vergoeding voor inzameling en sortering en vergoeding voor vermarkting van huishoudelijk kunststofverpakkingsafval controleprotocol sorteerders

Transcriptie

1 vergoeding voor inzameling en sortering en vergoeding voor vermarkting van huishoudelijk kunststofverpakkingsafval controleprotocol sorteerders

2 2 V1.0 19/1/15

3 Inhoud 1. Inleiding Achtergrond controleprotocol Scope controleprotocol sorteerders Opzet controleprotocol 4 2. Criteria controleprotocol sorteerders Vergoedingscriteria Vastlegging aanvullende relevante informatie 5 3. Proces controleprotocol sorteerders Voorbereiding Tijdens de controle Na de controle Algemeen 7 Bijlage A. Rapportageformulier 9 Bijlage B. Kwaliteitsformulieren 11 Bijlage B1 Kwaliteitsformulier PET 13 Bijlage B2 Kwaliteitsformulier PE 15 Bijlage B3 Kwaliteitsformulier PP 17 Bijlage B4 Kwaliteitsformulier Folie 19 Bijlage B5 Kwaliteitsformulier EPS 21 Bijlage B6 Kwaliteitsformulier Gemengde kunststoffen ( mix ) 23 Bijlage C. Kunststof verpakkingen 25 V1.0 19/1/15 3

4 1. Inleiding 1.1 Achtergrond controleprotocol Vanaf 1 januari 2015 zijn de Nederlandse gemeenten verantwoordelijk voor de keten van inzameling, eventuele op- en overslag, sortering en vermarkting van huishoudelijk kunststofverpakkingsafval. Daarvoor krijgen gemeenten vergoedingen van de stichting Afvalfonds Verpakkingen. Om voor vergoeding in aanmerking te komen, declareren gemeenten het door of in opdracht van hen gerecyclede materiaal bij Nedvang in Wastetool. Voor de uitvoering schakelen gemeenten veelal derde partijen in. 1.2 Scope controleprotocol sorteerders Dit protocol betreft controles bij de partij die het kunststofverpakkingsafval sorteert in kunststofsoorten die daarna aan recyclers worden geleverd. Het controleprotocol richt zich op het door deze sorteerder uitgesorteerde materiaal, verder in dit protocol ook aangeduid als de output. Gecontroleerd wordt of dit materiaal voldoet aan afgesproken vergoedingscriteria. Zie voor deze criteria hoofdstuk 2. Een gemeente kan de output van een sorteerder pas declareren als deze daadwerkelijk aan een recycler is aangeleverd. Dit is tijdens de controle bij een sorteerder niet te beoordelen. 1.3 Opzet controleprotocol Hoofdstuk 2 van dit protocol beschrijft de criteria die binnen de scope van dit controleprotocol vallen. In hoofdstuk 3 wordt het proces van een controle beschreven. Vervolgens bevatten de bijlagen van dit protocol het rapportageformulier, inclusief onderliggende formulieren, die gebruikt worden om waarnemingen tijdens een controle vast te leggen en te rapporteren. De opzet van eerdere onderzoeken zijn de basis van dit controleprotocol, dat doorontwikkeld zal worden op basis van de ervaringen in de eerste maanden van De controle wordt uitgevoerd door KIWA, ten einde de transparantie en onafhankelijkheid van de controle te waarborgen. KIWA stelt het controleprogramma vast in samenspraak met Nedvang. In het eerste kwartaal van 2015 worden alle sorteerders tenminste één maal per maand bezocht. De frequentie kan daarna aangepast worden, afhankelijk van het niveau van het operationele kwaliteitssysteem bij de sorteerder, en de resultaten van de eerste controles. 4 V1.0 19/1/15

5 2. Criteria controleprotocol sorteerders 2.1 Vergoedingscriteria De afgesproken vergoeding in euro per ton wordt uitgekeerd voor 1. gerecycled 2. kunststofverpakkingsafval 3. afkomstig van huishoudens 4. dat voldoet aan de afgesproken kwaliteitseisen 1. Om voor vergoeding onder de Raamovereenkomst in aanmerking te komen, moet aan al deze criteria worden voldaan. De in de tekst hieronder onderstreepte criteria maken onderdeel uit van dit controleprotocol sorteerders. 1. Gerecycled Of het gecontroleerde materiaal daadwerkelijk aan een recycler is geleverd, is niet bij de sorteerder vast te stellen. Dit criterium valt daarom buiten de scope van dit protocol. 2. Kunststofverpakkingsafval Op het criterium kunststof wordt gecontroleerd middels een visuele inspectie en apparatuur zoals een NIR scanner. Bij de beoordeling of het daadwerkelijk verpakkingen betreft, wordt de lijst in Bijlage C gebruikt. Op het criterium afval is het van belang dat de verpakkingen daadwerkelijk gebruikt zijn, en bijvoorbeeld geen productieafval betreffen. 3. Afkomstig van huishoudens Bij de beoordeling of het kunststofverpakkingsafval afkomstig is van huishoudens, wordt gekeken naar objecten waarvan aannemelijk is dat ze bedrijfsmatig afval zijn, en waarvan omvang en frequentie gerede twijfel geven over de huishoudelijkheid ervan of over de herkomst uit gemeentelijke inzameling. 4. Dat voldoet aan de afgesproken kwaliteitseisen. De controle op de kwaliteitseisen valt uiteen in twee onderdelen. Eerste criterium is dat het materiaal aan de afgesproken DKR-specificaties voldoet. Tweede criterium is dat de output uit minimaal 45% monostromen bestaat. Dit wordt beoordeeld over de periode van een kalenderjaar voor al het door een gemeente gedeclareerde kunststof verpakkingsafval. Controle op dit criterium valt daarom buiten de scope van dit protocol. 2.2 Vastlegging aanvullende relevante informatie Naast deze specifieke criteria zal de controle eveneens aanvullende informatie verzamelen en vastleggen. Deze informatie wordt gebruikt om eventuele trends te kunnen ontdekken over de relatie tussen de inzamelmethodiek (bv PMD inzameling, nascheiding) en de kwaliteit van de output. Dit betreft informatie over het inzamel- en aanleversysteem; processen, voorzieningen en kwaliteitsborging, waaronder een eigen (intern) auditsysteem bij de sorteerder. 1 Zie V1.0 19/1/15 5

6 3. Proces controleprotocol sorteerders 3.1 Voorbereiding 1. De sorteerder maakt zich het protocol eigen. 2. De sorteerder benoemt een contactpersoon en maakt deze bekend, inclusief bereikbaarheidsgegevens (telefoon, ) via 3. KIWA brengt de contactpersoon op de hoogte van de specificaties waaraan de door de sorteerder ter beschikking te stellen controleruimte en apparatuur moeten voldoen en welke middelen beschikbaar moeten zijn. De benodigde voorzieningen bestaan uit een NIR-scanner, een balans op 100 gram nauwkeurig voor de controle, de beschikbaarheid van mensen en middelen (bv. een heftruck, bakken, sanitair) om monsters en balen naar en van de controleruimte (zie hieronder punt 3) te brengen. 4. Controles kunnen door KIWA aangekondigd en onaangekondigd worden uitgevoerd. In beide gevallen zorgt de sorteerder ervoor dat de voorzieningen voor de inspecteurs op orde zijn. 5. Voor vragen omtrent productie, procedures, planning en dergelijke, kunnen de inspecteurs terecht bij de contactpersoon (lees ook: of zijn vervanger) 6. De contactpersoon brengt bij aankondiging de inspecteur van KIWA op de hoogte van de beschikbaarheid van huishoudelijk verpakkingsafval. 7. Productiestops worden in alle gevallen door de sorteerder aan de inspecteurs van KIWA gemeld via 3.2 Tijdens de controle Start 1. De inspecteurs van KIWA melden zich bij de contactpersoon (per telefoon of receptie). 2. Zij kunnen zich bij hun contactpersoon identificeren als inspecteur van KIWA. 3. De contactpersoon wijst KIWA een controleruimte toe waar de controles uitgevoerd kunnen worden. Deze ruimte beschikt over de onder 3.1 punt 3 genoemde meetapparatuur, is schoon en kan afgesloten worden. 4. De contactpersoon brengt de inspecteurs op de hoogte van de bij de sorteerder geldende veiligheidsprocedures en regels. 5. De contactpersoon brengt de inspecteurs op de hoogte van eventuele speciale omstandigheden (bv andersoortig materiaal, verbouwingen). 6. De inspecteurs geven aan waar (in de lijn of als finale output/baal) zij welke monsters willen nemen. De contactpersoon faciliteert de monsterneming. 7. KIWA brengt de contactpersoon op de hoogte van de duur van de controle (1 of 2 dagen) Uitvoering 1. De inspecteurs hebben onder begeleiding van de sorteerder vrij toegang tot de locatie om hun taak goed te kunnen uitvoeren (bv. monsterneming, of toezicht daarop, het bekijken van het sorteerproces e.d.). 2. Het door de inspecteurs gewenste materiaal wordt naar de controleruimte gebracht. De sorteerder stelt daarvoor onder 3.1 punt 3 genoemde mensen en middelen ter beschikking. 3. De inspecteurs nemen daarvan een monster (kan 100% van het materiaal zijn) en identificeren het monster (naam, datum e.d.). 6 V1.0 19/1/15

7 4. De inspecteurs meten de criteria zoals beschreven in hoofdstuk 2 en leggen de resultaten vast in een rapportageformulier, eventueel aangevuld met fotomateriaal of andere aanvullende documentatie. 5. Op aangeven van de inspecteurs worden door de sorteerder delen van of het gehele materiaal van de monsterneming bewaard Afronding 1. KIWA licht de contactpersoon in over het afronden van de controle. 2. De KIWA inspecteurs laten de controleruimte achter zoals aangetroffen. 3. KIWA beantwoordt eventuele vragen van de contactpersoon over de uitgevoerde controle. 4. Dit afrondende gesprek wordt opgenomen in de rapportage. 5. Vragen waarop de inspecteurs geen antwoord kunnen geven, kunnen gericht worden aan Nedvang via protocolsorteerders@nedvang.nl. 3.3 Na de controle 1. KIWA rapporteert aan Nedvang. 2. Rapportage vindt schriftelijk plaats, onderbouwd, waar nodig, met of ander aanvullende documentatie. 3. Nedvang verstrekt aan de sorteerder een kopie van het rapport over de uitgevoerde controle. 4. Nedvang bespreekt de rapporten met de sorteerders. 5. In de rapportage worden vermeld waarnemingen betreffende de onder hoofdstuk 2 genoemde criteria en de bevindingen betreffende de aanvullende informatie (inzamelsysteem, kwaliteit- en auditsysteem). 3.4 Algemeen De KIWA inspecteurs beantwoorden eventuele vragen van de contactpersoon over de controle, voor zover binnen hun mogelijkheden. De KIWA inspecteurs houden zich aan de bij de sorteerder geldende veiligheidsprocedures en regels. KIWA medewerkers zijn verplicht tot geheimhouding tegenover derden over alle gegevens waarvan zij kennis nemen als gevolg van de uitvoering van inspectiewerkzaamheden, uitgezonderd wettelijke verplichtingen. De contactpersoon stelt de benodigde informatie beschikbaar aan en beantwoordt vragen van de inspecteurs. De sorteerder kan eigen waarnemingen en bevindingen laten opnemen in het rapportageformulier. V1.0 19/1/15 7

8 8 V1.0 19/1/15

9 Bijlage A. Rapportageformulier V1.0 19/1/15 9

10 10 V1.0 19/1/15

11 Bijlage B. Kwaliteitsformulieren V1.0 19/1/15 11

12 12 V1.0 19/1/15

13 Bijlage B1 Kwaliteitsformulier PET V1.0 19/1/15 13

14 14 V1.0 19/1/15

15 Bijlage B2 Kwaliteitsformulier PE V1.0 19/1/15 15

16 16 V1.0 19/1/15

17 Bijlage B3 Kwaliteitsformulier PP V1.0 19/1/15 17

18 18 V1.0 19/1/15

19 Bijlage B4 Kwaliteitsformulier Folie V1.0 19/1/15 19

20 20 V1.0 19/1/15

21 Bijlage B5 Kwaliteitsformulier EPS V1.0 19/1/15 21

22 22 V1.0 19/1/15

23 Bijlage B6 Kwaliteitsformulier Gemengde kunststoffen V1.0 19/1/15 23

24 24 V1.0 19/1/15

25 Bijlage C. Kunststof verpakkingen Als leidraad voor wat een verpakking is, geldt dat het artikelen betreft die voldoen aan de definitie van verpakkingen, zie ook Onderstaande toelichtende lijst is niet uitputtend en wordt op basis van de ervaringen tijdens de uitvoering van dit protocol geactualiseerd. Categorie Flessen Flacons Overige vormvaste kunststoffen Flexibele verpakkingen Flexibele laminaatverpakkingen Overige kunststof verpakkingen Uitleg en voorbeelden Verpakking voor dranken; frisdrank, water, sappen, etc. Verpakking voor vloeistoffen die geen drank zijn; schoonmaakmiddel, schuurmiddel, wasmiddel, shampoo, douchegel, etc. Alle vormvaste verpakkingen die geen fles of flacon zijn: kuipjes, schalen, bekers, potjes Folieverpakkingen alskrimpfolie, zakken, draagtassen, netten Meerlaagse folieverpakkingen: vacuu mzakken, koffiepakken, vleeswaarfolie, etc. Kunststof verpakkingen kunnen ook bestaan uit bijvoorbeeld zwarte kunststoffen die niet met NIR gesorteerd kunnen worden, uit verpakkingen van biopolymeren, polycarbonaat, PMMA, etc. Kunststof niet-verpakkingen Artikelen, zoals gebruiksartikelen en speelgoed van kunststof, die niet voldoen aan de definitie van verpakkingen. Sommige verpakkingen worden ook als product verkocht aan consumenten, bijv. bloempotten. In het afvalstadium is hiervan niet te achterhalen of deze als product of als verpakking op de markt zijn gezet. Als er tijdens controles twijfel is of deze wel of niet als verpakkingen moeten worden gezien, worden deze artikelen in het kader van dit controleprotocol gezien als verpakkingen. Bij twijfel wordt er naar de verwachte gebruiksduur gekeken. Is deze langer dan 1 jaar dan is het geen verpakking. Niet-kunststof verpakkingen en rest Verpakkingen en niet-verpakkingen van andere materiaalsoorten, zoals oud-papier & karton, organisch afval, metaal, glas, textiel, etc. V1.0 19/1/15 25

26

27

28