23 juni / IJ. Evers Financiële analyse Sociaal Domein, jaarrekening 2015

Transcriptie

1 Gemeente Haarlem Haarlem Retouradres Postbus 511, 2003PB Haarlem Gemeenteraad Datum Ons kenmerk Contactpersoon Doorkiesnummer Onderwerp 23 juni / IJ. Evers Financiële analyse Sociaal Domein, jaarrekening 2015 Geachte raad, 2015, het eerste jaar waarin de gemeenten verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de 4 decentralisaties, is ook in financiële zin afgesloten. Een jaar waarin we te maken kregen met een groot aantal nieuwe cliënten en stakeholders, nieuwe taken op ons moesten nemen, moesten zorgen voor zorgcontinuïteit en tegelijkertijd veranderingen moesten doorvoeren. Veranderingen die enerzijds de basis moeten zijn voor de transformatie van zorg en ondersteuning en anderzijds moeten leiden tot minder uitgaven. Na een grote inspanning van velen in de eigen organisatie en bij de contractpartners is het gelukt de Jaarrekening 2015 voor de nieuwe taken op te maken. Het resultaat is tijdig bij de controlerend accountant aangeleverd waardoor de totale Jaarrekening 2015 van de gemeente Haarlem op tijd door de gemeenteraad kan worden vastgesteld (14 juli a.s.) en tijdig bij de Provincie Noord-Holland kan worden ingediend. Dat laatste is van belang, want de Minister van Binnenlandse Zaken houdt alle gemeenten aan de wettelijke inlevertermijn van 15 juli. De afgelopen maanden zijn er landelijk al veel financiële uitkomsten bekend geworden. Uitkomsten met een voorlopig karakter want vaak nog niet volledig, niet gecontroleerd en veelal ook niet voorzien van een (verschillen)analyse of verklaring. Wij hebben ervoor gekozen het hele traject af te ronden en pas daarna de financiële uitkomsten in de Jaarrekening te presenteren. Over de voortgang van het proces en bijbehorende planning is regelmatig gecommuniceerd. In de Begroting 2015 is op de totale Integratie-Uitkering Sociaal Domein van circa 110 miljoen een tekort geraamd van In Bestuursrapportage is een eerste prognose voor het resultaat 2015 gegeven. Daarin werd een voordeel tussen en verwacht (inclusief de oude Wmo). De Jaarrekening Sociaal Domein sluit nu af met een positief resultaat van 15,8 miljoen (***stand 20-06***), inclusief 4,8 miljoen voordeel voor de oude Wmo. Gaarne bij beantwoording ons kenmerk vermelden

2 2016/ Het voordeel op de nieuwe taken is 11 miljoen. Ten opzichte van de werkelijke Integratie-Uitkering Sociaal Domein van 108 miljoen is dat een voordeel van 10,1%. Conform de afspraken stelt het college voor dit resultaat toe te voegen aan de reserve Sociaal Domein. Wij zijn ons er van bewust dat er sprake is van een aanzienlijk voordeel ten opzichte van de Begroting Het financiële resultaat heeft betekenis voor het lopende jaar 2016, het meerjarenbeeld en de ontwikkeling van de reserve Sociaal Domein. Betekenis die van belang is voor de behandeling van de Kademota Om die reden bieden wij u, via deze brief, een (financiële) terugblik en een analyse van de Jaarrekening 2015 aan1. We gaan ook kort in op de betekenis van het resultaat op de reserve Sociaal Domein. Tenslotte worden de meerjarige financiële effecten van de Meicirculaire 2016 in beeld gebracht. 1. Terugblik 2015 Het centrale thema was in 2015 onzekerheid. Medio 2014 hadden we al met die onzekerheid te maken. Immers, er was van rijkswege nog geen volledige zekerheid over het macrobudget, de verdeling van de budgetten over de gemeenten en het meerjarige verloop van de middelen; de Meicirculaire 2014 gaf slechts een budgetverdeling op hoofdlijnen. Tijdens de zomerperiode werden de spelregels over de rijksuitkering gewijzigd. De dichtgetimmerde regeling met stringente bestedingsvoorwaarden werd op de valreep gewijzigd in een vrij besteedbare Integratie-Uitkering Sociaal Domein. In diezelfde periode werden de centrumgemeenten, waaronder Haarlem, ook verantwoordelijk gemaakt voor de uitvoering van Beschermd Wonen. Daarbij werden taken inclusief bijbehorend budget van ongeveer 40 miljoen aan de gemeente overgedragen onder voorwaarde dat bestaande cliënten nog 5 jaar recht op zorg behouden. In een periode van ongeveer 4 maanden zijn ook voor deze taak met diverse aanbieders contracten gesloten. Over de juistheid van de aantallen cliënten die voor de verschillende taken over (zouden) gaan naar de gemeente(n), de verdeelmodellen en de opbouw van het macrobudget is tot in 2015 onduidelijkheid geweest. Mede vanwege privacy-aspecten was er zeer weinig informatie beschikbaar over cliënten in zorg en vanuit diverse bronnen (CIZ, Vektis, zorgkantoren) kwam een diversiteit aan gegevens waarbij duidelijk werd dat de verschillende databronnen niet op elkaar aansloten (peildatum, definities). In dezelfde periode hebben we onze eigen uitvoeringsorganisatie ingericht en zijn de Sociale Wijkteams en CJG verder ingericht. Tenslotte is in 2014 (met een doorloop in 2015) door een veelheid aan deskundigen gediscussieerd en geadviseerd over de (financiële) risico s van de decentralisaties en de te nemen beheersmaatregelen. De toonzetting in het debat was (en is) dat de gemeenten zeker in de eerste jaren met grote overschrijdingen te maken zouden krijgen. 1 De controlewerkzaamheden van de accountant niet nog niet afgerond, waardoor de uitkomsten nog kunnen wijzigen. 2

3 Haarlem 2016/ Mede als gevolg daarvan hebben vrijwel alle gemeenten reserves voor de te verwachten overschrijdingen ingesteld en beheersmaatregelen getroffen om overschrijdingen zoveel mogelijk te voorkomen. Onder al die onzekerheden zijn we gewoon gestart met de inkoop en contractering van een groot aantal nieuwe aanbieders; immers continuïteit van zorg was de belangrijkste opgave voor de gemeenten. Parallel aan dat (inkoop)proces is met grote inzet en betrokkenheid van een veelheid aan stakeholders doorgegaan met het veranderproces, de transformatie van het sociaal domein. Bij de totstandkoming van de Begroting 2015 hebben onzekerheden en mogelijke risico s zich vertaald in toepassing van het voorzichtheidsprincipe. We hebben ons zowel aan de inkomsten- als de uitgavenkant niet rijk gerekend, rijksbudget = werkbudget als uitgangspunt genomen en een reserve Sociaal Domein als buffer voor tegenvallers ingesteld. Die voorzichtigheid heeft zich gedurende 2015 voortgezet; we hebben (bij)gestuurd in de gesprekken met alle aanbieders op de uitnutting van contracten, de afgesproken financiële plafonds en het tijdig melden van tegenvallers/overschrijdingen, veelal zonder harde cijfers omdat die gewoonweg niet beschikbaar waren. Daar waar nodig is dit ook in regionaal verband afgestemd en gebeurd. Ondanks de onzekerheden en risico s kijken wij met gepaste trots en tevredenheid terug op het afgelopen j aar. Er is met grote inzet gewerkt aan de transformatie en er is aan iedereen zorg verleend. Dat is niet altijd naar tevredenheid van cliënten verlopen dus daar waar nodig en mogelijk hebben we bijgestuurd. Daarbij hebben we de financiële kaders scherp bewaakt. De uitkomst van 2015 voldoet in die zin aan de financiële opdracht van het Rijk; goedkopere oplossingen bieden dan voorheen. We constateren dat we op weg zijn en dat we ruimte, tijd en rust nodig hebben voor de dóórontwikkeling in het sociaal domein. Het zal nog enige tijd duren voordat alle beoogde veranderingen zijn gerealiseerd en sprake is van een stabiele situatie die zichtbaar is voor onze inwoners. We gaan met volle inzet door op de ingeslagen weg van de transformatie, met een daarbij passende wijze van begroten en verantwoorden en het realiseren van de financiële taakstellingen. De uitkomsten van de Jaarrekening 2015 bieden ons aanknopingspunten om de gewenste en noodzakelijke veranderingen samen met aanbieders vorm te geven. 2. Uitgaven Sociaal Domein 2015 In de Bestuursrapportage is een doorkijk gegeven naar het verwachte rekeningresultaat Een doorkijk die met de nodige voorbehouden gepaard ging. De aanpassingen in het verdeelmodel Beschermd wonen 2015 leidde tot onzekerheid over de toereikendheid van de middelen ten opzichte van de gecontracteerde zorg. Ook was er nog veel onduidelijkheid over de ontwikkeling van de Eigen Bijdrage, uitnutting PGB s en werkelijke uitnutting van de verschillende contracten. Het verwachte resultaat is daarom met een bandbreedte gepresenteerd. 3

4 2016/ In de periode tussen Bestuursrapportage en deze Jaarrekening 2015 heeft zich nog een groot aantal ontwikkelingen voorgedaan waardoor uiteindelijk het volgende resultaat 2015 is ontstaan: Bedragen x Uitgaven Sociaal Domein Berap Jaarrekening Bandbreedte 2015 Wmo: v V V Wmo huishoudelijke hulp V V V cvv -600 V -600 V -668 V W oonvoorzieningen -700 V -700 V -640 V Voordeel advies inhuur, onvoorzien c.a V Onderbesteding PGB's HO -572 V Wmo 2015: V Voordeel contracten -900 V -900 V V Voordeel Wtcg/CER -800 V Voordeel uitvoering taken VNG -125 V Beschermd wonen: 300 n n -304 V Voordeel contracten 96 V Onderbesteding PGB 208 V Jeugd: -500 V -500 V V Voordeel contracten -500 V -500 V V AMHK 302 n Onderbesteding PGB's jeugd V Participatiewet (incl. WSW): -700 V -700 V V Voordeel re-integtatie Voordeel WSW -250 Eigen bijdrage: V Onderbesteding programmabudget -750 V TOTAAL V V V Hieronder worden per domein de verschillen toegelicht. Het blijft echter lastig de cijfers inhoudelijk te interpreteren en te duiden. Zo is een oordeel over het incidentele of structurele karakter van verschillen, bij gebrek aan historische gegevens, vrijwel niet te maken. 4

5 Haarlem 2016/ Ten opzichte van de Bestuursrapportage is het resultaat met ruim 10 miljoen verbeterd. Verbeteringen die met name zijn te verklaren door externe invloeden; de eindafrekeningen met veel contractpartners zijn pas laat in 2016 beschikbaar gekomen. Tot die tijd was de prognose in grote mate gebaseerd op verstrekte voorschotten. Daarnaast zijn baten en lasten waarvan de uitvoering bij externe partijen ligt (SVB, CAK) het hele jaar door voorzichtig geraamd; dit vanwege de moeizame informatiestromen met deze instanties. Voor de Eigen bijdrage (CAK) wordt nu het voordeel van bijna 2 miljoen zichtbaar, waarbij in 2015 wel steeds is aangekondigd, dat hier een voordeel zou ontstaan. Eenzelfde ontwikkeling doet zich voor bij de afrekening van de PGB s. Hierop is aanzienlijk minder uitgegeven dan geraamd ( 2 miljoen). Aangezien de SVB pas heel laat informatie heeft verstrekt over de uitnutting van de PGB s, hebben we deze onderbesteding niet eerder kunnen melden. De informatie van de SVB is nog niet zodanig dat wij dit financieel goed kunnen vertalen. Op alle domeinen zijn, door het uitblijven van grote risico s en tegenvallers de middelen voor onvoorzien, adviezen en inhuur voor een groot deel niet besteed, ook dat leidt uiteindelijk tot voordelen. WMO (oude taken) Op huishoudelijke ondersteuning is een voordeel van ruim 2,2 miljoen gerealiseerd. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat de dalingen van het aantal indicaties in de tweede helft van het jaar zich verder heeft voorgezet. Hiermee was eerder geen rekening gehouden. De extra middelen voor Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT), waarvoor bijna geen aanvragen in 2015 zijn gedaan, zijn ook onderdeel van het voordeel. Op collectief vraagafhankelijk vervoer is, als gevolg van de doorwerking van besparingsmaatregelen op OV- taxi uit 2014, een voordelig resultaat van gerealiseerd. Door minder aanvragen voor zowel huur en onderhoud van woonvoorzieningen als lagere dotaties aan de voorziening woningaanpassingen is een voordeel van gerealiseerd. De uitnutting van de PGB s kent een aanzienlijk voordeel. Ook is een aantal budgetten dat voor de transformatie is geraamd (inhuur, advies en onvoorzien) grotendeels niet besteed. WMO (nieuwe taken) De uitgaven voor nieuwe Wmo taken (begeleiding en dagbesteding) zijn lager dan geraamd. De ramingen waren gebaseerd op de gegevensoverdracht vanuit het zorgkantoor. Hierin bleken indicaties opgenomen te zijn die niet door de cliënt worden gebruikt. In de Bestuursrapportage is een verwacht voordeel van ongeveer gemeld. Onderdeel van bovenstaand voordeel is de onderuitputting voor de uitvoering van de Wtcg/CER (ruim ). Hiervoor is een bijdrage van bijna 1,1 miljoen begroot. Omdat een groot deel van de aanvragen pas na afloop van 2015 ingediend en afgehandeld kan worden, is er een aanzienlijke onderuitputting ten opzichte van de raming. Tegemoetkoming en compensatie die betrekking heeft op 2015 komt ten laste van het budget Binnen de nieuwe taken is ook een aantal algemene budgetten geraamd, waaronder uitgaven voor landelijke taken (doventolk, 24-uur bereikbaarheid). Deze landelijke taken worden door de VNG uitgevoerd. De kosten zijn al in mindering gebracht op de Integratie-uitkering. Dat leidt, ten opzichte van 5

6 2016/ de raming, tot een voordeel in de exploitatie van ruim (onderdeel van het totale voordeel WMO). Beschermd wonen In Bestuursrapportage is voor Beschermd wonen een overschrijding tussen tot gemeld. Een prognose die nog de nodige onzekerheden kende, mede veroorzaakt door grote omvang van de nog te verwerken voorschotten (alle betalingen stonden op de tussenrekening). Het resultaat Beschermd wonen bedraagt in totaal ( op afgesloten contracten en op uitgekeerde PGB s). Het voordeel komt deels doordat niet of nog niet alle declaraties van de instellingen zijn goedgekeurd. Jeugd Uit de afrekeningen met de door ons gecontracteerde instellingen is gebleken, dat door de instellingen niet de volledige contractomvang is gebruikt. Er ontstaat hierdoor een voordeel ten opzichte van de begroting van 2,5 miljoen. In 2015 is het contract voor de Jeugd GGZ niet volledig besteed. Datzelfde geldt voor de uitnutting van instellingen met een landelijk raamcontract. Tenslotte is het landelijke beeld dat de jeugdhulp als gevolg van de transitie de eerste twee kwartalen achter is gebleven in vergelijking met voorgaande jaren. De laatste twee kwartalen is zichtbaar dat deze dip zich herstelt. De vermoedelijke oorzaak hiervan is dat veel cliënten eind 2014 hun zorgvraag nog via de oude bekende weg hebben geregeld. Daardoor nam de vraag in de eerste twee kwartalen tijdelijk af. Bij het AMHK is er sprake van een eenmalige overschrijding van door een tegemoetkoming in de opstartkosten. Participatiewet en WSW In Bestuursrapportage is voor de Participatiewet een voordeel van gemeld. In de Jaarrekening 2015 bedraagt het voordeel Een positief verschil ten opzichte van de Bestuursrapportage van ongeveer Het totale voordeel van wordt veroorzaakt door de onderbesteding op het re-integratiebudget van De werkelijke bijdrage aan Paswerk was lager dan de raming, dat leidt tot een voordeel van De kosten voor reïntegratie van alleen bestaande cliënten zijn, conform de afspraken met de raad en voor daarmee zover deze uitgaven leiden tot directe besparing op de uitkeringslasten, ten laste van de BUIG gebracht. We blijven de samenhang tussen de BUIG en re-integratie middelen en de bijbehorende WWB-reserve en reserve Sociaal Domein goed volgen om de beschikbare middelen zo optimaal mogelijk in te zetten. Persoonsgebonden budget (PGB) Er is sprake van een aanzienlijk voordeel op de raming van uitgaven voor PGB s (ruim 2 miljoen). Voor huishoudelijke ondersteuning lager dan geraamd, bij Jeugd 1,3 miljoen lager en Beschermd wonen Uit een eerste analyse van de cijfers blijkt, dat het voordeel bij Jeugd mede wordt veroorzaakt door een (te) hoge raming. Dit voordeel is voor een belangrijk deel te verklaren vanuit de overdracht van taken. In de gegevensoverdracht zat wel informatie over persoonsgebonden budget indicaties maar deze bleek onbetrouwbaar en tevens was onduidelijk in welke mate of op welke manier de 6

7 Haarlem 2016/ persoonsgebonden budgetten daadwerkelijk waren verzilverd. Hierdoor konden gemeenten lastig een inschatting maken van het bedrag dat zij voor persoonsgebonden budgetten moeten reserveren. Voorzichtigheidshalve is de PGBuitnutting op 100% geraamd, in de praktijk blijkt dat lager te zijn. De uitvoering van de PGB s is in handen van de SVB. Die uitvoering is in 2015 moeizaam verlopen. Enkel door direct contact tussen gemeente en de SVB op cliëntniveau, is de administratieve uitvoering voor cliënten in Haarlem zonder al te veel problemen verlopen. Informatie over werkelijke uitnutting van PGB s en een analyse daarvan is van de SVB niet ontvangen. Het is de SVB op de valreep gelukt om een vorm van financiële verantwoording per gemeente op te leveren. We constateren dat de toegekende PGB s niet volledig benut worden. Wat de oorzaken daarvan zijn en of deze incidenteel of structureel zijn, is vanwege de gebrekkige informatie nog niet te beoordelen. I I Programmabudget Het programmabudget is niet volledig besteed waardoor er een voordeel is van Het voordeel wordt met name veroorzaakt doordat middelen die gereserveerd waren voor het opvangen van risico s door het uitblijven daarvan, niet zijn besteed. Inkomsten Integratie Uitkering Sociaal Domein 2015 Na de mei- en septembercirculaire 2015 heeft ook de decembercirculaire 2015 tot een bijstelling van de Integratie Uitkering Sociaal Domein voor het jaar 2015 geleid: INKOMSTEN SOCIAAL DOMEIN meicirculaire 2014 Bedragen x 1000 meicirculaire september december 2015 circulaire 2015 circulaire 2015 Jaarschijf 2015 Sociaal Domein Wmo Beschermd wonen Jeugd Participatiewet (incl. WSW) Raming Eigen bijdrage TOTAAL BATEN Uit de tabel blijkt dat de Integratie-uitkering Sociaal Domein in een periode van ongeveer anderhalf jaar (mei 2014 tot en met december 2015) een behoorlijk wisselend verloop heeft gekend. Dit met name als gevolg van diverse uitnames en toevoegingen doordat er lopende het jaar 2015 nog allerlei wijzigingen op de bekostiging hebben plaatsgevonden, zoals de herverdeling van middelen van Jeugd en Wmo naar Wlz. De mutaties Beschermd wonen, die zijn veroorzaakt door de verschillende verdeelmodellen, zijn daarin het zichtbaarste voorbeeld. Ook de komende jaren zullen nog substantiële wijzigingen in de Integratie-uitkering plaatsvinden doordat op alle domeinen nog (financiële) taakstellingen en bijstellingen doorgevoerd worden. 7

8 2016/ Eigen bijdrage De raming van de Eigen bijdrage is het hele jaar constant op 1,5 miljoen gehouden. De raming is volledig gebaseerd op de gegevens die medio 2014 bij het opstellen van de Begroting 2015 vanuit het Rijk en CAK beschikbaar waren. Hierboven is bij de analyse van de uitgaven ook ingegaan op de werkelijke hoogte van de Eigen bijdrage. Zoals al in de Bestuursrapportage is aangekondigd, is de werkelijk ontvangen Eigen bijdrage hoger dan verwacht. Ei werkelijkheid is bijna 1,9 miljoen méér ontvangen voor de Wmo (oud en nieuw) en Beschermd wonen. Wij volgen de ontwikkeling van de Eigen bijdrage goed, in de Bestuursrapportage 2016 zullen we beoordelen in hoeverre de raming van deze baten bij gesteld moet worden. Ontwikkeling reserve Sociaal Domein Na dotatie van het resultaat 2015 bedraagt de reserve Sociaal Domein ultimo Een aantal dotaties wordt in 2016 weer aan de reserve onttrokken en in 2016 is al een aantal nieuwe onttrekkingen voor beleidsvoornemens geraamd (in totaal 2,2 miljoen). Daarnaast is er meerjarig vooralsnog ook nog sprake van een tekort van ruim 1,8 miljoen. Dat heeft invloed op de hoogte van de reserve. Ontwikkeling resene Sociaal Domein Stand per T T Y T Y r Voeding begroting (Kademota 201-1) -500 V Meerjarige verplichtingen Vmc-reserve -922 V -922 V -922 v -922 V -922 v Participatie gelden (Jaarrekening 201-1) V Minimabeleid e.d. {Jaarrekening 2014) -519 V Dotaties (Jaarrekening V (Voorgenomen) dotaties V Y -922 Y -922 t -922 Y -922 r Onttrekkingen (Begroting 2015) 749 n Jvleerjarenfceeld (Begroting 2015) n n n n n Meerjarige verplichtingen Wmo-reserve n 833 n S33 n 833 n 833 n Opvangvoorziening (Kademota 2015) 750 n Reïntegratie werkzaamheden 800 n Ontrekkmgen.Jaarrekening 2015) n (Voorgenomen) onttrekkingen D n n n n n Stand ultimo T Y Y t V t Dotaties Jaarrekening betreft het totaal van alle dotaties in 2015, dus inclusief dotatie (coalitie-akkoord), subsidies basisinfrastructuur en bestaande dotatie Wmo ( ).

9 Haarlem 2016/ De blik vooruit Effecten Meicirculaire 2016 De Meicirculaire 2016 is verschenen. Ook deze circulaire leidt wederom tot grote mutaties per domein. In de nota Meicirculaire 2016 (BBV 2016/284922) wordt dieper ingegaan op de betekenis van de circulaire. Ten aanzien van de Integratie- Uitkering Sociaal Domein het volgende: Meicirculaire 2016 Sept.cir. Dec.cir (bedrag 2015 (bedrag 2016) 2016) WMO Beschermd Wonen Jeugd Re-integratie WSW Totaal Totaal WSW en re-integratie WMO oud Ontwikkeling budgetten * (Decembercirculaire naar Meicirculaire) - = voordeel WMO Beschermd Wonen Jeugd Re-integratie WSW Totaal Totaal WSW en re-integratie WMO Oud Het WMO-budget neemt meerjarig toe, voornamelijk als gevolg van autonome ontwikkelingen. Het nieuwe verdeelmodel Beschermd wonen is nu ook meerjarig vertaald. Ten opzichte van de decembercirculaire 2015 gaat de bijdrage voor 2016 met omhoog. In de jaren daarna daalt de uitkering aanzienlijk ten opzichte van de eerdere raming. Deze daling is conform de verwachtingen als gevolg van het nieuwe verdeelmodel. Met de aanbieders zijn we in gesprek over de wijze waarop deze kortingen vertaald gaan worden. Opvallend is de forse korting op het Jeugdbudget. Een duidelijke verklaring voor deze daling is er niet; de mutaties als gevolg van het objectieve verdeelmodel pakken budgettair ongunstig uit voor Haarlem. We gaan op korte termijn bekijken hoe we dit gaan oppakken en meenemen in de gesprekken met de aanbieders, want de voorbereidingen voor de contractverlenging 2017 zijn al volop in voorbereiding. Afstemming met de regio is in dit geval ook noodzakelijk. Het budget voor re-integratie en WSW neemt in totaliteit toe. Dit wordt veroorzaakt doordat de cao-afspraken in de WSW door het rijk worden gecompenseerd; daartegenover staat een kleine afname van het re-integratiebudget Het WMO-budget neemt meerjarig toe. Het budget voor WMO Huishoudelijke Ondersteuning neemt toe, grotendeels te verklaren door dat het budget voor de HHT 9

10 2016/ { verbeteren arbeidsmarktpositie ) hier aan toegevoegd wordt. In de Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 worden de bijstellingen voor respectievelijk 2016 en 2017 e.v. financieel verwerkt. Vervolg Het voordeel 2015 wordt, conform de uitgangspunten, gedoteerd aan de reserve Sociaal Domein. De komende periode wordt gebruikt om de verschillen nader te analyseren en, zo mogelijk, zicht te krijgen op het incidentele danwel structurele karakter van de onder- en overschrijdingen. Dat levert inzicht in de werkelijke omvang van het meerjarig geraamde tekort op het sociaal domein. Daarnaast biedt het inzicht in de financiële ruimte die beschikbaar is om de opgaven die er nog liggen te dekken. Waar het kan kijken wij ook naar mogelijkheden om de transformatie te versnellen. Bij de Begroting 2017 zal het college met voorstellen komen over de wijze waarop we de beschikbare middelen gaan inzetten, binnen zekere marges waar analyses al wel duidelijkheid over kunnen verschaffen. Bij dit voorstel zal ook de noodzakelijke omvang van de reserve Sociaal Domein betrokken worden. Uiteraard zal het college bij het voorstel de winst van het gesprek over de kademota meenemen en zorgvuldig de raadsoverwegingen betrekken. Wij vertrouwen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Het college van burgemeester en wethouders, e burgemeester, xy B. Schneiders 10