Invoering Participatiewet, onderdeel Inkomen & Armoedebestrijding: vaststellen van verordeningen

Transcriptie

1 Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Invoering Participatiewet, onderdeel Inkomen & Armoedebestrijding: vaststellen van verordeningen Programma / Programmanummer Inkomen & Armoedebestrijding Portefeuillehouder T. Tankir Samenvatting Per 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. Het onderhavige voorstel gaat over de wetswijzigingen op de domeinen Inkomen en Armoedebestrijding. Hiervoor geldt dat de raad een verordening moet intrekken, drie nieuwe verordeningen moet vaststellen en de maatregelenverordening moet wijzigen. In het raadsvoorstel lichten we de wijzigingen toe en beargumenteren we onze keuzes die we aan de raad voorleggen. De bijgaande notitie Van Wwb naar Participatiewet: een toelichting op de wetswijziging op de domeinen Inkomen en Armoedebestrijding hebben we voor een beter begrip van de wijzigingen toegevoegd. Ons college zal in januari 2015 nog een aantal beleidsregels vaststellen. BW-nummer BW Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. MO00, Lucile Braam, 9522 Datum ambtelijk voorstel 18 december 2014 Registratienummer Ter besluitvorming door het college Paraaf akkoord Datum Aan de Raad voor te stellen 1. In te stemmen met de Verordening tegenprestatie Participatiewet 2015 Nijmegen en deze ter vaststelling doorsturen naar het Algemeen Bestuur van de MGR Rijk van Nijmegen; 2. De Maatregelenverordening Participatiewet 2015 vast te stellen; 3. De Verordening participatie schoolgaande kinderen Wet werk en bijstand 2012 in te trekken; 4. De Verordening Individuele studietoeslag Nijmegen 2015 vast te stellen; 5. De structurele middelen op de stelpost bij Bestuur & Middelen ten behoeve van de individuele studietoeslag overhevelen naar programma Inkomen & Armoedebestrijding, product Armoedebestrijding (structureel van ,- in 2015 oplopend naar structureel ,- vanaf 2018) 6. De Verordening individuele inkomenstoeslag 2015 vast te stellen; Steller Lucile Braam Ter besluitvorming door de Raad Zie vervolgblad Besluit B&W d.d. 6 januari 2015 X Conform advies Aanhouden Anders, nl. nummer: 3.1 Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Portefeuillehouder CVS van Wwb naar p-wet def

2 Collegevoorstel Vervolg beslispunten 7. De uitvoeringskosten ad ,- (noodzakelijk om de huidige normen aan te passen aan de nieuwe kostendelersnorm van de Participatiewet) te dekken uit de stelpost uitvoeringskosten Wwb van programma Bestuur & Middelen; 8. De begrotingswijziging, BW-01385, vast te stellen. CVS van Wwb naar p-wet def

3 Voorstel aan de Raad Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 14 januari 2015 / 5/2015 Fatale termijn: besluitvorming vóór: Onderwerp Invoering Participatiewet, onderdeel Inkomen & Armoedebestrijding: vaststellen verordeningen Programma Inkomen & Arnoedebestrijding Portefeuillehouder T. Tankir Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d. 6 januari 2015 Samenvatting Per 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. De Participatiewet vervangt de huidige Wet werk en bijstand. Het onderhavige voorstel gaat over de wetswijzigingen op de domeinen Inkomen en Armoedebestrijding. De wijzigingen en voorstellen op het domein Werk leggen we u in later stadium voor ter vaststelling. Voor het domein Inkomen en armoedebestrijding geldt dat u een verordening moet intrekken (namelijk die over participatie voor schoolgaande kinderen), drie nieuwe verordeningen moet vaststellen (namelijk die voor de tegenprestatie, die voor de individuele studietoeslag en individuele inkomenstoeslag) en de maatregelenverordening moet wijzigen. In onderhavig voorstel lichten we de wijzigingen toe en beargumenteren we onze keuzes die we aan u voorleggen. De bijgaande notitie Van Wwb naar Participatiewet: een toelichting op de wetswijziging op de domeinen Inkomen en Armoedebestrijding hebben we voor een beter begrip van de wijzigingen toegevoegd. Het Rijk heeft tot de wijzigingen besloten, om de activerende werking van de bijstand te versterken. De gemeente Nijmegen vindt het belangrijk dat alle mensen, ongeacht hun beperkingen, volwaardig mee kunnen doen aan de samenleving. Bij voorkeur via een reguliere baan waarin werken ook loont. Het Werkbedrijf Rijk van Nijmegen zorgt vanaf 2015 voor deze ondersteuning en arbeidsbemiddeling. De gemeente zet zich in om armoede en schulden te voorkomen en om mensen naar vermogen mee te laten doen in de maatschappij. Met dit in ons achterhoofd hebben we, daar waar we lokale beleidsruimte hebben, ons lokale beleid aangepast. U moet zich hierbij wel realiseren dat de wijzigingen in de Participatiewet een sterk centralistisch karakter hebben. Voorstel om te besluiten 1. In te stemmen met de Verordening tegenprestatie Participatiewet 2015 Nijmegen en deze ter vaststelling doorsturen naar het Algemeen Bestuur van de MGR Rijk van Nijmegen; 2. De Maatregelenverordening Participatiewet 2015 vast te stellen; 3. De Verordening participatie schoolgaande kinderen Wet werk en bijstand 2012 in te trekken; Opgesteld door, telefoonnummer, Lucile Braam, 9522, l.braam@nijmegen.nl RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

4 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 1 4. De Verordening Individuele studietoeslag Nijmegen 2015 vast te stellen; 5. De structurele middelen op de stelpost bij Bestuur & Middelen ten behoeve van de individuele studietoeslag overhevelen naar programma Inkomen & Armoedebestrijding, product Armoedebestrijding (structureel van ,- in 2015 oplopend naar structureel ,- vanaf 2018) 6. De Verordening individuele inkomenstoeslag 2015 vast te stellen; 7. De uitvoeringskosten ad ,- (noodzakelijk om de huidige normen aan te passen aan de nieuwe kostendelersnorm van de Participatiewet) te dekken uit de stelpost uitvoeringskosten Wwb van programma Bestuur & Middelen. 8. De begrotingswijziging, BW-01385, vast te stellen. RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

5 Voorstel aan de Raad Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1 Inleiding Per 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. Op dit moment bestaan voor mensen met een arbeidsbeperking en/of afstand tot de arbeidsmarkt verschillende regelingen: de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong). Deze regelingen worden vervangen door één regeling: de Participatiewet. De wijzigingen in de bijstandswet zijn omvattender dan enkel de naamswijziging in Participatiewet. Tegelijk met het wetsvoorstel Participatiewet worden ook wijzigingen doorgevoerd die voortkomen uit het wetsvoorstel Maatregelen Wwb en het wetsvoorstel hervorming kindregelingen. Deze raken vooral het domein Inkomen en Armoedebestrijding. Voor het Rijk van Nijmegen geldt, naast de wijzigingen in wet- en regelgeving, dat in 2014 vergaande stappen zijn gezet om samen te werken in een modulaire gemeenschappelijke regeling (MGR). Sinds 1 juli 2014 is deze MGR operationeel. Vanaf 2015 geldt dat onder de MGR het Werkbedrijf Rijk van Nijmegen namens de deelnemende gemeenten uitvoering geeft aan de participatieketen rondom werk en re-integratie. Voor dit geldt dat we u nog ter vaststelling een strategisch beleidskader Werk is de uitkomst! voorleggen. Ons streven is deze beleidsnota in ons college in januari 2015 vast te stellen en vervolgens aan u voor te leggen ter vaststelling. Onderhavig voorstel gaat dus over de wijzigingen voortvloeiend uit de Participatiewet die de domeinen inkomen en armoedebestrijding treffen. Een samenvattende en uitgebreide toelichting op de bovenstaande wetswijzigingen treft u in de bijlage aan. In de notitie Van Wwb naar Participatiewet: een toelichting op de wetswijziging op de domeinen Inkomen en Armoedebestrijding. Concreet gaat het om de volgende wijzigingen in de wet: Onderdeel Normen en kostendelersnorm Tegenprestatie naar vermogen Geüniformeerde arbeidsverplichtingen en maatregelen Bijzondere bijstand Verordening (raad) Niet van toepassing Beleidsregels (college) Ja Lokale beleidsruimte - Commerciële huur - Schoolverlatersnorm - Geen woonkosten Ja Ja - Doelgroep - Omvang en duur Ja Ja - Duur wettelijke maatregel - Wijze van verrekenen Niet van Ja Actualiseren toepassing Individuele studietoeslag Ja Ja - Bepaling doelgroep - Hoogte toeslag Individuele inkomenstoeslag Ja Ja - Duur en definitie laag inkomen - Hoogte toeslag RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

6 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 3 De overwegingen in de te maken beleidskeuzes per onderdeel treft u aan in de paragraaf 3 van onderhavig voorstel per onderdeel. De wetswijzigingen kennen een sterk centraal karakter. Daar waar we voorheen de bijstandsnormen voor een deel zelf konden bepalen, staan vanaf 1 januari 2015 de bijstandsnormen in de wet voorgeschreven. Ook het maatregelenbeleid kent een veel strakker wettelijk regime dan in de huidige Wwb: een groot aantal arbeidsverplichtingen zijn in de wet opgenomen, inclusief de hoogte van de maatregel (= sanctie, namelijk 100%). Kortom: het landelijk vastgelegde kader biedt minder mogelijkheden voor lokaal beleid dan dat bij Wwb het geval was. We hebben getracht onze lokale voorkeuren daar waar mogelijk in te kleuren. 1.1 Wettelijk kader of beleidskader Het wettelijk kader wordt gevormd door de Participatiewet, die de huidige Wet werk en bijstand vervangt per 1 januari Het overgangsrecht ten aanzien van de huidige Wwb wordt geregeld in artikel 78z van de Participatiewet. In dat artikel is bepaald dat de gemeenteraad binnen zes maanden na inwerkingtreding van de Participatiewet de verordeningen moet vaststellen die op grond van de Participatiewet vastgesteld moeten worden. Het gaat om de volgende verordeningen op de terreinen Inkomen en armoedebestrijding: - Verordening maatregelen; - Verordening tegenprestatie; - Verordening individuele inkomenstoeslag; - Verordening individuele studietoeslag. We sluiten niet uit dat we voor 1 juli 2015 u nog nadere besluiten moeten voorleggen om de Participatiewet volledig in te voeren. 1.2 Relatie met programma De Participatiewet valt onder het huidige programma Werk en Inkomen. Vanaf 2015 is de gemeentelijke programmastructuur gewijzigd. Het programma Werk en Inkomen valt dan uiteen in programma Economie & Werk en programma Inkomen & Armoedebestrijding. Onderhavig voorstel valt volledig onder het nieuwe programma Inkomen & Armoedebestrijding. 2 Doelstelling Het doel van onderhavig voorstel is het vaststellen van de verordeningen die als gevolg van de invoering van de Participatiewet wijzigen of nieuw vastgesteld moeten worden. Tevens is het doel rijksmiddelen die via de algemene uitkering aan Nijmegen zijn overgemaakt voor de uitvoering van de Participatiewet over te hevelen naar het programma Inkomen & Armoedebestrijding. RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

7 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 4 3 Argumenten Onderdeel Inkomen Normen en kostendelersnorm Ten aanzien van dit onderdeel geldt dat er voor raden geen beleidsvrijheid is. Er zijn dan ook geen beslispunten voor dit onderdeel in het voorstel opgenomen. Desondanks willen we uw raad wel informeren over de wijziging en de invulling van de bevoegdheid van ons college inzake normen en kostendelersnormen. Kostendelersnorm In de Participatiewet wordt de kostendelersnorm ingevoerd. De kostendelersnorm is van toepassing op personen van 21 jaar en ouder indien iemand de woning deelt met één of meer meerderjarige personen. Kortweg komt het erop neer dat de bijstandsnorm lager is in het geval er sprake is van meerpersoonshuishoudens. In het geval de woning wordt gedeeld met twee personen, dan bedraagt de bijstand 50% van het wettelijk minimumloon (per persoon). Bij een driepersoonshuishoudens, bedraagt de bijstandsnorm 43,3% en zo verder. Invullen lokale ruimte (bevoegdheid college) Ons college heeft de bevoegdheid om op drie onderdelen beleidsregels vast te stellen. (1) Zo is bepaald dat de kostendelersnorm niet van toepassing is als er sprake is van commerciële huur. Voor alle duidelijkheid: tussen ouder en (meerderjarig) kind is er (wettelijk) geen sprake van een commerciële relatie. Ons college heeft de bevoegdheid om in een beleidsregel te melden wat we onder een commerciële huur verstaan. (2) Tevens kan ons college de huidige schoolverlatersnorm handhaven. (3) Tot slot hebben we de ruimte om de bijstand lager vast te stellen als er geen sprake is van woonkosten. Onze lijn is het huidige beleid daar waar mogelijk te handhaven. In de bijgaande notitie lichten we onze lijn ten aanzien van de drie onderdelen toe. Effecten kostendelersnorm voor burgers Op basis van de huidige toeslagen cq verlagingen kunnen we bepalen hoeveel huishoudens die nu bijstand ontvangen mogelijk een kostendelersnorm gaan ontvangen. Onze inschatting is dat we het komende halfjaar circa situaties moeten onderzoeken. We verwachten dat minstens 425 bijstandsgerechtigden tot mogelijk 750 bijstandsgerechtigden met de kostendelersnorm te maken gaan krijgen. Financieel heeft dit voor betreffende burgers een (nadelig) effect. In de onderstaande tabel 1 enkele voorbeelden van de omvang van dit nadelige effect, zie volgende pagina: 1 De genoemde bedragen in de tabel zijn afgerond (2014) en gaan uit van de netto norm exclusief vakantietoeslag. Een toelichting per voorbeeldsituatie treft u in de achtergrondnotitie aan. RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

8 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 5 Norm Wwb Participatiewet 1. Alleenstaande 23 jaar Alleenstaande 23 jaar, medebewoner Alleenstaande 23 jaar, twee medebewoners Gehuwden met twee meerderjarige thuiswonende kinderen (beide werkend) 5. Gehuwden met twee meerderjarige thuiswonende kinderen (1 studerend, 1 werkend) Alleenstaande ouders De invoering van de Participatiewet raakt nog een andere grote groep in de bijstand, namelijk de alleenstaande ouders. Momenteel ontvangen circa alleenstaande ouders een bijstandsuitkering. De alleenstaande ouder in de bijstand ontvangt niet langer 90% van het wettelijk minimumloon, maar 70% van het wettelijk minimumloon. De resterende 20% ontvangt de alleenstaande ouder in principe via de Belastingdienst. Ten aanzien van de maatregel gelden twee pijnpunten, zie voor meer informatie de achtergrondnotitie. Er is een overgangsrecht voor een (beperkte) groep alleenstaande ouders, voor nieuwe alleenstaande ouders willen we tijdelijk bijzondere bijstand verstrekken. Deze lijn is conform de richtlijnen van het ministerie van SZW. Het ministerie is nog in overleg met onder andere de Vereniging van Nederlandse Gemeenten om tot een structureel goede oplossing voor de bovenstaande pijnpunten te komen vanaf 1 januari Tegenprestatie We hebben ervoor gekozen de regels over het opleggen van een tegenprestatie minimaal in te richten. We vinden als college dat iedereen moet kunnen meedoen in de maatschappij. We willen dan ook mensen motiveren en stimuleren om zich in te zetten in de maatschappij. Als gemeente willen we de oriëntatie van mensen op actieve deelname faciliteren door in het najaar 2015 een markt te organiseren waar het maatschappelijk middenveld van Nijmegen zich presenteert aan mensen. We kiezen ervoor de tegenprestatie positief in te zetten. Mensen mogen zelf een keuze maken voor de te verrichten tegenprestatie. We zoeken nog naar een gepaste alternatieve benaming voor de tegenprestatie. De voorliggende verordening is zo ingestoken dat activiteiten die mensen al (uit eigen beweging) verrichten worden aangemerkt als tegenprestatie : we duiden vrijwilligerswerk en mantelzorg aan als tegenprestatie. Mensen die de arbeidsverplichting hebben, vragen we niet daarnaast een tegenprestatie te leveren. Zij zijn aan de slag om weer aan het werk te komen. De mensen die geen arbeidsverplichting hebben, geen vrijwilligerswerk en/of mantelzorg verrichten, wordt gevraagd zich te oriënteren op een activiteit cq bijdrage aan de maatschappij. Het moet gaan om een tegenprestatie die de belanghebbende kan uitvoeren en het moet gaan om werkzaamheden die niet leiden tot verdringing. We hebben daarnaast een minimale eis gesteld aan de omvang van de tegenprestatie. In de voorliggende verordening zijn deze eisen vastgelegd. RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

9 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 6 Maatregelen en verplichtingen In artikel 9 (verplichtingen) van de bijstandswet was al bepaald dat iedereen vanaf de dag van melding verplicht is: om naar vermogen algemeen geaccepteerde arbeid te verkrijgen en aanvaarden, waaronder begrepen registratie als werkzoekende bij UWV; om gebruik te maken van een door het college aangeboden voorziening, waaronder begrepen sociale activering gericht op arbeidsinschakeling; en mee te werken aan een onderzoek naar de mogelijkheden tot arbeidsinschakeling; en mee te werken aan het opstellen, uitvoeren en evalueren van een plan van aanpak. Deze arbeidsverplichtingen werden nader ingevuld in de maatregelenverordening van de gemeente. De gemeente kon tot nu toe de hoogte en duur van de maatregel regelen in de verordening. Maar in de Participatiewet zijn een aantal arbeidsverplichtingen geconcretiseerd (zie onderstaand kader). Deze worden de geüniformeerde arbeidsverplichtingen genoemd. De hoogte van de maatregel bij schending van de geüniformeerde arbeidsverplichtingen is vanaf 1 januari 2015 geregeld in de wet. Voldoet iemand niet aan één van de geüniformeerde arbeidsverplichtingen, dan wordt de uitkering met 100% verlaagd. De geüniformeerde arbeidsverplichtingen zijn: het aanvaarden of behouden van algemeen geaccepteerde arbeid het uitvoering geven aan de door het college opgelegde verplichting om ingeschreven te staan bij een uitzendbureau. het naar vermogen zoeken van algemeen geaccepteerde arbeid in de nieuwe woongemeente, alvorens naar die gemeente te verhuizen. bereid zijn om te reizen over een afstand met een totale reisduur van drie uur per dag, indien dat noodzakelijk is voor het naar vermogen verkrijgen, aanvaarden of behouden van algemeen geaccepteerde arbeid. bereid zijn te verhuizen, indien het college is gebleken dat er geen andere mogelijkheid is voor het naar vermogen verkrijgen, aanvaarden of behouden van algemeen geaccepteerde arbeid, en de belanghebbende een arbeidsovereenkomst met een duur van tenminste een jaar en een netto beloning die ten minste gelijk is aan de voor de belanghebbende geldende bijstandsnorm, kan aangaan. het verkrijgen en behouden van kennis en vaardigheden, noodzakelijk voor het naar vermogen verkrijgen, het aanvaarden of het behouden van algemeen geaccepteerde arbeid. Het naar vermogen verkrijgen, aanvaarden of behouden van algemeen geaccepteerde arbeid niet belemmeren door kleding, gebrek aan persoonlijke verzorging of gedrag. Het gebruik maken van door het college aangeboden voorzieningen, waaronder begrepen sociale activering gericht op arbeidsinschakeling en mee te werken aan onderzoek naar zijn of haar mogelijkheden tot arbeidsinschakeling. Naast het nieuwe wettelijke kader inzake de geüniformeerde arbeidsverplichtingen blijft lokaal maatwerk mogelijk, ook voor de niet-geüniformeerde (arbeids)verplichtingen. Dit regelen we in de maatregelenverordening. 2 Als gevolg van de geüniformeerde arbeidsverplichtingen en 2 Daarnaast is de Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving bij dit onderwerp van belang, omdat hierin ook een wettelijk kader is vastgesteld inzake de boetes in het geval een klant de RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

10 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 7 de samenhang hiermee met onze eigen lokale maatregelenverordening 3, moet de maatregelenverordening worden gewijzigd. Verwijtbaarheid Er wordt geen maatregel opgelegd als iedere vorm van verwijtbaarheid ontbreekt. Het college beoordeelt of dit het geval is. Ook voor de geüniformeerde arbeidsverplichting blijft de kern van de bijstandswet overeind: namelijk het afstemmen van de maatregel op de individuele situatie. Dit houdt in dat het college moet nagaan of er sprake is van verwijtbaarheid en de individuele situatie in ogenschouw dient te nemen en op basis van deze beoordeling de maatregel moet afstemmen op de individuele omstandigheden (verlagen dan wel afzien van het opleggen van een maatregel). Inkeerregeling Betrokkene kan een verzoek indienen om de maatregel vanwege schending van de geüniformeerde arbeidsverplichting te herzien. Het college kan dit doen, als uit de houding en gedragen van betrokkene ondubbelzinnig is gebleken dat hij de verplichtingen weer nakomt. Betrokkene zal dan concrete feiten moeten aandragen. Het herstellen van de situatie is niet altijd even makkelijk. Het niet ingeschreven staan bij een uitzendbureau is op te lossen door alsnog ergens in te schrijven. Maar het niet aanvaarden van een passende baan vanwege bijvoorbeeld de reisafstand is niet ongedaan te maken. Invulling van de lokale ruimte De wet schrijft voor dat de hoogte van de maatregel bij de eerste schending van de geüniformeerde arbeidsverplichting 100% gedurende tenminste een maand bedraagt. Bij een derde schending, de tweede recidive, moet het college de bijstand verlagen voor 100% gedurende drie maanden. Bij de tweede schending krijgt het college wat meer vrijheid; de periode moet in ieder geval langer zijn dan bij de maatregel bij de eerste gedraging en ten hoogste drie maanden. In de maatregelverordening wordt ook vastgelegd hoe de verlaging wordt verrekend. We bieden in de verordening de mogelijkheid de maatregel over meerdere maanden te verdelen, zodat iemand niet langere tijd volledig zonder geld zit. Het bedrag van de verlaging wordt verrekend over de maand van oplegging van de maatregel en ten hoogste de twee volgende maanden. In dat geval moet over de eerste maand minimaal 1/3 van het bedrag van de verlaging worden verrekend. inlichtingenplicht schendt. Hier zijn geen wijzigingen op grond van de P-wet doorgevoerd. Wel is tot nadere orde besloten geen boetes op te leggen aan bijstandsgerechtigden die hun inkomstenformulier niet of te laat inleveren. Dit naar aanleiding van het advies van de Nationale Ombudsman en uitspraak van Centrale raad van beroep. 3 De maatregelverordening IOAW en IOAZ hoeft niet gewijzigd te worden: het wettelijk kader van de Participatiewet is namelijk anders dan het kader in de IOAW en IOAZ. De geüniformeerde arbeidsverplichtingen in de Participatiewet gelden namelijk niet voor mensen die een IOAW- of IOAZuitkering ontvangen. RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

11 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 8 Door invoering van de geüniformeerde arbeidsverplichtingen verliest de gemeente een deel van de mogelijkheid om de maatregel af te stemmen op de individuele situatie, daarom is het van belang deze mogelijkheid open te houden. In de verordening hebben we de volgende punten verwerkt: 1. We creëren de mogelijkheid om maatregelen over drie maanden te verrekenen. 2. Bij het schenden van de geüniformeerde verplichtingen verlagen we de uitkering als volgt: 1e schending geüniformeerde arbeidsverplichting; honderd procent van de bijstandsnorm gedurende één maand; 2e schending geüniformeerde arbeidsverplichting (eerste recidive); honderd procent van de bijstandsnorm gedurende twee maanden; 3e schending geüniformeerde arbeidsverplichting (tweede recidive); honderd procent van de bijstandsnorm gedurende drie maanden. We zullen de effecten van het nieuwe wettelijke regime nauwlettend volgen en u hierover in het derde kwartaal van 2015 informeren. We willen inzicht krijgen in hoe vaak de wettelijke maatregel opgelegd wordt, voor welke gedragingen, hoe vaak de inkeerregeling van toepassing was en hoe vaak gebruik is gemaakt van de bevoegdheid de maatregel af te stemmen op bijzondere omstandigheden dan wel vanwege ontbreken van de verwijtbaar is afgezien van het opleggen van de wettelijke maatregel. We zullen in januari 2015 ons beraden over het recente advies van de nationale ombudsman en van de Centrale Raad van Beroep over de toepassing van de zogenoemde Fraudewet en de gevolgen hiervan voor de uitvoeringspraktijk in Nijmegen. Het gaat hierover de boetes die we moeten opleggen als er sprake van schending van de inlichtingenplicht. Tot nader orde worden geen boetes opgelegd aan bijstandsgerechtigden die te laat hun inkomstenformulier inleveren. Onderdeel armoedebestrijding Bijzondere bijstand Individuele verlening van bijzondere bijstand vormt de kern van het minimabeleid. Nu de mogelijkheden voor categoriale verstrekking worden ingeperkt willen we ervoor zorgen dat de regels voor de bijzondere bijstand uitlegbaar blijven. Door de invoering van de kostendelersnorm wordt dit steeds lastiger. We willen dan ook de directe koppeling met de bijstandsnorm in het minimabeleid los laten en in de draagkrachtberekening uitgaan van eigen normbedragen die we afleiden van de huidige normen zoals we die kennen per huishoudtype (alleenstaande, alleenstaande ouders en echtparen). Hiermee blijven we zo dicht mogelijk bij onze huidige toetsingssystematiek en benadelen we niemand als gevolg van de kostendelersnorm ten opzichte van ons huidig beleid rondom de bijzondere bijstand. Ons college is bevoegd deze werkwijze in beleidsregels vast te stellen, we zijn van plan dit in januari te doen. RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

12 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 9 Argumenten voor deze nieuwe werkwijze - Sluit aan bij ons coalitieakkoord dat we een ruimhartig minimabeleid in stand willen houden en blijven inzetten op het tegengaan van niet gebruik. Het beperken van het recht op inkomensondersteuning voor bepaalde groepen vinden wij niet wenselijk. - Daarnaast wordt het door het werken met bedragen in plaats van percentages, voor gebruikers gemakkelijker om te bepalen of ze gezien de hoogte van het inkomen recht hebben op inkomensondersteuning. Aan u verzoeken we de Verordening participatie schoolgaande kinderen in te trekken. Overigens heeft dit geen nadelig effect voor ons aanbod om de participatie van schoolgaande kinderen te stimuleren. We blijven Stichting Leergeld subsidiëren om financiële tegemoetkomingen voor kinderen te verstrekken om culturele en sportieve activiteiten mogelijk te maken en schoolgeld te vergoeden. Bijzondere bijstand voor computer en printer nemen we op in onze beleidsregel voor de individuele bijzondere bijstandsverlening. Individuele studietoeslag Achtergrond bij deze nieuwe bevoegdheid van gemeenten een individuele studietoeslag te verlenen: In de Wajong is een studieregeling 4 opgenomen voor jongeren met een arbeidsbeperking. De studieregeling in de Wajong is niet langer toegankelijk voor jongeren met een arbeidsbeperking. Gemeenten krijgen nu de mogelijkheid om individuele studietoeslag te verstrekken aan de groep die voorheen onder de reikwijdte van deze studieregeling onder de Wajong vielen. Gemeenten kunnen ervoor kiezen om geen individuele studietoeslag uit te keren, het betreft hier een kan-bepaling. Wij vinden het belangrijk om in deze kwetsbare doelgroep te investeren en zo hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Dit is conform te strekking van de wet. Uw raad moet bij verordening regels vaststellen over het verlenen van de individuele studietoeslag. De regels moeten in ieder geval betrekking hebben op de hoogte en de frequentie van de betaling van de individuele studietoeslag (artikel 8 lid 3 Participatiewet). In 2014 is in de regio onderzoek gedaan naar onder meer de omvang van de groep jongeren met een Wajong-uitkering 5. Op basis van de instroom van jongeren met een Wajong-uitkering in 2012 is een inschatting te maken van de ontwikkeling van de doelgroep van de studieregeling. Daarbij gaan we uit van een duur van vier jaar waarbinnen studenten hun opleiding afronden. Op basis van beschikbaar budget (zie financiële paragraaf) en aanname omvang van de doelgroep stellen we u in de verordening voor de toeslag vast te stellen op 150 per maand. 4 Onder de Wajong was sprake van een studieregeling, voor de Participatiewet spreken we over een individuele studietoeslag. 5 Wajong & Werk, Onderzoek naar wie die Wajongers zijn en wat werkt, Drs. Selle L. van der Woude RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

13 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 10 Individuele inkomenstoeslag De langdurigheidstoeslag wordt vervangen door een individuele inkomenstoeslag. Deze is bedoeld voor mensen die langdurig van een laag inkomen rond moeten komen zonder uitzicht op inkomensverbetering. Uw raad moet in een verordening invulling geven aan de omvang van de inkomenstoeslag en aan de begrippen langdurig en laag inkomen. We stellen voor de huidige regels te behouden. Dit betekent: - dat de inkomenstoeslag voor alleenstaanden 335,- bedraagt, voor alleenstaande ouders 425,- en echtparen 475,-; - langdurig is drie jaar en - laag inkomen is gesteld op 105% van de bijstandsnorm. Argumenten voor deze keuzes We maken nu geen gebruik van de wettelijke mogelijkheid de inkomensgrens van 105% te verhogen. We hebben recent met een aantal organisaties in de stad gesproken over het huidige minimabeleid. Dit hebben we gedaan in het kader van de ontwikkeling van het Aanvalsplan Armoede en Schulden. Uit deze gesprekken is niet naar voren gekomen dat ons minimabeleid te sober is. Dit wordt ook bevestigd in de recent uitgevoerde Minimaeffectrapportage. Met de organisaties in de stad constateren we dat we een dekkend palet aan inkomensondersteunende maatregelen kennen. - Het hanteren van verschillende inkomensgrenzen betekent ook dat er variatie is in het behouden dan wel wegvallen van regelingen, zodra mensen een hoger inkomen verwerven. Zo hebben we er wel voor gekozen de collectieve aanvullende ziektekostenverzekering voor een grotere groep mensen open te stellen. Hier hanteren we vanaf 1 januari 2015 de inkomensgrens van 130% van de bijstandsnorm. Juist omdat hier tegenover aanwijsbare kosten staan en we een goede aanvullende ziektekostenverzekering van groot belang achten. Tot slot speelt in onze overweging mee dat we begin 2015 nog voor nadere keuzes komen te staan voor de inrichting en reikwijdte van de integrale regeling voor minima. We vinden het van belang om eerst in kaart te brengen welke keuzes we hierbij maken en welke kosten we voor een eventuele uitbreiding van participatie bevorderende maatregelen op structurele basis willen maken binnen de financiële kaders. 4 Risico s Rondom de bijstandsverlening en armoedebestrijding geldt een algemeen financieel risico, namelijk rond het budget voor gebundelde uitkeringen (BUIG dan wel Inkomensdeel). Dit risico is opgenomen in ons risicoprofiel. Zie ook de paragraaf financiën. We monitoren maandelijks onze bijstandsontwikkeling en die van een groot aantal andere steden. We rapporteren uw raad hier ieder kwartaal over. RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

14 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 11 5 Financiën Inkomensdeel Voor de verstrekking van bijstandsuitkeringen en aanverwante regelingen ontvangt de gemeente een budget voor de gebundelde uitkeringen (BUIG dan wel Inkomensdeel). Als gevolg van de wetswijzigingen in de Participatiewet is de verwachting (landelijk en lokaal) dat de werkelijke bijstandslasten omlaag gaan. De daling wordt voor een groot deel veroorzaakt door de fiscale veranderingen (de lagere bijstand voor alleenstaande ouders), de invoering van de kostendelersnorm en de geüniformeerde arbeidsverplichtingen. Daartegenover staat een lichte stijging van de middelen vanwege de uitbreiding van de doelgroep die onder de Participatiewet gaat vallen (mn jongeren met een arbeidsbeperking mét arbeidsvermogen die niet langer een beroep kunnen doen op de Wajong). Hoe dit werkelijk gaat uitpakken voor de Nijmeegse gemiddelde uitkeringslasten per persoon én de ontwikkeling van het aantal bijstandsgerechtigden is nu niet in te schatten. Zoals al vermeld in het onderhavige voorstel schatten we in dat minimaal 425 tot mogelijk 750 bijstandsgerechtigden te maken krijgen met de invoering van de kostendelersnorm en dus een lager gemiddelde uitkering. Het aantal zal moeten blijken uit de herbeoordelingen die het eerste halfjaar van 2015 worden uitgevoerd. Tevens blijkt dan ook wat de werkelijke kostendelersnorm bedraagt en hoeveel bijstandslasten we conform wetgeving besparen. Ten aanzien van de alleenstaande ouders geldt dat we ramen dat circa mensen een lagere bijstandsnorm gaan krijgen. Wat betreft kostenbesparing door het opleggen van de 100%-maatregel vanwege de geüniformeerde arbeidsverplichting, geldt dat we hierover eigenlijk ook niet met een raming kunnen komen. Het moge duidelijk zijn dat we niet gaan sturen op het opleggen van een dergelijke maatregel. Tot slot is onze raming dat het aantal bijstandsgerechtigden door de uitbreiding van de reikwijdte jaarlijks kan toenemen met circa 200 mensen. Deze schatting hebben we op grond van landelijke raming gemaakt. Het zegt echter niets over de werkelijke ontwikkeling van het aantal bijstandsgerechtigden in Nijmegen. Dit houden we maandelijks in de gaten door onze ontwikkeling te vergelijken met een aantal andere gemeenten. Bovenstaande ontwikkelingen worden ook door het Rijk nauwgezet gevolgd en indien nodig verwerkt in een aangepast macro budget. Ons uitgangspunt is altijd dat de Nijmeegse effecten op wijzigingen in wetgeving vergelijkbaar zullen zijn met de landelijke aannames zoals door het Rijk verwerkt in het macro budget. In dat kader is het goed dat wij monitoren (zie vervolgvel 10) hoe onze insteek t.a.v. de beperkte lokale invulling van de nieuwe wet zich verhouden tot hoe andere gemeenten hiermee omgaan. Dit risico is overigens beperkt in omvang omdat de vrijheid voor lokale aanpassingen erg beperkt is. Ten aanzien van het Inkomensdeel geldt daarbovenop dat we te maken hebben met nadelige herverdeeleffecten voor Nijmegen als gevolg van de invoering van een nieuw verdeelmodel van het macrobudget. We hebben uw raad hierover in november 2014 geïnformeerd. In de stadsbegroting hebben we dit nadelige effect van het nieuwe verdeelmodel niet kunnen verwerken. We schatten in dat er in 2015 een tekort van 4,0 miljoen ontstaat: we ontvangen in ,8 miljoen voor de bijstandsuitkeringen, maar verwachten circa 96,0 miljoen uit te geven. We hebben u toegezegd u voor april 2015 nadere voorstellen te doen hoe om te gaan met het verwachte tekort. RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

15 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 12 Toevoegingen tbv programma Inkomen & Armoedebestrijding In de meicirculaire 2014 zijn via de algemene uitkering een tweetal toevoegingen vanuit het Rijk gedaan die samenhangen met onderhavig voorstel: - Studietoeslag; - Uitvoeringskosten participatiewet. De middelen zijn vooralsnog op een stelpost gezet, middels dit voorstel wordt aan u verzocht de middelen voor de studietoeslag toe te voegen aan het programma Inkomen & Armoedebestrijding vanaf Individuele studietoeslag In het kader van de Participatiewet is de individuele studietoeslag geïntroduceerd. Het betreft een nieuwe vorm van aanvullende inkomensondersteuning voor bepaalde groepen studerenden. Om dit ook financieel mogelijk te maken heeft het Rijk extra middelen toegevoegd via de algemene uitkering. In de bedragen is een compensatie begrepen voor uitvoeringskosten. De toevoeging voor Nijmegen bedraagt: in 2015, in 2016, in 2017 en vanaf 2018 structureel Uitgaande van een studietoeslag van 150 per maand en een geleidelijke toename van de groep rechthebbenden tot indicatief 300 mensen komen we op structurele basis uit met de beschikbaar gestelde rijksmiddelen. In beslispunt 5 vragen we u de beschikbare rijksmiddelen voor de individuele studietoeslag over te hevelen naar programma Inkomen & Armoedebestrijding (structureel). Uitvoeringskosten Participatiewet In het kader van de Participatiewet wordt vanaf 2015 de toegang tot de Wajong beperkt. Hierdoor zal de gemeentelijke doelgroep toenemen, omdat mensen met arbeidsvermogen - die bij ongewijzigd beleid onder de (financiële) verantwoordelijkheid van UWV zouden komen - vanaf 2015 onder de Participatiewet gaan vallen. Het kabinet voegt voor de uitvoeringskosten ten behoeve van de genoemde nieuwe doelgroep middelen toe aan de algemene uitkering. Voor de periode na 2019 geldt dat de omvang mede in het licht van de geleidelijke toename van de doelgroep Participatiewet integraal zal worden bezien binnen de dan geldende financieringssystematiek. De toevoeging voor Nijmegen bedraagt: in 2015, in 2016, in 2017 en in Deze middelen staan op een stelpost bij programma Bestuur & Middelen. Incidentele uitvoeringskosten De eerste zes maanden van 2015 moet de afdeling Inkomen de huidige bijstandsgerechtigden herbeoordelen. Bekeken moet worden of de huidige bijstandsnorm aangepast moet worden als gevolg van de invoering van de kostendelersnorm. Dit is een arbeidsintensief traject waarbij klantmanagers (6,0 fte), handhavers (0,5 fte) en administratieve krachten (0,5 fte) in relatief korte tijd een circa bijstandsgerechtigden moeten herbeoordelen. Hiervoor moet de afdeling Inkomen incidenteel extra kosten maken. Dit wordt geraamd op ,-. We stellen u voor deze uitvoeringskosten te dekken uit de RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

16 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 13 stelpost uitvoeringskosten Wwb van programma Bestuur & Middelen. Deze stelpost is bedoeld voor de uitvoeringskosten Wwb in relatie tot de omvang van het bijstandsbestand. 6 Participatie en Communicatie Voor burgers verandert er veel. We hebben burgers op verschillende wijze geïnformeerd over de wijzigingen. Zo waren er op de wijkavonden over de decentralisaties ook altijd deskundigen over de Participatiewet aanwezig, om eventuele vragen van burgers hierover te beantwoorden. Instellingen en organisaties in de stad die veel en vaak worden geconfronteerd met vragen over de participatiewet zijn geïnformeerd via uitgebreide voorlichtingsbijeenkomsten. Verder zijn mensen persoonlijk (via een brief) geïnformeerd over wijzigingen die op hen van toepassing zijn (alleenstaande ouders, chronisch zieken en andere over de wijzigingen in de collectieve aanvullende ziektekostenverzekering). Bijstandsgerechtigden die in 2015 te maken krijgen met de kostendelersnorm worden in het eerste halfjaar van 2015 beoordeeld en geïnformeerd. Het onderhavige voorstel is besproken met het KGO. Hun reactie is: Met betrekking tot de individuele studietoeslag is het KGO van mening dat er met betrekking tot de aanvraag coulant met de doelgroep moet worden omgegaan. Het KGO is daarom van mening dat de individuele studietoeslag met terugwerkende kracht moet kunnen worden toegekend. Het college komt hieraan tegemoet om, in afwijking van reguliere bijzondere bijstand en de wet studiefinanciering 2000, voor de individuele studietoeslag een termijn van maximaal 3 maanden in te stellen waarbinnen met terugwerkende kracht individuele studietoeslag toegekend kan worden. Met betrekking tot de individuele inkomenstoeslag heeft het KGO aangegeven een voorstander te zijn van het verhogen van de inkomensgrens. Zij hebben ook aangegeven het begrijpelijk te vinden deze keuze in samenhang met andere maatregelen ter bestrijding van armoede en schulden te maken. Ten aanzien van de maatregelenverordening realiseert het KGO zich dat de gemeente weinig tot geen invloed heeft op de hoogte van de maatregel bij het schenden van de geüniformeerde arbeidsverplichting. Het KGO heeft aangegeven dat de gemeente ook bij het opleggen van maatregelen en boete rekening moet houden met de beslagvrije voet. De beslagvrije voet is 90% van de toepasselijke bijstandsnorm cq de kostendelersnorm. Aangegeven is dat het voorstel uitgaat van de maximale mogelijkheid om een maatregel te verrekenen: namelijk gedurende drie maanden de maatregel verrekenen. Bij een maatregel van 100% betekent dit nog altijd een verlaging van de uitkering van 33,3 % per maand. We hebben het KGO toegezegd de beleidsregels over het maatregelenbeleid voor te leggen ter advisering aan het KGO. Tevens heeft het KGO dringend verzocht het advies van de nationale ombudsman over de boetes te beoordelen en te bezien welke lokale ruimte er is om in situaties af te zien van het opleggen van boetes. We zijn van plan om in januari 2015 dit op te pakken tot die tijd leggen we geen boetes in verband met te laat inleveren van het inkomstenformulier op. We zullen zowel het KGO als uw raad hierover informeren. RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

17 Voorstel aan de Raad Vervolgvel 14 Ten aanzien van de tegenprestatie heeft het KGO (in meerderheid) aangegeven het voorliggende voorstel een goede minimale invulling te vinden van deze wettelijke plicht. Het KGO is wél een voorstander van positieve stimulering van mensen om activiteiten te ondernemen, onder andere via vrijwilligerswerk. KGO verzoekt de gemeente de regels rondom het verrichten van vrijwilligerswerk in relatie tot de bijstandsverstrekking tegen het licht te houden en eventuele belemmeringen in regelgeving te minimaliseren. 7 Uitvoering en evaluatie Uitvoering De overgangstermijn betekent een extra inzet van personeel gedurende het eerste halfjaar van De bijstandsgerechtigden die mogelijk een kostendelersnorm moeten gaan ontvangen moeten worden beoordeeld en opgeroepen worden om hun persoonlijke situatie goed in beeld te krijgen. De hiermee gepaard gaande extra uitvoeringskosten zijn in het onderhavige voorstel verwerkt (zie paragraaf financiën). Evaluatie We willen de invoering van de Participatiewet nauwlettend volgen. Voor de zomernota hebben we uw raad toegezegd inzicht te geven in de gevolgen van allerlei bezuinigingen op burgers (Wat betekent dit voor u?). De effecten van het nieuwe wettelijke regime volgen we en we informeren u hierover in het derde kwartaal van Verder geldt dat we ook in 2015 de bijstandsontwikkeling monitoren en die van ons vergelijken met andere steden. Specifiek zullen we hierbij de gemiddelde uitkeringslast betrekken. College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, drs. H.M.F. Bruls drs. B. van der Ploeg Bijlage(n): - Achtergrondnotitie - Tegenprestatieverordening - Maatregelenverordening - Individuele studietoeslag - Individuele inkomenstoeslag - Begrotingswijziging RVS Inkomen en Armoedebestrijding def

18 Maatregelenverordening Participatiewet, De raad van de gemeente Nijmegen; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van [datum en nummer]; gelet op artikel 8, eerste lid, aanhef en onderdeel a en e en artikel 8b van de Participatiewet, gezien het advies van [naam commissie] besluit vast te stellen de Maatregelenverordening Participatiewet 2015 Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen Artikel 1. Begripsomschrijving 1. Alle begrippen die in deze verordening niet worden omschreven hebben dezelfde betekenis als die in de Participatiewet en de Algemene wet bestuursrecht. 2. In deze verordening wordt verstaan onder: a. de wet: de Participatiewet; b. maatregel: het verlagen van de bijstand op grond van artikel 18, tweede lid, van de wet. c. uitkering: algemene bijstand op grond van de wet; d. bijstandsnorm: toepasselijke bijstandsnorm als bedoeld in artikel 5, onderdeel c van de wet. e. bezit: geldelijke middelen alsmede een auto waarover de belanghebbende beschikt of redelijkerwijs kan beschikken, met uitzondering van het in de woning met bijbehorend erf gebonden vermogen, bedoeld in artikel 50, eerste lid Participatiewet. Voor het vaststellen van de geldelijke middelen blijven de vrijlatingsbepalingen van paragraaf 3.4 van de wet en van de Beleidsregels Inkomen Participatiewet buiten toepassing. Artikel 2. Het besluit tot opleggen van een maatregel In het besluit tot het opleggen van een maatregel van de uitkering als bedoeld in de artikelen 9a, twaalfde lid, en 18, tweede, vijfde en zesde lid, van de wet, worden in ieder geval vermeld: a. de reden van de maatregel; b. de duur van de maatregel; c. het bedrag of percentage waarmee de uitkering wordt verlaagd, en d. indien van toepassing, de reden om af te wijken van de standaardmaatregel. Artikel 3. Afzien van maatregel 1. Het college ziet af van een maatregel als: a. elke vorm van verwijtbaarheid ontbreekt, of b. de gedraging meer dan één jaar voor constatering daarvan door het college heeft plaatsgevonden. 2. Het college stemt overeenkomstig artikel 18, tiende lid van de wet een op te leggen of een opgelegde maatregel af op de omstandigheden van de belanghebbende en diens mogelijkheden om middelen te verwerven, indien naar het oordeel van het college gelet op bijzondere omstandigheden, dringende redenen daartoe noodzaken. 3. Als het college afziet van een maatregel op grond van dringende redenen, wordt een belanghebbende hiervan schriftelijk op de hoogte gesteld. Artikel 4. Ingangsdatum en tijdvak van een maatregel 1. Een maatregel wordt toegepast op de uitkering of bijzondere bijstand die is verleend met toepassing van artikel 12 van de wet, over de kalendermaand volgend op de maand waarin het besluit tot het opleggen van de maatregel aan een belanghebbende is bekendgemaakt. Daarbij wordt uitgegaan van de op dat tijdstip voor die belanghebbende geldende bijstandsnorm. 2. In afwijking van het eerste lid kan de maatregel met terugwerkende kracht worden opgelegd over de periode waarop de gedraging betrekking heeft gehad, voor zover de uitkering nog niet is uitbetaald.

19 3. Als een maatregel niet of niet geheel ten uitvoer kan worden gelegd als gevolg van de beëindiging of intrekking van de uitkering, kan de maatregel of dat deel van de maatregel dat nog niet is uitgevoerd, alsnog opgelegd worden als belanghebbende binnen de termijn, bedoeld in artikel 3, eerste lid, onderdeel b, opnieuw een uitkering ontvangt. Artikel 5. Berekeningsgrondslag 1. Een maatregel wordt toegepast op de bijstandsnorm. 2. In afwijking van het eerste lid kan een maatregel worden toegepast op de bijzondere bijstand als aan belanghebbende bijzondere bijstand wordt verleend met toepassing van artikel 12 van de wet. 3. Bij toepassing van het tweede lid, moet in de hoofdstukken 2, 3 en 4 bijstandsnorm worden gelezen als bijstandsnorm inclusief de op grond van artikel 12 van de wet verleende bijzondere bijstand. Hoofdstuk 2. Niet nakomen van de niet geüniformeerde verplichtingen met betrekking tot de arbeidsinschakeling Artikel 6. Categorieën van verwijtbare gedragingen Gedragingen van een belanghebbende waardoor een verplichting op grond van de artikelen 9, 9a, 17, tweede lid en tevens van artikel 55 van de wet, voor zover gericht op de arbeidsinschakeling, niet wordt nagekomen, worden onderscheiden in de volgende categorieën: 1. eerste categorie: a. het zich niet tijdig laten registreren als werkzoekende bij het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen of het niet tijdig laten verlengen van de registratie; b. het niet naar vermogen verrichten van een door het college opgedragen tegenprestatie als bedoeld in artikel 9, eerste lid, onderdeel c, van de wet; 2. tweede categorie: a. het niet naar vermogen proberen algemeen geaccepteerde arbeid te verkrijgen voor zover dit niet voortvloeit uit een gedraging als bedoeld in artikel 18, vierde lid, van de wet. b. het uit houding en gedrag ondubbelzinnig laten blijken verplichtingen als bedoeld in artikel 9, eerste lid, onderdeel b, van de wet niet te willen nakomen, wat heeft geleid tot het intrekken van de ontheffing van de arbeidsplicht voor een alleenstaande ouder, bedoeld in artikel 9a, eerste lid, van de wet; 3. derde categorie: a. het niet voldoen aan de nadere verplichtingen als bedoeld in artikel 55 van de wet verbonden aan een door het college aangeboden voorziening; b. het niet meewerken aan het opstellen, uitvoeren en evalueren van een plan van aanpak als bedoeld in artikel 44a van de wet; c. het door een belanghebbende jonger dan 27 jaar niet nakomen van de verplichtingen als bedoeld in artikel 9, eerste lid of 55 van de wet gedurende de zoektijd gelegen tussen de datum melding als bedoeld in artikel 43, vierde en vijfde lid, van de wet en de datum van in behandeling nemen van de uitkering, voor zover deze verplichtingen niet worden genoemd in artikel 18, vierde lid, van de wet. Artikel 7. Hoogte en duur van de verlaging 1. De maatregel, bij gedragingen als bedoeld in artikel 6, wordt vastgesteld op: a. 5 procent van de bijstandsnorm gedurende één maand bij gedragingen van de eerste categorie; b. 10 procent van de bijstandsnorm gedurende één maand bij gedragingen van de tweede categorie; c. 50 procent van de bijstandsnorm gedurende één maand bij gedragingen van de derde categorie. 2. Als een belanghebbende zich binnen twaalf maanden na bekendmaking van een besluit waarmee een maatregel is toegepast vanwege een gedraging als bedoeld in artikel 6, opnieuw schuldig maakt aan een verwijtbare gedraging uit dezelfde categorie, wordt telkens de duur en de hoogte van de laatste voor deze categorie gedragingen opgelegde maatregel verdubbeld.

20 3. Als een belanghebbende zich binnen twaalf maanden na bekendmaking van een besluit waarmee een maatregel is toegepast als bedoeld in artikel 6 zich opnieuw schuldig maakt aan een verwijtbare gedraging maar dan van een hogere categorie, wordt de duur en de hoogte van de maatregel die bij deze hogere categorie hoort, verdubbeld. Indien een belanghebbende zich opnieuw hieraan schuldig maakt, wordt de telkens de maatregel die als laatste hiervoor is opgelegd verdubbeld in hoogte en duur voor zover de hoogte van 100% niet is bereikt en de maatregel niet langer dan drie maanden duurt. Hoofdstuk 3. Niet nakomen van de geüniformeerde verplichtingen met betrekking tot de arbeidsinschakeling Artikel 8. Duur maatregel bij schending geüniformeerde arbeidsverplichting 1. Als een belanghebbende een verplichting als bedoeld in artikel 18, vierde lid, van de wet niet nakomt, bedraagt de maatregel 100 procent van de bijstandsnorm gedurende één maand. Indien de belanghebbende verzoekt de maatregel over meerdere maanden toe te passen is dit mogelijk mits hierbij in de maand van oplegging ten minste 1/3 van het bedrag van de verlaging wordt verrekend en de rest over de twee volgende maanden. 2. Als een belanghebbende zich binnen twaalf maanden na bekendmaking van een besluit waarmee een maatregel is toegepast vanwege een gedraging als bedoeld in artikel 18, vierde lid, van de Participatiewet, opnieuw schuldig maakt aan een verwijtbare gedraging als bedoeld in artikel 18, vierde lid, van de wet, bedraagt de maatregel 100 procent van de bijstandsnorm gedurende een periode van twee maanden. 3. Als een belanghebbende zich na toepassing van het tweede lid van dit artikel nogmaals binnen twaalf maanden na bekendmaking van dit besluit schuldig maakt aan een verwijtbare gedraging als bedoeld in artikel 18, vierde lid, van de wet bedraagt de maatregel 100 procent van de bijstandsnorm gedurende een periode van drie maanden. 4. Als een belanghebbende zich na toepassing van het derde lid van dit artikel nogmaals binnen twaalf maanden na bekendmaking van dit besluit schuldig maakt aan een verwijtbare gedraging als bedoeld in artikel 18, vierde lid, van de wet bedraagt de maatregel 100 procent van de bijstandsnorm gedurende een periode van drie maanden. Hoofdstuk 4. Overige gedragingen die leiden tot een verlaging Artikel 9. Tekortschietend besef van verantwoordelijkheid 1. Als een belanghebbende een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan heeft betoond als bedoeld in artikel 18, tweede lid, van de wet, in die zin dat het vermogen zoals bedoeld in artikel 34 van de wet onverantwoord is besteed, wordt een maatregel opgelegd. De hoogte van de maatregel is 20 procent. De duur van de maatregel is gelijk aan de periode dat, als gevolg van deze gedraging tot een hoger bedrag, eerder of langer een beroep op bijstand wordt gedaan met een maximum van 24 maanden. 2. Als een belanghebbende een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan heeft betoond als bedoeld in artikel 18, tweede lid, van de wet, in die zin dat geen of geen tijdige aanvraag wordt gedaan van een voorliggende voorziening, wordt een maatregel opgelegd van maximaal 100% voor de duur van een maand. Onder voorliggende voorziening wordt in dit verband verstaan de voorziening zoals bedoeld in artikel 15 van de wet die voorliggend is voor wat betreft de algemene bijstand. De hoogte van de maatregel wordt afgestemd op de hoogte en de duur van de voorliggende voorziening waarop aanspraak gemaakt had kunnen worden. 3. Als een belanghebbende een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan heeft betoond als bedoeld in artikel 18, tweede lid, van de wet in die zin dat geen beroep meer kan worden gedaan op een passende en toereikende voorliggende voorziening, omdat deze volledig wordt verrekend met een bestuurlijke boete in het kader van het bij herhaling schenden van de inlichtingenplicht, wordt een maatregel opgelegd van 100 procent gedurende de eerste drie maanden, gerekend vanaf de start van de verrekening.