Leefregels na pacemaker implantatie

Transcriptie

1 Leefregels na pacemaker implantatie

2 U heeft een implantatie van een pacemaker ondergaan. Na ontslag uit het ziekenhuis gaat het herstelproces en de revalidatie thuis door. Vooraf is moeilijk te zeggen hoe dit proces zal verlopen; dit verschilt van persoon tot persoon. Thuis kunnen vragen ontstaan en wellicht treden er klachten van lichamelijke en/of psychische aard op. Hieronder leest u meer over de meest voorkomende vragen en mogelijke problemen na ontslag. Herstel thuis Na de ingreep kunnen er allerlei klachten optreden, zoals vermoeidheid, lusteloosheid en onzekerheid. U hebt een spannende tijd achter de rug. Uw lichamelijke en geestelijke conditie zijn verminderd. Schrik hier niet van, dit past bij het herstelproces. Door het langzaam oppakken van uw dagelijkse ritme verdwijnen deze klachten meestal vanzelf. Ook uw partner kan door de spanningen van slag zijn. Verschijnselen van overbezorgdheid en nervositeit zijn normaal en verdwijnen vaak na enige tijd vanzelf. Mocht dit niet het geval zijn, bespreek dit dan met uw huisarts of cardioloog. Tijdens de implantatie wordt er een sneetje gemaakt in de buurt van het sleutelbeen. De ader die hier loopt wordt aangeprikt om de leads (Pacemaker draden) naar het hart op te schuiven. De pacemaker is onder de huid geplaatst op de borstspier. De wond die is gemaakt zal ongeveer 5 10 cm zijn. De wond Er kan een bloeduitstorting (gaan) ontstaan. Dit trekt vanzelf weer weg, maar kan langer duren dan een week. De wond is gehecht. Dit kan middels zelfoplosbare hechtingen of met niet oplosbare hechtingen. Wanneer dit laatste het geval is, worden deze op de volgende afspraak bij de pacemakertechnicus verwijderd. (Ongeveer 10 dagen na implantatie). De wond mag een week niet nat worden. Douchen mag wel, maar zorg ervoor dat de wond droog blijft. De wondranden worden week waardoor de wond open kan gaan. Het is verstandig om de pleister 72 uur te laten zitten om infectie te voorkomen. Wanneer er nog wondvocht uit de wond komt kan er een nieuwe pleister op worden geplakt.

3 Gedurende zes weken mag u uw arm (aan de kant waar de ingreep heeft plaatsgevonden) niet boven schouderhoogte bewegen omdat de elektrodes (leads) nog vast moeten groeien in het hart. Daarnaast is extra voorzichtigheid geboden bij tillen, rekken en strekken. Een kleine zwelling of blauwe plek bij de wond is normaal. De wond kan een tijd gevoelig blijven. Als er een kleine hoeveelheid vocht uit de wond lekt, kunt u een droog steriel gaas op de wond leggen en deze vastplakken met een pleister. Gebruik geen poeder en zalfjes op de wond. Voor de pijn mag u paracetamol nemen tot maximaal 4 maal per dag 1000 mg. Na een tijdje moet dit wel weer afgebouwd worden. Neem contact op met de huisarts of uw cardioloog bij: Een groter wordende zwelling rondom de wond. Toenemende roodheid/mogelijke ontsteking van de wond. Openspringen van wondranden. Toenemende pijn. Benauwdheidklachten/pijn op de borst Duizeligheidklachten. Bij een voortdurend aanhoudende hik. Vervanging batterij van de Pacemaker. Uw pacemaker staat altijd aan, waardoor de batterij op een gegeven moment op gaat. Hoe lang de batterij meegaat hangt af van de instellingen van de pacemaker. Wanneer het apparaatje regelmatig moet meehelpen als ondersteuning van het hart kunt u zich voorstellen dat de batterij eerder leeg is. Tegenwoordig gaat de batterij 6-10 jaar mee. Bij vervanging blijven de draden (leads) zitten en wordt alleen het kastje vervangen. Goed om te weten: Dat u altijd u pacemakerregistratiepasje bij u moet dragen. Huishoudelijke apparatuur (ovens, magnetron, inductie etc.) vormen geen bedreiging voor Pacemaker. Met een MRI-scan moet u wel oppassen. Geef dit dan tijdig aan. Het signaal van antenne van mobiele telefoon kan wel storing geven aan pacemaker wanneer deze dichter dan 10 centimeter erbij wordt gehouden. Stop uw mobieltje niet in uw borstzak in de buurt van de pacemaker.

4 De controlepoortjes in winkels of op luchthavens vormen geen probleem. Loop er echter wel snel doorheen. Op luchthavens kunt u het beste uw pacemakerregistratiepasje laten zien. Bloedverdunnende middelen Na ontslag uit het ziekenhuis blijft u medicijnen gebruiken die de stolling van het bloed remmen. Bij deze medicijnen is de neiging tot bloeden sterker dan normaal. Welke medicijnen worden voorgeschreven hangt van meerdere factoren af. Leefregels Bij het ontslag krijgt u een controleafspraak mee voor de Pacemakertechnicus. Hier kunt u terecht voor vragen/onduidelijkheden. Vooruitlopend daarop geven wij u voor een optimaal herstel en om het risico op hart- en vaatziekten te verkleinen vast de volgende adviezen: Douchen/baden De eerste week mag u niet in bad of zwemmen. Dit omdat het wondje daardoor week kan worden en er een grotere kans is op een nabloeding of infectie. U mag wel kortdurend (5 minuten) douchen. Stel het bezoek van een sauna wat langer uit. Fietsen en autorijden U mag een week tot een maand lang geen auto rijden. Uw wond moet nog genezen en u moet nog wennen aan een pacemaker. Op de wondcontrole na 10 dagen kunt u advies vragen over het autorijden. Voor personenauto's (rijbewijzen van groep 1) is het niet nodig om bij het CBR te melden dat u een pacemaker heeft. Voor alle zekerheid kunt u aan uw cardioloog vragen om in uw medisch dossier te noteren dat u mag autorijden. Als u beroepschauffeur bent van een vrachtwagen of bus (rijbewijzen van groep 2) dan moet een onafhankelijk medisch specialist eerst een geneeskundige verklaring opstellen. Rust en beweging Geen plotselinge bewegingen met de arm en schouder maken aan de kant waar de pacemaker is geïmplanteerd (ingebracht). Aan de zijde waar de pacemaker is geïmplanteerd de arm niet boven de schouder brengen (dus ook niet haren wassen of kammen!) Hierdoor kunnen de elektroden van de pacemaker losraken.

5 Geen zware dingen tillen (boven de 5 kilo, bijvoorbeeld een boodschappentas). Geen zwaar lichamelijk werk doen (tuinieren, huishouden). Geen bewegingen maken die een zaagbeweging in uw schouder veroorzaken. Zoals stofzuigen en dweilen. Geen zware inspanning leveren zoals bijvoorbeeld hardlopen. Wel rustig wandelen of fietsen. Wel uw arm en schouder rustig losjes bewegen, anders kunnen deze stijf worden en vast gaan zitten. Bepaal u eigen tempo en houdt tussendoor voldoende rust. Voer uw activiteiten op. Dit geldt voor zowel uw lichamelijke activiteiten als voor uw geestelijke en sociale activiteiten. Een beetje moe worden mag, maar overdrijf het niet. Probeer situaties die stress veroorzaken, te vermijden en probeer afstand te nemen van hetgeen u in onaangename spanning brengt. Weer starten met sporten is afhankelijk van uw conditie voor de behandeling. Bespreek dit met de cardioloog, zeker als u gewend bent om vaak intensief te sporten. Normaal gesproken kunt u uw conditie weer langzaam opbouwen. Vrijen De inspanning bij vrijen is te vergelijken met het oplopen van twee trappen. Het advies luidt het gewoon te doen als u en uw partner er weer aan toe zijn. Het levert geen bijzonder risico voor het hart op. Op vakantie De eerste zes tot acht weken kunt u beter nog geen verre reis maken. De elektroden hebben tijd nodig om vast te groeien. Werkhervatting Het moment van werkhervatting is van meerdere factoren afhankelijk en voor iedereen verschillend. U voelt over het algemeen zelf het beste wanneer u weer aan werken toe bent. Bespreek de werkhervatting in vroeg stadium met werkgever, bedrijfsarts en bespreek het tijdens de controle afspraak met uw cardioloog. Mocht u wat langer thuis zijn, probeer dan contact met uw werk te houden, bijvoorbeeld door eens koffie te gaan drinken. Zo wordt de afstand niet te groot.

6 Sociale gevolgen Wat doet de pacemaker met u? Sommige mensen kunnen er onzeker en angstig van worden. Anderen doen alsof er niets aan de hand is. Maak ruimte voor uw emoties en deel ze met uw partner of naasten. Dit kan enorm opluchten. Steun van partner, familie of vrienden is heel belangrijk. Mensen willen je graag helpen, maar vinden het soms moeilijk om er zelf over te beginnen. Als u er niet uit komt door te praten met familie of vrienden over uw gevoelens bij de pacemaker kunt u ook contact opnemen met lotgenoten via de Hart & Vaatgroep. Een psycholoog of cardioloog kan ook uitkomst bieden. Psychische gevolgen Na de eerste blijdschap om weer thuis te zijn, komen vaak ook de eerste tranen. Vaak dringt thuis pas door hoe kwetsbaar je als mens kunt zijn. Het kost tijd om het vertrouwen in het lichaam weer terug te krijgen. Het kan zijn dat u in de eerste periode wat somber bent en moeilijk slaapt. Sluit u niet af voor uw omgeving. Ervaringen delen hoort bij het verwerken. Partner Ook voor de partner is de opname periode meestal erg hectisch (veel regelen/ het huishouden en gezin draaiende houden en bezoeken ziekenhuis). Vaak is er dan weinig ruimte voor emoties. Periode na ontslag kan op een andere manier hectisch zijn (u kunt misschien nog niet alleen blijven, u moet zich aan regels gaan houden en bent misschien meer prikkelbaar en opstandig richting uw partner, u partner ontvangt het bezoek en zorgt ervoor dat u op tijd uw rust neemt. Bij klachten zal uw partner ook moeten beoordelen of er een arts gebeld moet worden. U bent uit evenwicht, dan is vaak de relatie ook even uit evenwicht. Wanneer u weer op evenwicht bent en de rust is terug gekeerd, dan kan bij uw partner een grote vermoeidheid naar voren komen. Belangrijk hierin is dat uw partner goed voor zichzelf zorgt en voldoende tijd en rust neemt!

7 Overige weetjes: Een zwangerschap hoeft met een pacemaker geen specifieke problemen op te leveren. Voor het afsluiten van een basisverzekering voor ziektekosten mag het dragen van een pacemaker niets uitmaken. Uw pacemaker kan problemen opleveren bij een levensverzekering of hypotheeklening. Dit komt omdat u een licht verhoogd gezondheidsrisico heeft en bekend bent met een hartkwaal. Pacemaker controle Bij vragen of onduidelijkheden kunt u contact opnemen met de pacemakerpoli. U hebt een controleafspraak hiervoor meegekregen. Telefonische bereikbaarheid Vestiging Tilburg, begane grond, route Vestiging Waalwijk, begane grond, route functieafd Afdeling 5a/5b Polikliniek Cardiologie De Nederlandse Hartstichting heeft een informatielijn voor vragen over hart- en vaatziekten (0900) van tot uur, zie ook