Diabetische voet. Dr. Patrick Lauwers. Thorax- en vaatheelkunde; diabetische voetkliniek UZA

Transcriptie

1 Diabetische voet Dr. Patrick Lauwers Thorax- en vaatheelkunde; diabetische voetkliniek UZA

2 Diabetische voet en druk

3 Diabetische voet en drukontlasting (Offloading)

4 Diabetische voet Waarover maken we ons druk? Dr. Patrick Lauwers Thorax- en vaatheelkunde; diabetische voetkliniek UZA

5 Diabetische voet Wie maakt zich druk, en waarom?

6 Een experiment

7 Een experiment

8 Door welke bril kijken we?

9 Door welke bril kijken we?

10 Door welke bril kijken we?

11 Door welke bril kijken we?

12 Door welke bril kijken we?

13 En nog een experiment

14 Waarom maken we ons druk?

15 Waarom maken we ons druk?

16 Waarom maken we ons druk?

17 Wat hebben deze voeten gemeenschappelijk??

18 Diabetische voet topje van de ijsberg

19 Samen

20 14/11/2014

21 14 november: wereld diabetes dag Frederick Banting ( ) Charles Best ( )

22 14 november: wereld diabetes dag

23 Bezorgdheid 1 Toename DM (en diabetische voet)

24 Bezorgdheid 2 Toename arteriëel vaatlijden Tot 50% van patiënten met diabetische voet vertoont PAD! Switch van neuropathisch ulcus naar neuro-ischemisch ulcus Prompers et al, Diabetologia 2007

25 Bezorgdheid 3 Outcome diabetische voet? Genezen? Amputatie?

26 Bezorgdheid 3 Of nog erger?

27 Statistieken ivm diabetische voet % ptn ontwikkelt ooit een diabetisch ulcus meest voorkomende reden voor ziekenhuisopname Meestal zijn deze te voorkomen! Ulcus: risico op amputatie x8 Desondanks 1/15 ooit amputatie Elke 30 seconden DM : > 50 % alle amputaties Majeure amputatie: mortaliteit na 2 jaar 36% Armstrong et al. Diabetic foot ulcers: prevention, diagnosis and classification. Am Fam Physician 1998;57: Singh et al. JAMA 2005; Wild et al, Diabetes Care, 2004

28 Korte termijn FU (6 en 12 maanden) 449 ptn, 1/1/2000 > 31/12/2003, prospectief 63,7% mannen 66,7 +/- 13,2 jaar oud 352 wondes oppervlakkig Infectie: 183 (41%) PAD: 216 (48%) William Jeffcoate et al. Assessing outcome of management of DFU using ulcer-related and person-related measures. Diabetes Care 2006.

29 Outcome na 1 jaar? Genezen, zonder amputatie, zonder wonde: 202 (45%) Geen amputatie, persisterende wonde: 111 (24,7%) Genezen amputatie: 21 (4,7%) Amputatie, niet genezen of ander ulcus: 18 (3,7%) Overlevend, geen outcome gegevens: 25 (5,6%) Overleden, zonder amputatie, zonder ulcus: 19 (4,2%) Overleden, met ulcus: 49 (10,9%) Overleden, met amputatie: 7 (1,6%) Amputatie: 46 (10%) William Jeffcoate et al. Assessing outcome of management of DFU using ulcer-related and person-related measures Diabetes care 2006

30 Long-Term Outcome and Disability of Diabetic Patients Hospitalized for Diabetic Foot Ulcers - follow up 6.5 jaar opvolging van 89 pt gedurende 6.5 jaar opname wegens bedreigd lidmaat geinfecteerde wonde aard van ulcus 92,1 % sensorimotorische PNP 53.9 % zuiver neuropathisch 46.1 % ischemisch onderbeenslijden 16.9 % vasculaire procedure Diabetes Care July 2008 vol. 31 no

31 Long-Term Outcome and Disability of Diabetic Patients Hospitalized for Diabetic Foot Ulcers - follow up 6.5 jaar N 89 Primaire heling 69 ( 77.5 % ) Recidief ulcus 42 ( 60.9 % ) Amputatie 39 ( 43.8 % ) Mineure 30 ( 33.7 % ) Majeure 9 ( 10.1 % ) Overlijden ( alle oorzaken ) 46 ( 51.7 % ) Cardiovasculaire mortaliteit 23 ( 25.8 % ) Diabetes Care July 2008 vol. 31 no

32 Eurodiale Prospectieve studie 14 centra, 10 landen 1232 nieuwe ptn met diabetische voet 1/9/2003 1/10/2004 FU 1 jaar 1088 ptn Na 1 jaar FU: 23 % niet genezen Prompers L, Schaper N, Apelqvist J, et al. Diabetologia 2008.

33 Diabetische voet in België Diabetische multidisciplinaire voetkliniek Conventie > RIZIV (jaarlijks) IKED-voet: Instituut voor Kwaliteit en Epidemiologie in Diabetes Rapporteert aan WIV (Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid); rapport; > RIZIV

34 Diabetische voet in België Population density HIGH LOW DFC recognized in 2005 (22) DFC recognized in 2014 (36) Gegevens IKED-voet, rapport 2011, WIV 34

35 Structure of care Minimum annual volume of patients as a means to build and maintain expertise: 52 different patients with at least a Wagner grade 2 diabetic foot ulcer or a neuropathic osteoarthropathy (Charcot foot) Gegevens IKED-voet, rapport 2011, WIV 35

36 Audit methodology Retrospective data collections First 52 patients meeting recognition criteria Standardized electronic questionnaire (local) Anonymized data sent to WIV/ISP 3 cycles of audit and feedback 2005: baseline + status after 1 year 2008: baseline + status after 6 months 2011: baseline + status after 6 months Gegevens IKED-voet, rapport 2011, WIV 36

37 Participation rate and sample size Participating DFCs (%) Sampled patients n (%) N (range) /22 (86) 1,048 (50-75) 19/21 (90) 1,006 (2-70) 32/36 (89) 1,600 (23-60) Gegevens IKED-voet, rapport 2011, WIV 37

38 General patient characteristics Demographic data % male 68.1 median age, years 68 (19-98) % type 2 diabetes 89.8 median diabetes duration, years 14 (0-63) % current smokers 18.3 History of % Macrovascular disease 36.4 Lower limb revascularization 30.5 Renal insufficiency 30.5 ESRD 8.4 Foot ulcers 62.4 Minor amputation 26.1 Major amputation 3.8 Gegevens IKED-voet, rapport 2011, WIV 38

39 Diabetic foot ulcers (N = 1584) Wagner grade a 55.3% 30.8% 13.6% 0.3% a not sampled but represent ~30% of total population PEDIS severity grade, % Known for, % Perfusion Extent b Depth Infection Sensation b three categories: < 1.0 cm 2, cm 2, 3.0 cm 2 Gegevens IKED-voet, rapport 2011, WIV 39

40 Outcomes at maximal 7 months 1516 ulcers median FU: 3.7 months 857 healed (56.5%) median FU: 3.0 months 659 not healed (43.5%) median FU: 5.1 months Gegevens IKED-voet, rapport 2011, WIV 40

41 Outcomes at maximal 7 months 857 healed median FU: 3.0 months 184 minor amputations preceded healing (21.5%) 7.0% unknown no major amputations 27.9% unknown n=3 8 pts died after healing (0.9%) 3.3% unknown Gegevens IKED-voet, rapport 2011, WIV 41

42 Outcomes at maximal 7 months 659 not healed median FU: 5.1 months 521 chronic ulcers* (79.1%) median FU: 5.5 m 118 minor amputations (17.9%) 11.4% unknown n=101 n=10 66 pts died (10.0%) 3.2% unknown 61 major amputations (9.3%) 20.6% unknown n=9 * definition chronic ulcer: ulcer that was not healed at the end of follow-up, patient was still alive and the ulcer was not resolved by major amputation 42

43 probability of healing Bezorgdheid 4 Delay in therapie Ulcer healing as a function of delay until 1 st consultation in DFC Delay until 1 st consultation Weeks < HR (95% CI) 1.00 (-) 0.85 ( ) 0.76 ( ) 0.61 ( ) N follow-up (months) Gegevens IKED-voet, rapport 2011, WIV 43

44 Bezorgdheid 5 Miskennen ernst en diagnose

45 Bezorgdheid 6 Kost diabetische voet in België Kost Mutualiteit Patient totaal ( ) ( % van tot) Preventie (12 %) Ulcus curatief (10 % ) Kleine amputatie Majeure amputatie (11 %) (10 %) Dr Van Acker, Antwerpen

46 Wat doet dat met een patiënt?

47 Quality of Life bij patiënten met diabetische voet 37 publicaties: 30 originele studies, 7 reviews 7 prospectieve studies Slechts 3 studies multicentrisch Aantal patiënten:

48 Quality of Life bij patiënten met diabetische voet Ofwel generische vragenlijst (SF-36; n=23/30) Ofwel ziekte-specifieke vragenlijst (Diabetic Foot Ulcer Scale, n=2; Cardiff Wound Impact Shedule, n=3)

49 Quality of Life bij patiënten met diabetische voet Duidelijk verminderde HRQoL bij patiënten met actief DFU In vgl met diabetes ptn zonder DFU Zowel fysisch als mentaal Voornamelijk gevolg van verminderde mobiliteit

50 Quality of Life bij patiënten met diabetische voet Patiënten met actieve wonde hebben lagere HRQoL In vgl met patiënten met genezen DFU In vgl met patiënten die voor DFU mineure amputatie ondergingen Patiënten met aanslepende wonde hebben vergelijkbare HRQoL met Patiënten die majeure amputatie ondergingen Eurodiale: lage QoL is predictief voor majeure amputatie en overlijden!

51 Quality of Life bij patiënten met diabetische voet Wondgenezing leidt tot verbeterde HRQoL Beinvloedende factoren: Wagner stadium (-) Aantal wondes (-) Goede metabole controle (+) Gebruik negatieve druktherapie, hyperbare zuurstoftherapie (+) Multidisciplinaire aanpak leidt tot betere HRQoL en betere overleving!

52 Besluit Diabetes neemt toe vaak ook niet-gediagnosticeerd of niet optimaal behandeld Idem voor diabetische voet

53 Besluit Diabetische voet is een ernstige complicatie van diabetes uiting van systeemziekte, in gevorderd stadium zieke patiënten! Hart- en vaatziekten, nieren, ogen, Vaak wordt de ernst hiervan onderschat zowel door patiënt maar ook door zorgverleners (arts, VPK, )

54 Besluit Diabetische voet leidt tot verminderde kwaliteit van leven, vnl igv chronisch ulcus Betere resultaten igv samenwerking

55 En de oplossing?

56 En de oplossing?