eerstvolgende jaarverslag en op de website van het bedrijfslichaam opgenomen te worden. Bij elk besluit van het bestuur dat leidt of kan leiden tot het optreden van administratieve lasten, dient het bestuur aan te geven hoe groot deze zijn en waarom zij noodzakelijk zijn. Uitwerking 2: De omvang en noodzakelijkheid van de administratieve lasten worden in de voorgeschreven schriftelijke toelichting verantwoord. Voorts worden in het jaarplan de voornemens ten aanzien van administratieve lasten en in het jaarverslag de resultaatverantwoording ten aanzien van administratieve lasten opgenomen. Ook op de website van het bedrijfslichaam wordt ingegaan op omvang en noodzakelijkheid van de administratieve lasten. z, z, 1

2 Basis Inhoud Toepas Principe XVIII Om het verband tussen de financiering van activiteiten van een bedrijfslichaam enerzijds en het nut dat een (sub)sector daaraan kan ontlenen anderzijds zo groot mogelijk te doen zijn, legt het bestuur voor de financiering van de activiteiten van het bedrijfslichaam bij voorkeur bestemmingsheffingen op. z, Principe XIX Principe XXI Principe XXII Principe XXIII Uitwerking: Als een algemene heffing wordt opgelegd, wordt in de toelichting bij de desbetreffende verordening verantwoord waarom toch voor die vorm van financiering is gekozen. Het bestuur voorkomt dat ondernemingen meerdere heffingen van verschillende bedrijfslichamen krijgen opgelegd. Indien een dergelijke samenloop door omstandigheden niet kan worden voorkomen, zal het bestuur zich inspannen zo spoedig mogelijk een oplossing te vinden. Uitwerking: Voorzieningen waarmee de kans op samenloop van heffingen kan worden weggenomen of beperkt, zijn met name: - het maken van anticumulatieafspraken tussen bedrijfslichamen; - het opstellen en verzenden van één gezamenlijke heffingsnota van verschillende bedrijfslichamen. Het bestuur handelt voor het gunnen van externe opdrachten volgens standaardaanbestedingsprocedures, gerelateerd aan drempelbedragen, en communiceert hierover op actieve wijze. Uitwerking: Het actief communiceren over de standaardaanbestedingsprocedures, inclusief drempelbedragen, ten aanzien van lopende en komende aanbestedingen kan plaatsvinden via de website van het bedrijfslichaam of qua resultaat op vergelijkbare andere wijze. Het bestuur draagt er zorg voor dat mondeling of schriftelijk ingediende klachten behoorlijk en zorgvuldig worden behandeld. Het bedrijfslichaam maakt daartoe gebruik van een klachtenprotocol. Het bestuur draagt zorg voor een evenwichtig stelsel van intern toezicht en horizontale verantwoording, ingekaderd in het stelsel van verticaal toezich Uitwerking 1: Om ervoor te zorgen dat de inhoud van de code goed wordt uitgevoerd moeten de bedrijfslichamen, al dan niet gezamenlijk, een goede structuur van naleving opzetten. z, z, Vfb 2011 ar 13, eerste lid Uitwerking 2: Ter versteviging van de democratische legitimatie streeft het bestuur naar een nieuwe invulling van horizontale verantwoording. Dit moet de vorm krijgen van een systeem van checks and balances waarbij de bedrijfsgenoten een wezenlijke invloed kunnen uitoefenen. Een bedrijfslichaam kan slechts overgaan tot het verstrekken van subsidie of het inkopen van diensten ten behoeve van de sector indien aan de volgende uitgangspunten is voldaan: a. het doel van de subsidie of de ingekochte dienst ten behoeve van de sector is herleidbaar tot de taken en bevoegdheden van het bedrijfslichaam, bedoeld in artikel 71 van de wet en in zijn instellingsbesluit; b. het doel van de subsidie of de ingekochte dienst ten behoeve van de sector is niet of niet goed te bereiken door middel van financiering door privaatrechtelijke organisaties; c. het bedrijfslichaam kan de activiteiten waarvoor de subsidie wordt verleend of de dienst ten behoeve van de sector wordt ingekocht niet of niet goed zelf uitvoeren; d. de activiteiten waarvoor de subsidie wordt verleend of de dienst ten behoeve van de sector wordt ingekocht komen in beginsel ten goede aan alle ondernemingen waarvoor het bedrijfslichaam is ingesteld, of die behoren tot een bepaalde branche of sector binnen zijn werkingssfeer, en de daarbij betrokken personen; e. en er is voorzien in een tijdige evaluatie van de doelmatigheid en de doeltreffendheid van de subsidie of de ingekochte dienst ten behoeve van de sector. 2

3 Basis Inhoud Toepas Bbt 3 1 Bedrijfslichamen moeten bij het opstellen van regelgeving waar mogelijk naar analogie toetsen aan de uitgangspunten verwoord in artikel 13, eerste lid, Vfb In de toelichting op de regelgeving wordt schriftelijk toegelicht op welke wijze aan deze uitgangspunten wordt voldaan. Awb ar 3:2 Bij de voorbereiding van een besluit vergaart het bestuursorgaan de nodige kennis omtrent de relevante feiten en de af te wegen belangen. Awb ar 3: Het bestuursorgaan weegt de rechtstreeks bij het besluit betrokken belangen af, voor zover niet uit een wettelijk voorschrift of uit de aard van de uit te oefenen bevoegdheid een beperking voortvloei 2. De voor een of meer belanghebbenden nadelige gevolgen van een besluit mogen niet onevenredig zijn in verhouding tot de met het besluit te dienen doelen. 1 2 Besluit beleidsregels toezicht, Beleidsregel 3. Op grond van ar 3:1 van de Awb gelden de artikelen 3:2 en 3:4 Awb in principe voor alle handelingen van het schap. 3

4 Normen transparantie a. Aangaande financiële aangelegenheden Basis Inhoud Toepas- sings- Bereik Principe III Het bestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de volledigheid van de openbaarmaking van relevante financiële relaties van het bedrijfslichaam met andere rechtspersonen en organisaties. t, fi, Principe IV Vfb 2011 ar 2, tweede lid Vfb 2011 ar 12 Uitwerking 2: In aanvulling op de in de Verordening financiën bedrijfslichamen opgenomen eisen, zal openbaarmaking eveneens plaatsvinden via de website van het bedrijfslichaam of qua resultaat op vergelijkbare andere wijze. Het doel daarbij is om alle mogelijke betrokkenen op transparante wijze te informeren over de financiële relaties van het bedrijfslichaam met andere rechtspersonen en organisaties. Het toekennen van vergoedingen geschiedt op transparante wijze. Uitwerking 1: De toelichting op de begroting, jaarrekening alsmede het jaarverslag bevatten adequate informatie over de hoogte en de samenstelling van de vergoedingen van de voorzitter en andere bestuurders. De meerjarenraming, de begroting en de jaarrekening geven volgens normen die in het maatschappelijk verkeer als aanvaardbaar worden beschouwd een zodanig inzicht dat een verantwoord oordeel kan worden gevormd over het financieel beheer in het algemeen en het vermogen en de geraamde en gerealiseerde baten en lasten in het bijzonder. 1. In de begroting worden de belangrijkste posten en de belangrijkste verschillen ten opzichte van het vorige begrotingsjaar toegelich 2. De toelichting bevat ten minste: a. een specificatie van de baten en lasten als bedoeld in bijlage 2 aangevuld met bedragen voor begin- en eindstand van de omvang van de algemene reserve, bestemmingsreserves en eventuele bestemmingsfondsen; b. een overzicht van de algemene heffings-, bestemmingsheffings- en retributieverordeningen die ten grondslag liggen aan de begroting, met hun tarieven, heffingsgrondslagen, begrote brutoheffingsopbrengst(en), eventuele aftrek als bedoeld in artikel 126, zesde lid, van de wet en begrote netto-opbrengst(en); c. een uiteenzetting over de financiële positie van het bedrijfslichaam; d. een overzicht van de personele sterkte, zowel uitgedrukt in aantal personeelsleden als in voltijdeenheden; e. een overzicht van de personeelskosten gespecificeerd naar: a. salarissen; b. socialeverzekeringspremies; c. pensioenpremies; d. niet in premieverband betaalde sociale lasten en overige personeelskosten van het eigen personeel; f. een overzicht van de vergoedingen van de voorzitter, ingericht overeenkomstig het bepaalde in artikel 6, eerste lid en tweede lid, van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens; g. vermelding van de benoemingsgerechtigde organisaties waaraan subsidie wordt verstrekt of waarvan diensten worden ingekocht, alsmede instellingen waarin deze organisaties participeren en waaraan subsidie wordt verstrekt of waarvan diensten ten behoeve van de sector of het schap worden ingekocht, plus de daarmee gemoeide bedragen en de bestedingsdoeleinden; h. vermelding van de overige personen en rechtspersonen waaraan subsidie wordt verstrekt of waarvan diensten ten behoeve van de sector worden ingekocht, plus de daarmee gemoeide bedragen en de bestedingsdoeleinden; hierbij geldt als ondergrens: euro per subsidie of ingekochte dienst ten behoeve van de sector of, indien het totaal aan subsidies of ingekochte diensten niet méér bedraagt dan t, f t, f t, fi, i Vervangen door Vfb De onderdelen e t/m h van het tweede lid, zijn ook van belang in het kader van integritei 4

5 Basis Inhoud Toepas- sings- Bereik een miljoen euro, vijf procent van het begrote bedrag aan subsidies en ingekochte diensten; Vfb 2011 ar 13, tweede lid Vfb 2011 ar 15 WOPT ar 6, eerste, tweede, vierde en zesde lid WOPT ar 9 In het geval de besluitvorming door het bestuur van het bedrijfslichaam over het verlenen van subsidie of het inkopen van een dienst ten behoeve van de sector plaatsvindt via de begroting wordt in de toelichting op de begroting voor deze subsidie of in te kopen dienst ten behoeve van de sector verantwoord op welke wijze aan de onderdelen a tot en met e, genoemd in het eerste lid, wordt voldaan. Transacties die geen onderdeel zijn van de reguliere bedrijfsvoering of het primaire proces van de bedrijfslichamen worden, voor zover deze zijn voorzien, opgenomen in de jaarlijkse begroting en daarin afzonderlijk toegelich In andere gevallen worden voor dergelijke transacties herziene begrotingsverordeningen opgesteld. 1. De verantwoordelijke vermeldt in het financieel verslagleggingsdocument het belastbare loon, de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn, de functie of functies en de duur van het dienstverband in dat jaar van eenieder van wie de som van het belastbare loon en de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn van zijn functie of functies het gemiddelde belastbare loon van Onze Ministers te boven is gegaan. Het voorgaande is van overeenkomstige toepassing in geval van een dienstverband van een kleinere omvang dan het bij de verantwoordelijke gebruikelijk voltijdse dienstverband, en de som van het belastbaar loon en de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn meer bedraagt dan het gemiddeld belastbaar jaarloon van Onze Ministers, vermenigvuldigd met het aantal uren waarop het dienstverband betrekking heeft en gedeeld door het aantal uren van een voltijds dienstverband. 2. De verantwoordelijke vermeldt in het financieel verslagleggingsdocument uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband, alsmede de functie of functies die tijdens het dienstverband zijn bekleed en het jaar waarin het dienstverband is geëindigd van eenieder a. wiens gegevens in enig voorafgaand jaar op grond van het eerste lid in het financieel verslagleggingsdocument zijn opgenomen of hadden moeten worden opgenomen, of b. van wie het totaal van de uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband meer bedraagt of zal bedragen dan het gemiddelde belastbare loon van Onze Ministers in het jaar waarin het dienstverband is geëindigd. 4. In de gevallen, bedoeld in het eerste of tweede lid, motiveert de verantwoordelijke in het financieel verslagleggingsdocument de overschrijding van het gemiddelde belastbare loon van Onze Ministers. 6. De verantwoordelijke zendt Onze Minister uiterlijk op 1 juli de gegevens en motivering, bedoeld in het eerste tot en met vijfde lid. Onze Minister kan voor de verstrekking van deze gegevens een formulier vaststellen. Onze Minister zendt jaarlijks voor 31 december aan de Staten-Generaal een overzicht van de gegevens die op grond van artikel 6, eerste tot en met vierde lid, zijn of hadden moeten worden opgenomen in het financieel verantwoordingsdocument over het voorafgaande jaar. t, f t, f t, f t, f 5

6 b. Overige informatieplichten, publieke overzichten ed. Basis Inhoud Toepas Wbo ar 100, eerste lid Wbo ar 100, tweede lid, en (een deel van) 124, derde, lid Wbo ar 118, tweede en derde lid, en (een deel van) 124, tweede lid Wbo ar 106, eerste lid, (deels) Wbo ar 106, derde lid Wbo ar 137 Wbo ar 91 Wbo Wbo ar 68, tweede lid, en 70 Principe I Tenzij naar zijn oordeel dringende redenen zich daartegen verzetten, geeft het bestuur van een bedrijfslichaam kennis van de ontwerpen van verordeningen, welke voor personen, als bedoeld bij artikel 102, bindende regelen inhouden, in het vanwege de Raad uitgegeven Mededelingenblad Bedrijfsorganisatie en geeft het gedurende vier weken gelegenheid daartegen schriftelijke bedenkingen aan te voeren. Over de vaststelling van verordeningen beraadslaagt en beslist het bestuur in het openbaar. De beraadslagingen en de stemming (over de rekening 5 ) geschieden in het openbaar. De begroting wordt, zodra zij is aangeboden, ten kantore van het secretariaat voor een ieder ter lezing nedergelegd en, tegen betaling der kosten, algemeen verkrijgbaar gesteld. Van de nederlegging en verkrijgbaarstelling geschiedt openbare kennisgeving, welke tenminste twee weken voorafgaat aan de behandeling der begroting door het bestuur. Zij (de rekening) wordt ten kantore van het secretariaat voor een ieder ter lezing nedergelegd en, tegen betaling der kosten, algemeen verkrijgbaar gesteld. Van de nederlegging en verkrijgbaarstelling geschiedt openbare kennisgeving, welke ten minste twee weken voorafgaat aan de beraadslagingen, bedoeld in het derde lid. Verordeningen van het bestuur van een bedrijfslichaam die voor personen als bedoeld in artikel 102 bindende regelen inhouden, besluiten als bedoeld in artikel 104, derde lid, en een verordening als bedoeld in artikel 119 worden bekendgemaakt in het Verordeningenblad Bedrijfsorganisatie, bedoeld in artikel 38, derde lid. Het bestuur heroverweegt de bestaansgrond van een verordening als bedoeld in artikel 93, eerste lid, of artikel 126, eerste lid, elke vier jaar na inwerkingtreding daarvan en brengt omtrent zijn besluit verslag uit aan Onze Minister wie het aangaa Een bedrijfslichaam stelt jaarlijks vóór 1 april een verslag op van de werkzaamheden, het gevoerde beleid in het algemeen en de werkwijze in het bijzonder in het afgelopen kalenderjaar. Het verslag wordt aan de Raad en aan Onze betrokken Ministers toegezonden en, tegen betaling der kosten, algemeen verkrijgbaar gesteld. Onze Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zendt een exemplaar van het verslag aan de Staten-Generaal. 1. Onze betrokken Ministers zijn bevoegd zich in de door het bestuur van een bedrijfslichaam te houden vergaderingen door een of meer door hen aan te wijzen personen te doen vertegenwoordigen. Deze vertegenwoordigers hebben in deze vergaderingen een raadgevende stem. 2. De Raad is bevoegd zich in de door het bestuur van een bedrijfs-lichaam te houden vergaderingen te laten vertegenwoordigen door een door hem aan te wijzen persoon. 3. Aan vertegenwoordigers als bedoeld in het eerste en tweede lid wordt tijdig kennis gegeven van vergaderingen als bedoeld in het eerste lid. Voordat hij advies uitbrengt inzake een instellingsbesluit of een wijziging daarvan, hoort de Raad de naar zijn oordeel representatieve organisaties van de betrokken ondernemers en van de betrokken werknemer. Ten minste acht weken voor het uitbrengen van zijn advies geeft de Raad van zijn voornemen daartoe openbaar kennis. Besluit advisering representativiteit bedrijfslichamen van de SER 6. Het bestuur draagt er aan bij dat de uitvoering van het proces dat vooraf gaat aan de benoeming van voorzitters transparant en op grond van adequate criteria geschied Eenzelfde houding vraagt het van de ondernemers- en werknemersorganisaties die bestuursleden mogen benoemen. Uitwerking 1: Het bestuur geeft openbaar kennis van de vacature van t, t, z, 5 6 Toevoeging in verband met leesbaarheid. Deze norm is met name van belang bij wijzigingen ingegeven door bedrijfsgenoten of dragende organisaties. 6

7 Basis Inhoud Toepas voorzitter en de daarbij geldende procedure, bijvoorbeeld door middel van publicatie in relevante dagbladen, tijdschriften en/of vacaturesites. Principe VI Principe VII Principe XII Principe XIII Principe XVII Uitwerking 2, onder b: Kandidaat-voorzitters verschaffen het dagelijks bestuur daartoe een overzicht van al hun bezoldigde en onbezoldigde functies. Personele unies moeten aan duidelijke eisen op het terrein van de transparantie, verantwoording en functiescheiding voldoen. Dit geldt in het bijzonder voor personele unies op bestuurdersniveau tussen een bedrijfslichaam en een derde-organisatie waarmee financiële of contractuele relaties bestaan. Uitwerking 1: Het bestuur is verantwoordelijk voor transparantie en publieke verantwoording met betrekking tot functies en voor het bedrijfslichaam relevante nevenfuncties van bestuurders. Bestuurders moeten het aanvaarden van een dergelijke functie daarom direct melden bij het bestuur. Uitwerking 4: De bedrijfslichamen houden van al hun bestuurders een overzicht bij van: datum eerste benoeming; functies binnen het bedrijfslichaam; voor het schap relevante nevenfuncties (bezoldigd en onbezoldigd). Het overzicht is openbaar. In het jaarverslag en op de website wordt vermeld hoe het overzicht kan worden geraadpleegd of opgevraagd. Bestuurders houden geen informatie achter, tenzij deze vertrouwelijk is. Uitwerking: Het uitgangspunt moet zijn dat bestuurders zo open mogelijk zijn. Het bestuur draagt er zorg voor dat de bedrijfsgenoten, op basis van een communicatieplan, in staat worden gesteld om gelijktijdig van de inhoud van de verschillende fasen van de beleidscyclus kennis te nemen. Uitwerking: Ter versterking van het vertrouwen van belanghebbenden zijn een betere verantwoording door de bestuurders over hun handelen, meer en betere openheid en communicatie en een intensivering van de dialoog met bedrijfsgenoten (georganiseerd én ongeorganiseerd) van groot belang. Het bestuur biedt bedrijfsgenoten mogelijkheden om in de verschillende fasen van de beleidscyclus actief betrokken te raken bij de besluitvorming om daarop invloed uit te oefenen. Uitwerking: Voor deze middelen geldt dat de resultaten ervan worden gecommuniceerd en toegelicht zoals is verwoord in principe XII. Ten aanzien van wensen tot wijziging van de werkingssfeer van het bedrijfslichaam onderzoekt het bestuur eerst of er alternatieven zijn die daaraan tegemoet kunnen komen. Aan een verzoek tot wijziging van de werkingssfeer wordt door het bestuur meegewerkt indien het verzoek voldoet aan bepaalde voorwaarden. Uitwerking 1: Op de website van het bedrijfslichaam wordt aandacht besteed aan de wijze waarop wordt omgegaan met verzoeken tot wijziging van de werkingssfeer 7. t, t, t, t, 7 Deze norm is met name van belang bij wijzigingen ingegeven door bedrijfsgenoten of dragende organisaties. 7

8 Normen integriteit a. Voorkomen van (de schijn van) belangenverstrengeling Basis Inhoud Toepas Wbo ar 17, eerste lid De algemeen secretaris en de secretarissen kunnen noch zelf een onderneming drijven, noch in dienst zijn van een natuurlijke of rechtspersoon, die een onderneming drijft, noch enige andere functie ten behoeve van zulk een natuurlijke of rechtspersoon vervullen, tenzij naar het oordeel van de Raad daardoor een goede vervulling van hun functie niet wordt belemmerd. Onder onderneming wordt mede verstaan een bedrijf, waarmede niet wordt beoogd het maken van wins Wbo ar 22 De leden van de Raad stemmen zonder last of ruggespraak. Wbo artikel De leden van de Raad onthouden zich van medestemmen over zaken, die hun, 23 hun echtgenoten of hun geregistreerde partners of hun bloed- of aanverwanten tot de derde graad ingesloten, persoonlijk aangaan 8. Principe V Bestuurders voorkomen belangenverstrengeling, doen datgene wat mogelijk is om de schijn van belangenverstrengeling te vermijden en maken geen misbruik van hun positie. Principe VI Awb artikel 2:4 Uitwerking: De belangen van het bedrijfslichaam kunnen soms in conflict komen met andere (privé- of zakelijke) belangen van betrokkenen. Dit kan leiden tot (de schijn van) bevoordeling van bepaalde personen of organisaties. Personele unies moeten aan duidelijke eisen op het terrein van de transparantie, verantwoording en functiescheiding voldoen. Dit geldt in het bijzonder voor personele unies op bestuurdersniveau tussen een bedrijfslichaam en een derdeorganisatie waarmee financiële of contractuele relaties bestaan. Uitwerking 3: Indien onderwerpen aan de orde zijn die raken aan hun persoonlijke of andere rechtstreekse belangen, nemen bestuurders niet deel aan de beraadslaging en de besluitvorming. 1. Het bestuursorgaan vervult zijn taak zonder vooringenomenheid. 2. Het bestuursorgaan waakt ertegen dat tot het bestuursorgaan behorende of daarvoor werkzame personen die een persoonlijk belang bij een besluit hebben, de besluitvorming beïnvloeden. i, b. Andere integriteitnormen Basis Inhoud Toepas Principe VIII Van uitnodigingen voor reizen, werkbezoeken en vergelijkbare activiteiten op kosten van derden wordt door bestuurders altijd mededeling gedaan in het dagelijks bestuur, onder vermelding van het doel. Het dagelijks bestuur beoordeelt of de activiteit in het belang is van het bedrijfslichaam. Principe IX Principe X Uitwerking: Voor bestuurders geldt dat het bij hun functie wordt geacht te horen om zo nu en dan bepaalde evenementen, zoals congressen, werkbezoeken en studiebijeenkomsten te bezoeken. Voor zover de kosten van deze reizen door derden worden gedragen is extra zorgvuldigheid vereis Geschenken mogen slechts in ontvangst worden genomen respectievelijk worden geschonken, voor zover daarmee de integriteit van betrokkenen niet wordt aangetas Uitwerking: Elke indruk moet worden vermeden dat relatiegeschenken de dienstverlening en integriteit van het bedrijfslichaam zouden kunnen beïnvloeden. Richtsnoer is de modelregeling die is opgesteld voor rijksambtenaren 9. Bedrijfsmiddelen die voor een zakelijk doel ter beschikking worden gesteld mogen in beginsel niet voor privé-gebruik worden ingeze 8 9 Deze artikelen zijn via de schakelbepaling van artikel 89, eerste lid, Wbo van toepassing op schappen. Vervangen door Handreiking Modelgedragscode integriteit sector rijk van Bureau integriteitsbevordering openbare sector (BIOS) van juli 2009; zie daarnaast de Handreiking integriteit van politieke ambtsdragers bij gemeenten, provincies en waterschappen (met Modelgedragscode) van VNG, IPO, Unie van Waterschappen en BZK (april 2011) en de Handreiking belangenverstrengeling van BIOS van juli

9 Basis Inhoud Toepas BBt 10 6 ar 1 en 2 1. Vergoeding van bestuurders a. De vergoedingen die bedrijfslichamen op grond van artikel 77 Wbo verstrekken, worden onderscheiden in een vacatievergoeding en een vergoeding voor reis- en verblijfkosten. b. De vacatievergoeding wordt vastgesteld op een bedrag per vergadering of per dagdeel waarin wordt vergaderd. De vacatievergoeding bedraagt per vergadering of dagdeel ten hoogste het bedrag van de standaardvacatievergoeding dat krachtens de Verordening vergoedingen aan leden van de raad, het dagelijks bestuur en de commissies voor enig jaar wordt vastgesteld. Indien de vergoeding op een bedrag per vergadering wordt vastgesteld, geldt als voorwaarde dat voor twee of meer vergaderingen die binnen één dagdeel aanvangen en eindigen, slechts eenmaal een vacatievergoeding wordt toegekend. c. De vacatievergoeding voor een voorzitter van een commissie kan ten hoogste 125 procent van de vacatievergoeding voor gewone leden van die commissie bedragen. d. De vergoeding van reis- en verblijfkosten wordt vastgesteld als een vergoeding op declaratiebasis dan wel als een forfaitaire vergoeding gebaseerd op de afstand tussen woonplaats en vergaderplaats. 2. Vergoeding van de voorzitter a. De verordening van het bedrijfslichaam waarin de vergoeding van de voorzitter op grond van artikel 83 Wbo wordt vastgesteld, bevat geen andere beloningselementen en ten hoogste de bijbehorende bedragen als bepaald in de artikelen 1, 3, eerste lid, 4, 5 en 6 van de Verordening vergoeding voorzitter 2010 van de Raad. b. Indien de functie van voorzitter van een bedrijfslichaam in minder dan zestig procent van een voltijdsfunctie wordt vervuld, bevat de verordening, in afwijking van het in onderdeel a bepaalde, geen andere beloningselementen en ten hoogste de bijbehorende bedragen als bepaald in artikel 1 van de Verordening vergoeding voorzitter 2010 van de Raad. c. Indien de functie van voorzitter van een bedrijfslichaam in deeltijd wordt vervuld, gelden de in onderdelen a en b aangeduide maximale beloningselementen en bijbehorende bedragen naar evenredigheid. d. Naast het in onderdelen a tot en met c bepaalde, kan de vergoedingsregeling van de voorzitter een vergoeding van de werkelijk gemaakte reis- en verblijfkosten op declaratiebasis bevatten. 10 Besluit beleidsregels toezicht, Beleidsregel 6. 9