29 en 30 januari 2015 te Papendal

Transcriptie

1 IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK 29 en 30 januari 2015 te Papendal KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK

2 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Bedrijfsnamen

3 Bewegen geeft lucht Bewegen bij COPD Adembenemend 2015 Mascha Bevers en Barbara Thiel

4 Leerdoelen waarom is bewegen van belang in staat om beweeganamnese af te nemen in staat om beweegadvies te geven kennis van verwijsindicaties eerste lijn en behandelopties fysiotherapie (verwijsindicaties tweede lijn)

5 Wat wil je leren? Vragen?

6 Inhoud Instaptoets Theorie en evidence Oefenen met beweeganamnese en -advies Wat doet de fysiotherapeut? Implementatie in eigen regio

7 Instaptoets

8 Waarom is bewegen zo belangrijk?

9 Stelling Inactiviteit is in GOLD-stadium I en II nog geen groot probleem.

10 Systemische consequenties spierzwakte slechte fysieke conditie inactiviteit cachexie depressie HVZ

11 Vicieuze cirkel dyspnoe bij activiteit vermijding deconditionering

12

13

14 Inactiviteit probleem in alle stadia van COPD vicieuze cirkel door deconditionering kortere levensverwachting

15 CBO-richtlijn Het doel van het verbeteren van het inspanningsvermogen is het dyspnoeniveau te verminderen en ADL-activiteiten beter te kunnen uitvoeren, teneinde participatieproblemen te verminderen of te voorkomen.

16 Heeft trainen zin? Inspanningstraining leidt bij oudere patiënten met gemiddeld Gold III tot verbetering van het inspanningsvermogen, waarschijnlijk van de dyspnoe, mogelijk van de kwaliteit van leven.

17 Recente evidence Longrevalidatie vermindert angst en depressie. Inspanningstraining vermindert dyspnoe, verbetert kwaliteit van leven en reduceert het aantal ziekenhuisopnames. De conditie verbetert, maar dit resulteert niet in een toename van activiteit in het dagelijks leven.

18 vervolg CBO Inspanningstraining wordt aanbevolen bij patiënten met COPD in alle ernststadia met inspanningsgerelateerde participatieproblemen of klachten.

19 Stelling De NNGB is niet van toepassing op de COPD-patiënt omdat deze al beperkt is in zijn functioneren.

20 Beweegadvies: COPD-patiënt voldoet aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen

21 NNGB Jeugd (onder de 18 jaar): dagelijks een uur matig intensieve lichamelijke activiteit (...) Volwassenen: een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op tenminste vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week. 55-plussers: een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op tenminste vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week.

22 Wat is matig intensief? Hartslag en ademhaling nemen toe, je kunt nog wel praten, maar begint licht te zweten.

23 Stelling Mijn eigen beweegpatroon voldoet aan de NNGB.

24 Vragenlijst van Marshall A. Hoeveel keer per week voert u gewoonlijk gedurende 20 minuten een zware activiteit uit die u doet zweten, puffen of hijgen? (bijvoorbeeld joggen, heffen van zware lasten, graven, aerobics of snel fietsen?) B. Hoeveel keer per week voert u gewoonlijk gedurende 30 minuten een matig-intense fysieke activiteit uit die uw hartslag verhoogt of uw ademhaling versnelt? (bijvoorbeeld gras maaien, heffen van lichte voorwerpen, rustig fietsen, dubbelspel in het tennis)

25

26 Bijlage bij LESA COPD 2007

27 Beweeganamnese Oefenen: afnemen beweeganamnese, geven beweegadvies. Casus.

28 De fysiotherapeut

29 Stelling Fysiotherapie bij COPD bestaat vooral uit conditietraining, dat kan ook wel bij de sportschool.

30 Gespecialiseerde fysiotherapeut landelijke expertgroep COPD onderwijs: interpreteren longfunctie en inspanningstesten, behandeling op maat

31 Vergoeding fysiotherapie chronische indicatie vanaf Gold II - eerste 20 behandelingen uit aanvullend pakket - soms uit coulance vergoed door verzekeraar niet-chronisch uit aanvullend pakket, zelf betalen of via Beweegprogramma

32

33

34 Onderzoek FT beweeganamnese, beweegverleden motivatie, persoonlijke doelen MRC, CCQ, vragenlijst van Marshall spierkrachttesten 6MWT beweeggedrag objectiveren met bewegingsmeter

35 Wat is dat? De 6MWT

36 6MWT De zes minuten wandeltest wordt gebruikt om het uithoudingsvermogen van patiënten te beoordelen en te vervolgen. De 6MWT is een test waarbij de deelnemer een zo groot mogelijke afstand wandelend aflegt zonder zijn eigen gezondheid in gevaar te brengen.

37 Behandelmogelijkheden conditietraining duur/interval spierkrachttraining ademhalings- en hoesttechnieken medicatie-inhalatie en -gebruik bevorderen zelfmanagement ontspanningsoefeningen motiveren bewegen in ADL

38 Indicaties ergometrie saturatie in rust 92% saturatiedaling tijdens 6MWT <90% saturatiedaling tijdens 6MWT > 4% duizelig, collaps of a.p. tijdens 6MWT FEV1 < 60% van voorspeld cardiovasculaire co-morbiditeit

39 Doelen ergometrie inschatten risico s comorbiditeit vastleggen trainingsparameters

40 Mucusklaring Hoest u geregeld/dagelijks slijm op? Kunt u dat gemakkelijk ophoesten of kost het moeite? hoe lang bent u s ochtends bezig met ophoesten? wordt het wel eens zwart voor de ogen? bent u na het hoesten erg vermoeid of kortademig?

41 Aanpak dyspnoe ontspanningsoefeningen (bij angst, spanning) pursed lip breathing buikademhaling aanpassen tempo van handelen inspiratoire weerstandstraining

42 Technieken mucusklaring geforceerde expiratietechniek (bv huffen) active cycle of breathing techniek autogene drainage houdingsdrainage inspanning!

43 En daarna.. Over naar regulier sporten samen uitzoeken: bereikbaarheid, kosten, tijdstip, aansluitend bij leeftijd en niveau, goede begeleiding met een warme overdracht

44 Warme overdracht Wel gemotiveerd maar haakt snel af, stok achter de deur nodig Wel gemotiveerd maar onzeker, doe ik het goed? Wel gemotiveerd maar behoefte aan maatjes Grote kans op terugval

45 Terug naar de casus Mevrouw B: je wilt haar motiveren om naar de gespecialiseerde fysiotherapeut te gaan. Hoe pak je dat aan. Wat werkt wel en wat niet?

46 Regionale afspraken In viertallen bespreken weet je welke fysiotherapeuten in jouw regio gespecialiseerd zijn in de behandeling met COPD? welke afspraken zou je met ze willen maken?

47 Wat ga je doen?

48 Antwoorden toets 1. onjuist 7. onjuist 2. onjuist 8. onjuist 3. juist 9. juist 4. juist 10. onjuist 5. juist 11. juist 6. onjuist 12. onjuist

49

50

51