WAT NA HET SO? Info 6 SO Najaar 2018
|
|
- Herman Claessens
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 WAT NA HET SO? Info 6 SO Najaar 2018
2 Aanbod van school en CLB Wanneer november 2018 oktober november januari januari u 16u Wat CLB-info hoger onderwijs voor leerlingen CLB-info hoger onderwijs voor ouders SID-IN Flanders Expo Gent SID-IN Kortrijk Xpo 28 januari 2019 Proeflessen ABA/PBA voor leerlingen + info voor ouders (Associatie KU Leuven) april 2019 Juni 2019 Oudercontact - studiekeuzeadvies Einddeliberatie en studiekeuzeadvies klassenraad.
3 Aanbod van school en CLB Wanneer Doorheen het jaar Wat Opendeurdagen Hoger Onderwijs (link op onderwijskiezer) Individueel gesprek mogelijk met CLB-medewerker (aanvragen gesprek) Zelftests (via onderwijskiezer) Voorbereidingslessen toelatingsexamen arts/tandarts Olympiades Open lesdagen
4 Wat na het secundair onderwijs? 4 vragen vooraf
5 1. Wat kan je goed? AANLEG Past je huidige studierichting bij jou? Wat kan je best? Wat kan je niet zo goed? Hoeveel moet je doen voor je resultaten? Schoolresultaten vergelijken met klasgemiddelden (intelligentie) Kritisch eigen inzet bekijken
6 2. Hoe studeer je? STUDIEHOUDING Hoe zit het met je studie-inzet? Studeer je regelmatig? Gaat theorie beter dan praktijk Motivatie: Hoe graag doe je iets? Zelfvertrouwen: Hoe zeker voel je je? Concentratie: Hoe aandachtig ben je? Studiemethode: Welke studietechniek pas je toe? (nauwkeurigheid, doorzetting, volgens plan, tempo, studie-uren per dag, )
7 3. Wat doe je graag? BELANGSTELLING Op school: wat zijn mijn lievelingsvakken? Buiten de school: ontspanning, lectuur Beroepsinteresse: duidelijk of vaag? Theoretische of praktische interesse? Lang studeren of vlug een job?
8 4. Hoe voel je je? GEZONDHEID Lichamelijke of psychische vereisten voor bepaalde beroepen. Medische gegevens helpen aandachtspunten te ontdekken.
9 KIES REALISTISCH!!
10 Hoe begin je er aan?
11
12 Studiekeuzetaken Wat studeren? Wat komt er allemaal bij kijken? Verder kijken
13 Studiekeuzetaken
14 Studiekeuzetaken Door het maken van een aantal taken, werk je aan een eigen persoonlijke keuze. Een hulp hierbij is het studiekeuzetakenmodel.
15 Studiekeuzetaken Oriënteren Horizonverruiming Zelfconcept Kiezen Besef je dat je een studie en/of - beroepskeuze moet maken tijdens dit schooljaar? Ben je bereid om een zo goed mogelijke keuze te maken? Infosessies, gesprek met ouders, vrienden, op school Om een keuze te maken moet je eerst weten waaruit je kan kiezen. Welke richtingen bestaan er allemaal en hoe leiden ze naar bepaalde beroepen? SID-in, brochures, onderwijskiezer, proeflessen Sta stil bij kenmerken van jezelf. Interesses, studiegewoontes, capaciteiten, zelfvertrouwen, talenten, sociale vaardigheden,? Vragen stellen aan jezelf en omgeving, I- Study, zelftests, Columbus Op een bepaald moment moet je effectief kiezen voor een studierichting. Sommigen hebben last van besluiteloosheid, Voor- en nadelenlijst, advies van de klassenraad,
16 Studiekeuzetaken Oriënteren Horizonverruiming Zelfconcept Kiezen PPT infoles Wat na SO? schema Wat na SO? brochure Inspiratie opdoen? Roadies Onderwijskiezer Explorer SID-IN Infomomenten hoger onderwijs Proeflessen I-Prefer I-Study Zelftests Columbus Studeren met een beperking Vragenlijst studiekeuzetaken Een helpend gesprek? Vraag het aan. Liever anoniem? CLB-Chat Zoeken via schoolvakken Instaptoets lerarenopleiding Alle opleidingen per studiegebied
17 Studiekeuzetaken
18
19 Alle mogelijkheden na het secundair onderwijs. Wat studeren?
20
21 Wat studeren? Hoger onderwijs: Bachelor, HBO Verder secundair onderwijs: Se-n-Se, voorbereidend jaar, secundair volwassenonderwijs, deeltijds leren en werken Andere: Syntra, Uniformberoepen, Examencommissie Schematisch overzicht
22 Wat studeren? Hoger onderwijs: Bachelor, HBO Verder secundair onderwijs: Se-n-Se, voorbereidend jaar, secundair volwassenonderwijs, deeltijds leren en werken Andere: Syntra, Uniformberoepen, Examencommissie Schematisch overzicht
23
24 Evolutie hoger onderwijs VROEGER Kandidaturen (Univ) Licentiaat/Ir./Arts HOLT/HO 2 of 3 cycli A1/HOKT/Graduaat/ HO 1cyclus A2/Gebreveteerde NU Academische bachelor Masteropleiding Professionele bachelor HBO Verpleegkunde Associate degree/ graduaat
25 Hoger onderwijs BaMa opleidingen Bachelor Professionele bachelor Academische bachelor Master HBO opleidingen HBO5 Verpleegkunde Graduaatsopleidingen (Associate degree)
26 BaMa-opleidingen
27 Professionele Bachelor (PBA) Wat? een praktijkgerichte opleiding, van 180 studiepunten, die meestal gespreid wordt over drie jaar, aan een hogeschool of school of arts, tijdens de opleiding zet je de theorie meteen om in de praktijk, door groepswerk, projecten en stages, lessen meestal in kleinere groepen, afstand student-docent minder groot.
28 Professionele Bachelor (PBA) Wat na? Je kan rechtstreeks naar de arbeidsmarkt. Je volgt een schakelprogramma naar een master. Je volgt een Ba-na-Ba. Dit is een 2 e, meestal aansluitende en verdiepende bachelor. Je volgt met studieduurverkorting een tweede professionele bachelor. Postgraduaat = specialisatie
29 Academische Bachelor (ABA) Wat? een theoretisch-wetenschappelijke opleiding, van 180 studiepunten, die meestal gespreid wordt over drie jaar, aan een universiteit of school of arts, tijdens de opleiding studeer je vooral theorie, gebaseerd en gericht op wetenschappelijk onderzoek zelfstudie, leren analyseren, argumenteren en rapporteren, lessen meestal in grote groepen, afstand student-docent is groot.
30 Academische Bachelor (ABA) Wat na? Je kan rechtstreeks naar de aansluitende masteropleidingen. Je volgt een voorbereidingsprogramma naar een andere master. Je volgt een andere academische bachelor, ev. met studieduurverkorting. Na het volgen van je master ben je klaar voor de arbeidsmarkt.
31 Alle BaMa opleidingen/studiegebied
32
33 HBO-opleidingen HBO Verpleegkunde HBO 5 In een school voor SO Vanaf 01/09/2019 Graduaatsopleiding Hogeschool 3 jaar 2 à 3 jaar Gericht op een specifiek beroep Zeer praktijkgericht: werkplekleren en/of stages Theorie volledig afgestemd op het latere beroep Moeilijkheidsgraad is hoger dan SO en minder zwaar dan PBA. Les in kleinere groepen. Lestempo minder hoog, studeren-op-maat mogelijk. Vaak combinatie van afstands- en contactonderwijs. Modulair opgebouwd lesprogramma. Brugprogramma mogelijk naar PBA.
34 Alle HBO opleidingen/studiegebied
35 Wat studeren? Hoger onderwijs: Bachelor, HBO Verder secundair onderwijs: Se-n-Se, voorbereidend jaar, secundair volwassenonderwijs, deeltijds leren en werken Andere: Syntra, Uniformberoepen, Examencommissie Schematisch overzicht
36 Verder secundair onderwijs Se-n-Se (secundair na secundair) Verdieping/specialisatie Duurt 1 jaar Voorbereidend jaar hoger onderwijs Secundair volwassenenonderwijs Deeltijds leren en werken 7 e jaar BSO
37 Se-N-Se (TSO/KSO) Wat? 1 jaar secundair onderwijs gericht op arbeidsmarkt praktijklessen en stage: essentieel mogelijkheden tewerkstelling en hogere opleidingen bevorderen toegankelijk na bepaalde studierichtingen of na gunstig advies klassenraad (ev. toelatingsproef)
38 Voorbereidend jaar hoger onderwijs 1 jaar secundair onderwijs Tekorten voorkennis voor hoger onderwijs wegwerken
39 Wat studeren? Hoger onderwijs: Bachelor, HBO Verder secundair onderwijs: Se-n-Se, voorbereidend jaar, secundair volwassenonderwijs, deeltijds leren en werken Andere: Syntra, Uniformberoepen, Examencommissie Schematisch overzicht
40 Andere opleidingen Uniformberoepen: defensie, politie, brandweer, luchtvaart Kerkelijk hoger onderwijs Syntra: ook dagopleidingen Privé-opleidingen Examencommissie Sportkaderopleidingen VDAB-opleidingen
41 Schema Wat na SO? Klik hier
42 Wat komt er allemaal bij kijken? Waarmee moet ik rekening houden bij verder studeren.
43
44
45 Specifiek voor hoger onderwijs Studiepunten Leerkrediet Studietoelagen Op kot Kostprijs hoger onderwijs
46 Specifiek voor hoger onderwijs Studiepunten Leerkrediet Studietoelagen Op kot Kostprijs hoger onderwijs
47 Studiepunten? Opleiding bestaat uit opleidingsonderdelen ( vakken ) Aan elk opleidingsonderdeel zijn studiepunten (= credits ) verbonden Studiepunt (stp) drukt het belang uit van een opleidingsonderdeel in het totale pakket (studiepunten = belang vak ) 1 stp = +/- 30u studieactiviteit (lessen, oefeningen maken, blokken, ) voor een gemiddelde student Studieomvang van een opleiding(sonderdeel)?
48 Studiedruk? Eén jaar = 60 studiepunten 60 X 30u = 1800 uren 1800 uren : 38 weken = 45u/week 45u/week = 6 à 7u dag, alle dagen
49 Voorbeeld studiepunten Bachelor of Science in de ingenieurswetenschappen: Bouwkunde Bachelor of Science in de geneeskunde Professionele bachelor Logopedie
50 Voorbeeld studiepunten Bachelor of Science in de psychologie: klinische psychologie Bachelor of Science in de handelswetenschappen Professionele bachelor Toegepaste informatica
51 Specifiek voor hoger onderwijs Studiepunten Leerkrediet Studietoelagen Op kot Kostprijs hoger onderwijs
52 Het leerkrediet Voor wie? elke student hoger onderwijs Doel van het leerkrediet? Studenten aanzetten tot bewuste studiekeuzes (leerkrediet = weergave van je studiesucces) Instellingen (hogescholen/universiteiten) aanzetten tot een goede begeleiding van de studenten
53 Gevolg? Student heeft recht op inschrijving zolang het leerkrediet strekt negatief leerkrediet: HO kan inschrijving weigeren of verhoogd inschrijvingsgeld vragen! Instelling wordt gefinancierd zolang er leerkrediet is, daarna niet meer
54 Het leerkrediet Leerkrediet is een rugzak met 140 studiepunten Bij inschrijving: 60 studiepunten uit de rugzak Verworven studiepunten: studiepunten terug in de rugzak
55 Systeem Eénmalig bij het begin: 140 studiepunten
56 Systeem UIT de rugzak Bv: volledige inschrijving 140 studiepunten (leerkrediet) 60 inschrijving = 80 studiepunten blijven in rugzak zitten
57 Systeem IN de rugzak : Bv: voor 60 studiepunten geslaagd = 60 x 2 (eerste 60 studiepunten dubbel) = 120 = 80 studiepunten in rugzak verdiend = 200 studiepunten in rugzak
58 Jan Start Leerkrediet Opgenomen studiepunten Verworven studiepunten Nieuw leerkrediet PBA PBA PBA (60 x 2) = = =
59 Charlotte Opgenomen leerkrediet Verworven Start leerkrediet Studiepunten Nieuw leerkrediet ABA ABA = = ABA ABA ABA zonder leerkrediet zonder leerkrediet zonder leerkrediet (30 x 2) = (30 x 2) = = 0 Krijgt geen inschrijving meer
60 Alles nog eens op een rijtje? Hier is een duidelijk filmpje!
61 Veranderen tijdens academiejaar Vóór 1 december: Studiepunten VOLLEDIG terug Tussen 1 december en 15 maart: Studiepunten DE HELFT terug Na 15 maart: Studiepunten NIET terug
62 Volg je leerkrediet op de voet :
63 Leerkrediet is niet van toepassing op Bachelor na bachelor Master na master Schakelprogramma Alle andere opleidingen buiten hoger onderwijs
64 Specifiek voor hoger onderwijs Studiepunten Leerkrediet Studietoelagen Op kot Kostprijs hoger onderwijs
65 Studiebeurs of studietoelage? Studiebeurs (buitenland) vs. studietoelage (Vlaams HO) Voorwaarden HO: Belg zijn Erkende opleiding volgen Opleiding leidt tot een diploma (diplomacontract) Of je er een krijgt en hoeveel, hangt af van: het gezinsinkomen het aantal personen ten laste het kadastraal inkomen (inkomen onroerend goed) Toch 1 op 4! Bijna-beursstudenten: verminderd inschrijvingsgeld Het hele schooljaar tijd om aan te vragen
66 Gratis nummer: 1700 Folders en formulieren op school, in CLB Online aanvragen
67 Specifiek voor hoger onderwijs Studiepunten Leerkrediet Studietoelagen Op kot Kostprijs hoger onderwijs
68 Dilemma pendelen of op kot? Ken jezelf! Zelfstandig wonen ( hotel mama) Tijd? Financieel?
69 Op zoek naar een kot? Studio of kamer/kot bij particulier of door studentenvoorziening (home, peda) Ga op wandel door de stad Via via (je voorgangers) Verschillende websites
70 Specifiek voor hoger onderwijs Studiepunten Leerkrediet Studietoelagen Op kot Kostprijs hoger onderwijs
71 Kostprijs hoger onderwijs Voltijdse inschrijving (zonder beurs) 922 Cursussen en materialen 500 (sterk afhankelijk van gevolgde opleiding) Huur kot 2000 à 4000 (sterk afhankelijk van gewenst comfort) + Reiskosten, leefgeld, drinkgeld, Bv: dagschotel in unief-resto (min. 3,30 ) Een overzicht prijskaartje HO
72 Letterlijk en figuurlijk Verder kijken
73 Naar het buitenland Algemene info over studeren en/of werken buiten Vlaanderen: gostrange.be en onderwijskiezer. Een jaartje secundair of andere projecten Bv. Tijdens de opleiding in Vlaanderen: Erasmus
74 Waarom studeren? Werk! Aansluiting studie werk Kiezen met je hart of kiezen met je verstand? Of beide? Knelpuntberoepen
75 VDAB: knelpuntberoepen Tekort aan (technisch) geschoolden Technici Technisch tekenaars Informatici Vakmensen in de sector bouw (elektricien, metselaar, ) Boekhouders Tekorten in de gezondheidszorg Verpleegkundigen Opvoed(st)ers
76
77 VDAB: uittreksel Knelpunten 2018
78 Onderwijskiezer: knelpuntberoepen
79 Waar verder informatie zoeken?
80 Brochure: Wat na het secundair onderwijs?
81 Contacteer ons
82
Wat na het Secundair onderwijs? Scheppersinstituut Wetteren 6 EE 6 EM 6 IW 6 BIO
Wat na het Secundair onderwijs? 2018-2019 Scheppersinstituut Wetteren 6 EE 6 EM 6 IW 6 BIO 2014-2015 Overzicht 1. Toelatingsproef, instaptoets en ijkingsproef 2. Studiepunten 3. BaMa- structuur? 4. Andere
Nadere informatieWat na het secundair onderwijs?
Wat na het secundair onderwijs? Inhoud 1. Kiezen 3. Andere opleidingen 4. 7 de specialisatiejaren bso en Se-n-se 5. En nu informatie zoeken 1. Kiezen Neem je Begin op TIJD Jezelf verkennen Aanbod verkennen
Nadere informatieStuderen in het hoger onderwijs in Vlaanderen
Studeren in het hoger onderwijs in Vlaanderen Hoger Beroepsonderwijs Hoger Beroepsonderwijs (HBO5): Na secundair onderwijs of via toelatingsexamen 3 jaar overdag of s avonds les volgen Les volgen in een
Nadere informatieOverzicht. Studiekeuze Bachelor-masterstructuur (bama) Overgang SO naar HO Praktisch Studeren doe je zelf maar niet alleen
Start to study Overzicht Studiekeuze Bachelor-masterstructuur (bama) Overgang SO naar HO Praktisch Studeren doe je zelf maar niet alleen Hoe maak je een goede studiekeuze? Studiekeuze Neem je tijd! begin
Nadere informatieKiezen voor het hoger onderwijs?! Infosessie
Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infosessie 2016-2017 INHOUD 1. Organisatie hoger onderwijs 2. Aanbod Hogeschool PXL 3. Leerkrediet 4. Slaagkans 6. Studiekeuzebegeleiding in Hogeschool PXL 1 1. Organisatie
Nadere informatieKiezen voor het hoger onderwijs?! Infoavond
Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infoavond Hogeschool PXL Elfde-Liniestraat 24 B-3500 Hasselt www.pxl.be - www.pxl.be/facebook INHOUD 1. Organisatie hoger onderwijs 2. Aanbod Hogeschool PXL 3. Leerkrediet
Nadere informatieWat na het secundair onderwijs?
Wat na het secundair onderwijs? WICO Campus Sint- Hubertus 15 oktober 2013 Inleiding Ø Verder studeren: een noodzaak na ASO. Een diploma Hoger Onderwijs verhoogt je kansen aanzienlijk op de arbeidsmarkt.
Nadere informatieHoe maak ik een goede studiekeuze?
Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infosessie Elfde-Liniestraat 24, 3500 Hasselt, www.pxl.be Hoe maak ik een goede studiekeuze? 1 1. STUDIEKEUZEPROCES 6 STAPPEN STAP 1 Oriëntatie op de keuze STAP 2 Verkenning
Nadere informatieBRUGGEN BOUWEN TUSSEN SECUNDAIR EN HOGER ONDERWIJS: DE ONDERWIJSLOOPBAAN VAN JONGEREN. VLOR 24 oktober 2018
BRUGGEN BOUWEN TUSSEN SECUNDAIR EN HOGER ONDERWIJS: DE ONDERWIJSLOOPBAAN VAN JONGEREN VLOR 24 oktober 2018 Samenvatting 1. De structuur van het hoger onderwijs 2. Aspecten van de onderwijsloopbaan: Flexibilisering
Nadere informatieKiezen voor het hoger onderwijs?!
Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infoavond Hogeschool PXL Elfde-Liniestraat 24 B-3500 Hasselt www.pxl.be - www.pxl.be/facebook INHOUD 1. Organisatie hoger onderwijs 2. Aanbod Hogeschool PXL 3. Leerkrediet
Nadere informatieOntwikkelingen in het hoger onderwijs
Ontwikkelingen in het hoger onderwijs Liesbeth Hens Departement Onderwijs en Vorming Hoger Onderwijsbeleid liesbeth.hens@ond.vlaanderen.be SLO bachelor na bachelor master na master Professionele bachelor
Nadere informatieDE STRUCTUUR VAN HET HOGER ONDERWIJS
Het hoger onderwijs in Vlaanderen kent twee soorten onderwijs: het hoger professioneel onderwijs en het academisch onderwijs. Je kan een opleiding volgen aan een hogeschool of aan een universiteit. Bron:
Nadere informatieVerder studer e n. Wat je best weet als student in spé
Verder studer e n Wat je best weet als student in spé Alles over verder studeren Alles over centen voor studenten www.centenvoorstudenten.be www.cebud.be www.studietoelagen.be Lees ook onze folder Studietoelage
Nadere informatieStudiek e uze. Neem je tijd voor belangrijke stappen!
Studiek e uze Neem je tijd voor belangrijke stappen! Alles over studiekeuze Vlaamse infolijn - Onderwijs tel. 1700 (gratis nummer) Onderwijskiezer www.onderwijskiezer.be Departement Onderwijs www.ond.vlaanderen.be
Nadere informatieIk zit in het secundair onderwijs: kan Onderwijskiezer mij helpen?
Onderwijskiezer kan: 1. Helpen bij het verkennen van je interesse! Door het invullen van de I-Like-junior kom je te weten wat jouw belangstelling is. Deze test is bedoeld voor leerlingen van de eerst en
Nadere informatieWELKOM AAN HOWEST. opleidingen Kortrijk opleidingen Brugge algemene diensten
WELKOM AAN HOWEST opleidingen Kortrijk opleidingen Brugge algemene diensten 2 OVERZICHT VAN DE AVOND 1 2 3 HOGER ONDERWIJS ANNO 2019 STUDIEKEUZE MAKEN STUDENTEN- BEGELEIDING Isabel Uitdebroeck, opleidingsdirecteur
Nadere informatieStudiek e uze. Neem je tijd voor belangrijke stappen!
Studiek e uze Neem je tijd voor belangrijke stappen! Alles over studiekeuze Vlaamse infolijn - Onderwijs tel. 1700 (gratis nummer) Onderwijskiezer www.onderwijskiezer.be Departement Onderwijs www.onderwijs.vlaanderen.be
Nadere informatieIk zit in het laatste jaar SO: hoe kan Onderwijskiezer mij helpen?
1 Ik zit in het laatste jaar SO: hoe kan Onderwijskiezer mij helpen? 1. Onderwijskiezer helpt via verschillende tools bij het verkennen van de interesse! 1.1 Zoeken via de I-Prefer: De I-Prefer is een
Nadere informatieVerder studer e n. Zoek de zeven verschillen: bachelor en master
Verder studer e n Zoek de zeven verschillen: bachelor en master Alles over bachelors en masters Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Beleidsdomein Onderwijs Vorming www.hogeronderwijsregister.be Awel,
Nadere informatieHoe kan je als school Columbus een plaats geven in het bredere traject van onderwijsloopbaanbegeleiding (OLB)?
Hoe kan je als school Columbus een plaats geven in het bredere traject van onderwijsloopbaanbegeleiding (OLB)? VOORAF 1 Draaiboek als vertrekpunt Op de website van Columbus vind je in de toolbox voor leerkrachten
Nadere informatieMaster in de educatieve studies
LEUVEN t Master in de educatieve studies Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten
Nadere informatieWELKOM AAN HOWEST. opleidingen Kortrijk opleidingen Brugge algemene diensten
WELKOM AAN HOWEST opleidingen Kortrijk opleidingen Brugge algemene diensten 2 OVERZICHT VAN DE AVOND 1 2 3 HOGER ONDERWIJS ANNO 2018 STUDIEKEUZE MAKEN STUDENTEN- BEGELEIDING Isabel Uitdebroeck, opleidingsdirecteur
Nadere informatieIndeling hoger onderwijs
achelor & master Sinds enkele jaren is de structuur van het hoger onderwijs in België afgestemd op die van andere Europese landen. Hierdoor kan je makkelijker switchen tussen hogescholen en universiteiten
Nadere informatieHOE HAAL IK MIJN DIPLOMA SECUNDAIR ONDERWIJS? Leerwegen naar de toekomst
HOE HAAL IK MIJN DIPLOMA SECUNDAIR? Leerwegen naar de toekomst Je kan op meer dan 1 manier je diploma secundair onderwijs behalen. Of een andere kwalificatie die je op weg helpt naar dat diploma. Dit zijn
Nadere informatieA r t e v e l d e h o g e s c h o o l? verder studeren. werken. wegwijzer. K a t h o l i e k H o g e r O n d e r w i j s G e n t 2 0 0 8
A r t e v e l d e h o g e s c h o o l? verder studeren werken wegwijzer K a t h o l i e k H o g e r O n d e r w i j s G e n t 2 0 0 8 Beste student Nog even en je sleept de welverdiende beloning voor een
Nadere informatieJe inschrijving wijzigen of stoppen met studeren tijdens het academiejaar
Je inschrijving wijzigen of stoppen met studeren tijdens het academiejaar Wat is jouw situatie? Ik wil mijn aantal studiepunten wijzigen (= traject aanpassen) => Ga naar bladzijde 3 Ik wil van opleiding
Nadere informatieAcademiejaar 2014/2015. bachelor. verpleegkunde. verpleegkunde. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Academiejaar 2014/2015 bachelor verpleegkunde verpleegkunde Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Bachelor verpleegkunde verpleegkunde Je ideale opleiding kiezen uit het ruime aanbod aan onze hogeschool
Nadere informatieWat na het secundair onderwijs? CLB (Anke Pauwels)
Wat na het secundair onderwijs? CLB (Anke Pauwels) Maken van een studiekeuze Tewerkstelling Waar liggen je interesses? Welke mogelijkheden zijn er? 1. Secundair 7 e specialisatiejaren BSO Secundair na
Nadere informatieIk zit in het buitengewoon secundair onderwijs (BuSO): kan Onderwijskiezer mij helpen?
Ik zit in het buitengewoon secundair onderwijs (BuSO): kan Onderwijskiezer mij helpen? Onderwijskiezer kan: 1. Helpen bij het verkennen van je interesse! Door het invullen van de I-Like-junior kom je te
Nadere informatieSTUDIEKEUZE I E E T INFOBROCHURE I W
STUDIEKEUZE G N I D I E L E BEG T N E B J I J E I W D WOR en uw e i N sch Bo ra nio a m Hu nt Ge 2017-2018 INFOBROCHURE Naam:... Klas:... WIE WAT WAAR OKT Infoavond hoger onderwijs (Leren en Leven in Hoger
Nadere informatieVoltijdse dagopleiding ACCOUNTANCY-ASSISTENT
Voltijdse dagopleiding ACCOUNTANCY-ASSISTENT #tsjakka www.pact-opleidingen.be Minstens 60% van je opleiding ben je aan de slag in een leerbedrijf. 1 of 2 dagen les van ervaren docenten op een SYNTRA-campus.
Nadere informatiestudiebeurs Voorwaarden voor het secundair onderwijs
studie beurs Studeren kost geld: cursussen, een kot, inschrijvingsgeld,. Een studiebeurs kan helpen. Velen laten die kans liggen. Misschien is het voor jou toch de moeite om een aanvraag in te dienen.
Nadere informatieIk zit in het secundair onderwijs: kan onderwijskiezer mij helpen?
Onderwijskiezer kan: 1. Helpen bij het verkennen van je interesse! Door het invullen van de I-Like-junior kom je te weten wat jouw belangstelling is. Deze test is bedoeld voor leerlingen van de eerst en
Nadere informatieHet hoger onderwijs verandert
achelor & master Sinds september 2004 is de hele structuur van het hoger onderwijs veranderd. Die nieuwe structuur werd tegelijkertijd ingevoerd in andere Europese landen. Zo sluiten opleidingen in Vlaanderen
Nadere informatieVAKGROEP <... > ONDERZOEKSGROEP <... > NIET GESLAAGD VOOR TOELATINGSEXAMEN: WAT NU?
VAKGROEP ONDERZOEKSGROEP NIET GESLAAGD VOOR TOELATINGSEXAMEN: WAT NU? 1 DOELSTELLING Informeren over de verschillende opties in een duidelijke context, met oog voor alle voor- en nadelen
Nadere informatieBASISONDERWIJS Leerlingen. HOGER ONDERWIJS Studenten. A Hoger beroepsonderwijs. B Hogescholen/universiteiten
HOGER ONDERWIJS Studenten A Hoger beroepsonderwijs 1 cursisten HBO5 verpleegkunde (1) 3 inschrijvingen in de specifieke lerarenopleiding (1) 1 inschrijvingen naar finaliteit (1)(2) go vgo ogo Totaal cursisten
Nadere informatieStudiekeuze en heroriëntering
Studiekeuze en heroriëntering Het maken van een studiekeuze loopt niet altijd van een leien dakje. Zowel universiteiten als hogescholen bieden een groot gamma aan opleidingen aan waarin het moeilijk wegwijs
Nadere informatieJe wil studeren aan een hogeschool of universiteit. Op het internet kan je hierover alle informatie vinden die je nodig hebt.
EEN OPLEIDING KIEZEN Je wil studeren aan een hogeschool of universiteit. Op het internet kan je hierover alle informatie vinden die je nodig hebt. Wat moet je doen? 1. Lees de instructie en de zoektips
Nadere informatieACADEMIEJAAR LEREN OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK. Graduaat in Maatschappelijk werk.
ACADEMIEJAAR 2019-2020 OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK Graduaat in Maatschappelijk werk www.odisee.be Graduaat in Maatschappelijk werk Werk je graag met mensen, ook als ze kwetsbaar zijn? Wil je leren om ze
Nadere informatieSpecifieke leraren - opleiding economie
COMBINEER MET BACHELOR / MASTER Specifieke leraren - opleiding economie Leuven Brussel Antwerpen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit
Nadere informatieFAQ deeltijds studeren opleiding vroedkunde Turnhout
FAQ deeltijds studeren opleiding vroedkunde Turnhout Kan je in Turnhout de opleiding vroedkunde in deeltijds gaan studeren? Ja, dit kan. Er wordt dan een individueel programma op maat gemaakt. Hebben jullie
Nadere informatieDOORSTUDEREN NA HET HBO
DOORSTUDEREN NA HET HBO Met welke financiële gevolgen moet je rekening houden? Informatie van het Avans Studentendecanaat Stand van zaken 2018-2019 Kenmerk: 14 september 2015 Studeren na het HBO: onderwerpen
Nadere informatieSTUDEREN IN HET HOGER ONDERWIJS
STUDEREN IN HET HOGER ONDERWIJS Overzicht 1. Wat na het secundair onderwijs? 2. Enkele nieuwe begrippen 3. Leerkrediet 4. Overzicht academiejaar 5. Ondersteuning en begeleiding 6. Praktische informatie
Nadere informatier ipboek voor ouders over studiekeuze
s t r ipboek voor ouders over studiekeuze Uw kind gaat kiezen, hoe kunt u helpen? Studeren Werken Eigen Bedrijf Start Index Uw kind gaat kiezen. Wat kunt u doen als ouder? Hebt u vragen? Mail of bel mij.
Nadere informatieSpecifieke lerarenopleiding economie
Specifieke lerarenopleiding economie Leuven Brussel Antwerpen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject
Nadere informatiebachelor in de verpleegkunde
Academiejaar 2014/2015 Werk en behaal je diploma via een brugprogramma bachelor in de verpleegkunde Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Werk en behaal je diploma via een brugprogramma Omdat jij je wilt
Nadere informatieLeerkrediet
Wat is het leerkrediet? Het leerkrediet trad in werking in 2008-2009. Dit betekent dat elke student bij zijn eerste inschrijving een rugzak met 140 meekrijgt. De student gebruikt bij zijn inschrijving
Nadere informatieLeerkrediet 2011 2012
2011 WAT IS HET LEERKREDIET? Het leerkrediet trad in werking in 2008-2009. Dit betekent dat elke student bij zijn eerste inschrijving een rugzak met 140 meekrijgt. De student gebruikt bij zijn inschrijving
Nadere informatieSTUDIEGELD, STUDIETOELAGE & STUDIEFINANCIERING
STUDIEGELD, STUDIETOELAGE & STUDIEFINANCIERING 2019-2020 INHOUD JE STUDIEGELD 1. Welk tarief betaal je? p4 2. Procedure van betaling p6 BEREKENING VAN JE STUDIETOELAGE EN/OF JE STUDIEGELD DOOR STUVO p8
Nadere informatieEen bachelor- of masterdiploma behalen
Werken en studeren Ben je al aan het werk maar wil je een nieuwe uitdaging aangaan en professioneel een andere weg inslaan? Heb je vroeger niet de kans gekregen of genomen om verder te studeren maar wil
Nadere informatieContracttypes. Infofiche 1. WAT VOORAF GING
Infofiche Contracttypes Als student kan je je onder verschillende soorten contracten inschrijven aan een instelling naargelang wat je wil bereiken (diploma-, credit- en examencontracten). 1. WAT VOORAF
Nadere informatieWegen naar je toekomst Je gids in je zoektocht naar een diploma, opleiding of werk
Wegen naar je toekomst Je gids in je zoektocht naar een diploma, opleiding of werk Een uitgave van het Netwerk Samen tegen Schooluitval Brussel in samenwerking met Leerwinkel Brussel Je weet nog niet
Nadere informatieAan de ouders van de leerlingen van TSO/KSO/7BSO 2011-11-17
Aan de ouders van de leerlingen van TSO/KSO/7BSO 2011-11-17 Beste ouders Beste opvoedingsverantwoordelijke Als ouder bent u nauw betrokken bij de studiekeuze van uw zoon of dochter. Ook de school en het
Nadere informatieLERAAR WORDEN IN BRUGGE OF KORTRIJK
BY LERAAR WORDEN IN BRUGGE OF KORTRIJK Je hebt al een diploma en/of nuttige ervaring en je wil graag leraar secundair onderwijs worden? Dan is een educatieve opleiding voor jou het antwoord. Binnen EDU
Nadere informatieaantal zorg- STEM aantal lichte STEM
Indicatoren I. Instroom (studiekeuze) a. Secundair onderwijs Indicator I.S: Studiekeuze voor in secundair onderwijs. Percentages leerlingen die studiekeuze maken en percentage meisjes in de categorie 1
Nadere informatie23/02/2015 Filip Vervenne
23/02/2015 Filip Vervenne 1.Een kijk op het hoger onderwijs 2.Studeren in het hoger onderwijs 1. Een kijkop het hoger onderwijs Berekening van het studiegeld http://www.kuleuven.be/studentenadministratie/inschrijvingen/studiegelden/
Nadere informatieEen bachelor- of masterdiploma behalen
WERKEN EN STUDEREN Ben je al aan het werk maar wil je een nieuwe uitdaging aangaan en professioneel een andere weg inslaan? Heb je vroeger niet de kans gekregen of genomen om verder te studeren maar wil
Nadere informatieStuderen aan de KU Leuven : vrijheid en flexibiliteit of bewaking en strenge regels? Bart Dejonghe dienst Studieadvies
Studeren aan de KU Leuven : vrijheid en flexibiliteit of bewaking en strenge regels? Bart Dejonghe dienst Studieadvies Inhoud - Flexibilisering van het hoger onderwijs - Leerkrediet (Vlaamse overheid)
Nadere informatieANTWOORD. Vraag nr. 572 van 1 september 2011 van KATHLEEN DECKX
VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 572 van 1 september 2011 van KATHLEEN DECKX Leerlingen BSO Slaagkansen hoger
Nadere informatieVoor wie is het leerkrediet (en dus deze folder)?
Leerkrediet Informatie Voor wie is het leerkrediet (en dus deze folder)? Diplomacontract: je volgt een opleiding met de bedoeling een diploma te behalen voor de volledige opleiding Creditcontract: je volgt
Nadere informatieinnovatief creatief ondernemend
1 HOGER ONDERWIJS VANDAAG 2 KORTRIJK WEIDE KORTRIJK WEIDE Howest IDC Howest the Studio s De Budafabriek Hangar K Urban Sports Howest GKG Départ nieuw zwembad HOGER ONDERWIJS VANDAAG 3 HOWEST - THE LEVEL
Nadere informatieAcademiejaar 2014/2015. bachelor. ergotherapie. ergotherapie. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Academiejaar 2014/2015 bachelor ergotherapie ergotherapie Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Bachelor ergotherapie ergotherapie Je ideale opleiding kiezen uit het ruime aanbod aan onze hogeschool is
Nadere informatieIedere student gelijk aan de start?
Iedere student gelijk aan de start? Samen op weg naar een data-gestuurde studie-oriëntering Maarten Pinxten Project Coordinator readystemgo project Faculteit Industriële ingenieurswetenschappen, KU Leuven
Nadere informatieMaster in de journalistiek
BRUSSEL t Master in de journalistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook
Nadere informatieExtra informatie over de dagopleiding HBO5 Elektromechanica
Campus Geel Kleinhoefstraat 4, 2440 Geel 014 56 23 22 info@hik.be Extra informatie over de dagopleiding HBO5 Elektromechanica Document 1: Voorstelling van de opleiding met allerlei info Document 2: Jaarplanning
Nadere informatieHoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde?
Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde? FACULTEIT WETENSCHAPPEN SLO natuurwetenschappen, SLO wiskunde wet.kuleuven.be/studenten/slo Kies ik voor aardrijkskunde,
Nadere informatieBASISONDERWIJS Leerlingen. HOGER ONDERWIJS Studenten en cursisten. A Hoger beroepsonderwijs. B Hogescholen/universiteiten
BASISONDERWIJS Leerlingen HOGER ONDERWIJS Studenten en cursisten A Hoger beroepsonderwijs 1 cursisten HBO5 verpleegkunde (1) 3 inschrijvingen in de specifieke lerarenopleiding van het volwassenenonderwijs
Nadere informatieHoger onderwijs in Vlaanderen. Informatiebrochure 2012
Hoger onderwijs in Vlaanderen Informatiebrochure 2012 Inhoud Inleiding...2 Soorten instellingen...3 Soorten opleidingen...3 Nieuw vanaf 2013-2014: integratie academische hogeschoolopleidingen in de universiteiten...5
Nadere informatievan professionele bachelor naar industrieel ingenieur
van professionele bachelor naar industrieel ingenieur Greet Langie, Verderstudeerbeurs 24 februari 2017 2 Ervaringen van (ex) schakelstudenten Film: interviews met schakelstudenten 3 Wat wil je te weten
Nadere informatieValérie Gillis. Universiteit Antwerpen Departement Communicatie. In opdracht voor International Students Office
Valérie Gillis Universiteit Antwerpen Departement Communicatie In opdracht voor International Students Office +32 3 265 31 89 internationalstudents@uantwerpen.be Hoger onderwijs in Vlaanderen Twee cycli:
Nadere informatieInfosessie voor ouders. 1 juli 2019
Infosessie voor ouders 1 juli 2019 Programma Studeren aan de KULeuven door Koen Paes (dienst studentenbegeleiding) Studentenleven door Daphne Certyn (VTK) Wat na de ijkingstoets? door Koen Paes Vooraf
Nadere informatieTransnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen
Transnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen Welkom aan de KU Leuven, een van de grootste en oudste universiteiten van Europa. Met meer dan 250 masteropleidingen aan
Nadere informatieIs er een universiteit in Leuven? Kan je 3 vakken op de secundaire school opnoemen? Wat betekent tarieven? Een actieve quiz!
QUIZ Is er een universiteit in Leuven? Kan je 3 vakken op de secundaire school opnoemen? Wat betekent tarieven? Een actieve quiz! Wat moet je doen? 1. We doen deze quiz in groepjes. Ga ongeveer per 3 in
Nadere informatieVoorwaarden voor het secundair onderwijs
studie beurs Koken kost geld. En studeren ook. Een studiebeurs kan helpen. Velen laten die kans liggen. Misschien is het toch de moeite om een aanvraag in te dienen. De reglementering voor het hoger onderwijs
Nadere informatie2014/2015. Koninklijk Conservatorium Antwerpen. specifieke lerarenopleiding muziek, drama, dans
Academiejaar 2014/2015 Koninklijk Conservatorium Antwerpen specifieke lerarenopleiding muziek, drama, dans Koninklijk Conservatorium Antwerpen specifieke lerarenopleiding muziek, drama, dans Wil je na
Nadere informatieVerkorte master in de psychologie
LEUVEN t Verkorte master in de psychologie Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten
Nadere informatieOuderavond secundair onderwijs. 27 februari 2019
Ouderavond secundair onderwijs 27 februari 2019 Agenda Begeleiden van keuzeproces door CLB Structuur Secundair Onderwijs Studie- en schoolkeuze Waar vind ik informatie? 2 Begeleiden van het keuzeproces
Nadere informatieschool- en studietoelagen Nieuw eenvoudig aanvraagformulier Vlaanderen is onderwijs
Vlaanderen is onderwijs school- en studietoelagen Nieuw eenvoudig aanvraagformulier Gaat je kind naar school? Vraag dan een school- of studietoelage aan de Vlaamse overheid. Dat kan al vanaf de kleuterschool
Nadere informatieStudiekeuze en heroriëntering
Studiekeuze en heroriëntering Het maken van een studiekeuze loopt niet altijd van een leien dakje. Zowel universiteiten als hogescholen bieden een groot gamma aan opleidingen aan waarin het moeilijk wegwijs
Nadere informatieSpecifieke lerarenopleiding economie
DRIE LOCATIES: ANTWERPEN BRUSSEL, LEUVEN Specifieke lerarenopleiding economie Academiejaar 2014-2015 Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Aan de slag als leerkracht De specifieke lerarenopleiding
Nadere informatieLeraar lager onderwijs in afstandsonderwijs (HAO) Infosessie 02/09/17. Infosessie Hoger Afstandsonderwijs
Leraar lager onderwijs in afstandsonderwijs (HAO) Infosessie 02/09/17 Doelgroep HAO Vanaf 21 jaar of minimum 3 jaar na S.O. Diploma S.O. (ASO, TSO, KSO of BSO mét 7 e jaar) -> Geen diploma en minimum 21?
Nadere informatieVlaanderen. is onderwijs & vorming WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS?
Vlaanderen is onderwijs & vorming WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS? Najaar 2017 WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS? Najaar 2017 Inhoud TIPS VOOR EEN DOORDACHTE STUDIE- OF BEROEPSKEUZE... 6 EFFICIËNTER NAAR
Nadere informatieLeraar lager onderwijs in afstandsonderwijs (HAO) Infosessie 24/01/17. Infosessie Hoger Afstandsonderwijs
Leraar lager onderwijs in afstandsonderwijs (HAO) Infosessie 24/01/17 Doelgroep HAO Vanaf 21 jaar of minimum 3 jaar na S.O. Diploma S.O. (ASO, TSO, KSO of BSO mét 7 e jaar) Geen diploma en minimum 21?
Nadere informatieNIEUWE CAMPUS ACADEMIEJAAR 2017/2018 STUDEREN COMBINEREN BACHELOR KLEUTER- EN LAGER ONDERWIJS FLEXTRAJECTEN ARTESIS PLANTIJN HOGESCHOOL ANTWERPEN
NIEUWE CAMPUS ACADEMIEJAAR 2017/2018 STUDEREN COMBINEREN BACHELOR KLEUTER- EN LAGER ONDERWIJS FLEXTRAJECTEN ARTESIS PLANTIJN HOGESCHOOL ANTWERPEN BACHELOR KLEUTER- EN LAGER ONDERWIJS FLEXTRAJECTEN Altijd
Nadere informatieOnderzoek. Stappenplan
tudiekeuze Als het einde van het secundair onderwijs dichtbij komt, moet je een belangrijke keuze maken. Ga je verder studeren of zoek je een job? Beide keuzes kosten veel energie en hebben een redelijk
Nadere informatieINNOVEREND ONDERNEMEN
ACADEMISCH PROGRAMMA INTERUNIVERSITAIR POSTGRADUAAT INNOVEREND ONDERNEMEN VOOR INGENIEURS Innovate Create Design Geef de wereld van morgen mee vorm Het Postgraduaat Innoverend Ondernemen voor ingenieurs
Nadere informatieSTEM monitor Juni 2016
monitor Juni 2016 Inleiding In het -actieplan 2012-2020 van de Vlaamse regering werd voorzien dat de doelstellingen van het -actieplan worden opgevolgd aan de hand van een indicatoren. Hiervoor werd de
Nadere informatieDOORSTUDEREN NA HET HBO
DOORSTUDEREN NA HET HBO Met welke financiële gevolgen moet je rekening houden? Informatie van het Avans Studentendecanaat Stand van zaken 2017-2018 Kenmerk: 14 september 2015 Studeren na het HBO: onderwerpen
Nadere informatieOPLEIDINGSPAKKET CURSIST
OPLEIDINGSPAKKET CURSIST Inhoud Studeren aan het hoger onderwijs in Vlaanderen INLEIDING... 4 1. ZELFREFLECTIE... 5 1.1 WAT HEB JE AL GELEERD? WAT HEB JE AL GEDAAN?... 6 1.2 WAT WIL JE IN DE TOEKOMST DOEN?...
Nadere informatieMaster in de logopedische en audiologische wetenschappen
Master in de logopedische en audiologische wetenschappen Faculteit Geneeskunde De masteropleiding logopedische en audiologische wetenschappen is vandaag meer dan ooit een noodzaak. Onze maatschappij is
Nadere informatieBachelor in de wijsbegeerte: 10 opties voor je toekomst
HOGER INSTITUUT VOOR WIJSBEGEERTE Bachelor in de wijsbegeerte: 10 opties voor je toekomst Combineer filosofie met een andere opleiding (rechten, sociologie, psychologie, geschiedenis ) Beste (toekomstige)
Nadere informatieSCHOLEN VERGELIJKEN (1)
SCHOLEN VERGELIJKEN (1) Welke cursussen kan je volgen in welke scholen? In welke scholen zijn de cursussen duur? Wanneer starten de cursussen? Via websites kan je veel informatie vinden. Wat moet je doen?
Nadere informatieStudiefinanciering van de Vlaamse overheid?
??! Je hebt je diploma op zak. Wellicht heb je al nagedacht over je toekomst: waar wil je naartoe? Wil je meteen je diploma verzilveren op de arbeidsmarkt? Of wil je liever nog als student door het leven
Nadere informatieBRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren
BRUSSEL t Master in het tolken Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een
Nadere informatieBijzondere beroepstitel:
2012 2013 Bijzondere beroepstitel: Verpleegkundige gespecialiseerd in de intensieve zorg en spoedgevallenzorg Hogeschool West-Vlaanderen Departement Rijselstraat 5 8200 Brugge T 050 38 12 77 Wouter.Decock@howest.be
Nadere informatieKwalificatiebewijs voor kinderbegeleider (gezinsopvang en groepsopvang) en voor verantwoordelijke van maximaal 18 opvangplaatsen
Kwalificatiebewijs voor kinderbegeleider (gezinsopvang en groepsopvang) en voor verantwoordelijke van maximaal 18 opvangplaatsen PLAATS BINNEN ONDERWIJSSTRUCTUUR KWALIFICATIEBEWIJS VROEGERE BENAMING Secundair
Nadere informatieDOORSTUDEREN NA HET HBO
DOORSTUDEREN NA HET HBO Met welke financiële gevolgen moet je rekening houden? Informatie van het Avans Studentendecanaat Stand van zaken 2016-2017 Kenmerk: 14 september 2015 Studeren na het HBO: onderwerpen
Nadere informatieOpleiding Master of Science in het sociaal werk en sociaal beleid. Faculteit Sociale Wetenschappen
Opleiding Master of Science in het sociaal werk en sociaal beleid Faculteit Sociale Wetenschappen Inhoud en achtergrond Kernpunten opleiding 1. Verbreding en verdieping van uw kennis 2. Internationaal
Nadere informatieMaster in het vertalen
BRUSSEL t Master in het vertalen Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een
Nadere informatie