2.2. EUROPESE UNIE Hogere prijs, meer melk. Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1.000 ton) % 17/16

Transcriptie

1 2.2. EUROPESE UNIE Hogere prijs, meer melk Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1. ton) % 17/16 België ,4 Denemarken ,9 Duitsland ,2 Griekenland ,8 Spanje ,9 Frankrijk ,4 Ierland ,1 Italië ,5 Luxemburg ,3 Nederland ,2 Oostenrijk ,5 Portugal ,4 Finland , Zweden ,6 Verenigd Koninkrijk ,1 1 nieuwe lidstaten van de uitbreiding van 24 Tsjechië ,8 Estland ,7 Cyprus ,6 Letland ,1 Litouwen ,9 Hongarije ,4 Malta ,7 Polen ,6 Slovenië ,7 Slovakije ,4 3 nieuwe lidstaten van de uitbreiding van 27 Bulgarije ,9 Roemenië ,9 Kroatië , ,8 EU ,7 EU ,6 Nieuwe lidstaten ,7 Bron: ZMB 2 BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR 217

2 Na een zwakke stijging in 216 namen de melkleveringen in de EU in 217 behoorlijk toe (+1,8%). In de eerste maanden van 217 was in een aantal lidstaten het effect van de vrijwillige productiebeperking nog voelbaar. Daarna namen de melkleveringen vrijwel overal in de EU toe. Uiteindelijk werd er ongeveer 2,7 mia liter melk meer geleverd, waarvan 2, mia afkomstig is uit de EU-15. De grootste procentuele stijgers zijn Bulgarije, Roemenië, Cyprus en IRL. In absolute cijfers zorgden IRL (+624 mio l), UK (+598 ), Polen (+58) en I (+41) voor meer dan 2 mia liter aangroei. Daarna komen Spanje (+132) en BE (+131). Net zoals in de voorbije jaren groeiden de melkleveringen in de lidstaten van Centraal- en Oost- Europa (EU-1 : + 2,7%) sneller dan in de oude lidstaten van de EU-15. Slechts 8 van de 28 lidstaten kenden een (kleine) daling van de melkleveringen. Opvallend waren daar D en NL bij. In absolute cijfers waren deze dalingen het grootst in D, Zweden en NL. De melkaanvoer in de eerste twee maanden 218 in de EU -28 is 3,3 % hoger dan in 217. Deze stijging dient gerelativeerd : ze komt er als correctie op de gedaalde melkleveringen in de eerste maanden van 217 als gevolg van de vrijwillige gesubsidieerde productiebeperking. Verwacht wordt dat de toename van de melkleveringen de komende maanden wat afzwakt. Voor het gehele jaar 218 wordt in de EU met een duidelijke toename gerekend. Deze toename zou groter kunnen zijn dan die in de andere zuivelexporterende regio s. Verschuivingen melkleveringen Op het kaartje hierna wordt de evolutie van de melkleveringen binnen de EU in de periode weergegeven. Met het wegvallen van de quota zijn de verschillen in ontwikkelingen nog wat groter geworden. Over de betrokken periode is er in de een toename met ruim 15 %. Dit gemiddelde verbergt evenwel grote individuele verschillen. Bij de koplopers met meer dan 4% toename vinden we IRL, LUX, Cyprus en Letland. Een tweede categorie kent meer dan 3% groei, nl. BE, NL en Polen. Met 33% toename zit ons land duidelijk bij de sterkste groeiers en moet nauwelijks onderdoen voor NL en P, 2 landen waarvan steeds werd verwacht dat hun productie fors zou uitbreiden bij het wegvallen van de quota. Duitsland kent een groei die overeenstemt met het EU-gemiddelde. Een aantal landen vertonen een toename die lager is dan het gemiddelde, zoals FR, UK en Italië. Relatief weinig lidstaten gaan erop achteruit. Het betreft vooral Midden en Oost-Europese landen zoals Bulgarije en Roemenië, Slovakije en Hongarije. Van de EU-15 gingen Griekenland, Zweden een Portugal erop achteruit. In absolute cijfers is er in de gehele EU een toename op 11 jaar tijd met ruim 2 mia kg melk, waarvan 1 mia in 214 en 215. Drie lidstaten realiseren 5% van de groei in volume, nl. D, NL en Polen. BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR

3 Melkleveringen in EU : 217 t.o.v. 25 (in %) 22 BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR 217

4 Aantal melkkoeien in de EU, december-telling ( 1. koeien) (1) % 17/16 % 17/83 België ,3-47,3 Bulgarije ,8 Tsjechië ,5 Denemarken ,8-42,7 Duitsland ,5-5,4 Estland , Griekenland ,8-54,2 Spanje ,2-55,7 Frankrijk , -49,4 Ierland ,7-17,5 Italië , -33,7 Kroatië ,4 Cyprus ,1 Letland ,6 Litouwen ,5 Luxemburg , -24,6 Hongarije , Malta ,3 Nederland ,2-34,1 Oostenrijk ,6-45,4 Polen ,1 Portugal , -32,7 Roemenië ,8 Slovenië ,9 Slovakije ,3 Finland ,5-58,3 Zweden ,9-51,2 Verenigd Koningrijk ,2-42, , EU ,8 EU ,9-44,8 Nieuwe lidstaten , (1) Voorlopig Bron: ZMP, Europese Commissie vanaf 1997 Het aantal melkkoeien in de daalde met 1,% in 217. In 216 bedroeg de daling nauwelijks,2%. In de jaren werd er voor het eerst sedert een aantal decennia een toename gerealiseerd. In de EU-1 blijft het aantal melkkoeien in 217 stabiel. De daling van het aantal melkkoeien in 217 is het grootst in NL en in Bulgarije, telkens -7%. Ten opzichte van 1983 zijn er in de EU-15, 45 % of 14,7 miljoen melkkoeien minder. BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR

5 Afvloei aantal melkveebedrijven gaat onverminderd door Productie van het gemiddeld melkveebedrijf in de EU-lidstaten Aantal melkveebedrijven (1.) Gemiddelde productie (ton) evolutie evolutie België 7,9 7,4-6,1% ,4% Denemarken 3,4 3,3-2,9% ,% Duitsland 73,3 69,2-5,6% ,9% Spanje 17,7 15,4-13,% ,5% Frankrijk 61,6 58,4-5,2% ,9% Ierland 17,5 17,5,% ,6% Italië 3,5 29,8-2,3% ,5% Nederland 18,3 17,9-2,2% ,7% Oostenrijk 33,3 28,5-14,4% ,8% Finland 8,1 7,6-6,2% ,4% Zweden 4,2 4, -4,8% ,5% Verenigd koninkrijk 13,6 13,2-2,9% ,4% Tsjechië 2,1 2, -4,8% ,4% Estland 2,1 1,8-14,3% ,7% Cyprus,2,3 5,% ,8% Letland 19,4 17,3-1,8% ,2% Litouwen 53,7 47,1-12,3% ,7% Hongarije 2,6 2,6,% ,2% Polen 13,3 125,6-3,6% 15 15,5% Slovakije,6,6,% ,8% Kroatië 9,9 8,4-15,2% ,2% Overige lidstaten 93,5 8, -14,4% ,2% 63,9 557,9-7,6% ,3% Bron: IDF, ZMB Het aantal bedrijven met melkproductie in de EU is in 216 met ruim 7% gedaald. Deze evolutie wordt sterk vertekend door de sterke ontwikkelingen in Oost- en Centraal-Europa. Opvallend is dat het aantal Ierse melkveebedrijven niet afneemt. 24 BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR 217

6 Groei bij kaas, volle melkpoeder, yoghurt en condens De toename van de melkaanvoer met 2,7 mia liter ging voor de helft naar een hogere kaasproductie (+15. ton). Ook volle melkpoeder en yoghurt kenden een toename in productie. Condens kon na een forse daling in 216 terug aanknopen met groei. Magere melkpoeder, consumptiemelk en boter gingen er op achteruit. Consumptiemelk moet,7% prijsgeven in 217. In 216 was er nog een forse stijging van de uitvoer naar derde landen (+22%), die groeit nu veel langzamer (+2%). De uitvoer is goed voor 75 mio liter of amper 2,5% van de productie. Het verbruik daalt met,7%. Het intern verbruik van kaas groeide in 216 en in 215 met meer dan 25. ton per jaar of ruim 2 %. In 217 zwakt de groei van het intern verbruik af naar 6. ton of,6%. Een groei van meer dan 2% is bij het kaasverbruik moeilijk vol te houden. In de jaren 213 en 214 steeg het verbruik met 1%, in 211 en 212 bedroeg de toename slechts,6 %. Het verbruik per hoofd in de blijft stabiel op 18,9 kg in 217. Voor 218 wordt een verdere groei naar 19.1 kg verwacht. Sedert 214 is er aldus een toename van,9 kg per hoofd. De uitvoer van kaas naar derde landen stijgt met bijna 4% naar 831. ton. In 216 was er een spectaculaire groei met 11%. Het verlies door het Russisch embargo was reeds in 216 weggewerkt. Het uitvoeroverschot voor kaas stijgt fors van 66. ton in 215 naar 77. ton in 217. Kaas neemt in 217 ongeveer 4% van het uitvoersaldo van melk van de EU voor zijn rekening. De EU voert in 217 netto ongeveer 19,4 mia liter melkequivalenten uit. De productie van kaas nam in 217 toe met 1,5% of 15. ton. Voor 218 wordt een gelijkaardige groei verwacht. Toename van de productie met,7% voorspeld. De uitvoer zou verder met 4% stijgen. Voor het intern verbruik wordt uitgegaan van een groei met 1%, iets hoger dan in 217. De laatste jaren zit de productie van boter terug in de lift. In 217 is er omwille van tekort aan melkvet een stabilisatie. Het intern verbruik stijgt voor het zevende opeenvolgende jaar, in 217 met 3,5%. Dat is 2 keer zo snel als in 216. Door gebrek aan grondstof moest de uitvoer in 217 een forse stap terugzetten, nl. 17%. In 218 zou de productie met 1% toenemen. De productie van magere melkpoeder daalt met 2%. De uitvoer stijgt spectaculair, met 36% of maar liefst 25. ton! Dit na een daling van de uitvoer in 216 met 17%. Het uitvoervolume in 217 is niettemin een record. Hierdoor konden de totale voorraden in 217, voor het eerst in 4 jaar afnemen. Bij het intern verbruik kon een verdere toename gerealiseerd worden bij de menselijke voeding (+5 %), terwijl de kalvervoeding daalt. Voor 218 wordt een toename van de productie met 3% verwacht. Als gevolg van een verdere groei in export en in intern verbruik zou er een verdere voorraadafbouw plaatsvinden. De verkoop van interventiepoeder is daarin niet meegerekend. Bij volle melkpoeder neemt de productie terug toe, nl. met 3%. Uitvoer en intern verbruik stijgen met hetzelfde percentage. Voor 218 zou de groei voor deze 3 parameters vertragen tot 1%. Met een forse toename in 216 blijven het intern verbruik en de productie van yoghurt en gefermenteerde melkproducten stabiel in 217. BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR

7 Productie en aanwending van zuivelproducten in de EU-15 en (1. ton) 25 EU (1) 217 (2) %17/16 BOTER Productie (a) ,2 Invoer ,6 Uitvoer ,3 Voorraad wijziging , Aanwending ,5 - menselijke voeding gesubsidieerd verbruik KAAS Productie ,5 Invoer ,5 Uitvoer ,7 Extra - smeltkaas ,9 Verbruik ,6 CONDENS Productie , Invoer , Uitvoer ,1 Voorraadverandering - Aanwending ,9 NIET-MAGERE MELKPOEDER Productie ,5 Invoer ,7 Uitvoer ,1 Voorraadverandering Aanwending ,1 MAGERE MELKPOEDER Productie , Invoer , Uitvoer ,7 Voorraadverandering Aanwending ,4 - menselijke voeding ,4 - kalvervoeder ,5 CONSUMPTIEMELK Productie (b) ,7 Invoer , Uitvoer , Verbruik ,7 GEFERMENTEERDE PRODUCTEN Productie (b) ,2 Invoer ,7 Uitvoer ,1 Verbruik , (1) Voorlopig/Raming (2) Schatting (a) Inclusief butteroil, omgerekend naar boter (b) Inclusief karnemelk : niet beschikbaar Bron: AMI/ZMB 26 BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR 217

8 EU voert meer zuivel uit Globaal genomen heeft de EU in 217 aanzienlijk meer zuivelproducten uitgevoerd dan het jaar voordien. Vooral magere melkpoeder liet met 36% of 25. ton extra een enorme toename optekenen. De uitvoer naar Algerije steeg met maar liefst 46%, maar ook China, Indonesië, Vietnam en de Filippijnen voerden meer EU-magere melkpoeder in. Volle melkpoeder kent een toename met 3%. Hier zijn het vooral Algerije, China en Nigeria die meer poeder invoeren. Kaas stijgt met 4%. Japan en Zuid-Korea kennen een groei, de USA een kleine terugval. De uitvoer van boter uit de EU daalt, wegens grondstof tekort. De hogere prijzen in de EU maken trouwens dat EU-boter minder concurrentieel is op de wereldmarkt. Ook in het eerste kwartaal van 218 worden goede uitvoercijfers gerealiseerd. Magere melkpoeder kent een toename van 8% (+15. ton). Ook kaas, boter en melk en room groeien. Condens en volle melkpoeder kennen een daling. BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR

9 Zelfvoorzieningsgraad daalt lichtjes In 214 is de zelfvoorzieningsgraad van de EU, als gevolg van de sterk toegenomen melkaanvoer, aanzienlijk gestegen namelijk tot 115%. Op 3 jaar tijd is er een daling tot 113%. In 217 is er een kleine daling. Het interne verbruik is namelijk sneller gestegen (+3,2 mia kg) dan de melkleveringen (+2,7 mia kg). De uitvoer stijgt met 2,6 mia kg melkequivalent, terwijl de invoer nagenoeg stabiel blijft. Een grote toename van het interne verbruik en van de uitvoer leiden tot een afname van de voorraden met 1,6 mia kg. Dit is een verschil van 3,2 mia kg t.o.v. 216, waar de voorraden nog stegen met 1,6 mia kg. Voor het eerst in 4 jaar tijd nemen de voorraden af in 217. De uitvoer overschrijdt in 217 de kaap van 2 miljard kg melkequivalent. Dit is 13% van de melkleveringen. Kijken we terug op het voorbije decennium, De melkaanvoer nam toe met 21,7 mia kg. Het intern verbruik in de EU nam het leeuwenaandeel van deze groei op, namelijk 14,9 mia kg terwijl de uitvoer 7 mia kg voor zijn rekening nam. Het intern verbruik blijft een krachtige witte motor voor de ontwikkeling van de melkproductie in de EU. Procentueel nam de uitvoer naar derde landen met ruim de helft toe, nl. van 13,3 mia kg naar 2,3 mia kg. Op 1 jaar tijd is de zelfvoorzieningsgraad toegenomen van 19 naar 113 %. Melkbalans EU in miljoen ton 27 EU EU (2) Melkleveringen 133,1 135,7 148,4 151,7 152,1 154,8 Invoer (1) 3, 1,4 1,,9 1,,9 Uitvoer (1) 13,3 14,9 17,9 18,6 17,7 2,3 Voorraadwijziging (1) +,7-2, +2,1 +1,5 +1,6-1,6 Verbruik (1) 122,1 124,2 129,4 132,5 133,8 137, Verbruik per hoofd 246,5 248,9 255,5 26,6 262,3 267,6 Zelfvoorzieningsgraad (%) 19,2 19,3 115, 114, 114, 113, (1) In melkequivalenten (2) Voorlopig / prognose Bron : AMI Voorraad magere melkpoeder : afbouw start in voorjaar 218 Nadat de interventievoorraden van magere melkpoeder en boter in 27 volledig afgebouwd waren, ontstonden eind 29 nieuwe stocks. In 212 waren de openbare voorraden terug leeg. Sedert juli 215 werd opnieuw magere melkpoeder aangeboden ter interventie. Vooral in het jaar 216 werd heel wat poeder in interventie genomen. Aan het eind van 216 bedroeg de openbare voorraad aan magere melkpoeder 351. ton. Dit liep in 217 verder op tot 378. ton. Sedert eind 216 probeert de EU-Commissie de voorraad geleidelijk af te bouwen, evenwel tot in april 218 zonder veel succes. 28 BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR 217

10 In april 218 kon 24. ton verkocht worden, in mei 42. ton. Hierdoor is reeds meer dan één zesde van de voorraad verkocht. Met een oplopende koers van het magere melkpoeder in de lente 218 neemt de kans toe dat er een substantiële afbouw van de voorraad komt in 218. Overzicht van de publieke voorraad magere melkpoeder (1. ton) Stocks per 1 januari 18, 62,8 259,7, 29,1 351, Opgekocht, 5,3, 29,8 335,6 29,2 Verkocht 18, 6,4 64,9,7 13,7 2,2 Stocks op 31 december, 7,6 194,8 29,1 351, 378,1 Bron: Europese Commissie - Milk Market Observatory De openbare voorraad boter is in 27 volledig afgebouwd. Sedert de hervorming geldt de nieuwe opkoopregeling. Vanaf 1 maart kan aangekocht worden aan 9 % van de interventieprijs met een limiet van 5. ton en met een opkoopperiode beperkt van 1 maart tot 31 augustus. Eens het plafond bereikt is kan de Commissie overgaan tot aankoop via tendering. In 217 werd geen boter ingeleverd in interventie. Overzicht van de publieke voorraad boter (1. ton) Stocks per 1 januari 53, 16,4 76,4,,, Opgekocht 44, 36,4,,,, Verkocht 33,4 75,6 74,8,,, Stocks op 31 december 63,6 121,2 1,5,,, Bron: Europese Commissie - Milk Market Observatory In 217 en 218 heeft de EU-Commissie gezien de schaarste op de botermarkt beslist om de mogelijkheid voor steun voor private opslag niet te activeren. BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR

11 Private opslag van boter (1. ton) EU België /5/218 Bron: Europese Commissie Private opslag van magere melkpoeder (1. ton) EU België /5/218 Bron: Europese Commissie 3 BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR 217

12 Interventieaankopen door de EU (1. ton) Boter Magere melkpoeder , 247, , 62, , 54, ,, 1989,, , 337, , 199, ,, , 11, , 59, 1995,1, ,6 126, ,9 33,7 1998, 11, ,4 95,7 2 44,, 21 38,7, ,5 15, 23 41,3 11, ,4 2, ,4 5, ,5, 27,4, 28,, 29 81,9 273,7 21,, 211,, 212,, 213,, 214,, 215, 29,7 216, 335,6 217, 29,2 Bron: Europese Commissie BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR

13 BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR x1. ton Boter E.U.-Interventievoorraad (31 dec.) x 1. ton Mager Melkpoeder E.U. Interventievoorraad (31 dec.)

14 Zuiveluitgaven Aandeel zuivel in EU-landbouwuitgaven (miljoen Ecu/Euro) Uitgaven zuivel Uitgaven landbouw Aandeel zuivel (%) , , , , , , , , , , , , , , ,5 24 (1) ,6 25 (1) ,9 26 (1) ,7 27 (2) ,2 28 (2) ,3 29 (2) ,7 21 (2) , 211 (2) , 212 (2) ,2 213 (2) , , ,2 216 (3) , 217 (3) , 218 (*) ,1 (1) Voor EU-25 (2) Voor EU-27 (3) incl. enveloppe crisismaatregelen van 43 mio euro, ook bestemd voor andere sectoren (*) Voorlopig Bron: Europese Commissie BCZ - JAARVERSLAG 218 WERKINGSJAAR