Europese Subsidiewijzer

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Europese Subsidiewijzer"

Transcriptie

1 Europese Subsidiewijzer

2

3 Europese Subsidiewijzer

4 Colofon Vereniging van Nederlandse Gemeenten Postbus GK Den Haag Informatiecentrum Auteur Famke Kweekel (VNG) Vormgeving Chris Koning (VNG) Oktober 2011

5 Inhoudsopgave Voorwoord 5 1 Directie Europa VNG 7 2 Praktische tips voor subsidieaanvragers 9 3 Structuurfondsen 11 Europese structuurfondsen en Europa Europese structuurfondsen 13 Europese subsidieprogramma s 34 4 Landbouw en visserij 35 Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (ELFPO) 36 Europees Visserij Fonds 39 5 Cultuur 41 6 Interregionale samenwerking 45 Europa voor de Burger 46

6 7 Milieu 49 LIFE Sociale zaken en werkgelegenheid 53 PROGRESS 54 9 Jeugd en onderwijs 57 Youth in Action 58 Leven Lang Leren Justitie 65 Europese Migratiefondsen 66 Grondrechten en Justitieprogramma Onderzoek en ontwikkeling 73 Zevende Kaderprogramma voor Onderzoek en Ontwikkeling Kenniseconomie 77 Kaderprogramma voor Concurrentievermogen en Innovatie Gezondheidszorg 83 Gezondheidsprogramma 84

7 Voorwoord In de Europese Unie wonen en werken bijna 500 miljoen mensen in ongeveer gemeenten. Veel van deze gemeenten kampen met dezelfde vraagstukken: financiën, duurzaamheid, immigratie, verstedelijking, vergrijzing, werkloosheid, veiligheid, etc. Gemeenten kunnen dankzij de Europese Unie over de grenzen heen samenwerken, kennis en ervaring uitwisselen en gemeentelijk beleid afstemmen op Europees beleid waarvoor Europese geldbronnen kunnen worden aangeboord. De Europese Unie kent verschillende fondsen, waar ook gemeenten voor in aanmerking komen. Voor de periode is circa 975 miljard euro beschikbaar om Europese doelstellingen te bereiken. Dit gebeurt via verschillende subsidieprogramma s die de activiteiten van lidstaten en gemeenten, in lijn met deze doelstellingen, ondersteunen. Als gemeente kom je niet onbeperkt, snel of gemakkelijk in aanmerking voor Brussels geld, omdat het nodig is buitenlandse partners te vinden, administratie te voeren, en rekening te houden met de geldende Europese regels. Toch kan het zeer de moeite waard zijn een Europese subsidie aan te vragen, omdat daarmee de lokale situatie, soms door samenwerking met andere gemeenten in het buitenland, verbeterd kan worden. Ook leveren het uitvoeren van Europese projecten vaak nuttige samenwerkingsverbanden en kennis op. 5

8 Succesvolle Europese subsidieaanvragen komen vaak voort uit de eigen strategische beleidsagenda van de gemeente. Het is daarom zaak als gemeente de beleidsagenda bij de hand te nemen en te bezien of voor beleidsvoornemens mogelijk Europees geld beschikbaar is. Welke Europese fondsen beschikbaar zijn, vindt u in deze compleet herziene en geactualiseerde versie van de Europese Subsidiewijzer van de VNG. U treft hierin alle voor gemeenten relevante Europese subsidies aan. De opzet van de subsidiewijzer is enigszins aangepast ten aanzien van vorige edities. Per subsidie en per programma is bekeken welke subsidies voor gemeenten interessant kunnen zijn, waarbij de gids is opgezet als wegwijzer. Voor meer informatie kunt u terecht bij de instanties die genoemd worden en bij de VNG. Verder zijn praktijkvoorbeelden en tips toegevoegd aan de subsidiewijzer. De VNG adviseert gemeenten nadrukkelijk actief te zijn in het zoeken van Europese financiering voor gemeentelijke projecten. Ga als gemeente op onderzoek uit! Wij wijzen u de weg met deze subsidiewijzer. Veel leesplezier en succes bij het aanvragen van Europese fondsen! Annemarie Jorritsma 6

9 Directie Europa VNG 1 De Europese subsidiewijzer is een van de producten en diensten die de directie Europa van de VNG aanbiedt aan haar leden. De Europese subsidiewijzer is een wegwijzer. Hebt u specifieke vragen over Europese fondsen of nadere ondersteuning nodig, dan kunt u ook bij ons terecht. De VNG directie Europa levert de volgende diensten: Adviesgesprekken over subsidies Subsidiescan Presentaties Vraagbeantwoording Advies partnersearches en kennisnetwerken Ambtenarennetwerk U kunt bijvoorbeeld vragen stellen aan de medewerkers van de directie Europa, een adviesgesprek aanvragen of een subsidiescan invullen. Deze subsidiescan is te vinden is op de website. Met de door u ingevulde subsidiescan toetsen wij of uw project mogelijk in aanmerking komt voor Europees geld. U kunt via de VNG ook te rade gaan bij collega s van andere gemeenten door lid te worden van het VNG Europa ambtenaren netwerk, en op het forum een bericht te plaatsen. Aanmelden voor het Europa ambtenarennetwerk, het insturen van de subsidiescan of het stellen van vragen kan via: informatiecentrum@vng.nl. 7

10 Voor Europees geld heeft u vaak als gemeente buitenlandse partners nodig. De VNG publiceert met enige regelmaat zogenaamde partnersearches waarbij buitenlandse gemeenten een project aanbieden waarop ze willen samenwerken. De partnersearches zijn te vinden op de website van de VNG ( op het forum voor het Europa ambtenaren netwerk en in de digitale nieuwsbrief van de VNG. Naast individuele partnersearches is bij de VNG directie Europa ook een overzicht beschikbaar van Europese kennisnetwerken. Dat zijn netwerken van Europese gemeenten op een bepaald onderwerp. De nieuwe steden in Europa wisselen bijvoorbeeld kennis en ervaringen uit via het New Towns Platform (NTP). Deze netwerken worden ook gebruikt om Europees geld aan te vragen. Verder biedt de directie Europa informatie en advies over stedenbanden. Het gaat dan over het vinden van een partner, en het mogelijk aanvragen van Europese fondsen. Naast onze diensten op het gebied van Europees geld, behartigt de VNG ook uw belangen voor de nieuwe fondsenperiode, De voorbereidingen hiervoor zijn in volle gang. Wilt u hiervoor input leveren, dan juichen wij dit van harte toe. Neem hiervoor contact op met de directie Europa van de VNG door lid te worden van het ambtenarennetwerk, of een te sturen aan: eu&i@vng.nl 8

11 Praktische tips voor subsidieaanvragers 2 Indien u succesvol en zo optimaal mogelijk gebruik wilt maken van Europese subsidies, is het goed om voorafgaand hieraan bij een aantal punten stil te staan. Waarom Europese subsidies? De neiging zou kunnen ontstaan om als eerste na te gaan welke subsidiemogelijkheden er zijn, om daarna te kijken of er een bepaald project opgestart zou kunnen worden dat bij die mogelijkheid aansluit. Dit is echter niet de juiste volgorde. Het belangrijkste uitgangspunt bij het aanvragen van een subsidie moet altijd het eigen beleid zijn. Vanuit dit eigen beleid kan vervolgens bekeken worden of er bijpassende subsidiemogelijkheden bestaan. Bij de afweging van het wel of niet aanvragen van een Europese subsidie is het goed om te beseffen dat het hoofddoel niet altijd geld is. Heel vaak gaat het organisaties ook om de immateriële opbrengsten van Europese subsidies. Denk hierbij aan kennisontwikkeling door samenwerking met buitenlandse partners, het verbreden van netwerken, blikverruiming, profilering en bestuurlijk krediet. Ook het delen van ervaringen over subsidies is zeer waardevol. Andere gemeenten kunnen u informeren over succesfactoren en valkuilen waar zij mee te maken hebben gehad in eerdere aanvragen. De focus ligt met ander woorden niet alleen op de korte termijneffecten- extra geld binnenhalen voor het realiseren van een project- maar ook op de lange termijneffecten. 9

12 Draagvlak Belangrijk is om na te gaan of er draagvlak is binnen de organisatie om een Europese subsidie aan te vragen. Wat zijn de ambities van het bestuur? Heeft de politiek voldoende aandacht voor Europa of hebben ze er weinig oog voor? In dit laatste geval is de kans groot dat de organisatie ambtelijk minder toegerust is om subsidies aan te vragen. Het aanvragen van Europese subsidies moet een bewuste keuze zijn van het bestuur en hoger ambtelijk management en passen binnen hun opvattingen, visie en strategie. Alleen dan zult u er in slagen voldoende capaciteit vrij te maken voor het succesvol binnenhalen en houden van Europese subsidies. Intensiteit Elke organisatie kan keuzes maken in de mate van intensiteit waarmee een subsidieaanvraag wordt opgepakt. Kiest u ervoor de trekker ofwel de leadpartner van de aanvraag te worden of bent u een projectpartner? De hele aanvraag kan uitbesteed worden aan een extern adviesbureau of kiest u ervoor alleen het beheer/ administratie uit te besteden. En natuurlijk kunt u ervoor kiezen om de aanvraag- eventueel met behulp van een intern subsidie adviesbureau- in eigen hand te houden. Voordeel hiervan is dat u binnen uw organisatie kennis opbouwt over hoe een dergelijk proces werkt. Communicatie Ook communicatie, zowel intern als extern, is een aandachtspunt. Interne communicatie over het subsidieproject waarmee u bezig bent is belangrijk voor het eigen managementteam maar ook andere delen van de organisatie. Dit draagt bij aan het interne draagvlak waardoor andere collega s met soortgelijke ideeën bij u terecht kunnen voor meer informatie. Zo wordt kennis en ervaring gedeeld. Om te weten wat de kansen voor uw project zijn, kunt u beste zo snel mogelijk uw projectplannen delen met de met de nationale contactpersoon of de management autoriteit van het betreffende Europese subsidieprogramma. De huidige subsidieperiode loopt sinds Dit betekent dat er een deel van de beschikbare subsidies al is benut. Contactpersonen en de betreffende management autoriteit kennen de actuele stand van zaken. 10

13 Structuurfondsen 3 11

14 Europese structuurfondsen en Europa 2020 In deze subsidiewijzer wordt gesproken over twee soorten bronnen van subsidies: structuurfondsen en programma s. In het eerste gedeelte worden de structuurfondsen besproken, in het tweede gedeelte de programma s. Hieronder volgt een korte introductie over hoe de structuurfondsen zich verhouden tot de huidige strategie en het beleid van de Europese Unie. Aan het begin van deel 2 worden de programma s ( en het verschil met structuurfondsen) kort geïntroduceerd. De structuurfondsen zijn bedoeld om lidstaten, regio s, bedrijven, kennisinstellingen en overheden te stimuleren bepaalde doelstellingen te behalen. Deze doelstellingen heeft de Europese Raad vastgelegd in een verdrag en in 10 jaren strategieën. In het verdrag van Lissabon, afgesloten in het jaar 2000, staat als lange termijn doelstelling dat de Europese Unie de meest welvarende en competitieve regio ter wereld moet zijn. De Lissabonstrategie (de 10 jaren strategie van ) sloot hierop aan met een aantal uitgewerkte doelstellingen. De verschillende fondsen zijn op hun beurt weer uitwerkingen van de doelstellingen die de EU heeft vastgesteld. In 2011 is een nieuwe 10 jaren strategie aangenomen door de Europese Raad: de Europa 2020 strategie. Overkoepelende doelstelling van deze strategie is dat Europa een slimme, duurzame en inclusieve economie moet worden. De fondsenperiode loopt niet gelijk met de meerjarenstrategie van de EU. In 2010 is een nieuwe strategie aangenomen maar een nieuwe fondsenperiode zal pas na 2013 starten. In de nieuwe fondsenperiode zullen de beschikbare fondsen en subsidiebedragen mogelijk anders zijn dan in de huidige periode. Een aantal subsidieprogramma s zullen tot 2013 iets veranderen in hun jaarlijkse werkprogramma s om alvast meer op de doelstellingen van Europa 2020 te kunnen inspringen. Andere fondsen, zoals de structuurfondsen, hebben doelstellingen die al grotendeels overeen komen met de Europa 2020 strategie. Meer lezen over de Europa 2020 strategie? Bezoek de website van de Europese commissie over Europa eu/europe2020 of de website van de rijksoverheid onderwerpen/europa

15 Europese structuurfondsen Structuurfondsen Het regionaal beleid van de Europese Unie is vastgelegd in de Europa 2020 strategie. Om de doelstellingen uit dit beleid te halen is geld nodig. De structuurfondsen zijn bedoeld om deze doelstellingen op regionaal niveau te halen door subsidies toe te kennen aan bepaalde activiteiten. De Europese structuurfondsen hebben de volgende doelstellingen: Doelstellingen Europese structuurfondsen 1. Convergentie, cohesie en solidariteit gericht op de minst welvarende landen en regio s. 2. Regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid gericht op alle regio s. 3. Europese territoriale samenwerking gericht op alle regio s in de Europese Unie ter vergroting van de onderlinge samenwerking over de landsgrenzen. Er zijn drie structuurfondsen: Cohesiefonds ( hier komt Nederland niet voor in aanmerking) Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling ( EFRO) Europees Sociaal fonds ( ESF). 3 Nederland komt niet in aanmerking voor geld uit het Cohesiefonds. Het cohesiefonds is bedoeld om de minst welvarende regio s en landen op hetzelfde niveau te brengen als de meer welvarende regio s binnen de Europese Unie Nederland behoort niet tot de minst welvarende regio s. Voor het bereiken van doelstelling 2 is er geld uit het EFRO en ESF fonds. Voor het bereiken van doelstelling 3 is alleen geld beschikbaar uit het EFRO fonds. Nederland komt in aanmerking voor de structuurfondsen ESF en EFRO. Welke fondsen betalen welke doelstellingen? Structuurfondsen Doelstelling 1 Convergentie, Cohesie en solidariteit Cohesie Fonds/ESF/EFRO Doelstelling 2 Regionale Concurrentiekracht en Werkgelegenheid ESF/EFRO Doelstelling 3 Europese Territoriale Samenwerking EFRO 13

16 Invulling Nederland Nederland heeft een Nationaal Strategisch Referentiekader (NSR) gemaakt om te laten zien hoe de doelstellingen te bereiken die op Europees niveau zijn afgesproken. Bij het begin van de huidige fondsenperiode ( ) is in het NSR afgesproken tussen Rijk, provincies en gemeenten, hoe de fondsen hiervoor verdeeld worden. Uitgangspunt hierbij is dat er in het NSR zoveel mogelijk wordt aangesloten bij bestaand (nationaal en regionaal) beleid. De fondsen voor doelstelling 2 zijn in Nederland als volgt verdeeld: Doelstelling 2 Regionale Concurrentiekracht en Werkgelegenheid Nationaal Programma voor de versterking van werkgelegenheid ESF Regionale Programma s voor versterking concurrentie vermogen EFRO Vergroten Arbeidsaanbod Vergroten Aanpassingsvermogen Noord Zuid Oost West Wie komt er voor in aanmerking? Het verschilt per fonds wie er aanmerking komt voor projectfinanciering vanuit de structuurfondsen. Op de volgende bladzijden wordt dit per fonds aangeduid. In ieder geval komt Nederland niet in aanmerking voor financiering uit het cohesiefonds. Financiering Lidstaten moeten het bedrag dat door de EU beschikbaar is gesteld zelf minimaal verdubbelen. In Nederland is de 1,9 miljard die beschikbaar is gesteld door bedrijven en overheden verhoogd tot 4 miljard voor het ESF en het EFRO fonds. Inmiddels is een groot gedeelte van deze fondsen al besteed. Indieners van projecten moet er rekenen mee houden dat in veel gevallen ook een eigen financiële bijdrage noodzakelijk. Het bedrag dat aan subsidie kan worden gegeven varieert in de meeste gevallen tussen de 40 en 85% van de totale projectkosten. 14

17 Contact Rijksoverheid Algemene informatie over de Nederlandse invulling van de structuurfondsen I: Het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) Coördineert in Nederland de besteding van het geld uit de structuurfondsen. E: T: Europese Commissie Informatie over regionaal beleid van de EU, inclusief de structuurfondsen. I: Tips & ervaringen De VNG heeft een database met meer dan 4000 praktijkvoorbeelden. Deze database wordt continu aangevuld. U kunt ook uw eigen praktijkvoorbeeld insturen. Bezoek de website op via beleidsvelden> Europa> producten en diensten. 3 Alle Nederlandse projecten die Europese subsidie hebben gekregen zijn te vinden op de website Bezoek deze websites ter inspiratie en informatie! 15

18 Europees Sociaal Fonds ( ESF) Doelstellingen ESF voor Nederland 1 Convergentie, cohesie en solidariteit gericht op de minst welvarende landen en regio s. 2 Regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid gericht op alle regio s. Vergroten arbeidsaanbod Bevorderen insluiting op de arbeidsmarkt Vergroten aanpassingsvermogen en investeren in menselijk kapitaal 3 Europese territoriale samenwerking gericht op alle regio s in de Europese Unie ter vergroting van de onderlinge samenwerking over de landsgrenzen. Nb. Blader terug voor meer informatie over de doelstellingen van de structuurfondsen. Subsidies uit het Europees Sociaal Fonds worden verdeeld aan de hand van een nationaal plan, het Operationeel programma ESF. De prioriteiten in het nationaal programma zijn verdeeld in een aantal acties. Per actie kan, in het geval er nog budget beschikbaar is, subsidie worden aan gevraagd. De acties staan gerangschikt naar de prioriteit waar ze onder vallen. Prioriteit 1: Vergroten arbeidsaanbod Actie A: langdurig werklozen weer aan het werk. Actie J: bestrijden en voorkomen jeugdwerkloosheid ( geen budget meer beschikbaar) Prioriteit 2: Bevorderen insluiting op de arbeidsmarkt (Voor deze acties komen gemeenten niet in aanmerking) Actie B: gedetineerden en tbs-ers voorbereiden op werk Actie C: leerlingen naar werk of vervolgopleiding Prioriteit 3: vergroten aanpassingsvermogen en investeren in menselijk kapitaal Actie D: scholing werknemers met maximaal MBO 4 ( voor deze actie komen gemeenten niet in aanmerking) Actie E: sociale innovatie/ vitale bedrijven. 16

19 Wie komt er voor in aanmerking? Nederlandse gemeenten konden voor meerdere acties subsidie aanvragen. Echter, een aantal budgetten zijn al uitgeput. Onder prioriteit 1: Voor actie A is het budget, afhankelijk van lopende aanvragen, bijna geheel benut. Hierover kunt u het best in een zo vroeg mogelijk stadium contact opnemen met het agentschap Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Voor actie J is geen budget meer, dit was een tijdelijke regeling in verband met de crisis. Onder prioriteit 2: Gemeenten komen niet voor deze acties in aanmerking. Onder prioriteit 3: Voor actie D komen gemeenten niet in aanmerking. Voor actie E (sociale innovatie) kunnen bedrijven en gemeenten subsidie aanvragen. Voor deze actie is 24 miljoen euro beschikbaar. Een subsidieaanvraag is maximaal euro. Als u meer wilt weten over de aanvraagcriteria volg dan de volgende link: agentschapszw.nl/subsidies/esf_e-sociale-innovatie-vitale-bedrijven/aanvraagcriteria Financiering Een project dat subsidie krijgt zal altijd een gedeelte zelf moeten financieren (De EU cofinanciert deze projecten). Het percentage cofinanciering verschilt per actie van %. Projectvoorstellen kunnen alleen worden ingediend in de bepaalde tijdvakken. Dit wordt door middel van een call for proposals bekend gemaakt op de website van het agentschap SZW. 3 Contact Agentschap SZW Verstrekt subsidies aan projecten op het gebied van werk en inkomen. E: esf@agentschapszw.nl I: Tips & ervaringen Op de website van het Agentschap SZW zijn per beschikbare subsidie voorbeelden van projecten te vinden. Bezoek hiervoor In de afgelopen jaren is gebleken dat de aanvraag en het beheer van een ESF subsidie vaak veel administratie vergt van een gemeente. Dit is recentelijk verbeterd door de invoer van eenvoudigere procedures en een nieuwe handleiding voor projectadministratie. Voor meer informatie kunt u bij agentschap Sociale Zaken en Werkgelegenheid terecht. 17

20 Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Regionaal concurrentievermogen Doelstellingen EFRO- regionaal concurrentievermogen voor Nederland 1 Convergentie, cohesie en solidariteit gericht op de minst welvarende landen en regio s. 2 Regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid gericht op alle regio s. Innovatie, Ondernemerschap en Kenniseconomie Attractieve regio s Attractieve steden 3 Europese territoriale samenwerking gericht op alle regio s in de Europese Unie ter vergroting van de onderlinge samenwerking over de landsgrenzen. Grensoverschrijdende samenwerking Transnationale samenwerking Interregionale samenwerking Nb. Blader terug voor meer informatie over de doelstellingen van de structuurfondsen. EFRO- regionaal concurrentievermogen Met geld uit het EFRO wil de Europese Unie het regionaal concurrentievermogen versterken. Hoe dat gebeurt wordt vooral op nationaal niveau bepaald. De EU heeft innovatie, kenniseconomie en ondernemerschap als belangrijkste thema s vastgesteld. Nederland wil dit Europese beleid zo veel mogelijk laten aansluiten bij bestaand nationaal beleid. In het Nationaal Strategisch Referentiekader (NSR), de basis voor de uitvoering van beleid en besteding van de fondsen, wordt Europees beleid vertaald naar Nederlands beleid. Er zijn 4 regionale programma s opgesteld waarin het Europees en nationaal beleid is vertaald in regionale prioriteiten. De management autoriteiten van deze programma s beoordelen projectaanvragen en verstrekken subsidies voor de betreffende regio. Voor alle programma s gelden een aantal overkoepelende eisen en doelstellingen zoals vastgesteld in het NSR. De overkoepelende prioriteiten waaraan alle projecten uit alle regio s moeten bijdragen zijn: 18

21 1. Innovatie, ondernemerschap en kenniseconomie 2. Attractieve regio s 3. Attractieve steden Hieronder een overzicht per regio van de belangrijkste thema s uit de regionale programma s. Voor het volledige overzicht van prioriteiten, acties en strategische keuzes, kunt u per regio de operationele programma s downloaden. Bij contact staan de betreffende websites vermeld. Programma Noord-Nederland Belangrijkste thema: Innovatie en transitie naar kenniseconomie. 1. Innovatie, ondernemerschap en kenniseconomie Versterking kennispositie en innovatiekracht Noord Nederland Versterking kennisniveau MKB Stimulering van ondernemerschap Versterking arbeidsmarktinfrastructuur 2. Attractieve regio s Aantrekkelijk landelijk gebied Bereikbaarheid en mobiliteit Opwaardering van bedrijfslocaties 3. Attractieve steden (steden onder het grote stedenbeleid) Opwaardering stedelijk voorzieningenniveau Locaties voor kennisgeoriënteerde bedrijvigheid 3 Programma Oost-Nederland 1. Versterken innovatiekracht, kenniseconomie en ondernemerschap Versterken kennisclusters voeding, gezondheid en technologie Versterken innovatiekracht en concurrentiepositie bedrijfsleven 2. Versterken innovatieklimaat in de stedelijke netwerken 3. Versterken attractiviteit steden (steden onder het grote stedenbeleid) Ondernemerschap in wijk stimuleren Onderwijs-arbeidsmarkt integratie versterken Wijkeconomie en binnenstedelijke werklocatie versterken Aantrekkelijkheid en leefbaarheid van de openbare ruimte vergroten. 19

22 Programma Zuid-Nederland 1. Kenniseconomie, ondernemerschap en innovatie Versterken innovatiekracht van de Zuid-Nederlandse economie Versterken/ uitbouwen positie zuid Nederland als top technologische regio Onderzoek & Ontwikkeling ( R&D), creativiteit en ondernemerschap. 2. Attractieve regio s Versterken vestigingsklimaat Zuid Nederland Bereikbaarheid Kwaliteit bedrijfshuisvesting Kwaliteit woon & leefklimaat Externe veiligheid 3. Stedelijke dimensie (steden onder het grote stedenbeleid) Projecten die een bijdrage leveren aan het woon- en leefklimaat in steden die vallen onder het grote stedenbeleid. Programma West-Nederland 1. Kennis, innovatie en ondernemerschap Versterken kansrijke clusters door kennisontwikkeling, -overdracht en -toepassing Stimuleren van ondernemerschap en innovatie in kleine bedrijven Stimuleren van technologische milieu-innovaties 2. Attractieve regio s Versterken economische vitaliteit met behoud van milieukwaliteit en landschappelijke waarden Verruiming en verbetering gebruikswaarde van groen en water om de stad 3. Attractieve steden (steden onder het grote stedenbeleid) Verbeteren vestigingsklimaat Verbeteren leefklimaat Wie komt er voor in aanmerking? Alle Nederlandse gemeenten komen in aanmerking voor subsidie vanuit de operationele programma s. Subsidies worden op regionaal niveau verdeeld, dus u kunt het beste contact opnemen met het programmasecretariaat in uw regio. 20

23 Financiering Voor Nederland is het geld dat beschikbaar is uit EFRO verdeeld over de vier regionale programma s. Voor het programma Oost is 164,1 miljoen beschikbaar over de gehele looptijd van de programma s ( ). Voor de regio Noord is dit 169,4 miljoen, voor de regio West 310,6 miljoen en voor de regio Zuid 185,9 miljoen. Voor de afzonderlijke aanvragen variëren de maximale cofinancieringpercentages van 50 tot 85 %. Contact Programmasecretariaten Programma Noord Nederland SNN Uitvoeringsorganisatie T: / afdeling subsidieregelingen: (050) ; alleen tussen uur)/ afdeling regioprogramma s: tel. (050) E: uo@snn.eu I: Programma Oost-Nederland Provincie Gelderland T: ( provincieloket) E: provincieloket@gelderland.nl of via I: 3 Programma Zuid- Nederland Stimulus programma management T: E: info@stimulus.nl I: Programma West-Nederland De 8 partners binnen Kansen voor West hebben verschillende steunpunten ingericht. Zie onderstaande link voor contactinformatie. I: 21

24 Contactinformatie van de regionale steunpunten ( per provincie) is te vinden op de websites van de betreffende programmasecretariaten ( zie hierboven). Tips & ervaringen Inmiddels is al een groot deel van deze fondsen voor de periode uitgegeven. Dit betekent dat fondsen via de operationele programma s moeilijker beschikbaar zijn. U kunt het beste in een heel vroeg stadium overleggen over uw projectidee met de contactpersonen van de operationele programma s ( zie hierboven voor contactinformatie). De beschrijving van prioriteiten van de operationele programma s zijn vaak erg abstract. Op de website van de programmasecretariaten en in de VNG publicatie Gemeenten en Europese cofinanciering ( Extranet/Europa/ _Gemeenten_en_Europese_cofinanciering.pdf) zijn praktische voorbeelden te vinden van projecten die financiering uit het EFRO fonds hebben gekregen. Dit helpt om de vertaling van EU prioriteiten naar de praktijk te maken. 22

25 Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Europese Territoriale samenwerking Doelstellingen EFRO- Europese Territoriale Samenwerking 1 Convergentie, cohesie en solidariteit gericht op de minst welvarende landen en regio s. 2 Regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid gericht op alle regio s. 3 Europese territoriale samenwerking gericht op alle regio s in de Europese Unie ter vergroting van de onderlinge samenwerking over de landsgrenzen. Grensoverschrijdende samenwerking Transnationale samenwerking Interregionale samenwerking De derde doelstelling van de structuurfondsen is het bevorderen van Europese territoriale samenwerking. Dit gebeurt op 3 niveaus die elk een eigen naam en programma hebben Grensoverschrijdende samenwerking INTERREG IVA 2. Transnationale samenwerking INTERREG IVB 3. Interregionale samenwerking INTERREG IVC Alle INTERREG programma s worden betaald uit het EFRO fonds. De EU wil met deze programma s de (economische) samenwerking en samenhang tussen regio s in de hele EU verbeteren. Anders dan de EFRO fondsen voor doelstelling 2 (die via de operationele programma s worden verstrekt), worden de INTERREG fondsen niet via nationale overheden verdeeld. Voor INTERREG bestaan er programmasecretariaten op EU niveau die projectvoorstellen beoordelen en geld toekennen. 23

26 Doelstelling 3 Europese territoriale samenwerking EFRO Interreg IVA Grensoverschrijdende samenwerking langs de landsgrenzen Interreg IVB Transnationale samenwerking Interreg IVC Interregionale samenwerking 2 zeeën programma Programma Vlaanderen Nederland Noord West programma Programma Maas rijn Programma Nederland Duitsland Noord Zee programma EFRO INTERREG IVA Grensoverschrijdende samenwerking Grensoverschrijdende samenwerking- INTERREG IVA- gaat voor Nederland over het directe gebied langs de landgrenzen. Een strook van ongeveer 50 km aan weerszijden van de grens komt in aanmerking voor subsidie uit dit programma. Op verschillende thema s kan er tussen overheden, maar ook tussen andere private en publieke organisaties, binnen dit gebied worden samengewerkt. De vier regio s op Nederlands grensgebied die in aanmerking komen zijn: Nederland-Duitsland Maas-Rijn Vlaanderen-Nederland 2 Zeeën programma (delen van de kust van Frankrijk, België, Verenigd Koninkrijk en Nederland) Voor elke regio is een operationeel programma waarin de visie en prioriteiten van het programma worden beschreven. Ook is er op de websites van de programma s informatie te vinden over al lopende projecten en plannen. Projecten die bijvoorbeeld subsidie krijgen zijn het innovatief verbeteren van de kustlijn Vlaanderen-Nederland en verbeteren en promoten van voormalige mijnbouwregio s ( maas-rijn). 24

27 Wie komt er voor in aanmerking? Gemeenten, ondernemingen, overheidsinstellingen en organisaties die in de betreffende gebieden liggen, komen in aanmerking voor subsidie. Op de websites van de regio s ( zie onderstaand) wordt aangegeven welke regio s in aanmerking komen. Bij alle programma s moet er een grensoverschrijdende meerwaarde zijn om in aanmerking te komen voor subsidie. Ook moet de samenwerking op verschillende niveaus plaatsvinden; inhoudelijk, organisatorisch, personeel en financieel. Financiering De budgetten voor de afzonderlijke programma s binnen INTERREG IVA zijn opgebouwd uit een bijdrage van de EU, nationale overheden en het bedrijfsleven. Projecten kunnen cofinanciering krijgen voor maximaal 50 %. Voor indieningprocedures en oproepen tot indienen van projectvoorstellen; zie de websites zoals hieronder vermeld. Contact Ook hier geldt dat u het beste in een zo vroeg mogelijk stadium contact kunt opnemen met het programmasecretariaat om de mogelijkheden van uw project te bespreken. Op de websites zijn ook contactgegevens te vinden van regionale (Nederlandse) contactpersonen. 3 Programma Nederland-Duitsland Gemeenschappelijk secretariaat Kleve- Duitsland E: gis@euregio.org I: I: (website euregio) Programma Maas-Rijn Gemeenschappelijk secretariaat Eupen- België E: interregemr@euregio-mr.eu I: I: ( website euregio) Programma Vlaanderen-Nederland Gemeenschappelijk secretariaat Antwerpen-België E: info@grensregio.eu I: 25

28 2 Zeeën programma Gemeenschappelijk secretariaat Lille- Frankrijk E: I: Tips & ervaringen Bent u op zoek naar partners? U kunt zelf een oproep plaatsen op veel programmawebsites zoals de website van het 2 Zeeën programma ( in de coöperation corner). U kunt ook de website van VNG in de gaten houden, hier worden wekelijks oproepen geplaatst van andere gemeenten en organisaties. U kunt ook zelf contact opnemen met de VNG directie Europa. Zij kunnen adviseren met wie u contact op kunt nemen. 26

29 EFRO INTERREG IVB Transnationale samenwerking Net als bij INTERREG IVA is de doelstelling van INTERREG IVB samenwerking tussen partners uit verschillende regio s. Hoewel de samenwerking nog steeds binnen een bepaalde regio moet plaatsvinden is er in tegenstelling tot bij INTERREG IVA niet uitsluitend sprake van grensoverschrijdende samenwerking. INTERREG IVB betreft transnationale samenwerking tussen projectpartners uit ten minste twee landen die binnen ofwel het programmagebied Noord-West ofwel het programmagebied Noordzee liggen. Doel van het financieren van deze samenwerking is het versterken van de samenwerking op transnationale thema s die moeilijk op nationaal niveau zijn aan te pakken. De focus van het INTERREG IVB ligt in de thema s innovatie, milieu, toegankelijkheid van de regio en duurzame stedelijke ontwikkeling. Wie komt er voor in aanmerking? De INTERREG IVB programma s waar Nederland voor in aanmerking komt zijn: Programma Noordzee Hierin kunnen overheden, bedrijven en organisaties uit Drenthe, Flevoland, Friesland, Groningen, Noord-Holland, Overijssel, Zeeland en Zuid-Holland deelnemen. Programma Noordwest Europa Hierin kunnen overheden, bedrijven en organisaties uit Gelderland, Flevoland, Limburg, Noord-Brabant, Noord-Holland, Overijssel, Utrecht, Zeeland en Zuid- Holland deelnemen. 3 Financiering Projectvoorstellen kunnen alleen ingediend worden als er een call for proposals plaatsvindt. Dit wordt op de onderstaande websites bekend gemaakt. Inmiddels is een deel van het beschikbare budget al uitgegeven. Voor beide programma s binnen INTERREG IVB geldt dat u in een zo vroeg mogelijk stadium contact moet opnemen met het programmasecretariaat of Nederlands contactpunt om de mogelijkheden te bespreken. Goedgekeurde projecten worden gefinancierd op basis van het cofinancieringsprincipe. Tussen de 50 en 75 % van de projectkosten kunnen vergoed worden. Het rijk stimuleert INTERREG B en C aanvragen door een projectstimuleringsregeling (subsidiëring van voorbereidingskosten) en door een cofinancieringsubsidie.de cofinancieringsregeling ondersteunt Nederlandse partners (met uitzondering van rijksoverheden) in Interreg IV B en C projecten, die in hun geheel of deels bijdragen aan het nationaal 27

30 ruimtelijk beleid, zoals verwoord in de Nota Ruimte. Deze regeling kent een maximum van 50% cofinanciering (maximaal ). In 2011 is voor beide regelingen geen budget meer voor beschikbaar. U kunt de website van Agentschap NL( zie contact) in de gaten houden voor meer informatie over Contact Programmasecretariaat Noordwest Europa (Lille, Frankrijk) T: +33 (0) E: nwe@nweurope.eu I: Programmasecretariaat Noordzee ( Viborg, Denemarken) T: +45 (0) E: info@interregnorthsea.eu I: Agentschap NL Nederlands contactpunt I: Algemene informatie Nederland I: samenwerking-over-de-grens#anker-interreg-b Algemene informatie INTERREG IVB Noordwest Europa Jacqueline Brouwer / Gé Huismans T: / E: jacqueline.brouwer@agentschapnl.nl/ ge.huismans@agentschapnl.nl Algemene informatie INTERREG IVB Noordzee Lidwien Slothouwer- Van Schipstal T: E: lidwien.slothouwer@agentschapnl.nl Tips & ervaringen Bezoek op de website van agentschap NL het stappenplan ; op weg naar een succesvol INTERREG IVB project stappenplan-interreg-project 28

31 EFRO INTERREG IVC Interregionale samenwerking Van de INTERREG programma s is INTERREG IVC het enige programma dat niet is gebonden aan een bepaalde regio. Binnen de EU kan met ten minste twee partners uit twee verschillende landen een project gestart worden dat in aanmerking komt voor subsidie. Met dit programma wil de EU kennisuitwisseling tussen verschillende regio s stimuleren en faciliteren door bijvoorbeeld studiebezoeken, seminars en onderzoeken. Regio s kunnen leren van elkaar en dat maakt het regionale beleid van de EU veel effectiever. Binnen het INTERREG IVC programma zijn een aantal prioriteiten vastgesteld. 1. innovatie en kenniseconomie innovatie, onderzoek en technologie ondernemerschap informatiesamenleving werkgelegenheid, onderwijs en investeren in menselijk kapitaal. 2. milieu en risicopreventie watermanagement afvalmanagement natuurlijke en technologische risico s biodiversiteit en bescherming natuurlijk erfgoed energie en duurzaam vervoer cultureel erfgoed en landschappen 3 Wie komt er voor in aanmerking? Projecten komen in aanmerking voor INTERREG IVC subsidie als ze zich richten op interregionale samenwerking op bovengenoemde thema s met tenminste twee partners ( tenminste 1 van andere lidstaat). Alle EU landen kunnen deelnemen. Alleen overheden en andere publieke instellingen komen in aanmerking voor subsidie. Private partijen en particuliere organisaties niet. Financiering Projecten kunnen voor maximaal 75% worden gefinancierd met subsidie uit het EFRO INTERREG IV C fonds. Voor de overige 25% bestaan soms nationale aanvullingsregelingen ( zie website agentschap NL). Het rijk stimuleert INTERREG B en C aanvragen door een projectstimuleringsregeling (subsidiëring van voorbereidingskosten) en door een cofinancieringsubsidie.de cofinancieringsregeling ondersteunt Nederlandse partners (met uitzondering 29

32 van rijksoverheden) in Interreg IV B en C projecten, die in hun geheel of deels bijdragen aan het nationaal ruimtelijk beleid, zoals verwoord in de Nota Ruimte. Deze regeling kent een maximum van 50% cofinanciering (maximaal ). In 2011 is voor beide regelingen geen budget meer voor beschikbaar. U kunt de website van Agentschap NL( zie contact) in de gaten houden voor meer informatie over Contact Programmasecretariaat INTERREG IVC ( Lille, Frankrijk) T: +33 (0) E: info@interreg4c.eu I: Website rijksoverheid Algemene informatie I: samenwerking-over-de-grens#anker-interreg-c Agentschap NL Algemene informatie T: E: wim.vergeer@agentschapnl.nl I: Tips & ervaringen De website van INTERREG IVC bevat verschillende databases. Zo is er een database met project ideas te vinden die nog openstaan voor partners, een approved projects database en kan er op een kaart gezocht worden naar projecten, partners, land en thema. 30

33 EFRO- URBACT II Het programma URBACT richt zich op kennisuitwisseling door het stimuleren van netwerken van Europese ( grotere) steden. Door URBACT kunnen steden van elkaar leren hoe grootstedelijke vraagstukken aan te pakken. Het programma stimuleert het uitwisselen van leerervaringen, kennis en het gezamenlijk aanpakken van problemen. Als uitwerking van het programma zijn er twee assen vastgesteld. Onder deze assen vallen verschillende thema s. Omdat deze thema s aan elkaar gerelateerd zijn, schrijft het programma voor dat netwerken zich richten op 1 thema en dit thema gebruiken om de andere thema s te verkennen. 1. Steden; motoren van groei en banen Bevorderen van ondernemerschap Verbeteren van innovatie en kenniseconomie Werkgelegenheid en menselijk kapitaal 2. Attractieve en samenhangende steden Geïntegreerde ontwikkeling van achterstandswijken Sociale integratie Stedelijk leefmilieu Stedelijke planning en governance 3 Op de website van URBACT is alle tot nu toe verzamelde kennis te raadplegen. Alle best practices zijn op thema of land te vinden. Het programmasecretariaat van URBACT is niet in Nederland gevestigd maar heeft één gezamenlijk punt voor alle lidstaten. In Nederland is een nationaal disseminatiepunt gevestigd bij NICIS. NICIS verspreidt nieuws, aankondigingen en resultaten van URBACT ( in het Nederlands). Op de website van NICIS is ook een maandelijks URBACT nieuwsbulletin te vinden. Hierin worden ook de calls for proposals geplaatst. Wie komt er voor in aanmerking? Steden, regionale overheden, universiteiten en onderzoeksinstellingen kunnen participeren in URBACT. Ieder project heeft ongeveer 8 tot 12 partners uit tenminste 3 verschillende landen. Gedurende 2-3 jaar wordt er samengewerkt. 31

34 Andere partners buiten de EU kunnen op eigen kosten in het netwerk participeren. Wat participatie in een URBACT project je kan bieden (afkomstig van website URBACT): sterke banden opbouwen met professionals die dezelfde problemen en uitdagingen ervaren kennis delen, sparren over problemen met collega s financiële, inhoudelijke en methodologische ondersteuning ontwikkeling van een concreet en effectief lokaal, stedelijk ontwikkelingsplan betrokkenheid bij Europese Unie en duurzame stedelijke ontwikkeling. Landen uit alle 27 lidstaten en Noorwegen en Zwitserland kunnen in URBACT participeren Financiering Binnen URBACT wordt alleen de kennisuitwisseling en het tot stand komen van een lokaal ontwikkelingsplan gefinancierd. Het implementeren van het plan valt niet onder de subsidiemogelijkheden. Binnen URBACT bestaan verschillende samenwerkingsvormen: thematische netwerken en werkgroepen. Thematische netwerken zijn langdurige samenwerkingsverbanden op een specifiek thema, werkgroepen werken voor kortere tijd samen. Werkgroepen kunnen een subsidiebedrag aanvragen tussen de en Voor thematische netwerken is dit tussen de en Maximaal 70% van de kosten kan gefinancierd worden door een URBACT subsidie. 32

35 Contact URBACT secretariaat Implementeert en monitoort URBACT activiteiten T: E: info@urbact.eu I: NICIS Verspreidt URBACT informatie en resultaten in het Nederlands. I: Tips & ervaringen Gemeente Apeldoorn in URBACT Cohesion Network De gemeente Apeldoorn participeert van in het Cohesion Network ( CoNet), samen met steden uit 10 andere lidstaten. Van URBACT II krijgt dit netwerk , 93 voor een project over sociale cohesie in stadswijken. Binnen dit project wordt kennis over dit thema verzameld en verbeterd. In dit project vindt in elke partnerstad een bijeenkomst plaats over de aanpak van cohesie in stadswijken. Elke stad heeft een ander thema gekozen om aanpak toe te lichten. Er wordt als eindresultaat een boek gemaakt van alle best practices om te verspreiden onder andere steden. 3 Voor meer informatie over dit project bezoek de website Europese_cofinanciering.pdf 33

36 Europese subsidieprogramma s Op de volgende pagina s worden Europese subsidieprogramma s gepresenteerd die interessant zijn voor Nederlandse gemeenten. De volgende programma s zijn anders dan de structuurfondsen. Het verschil tussen deze programma s en structuurfondsen zit in een aantal elementen. De structuurfondsen ondersteunen strategische lange termijn doelstellingen op het gebied van regionaal beleid. De structuurfondsen moeten er voor zorgen dat de doelstellingen uit deze strategie en regionaal beleid worden gehaald. Het verkleinen van de welvaartsverschillen tussen de lidstaten is bijvoorbeeld een doel van de structuurfondsen. Afzonderlijke programma s vallen niet onder regionaal beleid maar zijn er om aanvullende beleidsdoelstellingen te bereiken. Deze doelstellingen hangen samen met de strategische prioriteiten uit de lange termijn strategie. Echter, programma s kunnen ook inspelen op kortere termijn doelstellingen of crises. Per jaar wordt een werkprogramma opgesteld waarin weer nieuwe prioriteiten voor dat jaar kunnen worden gesteld. 34

37 Landbouw en visserij 4 35

38 Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (ELFPO) De EU bestaat voor 90 % uit plattelandsgebied. Voor is er, op basis van de lissabonstrategie ( ) beleid ontwikkeld dat de groei, werkgelegenheid en duurzame ontwikkeling in deze gebieden moet stimuleren. Plattelandsontwikkeling is breder dan alleen landbouw en richt zich ook op waterbeheer, recreatie, milieu en landschap. Om dit te bereiken worden allerlei maatregelen en projecten gefinancierd uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO). Elke lidstaat heeft hiervoor een plattelandontwikkelingsprogramma (POP) opgesteld. In het POP 2 (van ) worden, op basis van de EU doelstellingen, vier Nederlandse prioriteiten vastgesteld. 1. Verbetering van het concurrentievermogen land- en bosbouwsector 2. Verbetering van het milieu en het platteland 3. Verbetering van de leefbaarheid van het platteland en de diversificatie van de plattelandseconomie 4. Invoeren van de LEADER aanpak. Bovenstaande vier prioriteiten zijn vertaald in 24 concrete maatregelen (voor elke maatregel is subsidie verkrijgbaar). Per maatregel is ook de doelgroep voor de subsidie vastgesteld. De volledige lijst met maatregelen, bijvoorbeeld eerste bebossing landbouwgrond of opwaardering landelijk erfgoed kunt u bekijken op de website Prioriteit 4: LEADER Het invoeren van de LEADER aanpak gaat vooral over de aanpak van de eerste drie prioriteiten. LEADER, in het verleden een op zichzelf staand programma, is daarmee een integraal onderdeel van ELFPO. De LEADER aanpak betekent zoveel mogelijk ruimte voor een plaatselijke benadering. Hierbij maken lokale groepen een eigen ontwikkelingsplan voor hun gebied. Achterliggende gedachte is dat dit de competenties van lokale partijen vergroot en bijdraagt aan draagvlak, samenwerking en vernieuwing. In Nederland zijn 31 LEADER gebieden aangewezen. 36

39 Wie komt er voor in aanmerking? Per maatregel wordt aangegeven welke partijen (bijvoorbeeld gemeenten, landbouwers of ondernemingen) in aanmerking komen voor subsidie. Het indienen van projectvoorstellen die vallen onder prioriteit 1 verloopt voor een groot deel via de regeling LNV subsidies. Voor aanvragen die onder de andere prioriteiten vallen, kunt u terecht bij de provincie. Subsidiemogelijkheden en de periodes dat indiening mogelijk is, verschillen per provincie Voor specifieke informatie over de 31 LEADER gebieden kunt u terecht bij de website van Netwerk platteland. Financiering Het totaal bedrag dat voor Nederlandse aanvragers beschikbaar is bestaat uit een combinatie van geld uit ELFPO, het rijk, provincies, gemeenten en private investeerders. De openstellingen en beschikbare budgetten worden gepubliceerd op Projecten kunnen tussen de 50 en 100% cofinanciering krijgen. Projecten kunnen niet uit én structuurfondsen én uit ELFPO worden gefinancierd. Contact 4 Regiebureau POP T: E: regiebureau@rb.agro.nl I: Netwerk plattelandsontwikkeling T : E: info@netwerkplatteland.nl I: LNV loket I: 37

40 Tips & ervaringen Gemeente Lelystad krijgt subsidie ELFPO voor herstel fietspad De recreatieve fietsroute Knardijk langs de oostvaardersplassen, bleek in zeer slechte staat. De gemeente Lelystad vroeg en kreeg ELFPO subsidie van 50 % ( ) van het totale project budget. Van heeft Lelystad dit bedrag gebruikt om een nieuw fietspad aan te leggen, gescheiden van de rijbaan. In dit gebied zijn gelijk ook uitrustplaatsen met bankjes en picknicktafels gecreëerd. De verwachting is dat het toeristische en recreatieve gebruik van dit gebied zal toenemen. Bezoek voor meer informatie over dit project cofinanciering.pdf 38

41 Europees Visserij Fonds Het Europees Visserij Fonds (EVF) moet de visserij sector helpen om het concurrentievermogen te verbeteren en om duurzaam met het milieu om te gaan. In regio s waar de strenge regels over visvangst erg beperkend zijn voor de vangst, wil de EU de economie meer diversifiëren. Nederland en de EU hebben hiermee doelstellingen die in lijn liggen met elkaar. De visserijsector moet gemoderniseerd en een duurzame basis krijgen. De EU prioriteiten zijn in Nederland vertaald naar een strategisch plan. Uit dit plan volgt een operationeel programma. In dit operationele programma zijn concrete maatregelen te vinden die het EVF kan subsidiëren. Het operationeel programma is te vinden op ( home>onderwerpen>visserij>europees Visserij Fonds). Op basis van de Europese doelstellingen heeft Nederland de volgende speerpunten vastgesteld in het operationeel programma: 1. Nederland wil de innovatie en de samenwerking in de sector bevorderen. Een innovatieklimaat, proefprojecten en kennisdeling moeten transparantie, verduurzaming en verbreding van het perspectief opleveren. 2. De vangstmogelijkheden moet meer in evenwicht worden gebracht met de capaciteit van de visserij. Door de regels met betrekking tot de visvangst is de sector nu te groot voor de beperkte vangstmogelijkheden. Er zullen aanpassingen gemaakt moeten worden door omscholing/ vervroegd uittreden van opvarenden zodat minder mensen van de visserij afhankelijk zijn in hun levensonderhoud. 3. Overheden (met name provincies) zullen zich inzetten om de sociaal economische en sociaal culturele kant van de visserijgemeenschappen te versterken. Door verminderde werkgelegenheid zal economische diversificatie moeten ontstaan. Lokale initiatieven die zich op dit sociaal economische aspect inzetten of het culturele aspect van de visserij belichten, kunnen worden ondersteund 4 Wie komt er voor in aanmerking? De EU verdeelt de subsidies grotendeels door het uitschrijven van call for proposals. Hiervoor worden periodes opengesteld waarin een aanvraag kan worden ingediend. Het Visserij Innovatieplatform adviseert bij de beoordeling van de aanvragen. 39

42 Het verschilt per maatregel wie er in aanmerking komen voor subsidies. In enkele gevallen is de doelgroep zeer specifiek. Per onderwerp kan er op de website van het LNV loket worden bekeken wie er in aanmerking komt. U kunt dit vinden via Home» Onderwerpen» Subsidie» Openstellingen subsidies. Financiering Op de website van het LNV loket wordt per maatregel het beschikbare budget aangegeven en wordt vermeld of en wanneer aanvragen kunnen worden ingediend. Cofinancieringpercentages liggen rond de 50%. In enkele gevallen kan 100% van de projectkosten vergoed worden. Contact Het LNV loket Informatie van Ministerie Economische Zaken, Landbouw en Innovatie ( management autoriteit). T: (gratis) op werkdagen van uur E: via contactformulier via contact> versturen I: Europese Commissie Pagina Europees visserij fonds ( o.a. alle nationale programma s beschikbaar) I: Visserij Innovatie Platform I: 40

43 Cultuur 5 41

44 Met het programma Cultuur ondersteunt de EU kunst en culturele projecten. De EU wil met dit programma culturele uitwisseling en samenwerking stimuleren. Uiteindelijk moet dit leiden tot het versterken van gemeenschappelijk cultureel erfgoed om zo Europees burgerschap te bevorderen. Dit programma richt zich voornamelijk op uitwisseling tussen meerdere partners uit verschillende landen. Het programma heeft 3 specifieke doelstellingen: 1. Bevordering van de grensoverschrijdende mobiliteit van mensen die werkzaam zijn in de culturele sector (uitwisselingen) 2. Ondersteuning van het grensoverschrijdende verkeer van culturele en kunstzinnige werken en producten 3. Bevordering van de interculturele dialoog. Projecten moeten aan één of meer van deze doelstellingen bijdragen. Deze doelstellingen zijn in het programma uitgewerkt tot concrete acties en samenwerkingsvormen. In het programma wordt de volgende indeling gehanteerd: Deel 1: Ondersteuning culturele samenwerkingsprojecten Doel van dit deel van het Cultuur programma is het stimuleren van samenwerking tussen organisaties zoals theaters, musea, universiteiten, overheden en onderzoeksinstellingen op het gebied van cultuur. Binnen dit deel van het programma komen 3 samenwerkingsvormen in aanmerking voor subsidies: Meerjarige samenwerkingsprojecten Projecten die 3 tot 5 jaar duren met minstens 6 verschillende organisaties uit 6 verschillende landen. Samenwerkingsacties Projecten met een maximum duur van 2 jaar waarbij tenminste 3 organisaties uit 3 verschillende landen uit meerdere sectoren betrokken zijn. Bijzondere acties High profile acties met grote impact op burgers (bv culturele hoofdstad, prijzen voor culturele prestaties) Deel 2: Ondersteuning voor organisaties die cultureel actief zijn op Europees niveau Culturele organisaties die in Europees verband culturele activiteiten willen organiseren, kunnen een tegemoetkoming in hun operationele kosten krijgen. Het gaat bijvoorbeeld om ambassadeurs, netwerken van pleitbezorgers, gestructureerde dialoogplatforms. 42

Wat is INTERREG?

Wat is INTERREG? Wat is INTERREG? www.vrom.nl 0 INTERREG is een Europese subsidieregeling, waarbinnen partijen uit meerdere landen samenwerken in projecten op het terrein van de ruimtelijke en regionale ontwikkeling. Projecten

Nadere informatie

Europese Subsidiewijzer

Europese Subsidiewijzer Europese Subsidiewijzer Editie 2009 009/05-030 Europese Subsidiewijzer Editie 2009 Inhoudsopgave Voorwoord 5 1 VNG Servicebureau Europa 7 2 Praktische Tips voor Subsidieaanvragers 11 3 Structuurfondsen

Nadere informatie

EU subsidies voor KRW opgaven

EU subsidies voor KRW opgaven EU subsidies voor KRW opgaven Themabijeenkomst op 26 november 2015 Govert Kamperman en Wimjan van der Heijden Waar staan we bij stil Kerndoelstellingen Europa Europa 2020-strategie EU subsidies, waar begint

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie

Europese subsidies voor de Sociale Economie Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? 1 EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Europa 2020 doelstellingen

Nadere informatie

Geld voor goede projecten Europese structuurfondsen bieden Nederland nieuwe kansen

Geld voor goede projecten Europese structuurfondsen bieden Nederland nieuwe kansen Geld voor goede projecten Europese structuurfondsen bieden Nederland nieuwe kansen Europa is volop in beweging. Lag voorheen de nadruk in het Europese economisch beleid op het wegwerken van verschillen,

Nadere informatie

Subsidies in de regio

Subsidies in de regio Subsidies in de regio Noord Nederland Subsidies in de regio -- Noord-Nederland Om bepaalde regio s binnen Nederland direct of indirect te versterken zijn er verschillende regionale, nationale en Europese

Nadere informatie

WEBINAR 9 oktober Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen

WEBINAR 9 oktober Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen WEBINAR 9 oktober 2015 Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG 2014-2020 >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen Introductie amenwerking ver de grens > Gé Huismans > Lidwien

Nadere informatie

Subsidiemogelijkheden EFRO 2007-2013 Oost-Nederland

Subsidiemogelijkheden EFRO 2007-2013 Oost-Nederland Subsidiemogelijkheden EFRO 2007-2013 Oost-Nederland 2 Europees stimuleringsprogramma versterkt positie Oost-Nederland Let s GO Gelderland en Overijssel toonaangevend in innovatie Oost-Nederland is een

Nadere informatie

ons kenmerk DIR/EUI/U201401037 Lbr. 14/037

ons kenmerk DIR/EUI/U201401037 Lbr. 14/037 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Dienstverlening Directie Europa VNG uw kenmerk ons kenmerk DIR/EUI/U201401037 Lbr. 14/037 bijlage(n) datum

Nadere informatie

Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020. SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt

Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020. SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020 SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt Noordelijke specialisatie in beeld Samengestelde behoeften Samengestelde oplossingen Achtertuin als proeftuin/

Nadere informatie

Europa kent een bonte verzameling aan fondsen: Thematische fondsen en Structuurfondsen. Deze dia is gemaakt door Adviesbureau ERAC.

Europa kent een bonte verzameling aan fondsen: Thematische fondsen en Structuurfondsen. Deze dia is gemaakt door Adviesbureau ERAC. 1 2 Europa kent een bonte verzameling aan fondsen: Thematische fondsen en Structuurfondsen. Deze dia is gemaakt door Adviesbureau ERAC. 3 EFRO is onderdeel van het cohesiebeleid. - Doelstelling 1: Convergentie,

Nadere informatie

Europa wil slim, duurzaam en inclusief

Europa wil slim, duurzaam en inclusief Europa wil slim, duurzaam en inclusief Noord-Nederland bereidt zich intensief voor op de Europese programma s in de periode 2014 2020. Het SNN biedt u met dit bericht inzicht in voortgang en verwachtingen.

Nadere informatie

Europese Territoriale Samenwerking: INTERREG-programma s 2014-2020

Europese Territoriale Samenwerking: INTERREG-programma s 2014-2020 Europese Territoriale Samenwerking: INTERREG-programma s 2014-2020 1 INTERREG Wat is INTERREG? INTERREG-programma s zijn subsidieprogramma s die sinds 1990 de samenwerking stimuleren tussen regio s uit

Nadere informatie

Europese Structuurfondsen Betty De Wachter

Europese Structuurfondsen Betty De Wachter Europese Structuurfondsen Betty De Wachter Politieke Academie 2013 Europese cohesiebeleid Doel: economische, sociale en territoriale samenhang of cohesie in de Europese Unie Principes: ontwikkeling herverdeling

Nadere informatie

Grensoverschrijdende territoriale samenwerking: België Duitsland Ierland Frankrijk Luxemburg Nederland Verenigd Koninkrijk Zwitserland

Grensoverschrijdende territoriale samenwerking: België Duitsland Ierland Frankrijk Luxemburg Nederland Verenigd Koninkrijk Zwitserland MEMO/08/76 Brussel, 7 februari 2008 Grensoverschrijdende territoriale samenwerking: België Duitsland Ierland Frankrijk Luxemburg Nederland Verenigd Koninkrijk Zwitserland 1. Operationeel programma voor

Nadere informatie

Europese programma s in Nederland

Europese programma s in Nederland Het cohesiebeleid van de Europese Commissie Europese programma s 2014-2020 in Nederland Vincent Ketelaars ERAC B.V. 28 mei 2013 Neth-ER 01 Inhoud van presentatie Indeling 01 Inhoud van presentatie 02 Introductie

Nadere informatie

Geld voor goede projecten Europese structuurfondsen bieden Nederland nieuwe kansen

Geld voor goede projecten Europese structuurfondsen bieden Nederland nieuwe kansen ȟȟ Geld voor goede projecten Europese structuurfondsen bieden Nederland nieuwe kansen Europa is volop in beweging. Lag voorheen de nadruk in het Europese economisch beleid op het wegwerken van verschillen,

Nadere informatie

Toekomst Europese programma s. Ivka Orbon Commissie Europa 13 oktober 2006

Toekomst Europese programma s. Ivka Orbon Commissie Europa 13 oktober 2006 Toekomst Europese programma s Ivka Orbon Commissie Europa 13 oktober 2006 Inhoud - Operationeel Programma Zuid (doelstelling 2, EFRO) - Stand van zaken andere Europese programma s: - Doelstelling 3, grensoverschrijdende

Nadere informatie

Cultura Creative (RF) / Alamy Stock Photo

Cultura Creative (RF) / Alamy Stock Photo Cultura Creative (RF) / Alamy Stock Photo DE EUROPESE STRUCTUUR- EN INVESTERINGSFONDSEN (ESI-FONDSEN) EN HET EUROPEES FONDS VOOR STRATEGISCHE INVESTERINGEN (EFSI) HET VERZEKEREN VAN COÖRDINATIE, SYNERGIEËN

Nadere informatie

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om: STATENBRIEF Eindverslag EFRO-programma GO 2007-2013 Portefeuillehouder: M. Scheffer Kerntaak/plandoel: Economie Doel van deze brief: Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale

Nadere informatie

EFRO 2014 2020. Ed Meijerink

EFRO 2014 2020. Ed Meijerink EFRO 2014 2020 Ed Meijerink EFRO 2014-2020: waar staan we? OP EFRO RIS3 Noord-Nederland (4 maatschappelijke opgaven, living lab, geïntegreerde projecten) Focus op inzet MKB Innovatie Koolstofarm Beschikbare

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Thema s van belang voor

Nadere informatie

Overige Europese (Co)Financieringsfondsen. EC 2,1 miljard euro periode 2007-2013. België 4 miljoen Euro 2007

Overige Europese (Co)Financieringsfondsen. EC 2,1 miljard euro periode 2007-2013. België 4 miljoen Euro 2007 Overige Europese (Co)financieringsfondsen LIFE+ EFRO INTERREG IV PDPO Visserijfonds CIP Ludo Holsbeek Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Beleidsvoorbereiding en Evaluatie. Koning Albert II-laan,

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Europa 2014-2020 voor gemeenten en provincies

Europa 2014-2020 voor gemeenten en provincies Europa 2014-2020 voor gemeenten en provincies Vincent Ketelaars ERAC B.V. Binnenlands Bestuur Europa-debat Houten, 21 november 2013 Inhoud van presentatie Indeling 1 Uw ervaringen in eerdere projecten?

Nadere informatie

25-3-2013. 01 Inhoud van presentatie. Het subsidiebeleid van de toekomst Europese programma s 2014 2020 in Nederland. Vincent Ketelaars ERAC B.V.

25-3-2013. 01 Inhoud van presentatie. Het subsidiebeleid van de toekomst Europese programma s 2014 2020 in Nederland. Vincent Ketelaars ERAC B.V. Het subsidiebeleid van de toekomst se programma s 2014 2020 in Nederland Vincent Ketelaars ERAC B.V. 11 april 2013 Elsevier subsidiecongres 01 Inhoud van presentatie Indeling 01 Inhoud van presentatie

Nadere informatie

Besluitvorming. Plafond/streefbedrag 10.000.000. Minimumbedrag 0

Besluitvorming. Plafond/streefbedrag 10.000.000. Minimumbedrag 0 Criteria Naam en nummer Soort Instellingsdatum Besluitvorming Nut en noodzaak Functie Doel Ambtelijk beheerder Voeding Toelichting B0442003 Reserve Cofinancieringsfonds Kennis en innovatie Bestemmingsreserve

Nadere informatie

Samenvatting van de partnerschapsovereenkomst voor Nederland, 2014-2020

Samenvatting van de partnerschapsovereenkomst voor Nederland, 2014-2020 EUROPESE COMMISSIE Samenvatting van de partnerschapsovereenkomst voor Nederland, 2014-2020 Algemene informatie De partnerschapsovereenkomst (PO) van Nederland is het overkoepelende strategische document

Nadere informatie

WEBINAR. Verdieping INTERREG North West Europe (NWE) voor gevorderden INTERREG 2014 - >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen

WEBINAR. Verdieping INTERREG North West Europe (NWE) voor gevorderden INTERREG 2014 - >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen WEBINAR Verdieping INTERREG North West Europe (NWE) voor gevorderden INTERREG 2014-2020 >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen Introductie > Gé Huismans > Jacqueline Brouwer!Alle

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Thema s van belang voor

Nadere informatie

Noord-Nederland en OP EFRO

Noord-Nederland en OP EFRO N o o r d - N e d e r l a n d Noord-Nederland en OP EFRO versterking van de noordelijke economie O P E F R O De afgelopen jaren heeft Noord-Nederland hard gewerkt aan de versterking van haar sociaal economische

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

INTERREG IV A 2 Zeeën Programma

INTERREG IV A 2 Zeeën Programma INTERREG IVA 2 Mers Seas Zeeën Crossborder Cooperation Programme 2007-2013 Part-financed by the European Regional Development Fund (ERDF) INTERREG IV A 2 Zeeën Programma Seminarie voor projectpromotoren

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 8942 14 juni 2010 Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 7 juni 2010, nr. R&P/RA/2010/11430,

Nadere informatie

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) Nr. /.. VAN DE COMMISSIE. van

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) Nr. /.. VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 11.3.2014 C(2014) 1410 final GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) Nr. /.. VAN DE COMMISSIE van 11.3.2014 tot aanvulling van Verordening (EU) nr. 1301/2013 van het Europees Parlement

Nadere informatie

Infosessie Zorg 29 april 2014 Europese subsidieprogramma s 2014-2020

Infosessie Zorg 29 april 2014 Europese subsidieprogramma s 2014-2020 Infosessie Zorg 29 april 2014 Europese subsidieprogramma s 2014-2020 Europa 2020 SLIMME GROEI DUURZAME GROEI INCLUSIEVE GROEI De uitdagingen Groei en banen scheppen Klimaatverandering en Energieafhankelijkheid

Nadere informatie

Onbegrensde samenwerking. Over de Interreg B programma s

Onbegrensde samenwerking. Over de Interreg B programma s Onbegrensde samenwerking Over de Interreg B programma s Regio s Interreg B Noord-West Europa programma Regio s Interreg B Noordzee Regio programma Regio s zowel Interreg B Noord-West Europa als Interreg

Nadere informatie

innovatiebevordering RIS3 MKB OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland overheden living labs koolstofarme economie cross-overs design

innovatiebevordering RIS3 MKB OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland overheden living labs koolstofarme economie cross-overs design OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland BIObased logistiek maintenance hightech systems agrofood overheden RIS3 innovatiebevordering duurzaamheid schone energie welzijn samenwerking gezondheid

Nadere informatie

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE. van 17.12.2014

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE. van 17.12.2014 EUROPESE COMMISSIE Brussel, 17.12.2014 C(2014) 10125 final UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE van 17.12.2014 tot goedkeuring van bepaalde elementen van het samenwerkingsprogramma "Interreg V-A Vlaanderen-Nederland"

Nadere informatie

Provinciale Staten van Noord-Holland

Provinciale Staten van Noord-Holland Provinciale Staten van Noord-Holland ` Voordracht Haarlem, Onderwerp: Kaderstelling Europabeleid door Provinciale Staten Inleiding Op 11 juni 2007 jl. is door de commissie FEPO de werkgroep Europa ingesteld.

Nadere informatie

Uitdagingen voor jongeren en EU beleid

Uitdagingen voor jongeren en EU beleid Uitdagingen voor jongeren en EU beleid Floor van Houdt Plv afdelingsleider voor Europese Commissie Date: in 12 pts Europa 2020 Strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei Aandacht voor jongeren

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp BESCHIKKING VAN DE COMMISSIE. van [...]

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp BESCHIKKING VAN DE COMMISSIE. van [...] NL NL NL COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, C(2007) WORDT NIET GEPUBLICEERD Ontwerp BESCHIKKING VAN DE COMMISSIE van [...] tot goedkeuring van het operationeel programma voor bijstand van

Nadere informatie

Interreg A Euregio Maas-Rijn

Interreg A Euregio Maas-Rijn Interreg A Euregio Maas-Rijn Growing Together EU 2020 strategie limburg.be EU 2020 strategie limburg.be Inhoud van het Interregprogramma As 1 As 2 As 3 As 4 Innovatie 2020 Economie 2020 Sociale inclusie

Nadere informatie

Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling en het Europees Fonds voor maritieme zaken en

Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling en het Europees Fonds voor maritieme zaken en Beleidsregel MKB-Regeling Het dagelijks bestuur van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland zijnde Management Autoriteit Noord-Nederland; gelet op de Verordening (EU) nr. 1301/2013 van het Europees Parlement

Nadere informatie

Belangrijke informatie: de Gemeenschappelijke Prioriteit met het Frans-Engelse Kanaal programma

Belangrijke informatie: de Gemeenschappelijke Prioriteit met het Frans-Engelse Kanaal programma Belangrijke informatie: de Gemeenschappelijke Prioriteit met het Frans-Engelse Kanaal programma 1. Uittreksel uit het 2 Zeeën Operationeel Programma, Prioriteit 4 : Gemeenschappelijke Prioriteit met het

Nadere informatie

Publiekssamenvatting Jaarverslag 2012 Operationeel Programma Noord-Nederland Versnelling is nodig

Publiekssamenvatting Jaarverslag 2012 Operationeel Programma Noord-Nederland Versnelling is nodig Publiekssamenvatting Jaarverslag 2012 Operationeel Programma Noord-Nederland 2007-2013 Versnelling is nodig Operationeel Programma Noord-Nederland 2012 Crisis zorgt voor tegenwind Noord-Nederland heeft

Nadere informatie

De koppeling van EU-subsidies aan stadsprojecten:

De koppeling van EU-subsidies aan stadsprojecten: VNG Servicebureau Europa De koppeling van EU-subsidies aan stadsprojecten: Tips vanuit de Nederlandse praktijk Tim te Pas Wat gaan we vanochtend doen? 1. Korte introductie VNG Servicebureau Europa 2. EU

Nadere informatie

Gemeenten in Europa. Kim van Berlo

Gemeenten in Europa. Kim van Berlo Gemeenten in Europa Kim van Berlo 15-12-2011 Opzet Wat doet de VNG directie Europa? Europese Subsidies Match gemeentelijke belangen aan Europese steun Wat doet de VNG directie Europa? Dienstverlening Belangenbehartiging

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Vergadering van 28 mei 2015 Verslag van de deputatie Bevoegd deputatielid: Peter Bellens Telefoon: 03 240 52 40 Agenda nr. 10/1 Europa. Beheers- en uitvoeringsovereenkomst Samenwerkingsprogramma

Nadere informatie

Europese Subsidiewijzer 2014-2020

Europese Subsidiewijzer 2014-2020 Europese Subsidiewijzer 2014-2020 Europese Subsidiewijzer 2014-2020 Vereniging van Nederlandse Gemeenten 1 Colofon Vereniging van Nederlandse Gemeenten Postbus 30435 2500 GK Den Haag Informatiecentrum

Nadere informatie

INTERREG V A 2014 2020

INTERREG V A 2014 2020 INTERREG V A 2014 2020 Doelen en subsidieinstrumenten van de EU Slimme groei Duurzame groei Inclusieve groei Structuurfondsen Doelstelling 1 Convergentie (Regio s met BBP/inw. < 75% van het Europese gemiddelde)

Nadere informatie

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen

Subsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten INFORMATIE OVER HET INNOVATIEF ACTIEPROGRAMMA GRONINGEN

Nadere informatie

Structuurfondsen En de relatie met Natura 2000

Structuurfondsen En de relatie met Natura 2000 0 Structuurfondsen 2007-2013 En de relatie met Natura 2000 1 Algemeen Lissabonstrategie, EU strategische richtsnoeren Alleen doelstelling 2 en 3 zijn voor Nederland relevant Rijk stelt strategie op (NSR)

Nadere informatie

Het beleid voor Plattelandsontwikkeling na 2013

Het beleid voor Plattelandsontwikkeling na 2013 C Olof S. Het beleid voor Plattelandsontwikkeling na 2013 DG Landbouw en plattelandsontwikkeling Europese Commissie Prioriteiten Plattelandsontwikkeling in een nieuw kader (1) Europa 2020 strategie Gemeenschappelijk

Nadere informatie

Europese subsidies en de sociale economie

Europese subsidies en de sociale economie Europese subsidies en de sociale economie Tewerkstelling van vluchtelingen binnen de sociale economie 24 Mei 2016 Agenda 14:00 Welkom 14:15 Inleiding: Wie zijn de vluchtelingen? Quentin Callens, Agentschap

Nadere informatie

COHESIEBELEID 2014-2020

COHESIEBELEID 2014-2020 GEÏNTEGREERDE TERRITORIALE INVESTERING COHESIEBELEID 2014-2020 De nieuwe wet- en regelgeving voor de volgende investeringsronde van het EU-cohesiebeleid voor 2014-2020 is in december 2013 formeel goedgekeurd

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst over 3e call Interreg Vlaanderen-Nederland. 20 oktober 2016

Informatiebijeenkomst over 3e call Interreg Vlaanderen-Nederland. 20 oktober 2016 Informatiebijeenkomst over 3e call Interreg Vlaanderen-Nederland 20 oktober 2016 Programma 07:45-08:10 uur Inloop 08:10-08:15 uur Welkom 08:15-08:30 uur Algemene info over de subsidiemogelijkheden en focus

Nadere informatie

Services & activiteiten

Services & activiteiten Services & activiteiten Informatie en advies Europese subsidies, artists residencies en mobiliteit, focuslanden Verzamelen van data, publicaties, onderzoek (oa Buitengaats) Organisatie Bijeenkomsten (voorlichting,

Nadere informatie

Erasmus+ Jeugd. Informatiebijeenkomst 20 januari 2014

Erasmus+ Jeugd. Informatiebijeenkomst 20 januari 2014 Erasmus+ Jeugd Informatiebijeenkomst 20 januari 2014 Erasmus+ Nieuwe EU-programma voor onderwijs, training, jeugd en sport 2014-2020 Youth in Action gaat samen met het onderwijsprogramma Leven Lang Leren

Nadere informatie

Provinciale Staten van Noord-Holland

Provinciale Staten van Noord-Holland Provinciale Staten van Noord-Holland Voordracht 65 Haarlem, 21 augustus 2001 Onderwerp: EU-programma innovatieve acties art. 4 EFRO Bijlage: ontwerpbesluit Inleiding Het EU-programma de regio s in de nieuwe

Nadere informatie

Europastrategie van Velsen EU-strategie die als leidraad geldt voor alle activiteiten en investeringen van Velsen op dit vlak

Europastrategie van Velsen EU-strategie die als leidraad geldt voor alle activiteiten en investeringen van Velsen op dit vlak Europastrategie van Velsen EU-strategie die als leidraad geldt voor alle activiteiten en investeringen van Velsen op dit vlak 1. Wat willen wij: Visie op Velsen Met het vaststellen van de Visie op Velsen

Nadere informatie

Handboek Europese Subsidies voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie Kansen voor 2007-2013. Deel B

Handboek Europese Subsidies voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie Kansen voor 2007-2013. Deel B Handboek Europese Subsidies voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie Kansen voor 2007-2013 Deel B Juli 2008 Handboek Europese Subsidies voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie Kansen voor 2007-2013 Deel B In opdracht

Nadere informatie

Mogelijkheden MKB in EFRO en INTERREG

Mogelijkheden MKB in EFRO en INTERREG Mogelijkheden MKB in EFRO en INTERREG www.food-future.eu Innovatie steun voor MKB in food sector in D en NL Yvette Lammers EZ Coördinatieteam Structuurfondsen EFRO EFRO: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

Nadere informatie

POP En de relatie met Natura 2000

POP En de relatie met Natura 2000 0 POP-2 2007-2013 En de relatie met Natura 2000 1 Algemeen Lissabonstrategie, Göteborgdoelen, EU strategische richtsnoeren Coproductie rijk en provincies Eenvoudiger en meer focus EU-cofinanciering komende

Nadere informatie

Europa en breedtesport kansen om mee te doen

Europa en breedtesport kansen om mee te doen Europa en breedtesport kansen om mee te doen Peter Barendse Programmamanager NISB Datum: 29/03/2010 Europa en sport nieuw contact Europa & sport idee over wat Europa voor uw organisatie kan betekenen

Nadere informatie

Interreg Vlaanderen-Nederland. Projectmogelijkheden onder Interreg V

Interreg Vlaanderen-Nederland. Projectmogelijkheden onder Interreg V Interreg Vlaanderen-Nederland Projectmogelijkheden onder Interreg V 2014-2020 EU 2020-strategie De EU 2020-strategie: Inhoudelijke richting voor de Europese fondsen 2014 2020 Meer inhoudelijke focus in

Nadere informatie

Gerard Meijers Provincie Drenthe Strategie LEADER

Gerard Meijers Provincie Drenthe Strategie LEADER Welkom in Drenthe Gerard Meijers Provincie Drenthe Strategie LEADER Plattelandsontwikkeling in Zuidoost Drenthe 12 maart 2015 Westhoek Inhoud presentatie LEADER Zuidoost-Drenthe Toekomst: Omgevingsvisie

Nadere informatie

Investeren in het waddengebied is de moeite meer dan waard!

Investeren in het waddengebied is de moeite meer dan waard! > www.vrom.nl Investeren in het waddengebied is de moeite meer dan waard! 2e Tender Waddenfonds 8 september tot en met 17 oktober 2008 Investeren in het waddengebied is de moeite meer dan waard! 2e Tender

Nadere informatie

Huidige periode (tot 2014), welke kansen zijn er nog:

Huidige periode (tot 2014), welke kansen zijn er nog: Overzicht huidige kansen & toekomstige mogelijkheden Hieronder volgt een overzicht, per fonds, van de kansen die er nog zijn, gevolgd door een overzicht van de kansen, per fonds die verwacht worden in

Nadere informatie

POP-3. Plattelands Ontwikkelings Programma 2014-2020. Informatiebijeenkomst Europese Fondsen november 2014 POP3

POP-3. Plattelands Ontwikkelings Programma 2014-2020. Informatiebijeenkomst Europese Fondsen november 2014 POP3 Informatiebijeenkomst Europese Fondsen november 2014 POP3 POP-3 Plattelands Ontwikkelings Programma 2014-2020 1 Provincie Zeeland Uitvoering POP-3: Johan Wandel Boy Saija Arjon Copper Programma Zeeuws

Nadere informatie

Europese Subsidiewijzer 2014-2020

Europese Subsidiewijzer 2014-2020 Europese Subsidiewijzer 2014-2020 Europese Subsidiewijzer 2014-2020 Vereniging van Nederlandse Gemeenten 1 Colofon Vereniging van Nederlandse Gemeenten Postbus 30435 2500 GK Den Haag Informatiecentrum

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 21 501-08 Milieuraad Nr. 525 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

POP3 Innovatiemaatregelen Voorbereiding EIP-workshop Water 17 mei 2018

POP3 Innovatiemaatregelen Voorbereiding EIP-workshop Water 17 mei 2018 POP3 Innovatiemaatregelen Voorbereiding EIP-workshop Water 17 mei 2018 Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland 28 juni 2018 1 POP3 in NL Alle EU-lidstaten

Nadere informatie

VNG Seminar: Gemeentelijke Europese samenwerking

VNG Seminar: Gemeentelijke Europese samenwerking VNG Seminar: Gemeentelijke Europese samenwerking INTERREG IV B: de implementatieprogramma s 31 mei 2012 Jacqueline Brouwer INTERREG in het cohesiebeleid Cohesiebeleid Doelstelling 1 Doelstelling 2 Doelstelling

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

LEADER Kempenland. Samen investeren in een leefbaar platteland

LEADER Kempenland. Samen investeren in een leefbaar platteland LEADER Kempenland Samen investeren in een leefbaar platteland Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling; Europa investeert in zijn platteland Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling;

Nadere informatie

(Wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN

(Wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN 15.12.2017 L 335/1 I (Wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN VERORDENING (EU) 2017/2305 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 12 december 2017 tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1303/2013 wat betreft

Nadere informatie

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE. van 29.10.2014. tot goedkeuring van bepaalde elementen van de partnerschapsovereenkomst met België

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE. van 29.10.2014. tot goedkeuring van bepaalde elementen van de partnerschapsovereenkomst met België EUROPESE COMMISSIE Brussel, 29.10.2014 C(2014) 8190 final UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE van 29.10.2014 tot goedkeuring van bepaalde elementen van de partnerschapsovereenkomst met België CCI 2014BE16M8PA001

Nadere informatie

Europese Subsidiewijzer 2014-2020

Europese Subsidiewijzer 2014-2020 Europese Subsidiewijzer 2014-2020 Europese Subsidiewijzer 2014-2020 Vereniging van Nederlandse Gemeenten 1 Colofon Vereniging van Nederlandse Gemeenten Postbus 30435 2500 GK Den Haag Informatiecentrum

Nadere informatie

Speech jaarvergadering oud ambtenaren Europese Instellingen op 21 april 2017 in PH Zwolle -------------------------------------------------------------------------------------------- dames en heren, Hartelijk

Nadere informatie

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND JAARVERSLAG 2007 OP WEG NAAR PIEKEN

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND JAARVERSLAG 2007 OP WEG NAAR PIEKEN SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND OP WEG NAAR PIEKEN SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND 5 SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND Voorwoord 2007 STOND VOOR ONS IN HET TEKEN VAN TRANSITIE. WE HEBBEN HET

Nadere informatie

Europese projecten in de praktijk. Maandag 8 december, Provincie West-Vlaanderen

Europese projecten in de praktijk. Maandag 8 december, Provincie West-Vlaanderen Europese projecten in de praktijk Maandag 8 december, Provincie West-Vlaanderen Europese projecten in de praktijk Waarom een Europees project? Hoe begin je aan een Europees project? Hoe stel je de aanvraag

Nadere informatie

Overzicht (nieuwe) subsidiemogelijkheden Noordoost-Fryslân

Overzicht (nieuwe) subsidiemogelijkheden Noordoost-Fryslân Overzicht (nieuwe) subsidiemogelijkheden Noordoost-Fryslân Inleiding Eind vorig jaar/begin dit jaar zijn er weer een aantal nieuwe subsidieregelingen beschikbaar gekomen. Voor ondernemers maar ook voor

Nadere informatie

vooruitgang met financieringsinstrumenten vanuit ESI-fondsen Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling Financieringsinstrumenten

vooruitgang met financieringsinstrumenten vanuit ESI-fondsen Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling Financieringsinstrumenten vooruitgang met financieringsinstrumenten vanuit ESI-fondsen Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling medegefinancierd door Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling zijn een duurzame

Nadere informatie

Bezuidenhoutseweg 20, Den Haag

Bezuidenhoutseweg 20, Den Haag Aan De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Datum Uw kenmerk Ons kenmerk Bijlage(n) OI/REB/8042004 9 Onderwerp Voortgang EU structuurfondsenprogramma's 2000-2006

Nadere informatie

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Kansen voor West (KvW) II Carolien Huisman Mmv Martijn Onderstal, Laura Vis 1 mei Kansen voor West II: Kaders Innovatie Valorisatie: Het stimuleren van

Nadere informatie

Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag

Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag Welkom, blij dat u er bent. Uit het feit dat u met zovelen bent gekomen maak

Nadere informatie

IenM & INTERREG: Circulaire economie

IenM & INTERREG: Circulaire economie IenM & INTERREG: Circulaire economie Inhoud INTERREG t.o.v. andere fondsen context INTERREG zelf De programma s: verschillend en hetzelfde Toegevoegde waarde Succesvol project Deelname INTERREG 2007-2013

Nadere informatie

Provincieraadsbesluit

Provincieraadsbesluit directie Economie, Landbouw & Platteland, Europese en Internationale samenwerking dienst Economie, Europese & Internationale samenwerking dossiernummer: 1501842 Provincieraadsbesluit betreft verslaggever

Nadere informatie

COHESIEBELEID

COHESIEBELEID DOOR DE GEMEENSCHAP GEÏNITIEERDE LOKALE ONTWIKKELING COHESIEBELEID 2014-2020 De nieuwe wet- en regelgeving voor de volgende investeringsronde van het EU-cohesiebeleid voor 2014-2020 is in december 2013

Nadere informatie

Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking

Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen - Nederland Brussel, april 2014 CVN heeft

Nadere informatie

PROVINCIAAL BLAD. Nr. 5529

PROVINCIAAL BLAD. Nr. 5529 PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Zeeland Nr. 5529 30 november 2017 Openstellingsbesluit van gedeputeerde staten van Zeeland houdende openstelling voorbereiding en uitvoering van samenwerkingsactiviteiten

Nadere informatie

Zeeuws Subsidie Team

Zeeuws Subsidie Team Zeeuws Subsidie Team intro Intro: Zeeland periferie? Intro: Zeeland periferie? 1:30 Intro: Zeeland periferie? 1:30 2:00 Intro: Zeeland periferie? 1:30 2:00 4:00 Intro: Zeeland periferie? 2:30 tot 3:00

Nadere informatie

Operationeel programma "Nederland-Duitsland" 2007-2013

Operationeel programma Nederland-Duitsland 2007-2013 MEMO/08/318 Brussel, 20 mei 2008 Operationeel programma "Nederland-Duitsland" 2007-2013 1. "Operationeel programma voor grensoverschrijdende samenwerking Nederland-Duitsland" programma in het kader van

Nadere informatie

Handboek Europese Subsidies voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie Kansen voor 2007-2013. Deel A

Handboek Europese Subsidies voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie Kansen voor 2007-2013. Deel A Handboek Europese Subsidies voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie Kansen voor 2007-2013 Deel A Handboek Europese Subsidies voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie Kansen voor 2007-2013 Deel A In opdracht van:

Nadere informatie

Beter worden in wat we samen zijn!

Beter worden in wat we samen zijn! Beter worden in wat we samen zijn! Wie zijn we? Wat doen we? De gemeenten in de regio Stedendriehoek werken samen. Samen staan we sterk en maken we ons sterk voor het nog verder verbeteren van het VESTIGINGSKLIMAAT.

Nadere informatie

Wat hebben stad en land met en aan Europa?

Wat hebben stad en land met en aan Europa? Wat hebben stad en land met en aan Europa? 1 1,9 Mrd EU-subsidies 2007-2013 Nieuwe periode 2014-2020 Ø Cohesiebeleid: 1,4 miljard, waarvan: q q 1 miljard EFRO en ESF (> 507 miljoen) 389,7 miljoen voor

Nadere informatie

AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR

AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR 20 AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR ECONOMISCHE STRUCTUURVERSTERKING KOERS NOORD: OP WEG NAAR

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

Hierbij gaan voor de delegaties de conclusies die de Europese Raad op bovengenoemde bijeenkomst heeft aangenomen.

Hierbij gaan voor de delegaties de conclusies die de Europese Raad op bovengenoemde bijeenkomst heeft aangenomen. Europese Raad Brussel, 14 december 2017 (OR. en) EUCO 19/1/17 REV 1 CO EUR 24 CONCL 7 BEGELEIDENDE NOTA van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: de delegaties Betreft: Bijeenkomst van de Europese

Nadere informatie