Strategische doelstelling 1 Verzamelen van cijfers en gegevens maken van veldanalyses

Transcriptie

1 J AARVE RSL AG BAM 201 1

2 Strategische doelstelling 1 Verzamelen van cijfers en gegevens maken van veldanalyses Operationale doelstelling 1 Beeldende kunst en audiovisueel vertonersveld permanent in kaart brengen en analyseren AUDIOVISUELE KUNST Volledig overzicht maken van het audiovisueel vertonersveld In kaart brengen van de audiovisuele spelers die betrokken zijn bij de vertoning: ketens, art house, culturele spelers, cultuurcentra, filmclubs / VOD platformen / distributeurs / filmfestivals / educatieve initiatieven / tijdschriften. Deze spelers worden opgenomen in de databank en op de website van BAM. Analyse van het Vlaams audiovisueel vertoning- en distributieveld, 2011 Ann Overbergh maakt een kwalitatieve mapping van de verschillende spelers in het audiovisueel vertonersveld op basis van dieptegesprekken: over historiek en functies, over hun onderlinge verhoudingen, hun relatie met lokale en landelijke overheden, knelpunten en kansen voor de toekomst. De resultaten worden gepubliceerd in de publicatie Voorbij de vertoning - Analyse van het Vlaams audiovisueel vertoning- en distributieveld. Presentatie van de publicatie op 4 april 2011, de dag waarop alle steunpunten hun veldanalyses publiceren. Een bouwstenenplan voor het Vlaams audiovisueel vertonersveld Parallel aan de veldanalyse start BAM een werkgroep die een gemeenschappelijke visie en toekomstplan uittekent voor het veld van de audiovisuele vertoning, omkadering, educatie en archivering. Centraal stonden vragen als hoe het vertonersveld in Vlaanderen er idealiter uit kan en/of moet zien en hoe dit veld zich in de toekomst kwalitatief en duurzaam kan ontwikkelen. Wat zijn belangrijke aandachtspunten? Welke mix van organisaties en instituten is nodig om de audiovisuele cultuur op een toekomstgerichte wijze levend te houden? Werkgroep komt vijf maal samen en bestaat uit: - Jan Declercq (Lumière), - Johan Van Schaeren (Fonk), - Franky Devos en Lieve Van Keirsbulck (Buda), - Mayke Vermeren (Zebracinema), - Marc Boonen (Open Doek) - Pierre Drouot (VAF). De werkzaamheden van de werkgroep worden afgetoetst binnen de werkgroepen arthousevertoners, werkgroep festivals, werkgroep filmkritiek en werkgroep filmeducatie. Het bouwstenenplan wordt uitgegeven in de vorm van een publicatie met de titel Fast forward, bouwstenenplan voor het Vlaams audiovisueel vertonersveld. Het plan bestaat uit drie doelstellingen: (1) een levensvatbaar en toekomstgericht audiovisueel vertonersveld; (2) meer en duurzaam publiek voor diverse audiovisuele creaties uit binnen- en buitenland; (3) een expliciete en sectorbrede aandacht voor mediageletterdheid. Het bouwstenenplan Fast forward werd gepresenteerd tijdens de conferentie Dag van het Vlaams filmberoep tijdens het Internationaal Filmfestival Gent op dinsdag 18 oktober Een

3 organisatie van BAM in samenwerking met het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF), MEDIA Desk Vlaanderen en Internationaal Filmfestival Gent. Keynotesprekers: - Patrick Duynslaegher (Internationaal Filmfestival Gent) - Adrian Martin (Melbourne University) Paneldiscussie met: - Jan Vermassen (raadgever kunsten en erfgoed op het kabinet van Minister Joke Schauvliege), - Karen Verschooren (commissie audiovisuele kunsten, Z33), - Steven Slos (cultuurbeleidscoördinator stad Brugge), - Franky Devos (Kunstencentrum Buda, Kortrijk), - Johan Van Schaeren (Fonk vzw, Leuven), - Paul Bottelberghs (VRT), - Dana Linssen (NL, journalist, filosoof, filmrecencent), moderator 120 deelnemers Aanbod en publiekscijfers in kaart brengen Opstart gesprek tussen vertoners (inclusief filmfestivals) en CultuurNet omtrent het invoeren van alle activiteiten audiovisuele vertoning in de UiTdatabank. Publiekscijfers en box office van de audiovisuele vertoning worden niet landelijk in kaart gebracht omdat enkele groepen hun cijfers niet meer publiek maken. BAM neemt deel aan overleg tussen Vlaamse en Franse gemeenschap hoe vertoners kunnen gestimuleerd of verplicht worden om bezoekerscijfers en box office vrij te geven. Verzamelen van gegevens over het niet-gesubsidieerde veld Opdracht aan IDEA consult (Isabelle De Voldere) om na te gaan welke cijfers beschikbaar zijn van de niet-gesubsidieerde vertoners en distributeurs betreffende tewerkstelling en omzet. Conclusie van deze kortlopende opdracht: geen precieze cijfers beschikbaar via de bestaande databanken. BEELDENDE KUNST In kaart brengen van kunstenaars en kunstenaarspraktijken in de databank Ontbrekende kunstenaars toevoegen met de steun van experten. Professionele kunstenaars uit het galeriecircuit toevoegen op basis van aangepaste criteria voor opname in de databank. Bronnen opzoeken op basis waarvan publicaties van kunstenaars en tentoonstellingen op termijn kunnen opgenomen worden in de databank. Cv's van kunstenaars werden tot nu toe in de databank ingevoerd als full text. Daardoor zijn ze niet bruikbaar voor onderzoek. Sinds 2010 worden bepaalde activiteiten van kunstenaars ingevuld als apart veld: de solotentoonstellingen, residenties en solo s op kunstbeurzen. Einde 2011 staan er 482 kunstenaars in de BAM databank. Verzamelen gegevens over kunstenaarsloopbaan Uitgesteld naar 2012 Actualiseren van de promotiegaleries Actualiseren van de lijst promotiegaleries naar aanleiding van de realisatie van een digitale agenda beeldende kunst in samenwerking met CultuurNet Vlaanderen en <H>ART. Aanbod in kaart brengen BAM maakt langetermijnafspraken met CultuurNet over het aanleveren van gegevens over activiteiten (gegevens van tentoonstellingen actuele kunst uit de UiTdatabank) en de vorm waarin die worden aangeleverd. Analyse van het beleid voor de beeldende kunst binnen het kunstendecreet Analyse van de beleidsontwikkeling voor actuele beeldende kunst in Vlaanderen van 1830 tot 2006 door Valerie Verhack. Analyse van cijfermateriaal van 1982 tot 2010 (Sam Eggermont en Dries Moreels):

4 cultuurbegroting globaal, evoluties in subsidie voor projecten en structuren (types, aantallen, budgetten). De verzamelde cijfers over de evolutie van het cultuurbudget in verhouding tot het BBP zijn overgenomen in VRIND Analyse van recente ontwikkelingen in het veld: essay van Maaike Lauwaert over ontstaan van nieuwe kunstenaarspraktijken buiten het besloten karakter van de studio en essay van Karen Verschooren over mogelijkheden van vernetwerking voor kunstorganisaties met sterke onderlinge relaties, met andere culturele spelers, onderwijs en bedrijven. Analyses gebundeld in de publicatie Frisse lucht, lange adem. Historiek, cijfers en scenario's van het beeldende kunstveld in Vlaanderen met teksten van Valerie Verhack, Maaike Lauwaert, Karen Verschooren, Dirk De Wit en cijfermateriaal samengesteld door Sam Eggermont en Dries Moreels. Presentatie van de publicatie tijdens een debat op 4 april 2011 in de Beursschouwburg met: Geert Goiris, Heidi Ballet, Leen Thielemans, Peter De Graeve, Wim Waelput, Bert De Leenheer, Michel Dewilde. Kort statement van NICC (Guillaume Bijl) en VOBK (Luc Delrue). Veldanalyse van de actuele beeldende kunst in Vlaanderen. Opmaak van een strategie voor het maken van een omvattende veldanalyse die zal lopen over de periode 2011 tot einde Veldanalyse op basis van functies en werkvormen. Doel is de onderlinge verhoudingen tussen diverse spelers bespreekbaar maken met het oog op een betere positionering, samenwerking en vernetwerking (biotoop). Deze analyse vormt de basis voor het opstellen van een gemeenschappelijk plan hoe de sector zich wil ontwikkelen in een veranderende samenleving. Opstellen van subgroepen (kunstenaars, werkplaatsen/ atelierinitiatieven/ managementbureau's, galeries, private collecties, musea, kunsthallen, small spaces, onderzoek in de kunsten, off spaces, kunstbemiddeling en educatie, sociaal-artistiek, archieven, publicaties en tijdschriften, kunstkritiek...). Geven van schrijfopdrachten voor essays per subgoep waarin de rol, functies (creatie, onderzoek, reflectie, publiek, internationaal, relaties met andere domeinen), onderlinge verhoudingen, knelpunten en kansen worden beschreven. Deze essays dienen als discussiemateriaal voor focusgroepen die worden samengesteld per subgroep. Deze groepen maken een concrete stand van zaken op voor hun subgroep in Vlaanderen en geven aanzetten hoe zijzelf en de sector verder kunnen ontwikkelen. - essay over small spaces: Size Matters. Een verkenning van de onmisbaarheid van kleine kunstinstellingen. (november 2011) door Maaike Lauwaert, gepubliceerd in decembernummer van <H>ART. - essay-opdrachten gegeven aan Pieternel Vermoortel (werkplaatsen), Philippe Pirotte (kunsthal), Dominiek Ruyters, Metropolis M (musea), Olav Velthuis (galeries), Wim Waelput (off spaces). Operationele doelstelling 2 KWARTS: Structurele samenwerking tussen steunpunten rond verzamelen van gegevens en maken van gemeenschappelijke veldanalyses Gemeenschappelijke veldanalyse 2011 rond Kunstendecreet Uitwerken van samenwerkingsovereenkomst met agentschap Kunsten en Erfgoed rond uitwisselen van gegevens uit de afrekeningsdossiers. Overleg tussen kunsten en erfgoed (agentschap en steunpunten) omtrent doelstellingen en methodes van de respectievelijke trajecten rond verzamelen van cijfers, maken van veldanalyses

5 en uitstippelen van toekomstscenario's. Nagaan welke cijfers beschikbaar zijn over de niet-gesubsidieerde personen en organisaties die actief zijn in het kunstenveld. De relevantie van deze cijfers nagaan voor veldanalyse van het brede gesubsidieerde en niet-gesubsidieerde kunstenveld. Gezamenlijke basisafspraken met CultuurNet over het aanbod kunsten en het gebruik van de data, onderzoek start in 2012, in functie van gezamenlijke publicatie in Verzamelen van gegevens van structureel gesubsidieerde organisaties van de werkingsjaren 2007, 2008, 2009 en 2010 uit de afrekeningsdossiers en omvormen tot onderzoeksdatabank: subsidies, omzet en inkomsten, tewerkstelling. Maken van gemeenschappelijke veldanalyse op basis van de gegevens van structureel gesubsidieerde organisaties ( ); een gezamenlijk initiatief van VTi, BAM, Muziekcentrum Vlaanderen en VAi in samenwerking met het agentschap Kunsten en Erfgoed. Een reeks economische kerncijfers komen samen over de inkomsten en uitgaven van alle organisaties die via het Kunstendecreet worden gesteund (periode ). Analyse van de verhouding tussen structurele subsidies en andere inkomstenbronnen van Kunstendecreetorganisaties (de markt en subsidies van andere overheden), aandeel van tewerkstelling in de uitgaven van Kunstendecreetorganisaties en welk deel daarvan naar kunstenaars gaat. Publicatie van de analyse onder de titel Ins & outs van het kunstendecreet. Presentatie van de veldanalyse tijdens een conferentie op 4 april 2011 in het Vlaams Parlement, een samenwerking tussen kabinet, agentschap, beoordelingscommissies, steunpunten en belangenbehartigers. Met deze conferentie wordt het startschot gegeven van de volgende structurele ronde. Programma: - Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur Joke Schauvliege schetst kader van subsidieronde. - De voorzitters van de beoordelingscommissie presenteren hun visietekst. - Presentatie van het charter door Paul Corthouts (oko). - De kunstensteunpunten presenteren gezamenlijke en sectorspecifieke veldanalyses. - Debat onder leiding van Chris Keulemans met Leen Laconte, Pascal Gielen en Philippe De Coene Analyse van de vorige structurele ronde en maken van een charter voor de volgende structurele ronde VAi, Muziekcentrum Vlaanderen, VTi, BAM, Demos, oko, VOBK en NICC maken een charter betreffende de beoordelings- en beslissingsprocedure in het kader van het Kunstendecreet voor de structurele ronde Het charter reikt een aantal spelregels aan om een hertekening van het landschap mogelijk te maken zoals gelijkwaardigheid, evenwicht tussen structuren en projecten, duurzaam beleid, relaties met andere domeinen. Charter wordt voorgelegd aan Minister Schauvliege. Een breder onderzoeksplatform voor de kunsten In 2011 is de nood gedetecteerd om alle mogelijke onderzoekspartners die werken rond kunsten in kaart te brengen en samenwerking te zoeken. De eerste aftastende gesprekken over onderzoeksagenda s en mogelijke vormen van samenwerking en netwerking zijn besproken, het onderzoeksplatform start in 2012 op. Project wordt getrokken door VTi (Joris Janssens) en BAM (Dries Moreels).

6 Strategische doelstelling 2 Ondersteunen van de kwalitatieve ontwikkeling in beeldende kunst en audiovisueel vertonersveld BEELDENDE KUNST Operationele doelstelling 1 De positie van de kunstenaars versterken BAM stelt een basiscursus op van twee uur over de relatie tussen de beeldendekunstpraktijk en het veld van de beeldende kunst en over internationale residenties, bedoeld voor kunsthogescholen. BAM geeft deze cursus in KASK, KASKA en Sint Lucas Gent. Contacten worden gelegd met Sint-Lukas Brussel en MAD-faculty. 4 maart 2011: jaarlijkse infosessie 'Achter de schermen van VAF, MEDIA Desk, BAM en Kunstenloket', bedoeld voor alle masterstudenten audiovisuele kunsten van Vlaamse hogescholen. BAM participeert in het onderzoek Pascal Gielen en Camiel Van Winkel rond doelstellingen en uitstroom van kunstonderwijs. BAM organiseert tweemaal een overleg met departementshoofden van Vlaamse kunsthogescholen om de hogescholen dichter bij dit onderzoek te betrekken. 25 januari, 30 juni en 1 juli 2011: Jaarlijkse infosessies over projectsubsidies i.s.m. agentschap Kunsten en Erfgoed, beoordelingscommissies beeldende kunst en audiovisuele kunst. BAM maakte in 2008 een publicatie Tips voor beginnende beeldende kunstenaars voor de schoolverlaters van kunsthogescholen. In 2011 wordt geen geactualiseerde versie gedrukt, maar de publicatie is wel nog online beschikbaar. Operationele doelstelling 2 Publiekswerking verruimen en verdiepen Gemeenschappelijke communicatie en beeldvorming BAM maakt in samenwerking met <H>ART en De Standaard een extra bijlage rond de seizoensopening met een tentoonstellinsagenda en gesprekken met beeldend kunstenaars: - Luc Tuymans, - Anouk Declercq, - Michaël Borremans, - Kelly Schacht, - Anne-Mie Van Kerckhoven, - Gert Robijns Deze bijlage wordt verstuurd met <H>ART en De Standaard. De regie voor de advertenties is in handen van <H>ART. Meer samenwerking en gemeenschappelijke beeldvorming tussen de beeldendekunstwerking van cultuurcentra en de spelers die op landelijk en internationaal niveau werken. Werkgroep in samenwerking met LOCUS. Werkgroepleden: Katrien Bogaerts (Kunstwerk(t)), Bart De Baere (M HKA), Jan De Vree (M HKA), Michel Dewilde (CC Brugge), Dirk De Wit (BAM), Griet Ivens (CC De Ster, Willebroek), Jan Leconte (cultuurbeleidscoördinator Ronse), Isabel Lowyck (Museum M), Annelies Nagels (CC De Warande), An Seurinck (BAM), Leen Thielemans (M HKA), Johan Vansteenkiste (dienst kunsten, stad Antwerpen), Marc Van Mechelen (LOCUS),

7 Karen Verschooren (Z33, Hasselt), Jan(us) Boudewijns (Museum Dhondt-Dhaenens), Miek De Kepper (LOCUS), Jan Yperman (CC De Steiger, Menen). 24 februari 2011: opstartvergadering met individuele presentaties over plaats en rol van lokaal cultuurbeleid in beeldende kunst. 22 september 2011: vergadering rond het thema draagvlak met drie presentaties - Griet Ivens (CC De Ster): Willebroe - Jan Leconte (CC Ronse): Bart Lodewijks en Robbrecht Desmet - Annelies Nagels (CC De Warande): project met Hans Op de Beeck BAM start in 2011 met de voorbereidingen voor een Dag van de actuele beeldende kunst, in samenwerking met de actoren beeldende kunst, steden en gemeenten. Veronique Vaes ontwikkelt een concept. Deze dag wordt uitgesteld tot Netwerking publieksbemiddeling en kunsteducatie Deelname aan de werkgroep binnen Ambtelijke Coördinatie Cultuur Educatie (ACCE) rond het versterken van de landelijke en regionale/lokale clustering en samenwerking van diverse educatieve initiatieven: 11 april, 8 juni en 10 oktober Deelname aan de werkgroep binnen ACCE rond vorming en opleiding van cultuureducatoren : 11 maart 2011, 6 mei 2011 en 10 oktober Publicatie van de resultaten van de masterclass met Pieter Mols (2010) rond publieksbemiddeling: Een andere blik op publieksbemiddeling in tentoonstellingen. Aan de hand van tentoonstellingsanalyse, theoretische basisprincipes en (zelf)analyse van de eigen werking werden in deze masterclass werkmodellen voorgesteld voor een rijke en diverse omgang met publiek. Onderzoek rond de relatie tussen beeldende kunst instellingen en leerplichtonderwijs i.s.m. CANON Cultuurcel. Onderzoekster Margot Thysens voert een aantal diepte-interviews met medewerkers van musea voor hedendaagse kunst, beeldendekunstorganisaties, een cultuurcentrum die rond hedendaagse beeldende kunst werkt, een museum voor oude en moderne kunst, een kunsteducatieve organisatie, een theaterhuis en ten slotte de intendant cultuur-onderwijs van de Stad Antwerpen. Daarnaast organiseerde ze ook een focusgesprek met het onderwijs. (publicatie van de resultaten van het onderzoek in 2012). 12 december 2011: bijeenkomst publiekswerkers van de tentoonstellingen Visual Arts Flanders 2012 (kennis- en expertiseuitwisseling) Voorbereiding workshop gebruik van nieuwe media (applicaties en mobiele websites) in tentoonstellingen voor publiekswerkers (workshop vindt plaats op 18/01/2012 met Olga Van Oost, Tom Klaasen, Kristof Michiels en Kris Gabriëls). Werkbezoek rond publieksbemiddeling Londen: uitgesteld naar 2012 wegens personeelswissel bij Arts Council London office. Kunstkritiek Masterclass onder leiding van Anna Tilroe over de plaats en rol van kunstkritiek binnen de kunsten en binnen het actuele medialandschap. Bedoeld voor schrijvers die willen meedenken en mee schrijven rond dit thema. Naar aanleiding van de publicatie van haar boek De ja-sprong.

8 Naar een nieuwe vitaliteit in de kunstkritiek. Een organisatie van BAM en VTi. Deelnemers: Charlotte Bonduel, Evelyne Coussens, Inge Henneman, Wouter Hillaert, Pieter T'Jonck, Mia Vaerman en Tom Viaene. Publicatie van de essays die geproduceerd werden tijdens de masterclass: Over de nood aan een nieuwe vitaliteit in de kunstkritiek, BAM, deburen en VTi, Essays van Charlotte Bonduel, Evelyne Coussens, Inge Henneman, Wouter Hillaert, Pieter T'Jonck, Mia Vaerman en Tom Viaene. Gratis verspreid via <H>ART en rekto:verso. 3 mei 2011: debat over kunstkritiek, naar aanleiding van de publicaties De ja-sprong, over de nood aan een nieuwe vitaliteit in de kunstkritiek van Anna Tilroe en Kunstkritiek van Hilde Van Gelder en Laurens Dhaenens. Een organisatie van BAM, VTi en deburen. Gevolgd door boekpresentatie van het boek Kunstkritiek door Hilde Van Gelder. Debat met: - Anna Tilroe (kunstcriticus en curator), - Paul Tanghe (gedelegeerd bestuurder van Cera Holding), - Lieven De Cauter (filosoof, schrijver en kunsthistoricus) - Dorian van der Brempt (directeur van het Vlaams- Nederlands Huis deburen). - Moderator: Jef Lambrecht (voormalig VRT-journalist) Operationele doelstelling 3 Een actief geheugen voor de actuele beeldende kunst Opbouwen documentatie- en onderzoeksnetwerk Werkgroep opgestart in 2011 rond archief- en documentatienetwerk. Werkgroep bestaat uit archieven, musea voor actuele kunst, kunstbibliotheken, hogescholen en universiteiten, tijdschriften, onderzoekers en andere intermediaires. Interviews met kunstenaars en galeries, ter voorbereiding van een informatieve brochure over het samenstellen en beheren van een kunstenaarsarchief, bedoeld voor kunstenaars en hun directe partners. (publicatie voorzien in 2012) Traject collectievorming en aankoopbeleid BAM, FARO en agentschap Kunsten en Erfgoed organiseerden een lezingenreeks, waarbij directeurs van instellingen uit binnen- en buitenland toelichting gaven bij hun visie op collectievorming en aankoopbeleid. Lezingen: - 28 januari: onderzoek: Hans De Wolf (VUB) en Frank Maes (curator en onderzoeker) - 25 februari: fotomusea: Pool Andries (FotoMuseum) en Xavier Canonne (Musée de la photographie Charleroi) - 25 maart: oorlogserfgoed: Kees Ribbens (onderzoeker bij het NIOD, Nederlands Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies), Dominiek Dendooven (Stedelijke Musea Ieper - In Flanders Fields museum), Rudi Van Doorslaer (directeur SOMA, Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij)

9 - 20 mei - publiek-privaat / stichtingen: Dominique Allard (Koning Boudewijnstichting), Piet Coessens (Roger Raveelmuseum), Joost Declercq (Museum Dhondt-Dhaenens), Sue Schiepers (Kunstforum Würth). - 8 juli: erfgoedbibliotheken: Pierre Delsaerdt (voorzitter van de Vakgroep Informatie- en Bibliotheekwetenschap van de Universiteit Antwerpen en van de vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheek), An Renard (directeur van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience en secretaris-penningmeester van de vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheek) en Bart Op de Beeck (Koninklijke Bibliotheek van België) - 26 augustus - niet-europese collecties: Hein Vanhee (Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, Tervuren), Jan De Maeyer (Katholiek Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving, Leuven), Mireille Holsbeke (Museum aan de Stroom, Antwerpen) - 30 september - banken en bedrijven: Baudouin Michiels (Belgacom), Patricia Jaspers (Dexia), Yves Randaxhe (Nationale Bank) - 28 oktober - stads- en regiomusea: Caty Ross (Museum of London), Ann Diels (Zeeuws Museum), Christine De Weerdt (STAM) - 25 november - Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Brussel: Joost Vander Auwera, Frederik Leen - 16 december - Laurent Busine (MAC's), Patrick Allegaert (Museum Dr. Guislain), Manfred Sellink (Hospitaalmuseum / Musea Brugge) Afsluitende conferentie en presentatie van de publicaties op basis van de lezingenreeks (cahier 1 en 2) in AUDIOVISUELE KUNST Operationele doelstelling 4 Beschikbaar maken van diverse audiovisuele creaties Het sensibiliseren van de overheid voor de nood aan filmcultuur in Vlaanderen en het belang van een performant Vlaams vertonersveld. Presentatie van de studies Voorbij de vertoning (BAM), Fast Forward: Bouwstenenplan voor het Vlaams audiovisueel vertonersveld (BAM), en de Studie Digitale cinema (IBBT-SMIT, VUB) bij diverse overheden en stakeholders: - 21 april: presentatie bij de Beoordelingscommissie voor audiovisuele kunsten april: presentatie aan het Agentschap Kunsten en Erfgoed (Jos Van Rillaer, Jan Verlinden en Marina Laureys) - 26 april: presentatie op het Departement CJSM (Christine Claus, Carolien Coenen, Adriaan Heirman) - 28 april: presentatie op het kabinet van Minister Joke Schauvliege (Minister Schauvliege, Jan Vermassen, Caroline Rombaut) - 3 mei: presentatie en debat tijdens de studiedag 'Lokale Filmwerking' i.k.v Filmfestival Open Doek, Turnhout sprekers: Miek De Kepper (Locus), Hilde Plas (VVSG), Luc van de Casseye (Euroscoop), Mayke Vermeren (Zebracinema), Frank Moens (Fonk vzw), mei: hoorzitting in de Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media in het Vlaams Parlement over de toekomst van de Vlaamse audiovisuele vertoning en de omkadering ervan. - 7 juni: presentatie op het BKO Overlegplatform (Leen de Spiegelaere + sector) - 18 oktober: presentatie in het kader van het Filmfestival van Gent aan het beleid en de ruime sector.

10 Opbouw van een performant Vlaams vertonersveld: digitale cinema voor de culturele vertoners De overgang naar digitale cinema is een basisvoorwaarde voor vertoners om in de nabije toekomst nog films te kunnen vertonen. Steeds minder distributeurs bieden nog 35 mm aan. De overgang van 35 mm naar digitale 2K-cinema is in 2011 ingezet en zal in 2012 worden voltrokken. De studie 'digitale cinema' van BAM vormde de basis voor het uitschrijven van een onderzoek door het Departement CJSM hoe de digitalisering van de Vlaamse culturele spelers best kan worden begeleid en ondersteund. Onderzoek door SMIT-VUB onder leiding van onderzoekster Sophie De Vinck (zie hoger). BAM was lid van de stuurgroep. Op basis van deze studie heeft Minister Joke Schauvliege een aantal rondetafels georganiseerd rond digitale cinema, waarop alle culturele vertoners (inclusief arthouse en wijkbioscopen) werden uitgenodigd. Deze vergaderingen hadden plaats bij BAM tussen juli en december. Tijdens de laatste vergadering, op 21 december, werden de steunmaatregelen van Minister Schauvliege voor digitalisering van kleine en culturele vertoners gepresenteerd. Tijdens deze rondetafel werd beslist om een aankoopgroep op te richten. De voorbereiding voor die aankoopgroep werd mee ondersteund door de overheid, in de vorm van een consultantcoach Sophie De Vinck. Zij coördineert het hele proces, tot ondertekening van contracten. BAM volgt het hele proces mee op. Opbouw van een performant Vlaams vertonersveld: digitale cinema voor cultuurcentra Naast de bioscopen vertonen ook vele cultuurcentra film. Omdat de meeste centra film op 35mm vertoonden, werd in 2011 de problematiek van digitalisering erg duidelijk voelbaar. 25 mei: deelname/presentatie tijdens rondetafel van Fonk vzw over alternatieven voor digitale 2K vertoning (kernspelers AV sector). 22 juni : presentatie tijdens filmdag van Lessen in het Donker Brugge (Tine van Dycke en cultuurcentra) 25 augustus: presentatie tijdens informatiesessie digitale cinema van MEDIA Desk (Bert Lesaffer en sector) 29 september 2011: infosessie voor cultuurcentra in samenwerking met LOCUS met als titel: Het einde van 35 mm-filmprojectie? Sprekers: David Vande Cauter (Locus), Ann Overbergh (BAM), Sophie De Vinck (IBBT-SMIT), Frank Moens (Fonk vzw) Oprichting van een werkgroep voor de cultuurcentra die wilden overschakelen naar digitale 2K-cinema, in samenwerking met LOCUS en de VVC. Deze komt ongeveer maandelijks samen: 24 oktober, 16 december en 21 december, i.s.m. VVC, Brussel. Opstart van een parallel traject voor de centra die kozen voor dvd en/of Blu-ray. 11 oktober, BAM (Gent): rondetafel filmdistributeurs: wat is mogelijk voor cultuurcentra? Welke alternatieven zijn er? 14 november: overleg met VAF over digitalisering van cultuurcentra in relatie met het al dan niet opleggen bij productiesteun voor het voorzien van andere dan 2K-dragers. 13 december: Studio's, Geel: presentatie- en demonstratiedag 2K, netwerkmoment Opbouw van een performant Vlaams vertonersveld: stadsbioscopen en lokale clustering Maken van een toekomstplan rond audiovisuele vertoning per regio in het kader van lokale werkgroepen, i.s.m. steden en cultuurcoördinatoren: Brugge, Gent, Antwerpen, Leuven, Hasselt (Brussel verloopt via Brussels Kunsten Overleg). Begeleiden van deze nieuwe audiovisuele centra bij vraagstukken rond draagvlak, aansluitingspunten bij stedelijk, regionaal en Vlaams cultuurbeleid, inpassing in lopende stadsontwikkelinsgprojecten, infrastructuur, financiering en exploitatiemodellen. Verbinden van diverse spelers in het lokaal en regionaal audiovisueel vertonersveld rond een gemeenschappelijk plan: vertoners, festivals, educatieve en socioartistieke initiatieven, productie- en atelierinitiatieven en mogelijks creatieve industrie.

11 Dit traject loopt verder in Concrete stappen die zijn gezet zijn onder andere: - Antwerpen: overleg met de kunstencoördinator Johan Vansteenkiste en kabinet schepen van cultuur over opname van audiovisueel beleid in het bestuursmemorandum in opmaak, beleidsperiode Brugge: Overleg met de cultuurbeleidscoördinator en Cinema Lumière rond herinrichting infrastructuur en rol van stadsbioscoop in het lokaal en regionaal cultuurbeleid. - Gent: infosessie door Stefaan De Ruyck voor alle audiovisuele spelers over de plannen van De Krook en VIAA. - Hasselt: overleg met kabinet schepen Ruimtelijke ordening en met provinciaal audiovisueel initiatief Zebracinema m.b.t. nieuwe stadsontwikkelinsgprojecten en initiatieven rond de Groene en Blauwe Boulevard. Eerste werkgroepbijeenkomst met cultuurbeleidscoördinator en twee bevoegde beleidsdomeinen ingepland begin Kortrijk: gesprek met kunstencentrum Buda over audiovisuele kernspelers in regio Kortrijk. - Leuven: overleg Fonk vzw over nieuwe infrastructuur. Advies rond inbreng van externe consulent voor deskundigheid rond infrastructuurprojecten. - begeleiding/coaching cultuurcentra op infrastructureel en inhoudelijk vlak met als doel het versterken van filmcultuur in Vlaanderen Opbouw van een performant Vlaams vertonersveld: Filmfestivals Een werkgroep filmfestivals komt twee keer per jaar samen rond actuele en gemeenschappelijke thema's. Eerste vergadering in december 2010, tweede vergadering in februari 2011 rond het opmaken van de trade brochure waarmee Vlaamse filmfestivals op internationale filmfestivals worden gepromoot. Stimuleren van actieve publiekswerking en goede voorbeelden Het verzamelen van en communiceren over goede praktijken in binnen- en buitenland rond nieuwe vormen van omgang en actieve participatie met publiek. Na een aantal internationale werkbezoeken met Vlaamse vertoners in 2010 brachten we in 2011 een aantal binnen- en buitenlandse best practices onder de aandacht in Fast Forward, Bouwstenenplan voor het Vlaams audiovisueel vertonersveld. (zie hoger) Initiëren en organiseren van workshops voor vertoners rond nieuwe vormen van programmatie, publiekswerking en publieksparticipatie, in samenwerking met LOCUS en aankoopgroep digitale cinema: 3 mei i.k.v. Open Doek (presentatie Voorbij de vertoning met focus op lokale werking rond audiovisuele kunst); 29 september bij LOCUS (workshop en brainstorm over mogelijkheden en beperkingen van digitale projectie voor lokale spelers, met specifieke aandacht voor nieuwe mogelijkheden voor het verdedigen van filmcultuur) Duurzame financierings- en businessmodellen voor vertoners Onderzoek naar realistische en haalbare alternatieve vormen van bedrijfsvoering en businessmodellen voor vertoners, door middel van een analyse van de huidige financierings- en businessmodellen onder Vlaamse vertoners en door analyse van enkele toepasbare modellen in het buitenland. Een onderzoek in nauw overleg met de vertoners, met agentschap Kunsten en Erfgoed en Departement CJSM en met alle intermediaires die over kennis beschikken op dit vlak (bv CultuurInvest, Kunstenloket...) Loopt door in Aandacht voor digitale beschikbaarheid van diverse audiovisuele creaties van gisteren en vandaag Actief betrekken van archieven en producenten bij de problematiek van de langetermijnbewaring en ontsluiting van audiovisuele creaties, in het kader van Archipel en VIAA, en in nauw overleg met het Koninklijk Belgisch Filmarchief. In 2012 worden het te digitaliseren materiaal en de digitaliseringsnoden in kaart gebracht. Over digitale beschikbaarheid is ook overleg geweest met Bibnet: opstart van een gesprek over de rol van bibliotheken in de toekomst bij het gidsen in de audiovisuele cultuur.

12 Stimuleren van transparante overlegstructuren BAM stimuleert de zelforganisatie van subgroepen in de sector en is voorstander van een degelijk overleg tussen de verschillende belangenbehartigers. Operationele doelstelling 5 Het verbreden en verdiepen van filmcultuur: verschillende spelers die een gidsfunctie opnemen, en aandacht voor educatie en mediawijsheid Stimuleren van een actuele visie op filmkritiek In een transformerend medialandschap verdient het schrijven over film en audiovisuele kunst onze speciale aandacht. Hoe wordt vandaag toegewijd en inhoudelijk geschreven voor een voldoende breed publiek? Hoe wordt enthousiasme overgebracht en kennis gecontextualiseerd, en langs welke verschillende kanalen? Masterclass filmkritiek voor 10 deelnemers gedurende 5 zaterdagen o.l.v. Pieter Van Bogaert en Dana Linssens. Sessies op zaterdag van 11u tot 18u : 15 oktober, 5 november, 12 november, 26 november en 3 december 2011 Workshops rond filmkritiek en cinefilie voor studenten en critici, in samenwerking met hogescholen en Filmmuseum met: Adrian Martin (Aus), Jacques Rancière (F) en Jonathan Rosenbaum (V.S.) op 15/10, 5/11, 12/11, 26/11, 03/12. Aantal deelnemers: masterclass Adrian Martin: 45 masterclass Jonathan Rosenbaum (1): 45 masterclass Jonathan Rosenbaum (2): 45 screening Jonathan Rosenbaum (1): 45 screening Jonathan Rosenbaum (2): 45 masterclass Jacques Rancière: 50 screening Jacques Rancière: 200 Het gidsen van publiek Voorstudie rond het opzetten van een landelijk gidsplatform waar aanbod en contextmateriaal uit diverse bronnen wordt samengebracht, ten behoeve van individuele gebruikers, bibliotheken, mediagebruikers (VRT) en onderwijs. Fase 1 (2011) in kaart brengen van de noden en mogelijke partners; bepalen en uitschrijven van een concept. Aftasten van diverse subsidiemogelijkheden. Opmaken van een aanvraag in het kader van experimenten coöperatieve modellen, beleidsdomein Sociale Economie. Stimuleren van de gidsfunctie bij individuele vertoners De manieren waarop individuele vertoners een gidsfunctie kunnen opnemen (via programmatie, toelichting en contextualisering, een profilering als kenniscentrum, enz.) vormt een belangrijk onderdeel van het bouwstenenplan Fast Forward dat BAM in 2011 publiceerde (zie ook hoger). Stimuleren van filmeducatie en mediawijsheid Jaarlijkse bijeenkomst werkgroep film- en mediaeducatie, opgestart door BAM. De werkgroep komt samen rond gemeenschappelijke thema s. BAM bood inhoudelijke ondersteuning voor een conferentie rond filmeducatie georganiseerd door het Jeugdfilmfestival te Antwerpen op 8 maart BAM neemt deel aan de werkgroep van ACCE die de landelijke en regionale/lokale clustering en samenwerking tussen diverse kunsteducatieve initiatieven wil stimuleren. De filmeducatieve initiatieven worden actief betrokken. I.s.m. steunpunten cultuur, ACCE en CANON cultuurcel. BAM blijft betrokken bij de ontwikkeling en implementaie van het cross-mediaal platform mediawijsheid ('Ingebeeld 4'), een initiatief van VRT en CANON cultuurcel met medewerking

13 van Ambrosia s Tafel. BAM, CANON Cultuurcel en VRT onderhandelen over het hosten van het platform mediawijsheid binnen de structuur van BAM. Operationele doelstelling 6 Duurzaam bewaren van audiovisuele werken: Archipel, Network-centric approach of sustainable digital archives Archipel is een onderzoeksproject in het Programma Innovatieve Media (IWT-Vlaanderen) dat loopt van oktober 2009 tot december Archipel vertrekt vanuit de vaststelling dat in Vlaanderen een duurzame digitale archiefinfrastructuur nodig is om de problematiek van digitale archivering structureel aan te pakken. Bij de ontwikkeling van deze infrastructuur worden partijen betrokken uit het domein van de kunsten, het cultureel en wetenschappelijk erfgoed, het onderwijs en de ICT-wereld van onderzoek en bedrijven. Het onderzoeksconsortium bestaat uit IBBT (onderzoeksgroepen: MMLAB, SMIT, MICT), UGent Boekentoren, KU Leuven ICRI, FARO, VTi, BAM, Descartes (voorheen: Porthus), Inuits, Krimson en Klascement. Stuurgroep bestaat uit: Bibnet, Muziekcentrum Vlaanderen, Centrum Vlaamse Architectuurarchieven, Vlaamse Erfgoedbibliotheek, Archiefbank Vlaanderen, Lukasweb, Argos, Cinematek, De Waalse Krook vzw. Ook de departementen CJSM, EWI, OND, het agentschap Kunsten en Erfgoed en een waarnemer van IWT zijn lid van de stuurgroep. Projectleider is Dries Moreels van BAM, onderzoeksleider is Rik Van de Walle van MMLab Ugent en Jeroen Walterus van FARO is voorzitter van de stuurgroep. Archipel bouwt voort op de onderzoeksresultaten van het IBBT-project BOM-Vl (Bewaring en Ontsluiting van Multimediale data in Vlaanderen, ). Het BOM-Vl-project heeft aangetoond dat bepaalde oplossingen 'maakbaar' en 'doenbaar' zijn, maar toont nog onvoldoende aan hoe een digitaal archiveringsplatform duurzaam kan worden georganiseerd. In dit onderzoeksproject werd nagegaan wat het concreet betekent om binnen een gedecentraliseerde Vlaamse digitale archiefinfrastructuur een duurzaam digitaal archief van diverse (complexe) digitale en multimediale objecten te implementeren. Daartoe werden innovatieve technologische oplossingen onderzocht en getest. Het einddoel is een generiek model van open data-archief voor de langetermijnbewaring en -ontsluiting van digitale 'data': een operationeel (test)platform dat in de tweede helft van 2011 werd gebouwd en gedemonstreerd. BAM heeft concreet meegewerkt aan onderzoeksluik 'Werkpakket 4' van Archipel: over technologieën die het gebruik en hergebruik van de archieven vereenvoudigen. Om digitaal archiveren in economisch perspectief efficiënt te maken, moet de archivering en langetermijnbewaring hand in hand gaan met de online ontsluiting. Het werk van BAM in het kader van WP4 omtrent de ontwikkeling van het 'Platform rond Mediawijsheid, als een disseminatiemodule voor de gezamenlijke demonstrator, is een uitwerking van die basisgedachte: in het onderwijs gaat het niet om louter tv kijken, maar om zelf doen (media maken, bewerken), om kritisch kijken (archiefmateriaal en metadata) en finaal om bewust omgaan met media. Een archiefplatform zoals de gezamenlijke demonstrator moet daarop ingericht worden, maar ook de content moet daarvoor geschikt zijn. De ontwikkeling van de Active Archives Video Wiki kadert in het langlopend project ActiveArchives dat Constant startte in Centrale gedachte van dit project is het web niet enkel op te vatten als een distributiekanaal, maar als een plaats waar we (collaboratief) schrijven, prototypes en ideeën ontwikkelen. Hoe kunnen archieven verder gaan dan preserveren en

14 toegang bieden? Wat is nodig om materiaal weg te geven en getransformeerd terug te ontvangen? Hoe zouden bestanden kunnen worden verrijkt met connecties, contexten en tegenstellingen? In Archipel werd enerzijds de Video Wiki software verder ontwikkeld, en anderzijds organiseerden BAM en Constant workshops in dialoog met kunstenaars en instituten, in respons op specifieke collecties aan artistieke en inhoudelijke experimenten. We annoteerden archiefmateriaal, vermengden videocontent uit verschillende online bronnen en maakten artistieke remixes. Archipel als antwoord voor de problematiek van de audiovisuele archieven. In Vlaanderen is er op dit moment geen enkele actor die de schaal en de middelen heeft om digitale archiefdiensten aan te bieden naar zowel de volledige cultuursector en de audiovisuele sector en daarnaast de rol van aggregator op zich kan nemen om als een cross-sectoraal platform te fungeren (naar onderwijs en onderzoek). In Vlaanderen is er op dit ogenblik ook geen enkele actor die het mandaat heeft om coördinerend op te treden met betrekking tot de standaarden en preserveringsplannen die moeten worden gehanteerd, opdat al het gedigitaliseerde en digitale audiovisuele materiaal op lange termijn toegankelijk blijft. Daarom is de in het Regeerakkoord opgenomen oprichting van een Vlaams Instituut voor de Archivering en Ontsluiting van Audiovisueel Erfgoed (VIAA) van groot belang voor de verdere ontwikkeling van de audiovisuele sector. De vzw Waalse Krook heeft in 2011 een concreet strategisch en operationeel plan voor VIAA uitgewerkt, waarvoor in eerste instantie vertrokken is van de resultaten van onderzoeksprojecten zoals BOM-vl en Archipel. Daarnaast werd ook in ruime mate beroep gedaan op de in het veld aanwezige knowhow en werden meer dan 100 experten uit alle toonaangevende instellingen uit de cultuur- en erfgoedsector en de audiovisuele sector gevraagd om mee te werken aan dat plan, vaak experten die ook al bij Archipel betrokken waren. Ook BAM was betrokken bij enkele werkgroepen. De implementatie van de resultaten de onderzoeksresultaten van Archipel De implementatie dient buiten het onderzoeksproject te gebeuren en vraagt een andere aanpak en een ander soort consortium van spelers. Daarom heeft BAM naar het einde van het project Archipel in 2011 het initiatief genomen om enkele van de technische tools in productie te nemen met een consortium van kunsten- en erfgoedorganisaties. Dit nieuwe traject beoogt in eerste instantie de implementatie van MediaMosa, met name het gezamenlijk inrichten van een MediaMosa-instantie en het aanbieden van ondersteunende integratie- en migratiediensten aan de leden van het consortium. Dit consortium (waarvan het de bedoeling is dit onder de vleugels van het IBBT op te richten) heeft drie doelstellingen: - MediaMosa-diensten aanbieden aan de leden van het consortium - Initiëren van en participeren aan onderzoeksprojecten - Een Belgische MediaMosa-gebruikersgroep organiseren Operationele doelstelling 7 Stimuleren van internationale relaties in audiovisueel vertonersveld Promotie Publicatie: , Flanders Film Festivals. Engelse publicatie met overzicht, informatie en contactgegevens over de audiovisuele festivals in Vlaanderen en Brussel. Publicatie wordt meegestuurd op 3000 exemplaren met de publicatie van Flanders Image en wordt verspreid op de buitenlandse filmmarkten waar Flanders Image aan deelneemt (Cannes, Berlijn, Toronto...) Informeel internationaal Europees netwerk vertoners Eerste aftastende gesprekken voor de uitbouw van een informeel Europees netwerk van sectorinstituten in functie van kennisuitwisseling en het met elkaar in contact brengen van vertoners.

15 Strategische doelstelling 3 Internationale samenwerking beeldende kunst Operationele doelstelling 1 Vlaamse beeldende kunst internationaal beter zichtbaar maken en positioneren. Internationaal bezoekersprogramma buitenlandse curatoren Vlaamse kunstenaars internationaal promoten door buitenlandse curatoren uit te nodigen die kunstenaars en instellingen in Vlaanderen bezoeken. Contact met bezoekers onderhouden via nieuwsbrief en gericht sturen van informatie. Voor curatoren uit andere continenten werkt BAM samen met Mondriaan Fonds. Lijst buitenlandse bezoekers in 2011: - Victoria Noorthoorn, Biennale de Lyon 2011 (Buenos Aires/Lyon), - Michelle Kasprzak, V2 Institute for the Unstable Media (Rotterdam), - Alexandra Laudo, Fundació Antoni Tàpies (Barcelona), - Marina Kozul, 25 FPS International Experimental Film & Video Festival (Zagreb), - Adam Pugh, Aurora Festival (Norwich), - Solvita Krese, Latvian Centre for Contemporary Art (Riga), - Cuauhtémoc Medina & Katerina Gregos, Manifesta 9 (Mexico/Brussel), - Silke Opitz, freelance curator (Weimar), - An Paenhuysen, freelance curator (Berlijn) Lijst van kunstenaars / curatoren / instellingen die ze hier bezochten: Jasper Rigole, Jan Mot, Sven Augustijnen, Dirk Snauwaert (Wiels), Pierre Bismuth, Guillaume Bijl, Hareng Saur (Ensor), Emilio Lopez-Menchero, Ronald Van de Sompel, Kobe Matthijs/Agency, Katleen Vermeir en Ronny Heiremans, Vincent Meessen, Griet Ivens en Angelo Vermeulen (Project Willebroe), Jan Kempenaers, Philippe Van Cauteren (S.M.A.K.), Simona Denicolai en Ivo Provoost, Ria Pacquée, Katerina Gregos, Menno Meewis (Middelheim), Ana Torfs, Gert Robijns, Eva Wittocx (Museum M), Aglaia Konrad, Wesley Meuris, Lara Mennes, Debby Huysmans, Mihnea Mircan en Katrien Reist (Extra City), Rinus Van de Velde, Benjamin Verdonck, Els Vanden Meersch, Bart De Baere en Andres Kruger (M HKA), Karl Philips, Ante Timmermans, Joris van de Moortel, Jan Boelen (Z33), Luk Berghe, Stefaan Dheedene, Hendrik Tratsaert (Freestate), Johan Grimonprez, Rolf Quaghebeur (Argos), Sarah Westphal, Dirk Segers (Recyclart), Pieter Geenen, Sonia Dermience (Komplot, Sarah & Charles, Dirk Braeckman, Marc Ruyters, Dennis Tyfus. Resultaten op korte terlijn: - Guillaume Bijl, Pierre Bismuth, Elly Strik in de Biennale de Lyon (september-december 2011) - Katleen Vermeir en Ronny Heiremans, Ante Timmermans, Ana Torfs, e.a. in Manifesta 9 (juniseptember 2012) - Kobe Matthijs/Agency in Survival Kit Festival in Riga (november 2012) - Dirk Braeckman in Kunsthalle Erfurt (november 2012-januari 2013) Bezoekersprogramma ook afstemmen op belangrijke solotentoonstellingen van Vlaamse kunstenaars in Vlaamse instellingen, waarmee BAM dan kosten deelt. Voorwaarde is dat bezoekers een volwaardig programma krijgen waaronder ook bezoek aan solotentoonstelling en kunstenaar. Onderzoek naar haalbaarheid en modellen voor de opstart van een bezoekersprogramma voor onderzoekers. Informatieknooppunt buitenlandse bezoekers Door persoonlijk contact met kunstenaars, instellingen en galeries verzamelt BAM informatie over buitenlandse bezoekers waardoor BAM informeel kan bemiddelen zodat bezoekers indien mogelijk ook ruimer met de Vlaamse beeldendekunstscène in contact treden.

16 Internationale contacten samen beheren en delen Opzetten van een databank waarmee BAM en enkele grote instellingen (Mu.ZEE, S.M.A.K., BOZAR, WIELS, M HKA en Middelheimmuseum) samen de belangrijkste internationale perscontacten beeldende kunst beheren en delen. Dit project werd gefaciliteerd door de clustering van tentoonstellingen Visual Arts Flanders Gemeenschappelijk internationaal communicatietraject Visual Arts Flanders 2012 Onderzoek naar modellen van gemeenschappelijke internationale communicatie van grote kunstevents, toegepast op de clustertentoonstellingen actuele beeldende kunst in Vlaanderen 2012 door Lien Puttemans, masterstudent communicatie UGent. Oplevering rapport juli Werkgroep communicatieverantwoordelijken opstarten van de 5 grote tentoonstellingen in 2012: Beaufort 04, TRACK, Middelheim 2012, Newtopia, Manifesta 9. Maken van een gemeenschappelijk internationaal communicatieplan dat wordt voorgelegd aan het agentschap Kunsten en Erfgoed die dit coproduceert. De Vlaamse beeldendekunstscène promoten in het buitenland door een gemeenschappelijke internationale communicatie- en promotiecampagne rond de 5 grote tentoonstellingen in 2012: Beaufort 04, TRACK, Middelheim 2012, Newtopia, Manifesta 9, met als titel Visual Arts Flanders Coördinatieteam bestaat uit projectmedewerkers Leen Gysen (senior consultant) en Charline Adriaens (coördinator). Verbindingen gemaakt met Toerisme Vlaanderen en Vlaanderen internationaal voor communicatiedoeleinden in 2012 en voor de ontwikkeling van duurzame relaties tussen de actuele beeldendekunstscène en de beleidsdomeinen toerisme en internationaal beleid / diplomatie. Verbindingen opgezet met de andere grote tentoonstellingen en clusters van tentoonstellingen in onze buurlanden: Cultural Olympiad London, Lille 3000, Mono (Mudam en Centre Pompidou Metz), Documenta Kassel en Biënnale van Berlijn. Communicatie gericht op professionelen en beeldende kunst publiek door middel van website, nieuwsbrief, brochure, presentaties en debatten voor pers en professionelen in het kader van kunstbeurzen, biënnales en grote musea beeldende kunst wereldwijd. Presentatie- en communicatie-events: - 19 juni 2011: voorstelling Visual Arts Flanders A Cluster of Visual Art Events op Art Basel. Met interventies van Hedwig Fijen (Manifesta), Mirjam Varadinis (TRACK), Menno Meewis (Middelheimmuseum) en Lissa Kinnaer (BAM). De presentatie is nog te bekijken op de website van Art Basel 42 en op Vimeo: september 2011: presentatie in La Sucrière, tijdens de opening van de Biënnale van Lyon, met Philippe Van Cauteren (TRACK), Katerina Gregos (Manifesta 9 en Newtopia) en Menno Meeuwis (Middelheim Museum 2012) en Lissa Kinnaer (BAM) september 2011: presentatie in Akbank Art Center tijdens opening Biënnale van Istanbul met Mirjam Varadinis (TRACK), Paul Robbrecht (Middelheim Museum 2012), Hedwig Fijen (Manifesta9), Katerina Gregos (Newtopia) en Lissa Kinnaer (BAM). - 6 december 2011: debat in Tate Modern met Chris Dercon en Phillip Van den Bossche (Beaufort 04), Philippe Van Cauteren en Mirjam Varadinis (TRACK), Paul Robbrecht (Middelheim Museum 2012), Katerina Gregos (Manifesta 9 en Newtopia). In samenwerkling met de Vlaamse vertegenwoordiger Geert De Proost en Flanders House Londen. Ongeveer 80 personen woonden deze avond bij. Cobra TV was er ook bij en maakte een interessante reportage die te bekijken is op hun website: (

17 visual_art_flanders) Geproduceerde en gebruikte communicatietools: flyers verspreid tijdens biënnale van Venetië (tussen juni en september 2011 in het Belgisch paviljoen). De flyer werd ook opgestuurd naar de Vlaamse overheid, de Vlaamse vertegenwoordiging in het buitenland en naar de sector. - uitgebreide brochure met meer inhoudelijke en praktische informatie over elk deelnemend project, gedrukt op exemplaren en tijdens de openingsdagen van de biënnale van Lyon en van Istanbul verspreid. BAM kocht ook één volle pagina publiciteit aan voor Visual Arts Flanders 2012 in de programmabrochure van de biënnale van Lyon. - De website bevat informatie over de vijf tentoonstellingen van de cluster, maar ook informatie over de zomertentoonstellingen van de andere hedendaagse kunstactoren in Vlaanderen, alsook informatie over de vier grote tentoonstellingen in Rijsel, Metz/Luxemburg, Londen en Kassel waaraan Visual Arts Flanders 2012 zich verbindt. Op de website worden regelmatig nieuwsberichten geplaatst met nieuws gerelateerd aan een van deze tentoonstellingen, of nieuws over partners die op hun beurt in hun kanalen het nieuws over Visual Arts Flanders 2012 uitdragen, gebaseerd op een wederzijdse referentiestrategie. - In 2011 werd ook een tweede brochure geprint op exemplaren. Deze brochure bevat informatie over de 5 tentoonstellingen, de zomertentoonstellingen van M, WIELS, BOZAR en M HKA, alsook een korte toelichting over Fantastic 2012, documenta (13), MONO 2012 en het culturele festival London 2012 in het kader van de Olympische spelen in Londen. Ook beknopte informatie over reismogelijkheden en de 5 steden komen aan bod. - Sinds december wordt een maandelijkse nieuwsbrief gestuurd naar een database van ca grotendeels internationale contacten. Deze database werd samengesteld uit de pers- en professionele internationale contacten reeds aanwezig in de adresgids van BAM, en aangevuld met de databases van de clusterpartners en de deelnemende musea. Een Anext persbericht werd verstuurd naar hun database van contacten midden december. Een eerste persbericht in vier talen werd uitgestuurd op 16 december. Kenniscentrum rond residenties Verzamelen van informatie over interessante residentieprogramma's en -beleid in buitenland. BAM is lid van ResArtis en heeft deelgenomen aan de Res Artis Regional Meeting and International Conference in Debrecen (Hongarije) in mei BAM gaat regelmatig op bezoek bij residentieplaatsen in het buitenland. In 2011: ISCP (New York), De Ateliers (Amsterdam), Cité internationale des arts (Paris), Camden Arts Centre (London). BAM verzamelt ervaringen van kunstenaars die residenties in buitenland volgden en heeft regelmatig contacten met TransArtists (Maria Tuerlings). BAM heeft ook deelgenomen aan de ON AIR-bijeenkomst en infosessie op 21 juni in het Frans Masereel Centrum (info op Regelmatig informatiedoorstroming en deelname aan overleg met agentschap Kunsten en Erfgoed over evaluatie van het huidige internationaal residentiebeleid van de Vlaamse Gemeenschap.

18 Operationele doelstelling 2 Stimuleren van duurzame internationale relaties Samenwerken met buurlanden Werkbezoek aan kunstinstellingen in London in het kader van de voorbereiding van de Cultural Olympiad Ontmoeting rond eventuele samenwerking met James Lingwoord en Michael Morris (Artangel), Polly Staple (Chisenhale Gallery), Iwona Bladzwick, Achim Borchardt-Hume (Whitechapel Gallery), Julie Lomax (Arts Council England / Visual Arts London), Margot Heller en Anne-Sophie Dinant (South London Gallery), Eddie Burg (British Film Institute), David Metcalfe en Iain Pate (FORMA), Sally Tallant en Kathryn Rattee (Serpentine Gallery), Stephanie Rosenthal (Hayward Gallery), Corinna Gardner (Barbican Centre), Anne-Marie Watson (Camden Arts Centre). Werkbezoek aan het Centre Pompidou Metz op 29 juni met Dirk De Wit en Lissa Kinnaer (BAM), Rolf Quaghebeur (Argos) en Ariane Fradcourt (Service des arts plastiques de la Fédération Wallonie-Bruxelles). Ontmoeting en werkvergadering met Laurent Le Bon, directeur van het Centre Pompidou Metz en zijn team. Werkbezoek aan Lille 3000 met Lissa Kinnaer (BAM) en Leen Gysen (VAF 2012). Ontmoeting en werkvergadering rond communicatie-uitwisseling in het kader van Visual Arts Flanders Werkbezoek aan NRW regio (Dusseldorf, Essen, Wuppertal, Keulen) op uitnodiging van het internationaal departement van het NRW Kultursekretariat. Bespreking van een uitwisselingsproject tussen NRW en Vlaanderen in Werkbezoek naar Middelburg (De Vleeshal, de Kabinetten en CBK Zeeland), Den Haag (Stroom Den Haag, Nest, 1646, Het Hemels Gewelf van James Turell, Het Gemeentemuseum) en Rotterdam (Nederlands Architectuur Instituut, Fotomuseum) in het kader van het 'Europees Interreg IVa 2 Mers Seas Zeeën Grensoverschrijdend samenwerkingsprogramma (16-19 augustus). Werkbezoek naar Amsterdam en ontmoetingen met SICA en Fonds BKVB (nu Mondriaan Fonds). Ontmoetingsdag met de beeldendekunstspelers uit de Franse Gemeenschap, werd uitgesteld naar 2012; thema nog te bepalen. Stimuleren van internationale samenwerking met landen en organisaties uit andere continenten De oriëntatiereis van 2011 wordt georganiseerd door de Mondriaan Stichting, het Prins Claus Fonds en de Premsela Foundation. De participerende instellingen zijn BAM (sinds 2007), Danish Arts Agency en Pro Helvetia (sinds 2011). Deze jaarlijkse oriëntatiereis heeft als doel Nederlandse, Vlaamse en internationale professionals uit de beeldende kunst kennis te laten maken met kunst en cultuur in Azië, Latijns-Amerika en Afrika. De focus ligt in 2011 op hedendaagse kunst en design in Mali (Bamako), Senegal (Dakar) en Marokko (Casablanca). De reis vindt plaats van 2 tot 14 maart De geselecteerde deelnemers uit België zijn: - Femke Snelting (Constant), - Veerle Wenes (Galerie Valerie Traan), - Chris Meplon (freelance journalist). BAM is partner van een nieuw netwerk tussen Vlaamse kunsthogescholen en de kunstopleiding CAFA (China Central Academy of Fine Arts) in Bejing, dat opgezet werd door VUB (Prof. Hans De Wolf), La Cambre en BOZAR. BAM is geassocieerd partner.

19 Internationaal netwerk beeldende kunst 'Visual Art Platform' (VAP) Verdere uitbouwen van en deelname aan het Visual Art Platform (BAM, Mondriaan Stichting, Arts Council UK, Danish Visual Art Center, Pro Helvetia, ACAX Budapest). BAM is verantwoordelijk voor de werkgroep verzamelen van cijfers en gegevens en de werkgroep 'international visitors programmes' en neemt actief deel aan de werkgroep residenties. - VAP-vergadering in Brussel op 28 en 29 mei Discussie 1: Facts & Figures: Exploring the options for cooperation in VAP Discussie 2: Looking at alternative models for more synergy with other disciplines and sectors Discussie 3: Looking at new opportunities for collaboration and exchange on international residency programmes - VAP-vergadering in Kopenhagen op 5 en 6 oktober Discussie 1: Modus Operandi Establishing a framework for working method Discussie 2: Integration and collaboration Art & Museum (heritage) sector Discussie 3: New Members Presentation ACAX Budapest Discussie 4: Future collaboration projects and preparation of next meeting Operationele doelstelling 3 Arts Flanders: internationale promotie en communicatie van de Vlaamse kunsten in samenwerking met andere kunstensteunpunten Arts Flanders nieuwsbrieven (6 per jaar) Joining the Dots: publicatie over internationaal kunstenbeleid, een samenwerking tussen steunpunten. Kunsthal Flanders: de steunpunten (MCV, BAM, VTI, VAI en Faro) en de fondsen (VAF en VFL) hebben van de Vlaamse Gemeenschap de opdracht gekregen om een nieuwe Arts Flanders Box te realiseren voor Voor deze nieuwe editie wordt er ook met Design Vlaanderen en het Flanders Fashion Institute samengewerkt. De partners hebben gekozen om samen met de Uitgeverij Kannibaal te werken aan de realisatie van een boek dat als instrument zal dienen voor de promotie van de Vlaamse kunst- en erfgoedsector in het buitenland. Dit boek wil een visueel beeld overbrengen van de rijkdom van het culturele veld in Vlaanderen en wil verder gaan dan de oefening die werd gemaakt bij de realisatie van de Arts Flanders Box. Het uitgangspunt is om Vlaanderen te beschouwen als één culturele instelling, een veelzijdige Kunsthal, een cultuurtempel. Hoe zou die instelling Vlaanderen zich dan aan een internationaal publiek voorstellen? Het boek wordt in april 2012 gedrukt.

20 Strategische doelstelling 4 Gericht op samenwerking met andere domeinen Operationele doelsteling 1 Transities naar duurzame praktijken Jonge Sla Jonge Sla is een initiatief van VTi en Ecolife om de kunstensector te helpen verduurzamen. Jonge Sla is een NME-project dat ingediend werd eind 2010 en twee jaar loopt. In 2011 werden op basis van een hele reeks pilootprojecten instrumenten ontwikkeld (zoals checklists, audits, opleiding ecocoach) die vanaf eind 2011 aangeboden werden aan de sector. Jonge Sla wordt actief mee gedragen door BAM met daarnaast ook geassocieerde partners als het Muziekcentrum Vlaanderen, STEPP en het Sociaal Fonds voor de Podiumkunsten. Tijdens najaar 2011 werd de BAM weblog Kunst & Ecologie (bestaat sinds eind 2008) geïntegreerd in de website van Jonge Sla. Ook na afloop van het project in het najaar van 2012 zal deze website verder onderhouden worden door VTi en BAM. Transitienetwerk cultuur en ecologie Het atelier eco-cultuur dat in 2010 samengesteld werd met mensen uit de brede culturele sector naar aanleiding van het Cultuurforum 2010 is in de loop van 2010 en 2011 blijven samenkomen om verder te werken op de doorbraken en acties die geformuleerd werden in de visietekst voor het Cultuurforum In het voorjaar van 2011 werd de bezetting van het oorspronkelijke atelier fors uitgebreid met medewerkers van de andere steunpunten en werd na overleg met DAR (Team Duurzame Ontwikkeling) procesbegeleider Stef Steyaert (Levuur) aangesteld. De meest actieve spelers in dit netwerk zijn: Guy Gypens (Kaaitheater), Frie De Greef (KHLeuven), Eva Peeters (BAM), Nikol Wellens (VTi), Fred Dhont (Socius), Philippe Liesenborghs (LOCUS), An De Bisschop (Demos), Lieve Van de Velde (Muziekcentrum), Joke Flour (Natuurpunt Educatie), Kaat Peeters (Forum voor Amateurkunsten), Jan Ackenhausen/Johan Penson (STEPP), Siebe Dumon/ Fabian Desmicht (VAF), Stefan Siffer (VAi). Op 21 november werd in STUK de netwerkdag Van Denken Naar Doen, georganiseerd met een opkomst van ongeveer 200 professionelen uit de culturele sector en daarbuiten. Op basis van de bevindingen van deze denk- en doedag rond cultuur en duurzaamheid wordt het netwerk verder uitgebouwd. Vanuit dit netwerk is BAM ook deelnemer aan het TransitieNetwerk Middenveld en legt het verbindingen naar andere transitienetwerken zoals Plan C, DuWoBo en Landbouw&Voeding. Green Track Eind 2011 sloegen enkele Gentse kunstorganisaties de handen in elkaar om samen hun CO2-uitstoot drastisch te verlagen en daarbij ook andere Gentse kunstorganisaties te betrekken. S.M.A.K., Vooruit, timelab, NTGent, Bij de Vieze Gasten en BAM beslisten Green Track op te richten, een regionaal partnership waar ook de Stad Gent via het Klimaatverbond in investeert. Het doel is om begin 2012 de brede Gentse kunstensector uit te nodigen om samen een charter te ondertekenen, milieuindicatoren binnen ieders organisatie te meten en vervolgens per organisatie een actieplan met duurzame ingrepen op te stellen. Daarnaast zal Green Track ook een coördinerende rol spelen op vlak van duurzaamheidsadvies, het organiseren van workshops en uitwisselingsmomenten.