Méér en duurzaam bewegen!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Méér en duurzaam bewegen!"

Transcriptie

1 Méér en duurzaam bewegen! COACH bij Reade Jean-Pierre Thomassen, Managing Consultant TNO MC Matthijs Zwier, Consultant CBO

2 2 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Inhoud Voorwoord...3 Samenvatting..4 Inleiding...6 Doelstelling...6 Werkwijze en evaluatie...7 Opzet..7 Projectteam...7 Interventie..8 Deelnemers.9 Metingen..10 Resultaten.10 Deelnemers.10 Fysiotherapeuten 13 Discussie...17 Conclusie..20 Aanbevelingen.20 Meer informatie..22 Literatuur.23 Bijlage Rapport CBO Groningen

3 3 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Voorwoord Van eind 2008 tot medio 2012 loopt het Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement (LAZ). Het LAZ richt zich op het bevorderen van beter en meer zelfmanagement van alle mensen met een chronische aandoening. Het doel is een toekomstbestendige beweging op gang te brengen waarin mensen werken aan het verbeteren, vernieuwen en uitrollen van mogelijkheden van zelfmanagement. Centraal staat daarin de vraag wat er nodig is om mensen met een chronische aandoening te ondersteunen en te stimuleren op het gebied van zelfmanagement. Binnen het LAZ is er specifieke aandacht voor: - versterking van de patiënt; - toerusting van professionals (attitude, kennis en vaardigheden); - benodigde randvoorwaarden. De uiteindelijke doelgroep is de patiënt. Patiëntenorganisaties en professionals zijn als belangrijkste intermediaire doelgroepen gekozen. Inhoudelijk opdrachtgever van het programma is de NPCF en zeven categorale patiëntenorganisaties (Reumapatiëntenbond, NFK, VSN, Hart&Vaatgroep, LPGGZ, Astma Fonds patiëntenvereniging, DVN). Het programma is gefinancierd door het ministerie van VWS en de uitvoerende en coördinerende rol ligt bij het CBO. In 2011 en 2012 heeft het LAZ het doel gehad proefimplementaties en experimenten uit te voeren. Hierbij gaat het om het optimaliseren van zelfmanagement in de praktijk. Het LAZ wilde komen tot generiek werkzame elementen en bijdragen aan de toepassing hiervan in de praktijk. Het doel was kennis te verwerven over de toepassing van verschillende zelfmanagementinterventies in de praktijk. Dit heeft geresulteerd in de werkzame principes, succes - en faalfactoren en effecten van de implementaties. Daarnaast werden de benodigde eisen aan het gebruik van de interventie zodanig uitgewerkt dat beoordeeld kon worden of deze beschikbaar en toepasbaar is voor meerdere aandoeningen. 3

4 4 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Samenvatting Doelstelling Het primaire doel van de proefimplementatie is om te bepalen of revalidanten met behulp van COACH meer gaan bewegen. En daarnaast of ze een opstap maken naar duurzaam blijven bewegen, ook na het reguliere revalidatie traject. Tevens wordt gekeken naar de werkzame principes, succes- en faalfactoren van COACH in de revalidatiesetting van Reade. Werkwijze en evaluatie Hartpatiënten en reumapatiënten die revalideren bij Reade, een instelling voor revalidatiegeneeskunde en reumatologie, werden gevraagd deel te nemen aan COACH gedurende 4 maanden. Vier fysiotherapeuten van Reade werden getraind in de COACH methodiek door het CBO Groningen, ontwikkelaar en eigenaar van COACH. De interventie COACH bestaat enerzijds uit vier exercise counseling gesprekken en anderzijds uit een monitoring-feedbacksysteem, bestaande uit een stappenteller en een web applicatie MY COACH waarop deelnemers hun lichamelijke activiteiten patroon kunnen monitoren. De belangrijkste uitkomstmaten ten aanzien van de deelnemers waren de fitheidstest bij de nulmeting en follow-up na 4 maanden, het beweegpatroon en evaluatie zelfmanagement. De belangrijkste uitkomstmaten ten aanzien van de fysiotherapeuten bestaan uit evaluatiegesprekken ten aanzien van COACH en een evaluatie van hun zelfmanagement ondersteuning. Resultaten In totaal deden 16 deelnemers mee, welke evenredig waren verdeeld over de cardiologie en reumatologie groep. Er waren drie afvallers door verschillende redenen, geen motivatie, niet meer bereikbaar en ziekenhuisopname. Deelnemers lieten bij de follow-up vooruitgang zien op alle onderdelen van de fitheidstest. Eveneens verbeterde het beweegpatroon, de gemiddelde vooruitgang was 70 %, wat ongeveer gelijk staat aan 26 minuten meer bewegen per dag. Daarnaast gaven deelnemers aan dat ten aanzien van zelfmanagement hun kennis over beweegmogelijkheden en hun beslissingsvaardigheden waren toegenomen. De fysiotherapeuten gaven bij de evaluatie aan dat de COACH training erg waardevol was geweest. De werkzame elementen als de stappenteller, de web applicatie MY COACH en de exercise counseling gesprekken werden hoog gewaardeerd. Fysiotherapeuten gaven aan dat hun ondersteuningsvaardigheden ten aanzien van zelfmanagement nagenoeg gelijk waren gebleven, met uitzondering van de mate waarin patiënten meer eigen regie namen, dit was licht toegenomen. 4

5 5 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Conclusie COACH heeft een positief effect op het bewegingsgedrag van de revalidanten. Zowel de deelnemers (revalidanten) als uitvoerders (fysiotherapeuten) zijn positief over de werkzame processen van COACH en ervaren de stappenteller en web applicatie MY COACH als motiverend en ondersteunend in het inzichtelijk maken van een deelnemers bewegingsgedrag. COACH kan, op het moment dat deze specifiek aangepast wordt aan de wensen van de uitvoerende instelling, ingezet worden bij verschillende doelgroepen en verschillende ziektebeelden. 5

6 6 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Inleiding In het kader van zelfmanagement en bewegen is de COACH ingezet bij Reade (instelling voor revalidatiegeneeskunde en reumatologie in Amsterdam). COACH stimuleert lichamelijk activiteit van sedentaire (letterlijk zittende ) mensen door middel van het bevorderen van activiteiten in het dagelijks leven, zoals wandelen, fietsen en traplopen. De interventie COACH bestaat enerzijds uit vier exercise counseling gesprekken en anderzijds uit een monitoring-feedbacksysteem, bestaande uit een stappenteller en een web applicatie MY COACH waarop deelnemers hun lichamelijke activiteiten patroon kunnen monitoren. De nadruk ligt hierbij op het bevorderen van de intrinsieke motivatie van de deelnemers. Er wordt mensen geleerd hoe zij leefstijlactiviteiten in kunnen bouwen in hun dagelijks leven. Gezond beweeggedrag heeft een positieve invloed op fitheid en gezondheid. COACH is ontwikkeld door het Interfacultair Centrum voor Bewegingswetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen (RuG) en Centrum voor Beweging en Onderzoek in Groningen (CBOG). Onderzoek met COACH bij een brede groep patiënten met een chronische aandoening heeft aangetoond dat deze methode leidt tot een significante toename van lichamelijke activiteit op zowel korte (4 maanden) als langere termijn (12 maanden). Zo stijgt het lichamelijke activiteitenpatroon gemiddeld met 38% na 3 maanden en worden er effecten in morfologische en metabole fitheidseigenschappen aangetoond (De Greef en Sprenger, 2006). De proefimplementatie met COACH is uitgevoerd door fysiotherapeuten van Reade. Er komen bij Reade patiënten met verschillende aandoeningen revalideren. Voor deze patiënten bestaan dan ook verschillende trajecten. Het ene traject is gericht op herstel waar het andere traject meer gericht is op psychosociale begeleiding. Gemene deler is dat patiënten vaak na hun revalidatietraject een terugval in hun beweegpatroon laten zien. De uitdaging is dus om patiënten na afronden van hun revalidatietraject duurzaam te laten bewegen. Reade heeft zelf het programma blijven bewegen ontwikkeld waarbij ze door middel van coaching de revalidanten duurzaam willen laten bewegen. Met als doel een gedragsverandering te bewerkstelligen bij de revalidanten zodat zij in de thuissituatie, na het reguliere revalidatietraject, blijven bewegen. Reade wil COACH gebruiken in het huidige programma blijven bewegen. COACH voorziet in duurzaam bewegen op een andere manier en sluit aan op het eigen programma blijven bewegen. Doelstelling Het primaire doel van de proefimplementatie is om te bepalen of revalidanten met behulp van COACH meer gaan bewegen. En daarnaast of ze een opstap maken naar duurzaam 6

7 7 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade blijven bewegen, ook na het reguliere revalidatie traject. Tevens wordt gekeken naar de werkzame principes, succes- en faalfactoren van COACH in de revalidatiesetting van Reade. Werkwijze en evaluatie Opzet Tijdens een kick-off vergadering in november 2011 werd in het projectteam (er wordt een beschrijving van het projectteam gegeven in de volgende paragraaf) besloten dat de proefimplementatie met de COACH methode begin januari 2012 van start zou gaan. Dit betekende dat de voorbereidingstijd beperkt was. De looptijd van het programma was vier maanden waarbij er op verschillende momenten gegevens zijn verzameld. Gegevens werden verzameld bij deelnemers (revalidanten) en bij de fysiotherapeuten die de COACH methode hebben ingezet (uitvoerders). Ten aanzien van de evaluatie van de deelnemers zijn er twee harde meetmomenten geweest. Voorafgaand (nulmeting januari 2012) aan het inzetten van de COACH methode en na afronding (follow up meting april 2012). Bij de nulmeting is een fitheidstest afgenomen welke herhaald is bij de follow up meting. Bij de follow up meting werd ook een vragenlijst afgenomen ten aanzien van de invloed van de COACH methode op zelfmanagement van de deelnemers. Gedurende het gehele project heeft er continue registratie plaats gevonden van het beweeggedrag in de web applicatie MY COACH. Gedurende het proefimplementatie traject is de COACH methode bij Reade geëvalueerd op drie momenten: (1) nadat de fysiotherapeuten allen geschoold (getraind) waren in de COACH methodiek, (2) na de inclusie van deelnemers en (3) na de uitvoer van het totale proefimplementatie traject. In de evaluatiegesprekken stonden de succes- en faalfactoren van de betreffende periode centraal. Na het laatste evaluatiegesprek werd onder de fysiotherapeuten een vragenlijst uitgezet ten aanzien van zelfmanagement ondersteuning van de deelnemers. Projectteam Voor de uitvoer van de COACH methode binnen Reade waren vier fysiotherapeuten verantwoordelijk, één van hen was tevens extern projectleider en onderdeel van het projectteam. Het volledige projectteam bestond uit de volgende personen: M. Jongejan (leidinggevende binnen Reade), G. Spijkerman (fysiotherapeut Reade en extern projectleider), J. Benedictus (programmaleider bij NPCF), D. Bloemkolk (afgevaardigde De 7

8 8 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Hart&Vaatgroep), M. Krijgsman (afgevaardigde Reumapatiëntenbond), J.P. Thomassen (Managing Consultant TNO MC), M. Zwier (adviseur CBO) en B. Houët (CBOG). Binnen het projectteam was B. Houët verantwoordelijk voor de verwerking van de metingen ten aanzien van de coach methode (fitheidstest en beweegpatroon). J.P. Thomassen en M. Zwier waren verantwoordelijk voor de evaluatie binnen het Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement. Interventie Het COACH programma duurt in zijn geheel 8-12 maanden (basis en vervolg). Binnen deze proefimplementatie is er door de beperkt beschikbare tijd besloten alleen de basis van het programma uit te rollen, gedurende 3-4 maanden. Het basis programma bestaat uit zes contactmomenten: twee maal fitheidstest en vier maal Exercise Counseling (coach) gesprekken (zie tabel 1). De belangrijkste elementen binnen de coach methode zijn enerzijds de vier exercise counseling gesprekken en anderzijds het monitoring-feedbacksysteem, bestaande uit de stappenteller en de web applicatie MY COACH. Door het gebruik van de stappenteller kunnen mensen hun eigen lichamelijk activiteitenpatroon monitoren en deze gegevens invoeren op de web applicatie MY COACH. Deze beveiligde web applicatie is toegankelijk voor de deelnemers aan het coach programma, met een persoonlijke login en wachtwoord. De feedback die zij via de web applicatie MY COACH krijgen is van belang om uit te vinden hoeveel toename van het aantal stappen in het dagelijks leven haalbaar is. Indien deelnemers geen toegang hadden tot een computer of het lastig vonden de gegevens in te voeren werden de gegevens ingevoerd door de fysiotherapeut tijdens de exercise counseling gesprekken. Tabel 1 Coach gesprekken coach gesprek 1 Motivatie en doelen stellen coach gesprek 2 Doelen bijstellen, verleggen van grenzen coach gesprek 3 Op zoek naar individuele beweegnorm coach gesprek 4 Vasthouden individuele beweegnorm Bron: Houët et al. (2012) Eindevaluatie COACH voor reuma- en hartpatiënten in revalidatiecentrum Reade in het kader van LAZ CBO Groningen/Rijksuniversiteit Groningen, Groningen. 8

9 9 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Om de COACH methode toe te kunnen passen hebben de vier fysiotherapeuten een tweedaagse (4 dagdelen) training gevolgd, gegeven door het CBOG (zie tabel 2). Tabel 2 Coach methode training (4 dagdelen) Dagdeel 1: - Opzet COACH project - Benadering en fitheidstest - Bewegen en het meten ervan - Rol van Exercise Counseling - Luisteroefening Dagdeel 2: - Fasen van counseling in COACH - Oefeningen - Gebruik web applicatie MY COACH - COACH gesprekken in de praktijk Dagdeel 3: - Korte herhaling dag 1 - Oefenen gesprek 1 en 2 Dagdeel 4: - Oefenen gesprek 3 en 4 - Afsluiting Bron: Houët et al. (2012) Eindevaluatie COACH voor reuma- en hartpatiënten in revalidatiecentrum Reade in het kader van LAZ CBO Groningen/Rijksuniversiteit Groningen, Groningen. Deelnemers COACH is bij Reade ingezet bij twee doelgroepen: hartpatiënten en reumapatiënten. De patiënten werden geworven, op basis van hun beschikbaarheid tijdens de opstartfase van de proefimplementatie, door hun eigen fysiotherapeut. De volgende inclusiecriteria werden hierbij gehanteerd: - Voldoet niet aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (< stappen per dag); - in revalidatietraject; - in staat zijn om zich lopend of actief met de fiets te kunnen verplaatsen; - gemotiveerd om meer te bewegen. De volgende exclusiecriteria worden gehanteerd: - orthopedische beperkingen waardoor lopen en/of fietsen onmogelijk is; - (beweeg)restricties hebben ten aanzien van bewegen van de huisarts en/of specialist; - niet beheersen van de Nederlandse taal. Het beoogd aantal deelnemers is 16, evenredig verdeeld over de twee patiëntengroepen, 8 hartpatiënten en 8 reumapatiënten. Bij elke patiëntengroep zijn twee vaste fysiotherapeuten 9

10 10 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade betrokken. Er werd in december 2012 begonnen met het werven van deelnemers. Deelnemers ontvingen een persoonlijke uitnodiging van hun eigen fysiotherapeut, met uitleg over het doel van het project, de voorwaarden om aan het project mee te kunnen doen en informatie over de planning van het project. De patiënten informatie werd aangeleverd door CBOG. Metingen Fitheidstest (nulmeting en follow up meting) De fitheid van de deelnemers is gemeten met de coach fitheidstest. Dit is een gevalideerde test waarin onderscheid wordt gemaakt in fysiologische fitheid (bloeddruk, BMI, heup-taille ratio en vetpercentage) en motorische fitheid (beenkracht, armkracht, uithoudingsvermogen). Beweegpatroon Het beweegpatroon van de deelnemers bij aanvang van het COACH programma (nulmeting) werd vastgesteld door het gemiddelde aantal stappen/dag te berekenen over de eerste 2 weken. Elke maand werd de gemiddelde balans opgemaakt op basis van de gegevens ingevoerd in de web applicatie MY COACH. Resultaten Deelnemers In totaal namen 16 revalidanten (8 hartpatiënten en 8 reumapatiënten) deel aan de nulmeting en 13 revalidanten aan de follow up meting (7 hart- en vaat patiënten en 6 reuma patiënten). Er waren 3 afvallers. Eén deelnemer had gezondheidsproblematiek en een ziekenhuisopname, één deelnemer was onbereikbaar en één deelnemer wilde niet meer meedoen aan de coach methode. Fitheidstest Bij de nulmeting en follow up meting is bij de revalidanten de fitheidstest afgenomen. Na implementatie van COACH is op de motorische fitheid het aantal deelnemers dat onder de norm scoort aanzienlijk gedaald. De fysiologische fitheid, omvat de bloeddruk, BMI en tailleheup ratio. Op de bloeddruk en BMI zijn minimale veranderingen gemeten na implementatie van COACH. De taille-heup ratio laat een daling zien van het aantal mensen dat zich in de groep verhoogd risico en hoog risico bevond. Figuur 1 (Bron: Houët et al., 2012) laat het aantal deelnemers zien (in %) bij de nulmeting en follow up meting die onder de norm scoren 10

11 11 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade op de verschillende onderdelen van de fitheidstest. Voor een uitgebreider overzicht van de resultaten verwijzen we naar het rapport van Houët et al. (2012) Eindevaluatie COACH voor reuma- en hartpatiënten in revalidatiecentrum Reade Fysiologische fitheid Motorische fitheid Beginmeting Eindmeting 0 Figuur 1 Percentage COACH deelnemers dat op de fitheidstestonderdelen onder de norm scoort Beweegpatroon Bij aanvang is het beweegniveau bij de deelnemers gemiddeld stappen per dag. Bij de follow-up meting na 4 maanden ligt het gemiddelde rond de stappen per dag. Dit is een vooruitgang van 70%. Omgerekend is dit ongeveer 26 minuten meer bewegen per dag dan bij de nulmeting. Vragenlijst Alle 13 revalidanten die deel namen aan de follow up meting hebben de vragenlijst over de invloed van COACH op hun zelfmanagement ingevuld. Resultaten op de vragenlijst zijn gepresenteerd in tabel 3. Er zijn een aantal opvallende uitkomsten. 10 van de 13 deelnemers geven aan dat hun kennis over beweegmogelijkheden (vraag 1) is toegenomen en zelfs 2 deelnemers geven aan dat dit veel is toegenomen. Tevens geven 10 van de 13 deelnemers aan dat zij zelf beter kunnen beslissen over de manier van bewegen. 6 van de 13 deelnemers geeft aan dat zij signalen van hun lichaam minder goed in de gaten houden (vraag 2). 11

12 12 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Tabel 3 Antwoorden van deelnemers op de zelfmanagement vragenlijst (totaal n = 13) 1. Ik weet welke beweegmogelijkheden er zijn bij mijn aandoening. 2. Ik houd zelf klachten en signalen van mijn lichaam in de gaten (kortademigheid, pijn, vermoeidheid etc). 3. Ik beslis zelf over de manier van bewegen na advies van of overleg met mijn fysiotherapeut. 4. Ik bespreek de bevindingen van mijn Veel afgenomen Afgenomen Gelijk gebleven Toegenomen Veel toegenomen metingen met mijn fysiotherapeut Ik kan omgaan met de emoties die mijn aandoening met zich meebrengt Ik kan omgaan met de gevolgen van mijn aandoening(en) (zowel lichamelijk als in contacten) De meeste revalidanten waren enthousiast over COACH, enkele uitspraken die zij deden zijn hieronder weergegeven: duwtje in de rug om anders naar bewegen te kijken Ik ben er in ieder geval niet slechter van geworden de wereld is een beetje groter geworden Minder angst om te bewegen 12

13 13 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Fysiotherapeuten In totaal vonden er drie evaluatiegesprekken ten aanzien van de succes en faalfactoren tijdens de verschillende perioden van het proefimplementatie traject plaats. De eerste twee gesprekken zijn gevoerd met de externe projectleider, tevens fysiotherapeut. Bij het derde evaluatiegesprek, tevens eindgesprek, waren alle uitvoerders aanwezig (4 fysiotherapeuten, waaronder de externe projectleider) en werd een vragenlijst uitgezet. Evaluatiegesprek 1 Werven en training van de fysiotherapeut In december 2011 zijn de vier fysiotherapeuten allen middels een tweedaagse training geschoold in het toepassen van COACH. Na deze training volgde het eerste evaluatiegesprek, waarin gereflecteerd werd op de gegeven training en de COACH methodiek. De externe projectleider (spreekt namens alle fysiotherapeuten) geeft aan dat het essentieel is om het instap niveau van de (fysio)therapeuten in een instelling (1 ste lijns, fysiotherapiepraktijk of revalidatiecentrum) te bepalen en daar de training voor COACH op aan te passen. Zij hechtte veel waarde aan de training, maar de training zou afgestemd moet worden op de betreffende participanten van de training. Na de training geven de fysiotherapeuten aan op de hoogte te zijn van de toepassing van het protocol en welke stappen genomen moeten worden. Tijdens de training in de COACH methodiek is besproken wat de fysiotherapeuten als sterke punten ervaren van de methodiek en wat aandachtspunten zijn. Sterke punten vonden zij: Theorie en het ondersteunend materiaal is goed opgezet; Web applicatie MY COACH is voor deelnemers (revalidanten) gebruiksvriendelijk; COACH gaat uit van de wensen en doelen van de deelnemer; Het principe van de stappenteller. De volgende aandachtspunten kwamen tijdens de evaluatie naar voren: COACH is gericht op meer bewegen en pas later in het follow up programma op blijven bewegen. Er bestaat overlap met het huidige programma van Reade Blijven bewegen. COACH wordt toegepast in de eindfase van het revalidatie traject, waardoor het moeilijker is om geschikte deelnemers te werven. Kwaliteit van leven vragenlijsten ontbraken in dit COACH traject, deze worden wel meegenomen in het eigen programma van Reade rondom meer bewegen. (CBOG geeft aan dat er wel degelijk kwaliteit van leven vragenlijsten ingezet kunnen worden). 13

14 14 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Voor therapeuten met ervaring in motivational interviewing zou mogelijk een verkorte training op zijn plaats zijn. COACH zou geschikt zijn als alternatieve uitstroomvariant uit het ziekenhuis. De externe projectleider stelt voor een beslisboom te maken waarbij minder zware revalidatie patiënten mogelijk COACH in de thuissituatie kunnen gebruiken. Revalidatie patiënten die meer interne begeleiding nodig hebben, kunnen programma van Reade dat gericht is op meer bewegen gebruiken, aangevuld met een aantal elementen uit COACH zoals de stappenteller en de web applicatie MY COACH. (NB: Gebruik van COACH kan en mag alleen in overleg met CBO Groningen) Evaluatiegesprek 2 Werven deelnemers Eind januari 2012 volgde evaluatiegesprek twee, welke betrekking heeft op het verloop van de werving van deelnemers voor de proefimplementatie. Er wordt onderscheidt gemaakt in twee teams: het cardioteam en reumateam. Het cardioteam had op dit moment 7 deelnemers geïncludeerd, waarmee het intakegesprek (kennismaking, fitheidstest en stappenteller) en het eerste coachgesprek (motivatie en doelen stellen) had plaatsgevonden. Met de 8 ste deelnemer kon nog geen intakegesprek plaatsvinden, vanwege persoonlijk omstandigheden van de deelnemer. Alle deelnemers in de cardiogroep zaten in het einde van hun reguliere revalidatietraject of hadden deze afgerond. Het reumateam had 8 deelnemers geïncludeerd en alle eerste gesprekken met de deelnemers waren gevoerd. De deelnemers in deze groep hadden geen revalidatie gericht op bewegen gehad voorafgaand aan het programma met COACH, in tegenstelling tot de cardiogroep. Alle deelnemers ontvingen COACH in plaats van het eigen traject van Reade blijven bewegen. De fysiotherapeuten gaven aan dat in het begin de fysieke test en het eerste coaching gesprek aanzienlijk wat tijd in beslag nam. Hier trad routine in op naarmate meer gesprekken werden gevoerd en daarmee ook de voorbereidingstijd afnam. Inclusie van de deelnemers bleek in de praktijk lastig, gezien een criterium was dat deelnemers onder de Nederlandse norm van bewegen moesten zitten om geïncludeerd te kunnen worden. Bij het cardioteam speelde dit meer dan bij het reumateam, vanwege het feit dat de hartpatiënten vooraf al een revalidatietraject hadden doorlopen. Zowel het cardioals reumateam wees de volgende mogelijke redenen aan voor het uitvallen van deelnemers: ziekenhuisopname, psychische problematiek, medische redenen en de thuissituatie. De fysiotherapeuten gaven aan dat motivatie een belangrijke drijfveer is voor deelnemers om participatie aan COACH vol te blijven houden. Met name de stappenteller en de web 14

15 15 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade applicatie MY COACH werkte motiverend en enthousiasmerend, met name omdat vooruitgang visueel werd gemaakt. Aandacht van de zorgverleners werd zeer gewaardeerd, en werd ervaren als ondersteunend. Op dit moment in het traject uitten deelnemers geen nadelen. De fysiotherapeuten zijn zeer enthousiast over COACH en met name de stappenteller en de web applicatie MY COACH zijn onderdelen die zij in de toekomst willen blijven gebruiken. Een aantal nadelen die zij noemen zijn: De voortgang van de deelnemers wordt alleen per maand op de web applicatie MY COACH gepresenteerd. De fitheidstest wordt in PDF aangeleverd door CBOG, dit houdt in dat deze eerst geprint moet worden, daarna ingevuld, dan gescand en dan verstuurd naar CBO Groningen, hierna is het zichtbaar in de web applicatie MY COACH. Het revalidatietraject van Reade duurt 6 12 maanden, waarbij ook rekening wordt gehouden met het vervolg voor stabilisatie. Het traject van COACH is vanwege de proefimplementatie 3 maanden, waardoor borging (stabilisatie) mogelijk een probleem wordt. Evaluatiegesprek 3 Uitrollen interventie COACH Half april 2012 volgde het derde en tevens laatste evaluatiegesprek, welke betrekking had op de gehele uitrol van de proefimplementatie met COACH bij Reade. Tijdens dit evaluatiegesprek werd met alle fysiotherapeuten gesproken. De fysiotherapeuten gaven aan in welke situaties zij COACH goed vonden werken en in welke gevallen minder. Wanneer werkt COACH? Het geeft mensen meer bewegingsvrijheid om in hun eigen omgeving actief te zijn. De grafiek op de web applicatie MY COACH geeft veel informatie. Motivatie is een belangrijke component voor deelnemers om de eisen van de coach methode vol te blijven houden. Werving is daarbij essentieel en daar moet ook voldoende tijd voor genomen worden. COACH is effectief bij gemotiveerde patiënten die de principes van COACH begrijpen en zelf aan de slag gaan met de stappenteller en de web applicatie MY COACH. Winst is dus echt dat mensen gemotiveerd blijven om te bewegen juist door het gebruik van de stappenteller. Een aantal deelnemers gaf zelfs aan de stappenteller soms thuis te laten omdat ze inmiddels al weten hoeveel stappen ze nodig hebben om een bepaalde locatie te bereiken, zoals bijvoorbeeld de supermarkt. Hieruit maakte men op dat deelnemers zich bewust worden van 15

16 16 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade hun bewegingspatroon. De huidige stappentellers werken over het algemeen naar behoren. Het geeft daarnaast de fysiotherapeut ook de mogelijkheid om op afstand te coachen, bijvoorbeeld met gebruik van de telefoon. Hierbij hebben de fysiotherapeuten dan meer tijd om deelnemers te begeleiden, waardoor ze beter informatie kunnen overdragen en beter de doelen van de deelnemers kunnen nastreven. Wanneer werkt COACH minder? Doelen stellen in de tijd kan mensen soms ook stress bezorgen, wat incidenteel resulteerde in onwenselijke gedrag. Bijvoorbeeld deelnemers die ziek werden of tijdelijk opgenomen werden in een ziekenhuis nog steeds de norm van COACH wilden nastreven terwijl dit op dat moment gezondheid-technisch niet verantwoord was. Zeker bij deelnemers met ernstig harten vaataandoeningen is dat minder wenselijk. Het stellen en handhaven van eigen grenzen is daarbij een belangrijke voorwaarde voor inclusie binnen een dergelijk programma. Vragenlijst Alle vier fysiotherapeuten hebben de vragenlijst ingevuld. Twee van de vier fysiotherapeuten geeft aan dat COACH heeft bijgedragen aan meer zelfmanagement en eigen regie bij de revalidanten. Twee fysiotherapeuten geven aan dat na de COACH methode de patiënt meer regie over de eigen behandeling neemt. Tevens geeft één fysiotherapeut aan dat zijn coach vaardigheden zijn toegenomen. Daarentegen geven de fysiotherapeuten aan, met uitzondering van vraag 2, 3, 4 en 10 dat hun zelfmanagement ondersteuning aan de deelnemers gelijk is gebleven na implementatie van COACH. Op de vraag of deze interventie geschikt is voor andere ziektebeelden antwoorden alle vier de fysiotherapeuten bevestigend. Tabel 4 Antwoorden van fysiotherapeuten op de zelfmanagement vragenlijst (totaal n = 4) Veel afgenomen Afgenomen Gelijk gebleven Toegenomen Veel toegenomen 1. Uw bekwaamheid tot kennisoverdracht naar de patiënt Het percentage patiënten waarbij kennisoverdracht heeft geleid tot meer zelfmanagement en eigen regie. 3. Uw coach vaardigheden Het percentage patiënten dat meer eigen regie over de behandeling neemt

17 17 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade 5. Uw mogelijkheden om patiënten wegwijs te maken in voorzieningen Het percentage patiënten dat u wegwijs maakt in voorzieningen (bv gebruik hulpmiddelen, andere zorgverlener ect) 7. Uw bekwaamheid tot partnerschap met de patiënt Het percentage patiënten dat het beleid in partnerschap bepaalt Uw bekwaamheid tot communicatie met de patiënt Het percentage patiënten dat wel overwogen eigen verantwoordelijkheid neemt voor de ziekte en/of het leven met de ziekte Discussie Dit rapport presenteert de resultaten van de proefimplementatie van COACH in de revalidatie instelling Reade onder revalidanten van de specialismen cardiologie en reumatologie. Tevens worden de belangrijkste werkzame principes en succes- en faalfactoren van COACH weergegeven. Belangrijkste resultaten in bewegingsgedrag van deelnemers COACH had een positief effect op het onderdeel motorische fitheid van de fitheidstest. Het aantal deelnemers dat onder de norm scoorde was in de follow up meting aanzienlijk gedaald ten opzichte van de nulmeting. Op het onderdeel fysiologische fitheid werd daarentegen minimale verbetering gevonden, belangrijk hierbij is dat op bloeddruk, BMI en heup-taille ratio wel langere termijn (> 6 maanden) effecten te verwachten zijn. De deelnemers waren met name enthousiast over de stappenteller en de web applicatie MY COACH. Zij hebben deze twee principes als motiverend en ondersteund ervaren in het bereiken van hun doelen en het afronden van het programma. Ook gaven deelnemers bij de follow up meting (resultaten uit de vragenlijst) aan dat in het merendeel van de gevallen hun zelfmanagement en eigen regie ten aanzien van bewegen was toegenomen. Uitval van de deelnemers bij de follow up meting (3 van de 16) was vergelijkbaar met het uitvalspercentage bij reguliere revalidatietrajecten binnen Reade (+/- 25 %). 17

18 18 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Werkzame principes, succesfactoren en faalfactoren Uit de evaluatiegesprekken met de fysiotherapeuten kwam naar voren dat zij de stappenteller, de web applicatie MY COACH en de exercise counseling gesprekken als de werkzame principes van COACH zagen. Deze hingen nauw samen met de succesfactoren ervaren door zowel deelnemers als fysiotherapeuten. De fysiotherapeuten gaven aan dat de web applicatie MY COACH en de stappenteller bewerkstelligden dat het bewegingspatroon voor deelnemers inzichtelijk werd gemaakt. Fysiotherapeuten konden hun revalidanten zo beter motiveren en monitoren tijdens het revalidatieproces en revalidanten kregen op een andere wijze inzicht in eigen bewegingsgedrag en successen. Een limitatie van MY COACH is dat alleen een maandelijkse weergave van het bewegingspatroon van de deelnemer zichtbaar is. Dit maakte het onmogelijk om periodes van meer en minder bewegen onafhankelijk van elkaar te bekijken, beoordelen en een score hiervoor te berekenen. De gemiddelde score van een patiënt kon dus sterk negatief beïnvloedt worden door één slechte week, ondanks drie goede weken, wat een negatief effect had op een deelnemer zijn motivatie. Een andere faalfactor die aangestipt werd door de fysiotherapeuten ten aanzien van COACH is de norm van stappen. Deze norm is niet voor iedere deelnemer haalbaar, waardoor verschillen in behaalde resultaten die onder de norm vallen niet als verbetering gezien worden, terwijl deze wel een grote impact kunnen hebben in bewegingsverandering voor een individuele revalidant. CBOG geeft aan dat de landelijke norm van stappen binnen COACH gebruikt wordt als bovengrens van de inclusie. De individueel haalbare norm geldt als doel, dit zou stappen kunnen zijn maar ook meer of minder. De fysiotherapeuten scoorden neutraal op de vragenlijst. In het merendeel van de gevallen gaven zij aan dat dat hun zelfmanagement ondersteuning aan de deelnemers gelijk is gebleven na implementatie van COACH. Sterkten en zwakten van de proefimplementatie Belangrijke componenten die de proefimplementatie tot een succes hebben gemaakt, ondanks het korte tijdsbestek, was de ondersteuning van CBO Groningen en de volledige inzet van de fysiotherapeuten als uitvoerders van COACH. De training die de fysiotherapeuten ontvingen was goed opzet en werd positief gewaardeerd door de participanten. Een limitatie van de proefimplementatie is dat de voorbereidingstijd van het COACH traject korter was dan de reguliere voorbereidingstijd die het CBOG aanhoudt om COACH af te stemmen op de ontvangende instellingen. Een aantal nadelen en zwakten zijn hier op terug 18

19 19 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade te voeren: kwaliteit van leven vragenlijst binnen COACH, druppelsgewijs instromen versus een vaste startdatum en afstemming op reguliere aanbod. Reade ontving om deze reden de standaard COACH omdat afstemming vanwege het korte tijdbestek niet mogelijk was. Een andere limitatie betrof de starttijd van de proefimplementatie. De implementatie startte in januari 2012, waardoor er een korte periode was om geschikte deelnemers te werven. Ook is er geen zicht op het effect van COACH op het duurzaam bewegen van de deelnemers. De proefimplementatie was aanzienlijk korter dan het eigen traject van Reade, dat 6-12 maanden duurt, en het reguliere traject van COACH dat een follow up heeft van 8 12 maanden. Verspreiding De proefimplementatie laat veelbelovende resultaten zien voor de toepassing van COACH voor dezelfde doelgroepen in andere zorginstellingen. Vanuit de uitvoerende fysiotherapeuten binnen het projectteam klinkt unaniem de verwachting dat COACH inzetbaar is binnen andere ziekte specifieke doelgroepen. Gezien de inzetbaarheid en werkbaarheid van de interventie in de twee verschillende doelgroepen, hartpatiënten en reumapatiënten, word die verwachting gedeeld door het volledige projectteam. Daarentegen wijst de proefimplementatie ook uit dat een aantal verbeteringen nodig zijn voor een volgend implementatie traject (zie hoofdstuk Aanbevelingen). De uitvoerende fysiotherapeuten geven de volgende aandachtspunten mee: Stem COACH af op het reguliere revalidatietraject binnen een zorginstelling; Stem de scholing rondom het inzetten van COACH af op de mate van ervaring van de fysiotherapeuten (uitvoerders) binnen de zorginstelling. Laat de therapeut op individueel niveau te bepalen wanneer COACH bij een revalidant wordt ingezet. Aan het begin tegelijkertijd met het reguliere revalidatie traject, in het midden als het eind in zicht komt en er gesproken wordt over het behouden van de revalidatiesuccessen, of na afronding van het reguliere revalidatietraject, als follow-up interventie. 19

20 20 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Conclusie COACH heeft een positief effect op het bewegingsgedrag van de revalidanten. Zowel de deelnemers (revalidanten) als uitvoerders (fysiotherapeuten) zijn positief over de werkzame processen van COACH en ervaren de stappenteller en web applicatie MY COACH als motiverend en ondersteunend in het inzichtelijk maken van een deelnemers bewegingsgedrag. COACH kan, op het moment dat deze specifiek aangepast wordt aan de wensen van de uitvoerende instelling, ingezet worden bij verschillende doelgroepen en verschillende ziektebeelden. Aanbevelingen De volgende aanbevelingen zijn tot stand gekomen na de evaluatiegesprekken met de fysiotherapeuten en na overleg binnen het projectteam: Training uitvoerders COACH De inhoud van de eerste training dag zou voor iedere participant gelijk moeten zijn, voor de tweede dag zou met verschillende trainingsstructuren kunnen worden gewerkt afgestemd op de ervaring/niveau van de participant. NB: CBOG heeft overigens aangegeven dat dit mogelijk is maar gezien de tijdsdruk in deze proefimplementatie is hier minder aandacht voor geweest. Format Fitheidstest Op dit moment wordt de Fitheidstest aangeleverd op papier. Voorkeur gaat uit naar een digitaal formulier, dat ook in het PGD van de deelnemer kan worden opgenomen en voor de therapeuten een efficiëntere manier van werken betekent. Financiering COACH kan binnen de huidige financiering structuur bekostigd worden. Het is wel van belang dat zorgverzekeraars COACH erkennen als zinvolle werkzame interventie en daarmee patiënten/deelnemers in staat zijn de kosten voor het gebruik van COACH te declareren. 20

21 21 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Inzage mogelijkheden web applicatie MY COACH Op dit moment kan alleen een gemiddelde van de totale progressie worden gezien en de gemiddelde progressie per maand. Het zou wenselijker zijn als de gebruiker zelf een selectie kan maken van een specifieke periode. Aanbiedingsvorm COACH zou naast de individuele vorm ook op groepsniveau aangeboden kunnen worden. Het voordeel van groepen is dat dezelfde informatie minder vaak gegeven hoeft te worden. Daarnaast kunnen de verschillende deelnemers in de groep elkaar ondersteunen, stimuleren en/of een spiegel voor houden. Reade heeft veel ervaring met groepsbehandeling en groepstrajecten en mogelijkheden om COACH in groepsverband aan te bieden zijn beschikbaar. Daarnaast kan het werken met groepen efficiënter zijn. De samenstelling van de groep is op verschillende manieren in te vullen, zowel ziekte specifiek als revalidatie breed. Integratie De fysiotherapeuten geven aan dat de stappenteller en web applicatie MY COACH geïntegreerd zouden kunnen worden in het reguliere revalidatieprogramma blijven bewegen van Reade. (NB: Gebruik van losse onderdelen van COACH kan en mag alleen in overleg en afstemming met CBO Groningen) 21

22 22 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Meer informatie Voor meer informatie over COACH B. J. Houët Centrum voor Beweging en Onderzoek (CBO) Eemskanaal Zuidzijde AR Groningen T M Voor meer informatie over COACH bij Reade Gerwalt Spijkerman fysiotherapeut cluster pijn en gedrag, afdeling cardiorevalidatie / aanwezig op ma,wo,vr Reade, centrum voor revalidatie en reumatologie Bezoekadres Overtoom 283 Amsterdam Postadres Postbus HG Amsterdam 22

23 23 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Literatuur De Greef en Sprenger. COACH methode: een evidence based methode om mensen met bewegingsarmoede te stimuleren meer te bewegen. Wetenschappelijke eindrapportage. Interfacultair Centrum Bewegingswetenschappen, Rijksuniversiteit Groningen en Centrum voor Beweging en Onderzoek, Groningen, mei

24 24 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Coach methode bij Reade Bijlage Eindevaluatie COACH door CBO Groningen 24

DE COACH METHODE BIJ MENSEN MET DIABETES TYPE 2

DE COACH METHODE BIJ MENSEN MET DIABETES TYPE 2 DE COACH METHODE BIJ MENSEN MET DIABETES TYPE 2 Dr. M.H.G. de Greef, Bewegingswetenschappen van Rijksuniversiteit Groningen. Drs. S.R. Sprenger, Centrum voor Beweging en Onderzoek Groningen. B.J. Houët,

Nadere informatie

Sport- en beweegaanbod

Sport- en beweegaanbod Coach Organisatie: Centrum voor Beweging en Onderzoek Groningen Contactpersoon: mevrouw Siska Sprenger Contactpersoon 2: mevrouw Brechje Houet Erkenningen: Goed beschreven Sport- en beweegaanbod Achtergrond

Nadere informatie

Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Interventie DIEP en training

Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Interventie DIEP en training Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Interventie DIEP en training DIEP@work Jos Kroon, CBO Matthijs Zwier, CBO 2 Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Interventie

Nadere informatie

ZELFMANAGEMENT EN LEEFSTIJL

ZELFMANAGEMENT EN LEEFSTIJL ZELFMANAGEMENT EN LEEFSTIJL 1.COACH methode, door Gerwalt Spijkerman, fysiotherapeut 2.Zelfmanagement & leefstijl met dieetinzicht, door Jolande van Teeffelen, diëtist Proefimplementatie COACH methode

Nadere informatie

De COACH methode: State of the Art Doelgroep: werknemers

De COACH methode: State of the Art Doelgroep: werknemers Auteurs: Drs. Siska R. Sprenger (verpleegkundige en bewegingswetenschapper), verbonden aan Centrum voor Beweging en Onderzoek Groningen. Brechje J. Houët (fysiotherapeut),verbonden aan Centrum voor Beweging

Nadere informatie

In Beweging! Lizette Wattel Universitair Netwerk Ouderenzorg UNO-VUmc 1-2-2015

In Beweging! Lizette Wattel Universitair Netwerk Ouderenzorg UNO-VUmc 1-2-2015 2015 In Beweging! Lizette Wattel Universitair Netwerk Ouderenzorg UNO-VUmc 1-2-2015 IN BEWEGING IMPLEMENTATIE VAN EEN BEST PRACTICE BINNEN HET UNO-VUMC. EINDVERSLAG INLEIDING Ouderen in woonzorgcentra

Nadere informatie

Revalidatie, Sport en Bewegen. Landelijke bijeenkomst Managers en projectleiders 28 november 2014

Revalidatie, Sport en Bewegen. Landelijke bijeenkomst Managers en projectleiders 28 november 2014 Revalidatie, Sport en Bewegen Landelijke bijeenkomst Managers en projectleiders 28 november 2014 Programma 09.30-10.00 Ontvangst met koffie/thee 10.00 10.15 Welkom, kennismaking 10.15-10.45 Benchmark,

Nadere informatie

Zelfmanagement Programma NPCF - CBO 2008-2012

Zelfmanagement Programma NPCF - CBO 2008-2012 Zelfmanagement Programma NPCF - CBO 2008-2012 Jeroen Havers CBO j.havers@cbo.nl Zelfmanagement Programma NPCF CBO Financiering: VWS Opdrachtgevers: NPCF & patiëntenorganisaties Uitvoering: CBO, looptijd

Nadere informatie

Revalidatieprogramma

Revalidatieprogramma Revalidatiegeneeskunde Revalidatieprogramma Chronische pijn Deze folder geeft u algemene informatie over revalidatie bij chronische pijn. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek met uw

Nadere informatie

Revalidatie tijdens en na kanker

Revalidatie tijdens en na kanker Revalidatie tijdens en na kanker Informatie en behandeling Revalidatie tijdens en na kanker Een medische behandeling voor kanker is zwaar, ook nadat de behandeling is afgerond. Het heeft veel impact. Lichamelijk,

Nadere informatie

Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011. Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl

Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011. Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011 Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl Agenda Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement Zelfmanagement = Ondersteuning van zelfmanagement

Nadere informatie

ENERGIEK. Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen

ENERGIEK. Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen ENERGIEK Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen Achtergrond Bewegen is goed, voor iedereen! Dat is wat u vaak hoort en ziet in de media. En het is waar, bewegen houdt ons fit en

Nadere informatie

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revant, de kracht tot ontwikkeling! Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie

Nadere informatie

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revant, de kracht tot ontwikkeling! Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie

Nadere informatie

1. Buurtsportcoach Sport en Zorg, 0.4 fte

1. Buurtsportcoach Sport en Zorg, 0.4 fte 1. Buurtsportcoach Sport en Zorg, 0.4 fte Bevolking Doesburg De gemeente Doesburg heeft 11.437 inwoners. 30-39: 1129 Daarvan is 39% tussen de 40 64 jaar ( 4455) en 21% boven de 65 jaar ( (Bron: CBS 2014).

Nadere informatie

EFFECTIVITEITSONDERZOEK PROFESSIONAL ORGANIZING. NBPO Oktober 2012- Oktober 2014

EFFECTIVITEITSONDERZOEK PROFESSIONAL ORGANIZING. NBPO Oktober 2012- Oktober 2014 EFFECTIVITEITSONDERZOEK PROFESSIONAL ORGANIZING NBPO Oktober 2012- Oktober 2014 Colofon Uitgave: Research 2Evolve Tesselschadelaan 15A 1217 LG Hilversum Tel: (035) 623 27 89 info@research2evolve.nl www.research2evolve.nl

Nadere informatie

Libra Revalidatie & Audiologie B.V.

Libra Revalidatie & Audiologie B.V. Libra Revalidatie & Audiologie B.V. Cliënten Audit Rapport Schema Blik op Werk Keurmerk Scope: Bieden van gespecialiseerde arbeidsdiagnostiek, training, ondersteuning en coaching, advisering en bemiddeling

Nadere informatie

Oncologische Revalidatie:

Oncologische Revalidatie: Oncologische Revalidatie: Verleden Heden - Toekomst dr. Jan Paul van den Berg, revalidatiearts Meander MC Doelstelling Oncologische Revalidatie Het verbeteren van de kwaliteit van leven van patiënten met

Nadere informatie

De zorg is onze passie, verbeteren ons vak. Productive Ward

De zorg is onze passie, verbeteren ons vak. Productive Ward Productive Ward Verbeter de kwaliteit, veiligheid en doelmatigheid van uw zorg door reductie van verspilling Brochure Productive Ward CBO 2012 CBO, Postbus 20064, 3502 LB UTRECHT Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Oncologische Revalidatie

Oncologische Revalidatie Libra R&A Revalidatie Oncologische Revalidatie Herstellen na kanker Uw primaire behandelingen in het ziekenhuis zijn achter de rug en u probeert de draad van uw leven weer op te pakken. Dat blijkt niet

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek DBC COPD - Eerste lijn (2011)

Klanttevredenheidsonderzoek DBC COPD - Eerste lijn (2011) Klanttevredenheidsonderzoek DBC COPD - Eerste lijn (2011) Inhoudsopgave Verslag 2-4 Grafieken 5-10 Samenvatting resultaten 11-16 Bijlage - Vragenlijst 17+18 Cohesie Cure and Care Hagerhofweg 2 5912 PN

Nadere informatie

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revant, de kracht tot ontwikkeling! Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie

Nadere informatie

RESULTAATGERICHT ORGANISEREN

RESULTAATGERICHT ORGANISEREN RESULTAATGERICHT ORGANISEREN Hoe de beste resultaten te halen uit uw organisatie, managers en medewerkers. Wat is resultaatgericht organiseren? Resultaatgericht organiseren heeft als doel om organisaties

Nadere informatie

Inclusiecriteria/ indicatie

Inclusiecriteria/ indicatie Kwaliteitscriteria Groepsrevalidatie Oncologie/Stichting Herstel & Balans, Utrecht 2003 Kwaliteitscriteria Groepsrevalidatie Oncologie Herstel & Balans/2003 Deze kwaliteitscriteria zijn vastgesteld door

Nadere informatie

Back2Basic. Groepsbehandeling voor kinderen en jongeren met chronische pijnklachten op het gebied van houding en beweging

Back2Basic. Groepsbehandeling voor kinderen en jongeren met chronische pijnklachten op het gebied van houding en beweging Back2Basic Groepsbehandeling voor kinderen en jongeren met chronische pijnklachten op het gebied van houding en beweging Inleiding Chronische pijnklachten op het gebied van houding en beweging zijn pijnklachten

Nadere informatie

Hoe beweegprogramma's voor kwetsbare ouderen te implementeren?!

Hoe beweegprogramma's voor kwetsbare ouderen te implementeren?! Hoe beweegprogramma's voor kwetsbare ouderen te implementeren?! Goede implementatiestrategieën voor interventies gericht op behoud van cognitie (45+) i.o.v. de Hersenstichting en i.s.m. Mulier Instituut

Nadere informatie

Interventie zelfmanagement Turkse mannen met diabetes. Monica Overmars GVO functionaris GGD Hart voor Brabant

Interventie zelfmanagement Turkse mannen met diabetes. Monica Overmars GVO functionaris GGD Hart voor Brabant Interventie zelfmanagement Turkse mannen met diabetes Monica Overmars GVO functionaris GGD Hart voor Brabant Inhoud - Aanleiding - Onderzoekspilot in Tilburg 2010/2011 - Doel - Evaluatie pilot - Sterke

Nadere informatie

Biowalking voor ouderen

Biowalking voor ouderen Biowalking voor ouderen Een pilot onderzoek naar de effecten van en ervaringen met Biowalking voor ouderen Dr. Jolanda Maas Vrije Universiteit Amsterdam, afdeling Klinische Psychologie 1. Inleiding IVN

Nadere informatie

UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Is longrevalidatie iets voor u?

UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Is longrevalidatie iets voor u? UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Is longrevalidatie iets voor u? Stap 1 van het longrevalidatietraject UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Een chronische longaandoening

Nadere informatie

Kennis en rolopvatting van professionals gedurende Alcohol mij n zorg?!

Kennis en rolopvatting van professionals gedurende Alcohol mij n zorg?! Kennis en rolopvatting van professionals gedurende Alcohol mij n zorg?! Integrale aanpak vroegsignalering alcoholgebruik bij ouderen in de eerstelijn Drs. Myrna Keurhorst Dr. Miranda Laurant Dr. Rob Bovens

Nadere informatie

Oncologische Revalidatie. Zuyderland Revalidatie

Oncologische Revalidatie. Zuyderland Revalidatie Oncologische Revalidatie Zuyderland Revalidatie Inleiding Kanker is een veel voorkomende, ingrijpende ziekte. Het aantal mensen dat leeft met kanker of met de psychische, fysieke en sociale gevolgen daarvan,

Nadere informatie

ONDERZOEK HARTREVALIDATIE: KAN HET KORTER? Sabrine de Vries Spithoven ANIOS Cardiologie

ONDERZOEK HARTREVALIDATIE: KAN HET KORTER? Sabrine de Vries Spithoven ANIOS Cardiologie ONDERZOEK HARTREVALIDATIE: KAN HET KORTER? Sabrine de Vries Spithoven ANIOS Cardiologie 21-11-2014 INHOUDSOPGAVE Introductie Relevantie Onderzoeksvragen Methode Resultaten Discussie Conclusie Aanbeveling

Nadere informatie

Beoordelingsrapport Keuzehulp Borstkanker PATIENT+

Beoordelingsrapport Keuzehulp Borstkanker PATIENT+ Beoordelingsrapport Keuzehulp Borstkanker PATIENT+ De keuzehulp maakt de verschillen en de voor- en nadelen duidelijk tussen borstsparende operatie en borstamputatie. Ga na gebruik van de keuzehulp altijd

Nadere informatie

Een voorbeeld van een schoolprogramma gericht op preventie van overgewicht in Nederland: het DOiT programma

Een voorbeeld van een schoolprogramma gericht op preventie van overgewicht in Nederland: het DOiT programma 7 Samenvatting 8 Dit proefschrift beschrijft de voorbereiding op de landelijke implementatie van het Dutch Obesity Intervention in Teenagers (DOiT) programma. Daarnaast wordt de evaluatie beschreven die

Nadere informatie

Een effectiviteitsanalyse van de

Een effectiviteitsanalyse van de Verzuimende werknemers Een effectiviteitsanalyse van de verzuimbegeleiding door Top-Care Onderzoek naar de effectiviteit van de verzuimspecifieke aanpak van Top-Care Esther Hilbers 1 In deze rapportage

Nadere informatie

Werkt Guided Care in jouw huisartsenpraktijk? Resultaten van een pilot bij vijf Nederlandse huisartsenpraktijken. multi.

Werkt Guided Care in jouw huisartsenpraktijk? Resultaten van een pilot bij vijf Nederlandse huisartsenpraktijken. multi. Werkt Guided Care in jouw huisartsenpraktijk? Resultaten van een pilot bij vijf Nederlandse huisartsenpraktijken multi morbiditeit Nieuwe werkwijze voor mensen met meerdere chronische aandoeningen Werkt

Nadere informatie

Workshop Zelfmanagement

Workshop Zelfmanagement Workshop Zelfmanagement Maaike van der Linden, ervaringsdeskundige Josine van Hamersveld, ADF Stichting, Werkgroep Zelfmanagement Depressie Hanke Timmermans, Kwaliteitsinstituut CBO, Zelfmanagementprogramma

Nadere informatie

Onderzoeksagenda Kinderrevalidatie

Onderzoeksagenda Kinderrevalidatie De 12 belangrijkste vragen van ouders aan onderzoekers 1. Welke vroege interventies kunnen structurele beperkingen en latere problemen voorkomen of minimaliseren? 2. Welke factoren dragen het meest bij

Nadere informatie

VirtueleThuiszorg = preventieve inzet Voor Diabetes Mellitus Type 2 en Gewichtsgerelateerd gezondheidsrisico

VirtueleThuiszorg = preventieve inzet Voor Diabetes Mellitus Type 2 en Gewichtsgerelateerd gezondheidsrisico VirtueleThuiszorg = preventieve inzet Voor Diabetes Mellitus Type 2 en Gewichtsgerelateerd gezondheidsrisico Diabetes Mellitus type 2 (DM2) wordt door verschillende experts aangeduid als een leefstijlziekte

Nadere informatie

Poliklinische hartrevalidatie

Poliklinische hartrevalidatie Poliklinische hartrevalidatie Poliklinische hartrevalidatie Hartrevalidatie is bedoeld voor patiënten die ontslagen zijn uit het ziekenhuis na: een acuut coronair syndroom (hartinfarct); een dotterbehandeling;

Nadere informatie

Beweegmakelaar Intake * (vragenlijst) Voeding. Diëtist **

Beweegmakelaar Intake * (vragenlijst) Voeding. Diëtist ** Beweegmakelaar Intake * (vragenlijst) Bewegen Voeding Gedrag Geneesmiddel *** Fysio ** Sport Diëtist ** POH GGZ Apotheek/ Huisarts GZ Psycholoog ** *) Intake vindt plaats bij de beweegmakelaar = aanmeldpunt.

Nadere informatie

Wat werkt? Doorstroom van zorg naar regulier sport- en beweegaanbod verbeteren

Wat werkt? Doorstroom van zorg naar regulier sport- en beweegaanbod verbeteren Wat werkt? Doorstroom van zorg naar regulier sport- en beweegaanbod verbeteren Wat werkt? Wat zijn de werkzame principes voor lokale samenwerking tussen zorg, sport en bewegen om de doorstroom van mensen

Nadere informatie

Factoren die kunnen en willen doorwerken tot 65 beïnvloeden

Factoren die kunnen en willen doorwerken tot 65 beïnvloeden Het verhogen van duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking is een van de grootste uitdagingen voor de geïndustrialiseerde landen in de komende decennia. Omdat de beroepsbevolking krimpt en vergrijst

Nadere informatie

Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013-2016

Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013-2016 Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013-2016 Tussenmeting 2015 Portret samenwerkingsverband P029 Opdrachtgever: ministerie van OCW Utrecht, oktober

Nadere informatie

Rapportage onderzoeksproject Genieten aan tafel Een toegepast onderzoek naar maaltijdbeleving in verpleeghuizen

Rapportage onderzoeksproject Genieten aan tafel Een toegepast onderzoek naar maaltijdbeleving in verpleeghuizen Rapportage onderzoeksproject Genieten aan tafel Een toegepast onderzoek naar maaltijdbeleving in verpleeghuizen De samenvatting van de interventie Genieten aan tafel die in zorginstellingen is uitgevoerd,

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Longrevalidatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Longrevalidatie PATIËNTEN INFORMATIE Longrevalidatie 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over het longrevalidatieprogramma. Wij adviseren u deze informatie

Nadere informatie

De Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI)

De Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) De Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) Hulp bij overgewicht wordt per 2019 vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. De dekking is bedoeld voor mensen met een gezondheidsrisico door overgewicht.

Nadere informatie

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest.

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest. Samenvatting 152 Samenvatting Ieder jaar krijgen in Nederland 16.000 mensen een hartstilstand. Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrond van dit proefschrift. De kans om een hartstilstand te overleven is met

Nadere informatie

Toekomst ondanks pijn

Toekomst ondanks pijn Patiënteninformatie Toekomst ondanks pijn Bestelnummer: 2810 Revalidatie Versie: januari 2019 www.ziekenhuisamstelland.nl Telefoon: 020 755 7144 Pijn kan een behoorlijke belemmering zijn in het dagelijks

Nadere informatie

Samenvatting Onderzoeksrapportage ReSpAct Deel II

Samenvatting Onderzoeksrapportage ReSpAct Deel II Samenvatting Onderzoeksrapportage ReSpAct Deel II Femke Hoekstra, Trynke Hoekstra Inleiding Het programma Revalidatie, Sport en Bewegen Het doel van het programma Revalidatie, Sport en Bewegen is het stimuleren

Nadere informatie

Samenvatting SAMENVATTING

Samenvatting SAMENVATTING Samenvatting 147 Samenvatting Bezorgdheid om te vallen is een algemeen probleem onder zelfstandig wonende ouderen en vormt een bedreiging voor hun zelfredzaamheid. Deze bezorgdheid is geassocieerd met

Nadere informatie

HET VOORKÓMEN VAN HANDECZEEM

HET VOORKÓMEN VAN HANDECZEEM HET BELANG VAN ONZE HANDEN Het is wellicht iets waar niemand iedere dag bij stilstaat, maar onze handen zijn erg belangrijk. Zonder handen zouden we dagelijkse klusjes onmogelijk kunnen uitvoeren en zou

Nadere informatie

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie Pijn beïnvloedt uw dagelijks leven minder UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Als u vanwege uw pijnklachten naar de revalidatiearts

Nadere informatie

het laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en

het laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en Samenvatting In de laatste 20 jaar is er veel onderzoek gedaan naar de psychosociale gevolgen van kanker. Een goede zaak want aandacht voor kanker, een ziekte waar iedereen in zijn of haar leven wel eens

Nadere informatie

In deze folder leest u meer over het doel en de mogelijkheden van het programma en welke hulpverleners erbij betrokken zijn.

In deze folder leest u meer over het doel en de mogelijkheden van het programma en welke hulpverleners erbij betrokken zijn. Hartrevalidatie Inleiding De cardioloog, de hartfalenverpleegkundige of de ICD-verpleegkundige heeft u geadviseerd het poliklinische hartrevalidatieprogramma te gaan volgen. Het hartrevalidatie-programma

Nadere informatie

Eigen regie in de palliatieve fase

Eigen regie in de palliatieve fase Verwante begrippen Eigen regie in de palliatieve fase zelfmanagement Hanke Timmermans Opdracht film ZM Er volgt zo meteen een korte film van ca. 6 minuten, waarin zes mensen met een chronische ziekte aan

Nadere informatie

hoofdstuk 1 doelstellingen hoofdstuk 2 diagnosen

hoofdstuk 1 doelstellingen hoofdstuk 2 diagnosen Dit proefschrift gaat over moeheid bij mensen die dit als belangrijkste klacht presenteren tijdens een bezoek aan de huisarts. In hoofdstuk 1 wordt het onderwerp moeheid in de huisartspraktijk kort geïntroduceerd,

Nadere informatie

UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord. Is longrevalidatie iets voor u?

UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord. Is longrevalidatie iets voor u? UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Is longrevalidatie iets voor u? UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Een chronische longaandoening is een ziekte van de longen of de luchtwegen

Nadere informatie

Het persoonlijk gezondheidsdossier. Geef mij mijn medische gegevens!

Het persoonlijk gezondheidsdossier. Geef mij mijn medische gegevens! Het persoonlijk gezondheidsdossier Geef mij mijn medische gegevens! 2 Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie 3 Een persoonlijk gezondheidsdossier voor iedereen die dit wil Cijfers 68% Nederlanders

Nadere informatie

Poliklinische hartrevalidatie

Poliklinische hartrevalidatie Poliklinische hartrevalidatie 2 Inleiding U bent in het Ommelander Ziekenhuis behandeld voor een hartaandoening, operatie of behandeling. Voor velen is het een ingrijpende gebeurtenis. Niet alleen lichamelijk,

Nadere informatie

Revalidatieprogramma

Revalidatieprogramma Revalidatiegeneeskunde Revalidatieprogramma Chronische pijn Deze folder geeft u algemene informatie over revalidatie bij chronische pijn. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek met uw

Nadere informatie

Overzichtskaart 3. Opvoedingsondersteuning. voor hulp bij opvoedingsvragen en lichte opvoedproblemen

Overzichtskaart 3. Opvoedingsondersteuning. voor hulp bij opvoedingsvragen en lichte opvoedproblemen Overzichtskaart 3 Opvoedingsondersteuning voor hulp bij opvoedingsvragen en lichte opvoedproblemen Zelfreflectie-instrument individuele opvoedingsondersteuning Sommige JGZ-professionals zullen al over

Nadere informatie

Effectief Actief. Ondersteuningsmogelijkheden voor kansrijke sport- en beweeginterventies

Effectief Actief. Ondersteuningsmogelijkheden voor kansrijke sport- en beweeginterventies Effectief Actief Ondersteuningsmogelijkheden voor kansrijke sport- en beweeginterventies Effectief Actief Ondersteuningsmogelijkheden voor kansrijke sport- en beweeginterventies Effectief Actief is een

Nadere informatie

Toelichting bij de vragen uit de Veranderplanner. 1. Verkennen van het probleem

Toelichting bij de vragen uit de Veranderplanner. 1. Verkennen van het probleem Toelichting bij de vragen uit de Veranderplanner Bij iedere vraag uit de veranderplanner is hier een korte toelichting gegeven. Dit kan helpen bij het invullen van de vragen van de Veranderplanner. 1.

Nadere informatie

Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Gezond Leven

Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Gezond Leven Proefimplementatie Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement: Gezond Leven Beschrijving van een praktijkervaring met de training Gezond Leven voor hart- en longpatiënten van het UMC Utrecht Auteurs: H. Westland,

Nadere informatie

HUMANITAS NULMETING COMPLEXITEIT VAN DE HULPVRAAG

HUMANITAS NULMETING COMPLEXITEIT VAN DE HULPVRAAG HUMANITAS NULMETING COMPLEXITEIT VAN DE HULPVRAAG Datum : 2 juni 2017 Auteur : Heleen de Boer Inhoud INTRODUCTIE... 2 SAMENVATTING... 3 1. INLEIDING... 4 1.1. Aanleiding en doel... 4 1.2 De vragenlijst...

Nadere informatie

RESULTAATGERICHT ORGANISEREN

RESULTAATGERICHT ORGANISEREN RESULTAATGERICHT ORGANISEREN Hoe de beste resultaten te halen uit uw organisatie, managers en medewerkers. Wat is resultaatgericht organiseren? Resultaatgericht organiseren heeft als doel om organisaties

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Pijnrevalidatie. Locatie Spijkenisse Medisch Centrum VAN WEEL-BETHESDA

PATIËNTEN INFORMATIE. Pijnrevalidatie. Locatie Spijkenisse Medisch Centrum VAN WEEL-BETHESDA PATIËNTEN INFORMATIE Pijnrevalidatie Locatie Spijkenisse Medisch Centrum VAN WEEL-BETHESDA In deze folder geven het Maasstad Ziekenhuis, het Spijkenisse Medisch Centrum en Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis

Nadere informatie

Patiëntenparticipatie in Diseasemanagement & Chronic Care Model. Margo Weerts

Patiëntenparticipatie in Diseasemanagement & Chronic Care Model. Margo Weerts Patiëntenparticipatie in Diseasemanagement & Chronic Care Model Margo Weerts De Hart&Vaatgroep De nieuwe organisatie van en voor mensen met een hart- of vaatziekte Ontstaan uit: - Vereniging van Vaatpatiënten

Nadere informatie

1 Toelichting. 1.1 Achtergrondinformatie

1 Toelichting. 1.1 Achtergrondinformatie Samenwerken voor Optimale Zorg en Preventie / Master Erasmusarts 2020 / Patiënt volgen Patiënt volgen a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a

Nadere informatie

Symposium E-coaching: Start van een nieuw tijdperk? Drs. Anne Ribbers. Onderzoeker

Symposium E-coaching: Start van een nieuw tijdperk? Drs. Anne Ribbers. Onderzoeker Symposium E-coaching: Start van een nieuw tijdperk? Drs. Anne Ribbers Onderzoeker Universiteit van Tilburg, Faculteit Sociale Wetenschappen Departement Personeelswetenschappen E-coaching belicht vanuit

Nadere informatie

Stimuleren van zelfmanagement voor de diabetes patiënten binnen de Integrale Zorggroep Eerstelijn Rijnmond (IZER)

Stimuleren van zelfmanagement voor de diabetes patiënten binnen de Integrale Zorggroep Eerstelijn Rijnmond (IZER) Stimuleren van zelfmanagement voor de diabetes patiënten binnen de Integrale Zorggroep Eerstelijn Rijnmond (IZER) Jos Kroon, senior adviseur CBO Pearl Hartgers, communicatie adviseur CBO Inhoud Inhoud...

Nadere informatie

PROMs Outcome Measures. Wat zijn PROMs De toepassing van PROMs De toegevoegde waarde van PROMs Onze visie op PROMs

PROMs Outcome Measures. Wat zijn PROMs De toepassing van PROMs De toegevoegde waarde van PROMs Onze visie op PROMs PROMs Outcome Measures Wat zijn PROMs De toepassing van PROMs De toegevoegde waarde van PROMs Onze visie op PROMs Wat zijn PROMs? PROMs, wat zijn het? Definitie: Patient Reported Outcome Measures (PROMs)

Nadere informatie

TRAJECT: AAN HET WERK!? Module Arbeidstoeleiding. Joan Verhoef Monique Floothuis Natascha van Schaardenburgh Leonard de Vos

TRAJECT: AAN HET WERK!? Module Arbeidstoeleiding. Joan Verhoef Monique Floothuis Natascha van Schaardenburgh Leonard de Vos TRAJECT: AAN HET WERK!? Module Arbeidstoeleiding Joan Verhoef Monique Floothuis Natascha van Schaardenburgh Leonard de Vos TRAJECT: TRansitie naar Arbeidsparticipatie van Jongeren met Een Chronische ziekte

Nadere informatie

Poliklinische revalidatie programma s

Poliklinische revalidatie programma s Poliklinische revalidatie programma s Mensen met chronische pijn van het bewegingsapparaat (rug, nek, schouder, knie) kunnen revalideren met behulp van gespecialiseerde revalidatieprogramma s. Er is meer

Nadere informatie

DEELNEMEN AAN HET ACTIEF NETWERK Nationaal Platform Duurzame Inzetbaarheid - IN ZORG

DEELNEMEN AAN HET ACTIEF NETWERK Nationaal Platform Duurzame Inzetbaarheid - IN ZORG DEELNEMEN AAN HET ACTIEF NETWERK Nationaal Platform Duurzame Inzetbaarheid - IN ZORG Samen met collega- zorgorganisaties aan de slag met duurzame inzetbaarheid! Aanleiding voor een ACTIEF Netwerk De gezondheidszorg

Nadere informatie

Libra R&A locatie Leijpark. Longrevalidatie. in samenwerking met het specialisme longziekten van het St. Elisabeth Ziekenhuis

Libra R&A locatie Leijpark. Longrevalidatie. in samenwerking met het specialisme longziekten van het St. Elisabeth Ziekenhuis Libra R&A locatie Leijpark Longrevalidatie in samenwerking met het specialisme longziekten van het St. Elisabeth Ziekenhuis Libra Revalidatie & Audiologie locatie Leijpark organiseert in samenwerking met

Nadere informatie

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revant, de kracht tot ontwikkeling! Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie

Nadere informatie

Orbis Medisch Centrum te Sittard. Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Orbis Medisch Centrum te Sittard. Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Rapport vervolgonderzoek leefstijlbegeleiding binnen het hartrevalidatieprogramma Orbis Medisch Centrum te Sittard Amsterdam,

Nadere informatie

Thuis Onbezorgd Mobiel (TOM) samenvatting onderzoeksresultaten 1

Thuis Onbezorgd Mobiel (TOM) samenvatting onderzoeksresultaten 1 Thuis Onbezorgd Mobiel (TOM) samenvatting onderzoeksresultaten 1 Publicatiedatum 29 maart 2019 Waarom TOM? De overheid stimuleert dat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen, waarmee een groot beroep

Nadere informatie

Loont bewegingsstimulering? Effecten van de COACH en GALM methode op gedragsverandering van sedentaire ouderen (55+)

Loont bewegingsstimulering? Effecten van de COACH en GALM methode op gedragsverandering van sedentaire ouderen (55+) Loont bewegingsstimulering? Effecten van de COACH en GALM methode op gedragsverandering van sedentaire ouderen (55+) Yldau Dijkstra, Marije van Montfoort, Esther de Boer Mathieu de Greef Interfacultair

Nadere informatie

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening.

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening. amenvatting Elk jaar krijgen in Nederland zo n 45.000 mensen een beroerte, ook wel CVA (Cerebro Vasculair Accident) genoemd. Ongeveer 60% van hen keert na opname in het ziekenhuis of revalidatiecentrum

Nadere informatie

Chapter 11. Nederlandse samenvatting

Chapter 11. Nederlandse samenvatting Chapter 11 Nederlandse samenvatting Chapter 11 Reumatoïde artritis (RA) is een chronische aandoening die wordt gekenmerkt door ontstekingen van de gewrichten. Symptomen die optreden zijn onder andere pijn,

Nadere informatie

Hartrevalidatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Hartrevalidatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Hartrevalidatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De cardioloog, de hartfalenverpleegkundige of de ICD-verpleegkundige heeft u geadviseerd het poliklinische hartrevalidatieprogramma

Nadere informatie

Implementatie Begeleid Leren in afdelingen en teams

Implementatie Begeleid Leren in afdelingen en teams Implementatie Begeleid Leren in afdelingen en teams 1. Introductie: het implementatietraject Een GGz- of onderwijsinstelling heeft het besluit genomen Begeleid Leren (Kiezen- Verkrijgen-Behouden model)

Nadere informatie

KLINISCHE LONGREVALIDATIE. In deze folder leest u meer over het verloop van het klinische longrevalidatieprogramma.

KLINISCHE LONGREVALIDATIE. In deze folder leest u meer over het verloop van het klinische longrevalidatieprogramma. KLINISCHE LONGREVALIDATIE In deze folder leest u meer over het verloop van het klinische longrevalidatieprogramma. Waarom klinische longrevalidatie? Longrevalidatie richt zich op het verbeteren van het

Nadere informatie

Het gebruik van e-mental health door behandelaren in de GGZ. De barrières en mogelijke oplossingen inzichtelijk

Het gebruik van e-mental health door behandelaren in de GGZ. De barrières en mogelijke oplossingen inzichtelijk Het gebruik van e-mental health door behandelaren in de GGZ De barrières en mogelijke oplossingen inzichtelijk De dagelijkse praktijk van e-health in de GGZ Deze brochure is bestemd voor iedereen die inzicht

Nadere informatie

Concept zorgprotocol Beweeginterventies in de chronische ketenzorg 2014

Concept zorgprotocol Beweeginterventies in de chronische ketenzorg 2014 Concept zorgprotocol Beweeginterventies in de chronische ketenzorg 2014 Uitgangspunten: Beweeginterventies zijn het geheel van activiteiten dat tot doel heeft een bijdrage te leveren aan het voorkomen,

Nadere informatie

Workshop. De talenten van de koks voor 5* zelfmanagement. Patiëntprofielen

Workshop. De talenten van de koks voor 5* zelfmanagement. Patiëntprofielen , Workshop De talenten van de koks voor 5* zelfmanagement Patiëntprofielen Ingrediënten van deze workshop Visie op zelfmanagement in het LAZ Talenten in kaart Mentality model Sneltest en Profiel Zelfmanagement

Nadere informatie

Revalidatie, Sport en Actieve Leefstijl (ReSpAct)

Revalidatie, Sport en Actieve Leefstijl (ReSpAct) Revalidatie, Sport en Actieve Leefstijl (ReSpAct) Femke Hoekstra www.respact.nl f.hoekstra@umcg.nl Rolinde Alingh, MSc Prof. dr. Cees van der Schans Dr. Floor Hettinga Dr. Rienk Dekker Prof. dr. Lucas

Nadere informatie

ROM Doorbraakprojecten. Gerdien Franx

ROM Doorbraakprojecten. Gerdien Franx ROM Doorbraakprojecten November 2014 Mei 2016 Gerdien Franx Projectleider, Trimbos-instituut The Choluteca bridge, Honduras Donald Berwick: Tijd voor continue vernieuwing Patiënt en hulpverlener gericht

Nadere informatie

Workshop Positieve gezondheid en geluk Co-productie institute for Positive Health (iph) en HKN huisartsen

Workshop Positieve gezondheid en geluk Co-productie institute for Positive Health (iph) en HKN huisartsen Workshop Positieve gezondheid en geluk Co-productie institute for Positive Health (iph) en HKN huisartsen Ellen van Steekelenburg, Femke Beelen, 5 oktober 2017 Onze bijdrage in grote lijnen: Positieve

Nadere informatie

Poliklinische revalidatie programma s

Poliklinische revalidatie programma s Poliklinische revalidatie programma s Mensen met chronische pijnklachten van het bewegingsapparaat (rug, nek, schouder, knie) kunnen revalideren met behulp van gespecialiseerde revalidatieprogramma s.

Nadere informatie

Call. Implementatie zorgprogramma Slaapstraat

Call. Implementatie zorgprogramma Slaapstraat Call Implementatie zorgprogramma Slaapstraat 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding en positie van de call binnen de Hersenstichting. De Hersenstichting zet alles op alles om hersenen gezond te houden, hersenaandoeningen

Nadere informatie

Format implementatieplan. Onderdeel van handreiking implementatie methodiek Signalering in de palliatieve fase

Format implementatieplan. Onderdeel van handreiking implementatie methodiek Signalering in de palliatieve fase Format implementatieplan Onderdeel van handreiking implementatie methodiek Signalering in de palliatieve fase november 2016 Format implementatieplan Onderdeel van handreiking implementatie methodiek Signalering

Nadere informatie

status meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht

status meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht http://www.torito.nl/agenda/http://www.torito.nl/agenda/health status meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht Artikel Caravisie / augustus N. de Graaf, verpleegkundig specialist longziekten; R.

Nadere informatie

NIVEL Panels. Gezondheidszorgonderzoek. vanuit het perspectief van. de Nederlander. Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg

NIVEL Panels. Gezondheidszorgonderzoek. vanuit het perspectief van. de Nederlander. Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg NIVEL Panels Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg Gezondheidszorgonderzoek vanuit het perspectief van de Nederlander nivel panels Het Nivel onderzoekt met behulp van een aantal panels

Nadere informatie

Poliklinische revalidatie bij hartfalen Revalidatiecentrum Breda

Poliklinische revalidatie bij hartfalen Revalidatiecentrum Breda 1. Poliklinische revalidatie bij hartfalen Revalidatiecentrum Breda Poliklinische hartrevalidatie Doelgroep Poliklinische hartrevalidatie is bedoeld voor mensen die een hartinfarct, hartoperatie of dotterbehandeling

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek Zorgprogramma DM - Eerste lijn (2013)

Klanttevredenheidsonderzoek Zorgprogramma DM - Eerste lijn (2013) Klanttevredenheidsonderzoek Zorgprogramma DM - Eerste lijn (2013) Inhoudsopgave Verslag Samenvatting resultaten Bijlage - Vragenlijst Cohesie Cure and Care Hagerhofweg 2 5912 PN VENLO +31 (77) 3203736

Nadere informatie

Poliklinische longrevalidatie

Poliklinische longrevalidatie Poliklinische longrevalidatie Inleiding De longaandoeningen COPD (chronische bronchitis en/of longemfyseem) en astma zijn chronische aandoeningen. Dat wil zeggen dat ze niet te genezen zijn. Deze beide

Nadere informatie