Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2011"

Transcriptie

1 Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2011 Door psychobio.nl SAMENVATTING 30 meerkeuzevragen, 3 open vragen en 1 bonusvraag

2 Vraag 1. Selectieve aandacht (of top-down aandacht) heeft een paar eigenschappen: 1) het heeft een beperkte capaciteit, 2) het is langzaam/heeft tijd nodig, en 3) selectie van het een gaat ten koste van het ander. Wat meet je met het paradigma in het plaatje hiernaast? a. Aandacht heeft een beperkte capaciteit. b. Aandacht is langzaam/heeft tijd nodig. c. Aandachtsselectie van het een gaat ten koste van het ander. Vraag 2. In het artikel van Gazzaley et al. (2005) wordt hersenactiviteit in object-selectieve gebieden tussen jonge en oude proefpersonen vergeleken. Uit deze data komt duidelijk naar voren dat jonge en oude proefpersonen van elkaar verschillen op 1 manier: a. Aandacht is veel beter in staat om hersenactiviteit te vergroten bij jongere proefpersonen. b. Aandacht is veel beter in staat om hersenactiviteit te onderdrukken bij oudere proefpersonen. c. Aandacht is veel beter in staat om hersenactiviteit te onderdrukken bij jongere proefpersonen. Vraag 3. Ja ja, de gevreesde Posner cueing taak, dus lees de vraag goed! Wat gebeurt er met de reactietijd van de proefpersoon als je een centrale cue aanbiedt die naar links wijst en 50 ms later bied je links een target aan? a. De reactietijd blijft hetzelfde ten opzichte van een neutrale cue conditie. b. De reactietijd wordt langzamer ten opzichte van een neutrale cue conditie. c. De reactietijd wordt sneller ten opzichte van een neutrale cue conditie. Vraag 4. Onder invloed van aandacht zie je dat de P1 (eerste positieve golf in het ERP) een grotere amplitude krijgt. Dit P1 effect is een a. spatieel aandachtseffect b. feature-based aandachtseffect c. object-based aandachtseffect Vraag 5. Biased competition treedt op als een neuron meerdere objecten tegelijk ziet. Welke uitspraak is over biased competition is waar? a. Wanneer een neuron meerdere objecten tegelijk ziet, zal de activiteit van het neuron onder invloed van aandacht aangepast worden alsof het neuron maar een object tegelijk ziet. b. Biased competition treedt alleen op als een neuron een heel duidelijke voorkeur voor een bepaalde stimulus heeft. c. Biased competition treedt alleen in object-specifieke visuele gebieden op. Vraag 6. Als een patient last heeft van Balint s syndroom, dan kan hij/zij: 1. Niet meer de aandacht richten op objecten in 1 visueel hemiveld. 2. Niet meer de aandacht richten op meer dan 1 object tegelijk 3. Niet meer de aandacht richten op objecten in 1 visueel hemiveld als tegelijk in het andere visuele hemiveld een object wordt getoond.

3 Vraag 7. Als je aan een patiënt met extinctie een houten schaar in het ene hemiveld laat zien en een ijzeren schaar in het andere hemiveld, dan zal de patiënt bijna nooit allebei de objecten kunnen rapporteren. Als je echter een ijzeren schaar in het ene hemiveld laat zien en een ijzeren vork in het andere hemiveld, dan is er best een reeële kans dat de patiënt beide objecten zal rapporteren. Wat zegt dit over objecten die in het beschadigde hemiveld worden verwerkt? 5. Alleen de basale stimuluseigenschappen worden verwerkt in het beschadigde hemiveld. 6. De stimulus in het beschadigde hemiveld wordt compleet verwerkt en op een onbewust niveau vergeleken met de stimulus in het onbeschadigde hemiveld. 7. De stimulus in het beschadigde hemiveld wordt alleen geheel verwerkt als de stimulus maar een keer voorkomt in beide hemivelden. Vraag 8. Als mensen zo snel mogelijk moeten beoordelen of het aantal bulten op de uiteinden van de objecten die je hiernaast ziet hetzelfde aantal of een ander aantal is, zijn ze: 1. Sneller in conditie a & b. 2. Sneller in conditie d & e. 3. Sneller in conditie a & d. Vraag 9. In een experiment krijgen proefpersonen op een beeldscherm meerdere cijfers en/of letters tegelijk te zien (de stimulus). Als ze een letter B (de target) zien tussen de overige cijfers/letters (de distractors) moeten ze zo snel mogelijk op een knop drukken. In deze taak is de reactietijd is afhankelijk van: a. kleur van de target, modaliteit van de target, aantal cijfers/letters dat tegelijk wordt getoond. b. oefenen van deze taak, aantal overeenkomstige eigenschappen tussen target en distractors, het feit of de target een letter of een cijfer is. c. voorspelbaarheid van de target locatie, aantal cijfers/letters dat tegelijk wordt getoond, aantal overeenkomstige eigenschappen tussen target en distractors. Vraag 10. De sturing van aandacht wordt door drie verschillende netwerken verzorgd. Welke hersendelen horen bij het filter-netwerk dat duidelijk in het artikel van Chadick & Gazzaley (2011) naar voren komt? a. De mediale prefrontale cortex (mpfc) en de posterieure cingulate cortex (PCC) b. De middle frontal gyrus (MFG) en bilaterale inferieure frontal junction (IFJ). c. De superior parietal lobe (SPL) en de frontal eye fields (FEF)

4 Vraag 11. Als je net te maken hebt gehad met conflicterende informatiestromen, pas je op de volgende trial je gedrag aan. Dit is op neuraal niveau terug te zien als mensen een STROOP taak uitvoeren. Welke uitspraak is correct met betrekking tot het mechanisme conflict detectiegedragsaanpassing? a. Als twee incongruente trials op elkaar volgen, zal de eerste trial een grotere neurale conflictresponse geven dan de tweede trial. b. Conflict detectie gebeurt in de laterale prefrontaal kwab, terwijl gedragsaanpassing in de anterieure cingulate cortex plaatsvindt. c. Hoe hoger de neurale activiteit is in de laterale prefrontale kwab in de vorige trial, hoe hoger de neurale activiteit in de anterieure cingulate cortex is op deze trial. Vraag 12. De error-related negativity is een fysiologische component die ontstaat als proefpersonen fouten maken. Waar komt dit signaal vandaan? a. De motor cortex b. De lateral prefrontale cortex c. De anterieure cingulate cortex Vraag 13. Als je afgaat op wat je weet over de prefrontale cortex en aandacht, welk van de volgende uitspraken is dan het meest van toepassing op een patiënt met prefrontale schade die een Stroop taak uitvoert? a. De patiënt zal minder last hebben van Stroop interferentie dan gezonde proefpersonen. b. De patiënt zal evenveel last hebben van Stroop interferentie als gezonde proefpersonen. c. De patiënt zal meer last hebben van Stroop interferentie dan gezonde proefpersonen. Vraag 14. Bij stop-signal taken dien je zo snel mogelijk te reageren op een simpele stimulus. Af en toe dien je je reactie echter af te breken op het moment dat er een stop-signaal in beeld verschijnt. Soms lukt dit wel, maar soms ook niet. Hoe verschilt succesvol stoppen van niet succesvol stoppen? a. Het inhibitie signaal is zwakker als je niet kan stoppen in vergelijking met wel stoppen. b. De activiteit in de motor cortex is op voorhand al hoger als je niet kan stoppen in vergelijking met wel stoppen. c. Het inhibitie signaal bereikt de motor cortex niet. Vraag 15. Er is veel evidentie dat de anterior cingulate het supervisory attention system (SAS) huisvest. In welke situatie zou je geen verhoogde activiteit in dit gebied verwachten. a. De taak vereist planning. b. De taak vereist goed geleerde of automatische responsen. c. De taak is moeilijk.

5 Vraag 16. Apen met schade aan de laterale prefrontale kwab presteren slecht op delayed-response taken. Theorieën die stellen dat inhibitie de essentiële functie van de prefrontale kwab is, zouden de volgende verklaring hiervoor geven. a. De apen hebben een slecht source geheugen. Hierdoor kunnen zich niet de locatie van het voedsel herinneren. b. De apen blijven de keuze maken die zij op de eerste trial hebben gemaakt. c. De apen worden afgeleid en vergeten de juiste locatie. Vraag 17. In het artikel van Badre (2008) worden een aantal verschillende theoriëen over de onderverdeling van de dorsolaterale prefrontale cortex (DLPFC) besproken. Met name het model van Sakai & Passingham is uitvoerig besproken tijdens het college. In deze theorie wordt gesteld dat: 1. De meer anterieure delen van de DLPFC betrokken zijn bij domein-specifieke vormen van werkgeheugen 2. De meer posterieure delen van de DLPFC schors betrokken zijn bij domein-generieke vormen van werkgeheugen 3. Beide uitspraken zijn niet waar. Vraag 18. Dit tentamen bestaat uit 30 multiple choice vragen. Om tot een goed antwoord te komen, moet je daarom steeds de verschillende antwoorden op de vraag met elkaar vergelijken en afwegen wat het beste antwoord op de vraag is. Je weet echter niet altijd wat het goede antwoord is. Welke neurale structuur zal sterker vuren als je het antwoord niet zeker weet, dus als je meer competitie/conflict tussen de vragen ervaart? a. De dorsolateral prefrontal cortex (DLPFC) b. De inferior frontal gyrus (IFG) c. De anterieure cingulate cortex (ACC) Vraag 19. Stel je eens voor dat je na je master als neuropsycholoog aan de slag gaat. Je krijgt dan allerhande patiënten over de vloer en jij moet steeds gaan beoordelen wat voor soort hersenschade de patiënt voor je heeft. Nu heb je een patiënt voor je zitten die direct na binnenkomst begon te graaien in je pennenbak en meteen een creatieve tekening maakte. Je hebt meteen een idee wat er aan de hand kan zijn, maar je wil het eerst nog testen. Daarvoor gebruik je: 1. een woord associatie taak 2. een N-back taak 3. een multiple object tracking taak Vraag 20. Welke uitspraak omschrijft schema control units het beste? a. schema control units zijn mentale representaties van mogelijke responsies. b. schema control units zijn opgeslagen informatie units over de temporele volgorde van handelingen. c. schema control units zijn opgeslagen informatie units met autobiografische informatie.

6 Vraag 21. Onze houding en positie passen we continu aan. Wat zal er gebeuren als je mensen korte tijd rondjes laat lopen op een tredmolen en daarna met een blinddoek om rechtdoor laat lopen? En als ze na het lopen geblinddoekt in een rolstoel worden gezet en gevraagd worden rechtdoor te gaan? 31. Na de tredmolen zullen ze rondjes gaan lopen of rondjes gaan rollen (in de rolstoel) 32. Na de tredmolen zullen ze rechtdoor lopen, maar rondjes rollen. 33. Na de tredmolen zullen ze rondjes lopen, maar rechtdoor rollen. Vraag 22. De peesreflex wordt door het volgende mechanisme in gang gezet: a. Golgi Tendon Organs sturen via de IA afferenten een signaal naar het ruggemerg b. Golgi Tendon Organs sturen via de IB afferenten een signaal naar het ruggemerg c. Golgi Tendon Organs sturen via de II afferenten een signaal naar het ruggemerg Vraag 23. Een blind persoon krijgt een duw van iemand die voor hem staat. Welke spieren worden in eerste instantie aangespannen en op basis van welk systeem. a. Spieren aan de voorkant van het lichaam en feedforward. b. Spieren aan de achterkant van het lichaam en feedforward. c. Spieren aan de voorkant van het lichaam en feedback. Vraag 24. Stelling I: Richting van bewegen wordt gecodeerd door populaties van corticale neuronen. Stelling II: Grijpen en reiken activeren dezelfde gebieden in de hersenen. a. Stelling I is correct en stelling II is incorrect b. Stelling I en II zijn correct c. Stelling I is incorrect en stelling II is correct Vraag 25. Hiernaast staat een plaatje van een patient met schade aan het cerebellum. Welk deel van het cerebellum is beschadigd. a. Het vestibulo-cerebellum b. Het spino-cerebellum c. Het cerebro-cerebellum Vraag 26. Bij schade aan de basale ganglia kunnen hyperactieve en hypoactieve stoornissen onstaan. Welke uitspraak is juist? a. Beschadigingen aan het directe pad veroorzaken hyperactieve stoornissen b. Beschadigingen aan het indirecte pad veroorzaken hyperactieve stoornissen c. Beschadigingen aan zowel het directe als het indirecte pad veroorzaken hyperactieve stoornissen Vraag 27. Wat is Fitt s law? a. een beschrijving van hoe de maximale snelheid van bewegen afhangt van de afstand tot aan het object. b. een beschrijving van hoe de maximale handopening afhangt van de afstand tot het object en de grootte van het object. c. een beschrijving van hoe de bewegingstijd naar een object afhangt van de afstand tot het object en de grootte van het object in de bewegingsrichting.

7 Vraag 28. Je staat op het tennisveld en wilt de bal terugslaan die je van je tegenstander toegespeeld krijgt. Wat moet je volgens de Chapman strategie doen om de bal succesvol terug te slaan als de optische snelheid van de bal toeneemt? a. naar achteren lopen b. naar voren lopen c. blijven staan Vraag 29. Alle motor structuren in het brein vertonen een gigantische overlap in de timing van neurale activiteit. Dit betekent dat a. de planmatige componenten van een beweging afgerond moeten zijn voordat de beweging daadwerkelijk uitgevoerd kan worden. b. de planmatige componenten van een beweging niet alleen voorafgaan aan een beweging, maar ook tijdens een beweging nog actief zijn. c. de planmatige componenten van een beweging niet direct te observeren zijn. Vraag 30. Welke structuur in de basale ganglia is een input- of outputstructuur? a. Globus pallidus interna b. Globus pallidus externa c. Subthalamic nucleus

8 Vraag 1 In de jaren 80 hebben Michael Posner en Robert Rafal een aantal (milde) neglect patiënten getest met de klassieke Posner Spatial Cuing taak. a. Leg deze Posner cuing taak kort uit inclusief tekening van het paradigma (focus alleen op de endogene variant van de taak). 40% b. Teken hoe de reactietijden van gezonde proefpersonen eruit zien. Teken met een stippellijn hoe reactietijden van neglect patiënten in het verstoorde, contralesionele hemiveld eruit zien. 40% c. Op basis van deze resultaten concludeerden Posner en Rafal dat aandacht op een specifieke manier verstoord was bij neglect patiënten. Leg uit wat er mis is met het aandachtssysteem van neglect-patiënten? [HINT: dit komt overeen met de resultaten van Corbetta] 20%

9 Vraag 2 Uit het artikel van Neubert et al. (2010) blijkt duidelijk dat zowel de rechter inferieure frontale gyrus (rifg) als de presupplementary motor area (presma) betrokken zijn bij inhibitie. Echter, de exacte manier waarop de rifg en de presma betrokken zijn bij inhibitie is verschillend. a. Leg de taak uit die proefpersonen moesten uitvoeren (met tekening; Fig. 1A in artikel). 40% b. Leg uit hoe de onderzoekers met twee TMS pulsen (conditioning pulse en test pulse) de motor evoked potential (MEP) in grootte lieten variëren (mag met tekening; Fig. 1B/C in artikel). 40% c. Tot slot: leg uit hoe de rifg en de presma verschillen in hoe zij inhibitie implementeren. [HINT: hoe verschillen de MEPs bij conditioning pulse op IFG/preSMA bij verschillende soorten trials?)

10 Vraag 3 Leg uit hoe een spiercontractie werkt (vanaf de actiepotentiaal van het motor neuron tot aan de terugflux van calcium naar het sarcoplasmisch reticulum). Tekeningen mogen, mits duidelijk en kort toegelicht. 6 keer 16%

11 Bonusvraag EEG Hieronder worden een aantal vragen over EEG gesteld. Omdat dit een bonusvraag betreft, word je antwoord extra streng beoordeeld. Geef daarom een zo compleet mogelijk antwoord. Je kunt EEG-data op verschillende manieren analyseren. Traditioneel werden altijd grote hoeveelheden trials gemiddeld om zo een duidelijk Event-Related Potential (ERP) uit de data te krijgen. a. Waarom heb je zoveel trials nodig voor ERP data-analyse? b. Wat is het grote nadeel van ERP analyses? c. Leg uit hoe time frequency analyses werken. Leg hierbij uit wat een wavelet is en hoe je die met de data moet convolueren om time frequency plots te maken.

Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2012

Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2012 Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2012 Door psychobio.nl SAMENVATTING 27 meerkeuzevragen, 3 open vragen en 1 bonusvraag Vraag 1. Welke uitspraak over EEG/MEG is waar? a. De neurale bron van EEG-signalen

Nadere informatie

Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2010

Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2010 Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2010 Door psychobio.nl SAMENVATTING 30 meerkeuzevragen en 3 open vragen Vraag 1. Bij welke activiteit worden de motor cortex en de premotor cortex geactiveerd? a.

Nadere informatie

De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de

De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de Rick Helmich Cerebral Reorganization in Parkinson s disease (proefschrift) Nederlandse Samenvatting De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de

Nadere informatie

1. Welke rol heeft Cajal gespeeld in de geschiedenis van de Neurowetenschappen?

1. Welke rol heeft Cajal gespeeld in de geschiedenis van de Neurowetenschappen? Tentamen Neurobiologie 29 juni 2007 9.00 12.00 hr Naam: Student nr: Het tentamen bestaat uit 28 korte vragen. Het is de bedoeling dat u de vragen beantwoordt in de daarvoor gereserveerde ruimte tussen

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting. Verschillende vormen van het visuele korte termijn geheugen en de interactie met aandacht

Nederlandse samenvatting. Verschillende vormen van het visuele korte termijn geheugen en de interactie met aandacht Nederlandse samenvatting Verschillende vormen van het visuele korte termijn geheugen en de interactie met aandacht 222 Elke keer dat je naar iets of iemand op zoek bent, bijvoorbeeld wanneer je op een

Nadere informatie

De Hersenen. Historisch Overzicht. Inhoud college de Hersenen WAT IS DE BIJDRAGE VAN 'ONDERWERP X' AAN KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE?

De Hersenen. Historisch Overzicht. Inhoud college de Hersenen WAT IS DE BIJDRAGE VAN 'ONDERWERP X' AAN KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE? De Hersenen Oriëntatie, september 2002 Esther Wiersinga-Post Inhoud college de Hersenen historisch overzicht (ideeën vanaf 1800) van de video PAUZE neurofysiologie - opbouw van neuronen - actie potentialen

Nadere informatie

Samenvatting. Audiovisuele aandacht in de ruimte

Samenvatting. Audiovisuele aandacht in de ruimte Samenvatting Audiovisuele aandacht in de ruimte Theoretisch kader Tijdens het uitvoeren van een visuele taak, zoals het lezen van een boek, kan onze aandacht getrokken worden naar de locatie van een onverwacht

Nadere informatie

Chapter 13. Nederlandse samenvatting. A.R.E. Potgieser

Chapter 13. Nederlandse samenvatting. A.R.E. Potgieser Chapter 13 Nederlandse samenvatting A.R.E. Potgieser Chapter 13 Nederlandse samenvatting Hoofdstuk 1 is een algemene introductie over de premotor cortex met een focus op betrokkenheid van deze gebieden

Nadere informatie

Verwerking van echte en geïmpliceerde beweging

Verwerking van echte en geïmpliceerde beweging Verwerking van echte en geïmpliceerde beweging (Nederlandse samenvatting) Wanneer we een foto van een persoon zien, herkennen de meeste van ons of de persoon op de foto rende terwijl de foto gemaakt werd

Nadere informatie

Networks of Action Control S. Jahfari

Networks of Action Control S. Jahfari Networks of Action Control S. Jahfari . Networks of Action Control Sara Jahfari NEDERLANDSE SAMENVATTING Dagelijks stappen velen van ons op de fiets of in de auto, om in de drukke ochtendspits op weg te

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting Borderline-persoonlijkheidsstoornis (BPS) is een ernstige psychische stoornis, die vaak voorkomt bij mensen met een

Nederlandse samenvatting Borderline-persoonlijkheidsstoornis (BPS) is een ernstige psychische stoornis, die vaak voorkomt bij mensen met een Nederlandse samenvatting Borderline-persoonlijkheidsstoornis (BPS) is een ernstige psychische stoornis, die vaak voorkomt bij mensen met een voorgeschiedenis van interpersoonlijk trauma, zoals kindermishandeling

Nadere informatie

Dit zijn voorbeelden van examenvragen, gekopieerd van de examens van voorgaande jaren.

Dit zijn voorbeelden van examenvragen, gekopieerd van de examens van voorgaande jaren. Dit zijn voorbeelden van examenvragen, gekopieerd van de examens van voorgaande jaren. Inleiding tot de gedragsneurowetenschappen, d.d. 08-09-09 Studentennummer: 1. Het neuraal substraat voor selectieve

Nadere informatie

Een kijkje in je hersenen

Een kijkje in je hersenen Brein in beeld Een kijkje in je hersenen Je brein ziet eruit als een uit de kluiten gewassen walnoot, niet veel groter dan twee gebalde vuisten tegen elkaar. Wat de hersenen doen, het is teveel om op te

Nadere informatie

Hoofdstuk 3: Aandacht

Hoofdstuk 3: Aandacht 1. SELECTIEVE AANDACHT Selectieve aandacht verdeelde aandacht Selectieve aandacht: verwijst naar selectie van bepaalde stimuli voor verdere cognitieve verwerking. Verdeelde aandacht: de aandacht die globaal

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting HET BEGRIJPEN VAN COGNITIEVE ACHTERUITGANG BIJ MULTIPLE SCLEROSE Met focus op de thalamus, de hippocampus en de dorsolaterale prefrontale cortex Wereldwijd lijden ongeveer 2.3

Nadere informatie

Breincentraal leren: van hersenonderzoek naar klaslokaal. Lucia M. Talamini UvA

Breincentraal leren: van hersenonderzoek naar klaslokaal. Lucia M. Talamini UvA Breincentraal leren: van hersenonderzoek naar klaslokaal Lucia M. Talamini UvA Onderwerpen 1. Intro Geheugen en het brein 2. Factoren die leren en geheugen bevorderen 3. Multimodaal leren 4. Aansluiten

Nadere informatie

Verstoorde bewegingssturing bij de ziekte van Parkinson. Rick Helmich

Verstoorde bewegingssturing bij de ziekte van Parkinson. Rick Helmich Verstoorde bewegingssturing bij de ziekte van Parkinson Rick Helmich Agenda Hoe komt een beweging tot stand? Wat gaat er mis bij de ziekte van Parkinson? Hoe compenseren Parkinson patiënten hiervoor? Zitten

Nadere informatie

Dynamics, Models, and Mechanisms of the Cognitive Flexibility of Preschoolers B.M.C.W. van Bers

Dynamics, Models, and Mechanisms of the Cognitive Flexibility of Preschoolers B.M.C.W. van Bers Dynamics, Models, and Mechanisms of the Cognitive Flexibility of Preschoolers B.M.C.W. van Bers Introductie Flexibiliteit is een belangrijke eigenschap in de huidige snel veranderende maatschappij. In

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/32213 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Schel, Margot Antoinette Title: Free won't : neurobiological bases of the development

Nadere informatie

A Rewarding View on the Mouse Visual Cortex. Effects of Associative Learning and Cortical State on Early Visual Processing in the Brain P.M.

A Rewarding View on the Mouse Visual Cortex. Effects of Associative Learning and Cortical State on Early Visual Processing in the Brain P.M. A Rewarding View on the Mouse Visual Cortex. Effects of Associative Learning and Cortical State on Early Visual Processing in the Brain P.M. Goltstein Proefschrift samenvatting in het Nederlands. Geschreven

Nadere informatie

Theorie! Cognitive Bias Modification! Resultaten onderzoek!

Theorie! Cognitive Bias Modification! Resultaten onderzoek! Cognitive Bias Modification Resultaten onderzoek December 2013 Jules Reijnen Ron Jacobs Theorie Cognitive Bias Modification (CBM) is een recent onderzoeksgebied dat zich richt op de vertekening (bias)

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting 173 174 De drijfveer tot beheersing: Hoe affect en motivatie cognitieve controle beïnvloeden Helpen emoties in een situatie die vraagt om mentale inspanning? Dat is de centrale vraag die dit proefschrift

Nadere informatie

Wie kiest er eigenlijk: wij of onze hersenen?

Wie kiest er eigenlijk: wij of onze hersenen? Wie kiest er eigenlijk: wij of onze hersenen? Stan Gielen Afd. Biofysica Radboud Universiteit Nijmegen Contents Supervised en unsupervised leren? Wat is een neuron en hoe werkt het Hoe maken wij keuzes?

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 207 Hoe handhaaf je jezelf in een sociale omgeving? Welke psychologische processen liggen hieraan ten grondslag? Welke delen van de hersenen zijn hierbij betrokken? En is zijn deze processen en/of hersengebieden

Nadere informatie

Het (talen)lerende brein Een inleiding op neuroplasticiteit, tweetaligheid en cognitieve controle

Het (talen)lerende brein Een inleiding op neuroplasticiteit, tweetaligheid en cognitieve controle Een inleiding op neuroplasticiteit, tweetaligheid en cognitieve controle Esli Struys, Piet Van de Craen, Eva Migom, MURE, CLIN, Vrije Universiteit Brussel 11 mei 2010, Wetenschapskaravaan 31-5-2010 1 Enkele

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20126 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dumas, Eve Marie Title: Huntington s disease : functional and structural biomarkers

Nadere informatie

De ziekte van Parkinson (ZvP) is een progressieve aandoening van de hersenen

De ziekte van Parkinson (ZvP) is een progressieve aandoening van de hersenen Samenvatting 125 126 SAMENVATTING De ziekte van Parkinson (ZvP) is een progressieve aandoening van de hersenen waarbij zenuwcellen in de middenhersenen, die de neurotransmitter dopamine produceren, afsterven.

Nadere informatie

The Neurochemical Correlate of Consciousness: Exploring Neurotransmitter Systems Underlying Conscious Vision A.M. van Loon

The Neurochemical Correlate of Consciousness: Exploring Neurotransmitter Systems Underlying Conscious Vision A.M. van Loon The Neurochemical Correlate of Consciousness: Exploring Neurotransmitter Systems Underlying Conscious Vision A.M. van Loon NEDERLANDSE SAMENVATTING Het neurale correlaat van bewustzijn Hoe creëren onze

Nadere informatie

Internal and external modulation of parieto-premotor circuitry in voluntary motor control Beudel, Martijn

Internal and external modulation of parieto-premotor circuitry in voluntary motor control Beudel, Martijn University of Groningen Internal and external modulation of parieto-premotor circuitry in voluntary motor control Beudel, Martijn IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's

Nadere informatie

Appendix A. Summary in Dutch (Samenvatting)

Appendix A. Summary in Dutch (Samenvatting) Summary in Dutch (Samenvatting) 161 In onze hersenen vinden verschillende processen plaats, zoals bijvoorbeeld het reguleren van autonome activiteiten als ademen, coördinatie van bewegingen, maar ook perceptie

Nadere informatie

Waarom kijkt iedereen boos? Vergelijkend onderzoek van de hersenen van mensen met een depressie

Waarom kijkt iedereen boos? Vergelijkend onderzoek van de hersenen van mensen met een depressie Waarom kijkt iedereen boos? Vergelijkend onderzoek van de hersenen van mensen met een depressie Jojanneke is een studente van 24 jaar en kampt al een tijdje met depressieve klachten. Het valt haar huis-

Nadere informatie

Brain Oscillations and Synchrony in Neurocognitive Systems J. van Driel

Brain Oscillations and Synchrony in Neurocognitive Systems J. van Driel Brain Oscillations and Synchrony in Neurocognitive Systems J. van Driel Nederlandse samenvatting Hersenactiviteit is sterk ritmisch, net als bijvoorbeeld geluidsgolven, lichtspectra en signalen voor moderne

Nadere informatie

Begeleidende tekst MOTORISCH 2 (niet exhaustief) P. Janssen

Begeleidende tekst MOTORISCH 2 (niet exhaustief) P. Janssen Begeleidende tekst MOTORISCH 2 (niet exhaustief) P. Janssen 1 Het verband tussen M1 neuronen en de spieren De klassieke manier om M1 neuronen te stimuleren bestaat erin een microelectrode aan te brengen

Nadere informatie

Focus op aandacht! Aandacht en aandachtsstoornissen: de gedragsneurologische en neuropsychologische invalshoek

Focus op aandacht! Aandacht en aandachtsstoornissen: de gedragsneurologische en neuropsychologische invalshoek Focus op aandacht! Aandacht en aandachtsstoornissen: de gedragsneurologische en neuropsychologische invalshoek VWVJ-Symposium Leuven, 20-3-2015 Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent Disclosure belangen

Nadere informatie

Begrijpend lezen. Cognitieve processen. Cognitieve processen. De ontwikkeling van cognitieve processen en individuele verschillen bij begrijpend lezen

Begrijpend lezen. Cognitieve processen. Cognitieve processen. De ontwikkeling van cognitieve processen en individuele verschillen bij begrijpend lezen De ontwikkeling van cognitieve processen en individuele verschillen bij begrijpend lezen 1. Wat is begrijpend lezen? Anne Helder 2. Wat weten we over de ontwikkeling van begrijpend lezen? 3. Wat weten

Nadere informatie

Laat zien en vertel, dat is het motto van

Laat zien en vertel, dat is het motto van Geef een presentatie en doe dat vooral met tekeningen Dan Roam, Visueel presenteren - Het ontwerpen van presentaties die overtuigen, Vakmedianet, 260 blz., ISBN 978 94 6276 016 5. Het doel van de presentator

Nadere informatie

Eerst even een testje

Eerst even een testje Frans Bleumer Frans Bleumer Eerst even een testje Een krant is beter dan een weekblad. Het strand is beter dan de straat. In het begin kun je beter rennen dan wandelen. Je zult het vaker moeten proberen.

Nadere informatie

Het HSP brein in Beeld

Het HSP brein in Beeld HSP Brein in Beeld Diepgaande informatieverwerking Het HSP brein in Beeld Diepgaande informatieverwerking 1. Subtiele details opmerken 2. Grote geheel zien 3. Afstemming op informatie uit het lichaam 4.

Nadere informatie

Kijk eens in het brein!

Kijk eens in het brein! Kijk eens in het brein! Hersenen en taal Hersenen als onderzoeksdomein Cognitief proces als onderzoeksdomein bouwstenen, chemie anatomie localisatie functies fasen en verloop cognitief proces neurale representatie

Nadere informatie

Visualiseren en leren met animaties. Pieter Wouters

Visualiseren en leren met animaties. Pieter Wouters Visualiseren en leren met animaties Pieter Wouters 1 Programma Multimedia en animaties Waarom animaties gebruiken? Hoe worden animaties door mensen verwerkt? Welke problemen ontstaan hierbij? Oplossingen

Nadere informatie

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Nooit Meer Afgeleid 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van www.mtcompany.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany 2012 Auteur: Mark Tigchelaar

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting. Samenvatting

Nederlandse Samenvatting. Samenvatting Samenvatting Toenaderen of vermijden. Neurobiologische mechanismen in sociale angst Het doel van dit proefschrift was om meer inzicht te krijgen in de psychobiologische mechanismen die een rol spelen bij

Nadere informatie

Samenvatting. Spatiële affectieve Simon benadering

Samenvatting. Spatiële affectieve Simon benadering Samenvatting In de loop van de laatste decennia zijn steeds meer wetenschappers ervan overtuigd geraakt dat angst een belangrijke cognitieve component omvat. Ze menen dat structurele afwijkingen in de

Nadere informatie

Perceptie & Visueel Bewustzijn

Perceptie & Visueel Bewustzijn Perceptie & Visueel Bewustzijn 2008 & 2009 Deeltentamen 1: 40 Multiple choice vragen INSTRUCTIE MULTIPLE CHOICE Computerformuler zorgvuldig en volledig met potlood invullen Vul het versienummer en het

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Onze voorouders hebben moeten leren overleven in omgevingen waarin ze continu geconfronteerd konden worden met onverwachte situaties. Van cruciaal belang voor hun overleving werd

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting GABAerge neurotransmissie in de prefrontale cortex

Nederlandse samenvatting GABAerge neurotransmissie in de prefrontale cortex Nederlandse samenvatting GABAerge neurotransmissie in de prefrontale cortex De prefrontale cortex (PFC) is een hersengebied betrokken bij cognitieve functies als planning, attentie en het maken van beslissingen.

Nadere informatie

a p p e n d i x Nederlandstalige samenvatting

a p p e n d i x Nederlandstalige samenvatting a p p e n d i x B Nederlandstalige samenvatting 110 De hippocampus en de aangrenzende parahippocampale hersenschors zijn hersengebieden die intensief worden onderzocht, met name voor hun rol bij het geheugen.

Nadere informatie

De hersenen. 1. Anatomie en ontwikkeling 2. De grote hersenen

De hersenen. 1. Anatomie en ontwikkeling 2. De grote hersenen LES 13 De hersenen 1. Anatomie en ontwikkeling 2. De grote hersenen NOTA BENE Moeilijk: Complexe anatomie Gezichtspunten: voor, achter, boven, onder, links, rechts Vele functies Bewust / onbewust autonoom

Nadere informatie

Dutch Summary DUTCH SUMMARY

Dutch Summary DUTCH SUMMARY DUTCH SUMMARY Ieder organisme is uitgerust met een aangeboren systeem dat adaptief om moet kunnen gaan met situaties die onze fysieke en psychologische gesteldheid bedreigen. Zulke situaties worden ook

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting In dit proefschrift werd de relatie tussen subjectieve intensiteit en aangenaamheid in smaak onderzocht. Gewoonlijk wordt aangenomen dat de sensorische aangenaamheid van een stimulus afhankelijk is van

Nadere informatie

Wetenschappelijke kijk op hoogsensitiviteit. Xandra van Hooff GaveMensen

Wetenschappelijke kijk op hoogsensitiviteit. Xandra van Hooff GaveMensen Wetenschappelijke kijk op hoogsensitiviteit Xandra van Hooff GaveMensen Sensory Processing Sensitivity Sigmund Freud Introversie/extraversie Jung Innate sensitiveness Eysenck Linkt introversie/extraversie

Nadere informatie

Foutloos leren bij Goal Management Training

Foutloos leren bij Goal Management Training A8 Foutloos leren bij Goal Management Training Kan het opnieuw aanleren van alledaagse taken na hersenletsel beter? Dirk Bertens 1 Dirk Bertens, MSc Prof. Luciano Fasotti Prof. Roy Kessels Dr. Danielle

Nadere informatie

Het Nieuw Leiderschap is het brein managen. Mini masterclass Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk

Het Nieuw Leiderschap is het brein managen. Mini masterclass Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk Het Nieuw Leiderschap is het brein managen Mini masterclass 7-12-2018 Congres interne kwaliteitszorg op school te Affligem Guido de Valk Guido de Valk (1963) Wie ben ik? Trainer, schrijver, spreker Expert

Nadere informatie

BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE C. klok. www. bio. .nl

BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE C. klok. www. bio. .nl BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE C www. bio klok.nl EN DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE PRAKTIJK Ready Set Go! galmt het door de stadions tijdens sportwedstrijden, zoals de Olympische Spelen. Olympische

Nadere informatie

Waarom uitstellen zo verleidelijk is. Dr. Esther Aarts

Waarom uitstellen zo verleidelijk is. Dr. Esther Aarts Waarom uitstellen zo verleidelijk is Dr. Esther Aarts Inhoud Uitstelgedrag Meten van uitstelgedrag in het lab en in het brein impulsieve keuzes plannen, vooruit denken beloningsgevoeligheid Tips om uitstelgedrag

Nadere informatie

Samenvatting. Waarom bewegen we op de manier waarop we bewegen?

Samenvatting. Waarom bewegen we op de manier waarop we bewegen? amenvatting 112 Dit proefschrift gaat over bewegingen en de manier waarop deze gecodeerd zijn in het brein. De bewegingen die we bekeken hebben zijn natuurlijke armbewegingen naar specifieke doelen. Ondanks

Nadere informatie

Hersenen op de noodrem:

Hersenen op de noodrem: ART reactiesnelheid 14-10-2002 16:13 Pagina 66 Hersenen op de noodrem: de snelheid van stoppen Je wil oversteken en net op dat moment komt er een brandweerauto met loeiende sirenes de hoek om. Je verstart

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Introductie Hersenen sturen onze bewegingen aan. De aansturing van een spier tijdens een beweging verloopt via de motorische gebieden in onze hersenen (primaire motorcortex en secundaire motorgebieden)

Nadere informatie

Psycho- en neurolinguïstiek van meertaligheid. Gastles Esli Struys EhB, opleidingsonderdeel «Psycholinguïstiek» (Dr. H. Stengers) 29 februari 2012

Psycho- en neurolinguïstiek van meertaligheid. Gastles Esli Struys EhB, opleidingsonderdeel «Psycholinguïstiek» (Dr. H. Stengers) 29 februari 2012 Psycho- en neurolinguïstiek van meertaligheid Gastles Esli Struys EhB, opleidingsonderdeel «Psycholinguïstiek» (Dr. H. Stengers) 29 februari 2012 Esli Struys -assistent Prof. dr. Piet Van de Craen (VUB)

Nadere informatie

The Role of Selective Attention in Short-Term Memory and Goal-Directed Behavior M.E. Vissers

The Role of Selective Attention in Short-Term Memory and Goal-Directed Behavior M.E. Vissers The Role of Selective Attention in Short-Term Memory and Goal-Directed Behavior M.E. Vissers NEDERLANDSE SAMENVATTING Selectieve aandacht en het kortetermijngeheugen zijn van fundamenteel belang om goed

Nadere informatie

Methoden hersenonderzoek

Methoden hersenonderzoek Methoden hersenonderzoek Beschadigingen Meting van individuele neuronen Elektrische stimulatie Imaging technieken (Pet, fmri) EEG Psychofarmaca/drugs TMS Localisatie Voorbeeld: Het brein van Broca s patient

Nadere informatie

welkom bij de Oolgaardtlezingen

welkom bij de Oolgaardtlezingen www.oolgaardtlezingen.nl welkom bij de Oolgaardtlezingen seizoen 2009 Seeing Emotion Petra Vlamings Vakgroep Ontwikkelingspsychologie, Faculteit Psychologie, Universiteit Maastricht Overzicht Welke afwijkingen

Nadere informatie

Ontwikkeling van het adolescentenbrein

Ontwikkeling van het adolescentenbrein Ontwikkeling van het adolescentenbrein Eveline Crone Brain & Development lab Universiteit Leiden 13 sept 1848: Een ongelooflijk verhaal.. Phineas Gage 1 Phineas Gage Phineas Gage: herstel bleef bij bewustzijn

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 203 Nederlandse samenvatting Wittere grijstinten Klinische relevantie van afwijkingen in de grijze stof in multipele sclerose, zoals afgebeeld met MRI Multipele sclerose (MS) is

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/30209 holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/30209 holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/30209 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Witteman, Jurriaan Title: Towards a cognitive neuroscience of prosody perception

Nadere informatie

Veranderend onderwijs. Hersenontwikkeling in de adolescentie. Onderwijs en het brein. Onderwijs en het brein. Waar of niet waar? Waar of niet waar?

Veranderend onderwijs. Hersenontwikkeling in de adolescentie. Onderwijs en het brein. Onderwijs en het brein. Waar of niet waar? Waar of niet waar? Hersenontwikkeling in de adolescentie Dr. Linda van Leijenhorst www.brainandeducationlab.nl Veranderend onderwijs Onderwijs nu ziet er anders uit dan onderwijs in het verleden tegenwoordig 1915 1953 Onderwijs

Nadere informatie

Ouderavond Bataafs Lyceum 4H/V. Executieve functies. Welkom! Nancy Lussing

Ouderavond Bataafs Lyceum 4H/V. Executieve functies. Welkom! Nancy Lussing Ouderavond Bataafs Lyceum 4H/V Executieve functies Welkom! Nancy Lussing Even voorstellen Ondersteuning algemeen, coördinator masterclass Leer- & gedragsspecialist Stelling Een hoog IQ is bepalend voor

Nadere informatie

Kijken in puberhersenen. Laura van der Aar Miranda Jansen Eduard Klapwijk

Kijken in puberhersenen. Laura van der Aar Miranda Jansen Eduard Klapwijk Kijken in puberhersenen Laura van der Aar Miranda Jansen Eduard Klapwijk Pubergedrag Risicogedrag en hersenonderzoek Het puberende brein onder de loep Eduard Klapwijk e.t.klapwijk@fsw.leidenuniv.nl Adolescentie:

Nadere informatie

NEUROFEEDBACK. Ger Loots

NEUROFEEDBACK. Ger Loots NEUROFEEDBACK Ger Loots Netwerktheorie Theorie (Llinas, 2001) Gedistribueerde localisatie van functie Zelfregulatie (arousalregulatie) Juiste activiteit in situatie Underarousal Overarousal Instability

Nadere informatie

Executieve functies, wat zijn dat:

Executieve functies, wat zijn dat: Executieve functies, wat zijn dat: Sinds het breinonderzoek een grote vlucht heeft genomen, hebben wetenschappers ontdekt dat leerlingen met bepaalde stoornissen, problemen hebben in dezelfde hersengebieden

Nadere informatie

HOOFDSTUK 4 DIRECTE PERCEPTIE. Deel 1. Perceptie, Beweging en Actie

HOOFDSTUK 4 DIRECTE PERCEPTIE. Deel 1. Perceptie, Beweging en Actie HOOFDSTUK 4 Perceptie, Beweging en Actie DIRECTE PERCEPTIE Deel 1 1 GIBSON: DIRECTE PERCEPTIE Gibson (1950, 1966, 1979) Onderkende dat perceptie meer is dan objectidentificatie Voegde de tijdsdimensie

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Huijser, C. (2011). Neuroimaging studies in pediatric obsessive compulsive disorder

Citation for published version (APA): Huijser, C. (2011). Neuroimaging studies in pediatric obsessive compulsive disorder UvA-DARE (Digital Academic Repository) Neuroimaging studies in pediatric obsessive compulsive disorder Huijser, C. Link to publication Citation for published version (APA): Huijser, C. (2011). Neuroimaging

Nadere informatie

nederlandse Samenvatting

nederlandse Samenvatting nederlandse Samenvatting 167 Nederlandse samenvatting Dutch summary Inleiding Het is bekend dat complexe mentale vaardigheden zich ontwikkelen tot laat in de adolescentie (Bunge en Crone, 2009; Diamond,

Nadere informatie

Executieve functies bij kleuters. Fabienne De Boeck Jeugdarts 22 maart 2019

Executieve functies bij kleuters. Fabienne De Boeck Jeugdarts 22 maart 2019 Executieve functies bij kleuters Fabienne De Boeck Jeugdarts 22 maart 2019 Wat zijn executieve functies? Hoe ontwikkelen executieve functies? Executieve functies : topje van de ijsberg? Wat bepaalt de

Nadere informatie

De rol van het CZS bij bewegen

De rol van het CZS bij bewegen De rol van het CZS bij bewegen Het centraal zenuw stelsel (CZS) bestaat uit het ruggenmerg en de hersenen. De hersenen bestaan uit zo n 100 miljard zenuwcellen, neuronen genoemd, en triljoenen ondersteunende

Nadere informatie

COMPLEXITEIT EN PLASTICITEIT VAN DE HERSENEN

COMPLEXITEIT EN PLASTICITEIT VAN DE HERSENEN COMPLEXITEIT EN PLASTICITEIT VAN DE HERSENEN Naam: Klas: Datum: INLEIDING De hersenen kun je zien als het besturingssysteem van je lichaam. Ze ontvangen en verwerken informatie en sturen signalen uit naar

Nadere informatie

When we move together Kokal, Idil

When we move together Kokal, Idil When we move together Kokal, Idil IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version

Nadere informatie

MRI. fmrt. HELP mijn kind heeft huiswerk! 30-11-2015. Frontaal kwab. In het lichaam kijken zonder het te hoeven openen. Hersenen

MRI. fmrt. HELP mijn kind heeft huiswerk! 30-11-2015. Frontaal kwab. In het lichaam kijken zonder het te hoeven openen. Hersenen HELP mijn kind heeft huiswerk! MRI In het lichaam kijken zonder het te hoeven openen. Hersenen fmrt Frontaal kwab Groei rond het 12e jaar Hersenen bereiden zich voor op snelle groei in puberteit. Use it

Nadere informatie

Sandra Veenstra. www.bsl.nl

Sandra Veenstra. www.bsl.nl Sandra Veenstra www.bsl.nl De toepassing van EMDR bij somatische klachten zoals chronische pijn Sandra Veenstra Jaarbeurs Utrecht, 27-09-13 Lichamelijke klachten geschikt voor behandeling met EMDR Wanneer

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Samenvatting Nederlandse samenvatting Oorsuizen zit tussen de oren Tussen de oren Behalve fysiek tastbaar weefsel zoals bot, vloeistof en hersenen zit er veel meer tussen de oren, althans zo leert een

Nadere informatie

Taal in het Kleuterbrein EEG in de praktijk

Taal in het Kleuterbrein EEG in de praktijk Taal in het Kleuterbrein EEG in de praktijk Nina Davids & Judith Pijnacker - senior onderzoekers Petra van Alphen - projectleider Expertise & Innovatie, PonTeM Taal in het Kleuterbrein Waarom EEG? Wat

Nadere informatie

te krijgen in dynamica van de CZS processen. Figuur 1 laat de algemene onderzoeksopzet van de experimenten uit Hoofdstuken 2 tot en met 7 zien.

te krijgen in dynamica van de CZS processen. Figuur 1 laat de algemene onderzoeksopzet van de experimenten uit Hoofdstuken 2 tot en met 7 zien. amenvatting 141 amenvatting Onze zintuigen zijn fascinerende systemen die ons in staat stellen om de wereld om ons heen waar te nemen en onze bewegingen te controleren. Meestal komt de informatie van de

Nadere informatie

De grijze massa tussen je oren

De grijze massa tussen je oren De grijze massa tussen je oren Centraal zenuwstelsel: Functies bepaald door de interacties tussen gebieden Koppelen van structuur aan rol in gedrag Dierexperimenten Humaan: Spontane en chirurgische lesies

Nadere informatie

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen Samenvatting Mensen zijn in staat zich aan te passen aan de veranderingen die voortdurend plaatsvinden in hun omgeving en in henzelf. Ons gedrag en de manier waarop ons brein informatie verwerkt verandert

Nadere informatie

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen Samenvatting Mensen zijn in staat zich aan te passen aan de veranderingen die voortdurend plaatsvinden in hun omgeving en in henzelf. Ons gedrag en de manier waarop ons brein informatie verwerkt verandert

Nadere informatie

Kernvraag: Hoe kunnen we onszelf beschermen tegen te veel lawaai?

Kernvraag: Hoe kunnen we onszelf beschermen tegen te veel lawaai? Kernvraag: Hoe kunnen we onszelf beschermen tegen te veel lawaai? Naam: Groep: http://www.cma-science.nl Activiteit 1 Gevaarlijke decibellen 1. Geef voorbeelden van harde geluiden waar je zelf mee te maken

Nadere informatie

6 e Nieuwsbrief EPISCA onderzoek maart 2015

6 e Nieuwsbrief EPISCA onderzoek maart 2015 6 e Nieuwsbrief EPISCA onderzoek maart 2015 Het is al weer lang geleden dat jullie iets van ons hebben gehoord en dat komt omdat er veel is gebeurd. We hebben namelijk heel veel analyses kunnen doen op

Nadere informatie

OEFENVRAGEN PSYCHOLOGIE

OEFENVRAGEN PSYCHOLOGIE OEFENVRGEN PSYCHOLOGIE MEERKEUZEVRGEN Een invloedrijke psychologische stroming, ontstaan in het Duitsland van de 20-ste eeuw staat bekend als de Gestaltpsychologie. Wat is een ander woord voor Gestalt?.

Nadere informatie

Voorbeeld 1. Kan je langer (aantal keer) touwtje springen als het touw precies op een metronoom gedraaid wordt?

Voorbeeld 1. Kan je langer (aantal keer) touwtje springen als het touw precies op een metronoom gedraaid wordt? Voorbeeld onderzoeksvragen en uitwerkingen Voorbeeld 1 Zintuigelijke informatie Kan je langer (aantal keer) touwtje springen als het touw precies op een metronoom gedraaid wordt? Als je meer informatie

Nadere informatie

1. De volgende gemiddelden zijn gevonden in een experiment met de factor Conditie en de factor Sekse.

1. De volgende gemiddelden zijn gevonden in een experiment met de factor Conditie en de factor Sekse. Oefentoets 1 1. De volgende gemiddelden zijn gevonden in een experiment met de factor Conditie en de factor Sekse. Conditie = experimenteel Conditie = controle Sekse = Vrouw 23 33 Sekse = Man 20 36 Van

Nadere informatie

Samenvatting. Exploratieve bewegingen in haptische waarneming. Deel I: de precisie van haptische waarneming

Samenvatting. Exploratieve bewegingen in haptische waarneming. Deel I: de precisie van haptische waarneming Exploratieve bewegingen in haptische waarneming Haptische waarneming is de vorm van actieve tastwaarneming waarbij de waarnemer de eigenschappen van een object waarneemt door het object met zijn of haar

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen

Nadere informatie

Train uw Brein: Cognitieve Training als een behandeling voor depressie. Marie-Anne Vanderhasselt

Train uw Brein: Cognitieve Training als een behandeling voor depressie. Marie-Anne Vanderhasselt Train uw Brein: Cognitieve Training als een behandeling voor depressie Marie-Anne Vanderhasselt Vanderhasselt, M.A., De Raedt, R., Namur, V., Lotufo, P.A., Bensenor, Vanderhasselt, M.A., De Raedt, R.,

Nadere informatie

Cognitive Neuroscience - hoofdstuk 4. Cognitive Neuroscience - hoofdstuk 5. Enkele kernbegrippen

Cognitive Neuroscience - hoofdstuk 4. Cognitive Neuroscience - hoofdstuk 5. Enkele kernbegrippen Cognitive Neuroscience - hoofdstuk 4 Enkele kernbegrippen Stimulus-onset asynchrony : tijd tussen twee stimuli Stroop-task : Noem de kleur van de letters van het woord. Redelijk gemakkelijk als er red

Nadere informatie

18. Gegeven zijn de volgende uitspraken: I. Tyrosine is de precursor van serotonine II. Een overmaat aan serotonine kan leiden tot agressief gedrag.

18. Gegeven zijn de volgende uitspraken: I. Tyrosine is de precursor van serotonine II. Een overmaat aan serotonine kan leiden tot agressief gedrag. 1. Welke uitspraak is WAAR? a. Evertebraten hebben geen zenuwstelsel dat hun toelaat gecoördineerde bewegingen uit te voeren. b. Evertebraten hebben niet meer dan 10.000 zenuwcellen. c. Het telencephalon

Nadere informatie

Neuropsychologie les 7 Aandacht. 1. Wat is aandacht?

Neuropsychologie les 7 Aandacht. 1. Wat is aandacht? Neuropsychologie les 7 Aandacht 1. Wat is aandacht? Slide 3: Als allereerste een denkoefeningetje. Wat denk je dat er intuïtief valt onder aandacht, wat wordt daarmee bedoeld? Er valleen heel veel facetten

Nadere informatie

Laser Focus. De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren..

Laser Focus. De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren.. Laser Focus De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren.. 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van StudieVitaminen.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING 188 Type 1 Diabetes and the Brain Het is bekend dat diabetes mellitus type 1 als gevolg van hyperglykemie (hoge bloedsuikers) kan leiden tot microangiopathie (schade aan de kleine

Nadere informatie

Chapter 9. Samenvatting

Chapter 9. Samenvatting Chapter 9 Samenvatting Samenvatting Voor de meeste mensen is zien een van de meest vanzelfsprekende zaken die er bestaan. Om goed te kunnen zien hebben we behalve goede ogen en voldoende licht ook een

Nadere informatie