Beleidsregels schuldhulpverlening gemeente Delft

Transcriptie

1 Beleidsregels schuldhulpverlening gemeente Delft Artikel 1. Uitleg van begrippen Awb Budgetbeheer Consulent FWvD Hulpvrager Ketenpartner Klant Minnelijke regeling Moratorium NVVK Plan van aanpak Saneringskrediet Wgs Schuldregelingsovereenkomst Wettelijke regeling Wsnp Algemene wet bestuursrecht. Beheer van het inkomen, tegen betaling, door een onafhankelijke derde. Medewerker van de FWvD die gespecialiseerd is in schuldhulpverlening. Financiële Winkel van Delft. Degene die zich meldt met een financiële hulpvraag. Lokale organisatie of instelling die een bijdrage levert aan de integrale schuldhulpverlening. Klant van de FWvD. De schulden afhandelen met schuldeisers zonder dat de rechtercommissaris van de rechtbank erbij betrokken wordt. Juridisch rechtsmiddel, waarbij het schuldeisers voor een bepaalde tijd onmogelijk wordt gemaakt om schulden te innen. Nederlandse Vereniging Van Volkskrediet (brancheorganisatie schuldhulpverlening en sociaal bankieren). In het plan van aanpak staat welke stappen de FWvD en de schuldenaar ondernemen om tot een schuldbemiddeling te komen. De schuld wordt in een keer afgelost door een lening bij de kredietbank Den Haag. De looptijd is meestal 36 maanden. Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. De overeenkomst waar de rechten, verplichtingen en voorwaarden van de klant en de FWvD zijn opgenomen. De schulden afhandelen met schuldeisers op basis van de Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp). Dit loopt via de rechter-commissaris van de rechtbank. Wet schuldsanering natuurlijke personen. Artikel 2. Doelgroep gemeentelijke schuldhulpverlening Alle inwoners van de gemeente Delft die 18 jaar of ouder zijn. Artikel 3. Welke procedure volgen we bij een hulpvraag De gemeentelijke schuldhulpverlening bestaat uit verschillende fasen. Welke stappen de hulpvrager precies neemt, hangt af van zijn specifieke situatie. De volledige schuldhulpverleningsprocedure omvat de volgende stappen: 1. De hulpvrager meldt zich bij het Inloopspreekuur. Daar vindt verheldering van de hulpvraag plaats. Hierbij kijken we naar: - het schuldenpakket - het inkomen - de psychosociale situatie - motivatie van de hulpvrager - eerdere schuldhulpverlening - of er sprake is van crisis Waar noodzakelijk vragen we hierbij advies aan ketenpartners. 2. Afhankelijk van de hulpvraag en het oordeel van de consulent worden de volgende acties ingezet: geven van informatie en/of advies, crisisinterventie, doorverwijzing naar ketenpartners of doorverwijzing naar de workshop administratief ordenen, als eerste stap naar een mogelijke schuldbemiddeling. De bevindingen, afspraken en gegeven adviezen, die tijdens het Inloopspreekuur aan de orde zijn gekomen worden vastgelegd in het Inloopregistratieformulier; 3. De klanten die mogelijk in aanmerking komen voor schuldbemiddeling nemen vervolgens deel aan de Workshop administratief ordenen. Deelname is verplicht tenzij de consulent, na overleg met een betrokken hulpverlenende instantie, oordeelt dat het niet noodzakelijk is. 4. Daarna volgt de Intake voor de schuldbemiddeling, die uit verschillende gesprekken kan 1

2 bestaan. Tijdens de Intake wordt een Plan van aanpak opgesteld. De klant en de FWvD tekenen een schuldregelingsovereenkomst, waarin de rechten, plichten en voorwaarden zijn vastgelegd. 5. Vervolgens wordt getracht met de schuldeisers een minnelijke schuldregeling te treffen. Wanneer dat lukt kunnen vervolgens de schulden worden afgelost; 6. Klanten waarbij een minnelijke schuldregeling niet haalbaar blijkt kunnen mogelijk een beroep op Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP); 7. Aan het einde van de schuldregeling volgt een nazorgtraject. Artikel 4. Wat bieden we aan? De gemeente kan de volgende producten inzetten: 1. Inloopspreekuur 2. Crisisinterventie 3. Wettelijk moratorium (nog niet van kracht) 4. Consultatie en advies aan ketenpartners 5. Verwijzing naar ketenpartners 6. Huisbezoek bij fysieke beperkingen 7. Voorlichting 8. Budgettraining 9. Saneringskrediet 10. Schuldhulpfonds 11. Basisbankrekening Artikel 5. Hoe snel reageren we op een melding (wachttijden)? - Als iemand zich meldt met een schuldhulpvraag, moet de gemeente binnen vier weken een eerste gesprek voeren met de hulpvrager. Hierin stelt de gemeente de hulpvraag vast. - Is er sprake van een dreigende (crisis)situatie? Dan moet de gemeente binnen drie werkdagen een eerste gesprek voeren over de hulpvraag. In beide gevallen nodigt de gemeente de klant hiervoor uit op het inloopspreekuur. Artikel 6. Hoe lang duurt de procedure (doorlooptijden)? Workshop administratief ordenen De workshop vindt iedere twee weken plaats, behalve tijdens de zomervakantie. Intake Als na de workshop administratief ordenen de gegevens compleet zijn, kan de klant binnen vier weken terecht voor een eerste intakegesprek ten behoeve van de schuldbemiddeling. Van intake tot schuldbemiddeling Na de workshop administratie ordenen vinden er maximaal 3 gesprekken plaats om te bepalen of de schuldbemiddeling definitief doorgezet kan worden. Van schuldbemiddeling naar schuldregeling Als het plan van aanpak is ondertekend, moet binnen 120 dagen duidelijk zijn of een schuldregeling mogelijk is, tenzij er bijzondere omstandigheden zijn. Dit is de norm die de NVVK hiervoor stelt. Aflossing via het minnelijk traject Als een minnelijk traject mogelijk is, lost de klant binnen 36 maanden zijn schulden af. Voorwaarde is wel dat de klant bij de start van het minnelijk traject een budgetbeheerder heeft, dat er een overzicht is van de schulden, dat er een plan van aanpak is ondertekend en dat alle schuldeisers akkoord zijn. Informatievoorziening De consulent vertelt de hulpvrager tijdens het inloopspreekuur binnen welke termijn de workshop administratie ordenen en de intake plaats vinden. Tijdens de Workshop administratie ordenen wordt verder uitgelegd wat het betekent om gebruik te maken van de schuldhulpverlening. Tijdens de intakegesprekken informeert de consulent de klant over de termijnen die aan de schuldregeling gekoppeld zijn. Artikel 7. Wat zijn de verplichtingen van de hulpvrager? Als de hulpvrager aanspraak wil maken op schuldhulpverlening, moet hij alle benodigde informatie aan de FWvD geven. Dit zijn gegevens over feiten en omstandigheden die invloed hebben op de schuldhulpverlening. Met deze informatie wordt bepaald of er sprake is van een problematische schuldsituatie en of hulp noodzakelijk is. Deze informatie levert de hulpvrager zowel tijdens het hulpvraagverhelderingstraject als tijdens het schuldhulpverleningstraject. 2

3 Daarnaast is de hulpvrager verplicht volledig mee te werken tijdens het hulpvraagverhelderingstraject, de schuldbemiddeling en het schuldhulpverleningstraject. Deze medewerking bestaat onder andere uit: - afspraken nakomen, zoals onder andere vastgelegd in de schuldregelingsovereenkomst; - deelnemen aan de workshop administratief ordenen; - geen nieuwe schulden aangaan (onder andere door de inzet van budgetbeheer); - zich houden aan de bepalingen van het plan van aanpak en de schuldregelingsovereenkomst. Artikel 8. Wanneer weigeren of beëindigen we de schuldhulpverlening? Komt de hulpvrager niet of onvoldoende zijn verplichtingen na, zoals genoemd in artikel 7, dan kan het college van BenW besluiten om schuldhulpverlening te weigeren dan wel te beëindigen. Daarnaast kan het college besluiten de schuldhulpverlening te beëindigen als: - het schuldhulpverleningstraject succesvol is afgerond; - de klant zijn beschikbare aflossingscapaciteit niet wil gebruiken om de schulden af te lossen; - blijkt dat op grond van onjuiste gegevens schuldhulpverlening aan een klant is toegekend. - we tijdens de schuldsanering constateren dat de klant zich onvoldoende inspant om meer inkomen te genereren, bijvoorbeeld doordat hij zich niet aan de sollicitatieplicht houdt; - de klant zich misdraagt tegen de medewerkers die de schuldhulpverlening uitvoeren; - de klant in staat is om zelf zijn schulden te regelen, dan wel in staat is de schulden zelfstandig te beheren; - de geboden hulpverlening, gelet op de persoonlijke omstandigheden van de klant, niet (langer) passend is; - de schuldhulpverlening volgens het college niet langer noodzakelijk is; - de klant verhuist naar een andere gemeente. Schuldhulpverlening kan worden geweigerd wanneer de hulpvrager strafrechtelijk is veroordeeld- of een onherroepelijke bestuurlijke sanctie heeft gekregen vanwege fraude met financiële benadeling bij een bestuursorgaan. Artikel 9. Wanneer kan de hulpvrager opnieuw een traject aanvragen (recidive)? Na beëindiging van het minnelijk schuldhulpverleningstraject is de klant drie jaar lang uitgesloten van een nieuw gemeentelijk schuldhulpverleningstraject. Dit betreft ook de voortijdige beëindiging. De klant kan in die tijd wel langskomen op het inloopspreekuur voor informatie, advies en verwijzing. Dit artikel is ook van toepassing bij beëindiging van een minnelijk schuldhulpverleningstraject in een andere gemeente Bij Wsnp termijn tien jaar Na een Wsnp-traject is de hulpvrager tien jaar lang uitgesloten van een nieuw Wsnp-traject of minnelijk traject. Hij kan in die tijd wel langskomen op het inloopspreekuur voor informatie, advies en verwijzing. Niet meegewerkt aan intake? Dan drie maanden wachten Is het traject dat vooraf gaat aan de intake eerder beëindigd, omdat de hulpvrager onvoldoende heeft meegewerkt? Dan kan hij pas drie maanden na die beëindiging opnieuw schuldhulpverlening aanvragen. Voor deze eventuele nieuwe aanvraag moet de hulpvrager zich opnieuw bij het inloopspreekuur melden. Artikel 10. Klachtenprocedure en bezwaar Klachten Hulpvragers en klanten van de FWvD kunnen een klacht indienen over de dienstverlening. Hieronder vallen klachten over bejegening. Hiervoor moeten ze het gemeentelijke klachtenformulier invullen, dat te vinden is op /Gemeenteloket. Is de hulpvrager of klant niet tevreden over hoe de klacht is afgehandeld? Dan kan hij binnen een jaar na de reactie op zijn klacht nog een brief sturen aan de Nationale Ombudsman. Deze behandelt klachten over de afhandeling van een klacht. Overtreden NVVK-normen Vindt een klant dat een gedragscode of module van de NVVK is overtreden? Dan kan hij zijn klacht of het geschil ook melden bij de Commissie Kwaliteitszorg van de NVVK. Bezwaarmogelijkheden De gemeentelijke schuldhulpverlening valt met de komst van de WGS onder het regime van de Awb. Dat betekent dat hulpvragers en klanten bezwaar kunnen aantekenen tegen besluiten die een rechtsgevolg hebben. Bijvoorbeeld tegen besluiten die bepaalde verplichtingen opleggen of het beëindigen van de schuldbemiddeling. 3

4 Artikel 11. Hardheidsclausule Het college kan in bijzondere gevallen gemotiveerd afwijken van de bepalingen in deze regeling. Dit doet het college als onverkorte toepassing daarvan zou leiden tot disproportionele onredelijkheid of onbillijkheid. In gevallen waarin deze regeling niet voorziet, beslist het college. Artikel 12. Inwerkingtreding Deze beleidsregels treden in werking op.en werken terug tot 1 juli Het toepassen van het wettelijk moratorium en de basisbankrekening gaat in op het moment dat dit wettelijk mogelijk is. Artikel 13. Citeertitel De gemeente haalt deze regeling aan als Beleidsregels Schuldhulpverlening gemeente Delft. 4

5 Toelichting Beleidsregels schuldhulpverlening gemeente Delft Algemeen Vanaf 1 juli 2012 is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (WGS) van kracht. Dit betekent dat vanaf die datum de gemeente Delft schuldhulpverlening als wettelijke taak heeft. Om hieraan te kunnen voldoen, is in 2011 het Beleidsplan Schuldhulpverlening Nieuwe Stijl opgesteld en beleidsregels opgesteld. Deze toelichting beleidsregels is een nadere uitwerking van de beleidsregels. De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening schrijft voor dat gemeenten een beleidsplan moeten maken. Dit plan bevat de hoofdzaken van het door de gemeente te voeren beleid betreffende integrale schuldhulpverlening en het voorkomen van schulden. De gemeenteraad stelt het plan vast, telkens voor een periode van maximaal 4 jaar. Het college is verantwoordelijk voor de uitvoering van het plan. De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening is een kaderwet. Gemeenten hebben de vrijheid om hun eigen regels te stellen wat betreft toelating-, weigering-, of beëindiging van de schuldhulpverlening. Het hoofddoel van de gemeente Delft is problematische schulden opheffen en voorkomen. Dit willen wij bereiken door de financiële zelfredzaamheid van burgers te vergroten. Daarnaast willen we schuldensituaties hanteerbaar maken en waar mogelijk de burger zelf laten werken aan een schuldenvrije toekomst. Om dit te bereiken moeten hulpvragers zo snel als mogelijk in aanmerking komen voor een passend aanbod dat: a) helpt schulden te voorkomen; b) bedreigende schulden beheersbaar maakt; c) hulpvragers ondersteunt om schulden op te lossen; d) de financiële vaardigheden van hulpvragers vergroot en daarmee gedragsverandering mogelijk maakt. We verwachten daarbij dat hulpvragers zich zo goed mogelijk (naar vermogen) inzetten om uit de schulden te raken en te blijven. En dat ze (zo veel als mogelijk) eigen inkomsten genereren. Ons uitgangspunt hierbij is dat de hulpvrager zelf verantwoordelijkheid neemt voor het slagen van de schuldhulpverlening. De samenwerking met ketenpartners is essentieel, zeker waar het gaat om hulpvragers, waarvoor als gevolg van beperkingen op financieel- of psychosociaal gebied, geen schuldbemiddeling- of schuldregeling mogelijk is. De FWvD kan bijvoorbeeld, waar mogelijk, een bijdrage te leveren aan het terugdringen van financiële problemen bij de aanpak van multiproblem situaties door middel van zorgcoördinatie of casemanagement. De Financiële Winkel van Delft (FWvD) voert de schuldhulpverlenende taak van de gemeente uit. De FWvD is aangesloten bij de Nederlandse Vereniging Van Volkskrediet (NVVK). Dit is een brancheorganisatie voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren. De FWvD is gebonden aan de werkwijze en de kwaliteitsnormen van de NVVK. U kunt deze gedragscodes nalezen op Artikel 1.Uitleg van begrippen In dit artikel worden de begrippen uitgelegd, die in de beleidsregels worden gebruikt. Artikel 2. Doelgroep gemeentelijke schuldhulpverlening Dit zijn alle inwoners van de gemeente Delft die 18 jaar of ouder zijn en die ingeschreven staan bij de gemeente Delft op grond van de Wet gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens. Zelfstandig ondernemers worden verwezen naar gespecialiseerde hulp. Artikel 3. Welke procedure volgen we bij een hulpvraag 1. Verhelderen van de hulpvraag Tijdens het inloopspreekuur vraagt de consulent aan de hulpvrager: - wat de hulpvraag is; - of er schulden zijn; - wat de hulpvrager zelf heeft gedaan. Als basis voor dit gesprek gebruikt de consulent een screeningsformulier die de hulpvrager vooraf heeft ingevuld. Daarna schat de consulent in of er sprake is van een problematische schuld en/ of een crisissituatie en of er sprake is van een bemiddelbare hulpvrager en een bemiddelbaar 5

6 schuldenpakket. Daar waar sprake is van psychosociale problematiek worden waar mogelijk begeleiders van ketenpartners geconsulteerd. Op basis van dit gesprek stelt de consulent de situatie van de hulpvrager vast. Dit kunnen de vier volgende situaties zijn: a) Bemiddelbare hulpvrager met een bemiddelbaar schuldenpakket Voor deze groep kunnen we een schuldregeling opzetten. De FWvD begeleidt dit proces. De hulpvrager wordt in deze situatie dus klant van de FWvD. b) Bemiddelbare hulpvrager met een niet-bemiddelbaar schuldenpakket In deze situatie onderzoekt de FWvD of de schulden bemiddelbaar zijn. Daarnaast probeert de FWvD de situatie van de hulpvrager zo veel mogelijk te stabiliseren. Als de schuld saneerbaar is of wordt, kan de FWvD een traject opzetten voor de hulpvrager. Is of wordt het schuldenpakket niet saneerbaar? Dan krijgt de klant een advies en verwijst de FWvD hem als dat nodig is door naar een van de ketenpartners. c) Niet-bemiddelbare hulpvrager met een bemiddelbaar schuldenpakket In deze situatie verwijst de FWvD de hulpvrager door naar een van de ketenpartners. Zij zorgen voor de hulpverlening of kunnen de hulpverlener begeleiden. Als de situatie van de hulpvrager is gestabiliseerd (het inkomen is geoptimaliseerd en de schuldensituatie is gestabiliseerd), kan de FWvD een schuldregeling opzetten. De betrokken ketenpartner houdt contact met de klant. De FWvD heeft alleen een advies- en consultatiefunctie. Als dat nodig is, overlegt de FWvD met de ketenpartner. d) Niet-bemiddelbare hulpvrager met een niet-bemiddelbaar schuldenpakket Voor deze hulpvragers kan de FWvD geen schuldregeling opzetten. Ook in deze situatie verwijst de FWvD de hulpvrager dus door naar een van de ketenpartners. De ketenpartner kan de FWvD nog wel benaderen voor een advies of consult. Als dat nodig is, overlegt de FWvD met de ketenpartner. Indien er geen sprake is van een problematische schuldsituatie, dan zal er sprake zijn van advisering wat de hulpvrager voor stappen kan ondernemen om de situatie weer beheersbaar te maken. Wat de FWvD bespreekt tijdens het inloopspreekuur, wordt vastgelegd in het inloopregistratieformulier. Hierin staat wat er uit het gesprek is gekomen, wat de consulent concludeert en welke afspraken er zijn gemaakt. De hulpvrager en de consulent ondertekenen allebei het Inloopregistratieformulier. Zowel de FWvD als de hulpvrager ontvangen een exemplaar van dit formulier. 2. De mogelijke vervolgstappen worden verder toegelicht onder Artikel 4. Wat bieden we aan? 3. Workshop administratie ordenen Is er sprake van een problematische schuldsituatie en zijn de hulpvrager en zijn schulden bemiddelbaar? Dan vragen we de hulpvrager allereerst om de workshop administratief ordenen te volgen. De workshop is verplicht en is een voorwaarde om verder te kunnen gaan richting de Intake voor schuldbemiddeling. Tijdens de workshop wordt verteld wat het betekent als iemand in de schuldhulpverlening gaat. Daarnaast wordt met de klant de informatie doorgenomen over inkomen, uitgaven, schulden en over andere relevante zaken die aangeleverd moeten worden. Het is belangrijk dat de klant zich hierop voorbereidt en de benodigde stukken hiervoor meeneemt. Ook moet de klant zich legitimeren. Als de administratie niet op orde is, nodigen we de klant opnieuw uit. Hierbij proberen we de zelfwerkzaamheid en verantwoordelijkheid zo veel mogelijk te stimuleren. De workshop administratief ordenen wordt gegeven door adviseurs van de FWvD, ondersteund door vrijwilligers van Humanitas en de Interkerkelijke Stichting voor Ondersteuning bij Financiën en Administratie (ISOFA). Aan het eind van de workshop bepaalt de adviseur of alle benodigde gegevens aangeleverd zijn en de klant doorgaat naar de intake voor de schuldbemiddeling. Als dat zo is, ontvangt de klant hiervoor een uitnodiging. Kan de klant niet door naar de intake? Dan ontvangt de klant hierover een schriftelijk bericht met daarin de redenen hiervoor. 4. Intake schuldbemiddeling Is er schuldsanering of -bemiddeling mogelijk? Dan volgt de intake voor de schuldbemiddeling. Deze bestaat uit één tot maximaal drie gesprekken met de klant. Tijdens deze gesprekken beoordeelt de consulent van de FWvD in hoeverre de klant baat heeft bij een schuldhulpverleningstraject en in 6

7 hoeverre de klant voor zichzelf kan zorgen en een eventueel schuldhulpverleningstraject succesvol kan doorlopen. Hij beoordeelt dit op basis van: - het Inloopregistratieformulier en het Screeningsformulier; - de door de hulpvrager aangeleverde gegevens (zoals inkomsten, uitgaven, schuldenoverzicht en afgesloten boekhouding); - de houding en het gedrag van de hulpvrager vanaf het moment dat deze zich heeft aangemeld. Intake bij hulpvragers die onder bewind zijn gesteld Het kan voorkomen dat de hulpvrager onder bewind is gesteld. In dat geval overlegt de consulent met de bewindvoerder. Samen bepalen zij wat de mogelijkheden en beperkingen zijn van de hulpvrager. Op basis hiervan bepaalt de consulent vervolgens wat de te volgen lijn is. Vrij te laten bedrag berekenen Tijdens de intake berekent de consulent ook het vrij te laten bedrag (VTLB). Dat is het bedrag waarvan de klant maandelijks moet rondkomen; hiervan moet hij dus al zijn uitgaven bekostigen. Dit bedrag baseert de consulent op het overzicht van het inkomen. De berekening bestaat uit twee onderdelen: - de beslagvrije voet. Dit is de basisnorm (in principe 90 procent van de bijstandsnorm inclusief vakantiegeld) vermeerderd met ziektekosten en woonlasten; - de nominale correcties. Hieronder vallen bijvoorbeeld de reserveringtoeslag, arbeidstoeslag, woonkosten, eigen risico ziektekostenverzekering, correctie autokosten, kinderopvang, studiekosten en alimentatie. Aflossingscapaciteit berekenen Als het VTLB is berekend, wordt ook duidelijk wat de aflossingscapaciteit is. Deze berekenen we door het totale (gezins)inkomen te nemen en daar het VTLB af te trekken, dus inkomsten - VTLB = aflossingscapaciteit. Consulent licht schuldhulptraject toe Tijdens de Intake licht de consulent bovendien het schuldhulptraject toe. Hierbij gaat de consulent in op: - de oorzaken van de schulden; - wat van de klant verwacht wordt en welke verplichtingen hij heeft; - hoe lang het traject duurt; - in welke gevallen de FWvD het traject beëindigt (beëindigingsgronden); - wat de klant nog kan doen om zijn situatie te stabiliseren; - wat budgetbeheer inhoudt; - de budgettrainingen die de klant moet volgen. Tot slot stelt de consulent een plan van aanpak op. Zowel de klant als de consulent ondertekenen dit document. 5. Minnelijke schuldregeling treffen De FWvD moet altijd eerst proberen een minnelijke regeling te treffen tussen de klant en de schuldeisers. Hiervoor zijn, afhankelijk van de situatie, verschillende opties: - schuldsanering: de schuldenaar betaalt in één keer een deel van zijn schulden aan zijn schuldeisers. Hiervoor krijgt de schuldenaar een krediet van de Gemeentelijke Kredietbank Den Haag. Het restant wordt kwijtgescholden; - schuldbemiddeling: de schuldeisers krijgen ieder een gelijk deel van het aflossingsbedrag dat is berekend. Schuldeisers niet akkoord? Dwangakkoord mogelijk Als niet alle schuldeisers akkoord gaan met een minnelijke regeling, kan de FWvD een dwangakkoord aanvragen. Hierbij vraagt de FWvD aan de rechter om in te stemmen met de voorgestelde schuldregeling. Op die manier dwingt de rechter de schuldeisers dus om mee te werken aan de regeling. In de praktijk bereiden we tegelijkertijd een beroep op de Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP) voor. Dit is namelijk de volgende stap, als de rechter niet akkoord gaat. Start minnelijk traject Het minnelijk traject start zodra het plan van aanpak is ondertekend door zowel de hulpvrager als de budgetconsulent. Hiervoor moet de klant wel zijn ondergebracht bij een budgetbeheerorganisatie. Als 7

8 de klant onder bewind staat (er is sprake van handelingsonbekwaamheid), dan tekent de bewindvoerder namens de klant voor akkoord. Ieder jaar financiële situatie klant opnieuw bekeken Na de start van de schuldregeling vindt iedere 12 maanden een financiële hercontrole plaats. Hierbij kijkt de FWvD naar wat er het afgelopen jaar is gereserveerd is om af te lossen aan de schuldeisers. De FWvD vraagt vervolgens aan de budgetbeheerorganisatie om de vooraf afgesproken percentages of gereserveerde aflossingsbedragen uit te betalen aan de schuldeisers. Daarnaast maakt de FWvD opnieuw een VTLB-berekening, op basis van de recentste overzichten van inkomsten en uitgaven en wat de aflossingscapaciteit gaat worden voor de komende 12 maanden. De schuldeisers en de hulpvrager ontvangen hierover een bericht van de FWvD. Wanneer de financiële situatie van een klant onvoorzien substantieel wijzigt, kan er tussentijds een herberekening plaatsvinden om te bekijken of de regeling met schuldeisers stand kan houden. Succesvol bemiddelingstraject Na drie jaar, als het volledige bemiddelingstraject is doorlopen, laat de consulent aan alle schuldeisers weten dat het traject is afgerond. De budgetbeheerorganisatie betaalt de gereserveerde bedragen uit aan de schuldeisers. Daarnaast vraagt de FWvD aan de schuldeisers om het restant van de schulden af te boeken. Niet-succesvol bemiddelingstraject: Is om wat voor reden dan ook het bemiddelingstraject tussentijds gestopt (bijvoorbeeld door nieuwe schulden of onvoldoende meewerken aan traject)? Dan ontvangen alle schuldeisers hierover een bericht. Ook betaalt de budgetbeheerorganisatie alle tot dan toe gereserveerde bedragen uit aan de schuldeisers Verplichtingen: werk behouden, uitbreiden of zoeken tijdens traject Als een klant en eventuele partner in een bemiddelingstraject zit, is het een voorwaarde dat zo veel als mogelijk (naar vermogen) inkomen wordt genereerd. We verwachten daarom dat de klant (tot 65 jaar) en partner zich tot het uiterste inspannen om het werk te behouden en indien mogelijk maximaal uit te breiden. Heeft iemand geen betaald werk, dan geldt een sollicitatieplicht. Dit betekent dat er gezocht moet worden naar een betaalde fulltime baan. Deze verplichtingen worden vastgelegd in de schuldregelingsovereenkomst Kosten bemiddeling Voor het bemiddelingstraject brengt de gemeente Delft kosten in rekening. Hiervoor baseren we ons op de richtlijnen van de NVVK. De bemiddelingskosten zijn 9 procent van de berekende aflossingscapaciteit. Deze kosten stellen we vast als de schuldsanering start. Is er sprake van een minimaal aflosbedrag, zoals bepaald in de NVVK-tabel. Dan brengen we geen kosten in rekening. Daarnaast kunnen we ook voor de kosten van financieel beheer een door de NVVK vastgesteld bedrag in rekening brengen. 6. Beroep op de Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP) Is het niet mogelijk om een minnelijke regeling te treffen? Dan is het laatste redmiddel een beroep op de Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP). Hiervoor moet de klant wel aan specifieke toelatingseisen voldoen. De klant vraagt de schuldsanering op basis van de WSNP zelf aan. Bij beroep op WSNP voert de bewindvoerder de schuldsanering uit Mag de klant een beroep doen op de WSNP? Dan wijst de rechtbank voor drie tot maximaal vijf jaar een bewindvoerder aan die de financiële situatie van de klant onderzoekt en controleert. Deze bewindvoerder ontvangt alle post en voert het saneringsplan uit. De klant moet de kosten van de bewindvoerder zelf betalen. Heeft hij hiervoor onvoldoende inkomsten? Dan kan de klant eventueel nog een beroep doen op de bijzondere bijstand. Daarnaast heeft de klant tijdens de schuldsanering op basis van de WSNP een arbeids- en sollicitatieplicht. Ook mag hij geen nieuwe schulden maken. Als schuldsanering WSNP start, sluit dossier FWvD Ontvangt de FWvD de uitspraak van de rechter dat de klant is toegelaten tot de WSNP? Dan wordt het dossier bij de FWvD gesloten. De klant kan de FWvD nog wel vragen om advies, en een budgetcursus volgen bij de FWvD. 8

9 Deelname en registratie WSNP Iemand kan hooguit één keer in de tien jaar deelnemen aan de WSNP. Als de klant het WSNP-traject afsluit, blijft hij vijf jaar geregistreerd bij het Bureau Kredietregistratie (BKR). Niet toegelaten? Beroep mogelijk Wordt de klant niet toegelaten tot de WSNP? Dan kan hij binnen 8 dagen in beroep gaan tegen de uitspraak van de rechter. 7. Nazorg traject In de laatste zes maanden van de minnelijke schuldregeling nemen klanten verplicht deel aan het tweede deel van de budgetcursus. Dit uiteraard alleen als dit zo is afgesproken in het plan van aanpak. Ook krijgt de budgetbeheerder te horen dat de schuldregeling binnenkort eindigt. Gemeente houdt contact Iedere klant die een traject heeft afgesloten, wordt binnen een halfjaar nadat de schuldbemiddeling is gerealiseerd door de FWvD telefonisch benaderd. We informeren dan naar de huidige (financiële) situatie van de gesaneerde hulpvrager. Op basis van dit gesprek bekijken we of en wat voor aanvullende acties nodig en beschikbaar zijn om de (ex-)klant te ondersteunen. Budgetbeheer valt niet onder nazorg Het budgetbeheer voor de schuldregeling stopt zodra het schuldhulpverleningstraject eindigt. Zijn klanten gebaat bij langer budgetbeheer? Dan moeten zij dat op eigen kosten inhuren. Als de klant hiervoor onvoldoende draagkracht heeft, kan hij een beroep doen op de bijzondere bijstand. Artikel 4. Wat bieden we aan? 12. Inloopspreekuur Iedere Delftenaar met schulden kan gebruik maken van het inloopspreekuur. Tijdens het inloopspreekuur stelt een consulent schuldhulpverlening de hulpvraag vast. Vooraf vult de hulpvrager een screeningsformulier in. Daar waar sprake is van psychosociale problematiek worden waar mogelijk begeleiders van ketenpartners geconsulteerd. Aan het eind van het gesprek vult de consulent het inloopregistratieformulier in. Op basis van de informatie en de inhoud van het gesprek beoordeelt de consulent of er sprake is van een problematische schuldsituatie en geeft de consulent aan wat het beste vervolgtraject kan zijn. De FWvD kan: - informatie en advies geven. Bijvoorbeeld over hoe de hulpvrager zelfstandig of met behulp van herfinanciering of een afbetalingsregeling de schulden kan afbetalen. Hiervoor moet de hulpvrager overigens zelf contact opnemen met de bank; - doorverwijzen naar een of meerdere ketenpartners die helpen om de situatie te stabiliseren. Dit gebeurt vooral als er sprake is van niet-bemiddelbare schulden en/of niet-bemiddelbare hulpvragers; - doorverwijzen naar de workshop administratieordening. De consulent maakt deze keuze, als hij denkt dat de schulden mogelijk regelbaar zijn en de hulpvrager in staat is mee te werken aan een schuldenregeling. Tijdens het inloopspreekuur checken we ook of er sprake is van recht op inkomensondersteunende voorzieningen of mogelijke toeslagen. Daarnaast kan de consulent de hulpvrager doorverwijzen naar de belastingadviseur om belastingteruggave aan te vragen. Hulpvrager kan iemand meenemen Als een hulpvrager dat wil, kan hij een professionele of vrijwillige begeleider meenemen naar het inloopspreekuur. Dit is vooral aan te raden als die persoon of een organisatie de hulpvrager heeft aangemeld of doorverwezen. Overige functies inloopspreekuur Het inloopspreekuur is het moment waarop de consulent schuldhulpverlening de situatie van de hulpvrager beoordeelt. Daarnaast heeft het echter ook nog de volgende functies: - als contactmoment voor crisisinterventie; - als plek waar vrijwillige of professionele begeleiders kunnen overleggen over het traject van klanten die in een schuldhulptraject zitten; - als plek waar ketenpartners een hulpvrager na financiële en/of psychosociale stabilisatie kunnen aanmelden voor schuldhulpverlening. 9

10 13. Crisisinterventie Als een hulpvrager in een (persoonlijke) crisissituatie terechtkomt, zet de gemeente een crisisinterventie in. Er is volgens de wet sprake van crisis, als de hulpvrager: - een aanzegging heeft ontvangen dat zijn woning wordt ontruimd; - een aanzegging heeft ontvangen dat gas, water of energie worden afgesloten. Daarnaast ziet de gemeente de volgende situaties als een crisis: - aangekondigde boedelverkoop; - (verplichte) verkoop eigen woning; - loonbeslag; - bankbeslag; - aanvraag faillissement. Crisisinterventie: noodzakelijke acties in gang zetten Bij een crisisinterventie neemt de consulent schuldhulpverlening contact op met de eisende instelling of deurwaarder om na te gaan wat noodzakelijk is om de crisissituatie af te wenden. Vervolgens zet de consulent in overleg met de hulpvrager de benodigde acties in gang. Crisisinterventie moet zo snel mogelijk starten en binnen twee weken worden afgerond. Voorlopige voorziening Als er sprake is van een crisis, kan de rechter een voorlopige voorziening treffen. Dit kan bij spoedeisende situaties zoals dreigende uithuiszetting. De rechter kan in dat geval huisuitzetting voorkomen. Het heeft in de praktijk alleen maar zin een voorlopige voorziening aan te vragen, als er al een minnelijke schuldregeling is getroffen. Als dat nodig is, verwijzen we vervolgens door naar bijvoorbeeld budgetbeheer en verdere schuldhulpverlening. 14. Wettelijk moratorium Is er sprake van een dreigende situatie? Dan kan het college van burgemeester en wethouders van Delft (BenW) aan de rechtbank vragen om een afkoelingsperiode af te kondigen. Dit zogenoemde wettelijk moratorium duurt maximaal zes maanden. De afkoelingsperiode is bedoeld om rust te creëren, zodat de hulpvrager samen met de FWvD naar een structurele oplossing kan zoeken. Bij een moratorium mag onder andere de huur niet worden opgezegd, gas, water en elektra mogen niet worden afgesloten en/of de zorgverzekering mag niet worden opgezegd of ontbonden. We vragen alleen een moratorium aan, als deze periode noodzakelijk is voor de schuldhulpverlening. Het geeft de hulpvrager tijd om een minnelijke schuldregeling af te spreken. De wettelijke mogelijkheid om het moratorium in kunnen te zetten vergt een wijziging van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Een wetswijziging is in voorbereiding. 15. Consultatie en advies aan ketenpartners Ketenpartners kunnen tijdens kantooruren altijd bellen met de FWvD voor adviezen over schuldhulpverlening en alles wat daarmee samenhangt. Ook kunnen adviseurs of consulenten van de FWvD op afspraak in company bij een ketenpartner langskomen voor consultatie of advies. 16. Verwijzing naar ketenpartners Op verschillende momenten kiest de FWvD ervoor om hulpvragers te verwijzen naar externe instanties. Dit kan tijdens het inloopspreekuur, maar ook tijdens eventuele vervolgstappen in de schuldbemiddeling of schuldregeling De verwijzing kan zijn voor bijvoorbeeld administratieordening, budgethulp of psychosociale hulp. Daarnaast kunnen instanties ook verwijzen naar de FWvD. Het inloopspreekuur is dan het eerste contactmoment. Overleg met ketenpartners De FWvD werkt nauw samen met onze ketenpartners schuldhulpverlening. Dit zijn de instanties waar de FWvD regelmatig naar verwijst of die regelmatig verwijzen naar de FWvD. De FWvD overlegt regelmatig met de belangrijkste ketenpartners. Daarnaast overleggen de ketenpartners vaak onderling. De regie voor het ketenoverleg ligt bij de gemeente. Verwijzen zelfstandig ondernemers De FWvD kan ondernemers, als ze ingeschreven staan bij de kamer van koophandel, niet helpen aan een schuldregeling. Wij verwijzen hen door naar gespecialiseerde schuldhulpbureaus. De FWvD kan pas helpen bij schuldbemiddeling, als: 10

11 - de boekhouding volledig is afgerond; - alle belastingaangiftes over de jaren dat het bedrijf actief is geweest, zijn gerealiseerd; - de ex-zelfstandige in het bezit is van de definitieve aanslagen. De gemeente kan ondernemers wel adviseren. Hiervoor kunnen zij contact opnemen met het gemeentelijke Bureau Zelfstandigen. 17. Huisbezoek bij fysieke beperkingen Is een hulpvrager door aantoonbare fysieke beperkingen niet in staat het inloopspreekuur te bezoeken? Dan legt een adviseur van de FWvD een huisbezoek af. Tijdens dit huisbezoek bespreekt de adviseur dezelfde onderwerpen als die tijdens het inloopspreekuur aan de orde kunnen komen. 18. Voorlichting De gemeente vindt het belangrijk om haar burgers voor te lichten over: - hoe ze schulden kunnen voorkomen; - hoe ze geld kunnen besparen (tips); - wat ze zelf kunnen doen om hun schulden af te lossen; - hoe een schuldhulptraject eruitziet en wat dat betekent voor een hulpvrager; - waar een hulpvrager nog meer met zijn schuldgerelateerde vraag terecht kan. Wij verstrekken deze informatie onder andere via: - onze website ( - een hand-out voor hulpvragers en intermediairs; - huisbezoeken en voorlichtingsactiviteiten door de adviseurs van de FWvD; - voorlichting aan ketenpartners; - nieuwsbrieven en pers. 19. Budgettraining Bij een deel van de klanten staat in hun plan van aanpak dat zij moeten deelnemen aan een budgettraining. Deze vindt plaats in de periode tussen de intake en de start van de schuldregeling en bestaat uit verschillende bijeenkomsten. De training gaat over verstandig omgaan met geld en het voorkomen van schulden. In de laatste zes maanden van de schuldregeling biedt de FWvD aan klanten ook een vervolgtraining aan. Doel van deze vervolgtraining is dat de klanten herhaling van of terugval in schulden leren voorkomen. 20. Saneringskrediet Tijdens de intake bepaalt de budgetconsulent of een saneringskrediet nodig is voor de schuldbemiddeling. Bij een saneringskrediet krijgen de schuldeisers in één keer een deel van de schulden betaald via een krediet. Het restant moeten zij in dat geval dan kwijtschelden. De schuldvrager moet wel de rente over de schuld afbetalen en het krediet in 36 maandelijkse termijnen afbetalen aan de Kredietbank.. Noodzaak saneringskrediet bepalen De budgetconsulent baseert zijn keuze op het toekomstperspectief van de klant: is er zicht op meer inkomsten? En er wordt een toets gedaan op het totaal aan openstaande schulden. Het totale bedrag wat als lening verstrekt kan worden mag niet meer dan 5000,00 zijn. Bovendien moet er bij een saneringskrediet sprake zijn van problematische schulden. Dit blijkt uit het feit of de achterstand bij het Bureau Kredietregistratie is gemeld. Gemeentelijke Kredietbank verstrekt krediet Saneringskredieten worden verstrekt door de Gemeentelijke Kredietbank Den Haag. De gemeente Delft staat hierbij borg. De kosten voor deze dienstverlening worden in rekening gebracht bij de gemeente Delft. Als een klant een saneringskrediet krijgt, stelt de FWvD stelt samen met de klant een plan van aanpak op. Ook zorgt de FWvD voor een betalingsvoorstel en een overeenkomst met de schuldeisers. 21. Schuldhulpfonds De gemeente stelt jaarlijks een bedrag ter beschikking voor schuldhulpverlening. Dit doet zij in de vorm van een Schuldhulpfonds. In uitzonderlijke situaties kan de FWvD vanuit dit noodfonds een lening verstrekken. Dit doet de FWvD in vastgelopen situaties, bijvoorbeeld als één schuld een totale schuldregeling in de weg staat. De lening uit het noodfonds kan een schuldenregeling dan toch 11

12 mogelijk maken. Uiteraard is een aanspraak op het Schuldhulpfonds alleen mogelijk, als er geen andere voorzieningen zijn waarop de klant een beroep kan doen (voorliggende voorzieningen). De lening dient terugbetaald te worden na afronding van het volledige schuldsaneringstraject of is direct opeisbaar direct nadat, door eigen toedoen, het traject wordt beëindigd. 22. Basisbankrekening Heeft een klant geen bankrekening? Dan kan hij op basis van de WGS een betaalrekening met bankpas aanvragen. Op deze rekening kan de klant niet rood staan. Voor de wettelijke invoering van de basisbankrekening moet eerst de Wet op het financieel toezicht wel gewijzigd worden. Artikel 5. Hoe snel reageren we op een melding (wachttijden)? De gemeente moet volgens de wet binnen een bepaalde tijd reageren op hulpvragen. Voor schuldhulpverlening gelden de hier beschreven termijnen. Artikel 6. Hoe lang duurt de procedure (doorlooptijden)? Voor de verschillende stappen in de schuldhulpverleningsprocedure staan verschillende doorlooptijden. In dit artikel staat hoe lang de verschillende stappen ongeveer duren. Workshop administratief ordenen Hulpvragers die in aanmerking komen voor een schuldregeling, volgen de eerstvolgende workshop administratief ordenen (zie de beleidsregels voor de termijn). Als tijdens deze workshop de gegevens niet compleet zijn, kan de hulpvrager nog terecht op een volgende workshop. Intake Tijdens deze officiële intake stelt de FWvD met de klant het plan van aanpak op (zie de beleidsregels voor termijn). Van intake tot schuldregeling Deze termijn is bepaald in de kwaliteitsnormen van de NVVK(zie de beleidsregels voor termijn). Aflossing via het minnelijk traject Deze schuldregeling loopt vanaf de dagtekening van de schuldregelingsovereenkomst. Volgens de WGS moet de gemeente de hulpvrager inzicht geven in hoeveel weken er zitten tussen het eerste gesprek en het bereiken van het resultaat. Artikel 7. Wat zijn de verplichtingen van de hulpvrager? Dit artikel heeft geen nadere toelichting nodig. Artikel 8. Wanneer weigeren of beëindigen we de schuldhulpverlening? Bij verhuizing van- of naar een andere gemeente geldt het volgende: - Overdracht van dossiers is niet gewenst wanneer een schuldregeling eenmaal is opgestart en de schuldeisers akkoord zijn gegaan. Wanneer een verhuizing echter leidt tot nieuwe schulden kan de schuldhulpverlening worden geweigerd of beëindigd. - Wanneer de individuele omstandigheden van een klant daarom vragen kan, in samenspraak tussen de betreffende schuldhulpinstanties, een dossier wel worden overgedragen. Artikel 9. Wanneer kan de hulpvrager opnieuw een traject aanvragen (recidive)? Dit artikel heeft geen nadere toelichting nodig. Artikel 10. Klachtenprocedure en bezwaar Dit artikel heeft geen nadere toelichting nodig. Artikel 11. Hardheidsclausule Dit artikel heeft geen nadere toelichting nodig. Artikel 12. Inwerkingtreding De beleidsregels gaan met terugwerkende kracht in omdat per 1 juli 2012 de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening van kracht is geworden. 12

13 Artikel 13. Citeertitel Dit artikel heeft geen nadere toelichting nodig. 13