Workshop 3: Hoe lokaal is het drugshandhavingsbeleid? Reflectie vanuit de politionele en justitiële praktijk

Transcriptie

1 Wrkshp 3: He lkaal is het drugshandhavingsbeleid? Reflectie vanuit de plitinele en justitiële praktijk Vrzitter: Alexandra De Mr (Substituut, Parket Ost-Vlaanderen, Afdeling Gent, Team Drugs & Veelplegers) Sprekers wrkshp: Carine Buckens (Eerste-Substituut, Parket Limburg), Afdeling Hasselt, Team Gerganiseerde Criminaliteit) Philip Caestecker (Hfdcmmissaris, Krpschef PZ Ostende) Kurt Suykerbuyck (Cmmissaris - Prgrammaleider Drugs, PZ Antwerpen) Liesbeth Spaas (Eerste-Substituut, Parket Antwerpen, Afdeling Antwerpen, Sectie Drugs) Karel Van Cauwenberghe (Onderzeksrechter, Rechtbank van Eerste Aanleg Antwerpen) Chris Van Gaever (Hfdcmmissaris PZ Gent) Rapprteur: Charltte Clman (Pstdctraal nderzeker, Universiteit Gent) 1. Intrductie dr Alexandra De Mr (Substituut, Parket Ost-Vlaanderen, Gent, Team Drugs & Veelplegers) He ziet het drugsaanbd er uit in steden als Antwerpen, Gent, Ostende en in Limburg, p de Nederlands-Belgische grens? Zijn er vldende inzichten p de verschillende schakels van de aanbdketen m practief p te treden? En mgekeerd, wat zijn de neveneffecten van succesvlle psprings- en bestrijdingsactiviteiten? Welke lkale praktijken kunnen inspirerend werken? Nt: merendeel grt- en tussenhandel bevindt zich ver de grens, in Nederland (gegevens p basis van wetenschappelijk nderzek en Belgische strafnderzeken) 2. Carine Buckens (Eerste-Substituut, Parket LimburgAfdeling Hasselt, Team Gerganiseerde Criminaliteit, Referentiemagistraat Drugs Fcus p vier fenmenen: 1) Cannabisplantages Middelgrte en grtschalige cannabisplantages. Vaak in handen van gerganiseerde misdaad. Duidelijke link met Nederland (nder andere aansturing en afzetmarkt). Werkpunt: samenwerking met Nederland versterken 1

2 Grtschalige plantages: sterke investering in beveiliging. Betrkkenheid van Vietnamezen en Bulgaren: zij weten meestal vraf niet waaraan ze (meten) beginnen. In dit kader is er vaak sprake van mensenhandel. Actie Cleanhuse: samenwerking met de diverse plitieznes in Limburg en de Federale Plitie. Priritair binnen parket en plitie Limburg. Gede infrmatiehuishuding. Infrmatie ged strmlijnen en laten drstrmen ver de diverse znes. Fcus p integraal en geïntegreerd werken. Raadplegen en afstemming diverse partners p het terrein en uitwerken van een unifrme aanpak met deze partners (nder andere elektriciteitsmaatschappij, watergrep, brandweer, civiele bescherming en cntainerparken). Bijkmend inzetten p preventie (bijvrbeeld in het kader van plantages): sensibiliseren van eigenaars en verhuurders van wningen (aandacht richten p hun verantwrdelijkheid bij het verhuren van een wning). 2) Druglab s Bijzndere veiligheidsrisic s gerelateerd aan nder andere het dumpen van chemisch afval. NICC betrkken partner. 3) Drugrunners Vreger vrnamelijk drugteristen die zich in Nederland gingen bevrraden en via de prvincie Limburg zich begaven naar plaatsen in Limburg f andere Eurpese landen. Nu vral de aanwezigheid van runners. Vral herïne en ccaïne. Pstpakketten. Gewne burgers en kleine handelaars die een pstpakket terugkrijgen wegens nvldende frankering. Hierin bevinden zich stalen met ccaïne. 4) Internatinale drughandel Vrij recent fenmeen (vral sinds vrbije 6 maanden zichtbaar). Niet enkel verspreiding via haven van Antwerpen naar Limburg maar k via internet (nder andere darknet) vanuit Limburg ver de hele regi. Vrbeeld: recent dssiers in Limburg van een persn die wereldwijd drugs verkcht. Namaak van pstzegels, drugs aanwezig in wning. 3. Kurt Suykerbuyck (Cmmissaris - Prgrammaleider Drugs, PZ Antwerpen) Uitveren en implementatie 3-sprenbeleid: repressieve aanpak drughandel, aanpak van de verlast en preventie. 1) Beeldvrming: Jaarbasis gebruik ccaïne in Eurpa: 303 tn in Eurpa. 2

3 Antwerpen als draaischijf. Drugs kmt deels via haven van Antwerpen binnen. Cijfers inbeslagname tnen maar een tipje van de ijsberg. Gede kwaliteit drugs (vrnamelijk ccaïne en herïne). Gebruikers kmen naar Antwerpen m drugs te kpen en verhandelen elders. Stijgend aantal cannabisplantages. Rechercheactiviteit gaat hand in hand met het aantal ntdekte plantages. Aanwezigheid kansarme buurten waar vraag en aanbd samenkmen. In deze buurten is er sprake van (druggerelateerde) verlast = maatschappelijk prbleem. Evenementen: Laundry Day en Summer Festival. 2) Nieuwe ntwikkelingen: LED verlichting cannabisplantages bemeilijkt de pspring (dr gebrek aan warmtestijgingdetectie). Plantages wrden steeds kleiner, meer spreiding= risic spreiden. Plitie met zich aanpassen aan de nieuwe tendensen. Betrkkenheid van persnen uit de Balkanlanden Stijgend gebruik van huurwagens dr ccaïnedealers. Smmigen reizen naar Zuid-Amerika m een partij ccaïne naar de Antwerpse haven te laten verschepen in eigen beheer. Meer winst, minder tussenpersnen die meten betaald wrden. 3) Aanpak: Operatinele delstellingen: Optimalisering van de repressieve aanpak Verdrievudiging nderzekscapaciteit Samenwerking DVZ Buitgericht rechercheren Optimaliseren van de curatieve aanpak Verhgen fysiek tezicht Optimaliseren gebruik van camera s OMS vr drugbezit /-gebruik Optimaliseren van de preventieve aanpak Ontwikkelen digitale applicatie Samenwerking met parket/sl/justitiehuis/hulpverlening in het kader van OMS 4. Liesbeth Spaas (Eerste-Substituut, Parket Antwerpen, Afdeling Antwerpen, Sectie Drugs) Tename aantal pv s= stijging werkvlume. Aantal druggerelateerde dssiers (cde 60) in 2013 betreft 3000, dit is in 2014 gestegen naar Cde 60 geeft niet het ttale zicht weer p de mvang van druggerelateerde criminaliteit want diverse druggerelateerde zaken zijn verbnden aan andere parketcdes (zals bijvrbeeld eigendmsdelicten). Stijging van het aantal strafprcedures. Net zals het aantal zittingen en het aantal vnnissen. 3

4 Verhgde PLUK aanpak. Druggerelateerde criminaliteit genereert grte pbrengsten. Aantrekkingskracht jnge dealers die snel rijk willen wrden en winst uitgeven aan luxeartikelen. Parket Antwerpen besteedt daarm k aandacht aan buitgericht rechercheren. Aanpak van verlast (curatief en preventief verlastbeleid). Het parket is zich k bewust van de maatschappelijke indicaties van het drugfenmeen. Pure repressie is niet de allesmvattende plssing. Dus k preventief en curatief ptreden. Del OMS-DR: Openbaar druggebruik met de bijhrende verlast indijken en drugs dealen ntmedigen dr k de kpers te verbaliseren + Prblematische en/f thuis/daklze druggebruikers via alternatieve afhandeling en begeleiding richting hulpverlening riënteren Drugbezit gepaard gaande met verlast OMS DRUGS: TA wrdt d ffice aangebden (aan persnen wnachtig in Antwerpen) Hulpverlening belangrijke partner in OMS verhaal: 2014: 2302 OMS pv s. Aantal persnen drverwezen naar de hulpverlening: 257 (11%) Justitieel casemanagement: Delstelling: ketenaanpak van verslaafde veelplegers Reduceren van druggerelateerde criminaliteit en verlast Cördineren van drverwijzing naar gepaste hulpverlening Diverse tepassingsvrwaarden WP in PZ Antwerpen, Nederlandse taal machtig zijn en meerderjarig Of misdrijf > 1 jaar gevangenis en verslavingsprblematiek Of indicaties prblematisch gebruik en nderliggende verslavingsprblemen Opvlging dssier (!) Strikt beleid maar k sterke inzet p alternatieve afhandeling vr prblematische druggebruikende delinquenten 5. Karel Van Cauwenberghe (Onderzeksrechter, Rechtbank van Eerste Aanleg Antwerpen) Richt een aantal kritische vragen naar het publiek: Waar leidt repressie ( war n drugs -perceptie) te? Wat verlangen en verwachten we ervan? Overlastbestrijding: aanpak penlijke aanwezigheid drugdealers. Psitief punt maar bij bestrijding, neem je verlast tijdelijk weg en verschuift deze verlast zich naar andere terreinen. Lkale verheid merkt verbetering want er zijn geen drugdealers meer p straat maar het fenmeen wrdt niet aangepakt. Relativiteit en terughudendheid aan de dag leggen. Strijd tegen dealers: hard p inzetten. Arresteren van drug dealers. Vrleiden nderzeksrechter: repressief ptreden. Alle dealers vrleiden: tevled van dssiers die handelen ver drugshandel en nderzeksrechter met beslissen ver aanhuding. Een grt aantal dealers zijn illegaal, znder adres en znder inkmen. 4

5 Bevel m land te verlaten wrdt zelden nageleefd. Binnen enkele maanden zie je hen als nderzeksrechter terug. Evenwicht vinden tussen repressieve en curatieve/preventieve maatregelen 6. Chris Van Gaever (Cmmissaris PZ Gent) (Substituut, Parket Antwerpen, Afdeling Antwerpen, Sectie Drugs) Beelvrming: Cannabis Marihuana: Dealers kpen aan in Nederland f Antwerpen Hasj: Betrkkenheid Nrd-Afrikanen Plantages: Op kamers (30-50 planten), sms plantages met meer dan 500 planten. Een stijging van het aantal prfessinele plantages Herïne: terug in pmars. Zuiverheid ligt lager dan herïne uit Antwerpen. Dealers kpen aan in Antwerpen, vrnamelijk Nrd-Afrikaanse asielzekers en Belgen die grepsaankpen den. Steeds kleinere heveelheden p zak. Ccaïne: meest lucratieve. Kpen ccaïne aan in Antwerpen f Nederland. Individuele dealers. Ok enkele grte spelers (1 kg/14 dagen). Diverse bendes actief waarnder Albanezen en Nrd-Afrikanen en illegalen die p straat verkpen. ATS: minder zicht p. Lagere zichtbaarheid. Vrnamelijk in het uitgaansmilieu. Opmars bij jarigen (samen met ketamine, MDMA, ) Vralsng geen evidence vr verschuiving handel van Antwerpen naar Gent Aanpak: Tekmstige drugscördinatr binnen PZ Gent: samenwerking tussen de bestaande betrkken actren faciliteren: DIAK: RIRCO en Bureau Analyse LRD / Team Drugs LRD / Team Jeugdcrim DMZ WD/JeugdInp Wijkdienst DOA : STROP-acties en O-Team 7. Philip Caestecker (Hfdcmmissaris, Krpschef PZ Ostende) Wat den we in Ostende p het vlak van integrale en geïntegreerde aanpak en in een ged huwelijk met de stadsdiensten m de druggerelateerde prblematiek aan te pakken? Missie (Drugsbeleidsplan ) De stad Ostende begt de regierl van het drugbeleid p te nemen vlgens een integrale en geïntegreerde aanpak. Het begde effect van het beleid is het verminderen van risic s en prblemen p het vlak van gezndheid, welzijn, relaties, penbare rde en veiligheid, dr het terugdringen van riskant middelengebruik. Het einddel is het versterken van een psitief leefklimaat. Strategische delstellingen (Drugsbeleidsplan ) Middelengerelateerde verlast en criminaliteit terugdringen en beter beheersen Omgevingsfactren Ostende 5

6 Terminus MSOC Sci-ecnmische factren: werklsheidscijfers, kansarmede, udere bevlking en etnisch-culturele minderheden Structuur en visie Integraal & geïntegreerd werken (plitie, justitie, algemeen welzijnswerk, geestelijke gezndheidszrg, huisartsen, aptheken, jeugdhulp, straathekwerk, drughulpverlening,...) Stuurgrep (nder leiding van de bevegde schepen - drugscördinatr) Onderzek > drugbeleidplan > drugactieplan Werkgrepen Plitinele aanpak Harde aanpak netwerken, dealers binnen gerganiseerd verband Zachtere fcus en drverwijzing naar de hulpverlening vr (kleinere) prblematische druggebruikende delinquenten (Samenwerking met justitie- drughulpverleningstraject) Gd practices Quality nights The Oh! (VAD) Veldrm rl van nder andere straathekwerk, JAC Ostend Beach Prtclakkrd stad - hulpverlening plitie justitie Drugscntrles p schl Vragen publiek Vragen rnd OMS-DR (parket Antwerpen) Cliënten van Spuitenruil prgramma OMS-DR Betalen versus drverwijzing naar de hulpverlening? OMS versus internatinale drugtrafiek: vraagt alertheid plitie/justitie Veruderde drugwetgeving m krachtdadig p te treden, nd aan vernieuwing en update? 6