Maakeconomie in Limburg
|
|
- Herman Simons
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Sectoranalyse Maakeconomie in Limburg Augustus 2018 C r e a t i e v e E c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 1 46
2 INHOUDSOPGAVE 1. Definitie 3 2. Bedrijven in de Maakeconomie (Vestigingen met personeel) 4 3. Jobs in de Maakeconomie (Jobs in loondienst) Zelfstandigen in de Maakeconomie Omzet in de Maakeconomie Bruto toegevoegde waarde in de Maakeconomie Starters in de Maakeconomie Faillissementen in de Maakeconomie Conclusies 42 Bijlage: Kaart Limburg met indicatie per gemeente van het aantal bedrijven in de Maakeconomie 44 M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 2 46
3 1. Definitie De Maakeconomie die in deze sectoranalyse in beschouwing wordt genomen, omvat volgende subsectoren (en de bijhorende NACE-codes): Vervaardiging van voedingsmiddelen, dranken en tabaksproducten (10, 11, 12) Vervaardiging van textiel, kleding, leer en producten van leer (13, 14, 15) Houtindustrie, vervaardiging van papier en papierwaren, drukkerijen (16, 17, 18) Vervaardiging van producten van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere nietmetaalhoudende minerale producten (22, 23) Vervaardiging van metalen in primaire vorm en van producten van metaal, exclusief machines en apparaten (24, 25) Vervaardiging van informaticaproducten en van elektronische, optische, medische en tandheelkundige producten en instrumenten en van elektrische apparatuur (26, 27, 325) Vervaardiging, reparatie en installatie van machines, apparaten en werktuigen (28, 33) Vervaardiging van transportmiddelen (29, 30) Vervaardiging van meubelen en overige industrie (31, 32 m.u.v. 325) Opmerking: de in deze sectoranalyse beschouwde Maakeconomie omvat alle subsectoren uit de hoofdcode Industrie (hoofdcode C) in NACEBEL 2008, uitgezonderd de subsectoren Vervaardiging van cokes en geraffineerde aardolieproducten (19), Vervaardiging van chemische producten (20) en Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten (21). De beschouwde indicatoren in deze sectoranalyse zijn : Bedrijven (vestigingen met personeel) Jobs in loondienst Zelfstandigen Omzet Bruto toegevoegde waarde Starters Faillissementen Elementen uit deze sectoranalyse mogen gebruikt worden mits bronvermelding: POM Limburg, Sectoranalyse Maakeconomie in Limburg augustus 2018 ( M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 3 46
4 2. Bedrijven in de Maakeconomie (vestigingen met personeel) Begin 2017 telt Limburg bedrijven in de Maakeconomie. Daarmee is deze speerpuntsector goed voor 7,6% van het totaal aantal bedrijven met personeel in Limburg. In Vlaanderen vertegenwoordigt de Maakeconomie een aandeel van 6,7% in het totaal aantal bedrijven. Binnen Limburg zijn de meeste bedrijven in de Maakeconomie terug te vinden in Midden-Limburg (30%). Toch is de Maakeconomie in deze streek verhoudingsgewijs minder sterk vertegenwoordigd, want Midden-Limburg is globaal gezien goed voor 33% van alle Limburgse bedrijven. Ook in Zuid-Limburg is de Maakeconomie in verhouding minder sterk vertegenwoordigd. Het Maasland en vooral Noord-Limburg tellen dan weer opvallend meer bedrijven in de Maakeconomie dan hun gemiddeld aantal bedrijven in het Limburgse totaal. Voor West-Limburg komt het aandeel van de Maakeconomie overeen met het globale aandeel voor de gehele bedrijfspopulatie. Binnen de Maakeconomie is de subsector Metaal veruit het sterkst vertegenwoordigd in Limburg met ruim 500 bedrijven begin De subsector Voeding, dranken en tabaksproducten volgt met 354 bedrijven op enige afstand als tweede. Het aantal bedrijven in de Maakeconomie is de afgelopen jaren in Limburg gestaag afgenomen. Begin 2017 telt Limburg 9,2% minder bedrijven in de Maakeconomie t.o.v. begin In Vlaanderen is de afname nog iets sterker (-12,4%). De daling van het aantal bedrijven in de Maakeconomie staat in schril contrast met de globale toename van het totaal aantal bedrijven in dezelfde periode, zowel in Limburg als in Vlaanderen. De daling zorgt er voor dat het aandeel van de Maakeconomie in het totaal aantal bedrijven gevoelig is teruggevallen de afgelopen jaren, in Limburg van 8,7% in 2009 tot 7,6% in Gemiddeld is Limburg goed voor een aandeel van 13% in het totaal aantal bedrijven in Vlaanderen. Voor de Maakeconomie loopt dit Limburgs aandeel op tot 14,6%. De Maakeconomie is in Limburg dus relatief sterk vertegenwoordigd inzake aantal bedrijven. Limburg is vooral in de metaalnijverheid van groot belang in Vlaanderen. Liefst 22,5% van alle Vlaamse metaal producerende bedrijven is gesitueerd in Limburg. Voorts kent Limburg ook een hoog aandeel in Vlaanderen voor wat betreft bedrijven in de subsector Vervaardiging van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere nietmetaalhoudende minerale producten en Vervaardiging van transportmiddelen. In deze sectoren bevindt 1 op de 5 Vlaamse bedrijven zich in Limburg. Binnen Vlaanderen telt Limburg een relatief beperkt aantal bedrijven in de subsectoren Vervaardiging van textiel, kleding en leer, Vervaardiging van voedingsmiddelen, dranken en tabaksproducten en Vervaardiging, reparatie en installatie van machines en apparaten. Van alle Vlaamse bedrijven in deze subsectoren bevindt ongeveer 1 op de 10 of minder zich in Limburg. Gemiddeld telt slechts 5% van de Limburgse bedrijven 50 werknemers of meer. In de Maakeconomie is dit het dubbele. 10% van alle bedrijven in de Limburgse Maakeconomie stellen 50 werknemers of meer te werk. Grootste uitschieter is de subsector Vervaardiging van transportmiddelen waarin 35% van de bedrijven, die in Limburg gevestigd zijn, meer dan 50 werknemers te werk stellen. 16% telt zelfs meer dan 200 werknemers. M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 4 46
5 Aantal bedrijfsvestigingen met personeel in de maakeconomie per subsector in Limburg ( ) Voeding, dranken en tabaksproducten Textiel, kleding en leer Hout, papier, drukkerijen Rubber, kunststof, bouwmaterialen, nietmetaalhoudende minerale producten Metaal (excl. machines en apparaten) Informatica-, elektronische en medische producten en apparatuur Machines, apparaten en werktuigen (vervaardiging, reparatie en installatie) Transportmiddelen Meubelen en overige industrie Totaal Maakeconomie Totaal alle sectoren %-aandeel maakeconomie in totaal 8,7% 8,4% 8,4% 8,2% 8,0% 8,0% 7,9% 7,7% 7,6% Bron: RSZ Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 5 46
6 Bron: RSZ Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 6 46
7 Bron: RSZ Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 7 46
8 Bron: RSZ Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 8 46
9 Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 9 46
10 3. Jobs in de Maakeconomie (jobs in loondienst) Begin 2017 zijn er in de Maakeconomie in Limburg jobs in loondienst. Dat zijn er nagenoeg een kwart minder dan begin De sterkste terugval in aantal jobs in de Limburgse Maakeconomie tijdens de afgelopen jaren wordt opgetekend in de jaren 2009, ten gevolge van de wereldwijde financieel-economische crisis, en 2015, als rechtstreeks gevolg van de sluiting van Ford Genk en haar toeleveranciers eind Verhoudingsgewijs neemt de Maakeconomie in Limburg een belangrijker aandeel in in het totaal aantal jobs in loondienst dan in Vlaanderen (14,5% vs. 12,6%). Het aandeel is de afgelopen jaren weliswaar sterk afgenomen. Binnen Limburg is het opvallend dat 1 op de 4 jobs in de Maakeconomie zich situeert in Noord-Limburg, terwijl deze regio van alle jobs in Limburg een aandeel inneemt van 16%. Precies het omgekeerde beeld laat Midden-Limburg zien. Midden-Limburg is goed voor 39% van alle jobs in Limburg, maar bij de jobs in de Maakeconomie loopt dit Midden-Limburgs aandeel terug tot 30%. Ruim 1 op de 4 werknemers in de Limburgse Maakeconomie is actief in de metaalnijverheid. De Limburgse bedrijven zijn goed voor bijna 1 op de 4 jobs in Vlaanderen in de subsector Vervaardiging van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere nietmetaalhoudende mineralen. Voorts heeft Limburg binnen Vlaanderen een vrij hoge concentratie aan jobs in de metaalnijverheid en in de vervaardiging van transportmiddelen. In totaal bevindt 14,3% van de Vlaams jobs in de Maakeconomie zich in Limburg, wat meer is dan het gemiddelde van Limburg over alle economische sectoren heen (12,5%). Vrij ver onder dit gemiddelde situeert zich het Limburgs aandeel in de Vlaamse werkgelegenheid in de subsectoren Vervaardiging van textiel, kleding en leer (4,8%) en Vervaardiging, reparatie en installatie van machines en apparaten (7,4%). 2 op 3 werknemers die in Limburg in de Maakeconomie aan de slag zijn, zijn actief in bedrijven met meer dan 50 werknemers, wat beduidend meer is dan het gemiddelde over alle sectoren. De uitschieter in de Limburgse Maakeconomie is de subsector Vervaardiging van transportmiddelen, waar maar liefst 72,8% van de jobs zich situeert in bedrijven met meer dan 200 werknemers. M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 10 46
11 Aantal jobs in loondienst in de maakeconomie per subsector in Limburg ( ) Voeding, dranken en tabaksproducten Textiel, kleding en leer Hout, papier, drukkerijen Rubber, kunststof, bouwmaterialen, nietmetaalhoudende minerale producten Metaal (excl. machines en apparaten) Informatica-, elektronische en medische producten en apparatuur Machines, apparaten en werktuigen (vervaardiging, reparatie en installatie) Transportmiddelen Meubelen en overige industrie Totaal Maakeconomie Totaal alle sectoren %-aandeel maakeconomie in totaal 19,6% 18,4% 17,8% 17,6% 17,5% 16,9% 16,1% 14,8% 14,5% Bron: RSZ Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 11 46
12 Bron: RSZ Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 12 46
13 Bron: RSZ Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 13 46
14 Bron: RSZ Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 14 46
15 Bron: RSZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 15 46
16 4. Zelfstandigen in de Maakeconomie Begin 2017 zijn Limburgers op zelfstandige basis actief in de Maakeconomie. Van deze groep zelfstandigen is 67,5% actief als zelfstandige in hoofdbezigheid (1.663 personen), 18,9% in nevenbezigheid (466 personen) en 13,5% is actief als zelfstandige na pensioen(leeftijd) (333 personen). De Maakeconomie vertegenwoordigt een eerder gering aandeel in het totaal aantal zelfstandigen. In Limburg bedraagt dit aandeel 3,0% en in Vlaanderen 3,3%. Bij de bedrijven met personeel is het aandeel van de Maakeconomie in het totaal meer dan dubbel zo groot. Binnen Limburg is de verdeling per streek van het aantal zelfstandigen in de Maakeconomie nagenoeg gelijk aan de verdeling van het totaal aantal zelfstandigen. Meer dan de helft van de zelfstandigen in de Maakeconomie (en in het totaal) is actief in Midden- en Zuid-Limburg. De meeste zelfstandigen in de Limburgse Maakeconomie zijn actief in de subsector Vervaardiging van voeding, dranken en tabaksproducten (649), gevolgd door Hout, papier en drukkerijen (526) en Vervaardiging van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere niet-minerale producten (505). Feitelijk gaat het in deze laatste subsector enkel over zelfstandigen in de vervaardiging van bouwmaterialen en andere nietmetaalhoudende minerale producten omdat er in Limburg geen zelfstandigen zijn in de vervaardiging van rubber en kunststof. Opvallend is het relatief lage aantal zelfstandigen in de metaalnijverheid, terwijl deze subsector bij de bedrijven met personeel veruit de grootste is in de Limburgse Maakeconomie. Tussen 2009 en 2017 is het globaal aantal zelfstandigen in Limburg toegenomen met 13,8%. Dat staat in schril contrast met de sterke afname van het aantal zelfstandigen in de Maakeconomie in Limburg (-11,3%). Eenzelfde beeld wordt opgetekend in Vlaanderen. Waar Limburg bij de bedrijven met personeel nog een bovengemiddeld aandeel had in Vlaanderen, is dit voor de zelfstandigen niet het geval. Gemiddeld is 12,6% van de zelfstandigen in Vlaanderen actief in Limburg. In de Maakeconomie loopt dit aandeel terug tot 11,4%. De enige subsector binnen de Maakeconomie met een aandeel dat boven het Limburgse gemiddelde uitstijgt is de Vervaardiging van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere niet-minerale producten (14,3%). 3 op 4 zelfstandigen in de subsector Vervaardiging van voeding, dranken en tabaksproducten doet dit in hoofdberoep. Bij de Vervaardiging, reparatie en installatie van machines en apparaten is dit maar iets meer dan de helft. Daar is 35% actief als zelfstandige in nevenbezigheid. In de metaalnijverheid is dan weer 20% van de zelfstandigen actief na pensioen(leeftijd), wat veel meer is dan gemiddeld. M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 16 46
17 Aantal zelfstandigen in de maakeconomie per subsector in Limburg ( ) Voeding, dranken en tabaksproducten Textiel, kleding en leer Hout, papier, drukkerijen Rubber, kunststof, bouwmaterialen, nietmetaalhoudende minerale producten Metaal (excl. machines en apparaten) Informatica-, elektronische en medische producten en apparatuur Machines, apparaten en werktuigen (vervaardiging, reparatie en installatie) Transportmiddelen Meubelen en overige industrie Totaal Maakeconomie Totaal alle sectoren %-aandeel maakeconomie in totaal 3,9% 3,6% 3,5% 3,4% 3,3% 3,2% 3,1% 3,1% 3,0% Bron: RSVZ Bron: RSVZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 17 46
18 Bron: RSVZ Bron: RSVZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 18 46
19 Bron: RSVZ Bron: RSVZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 19 46
20 Bron: RSVZ Bron: RSVZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 20 46
21 Bron: RSVZ M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 21 46
22 5. Omzet in de Maakeconomie Opmerking: Bij de berekening van de totale omzetcijfers voor Limburg en Vlaanderen zijn een aantal sectoren niet opgenomen, zoals de landbouw en de openbare sector. Meer bepaald wordt de totale omzet berekend op basis van alle BTW-plichtige ondernemingen, exclusief volgende Nace-codes (nomenclatuur Nace 2008): A, 50.3 en 50.4, K, L, 69.1, 0, P, Q, 91, 92, 94, T en U. Voor de berekening van de omzet in de Maakeconomie zijn alle beschouwde subsectoren opgenomen. Ondanks het verlies aan bedrijven en jobs is de omzet in de Maakeconomie in Limburg de afgelopen jaren vrij stabiel gebleven. In 2017 bedroeg de totale omzet in de Maakeconomie 10,7 miljard euro. De Maakeconomie is anno 2017 nog steeds goed voor 22,9% van de totale omzet (uitgezonderd bovenvermelde sectoren) in Limburg. In Vlaanderen behaalt de Maakeconomie een aandeel van 20,0% in de totale omzet. Hoewel de Maakeconomie dus nog steeds voor een aanzienlijk deel van de Limburgse omzet zorgt, neemt het aandeel de afgelopen jaren gestaag af. In 2009 was dat immers nog 26,7%. In Vlaanderen blijft het aandeel van de Maakeconomie in de totale omzet sinds 2009 stabiel rond de 20%. De subsector die met 2,3 miljard euro in 2017 de hoogste omzet haalde binnen de Maakeconomie is de Vervaardiging van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere niet-metaalhoudende minerale producten, kort gevolgd door de subsector Vervaardiging van voeding, dranken en tabaksproducten. De subsector Vervaardiging van textiel, kleding en leer scoort met 5,5 miljoen euro veruit de laagste omzet binnen de sector in Limburg. In Vlaanderen kent de omzet in de Maakeconomie tussen 2009 en 2017 nagenoeg dezelfde, stijgende evolutie als de totale omzet. Dat is in Limburg enkel het geval tussen 2009 en Daarna daalt de omzet in de Limburgse Maakeconomie vrij fors in 2011 en In 2013 is er terug een groei en vervolgens een stagnatie. De omzet in de totale Limburgse economie (uitg. bovenvermelde sectoren) vertoont daarentegen een permanent stijgende tendens. Hierdoor is het verschil in de evolutie tussen 2009 en 2017 in Limburg veel groter dan in Vlaanderen. De omzet in de Limburgse Maakeconomie steeg in die periode met 12,2% terwijl dit in de totale economie steeg met 30,6%. De Limburgse Maakeconomie is verantwoordelijk voor een aandeel van 9,2% van de omzet in de Vlaamse Maakeconomie. Dat is nog steeds meer dan het gemiddelde aandeel van 8,1% voor de gehele economie, maar het Limburgs aandeel in omzet van de Maakeconomie in Vlaanderen daalt wel gestaag de afgelopen jaren. Met een Limburgs aandeel van 22,3% in de Vlaamse omzet scoort de subsector Vervaardiging van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere niet-metaalhoudende minerale producten zeer sterk. Ook de subsector Informatica, elektronische en medische producten en apparatuur scoort een opvallend hoog Limburgs aandeel (17,2%). De subsector Vervaardiging van textiel, kleding en leer sluit de rij met een minuscuul Limburgs aandeel van 0,1% in de totale Vlaamse omzet in deze subsector. M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 22 46
23 Omzet in de maakeconomie per subsector in Limburg in miljoenen euro's ( ) Voeding, dranken en tabaksproducten 1.531, , , , , , , , ,6 Textiel, kleding en leer 568,9 687,6 688,4 703,3 587,8 569,9 598,7 278,0 5,5 Hout, papier, drukkerijen 541,2 617,4 558,0 574,3 499,1 623,3 548,4 468,7 520,8 Rubber, kunststof, bouwmaterialen, nietmetaalhoudende minerale producten 1.945, , , , , , , , ,0 Metaal (excl. machines en apparaten) 2.074, , , , , , , , ,8 Informatica-, elektronische en medische producten en apparatuur 538,0 744,9 619,8 700,7 706,3 853,4 903,1 973, ,8 Machines, apparaten en werktuigen (vervaardiging, reparatie en installatie) 885,0 417,0 737, ,3 690,8 795,6 712,7 709,6 768,6 Transportmiddelen 1.000, , , , , , , , ,8 Meubelen en overige industrie 431,9 424,4 437,3 322,7 421,2 362,1 493,5 516,4 510,2 Totaal Maakeconomie 9.516, , , , , , , , ,1 Totaal alle sectoren (excl. NACE-codes A, 50.3 en 50.4, K, L, 69.1, 0, P, Q, 91, 92, 94, T en U) , , , , , , , , ,6 %-aandeel maakeconomie in totaal (excl. NACE-codes A, 50.3 en 50.4, K, L, 69.1, 0, P, Q, 91, 92, 94, T en U) 26,7% 26,6% 26,9% 25,8% 24,3% 25,3% 24,4% 23,7% 22,9% Bron: Statbel Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 23 46
24 Bron: Statbel Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 24 46
25 Bron: Statbel Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 25 46
26 Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 26 46
27 6. Bruto toegevoegde waarde in de Maakeconomie Opmerking: De bruto toegevoegde waarde is gelijk aan het verschil tussen de waarde van de geproduceerde goederen en diensten en de waarde van de in het productieproces verbruikte goederen en diensten. De bruto toegevoegde waarde wordt hier weergegeven tegen basisprijzen, tegen lopende prijzen. De indeling van de subsectoren in de Maakeconomie wijkt licht af van de elders in deze analyse gehanteerde indeling omwille van de beschikbare indeling die door de bron Nationale Bank van België ter beschikking wordt gesteld. De Maakeconomie realiseert in Limburg in 2016 een totale bruto toegevoegde waarde van 3,5 miljard euro. Dat is een lichte stijging t.o.v. het jaar voordien, maar ligt wel lager dan in de jaren 2011, 2012, 2013 en In 2014 bereikte de Maakeconomie een record bruto toegevoegde waarde van 3,8 miljard euro, maar in 2015 viel dat bedrag fors terug met ongeveer 400 miljoen euro. Die terugval is zo goed als volledig te wijten aan de sluiting van Ford Genk en haar toeleveranciers eind De bruto toegevoegde waarde in de subsector Vervaardiging van transportmiddelen daalde in Limburg immers van 821 miljoen euro in 2014 naar 395 miljoen euro in De sluiting van Ford Genk eind 2014 reflecteert zich ook in het aandeel van de Maakeconomie in de totale bruto toegevoegde waarde in Limburg. In 2015 en 2016 situeert dit aandeel zich tussen 14,6% en 14,8%, terwijl dat in de jaren daarvoor nog tussen 16,3% en 17,3% lag. De terugval van de bruto toegevoegde waarde in de Maakeconomie in 2015 heeft voor een trendbreuk gezorgd, waardoor de globale evolutie van deze indicator voor de Maakeconomie in Limburg heel wat minder fraai oogt dan voor Vlaanderen. Sinds 2009 is de bruto toegevoegde waarde van de Maakeconomie in Limburg in 2016 toegenomen met 4,6% terwijl dit in Vlaanderen met 11,7% was. De toename van de globale bruto toegevoegde waarde over alle sectoren was zowel in Limburg als in Vlaanderen gevoelig sterker, nl. +23%. Hierdoor is ook het aandeel van de Limburgse Maakeconomie in de bruto toegevoegde waarde van de Vlaamse Maakeconomie met zowat 1 procentpunt afgenomen tussen 2009 en In 2016 droegen de Limburgse maakbedrijven voor 13,4% bij aan de bruto toegevoegde waarde van de Vlaamse Maakeconomie. In absolute aantallen realiseert de metaalindustrie in 2016 veruit de hoogste bruto toegevoegde waarde in de Limburgse Maakeconomie, nl. 905 miljoen euro. Voor de subsector Vervaardiging van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere nietmetaalhoudende minerale producten behaalt Limburg dan weer het hoogste aandeel binnen Vlaanderen (22%). Ook in de subsector Informatica, elektronische en optische producten en apparatuur is Limburg goed voor meer dan 1/5 van de totale bruto toegevoegde waarde die in die subsector in Vlaanderen werd gerealiseerd (20,5%). De Limburgse metaalindustrie en de vervaardiging van transportmiddelen behalen een aandeel van ±19%. Limburg scoort ook hier weer het zwakst inzake de vervaardiging van textiel, kleding en leer (2,2%). M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 27 46
28 Bruto toegevoegde waarde in de maakeconomie per subsector in Limburg in miljoenen euro's ( ; tegen basisprijzen, tegen lopende prijzen) Bron: NBB Voeding, dranken en tabaksproducten 506,3 462,1 401,6 465,3 504,3 500,3 489,5 480,6 Textiel, kleding en leer 47,0 47,1 44,7 44,0 42,7 38,8 31,9 29,6 Hout, papier, drukkerijen 245,5 242,1 251,6 241,7 219,9 228,8 234,5 228,6 Rubber, kunststof, bouwmaterialen, nietmetaalhoudende minerale producten 638,7 620,9 653,6 620,8 639,6 630,0 659,0 674,3 Metaal (excl. machines en apparaten) 728,7 794,7 866,8 836,6 829,8 861,7 845,3 905,2 Informatica-, elektronische en optische producten en apparatuur 142,0 199,1 220,0 230,2 244,2 333,8 338,2 375,0 Machines, apparaten en werktuigen (vervaardiging) 171,1 182,4 198,2 201,6 153,0 164,1 185,7 204,4 Transportmiddelen 698,9 737,2 777,1 743,9 767,2 821,0 395,0 401,3 Meubelen en overige industrie; reparatie en installatie van machines en apparaten 185,7 185,4 197,1 198,0 191,4 205,5 215,0 219,9 Totaal Maakeconomie 3.363, , , , , , , ,9 Totaal alle sectoren , , , , , , , ,3 %-aandeel maakeconomie in totaal 17,3% 17,1% 16,8% 16,4% 16,3% 16,5% 14,6% 14,8% Bron: NBB M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 28 46
29 Bron: NBB Bron: NBB M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 29 46
30 Bron: NBB Bron: NBB M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 30 46
31 Bron: NBB M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 31 46
32 7. Starters in de Maakeconomie In 2016 werden in Limburg 324 btw-plichtige ondernemingen opgericht in de Maakeconomie, het hoogste aantal van de afgelopen jaren. Ten opzichte van 2009 ligt dat aantal zelfs 32% hoger. In totaal kende Limburg in starters. Dat betekent dat de Maakeconomie goed is voor 4,7% van het totaal aantal starters in Limburg. In Vlaanderen lag het aandeel van de Maakeconomie in het totaal aantal starters in 2016 op 4,4%. Tussen 2009 en 2016 neemt het aantal starters in de Maakeconomie in Limburg en Vlaanderen gestaag toe, behalve in 2013 toen er zich een dip in het aantal starters voordeed, zowel binnen de Maakeconomie als in totaal. Het totaal aantal starters nam in 2014 sterk toe ten gevolge van de verplichte btw-aangifte voor advocaten op Logischerwijze is er bijgevolg het jaar daarna, in 2015, een lichte terugval in het aantal starters. Dit heeft echter geen invloed op het aantal starters in de Maakeconomie dat sinds 2013 een onafgebroken stijgende tendens vertoont. Het aantal starters in de Maakeconomie nam tussen 2009 en 2016 in Limburg minder sterk toe dan het gemiddelde over alle sectoren heen (+32% vs. 36,5%). In Vlaanderen steeg het aantal starters in de Maakeconomie daarentegen wel iets sterker dan de gemiddelde totale stijging. Opvallend is dat de stijging van het aantal starters in 2016 t.o.v in Limburg vrij ver onder de Vlaamse stijging blijft. De meeste starters in de Maakeconomie in Limburg in 2016 richtten een onderneming op in de subsectoren Metaal (64), Hout, papier, drukkerijen (61) en Vervaardiging, reparatie en installatie van machines, apparaten en werktuigen (60). Bij de Vervaardiging van transportmiddelen werd het minst aantal starters geteld (9). Van alle Vlaamse starters in de Maakeconomie in 2016 startte 13,9% hun onderneming in Limburg. Gemiddeld is 12,7% van alle Vlaamse starters actief in Limburg, dus in de Maakeconomie doet Limburg het iets beter wat betreft de starters. Toch neemt het Limburgse aandeel stelselmatig af, want in 2016 was het Limburgse aandeel in de Vlaamse starters in de Maakeconomie veruit het laagste van de afgelopen jaren. De subsector binnen de Maakeconomie met het hoogste Limburgse aandeel binnen de Vlaamse starters in 2016 is de Vervaardiging van transportmiddelen. 1 op de 4 ondernemingen die in 2016 in deze subsector in Vlaanderen het levenslicht zagen, is gesitueerd in Limburg. Ook inzake de Vervaardiging van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere niet-metaalhoudende producten en in de Vervaardiging van Informatica-, elektronische en medische producten en apparatuur scoort Limburg vrij hoge aandelen binnen de Vlaamse starters. De laagste aandelen worden opgetekend door de subsectoren Vervaardiging van voeding, dranken en tabaksproducten en Vervaardiging van meubelen en overige industrie. M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 32 46
33 Aantal starters in de maakeconomie per subsector in Limburg ( ) Voeding, dranken en tabaksproducten Textiel, kleding en leer Hout, papier, drukkerijen Rubber, kunststof, bouwmaterialen, nietmetaalhoudende minerale producten Metaal (excl. machines en apparaten) Informatica-, elektronische en medische producten en apparatuur Machines, apparaten en werktuigen (vervaardiging, reparatie en installatie) Transportmiddelen Meubelen en overige industrie Totaal Maakeconomie Totaal alle sectoren %-aandeel maakeconomie in totaal 4,9% 5,0% 5,6% 6,0% 5,4% 4,2% 5,2% 4,7% Bron: Statbel Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 33 46
34 Bron: Statbel Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 34 46
35 Bron: Statbel Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 35 46
36 Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 36 46
37 8. Faillissementen in de Maakeconomie In 2017 gingen in Limburg 33 bedrijven uit de Maakeconomie failliet. Dat is iets meer dan in 2016, maar ruim onder het niveau van de jaren daarvoor. Vooral het lage aantal faillissementen in de metaalnijverheid in 2017 was opvallend in vergelijking met de voorgaande jaren. Van alle faillissementen in Limburg in 2017 was 5,5% van de ondernemingen actief in de Maakeconomie. In 2009 was dat nog 7,8%. De sterkere vertegenwoordiging van de Maakeconomie in het totaal aantal bedrijven in Limburg t.o.v. Vlaanderen, weerspiegelt zich ook in het aantal faillissementen. In Vlaanderen was in 2017 immers slechts 4,5% van alle failliet gegane ondernemingen actief in de Maakeconomie. De evolutie van het aantal faillissementen tussen 2009 en 2017 verloopt duidelijk beter voor de Maakeconomie dan voor het totaal. In de Limburgse Maakeconomie gingen in 2017 zo n 30% minder ondernemingen failliet dan in In Vlaanderen daalde het aantal faillissementen in de Maakeconomie terzelfdertijd met 27%. Het totale aantal faillissementen in Limburg was in 2017 nagenoeg hetzelfde als in In Vlaanderen was er een daling van 6%. In Limburg is sinds 2012 een markant verschil in evolutie van het aantal faillissementen in de Maakeconomie enerzijds en in totaal anderzijds, ten voordele van de Maakeconomie. Gedurende de laatste jaren telde binnen de Maakeconomie in Limburg de subsector Vervaardiging van metaal (excl. machines en apparaten) het grootste aantal faillissementen. In 2017 is dat echter niet langer het geval. Het afgelopen jaar spanden de subsectoren Vervaardiging van voeding, dranken en tabaksproducten en Vervaardiging, reparatie en installatie van machines, apparaten en werktuigen de kroon, met in beide subsectoren 8 faillissementen in Limburg in Van alle faillissementen in de Maakeconomie in Vlaanderen in 2017 was 15,6% van de ondernemingen gesitueerd in Limburg. Dat is beduidend meer dan het Limburgse aandeel van 12,8% in het totaal aantal faillissementen in Vlaanderen en een forse stijging t.o.v toen het aandeel van Limburg in de Vlaamse faillissementen in de Maakeconomie beperkt bleef tot 12,4%, wat toen zelfs minder was dan het Limburgse aandeel in het totaal aantal Vlaamse faillissementen. Binnen de Maakeconomie steken 3 subsectoren erbovenuit wat betreft het aandeel van Limburg in het aantal faillissementen in Vlaanderen, nl. Vervaardiging, reparatie en installatie van machines, apparaten en werktuigen met een Limburgs aandeel van 30%, Vervaardiging van rubber, kunststof, bouwmaterialen en andere niet-metaalhoudende mineralen (25,0%) en Vervaardiging van informatica-, elektronische en medische producten en apparatuur (25,0%). M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 37 46
38 Aantal faillissementen in de maakeconomie per subsector in Limburg ( ) Voeding, dranken en tabaksproducten Textiel, kleding en leer Hout, papier, drukkerijen Rubber, kunststof, bouwmaterialen, nietmetaalhoudende minerale producten Metaal (excl. machines en apparaten) Informatica-, elektronische en medische producten en apparatuur Machines, apparaten en werktuigen (vervaardiging, reparatie en installatie) Transportmiddelen Meubelen en overige industrie Totaal Maakeconomie Totaal alle sectoren %-aandeel maakeconomie in totaal 7,8% 8,0% 7,3% 7,8% 6,6% 6,2% 6,1% 4,3% 5,5% Bron: Statbel Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 38 46
39 Bron: Statbel Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 39 46
40 Bron: Statbel Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 40 46
41 Bron: Statbel M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 41 46
42 9. Conclusies De Maakeconomie blijft van uitermate groot belang voor de Limburgse economie. Zowel in aantal bedrijven, aantal jobs als toegevoegde waarde ligt het Limburgse aandeel in de Vlaamse Maakeconomie boven het gemiddelde voor alle sectoren. Toch wordt het verschil almaar kleiner en neemt het belang van de Maakeconomie in de gehele economie steeds meer af. Het lijkt erop dat de Maakeconomie in Limburg de afgelopen jaren resoluut de weg heeft ingeslagen van een doorgedreven automatisering en digitalisering. In vergelijking met 2009 is in 2016 en 2017 de omzet en de bruto toegevoegde waarde in de Limburgse Maakeconomie gestegen, terwijl terzelfdertijd het aantal jobs en het aantal bedrijven in de sector fors is gedaald. Weliswaar stegen de omzet en bruto toegevoegde waarde in de Maakeconomie minder snel dan in de totale economie. Binnen de Limburgse Maakeconomie blijft de metaalnijverheid veruit de belangrijkste subsector voor wat betreft bedrijven, jobs en toegevoegde waarde. De sluiting van Ford Genk en haar toeleveranciers eind 2014 heeft een zware impact gehad op de afname van het aantal jobs in de Limburgse Maakeconomie en veroorzaakte een sterk neerwaartse knik in de toegevoegde waarde van de Maakeconomie in Dat de Maakeconomie nog een beloftevolle toekomst heeft in Limburg bewijzen ook het stijgend aantal starters en het dalend aantal faillissementen tijdens de afgelopen jaren. Samenvattende tabel maakeconomie in Limburg Bedrijven met personeel ( ) Jobs in loondienst ( ) Zelfstandigen ( ) Omzet (2017) Bruto toegevoegde waarde (2016) Starters (2016) Faillissementen (2017) Aantal Evolutie sinds 2009 Aantal Evolutie sinds 2009 Aantal Evolutie sinds 2009 Bedrag in miljoenen euro's Evolutie sinds 2009 Bedrag in miljoenen euro's Evolutie sinds 2009 Aantal Evolutie sinds 2009 Aantal Voeding, dranken en tabaksproducten 354-9,9% ,3% ,2% 2 247,6 +46,8% 480,6-5,1% ,5% 8-33,3% Textiel, kleding en leer 65-20,7% ,5% ,3% 5,5-99,0% 29,6-37,0% ,0% 1 0,0% Hout, papier, drukkerijen ,3% ,7% 526-8,4% 520,8-3,8% 228,6-6,9% ,1% 2-60,0% Rubber, kunststof, bouwmaterialen, nietmetaalhoudende minerale producten 214-2,7% ,3% ,6% 2 297,0 +18,1% 674,3 +5,6% ,9% ,0% Metaal (excl. machines en apparaten) 501-6,7% ,2% ,9% 1 843,8-11,1% 905,2 +24,2% 64-3,0% 4-76,5% Informatica-, elektronische en medische producten en apparatuur 78-12,4% ,5% ,7% 1 060,8 +97,2% 375* +164,1% ,4% 3-25,0% Machines, apparaten en werktuigen (vervaardiging, reparatie en installatie) 114-8,8% ,5% 88-27,3% 768,6-13,2% 204,4** +19,5% ,4% ,7% Transportmiddelen 43-8,5% ,1% 3-50,0% 1 421,8 +42,1% 401,3-42,6% ,0% 0 0,0% Meubelen en overige industrie ,0% ,8% ,6% 510,2 +18,1% 219,9*** +18,4% ,4% 2-50,0% Totaal Maakeconomie ,2% ,3% ,3% ,1 +12,2% 3 518,9 +4,6% ,2% 33-29,8% Totaal alle sectoren ,7% ,7% ,8% ,6 +30,6% ,3 +22,9% ,5% 600-0,3% Evolutie sinds 2009 * excl. medische producten en apparatuur ** excl. installatie en reparatie van machines en apparaten *** incl. medische producten en apparatuur en installatie en reparatie van machines en apparaten Bron: RSZ, RSVZ, Statbel, NBB M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 42 46
43 Bron: RSZ, RSVZ, Statbel, NBB M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 43 46
44 Bijlage: Kaart Limburg met indicatie per gemeente van het aantal bedrijven in de Maakeconomie Bron: Belfirst toestand (op basis van de NACE-codes vermeld in hoofdstuk 1; enkel bedrijven met RSZ-nummer met één van deze NACE-codes als voornaamste code) M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 44 46
45 M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 45 46
46 Colofon Sectoranalyse Maakeconomie in Limburg is een uitgave van: POM Limburg Corda Campus, gebouw 6 B Kempische Steenweg 303/bus Hasselt Tel info@pomlimburg.be Verantwoordelijke uitgever: Frank Zwerts, algemeen directeur POM Limburg Redactie en vormgeving: POM Limburg Augustus 2018 POM Limburg M a a k e c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 46 46
SECTORANALYSE DIGITALE ECONOMIE IN LIMBURG
SECTORANALYSE DIGITALE ECONOMIE IN MEI 2018 INHOUD blz 1. Definitie en bondig cijferoverzicht van de digitale economie 3 2. Vestigingen met personeel 4 3. Loontrekkende werkgelegenheid 7 4. Zelfstandigen
Nadere informatieDe 50-plussers op de Limburgse arbeidsmarkt
De 50-plussers op de Limburgse arbeidsmarkt FEBRUARI 2012 INHOUD Blz 1. Bevolking 2 1.1 Totale bevolking 2 1.2 Doorstromingscoëfficiënt 2 1.3 Bevolking op beroepsactieve leeftijd naar socio-economische
Nadere informatieDe 50-plussers op de Limburgse arbeidsmarkt
De 50-plussers op de Limburgse arbeidsmarkt SEPTEMBER 2012 INHOUD Blz 1. Bevolking 2 1.1 Totale bevolking 2 1.2 Doorstromingscoëfficiënt 2 1.3 Bevolking op beroepsactieve leeftijd naar socio-economische
Nadere informatieInstituut voor de nationale rekeningen
Instituut voor de nationale rekeningen 2015-02-17 Links: Publicatie BelgoStat Online Algemene informatie Broos herstel in 2013 na krimp in 2012 in Brussel en Wallonië; verdere groeivertraging in 2013 in
Nadere informatieRegionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten,
PERSCOMMUNIQUÉ 2014-07-18 Links BelgoStat On-line Algemene informatie Regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten, 1995-2011. De drie Gewesten en de Nationale Bank van
Nadere informatieInstituut voor de nationale rekeningen. Nationale rekeningen
Instituut voor de nationale rekeningen Nationale rekeningen Deel 3 Aanbod- en gebruikstabellen 2010 Inhoud van de publicatie De jaarlijkse nationale rekeningen van België worden opgesteld volgens de definities
Nadere informatieInstituut voor de nationale rekeningen. Nationale rekeningen
Instituut voor de nationale rekeningen Nationale rekeningen Aanbod- en gebruikstabellen 2010 Inhoud van de publicatie De jaarlijkse aanbod en gebruikstabellen van België worden opgesteld volgens de definities
Nadere informatieHoofdstuk IV - 2. Industrie en Bouw.
Hoofdstuk IV - 2. Industrie en Bouw. 2.1. Omschrijving Voornamelijk kwantitatieve beschrijving van de sector aan de hand van RSZcijfers. Voor de afbakening van de sectoren en de opdeling in subsectoren
Nadere informatieEconomie. De conjunctuur
Economie De conjunctuur De Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie biedt onpartijdige statistische informatie. De informatie wordt conform de wet verspreid, meer bepaald voor wat betreft
Nadere informatie2. METHODOLOGISCHE AANPASSINGEN
Integrale versie 2. METHODOLOGISCHE AANPASSINGEN In vergelijking met de vorig jaar gepubliceerde reeksen 2 over de kapitaalgoederenvoorraad (KGV) en de afschrijvingen zijn er drie methodologische aanpassingen
Nadere informatied e b o u w i n d e B e l g i s c h e e c o n o m i e
HOEVEEL MENSEN WERKEN IN DE BOUW? HOE GROOT IS DE SECTOR IN LIMBURG? d e b o u w i n d e B e l g i s c h e e c o n o m i e totaal bouw bouw Limburg aandeel Limburg JAARLIJKSE CIJFERS VAN CONFEDERATIE BOUW
Nadere informatieWerkloosheidscijfers Tijdelijke werkloosheid Faillissementen
De impact van de economische crisis in West Limburg Werkloosheidscijfers Tijdelijke werkloosheid Faillissementen MEI 2009 1. Werkloosheid 1.1 Niet werkende werkzoekenden Een eerste indicator die de economische
Nadere informatieEconomie. De conjunctuur
Economie De conjunctuur De Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie biedt onpartijdige statistische informatie. De informatie wordt conform de wet verspreid, meer bepaald voor wat betreft
Nadere informatie7 Andere primaire en secundaire sectoren
7 Andere primaire en secundaire sectoren A Algemeen overzicht van de sector 1 Beschrijving van de activiteiten in de sector op basis van de Nace-Bel nomenclatuur Deze studie brengt die sectoren in kaart
Nadere informatietariefgroep Hoofdactiviteit van de werkgever NACE code (indicatief)
BIJLAGE 1 BIJ HET KB TARIFERING - INDELING WERKGEVERS IN 5 TARIEFGROEPEN VOLGENS HOOFDACTIVITEIT tariefgroep Hoofdactiviteit van de werkgever NACE code (indicatief) 1 Uitgeverijen 58 1 Ontwerpen en programmeren
Nadere informatieWerkgelegenheid in Twente. Jaarbericht 2014
Werkgelegenheid in Twente Jaarbericht 214 Inhoudsopgave 1. Ontwikkeling werkzame personen en vestigingen (groei / afname) Ontwikkeling naar sectoren 2. Ontwikkeling naar sectoren Ontwikkeling naar branches
Nadere informatiesectorfoto 2012 andere primaire en secundaire sectoren
sectorfoto 2012 andere primaire en secundaire sectoren Beschrijving van de activiteiten in de sector Nace- Bel 2008 Beschrijving 05 Winning van steenkool en bruinkool 07 Winning van metaalertsen 08 Overige
Nadere informatie3 mei Statistisch Bulletin. no. Jaargang. Centraal Bureau voor de Statistiek
3 mei 2012 Statistisch Bulletin 12 18 no. Jaargang 68 Centraal Bureau voor de Statistiek Verklaring van tekens. gegevens ontbreken * voorlopig cijfer ** nader voorlopig cijfer x geheim nihil (indien voorkomend
Nadere informatieBilaterale handel Vlaanderen - Colombia
Bilaterale handel Vlaanderen - Colombia Handelsbalans Vlaanderen - Colombia Onze handel met Colombia is steevast in een handelstekort geëindigd. Dat tekort was op zijn hoogst in 2008: zowat een half miljard
Nadere informatieVier werknemers op tien krijgen opleiding en vorming
ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 13 september 2007 Vier werknemers op tien krijgen opleiding en vorming Vormingsinspanningen van Belgische ondernemingen in 2005 62,5%
Nadere informatieGraydon Kwartaalmonitor Q3 2018
Graydon Kwartaal monitor 1 Voorwoord Inhoud De economie zit duidelijk in de lift. Na eerdere positieve berichten over de groeiende omvang van het Nederlandse bedrijfsleven, blijkt ook uit deze Graydon
Nadere informatieInstituut voor de nationale rekeningen
Instituut voor de nationale rekeningen 2014-01-31 Links: Publicatie BelgoStat Online Algemene informatie 2011-2012: Economische terugval in 2012 verschilt per gewest Het Instituut voor de nationale rekeningen
Nadere informatieEvolutie van het arbeidsongevallenrisico in de privésector in België tussen 1985 en 2013
Evolutie van het arbeidsongevallenrisico in de privésector in België tussen 1985 en 2013 Verschillende factoren bepalen het aantal arbeidsongevallen. Sommige van die factoren zijn meetbaar. Denken we daarbij
Nadere informatieStatistisch Bulletin. Jaargang
Statistisch Bulletin Jaargang 70 2014 36 4 september 2014 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 Indexcijfers cao-lonen en contractuele loonkosten 3 Ontwikkeling cao-lonen en contractuele loonkosten (procentuele
Nadere informatieSECTORFOTO 2014 KLEINE PRIMAIRE EN SECUNDAIRE SECTOREN
SECTORFOTO 2014 KLEINE PRIMAIRE EN SECUNDAIRE SECTOREN Beschrijving van de activiteiten in de sector Nace- Bel 2008 Beschrijving 05 Winning van steenkool en bruinkool 08 Overige winning van delfstoffen
Nadere informatieOndernemingen. 1 Meer oprichtingen dan stopzettingen. Kempen Provincie Antwerpen Vlaams Gewest. Streekpact Cijferanalyse.
Streekpact 2013-2018 Cijferanalyse Publicatiedatum: 30 september 2013 Contactpersoon: Severine Appelmans Ondernemingen Samenvatting Aantal BTW-plichtige ondernemingen blijft stijgen (periode 2003-2013)
Nadere informatieFARMACIJFERS 2014. De geneesmiddelenindustrie in België : een vector voor groei. De kerncijfers
FARMACIJFERS 214 De geneesmiddelenindustrie in België : een vector voor groei De kerncijfers Verantwoordelijke uitgever : Catherine Rutten voor pharma.be, Algemene Vereniging van de Geneesmiddelenindustrie
Nadere informatieTEXTIEL EN KUNSTSTOFFEN IN WEST VLAANDEREN
Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen Koning Leopold III-laan 66, 8200 Brugge T 050 40 31 66 F 050 71 94 06 E info@pomwvl.be KBO nummer: 0881.702.779 _ www.pomwvl.be TEXTIEL EN KUNSTSTOFFEN
Nadere informatieStatistieken. Een blik op de tewerkstelling in de paritaire comités van de metaalsector
Statistieken Een blik op de tewerkstelling in de paritaire comités van de metaalsector Vanderbiesen, W. (2006). Sectorrapport: metaal. Een analyse van de RSZ-tewerkstelling op basis van de paritaire comités
Nadere informatieEconomie en ondernemen
Economie en ondernemen SAMENVATTING 42.156 BBP per inwoner, groeiend 19.155,8 miljoen euro BBP arr. Turnhout, groeiend 44% van de groei is toe te schrijven aan industrie Sterkste economische sectoren m.b.t.
Nadere informatieProductiegroei industrie afgenomen in derde kwartaal
Derde kwartaal 214 groei industrie afgenomen in derde kwartaal Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie
Nadere informatieHerstel in de industrie zet door. Samenvatting. Totale industrie. Omzet stijgt. Eerste kwartaal 2014
Eerste kwartaal 214 Herstel in de industrie zet door Samenvatting Totale industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie
Nadere informatieBasisverlegging Producentenprijzen Index, 2015=100
Basisverlegging Producentenprijzen Index, 2015=100 28 februari 2018 samenvatting trefwoorden Beschrijving basisverlegging Producentenprijzen Index naar 2015=100 inclusief koppeladvies. Producentenprijzen
Nadere informatieSECTORANALYSE HORECA 2015
Rapport 2015 106 Pag. SECTORANALYSE HORECA 2015 Ondernemingen 2015 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca vzw Deze informatie werd met de grootste zorg samengesteld. Guidea, het Kenniscentrum voor
Nadere informatie6 september Statistisch Bulletin. no. Jaargang. Centraal Bureau voor de Statistiek
6 september 2012 Statistisch Bulletin 12 36 no. Jaargang 68 Centraal Bureau voor de Statistiek Verklaring van tekens. gegevens ontbreken * voorlopig cijfer ** nader voorlopig cijfer x geheim nihil (indien
Nadere informatieStatistisch Bulletin. Jaargang
Statistisch Bulletin Jaargang 72 2016 40 6 oktober 2016 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 Indexcijfers cao-lonen en contractuele loonkosten (35) 3 Ontwikkeling cao-lonen en contractuele loonkosten
Nadere informatie0. KENGETALLEN. Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), INR, VDAB, RVA en Steunpunt WSE.
0. KENGETALLEN Brugge Midden- West-Vlaanderen Oostende Westhoek Zuid- West-Vlaanderen West- Vlaanderen Vlaams Gewest Totale bevolking (01/01/2008) 275.599 233.200 149.287 213.729 278.672 1.150.487 6.161.600
Nadere informatieRegionale rekeningen Regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten
Regionale rekeningen Regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten 1995-2013 Inhoud van de publicatie Deze publicatie bevat gegevens betreffende de verdeling van de Belgische
Nadere informatieEconomie. De conjunctuur
Economie De conjunctuur De Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie biedt onpartijdige statistische informatie. De informatie wordt conform de wet verspreid, meer bepaald voor wat betreft
Nadere informatiePrijsafname zorgt opnieuw voor omzetdaling industrie
Eerste kwartaal 216 Prijsafname zorgt opnieuw voor omzetdaling industrie Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie
Nadere informatieStatistisch Bulletin. Jaargang
Statistisch Bulletin Jaargang 72 2016 49 8 december 2016 Inhoud 1. Financiële en zakelijke diensten 3 Kappers en schoonheidsverzorging (SBI 9602); waarde-, prijs- en volumeontwikkeling van de omzet (2010=100)
Nadere informatieDe beroepsbevolking in de grensregio s van Nederland en Vlaanderen: grote verschillen aan weerszijden van de grens
De beroepsbevolking in de grensregio s van Nederland en Vlaanderen: grote verschillen aan weerszijden van de grens Bierings, H., Schmitt, J., van der Valk, J., Vanderbiesen, W., & Goutsmet, D. (2017).
Nadere informatie02 mei Statistisch Bulletin. no. Jaargang. Centraal Bureau voor de Statistiek
02 mei 2013 Statistisch Bulletin 13 18 no. Jaargang 69 Centraal Bureau voor de Statistiek Verklaring van tekens. gegevens ontbreken * voorlopig cijfer ** nader voorlopig cijfer x geheim nihil (indien voorkomend
Nadere informatieLEEUWENDEEL VLAAMSE EXPORT NAAR EU-LIDSTATEN
Bijlage ANALYSE EXPORTCIJFERS 2018 op basis van een analyse van Flanders Investment & Trade (FIT) van de in- en uitvoercijfers 2018 van de Nationale Bank van België (NBB). LEEUWENDEEL VLAAMSE EXPORT NAAR
Nadere informatieOmzet industrie daalt door lagere prijzen
Eerste kwartaal 21 Omzet industrie daalt door lagere prijzen Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie
Nadere informatieStatistisch Bulletin. Centraal Bureau voor de Statistiek. Inhoud
Centraal Bureau voor de Statistiek Statistisch Bulletin 60e jaargang no. 7 / 19 februari 2004 Inhoud Delfstoffenwinning en industrie Hoeveelheidsindexcijfers van de productie in de nijverheid, december
Nadere informatieKalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Afzetprijsindexen (basis 2000 = 100) April Faillissementen Mei
19.06.2008 Nr 3210 I. ECONOMIE EN FINANCIEN Conjunctuurindicatoren Kalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Afzetprijsindexen (basis 2000 = 100) April 2008... 6 Faillissementen Mei 2008...
Nadere informatieOmzet industrie daalt, productie vrijwel gelijk
Derde kwartaal 2 industrie daalt, productie vrijwel gelijk Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie
Nadere informatieDeze bijlage is geldig van: 25-06-2014 tot 01-04-2018 Vervangt bijlage d.d.: 10-01-2013
ISO 9001 Kwaliteitssysteemcertificatie, voor de werkterreinen (verwijzing naar EA/IAF codes en NACE rev. 2 waar relet): 1 landbouw en visserij 2 winning delfstoffen 3 voedings- en genotmiddelen 4 textiel
Nadere informatieBijlage - Tabellen. Ongevallen op de arbeidsplaats ,9% ,7% 1,9% Ongevallen op de arbeidsweg ,1% 23.
Bijlage - Tabellen Tabel 1 : Vergelijking van de verdeling in absolute en relatieve frequentie van de verkeersongevallen naar de plaats van het ongeval met het geheel van de ongevallen 2008 % van de Ongevallen
Nadere informatieDe 50-plussers op de Limburgse arbeidsmarkt in de zorgeconomie
De 50-plussers op de Limburgse arbeidsmarkt in de zorgeconomie DECEMBER 2012 INHOUD Blz 1. Loontrekkende werkgelegenheid 2 1.1 Algemeen 2 1.2 Hoofdsectoren 2 1.3 Zorgeconomie 3 1.3.1 Algemeen 3 1.3.2 Limburgse
Nadere informatie21.05.2008 Nr 3206 I. ECONOMIE EN FINANCIEN. Conjunctuurindicatoren
21.05.2008 Nr 3206 I. ECONOMIE EN FINANCIEN Conjunctuurindicatoren Kalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Afzetprijsindexen (basis 2000 = 100) September tot oktober 2007... 6 Indexen van
Nadere informatieRegionale rekeningen Regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten 1995-2011
Regionale rekeningen Regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten 1995-2011 Inhoud van de publicatie Deze publicatie bevat gegevens betreffende de verdeling van de Belgische
Nadere informatieGraydon Kwartaalmonitor Q1 2018
Graydon Kwartaal monitor 1 Voorwoord Inhoud Als u ooit een bedrijf heeft gestart, dan is de kans het grootst dat u dat in het eerste kwartaal van het jaar heeft gedaan. Veel ondernemers starten traditiegetrouw
Nadere informatieCrisismonitor Drechtsteden juni 2010 (cijfers tot en met april 2010)
Crisismonitor Drechtsteden juni 2010 (cijfers tot en met april 2010) Er zijn enkele voorzichtig positieve ontwikkelingen waar te nemen op de arbeidsmarkt en woningmarkt. Dat is kort gezegd de conclusie
Nadere informatieHoog aantal vastgoedtransacties in het afgelopen trimester. De vastgoedmarkt herpakt zich na een relatief rustige maand maart
I. Vastgoedactiviteit in België Hoog aantal vastgoedtransacties in het afgelopen trimester De vastgoedmarkt herpakt zich na een relatief rustige maand maart In het 2de trimester van 2013 waren er in ons
Nadere informatieNATIONALE REKENINGEN. Kapitaalgoederenvoorraad en investeringen Instituut voor de Nationale Rekeningen
NATIONALE REKENINGEN Kapitaalgoederenvoorraad en investeringen 1970-2001 Instituut voor de Nationale Rekeningen Dienst Financiële en economische statistieken Nationale Bank van België, Brussel Inhoud van
Nadere informatieArbeidsmarktbarometer Onderwijs
R A P P O RT Arbeidsmarktbarometer Onderwijs Basisonderwijs en secundair onderwijs december 2009 Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Agentschap voor Onderwijsdiensten (AgODi) Koning Albert II-laan
Nadere informatieKalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Indexcijfers van de consumptieprijzen Juni tot juli 2008... 6
05.08.2008 Nr 3214 I. ECONOMIE EN FINANCIEN Conjunctuurindicatoren Kalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Indexcijfers van de consumptieprijzen Juni tot juli 2008... 6 II. INDUSTRIE EN BOUWNIJVERHEID
Nadere informatieBOORDTABELLEN HORECA SYNTHESE: OVERZICHT: MAART /03/2017
07/03/2017 SYNTHESE: Er is een opmerkelijke versnelling van de omzetgroei in het derde kwartaal bij restaurants en drinkgelegenheden. Hotels en catering kennen nog steeds een dalende omzet. De horecaprijzen
Nadere informatieFONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN 11/12/2007
FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN 11/12/2007 Statistisch verslag van de arbeidsongevallen in 2006 1 Inleiding De arbeidsongevallenaangifte vormt de basis voor de verzameling van de gegevens met betrekking tot
Nadere informatieRegionale verdeling van de notariële vastgoedindex
notarisbarometer Vastgoed, vennootschappen, familie www.notaris.be A B C D E n 9 April - juni Trimester 2 - Vastgoedactiviteit in België Prijsevolutie Registratierechten Vennootschappen De familie A Vastgoedactiviteit
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. Oktober 2018
Graydon studie Faillissementen Oktober 2018 5 november 2018 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De
Nadere informatieDe inflatie zakte in juni nog tot 1,5 punten. De daaropvolgende maanden steeg de inflatie tot 2,0 in augustus (Bron: NBB).
NOTARISBAROMETER VASTGOED WWW.NOTARIS.BE T3 2017 Barometer 34 MACRO-ECONOMISCH Het consumentenvertrouwen trekt sinds juli terug aan, de indicator stijgt van -2 in juni naar 2 in juli en bereikte hiermee
Nadere informatieBilaterale handel Vlaanderen - Roemenië
Bilaterale handel Vlaanderen - Roemenië Handelsbalans Vlaanderen - Roemenië Sinds 2002, het jaar waarin er voor het eerst handelscijfers beschikbaar waren op het niveau van de gewesten, heeft Vlaanderen
Nadere informatieSectoranalyse Horeca 2014
HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Sectoranalyse Horeca 2014 Ondernemingen Faillissementen Oprichtingen en schrappingen Omzet en investeringen 2014 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca
Nadere informatieOrderboekje historisch gezien op vrij hoog niveau
jun-11 sep-11 dec-11 mrt-12 jun-12 sep-12 dec-12 mrt-13 jun-13 sep-13 dec-13 mrt-14 jun-14 sep-14 dec-14 mrt-15 jun-15 sep-15 dec-15 mrt-16 jun-16 sep-16 dec-16 mrt-17 jun-17 Perscontact Frederik Bronckaerts
Nadere informatieSTUDIE Faillissementen 1 december Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%.
STUDIE Faillissementen 1 december 2016 Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%. 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding
Nadere informatieArbeidsmarktbarometer Onderwijs
Arbeidsmarktbarometer Onderwijs Basisonderwijs en secundair onderwijs December 29 VLAAMS MINISTERIE VAN ONDERWIJS EN VORMING AGENTSCHAP VOOR ONDERWIJSDIENSTEN (AgODi) Arbeidsmarktbarometer Onderwijs december
Nadere informatieExportprestaties van het industriële MKB in 2003
M200410 Exportprestaties van het industriële MKB in 2003 Exportthermometer Jolanda Hessels Kees Bakker Zoetermeer, november 2004 Exportprestaties van het industriële MKB in 2003 In 2003 laat de export
Nadere informatieLagere afzetprijzen drukken nog steeds omzet
Tweede kwartaal 216 Lagere afzetprijzen drukken nog steeds omzet Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie
Nadere informatieZA5470. Flash Eurobarometer 315 (Attitudes of European Entrepreneurs Towards Eco-innovation) Country Specific Questionnaire Belgium (Flemish)
ZA5470 Flash Eurobarometer 315 (Attitudes of European Entrepreneurs Towards Eco-innovation) Country Specific Questionnaire Belgium (Flemish) FL315 Attitudes of European entrepreneurs towards eco innovation
Nadere informatieCrisismonitor Drechtsteden
Crisismonitor juni 211 (cijfers t/m maart 211) Inhoud: 1. Werkloosheid 2. Werkloosheid naar leeftijd 3. Vacatures, bedrijven, leegstand 4. Woningmarkt Hoe staan de er voor op de arbeidsmarkt en de woningmarkt?
Nadere informatieOmzet daalt voor negende kwartaal op rij
Derde kwartaal 216 daalt voor negende kwartaal op rij Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, farmaceutische, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie
Nadere informatieDe Vlaamse sectorconvenants in cijfers
De Vlaamse sectorconvenants in cijfers Wouter Vanderbiesen April 2006 WAV-Rapport Steunpunt Werkgelegenheid, Arbeid en Vorming Interuniversitair samenwerkingsverband E. Van Evenstraat 2 blok C 3000 Leuven
Nadere informatiePrijzen houden stand, maar de activiteit daalt. derde trimester met 5,1% naar beneden ten opzichte van de derde trimester van 2009.
Vastgoed, familie, vennootschappen juli - september Trimester 3-21 www.notaris.be 1. Index van de vastgoed-activiteit in België n 6 12 12 11 18,2 11 1 11,1 11,6 1 99,2 1 99,7 99,8 94,3 94,4 94,1 1 9 86,3
Nadere informatieCO2-monitor 2013 s-hertogenbosch
CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de
Nadere informatieALGEMEEN OMZET DECEMBER /12/2016
DECEMBER 2016 01/12/2016 Boordtabellen Horeca Synthese: De omzetgroei in de horeca blijft positief, maar zwakt af. Dit is een gevolg van een dalende omzet bij de logies. Ook het prijsverloop in de horeca
Nadere informatieNiet-preferentiële certificaten van oorsprong
Niet-preferentiële certificaten van oorsprong Jaarverslag 2014 Niet-preferentiële certificaten van oorsprong afgeleverd door de Belgische kamers van koophandel Jaarverslag 2014 De opdracht van de FOD
Nadere informatieEVOLUTIE VAN DE MARKT
Notarisbarometer VASTGOED www.notaris.be 2016 Barometer 31 VASTGOEDACTIVITEIT IN 106,4 106,8 101,7 103,4 105,9 102,8 98,9 101,4 99,2 105,0 105,3 104,7 115,4 112,1 111,8 118,0 116,1 127,0 124,7 127,9 115,8
Nadere informatieSECTORANALYSE HORECA 2016
Rapport 2016 130 Pag. SECTORANALYSE HORECA 2016 Ondernemingen 2016 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca vzw Deze informatie werd met de grootste zorg samengesteld. Guidea, het Kenniscentrum voor
Nadere informatieAANVULLEND AANVRAAGFORMULIER CERTIFICATIE MANAGEMENTSYSTEMEN. RvA-F006-2-NL
AANVULLEND AANVRAAGFORMULIER CERTIFICATIE MANAGEMENTSYSTEMEN RvA-F006-2-NL Naam aanvragende organisatie : Registratienummer (indien aanwezig) : Gevestigd te : Datum aanvraag : Naam aanvrager : Algemeen
Nadere informatieLimburgradar. Driemaandelijkse situatieschets van de Limburgse economie NOVEMBER ,3%
Limburgradar Driemaandelijkse situatieschets van de Limburgse economie NOVEMBER 2018 Evolutie 2 e kwartaal 2018 t.o.v. 2 e kwartaal 2017 30,6% 1,1% 4,3% 6,4% 8,9% -4,6% -6,5% -9,2% -2,6% -18,5% Werkloosheid
Nadere informatieEconomie. De conjunctuur
Economie De conjunctuur De Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie biedt onpartijdige statistische informatie. De informatie wordt conform de wet verspreid, meer bepaald voor wat betreft
Nadere informatieProductie licht gedaald in vierde kwartaal
Vierde kwartaal 14 Productie licht gedaald in vierde kwartaal Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie
Nadere informatieNotarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen Oktober - december 2013
Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen Oktober - december 2013 n 19 T/4 www.notaris.be VASTGOEDACTIVITEIT IN BELGIË 87,7 101,6 100 99,8 101 102,1 102,6 106,4 106,8 101,7 99,2 99,2 102,8
Nadere informatieDe evolutie en tendensen op regionaal en provinciaal niveau worden verderop in deze barometer besproken.
NOTARISBAROMETER VASTGOED WWW.NOTARIS.BE T1 2017 Barometer 32 VASTGOEDACTIVITEIT IN BELGIË De index van de vastgoedactiviteit klimt in het 1 ste trimester van 2017 naar een nieuw record: 128,36 punten.
Nadere informatieCrisismonitor Drechtsteden
Crisismonitor Januari 211 (cijfers t/m oktober 21) Hoe staan de er voor op de arbeidsmarkt en de woningmarkt? Dat leest u in deze zesde editie van de crisismonitor, die het OCD eens in de twee maanden
Nadere informatieTrans-Atlantisch vrijhandels- en investeringsverdrag
Trans-Atlantisch vrijhandels- en investeringsverdrag Deel I: Overzicht van de goederenhandel tussen België en de VS Burton Florence Claude Grégory De Groote Frederick Foguenne Marielle Van Liedekerke Gerrit
Nadere informatieGraydon Kwartaalmonitor. Kwartaal
Graydon kwartaal monitor Kwartaal 2 216 1 Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Overzicht per branche 5 Vergelijking Q4-215, Q1 216 en Q2 216 Starters per branche 5 Opheffingen per branche 6 Faillissementen
Nadere informatieRegionale verdeling van de vastgoedactiviteit
notarisbarometer Vastgoed, vennootschappen, familie www.notaris.be A B C D n 1 Juli - september Trimester 3-211 Vastgoedactiviteit in België Prijsevolutie Registratierechten Vennootschappen A Vastgoedactiviteit
Nadere informatieLimburgradar. Driemaandelijkse situatieschets van de Limburgse economie MEI Jaarresultaten 2018 t.o.v ,3% -0,2%
radar Driemaandelijkse situatieschets van de se economie MEI 2019 Jaarresultaten 2018 t.o.v. 2017 43,6% 27,5% 30,5% 21,9% 15,0% 1,1% 4,7% 2,5% 3,3% 7,6% 5,7% -4,0% -8,3% -0,2% -1,2% se economie scheert
Nadere informatieDE VEILIGHEIDSGRADEN VAN DE GRAFISCHE SECTOR
DE VEILIGHEIDSGRADEN VAN DE GRAFISCHE SECTOR 999-8 GLOBAAL Belgische ondernemingen NACE-BEL CODE 8 Drukkerijen, reproductie van opgenomen media NACE-BEL CODE 8. Drukkerijen en diensten in verband met drukkerijen
Nadere informatieSectoranalyse Horeca 2012
HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Sectoranalyse Horeca 2012 Ondernemingen Faillissementen Oprichtingen en schrappingen 2013 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca vzw Deze informatie
Nadere informatieDe regionale impact van de economische crisis
De regionale impact van de economische crisis Damiaan Persyn Vives Beleidspaper 11 Juli 2009 VIVES Naamsestraat 61 bus 3510 3000 Leuven - Belgium Tel: +32 16 32 42 22 www.econ.kuleuven.be/vives De regionale
Nadere informatieKalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Omzetindexen (PRODCOM) Juli Indexcijfers van de consumptieprijzen September
04.10.2006 Nr 3144 I. ECONOMIE EN FINANCIEN Conjunctuurindicatoren Kalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Omzetindexen (PRODCOM) Juli 2006... 6 Indexcijfers van de consumptieprijzen September
Nadere informatieGraydon Kwartaalmonitor Q3 2017
Graydon kwartaal monitor 1 Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Per branche Overzicht t.o.v. voorgaande kwartalen 6 Starters per branche 7 Faillissementen per branche 8 Opheffingen per branche 9 Netto-groei
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 29 maart 2018
01/2007 07/2007 01/2008 07/2008 01/2009 07/2009 01/2010 07/2010 01/2011 07/2011 01/2012 07/2012 01/2013 07/2013 01/2014 07/2014 01/2015 07/2015 01/2016 07/2016 01/2017 07/2017 01/2018 Index (2013 = 100)
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 20 december 2013
PERSBERICHT Brussel, 20 december 2013 Werkgelegenheid stabiel, werkloosheid opnieuw in stijgende lijn Arbeidsmarktcijfers derde kwartaal 2013 Na het licht herstel van de arbeidsmarkt in het tweede kwartaal
Nadere informatieOmzet industrie daalt opnieuw
Vierde kwartaal 21 industrie daalt opnieuw Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie Elektrotechnische
Nadere informatie