Dicht bij huis. girugten. faculteitsbl ad ruimtelijke wetenschappen. faculteit ruimtelijke wetenschappen. contactadres postbus AV Groningen

Transcriptie

1 faculteit ruimtelijke wetenschappen contactadres postbus AV Groninen faculteitsbl ad ruimtelijke wetenschappen 01 w w w. i r u t e n. n l jaaran 45 Dicht bij huis

2 redactie inhoud colofon redactioneel Inhoud Eindredactie Steven Wester (hoofdredacteur) Sanne Feenstra (vormevin) Redactie Eva Bouw Thijs Fikken Thom van der Grat Robin Groenewold Nienke Harmelink Wieke IJbema Wymer Praamstra Jorn van der Scheer Paul Steeneken Wessel van Vliet Druk Drukkerij Veenstra, Groninen Oplae 900 stuks Contactadres Postbus AV Groninen Beste lezer, Voor je lit het eerste themanummer van het nieuwe colleejaar. In deze tijden van tentamens kan je nu dus even rusti achterover aan zitten om de Giruten te lezen. Dit nummer aat over alles wat plaatsvindt, en dat kan natuurlijk op verschillende manieren eïnterpreteerd worden. Dicht bij huis heeft ten eerste voor iedereen een andere betekenis. Naast het feit dat iedereen erens anders woont, vinden mensen verschillende dinen belanrijk in hun nabije omevin. Dat blijkt wel uit de verschillende en in dit nummer. Zo staan er artikelen in over buurtprocessen, de stad Groninen en de provincie, maar ook hoe er door buitenlanders naar Nederland wordt ekeken. Naast de en is er plaats voor updates van Ibn Battuta, Pro Geo en Geo Promotion. Namens de redactie wil ik Thijs bedanken voor het feit dat hij bijna 2 jaar lan hoofdredacteur is eweest van Giruten. Hij studeert nu voor een half jaar in het Finse Joensuu, maar blijft wel onderdeel van onze redactie. Verder hebben we met Thom van der Grat een nieuw redactielid. Hij heeft direct bijedraen aan dit nummer door een artikel te schrijven. Lijkt het jou nu ook leuk om mooie artikelen te schrijven en dit af te wisselen met ezellie veraderinen, stuur dan een mailtje naar info@.nl Veel leesplezier, Steven Wester Hoofdredacteur Typisch Nederlands Nienke Harmelink HEMA-ontbijt: van voedsel naar vriendschap Steven Wester Veraderen met Giruten: altijd Jorn van der Scheer Als je eet, doe je mee - over eetbare landschappen Eva Bouw Groninen aan zee Wessel van Vliet De Drentse Windkoloniën? Robin Groenewold Poorten naar Groninen Paul Steeneken Opkomst en telooran van de kleine buurtwinkel Thom van der Grat Ibn Battuta Geo Promotion Pro Geo Raad de plaat Giruten is het onafhankelijk faculteitsblad van de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen, Rijksuniversiteit Groninen. Giruten functioneert als een zelfstandie redactie onder faculteitsvereniin Ibn Battuta. De eindredactie behoudt zich het recht voor zonder opaaf van redenen artikelen in te korten, dan wel te weieren.

3 nienke harmelink Typisch Nederlands Nederland door de oen van het buitenland De Nederlandse identiteit bestaat niet, zo sprak toenmali prinses Maxima in Deze zin werd herhaaldelijk in de media eciteerd en leidde tot verontwaardiin. Maxima, no een tien jaar in Nederland woonachti, kwam even vertellen dat er niet zoiets bestaat als typisch Nederlandse ebruiken en ewoontes. Hoe zit het dan met drop, Sinterklaas en de Elfstedentocht? Of met de tolerante houdin van de Nederlanders? En als je op vakantie in het buitenland bent, dan pik je toch vrijwel meteen de Nederlander uit de massa? Echter, dit zijn berippen en arumenten die Nederlanders aandraen in de discussie over typisch Nederlands, want hoe denkt het buitenland over Nederland en de Nederlanders? homohuwelijk. Hier moen natuurlijk vanuit het planoloische perspectief de berippen inpolderen, de Deltawerken, waterbeheersin, dijken en de polders niet ontbreken. Een vraenrondje in het buitenland leidt vooral tot het stereotype en/ of door media evormde beeld van de molens, klompen, tulpen en fietsen, maar er ook de in de typisch Nederlands lijsten madurodam: heel Nederland in één da minder prominent aanwezie termen wiet, coffeeshops, raamprostitutie (Rosse buurt/ Red Liht District), het correcte ebruik van de termen Dutch, Holland en The Netherlands, vla uit een pak en haelsla werden enoemd. Want wiet, dat ebruikt toch elke Nederlander? En de coffeeshop, verwacht niet dat je hier een kopje koffie kunt bestellen. Dan Dutch, Holland en The Deutsch en het verschil tussen Holland als verzamelnaam voor de twee provincies en The Nederlands als aanduidin voor het ehele land is lan niet iedereen bekent. En vla uit een pak en onze haelsla, het schijnt dat sommie Duitsers hiervoor bereid zijn een bezoekje te brenen aan de Nederlandse supermarkt. En is onze oedheiliman wel echt zo typisch Nederlands? Het antwoord op deze vraa is nee. Sinterklaas wordt ook buiten onze landsrenzen evierd (ondermeer onze buurlanden en in Oost- Europa), maar vaak wel op eheel eien wijze. Verder worden de eliefde pepernoten in het buitenland niet door een ieder ewaardeerd, zo zou het te ekruid zijn. En voor wie dacht dat tulpen oer-nederlands zijn komt bedroen uit, want ze komen oorspronkelijk uit Turkije. En neem de woninen waarbij de ordijnen s avonds niet dicht aan of zelfs volledi ontbreken. Het werd in de jaren 60 al bezonen in Het dorp door Wim Sonneveld ( wonen in betonnen dozen met flink veel las, dan kun je zien hoe of het bankstel staat bij Mien en Duits spreken, allemaal lan en blond zijn en dat Stockholm onze hoofdstad is. Mocht men wel een bezoek hebben ebracht aan Nederland dan start en eindit dit vaak in Amsterdam. Verder worden Den Haa, Scheveninen (voor de meesten onmoelijk uit te spreken), plaatsen zoals Volendam en Edam, Kinderdijk, Madurodam en Keukenhof vaak toeevoed aan het lijstje bezocht in Nederland. Dit is in één à twee daen emakkelijk te bezoeken en men denkt een oede afspieelin van Nederland ezien te hebben. Goole afbeeldinen ontkracht ook niet bepaald het stereotyperende beeld dat men in het buitenland heeft. Wederom, de Amsterdamse rachten, tulpenvelden en veel molens. Of de oranje kledin (ondermeer de Bavariajurkjes uit 2010) en de Hollandse klederdracht. Een aantal zaken die in het buitenland niet onopemerkt zijn ebleven zijn zelfs eïntereerd in de Enelse taal. Zo deze fietsflat in Amsterdam trekt aandacht van toeristen een smeltkroes zónder emiddelde zijn en dat is juist typisch Nederlands. Eens of oneens met Maxima, het beeld dat het buitenland over Nederland heeft is niet altijd volledi of juist. Belanrijker is dat wij, de ruim inwoners van het koude kikkerlandje, zelf weten waar we voor staan en wat ons Nederlanders maakt. /// Meer weten? Sinterklaas in andere landen: Het verhaal achter de open ordijnen in Nederland. Wijsenbeek-Olthuis, T. (1997), De sociale eschiedenis van het ordijn. In Jone, H. de (red), Ons soort mensen: levensstijlen in Nederland. Nijmeen: SUN, p De zoektocht naar dé Nederlandse identiteit start met wat zoektermen in Goole. Met de term typisch Nederlands stuit je al snel op een aantal lijstjes. Bovenaan één van deze lijsten staan molens, sinterklaas, klompen, het oranjeevoel, tulpen, de Elfstedentocht, harin, drop, fietsen en kaas. Andere opvallende zaken zijn boerenkool met rookworst (van de Hema), een bakkie doen, beschuit (met muisjes), stroopwafels, zuiniheid/ alles is te duur, pindakaas, doe maar ewoon (dan doe je al ek enoe), de bal ehakt, kroket en bitterbal, rachten, speculaas en pepernoten, oliebollen, ramen zonder ordijnen, het drusbeleid en het Netherlands, drie termen die noal eens verward worden. Want Dutch lijkt op d r dressoir met plastic rozen ). Naast het tentoonstellen van bezittinen in huis is een andere verklarin voor dit fenomeen dat men voor de buren een eheimen te verberen heeft. Ook de eorafische kennis van het buitenland over Nederland is niet altijd even oed. Neem bijvoorbeeld de Amerikanen, voor wie Nederland redelijk onbekend is. Ze denken kort door de bocht ezed dat we old dutch widow tijdens de Enels- Nederlandse oorloen als aanduidin voor een prostitué en betekent oin dutch dat ieder voor zich betaalt. Maar zoals laatstenoemde doet vermoeden dat alle Nederlanders ieri zijn, evenzooed kun je niet iedereen in één hokje stoppen. Want, en dat was wat koninin Maxima in 2007 met haar toespraak daadwerkelijk bedoelde, ieder mens heeft een unieke eschiedenis, levensloop en opvattin. Dit maakt dat we Bewijs van de verwarrin over The Netherlands, Holland en Dutch. Zoek op Youtube naar het frament over The Netherlands in Seinfeld s afleverin The Butter Shave. Bewijs van de ebrekkie buitenlandse (Amerikaanse) kennis van Nederland. Zoek op Youtube naar: Friends en Where do Dutch people come from?.

4 steven wester 6. jorn van der scheer 7. HEMA-ontbijt: van voedsel naar vriendschap Sinds jaar en da is het HEMA-ontbijt een berip binnen het assortiment van de HEMA. In navolin van de IKEA en McDonald s heeft de HEMA een aantal jaar eleden het ontbijt inevoerd. Voor de schappelijke prijs van 1 euro krij je een stokbroodje met ei, een croissantje met jam en een kop koffie of thee. Tot een aantal maanden eleden zat er verder ook no een plak bacon op stokbroodje, maar dit is uit het standaardpakket verdwenen. Het HEMA ontbijt blijkt op veel plekken in het land oed aaneslaen. Niet alleen is het ontbijtje een lekker en oedkoop bein van de da, maar het is ook een ontmoetinsplek waar veel verschillende bevolkinsroepen samenkomen om te ontbijten. Dit artikel zal de social bondin -factoren die de HEMA enereert, analyseren. De HEMA, niet te verwarren met het volk uit Cono, is in 1926 opericht en heeft teenwoordi 492 vestiinen, verspreid door heel Nederland. Daarmee is het één van de toonaanevende warenhuisbedrijven in Nederland. Het rootste doel van het lanceren van het HEMA-ontbijt was de klanten de winkel in te krijen, zodat ze sneller eneid zijn de producten van de HEMA te kopen. Dit is in de meeste evallen slechts edeeltelijk elukt. In veel HEMA s is te zien dat er een vaste roep mensen is die puur voor het ontbijt naar de HEMA komt. De kwaliteit van het ontbijt is natuurlijk puur subjectief. Toch is er dit jaar onderzoek edaan naar de kwaliteit van verschillende ontbijtaanbieders door Pierre Wind, in samenwerkin met het consumentenproramma Kassa. Hier eindide de Bakker Bart bovenaan, vlak voor de veel oedkopere IKEA en HEMA. De erkend fijnproever verafschuwde de ontbijtjes van McDonald s en de Burer Kin, en weierde deze volledi op te eten. Wat de ontbijtjes van de IKEA en met name de HEMA bijzonder maakt is de vaste roep mensen die puur voor het ontbijt naar de HEMA komt. In sommie evallen ontbijten mensen elke da bij de HEMA. De samenstellin van de roep frequente bezoekers is een interessant sociaal fenomeen. Wat als eerste opvalt wanneer je een willekeurie HEMA binnenstapt, is dat de werkzame beroepsbevolkin bijna eheel ontbreekt in de HEMA. Een redelijk percentae ontbijters bij de HEMA bestaat uit studenten, zoals verwacht kan worden als het om producten aat met een oede prijs-kwaliteitverhoudin. De rootste roep mensen is in de meeste HEMA s echter de epensioneerden, wat een verassin ma zijn. Deze mensen hebben het meeste tijd om rusti te ontbijten bij de HEMA. Ook heeft het een unsti effect op ouderen doordat ze op deze manier hun daelijkse ritme in stand houden. Zo blijven mensen met verder weini daelijkse sociale activiteiten dichter betrokken bij de samenlevin. Als frequent bezoeker van de HEMA bij Winkelcentrum Paddepoel valt het mij verder op hoeveel ouderen elkaar kennen bij de HEMA. Waar enkele jaren eleden de bejaarden vaak in kleine roepjes of individueel naar de HEMA inen, zie je dezelfde mensen de laatste tijd een stuk vaker in rotere roepen binnenstromen. De ouderen hebben nieuwe mensen leren kennen door het ontbijt, die ze daardoor daelijks blijven zien. Het HEMA ontbijt kan zo zoren voor een impuls in het alehele welzijn van deze roep mensen. Dit zort er weer voor dat de alehele sfeer in de HEMA beter wordt. Een voorbeeld om aan te even wat voor invloed een ontbijt kan hebben blijkt uit het project van stichtin Radius. Dit is een stichtin die zich inzet voor zelfstandiheid van ouderen in de emeente. Deze stichtin brent ouderen die moeilijk ter been zijn vaak we met de bus naar het ontbijt van IKEA. Deze mensen kunnen zo toch no betrokken blijven in de maatschappij, in plaats van in een sociaal isolement te komen. Door sociale interactie in de bus en bij het ontbijt zelf, hebben ze de kans om nieuwe vriendschappen op te doen met andere ouderen. Een nieuwe trier van de HEMA die ervoor zort dat ouderen blijven rondhanen in de winkelcentra is het 4-uurtje. Hier kan men voor 1 euro een stuk taart met een kop koffie krijen. De ervarin leert dat het percentae deelnemende ouderen bij deze actie no hoer lit dan het ontbijt, wat no maar eens aaneeft dat zij behoefte hebben aan lekker ebak, in combinatie met een oed esprek, maatschappelijke betrokkenheid en koffie. /// Meer Weten: Uitzendin Kassa: /hema-ontbijt-oed-voor-studentenportemonnee-en-dabestedin-vanouderen/ Veraderen met Giruten: altijd De redactie van Giruten bestaat al jaren uit een diverse roep mensen en kent binnen die roep veel wisselinen. Ons nieuwste lid is Thom, terwijl Wietske ons recentelijk verlaten heeft. Praktisch elke veraderin vindt bij iemand thuis plaats. Zo aan we, op het moment van schrijven, aanstaande maanda eten en veraderen bij Eva. Eva woont op een mooie plek in de binnenstad en heeft een leuke kamer, waarbij ze de badkamer en keuken deelt. Dit in teenstellin tot ons burerlijke lid Wymer, hij woont inmiddels samen met zijn vriendin boven de Spar. Weliswaar zonder hond en station waon, maar toch. Robin woont in Helpman, wat voor velen een eind fietsen is, terwijl Steven in Paddepoel vertoeft. Zoals boven al kort beschreven woont de redactie keuri verspreid door Groninen, op allemaal verschillende plekken en met verschillende kamerroottes. Voor de een is het wat verder fietsen, voor de ander is alles keuri binnen 10 minuten te doen. Iedereen heeft zijn eien plekje en beleeft elke plek op zijn of haar eien manier. Omdat we in een relatief kleine stad als Groninen wonen is alles vrij oed te doen op de fiets. Zo is de wijk Helpman het zuidelijkste punt van Groninen en is Zernike het meest noordelijke punt van Groninen, toch is het binnen 25 minuten te fietsen. In onze hoofdstad Amsterdam zou je bijna twee keer zo lan onderwe zijn. Gelukki is voor een rote redactie als die van Giruten alles oed te befietsen en vinden onze veraderinen wisselend bij alle redactieleden plaats. Ook hebben we meerdere oede koks in huis, wat betekent dat we allemaal ons buikje rond eten voordat we aan veraderen. Meestal is er ook no een toetje, zeker bij speciale eleenheden. Naast de altijd unstie locatie waar onze veraderinen plaatsvinden en het lekkere eten wat er ekookt wordt, is ook de inhoud van onze veraderin een ver-van-je-bedshow. Een veraderin verloopt over het alemeen vrij soepel en aat meestal over het vorie, huidie en volende nummer. De discussies die daarover evoerd worden zijn pitti, maar wel inhoudelijk. Alleen al de keuze voor dit thema,, heeft veel discussie opeleverd. Maar Nienke en Thijs, die allebei in het buitenland vertoeven en daarmee ver van huis zijn, konden het thema waarderen en hebben zelfs een artikel eschreven. Zoals je waarschijnlijk wel merkt is Giruten altijd dicht bij jouw huis en kan het ook een toevoein zijn aan jouw thuis. Bij Culturele Georafie leren we dat een thuis ook een plek moet zijn waar je raa wil zijn, en dat is Giruten. We zoeken op dit moment nieuwe redactieleden met een eien en oriinele kijk op de omevin dichtbij jouw huis, maar ook met interesse voor wat er op de rest van de wereld ebeurt en voorkomt. Op de afbeeldin vind je de plekken waar onze redactie allemaal woont, waaraan je ziet dat het allemaal dichtbij elkaar lit, ondanks dat we verspreid zitten door de hele stad. Dus lijkt het je leuk om, naast het lekkere eten, de leuke veraderinen, jouw menin en interesses op te schrijven? Mail dan naar info@.nl om eens te komen enieten van onze kookkunsten en mooie kamers!

5 eva bouw Als je eet, doe je mee Voor kinderen is zelf verbouwen van voedsel er leuk en leerzaam. Ze enieten er echt van als ze zien dat door hun werk het eten roeit. Ze leren het proces ook beter berijpen en een fijne bijkomstiheid voor ouders is dat Wanneer kinderen boerenkool verbouwen, ze ook boerenkool eten. Daarnaast werkt tuinieren ook no eens therapeutisch, waardoor het oed is voor iedereen, aldus Ron Finley. Gelderse roosstraat Al met al komen er steeds meer voedselinitiatieven. Moestuinieren is een hype aan het worden. Ron Finley sluit zijn TED-presentatie toepasselijk af: wordt een anster met je schoffel en laat dat je favoriete wapen zijn. de realisatie van eetbare landschappen in steden Teenwoordi zijn er steeds meer initiatieven voor het verkrijen van lokaal voedsel. Er is steeds meer interesse voor oed en eerlijk eten. Buurtmoestuintjes worden een hype en wildplukken een nieuwe hobby. Met veel enthousiasme vertelt Pam Warhurst over de realisatie van Incredible Edible, het eetbarelandschapproject in Todmorden, Eneland. Hun motto is: Als je eet, doe je mee. Tijdens haar presentatie in Järna (Zweden) maakt zij duidelijk dat het belanrijk is dat mensen beter en bewuster met voedsel omaan. Ook benadrukt ze hoe leuk, emakkelijk en toeankelijk moestuinieren eienlijk is. Tijdens haar presentatie weet ze veel mensen te overtuien en krijt ze daarvoor ook een daverend applaus. Door haar enthousiasme ben ik op onderzoek uiteaan. Voor dit artikel zijn verschillende mensen eïnterviewd die eni belan hebben bij eetbarelandschapprojecten en is er ebruik emaakt van TED-talks. Het berip eetbaar landschap klinkt noal vaa. Misschien is dat het ook. De projecten variëren van buurtmoestuinen tot plukbossen en van bijenvriendelijke plekken tot ezamenlijk kippen houden. Heel divers dus. Het aat in elk eval om lokaal en emeenschappelijk voedsel verbouwen. Niet alleen in Eneland heeft dit fenomeen zich verspreid, maar over de hele wereld zijn er eetbare landschappen erealiseerd. Zelfs dichter bij huis zijn er steeds meer initiatieven voor bijvoorbeeld buurtmoestuinen en plukbossen. Steden als Nijmeen, Groninen en Rotterdam oraniseren nieuwe projecten waarbij burers en emeente betrokken zijn. Volens Laurens Stiekema (coördinator roenparticipatie van de emeente Groninen), wil de emeente de stad roener en ezellier maken. Terwijl we de verschillende projecten bezoeken vertelt hij enthousiast over zijn werk. De emeente is het initiatief Eetbare Stad estart en Groninen is korteleden tot Groenste Stad van Nederland benoemd door de Entente Florale Er zijn in Groninen ondertussen al meer dan 50 projecten erealiseerd. De initiatiefnemers zijn eienlijk altijd de buurtbewoners, terwijl de emeente helpt met het opzetten. Volens Stiekema is er ook een relatie met de economische crisis en de wil van mensen om zelf buurtmoestuintjes te beinnen. Niet alleen beinnen mensen een buurtmoestuin om eld te besparen, maar vooral doordat de emeente door eldebrek delen van de stad laat verruien. Deze plekken zijn dan ook zeer eschikt voor nieuwe buurtmoestuintjes en buurtbewoners zien hun kans schoon. De emeente doet nu namelijk niets met de rond en hoeft er op deze manier ook nauwelijks naar om te kijken. Ook zijn er veel plekken in de stad waar bouwprojecten worden uitesteld - vanwee eldebrek en een inestorte huizenmarkt - waar bewoners in de tussentijd ebruik van moen maken. Het idee van eetbare landschappen is niet alleen ebaseerd op een duurzaamheidsideoloie. Ook het verbinden van mensen staat centraal. Ron Finley (TEDspreker) weet dit oed te verpakken: Om de emeenschap te veranderen, moet je de samenstellin van de aarde veranderen. Finley is beonnen met moestuinieren in het emeenteperkje voor zijn huis, omdat hij zelf ezond wilde eten. Hij woont in South Central Los Aneles, waar volens hem vooral drankwinkels en fastfoodketens te vinden zijn. Daarnaast wil hij mensen in armoede helpen en kinderen van de straat halen om ze te laten zien dat tuinieren leuk is. Ze noemen zichzelf de anstaardeners en iedereen is welkom om te helpen en van de oost te enieten. De sociale cohesie in de buurt staat ook in de hedendaase Nederlandse politiek centraal. In multiculturele wijken kan een buurtmoestuin ervoor zoren dat mensen elkaar leren kennen. De buurtmoestuin in de Gelderse Roosstraat in Groninen is hiervan het bewijs. Veel buurtbewoners kenden elkaar voorheen niet eens, maar na de feestelijke openin van de tuin hebben de buurtbewoners zelfs de onbekende oude man op de hoek leren kennen. Niet alles is rooskleuri volens Stiekema. Sommie buurtbewoners zijn het niet met de plannen eens. Veranderin wordt namelijk al snel als een bedreiin ezien, waardoor er af en toe wat oneniheid ontstaat. Zelf berijpt hij deze onrust niet, maar voor de realisatie van een nieuw project is de eis dat minstens 80 procent van de buurt het eens is met de nieuwe plannen. Daarnaast zijn er, volens Stiekema, veel kansen, maar continuïteit is de rootste bedreiin. De buurtbewoners moeten hun moestuin namelijk zelf onderhouden en het kan natuurlijk ebeuren dat de interesse wezakt, mensen verhuizen, de bewoners het te druk hebben of dat onderline relaties veranderen. Ook weet niet iedereen even veel van tuinieren af, waardoor mensen te laat zijn met oosten. Stiekema heeft diverse prachtie bloemkolen verloren zien aan. Toch denkt hij dat het ook een leerproces is en dat dit vanzelf oed komt. Op de markt in Groninen is men niet zo enthousiast. Van marktkoopman van der Waal moet het niet zo nodi, maar echt problemen heeft hij er ook niet mee. Hij denkt niet dat het een neatief effect zal hebben op zijn verkoop. Vooral omdat hij veel buitenlands fruit verkoopt. Hij denkt dat het misschien wél een neatief effect kan hebben op de verkoop van roenten die mensen ook emakkelijk zelf kunnen verbouwen. Verder lit het volens hem er aan de klantenkrin of het effect heeft. In Todmorden (Eneland) waren de boeren ook niet er enthousiast. Ze waren sceptisch over het idee om lokaal voedsel te promoten. Om te laten zien dat ze wel serieus waren heeft de actieroep incredible edible een campane elanceerd: Elk ei telt. Alle lokale eierenverkopers zijn in kaart ebracht, en al snel vroeen steeds meer mensen ook in de supermarkt naar lokale Todmorden-eieren. Voor veel boeren steen daardoor juist hun inkomsten. Dit komt doordat mensen bewuster bezi zijn met voedsel en liever lokaal voedsel kopen. Zelfs wanneer het wat duurder is. Ook kan het voor boeren unsti uitpakken doordat(aanezien) er minder tussenkomst is van productiebedrijven en supermarkten die de prijs laa willen houden, waarbij de boeren de prijs betalen. Roel Wit, een melkveehouder net buiten de stad Groninen, is juist er positief over het concept Eetbare Stad. Hij vindt het vooral oed dat mensen zich weer meer bewust worden van waar hun voedsel vandaan komt en ervaren hoe intensief voedselproductie is. De Boerderijdaen van Campina vindt hij daarom ook een oed initiatief. Het lijkt erop dat hij mijn bezoekje aan zijn boerderij wel kan waarderen. resedastraat /// Meer weten? we_can_eat_our_landscapes.html ardener_in_south_central_la.html Ook interesse ekreen in moestuinieren? Neem eens een kijkje bij Tuin in de stad aan de Friesestraatwe. Naast het terrein zijn er moestuinbakken te vinden, maar je kunt er ook plantjes kopen of ruilen. Verder worden er reelmati activiteiten eoraniseerd. De initiatiefnemers Frans en Vivian van Tuin in de stad zijn op de da van de duurzaamheid verrast met het Groene Lintje van GroenLinks.

6 wessel van vliet Groninen aan Zee Een kwelderlandschap zoals dat lane tijd ten noorden van de stad Groninen heeft eleen. De titel van dit artikel lijkt onzin. Groninen lit niet aan zee. Wie op een zomerse da rondloopt op de Grote Markt en vastbesloten is naar zee af te reizen heeft - hemelsbreed en bij laawater - ruim 25 kilometer voor de boe. Tóch hebben voorouders van de huidie Stadjers jarenlan een kamer met zeezicht ehad. In de vroee middeleeuwen laen er zelfs twee eilanden op fietsafstand van de stad. Het is wel deelijk zoute zee eweest die de provincie eeuwenlan heeft eteisterd, evoed en uiteindelijk evormd tot hoe ze er nu bij lit. Hoostraatje Waarom de Herestraat zo n looiend verloop heeft is door Meijles aan vrijwel iedere bachelorstudent haarfijn uiteled. De Groniner binnenstad lit op het noordelijkste deel van de Hondsru. Het hooteverschil tussen de kruisin van de Herestraat met het Hoostraatje (de naamevin is niet toevalli) en het Zernikecompex bedraat zo n 9 meter. De Hondsru strekt zich 70 kilometer zuidwaarts uit tot aan Emmen en kree vorm in de voorlaatste ijstijd: het Saalien. IJsstromen of meaflutes onder de kilometers dikke ijskap zijn waarschijnlijk verantwoordelijk. De stad Groninen is wat betreft eoloie en hooteliin typisch Drents. Dat de plaats nu de hoofdstad is van een naburie provincie heeft ze te danken aan A-locatie waarop ze lit. Na de laatste ijstijd smolt het ijs en rukte de zee op in de richtin van de Drentse zandbak en de Hondsru. De Noordzee transformeerde van een poolwoestijn naar een waterbassin. De kolkende zee kwam tot aan oneveer de huidie kustlijn en soms zelfs verder landinwaarts, zoals in het noorden van Nederland. Het noordelijke uiteinde van de hoe Hondsru was een ideale droe plek voor de stichters van het esdorpje Groninen. Noordelijke toeanspoort Het huidie Zerniketerrein en de Reitdiephaven zijn voorbeelden van plekken die enkele duizenden jaren eleden onder de zeespieel kwamen te lien. En no tot aan de afsluitin van het Reitdiep in 1877 was er een open verbindin tussen de Groniner rachten en de zee, inclusief etijdenwerkin. Het verklaart de straatnamen Hoe der A en Lae der A in de Groniner binnenstad: respectievelijk in ebruik bij hoo- en laawater. Het Reitdiep bestaat no steeds, zij het in ekanaliseerde vorm, en mondt uit in het Lauwersmeer. Door fanatiek beleid van de emeente nemen honderden studenten daelijks één van de slimme routes van het centrum naar het Zernike. Fietsend lans de voormalie noordelijke toeanspoort tot de stad het Reitdiep lans het Jaapad. Een pad dat overiens niets met het afschieten van zwerfkatten te maken heeft: jaen of trekken duidt in dit verband op het vooruit trekken van een schip bij onunstie wind. Een zee als de Noordzee heeft zich direct ten noorden van Groninen nooit bewoen. Net als dat Groninen nooit een temperamentvolle kuststad als Den Helder of Hoek van Holland is eweest. De Groniner Zee had in haar loriedaen het karakter van de Waddenzee en slibde in de eeuwen vóór Christus op tot een reelmati overstromende kwelder met talloze watereulen of kreken. Van die eulen reikte het Reitdiep dus tot aan Groninen en sloot daar aan op haar Drentse bovenloop, de Hunze. Groninen werd een kuststad als het huidie Antwerpen of Emden: liend in een estuarium; een trechtervormie riviermondin. Eilanden In die kwelderachtie zee ontstond na een overstromin in de 8e eeuw de Lauwerszee, compleet met twee eilanden. Midoo (later verbasterd naar Midda) en Humsterland laen oneveer 10 kilometer ten noorden van wat nu het Zernike is en werden door de overstromin afesloten van de omliende kwelders. De bewoners van hielden hun sokken al ver voor Christus droo door het opwerpen van woonheuvels of wierden. Vanaf de 11e eeuw pakte men het efficiënter aan en werden er dijken aaneled. Een ontwikkelin die leidde tot de huidie contouren van de provincie en teelijk het einde inluidde van de Groniner Zee. In de 16e eeuw is het idyllische beeld van Groninen aan Zee met twee eilanden voor de kust dan definitief verleden tijd. Haar waterie avonturen heeft Midda- Humsterland de status van Nationaal Landschap opeleverd. Bovenstaande aardrijkskundeles verduidelijkt de bijzondere positie van de stad Groninen. Op de vierkante kilometer waar het Drentse esdorpje Groninen ooit ontstond komen de noordelijke toeanswe vanaf zee en de zuidelijke toeanswe de Hondsru bijeen. Ten oosten en westen niets anders dan veen. Kortezed heeft dit de stad Groninen haar centrale rol in Noord-Nederland opeleverd en eleid tot haar landurie dominante positie ten opzichte van het omliende platteland. Bij vlaen zelfs zó dominant dat de Ommelanden zich opstandi Klein Friesland noemden. Back to the future Het is dus bedijkin die de zee op 25 kilometer afstand van Groninen houdt. En dat eldt eienlijk lans de hele Nederlandse kust. De kaart van Nederland zonder dijken is even fascinerend als huiverinwekkend. Simpelwe omdat de helft van ons land op die kaart niet bestaat. Een stad als Amersfoort zou in zo n doemscenario aan zee lien, net als Breda, Zwolle en ook Groninen. No ernstier en natter wordt het beeld wanneer de zeespieelstijin wordt meeewoen. Onderlin ruziënde onderzoeksinstanties voorspellen een stijin van tussen 18 centimeter en 2 meter edurende de 21ste eeuw. Dat is no zonder het meerekenen van bodemdalin. De kans dat een van de noordelijke dijken het beeeft is volens Rijkswaterstaat 1/4000 per jaar. Vooral een stormvloed samenvallend met vloed, waarbij de waterspieel één tot twee meter kan stijen, is evaarlijk. Verwoestende tornado s als Katrina blijven ons vooralsno bespaard. Groninen aan Zee, een onomstotelijke dreiin? Niet per se. Vanuit een heel ander perspectief is kuststad Groninen juist een kans. De bevolkin op het Noord-Nederlandse platteland krimpt. Natuur en recreatie komen in de plaats van het ararische landebruik dat de motor was achter de bedijkin van de Lauwerszee. Livin In Leasure-rich Areas (LILA) zou het nieuwe credo moeten zijn, aldus onze hooleraar Planoloie Gert De Roo. Rivieren en beken even we al op rote schaal meer ruimte en moen naar hartenlust meanderen. We met die dijken, we willen de zee teru! Leef je eens in. Een dynamisch zeelandschap met vakantievilla s op wierden, zeilende studenten, zandbanken vol met zeehonden, drijvende woninen of zelfs een drijvende universiteit, en dat op een paar kilometer van waar jij nu woont! Woonboten en scheepjes in de stadsrachten die zoals lan, lan elden weer meedeinen op het etij. Wie weet, ooit. Groninen aan Zee. /// Meer weten? In de Atlas van Nederland in het Holoceen (2011) wordt toeankelijk en aan de hand van kaarten uiteled hoe Nederland sinds de laatste ijstijd ( jaar eleden) is veranderd. Op vind je meer informatie over het landschap en de cultuurhistorie van Groninen. Het boek van onder andere De Roo over de economie van de rust en de ruimte in het Noorden heet LILA en de planoloie van de contramal (2012). Er is pas sinds enkele eeuwen een duidelijke scheidin tussen zee en land in de Groninse provincie. De stad Groninen lit op de kaartjes rechts onderin, op de noordelijkste uitloper van de Hondsru. Één van de vele kaarten van Noord- Nederland zonder dijken. In het afebeelde scenario aat men uit van de kustlijn bij een zeespieelstijin van één meter en het overstromen van de rivieren.

7 robin roenewold De Drentse Windkoloniën? De samenlevin oefent de laatste jaren meer druk uit op de overheid om meer te doen aan duurzame enerievoorzienin. De Rijksoverheid heeft uiteindelijk besloten om hier naar te handelen. Dit doet zij door zich sterk te focussen op de ontwikkelin van windmolenparken op zowel land als zee. Één van deze parken moet worden evestid in de Drentse Veenkoloniën. Dit ebied is relatief dun bevolkt en is eschikt om rote hoeveelheden windmolens te kunnen huisvesten. Echter is de lokale bevolkin niet zo ediend van het plan. Dit artikel eeft een weerave van het plan, de moelijke toekomst van het ebied en de conflicten die zijn ontstaan sinds het plan in leven iseroepen. De omevin en het plan Zoals vermeldt is het windmolenpark een evol van de doelstellin van de Rijksoverheid om meer duurzame enerie te produceren. Deze doelstellin betreft de eis dat er voor 2020 ruim 6000 meawatt aan windenerie wordt eproduceerd in Nederland. Dit maakt de Drentse Monden tot één van elf ebieden waar het Rijk van plan is om deze enerie op te wekken. De plannen zijn niet kleinschali van aard. Het idee is om maar liefst 70 tot 110 windturbines te plaatsen, met een ashoote variërend van 90 tot 135 meter, waar een maximale piekhoote van circa 200 meter wordt bereikt. De Rijksoverheid heeft, in samenwerkin met de provincie Drenthe en emeenten in de buurt, plannen voor een rootschali windmolenpark in de Veenkoloniën. Dit ebied bevindt zich naast de provincierens van Groninen en Drenthe, aan de Drenthse zijde. Het planebied lit in twee emeenten van de provincie Drenthe, namelijk de Aa en Hunze en de emeente Borer- Odoorn. Het ebied is zeer open en was voorheen een veenontinninsebied. Dit is voornamelijk te zien aan de vorm van de dorpen. Het ebied bestaat vrijwel helemaal uit lintdorpen uitestrekt over enkele kilometers. Teenwoordi is het ebied verdeeld in de vorm van strookverkavelin en wordt het voornamelijk ebruikt voor akkerbouw. Er lopen een aantal provinciale ween door het ebied, namelijk de N374 en de N379 (ook wel de Mondenwe enoemd). De protesten Een root deel van de lokale bevolkin is niet ediend van de plannen zoals die opesteld zijn door de Rijksoverheid. Velen voelen zich benadeeld door de overheid, doordat er het evoel heerst dat dit plan van bovenaf al is bepaald en aanezien het wantrouwen teen dezelfde overheid in dit ebied al laner terecht of onterecht root is, wordt het moeilijk om een windmolenpark zo root als is vooresteld te verkopen aan de bewoners van dit ebied. Het protest teen de plannen is duidelijk zichtbaar aan de hand van de vele Nee! posters op de ramen, de spandoeken bij belanrijke kruispunten en bochten van (auto)ween en de constante discussie tussen de bewoners zelf over de acceptabelheid van een windmolenpark in de nabije omevin. Veel mensen zijn bezord dat de rote hoeveelheid windmolens het karakter en indentiteit van de omevin teniet zullen doen door rootschalie horizonsvervuilin en eluidsoverlast. Dit zou kunnen resulteren in een versnelde bevolkinskrimp. Bezorde bewoners hebben hetniet alleen bij kritische noten op bijeenkomsten elaten. Inmiddels hebben vele bewoners uit de omevin zich samenevoed via de stichtin Platform Storm. De doelstellin van deze stichtin is helder; het voorkomen van de bouw van windmolenpark de Drentse Monden. Echter wordt aaneeven dat de stichtin niet teen wind-enerie an sich is. Vanuit de optiek van de bewoners is de overheid nalati in het informeren en betrekken van de lokale bevolkin en worden de potentiële nadelen niet serieus enomen, waardoor planherzienin uitesloten is. Daarnaast blijven de bewoners skeptisch over de evolen van het bouwen van de windmolens, ook al verzekert de overheid dat dit hoostwaarschijnlijk niet het eval zal zijn. De iniatiefnemers van het windpark - de Stichtin Duuzame Enerieproducie Exloërmond en Raedthuys Windenerie - stellen dat het park juist positief zal bijdraen aan de omevin en dat wetenschappelijk bewezen is dat problemen als eluidsoverlast niet bestaan. Hierbij wordt verwezen naar de informatie aaneleverd door de Nederlandse Wind Enerie Associatie (NWEA). Wel zou kunnen blijken dat het ervaren van eluid tot irritatie kan leiden. Aan de hand van deze onderzoeken is - wat de iniatiefnemers betreft - de zaak over eluid afehandeld aanezien de NWEA zelf een verder onderzoek nodi acht. De teenstanders zijn - zoals verwacht - het hier niet mee eens en wijzen dan ook via de stichtin Platform Storm naar items waaruit zou blijken dat wel deelijk overlast en problemen veroorzaakt worden door de windmolens. Kortom er is op dit moment een overeenstemmin tussen de verschillende belanhebbenden in het ebied over hoe het straks verder moet. Hoe nu verder? Zoals vermeldt lopen de voor- en teenstanders alle procedures no door, vóórdat er ook maar één schep de rond in aat voor het bouwen van een windmolenpark in de Drentse Veenkolonien. De belanhebbende partijen staan momenteel no recht teenover elkaar en een ontmoetin in het midden lijkt voorlopin onmoelijk.. Ook de lokale omevin is zeer verdeeld over de kwestie. Mensen zijn niet teen de opwekkin van duurzame enerie door windmolens an sich maar de rootschaliheid zort voor weerstand.. Men is ban het landelijke karakter van de omevin te verliezen en vreest voor eventuele ezondheidsproblemen. Daar teenover staat de noodzaak dat de Nederlandse overheid aan de duurzaamheidsverplichtinen wil voldoen. Gezien de druk op Nederland vanuit de rest van de wereld om meer duurzame enerie op te wekken, lijkt het aannemelijk dat er windmolens eplaatst worden. Maar de discussie over de rootschaliheid van het windmolenpark is tot op heden no steeds aande. /// Meer weten? Platform Storm: De Drentse Monden:

8 paul steeneken 14. Thom van der rat 15. Poorten naar Groninen Opkomst en telooran van de kleine buurtwinkel Het is Zondaavond laat, je bent vermoeid, ondanks dat de week moet no beinnen. Je rijdt over de A28 richtin Groninen. Ineens is daar een elektriciteitsmast met daarop zeven asvlammen, een herkenbaar punt voor veel inwoners van de stad. Maar wat is dit eienlijk voor kunstwerk, en wat doet het op deze plek? In 1990 bestond de stad Groninen 950 jaar. Frank Mohr kwam met het idee om nieuwe eientijdse stadspoorten te creëren. Vroeer waren stadspoorten de duidelijke afbakenin van stad en platteland. Door de Vestinwet van 1874 werden stadsmuren, en dus ook de poorten, afebroken. Daarnaast hielpen de stadsuitbreidinen ook niet mee met de afbakenin. Hierdoor ontstond er een minder duidelijke overan van stad naar platteland en andersom. Door het plaatsen van deze nieuwe stadspoorten, ook wel de stadsmarkerinen enoemd, zou de overan van platteland naar stad weer op een eientijdse manier zichtbaar emaakt worden. Het plan werd zeer enthousiast ontvanen door de emeenteraad en archtitect Daniel Libeskind kree de opdracht voor het maken van een masterplan. Uiteindelijk kwamen er neen stadsmarkerinen aan de rand van de stad, die elk stonden voor een letter in het woord CRUONINGA, de oude spellin voor de naam Groninen. Naast een letter kree elk kunstwerk een zestal bepaalde karakteristiek, zoals een kleur, tijdstip of een Griekse muze. Het tiende kunstwerk, te vinden op het Martinikerkhof, verbindt alle kunstwerken aan elkaar. De C, de Gate Tower Clio, is het eerste kunstwerk van de serie, de elektriciteitsmast waar het eerder over in. Het is een verwijzin naar twee belanrijke enerievormen èn de asbel onder de provincie. De plaatsin van deze stadsmarkerin, op een eilandje, verwijst naar de euwie strijd tussen land en water. Een leuk detail: elke ochtend en avond om twinti voor elf lichten de diitale cijfers 10:40 één minuut op, een verwijzin naar het jaartal waarin de stad Groninen stadsrechten kree. De U, a Walk Alon the Border, is het derde monument dat de stad kree. Een serie ijzeren palen draat een wivormi paneel. Op dit paneel staan framenten uit de (kunst)eschiedenis. Dit kunstwerk is emaakt door Groninse kunstenaars en laat zien dat de eschiedenis van een stad door haar bewoners eschreven wordt. De open zijde van dit kunstwerk wijst naar boven, als een blik naar de toekomst. De N, zonder titel, is het zevende kunstwerk in de reeks. Het is ontworpen door de choreoraaf William Forsythe. De bomen, die met touwen krom worden etrokken, moeten ezien worden als dansende lichamen. Deze worden evormd en vervormd. Dit kunstwerk laat duidelijk de opdracht zien, namelijk verbind het verleden, heden en de toekomst met elkaar. Vroeer paste de Groninse scheepbouwindustrie deze techniek toe om de juiste buiin van het hout te krijen. Nu is het kijken of het kunstwerk in de toekomst zal werken, en de bomen daadwerkelijk krom zullen roeien. De G, The Tower of Cards/The Tower of Letters/The Joker s Perch, is het achtste kunstwerk, bestaande uit drie onderdelen. Het eerste is een toren van kaarten, met aan elke kant een eien kleur. De 52 kaarten staan voor de 52 weken in een jaar. Daarnaast staat het tweede kunstwerk, een paal met het rad van fortuin met daar bovenop een nar.. Dit verwijst naar de kansspelen die in het verleden van Groninen zo belanrijk waren. Als laatste staat er een zwarte toren met de naam Groninen erop. Deze maakt de connectie met het heden, de hedendaase spellin van Groninen. Het achterliende idee van dit kunstwerk is de symboliserin van het wisselende levenslot in verleden en toekomst. Het tiende kunstwerk is te vinden op het Martinikerkhof, in het centrum van de stad. Het is ontworpen door de Franse filosoof Paul Virilio. De zwarte put heeft neen hoeken, die wijzen naar de overie neen kunstwerken die zijn eplaatst. Op het Martinikerkhof stond tot 1672 de Sint- Walburskerk, waarin een waterput stond. Exact op deze plek is dit kunstwerk ook komen te staan. De moderne mens heeft een centraal punt in zijn leven nodi, en een derelijke put zou dit centrale punt kunnen zijn. Belanrijk aan dit ontwerp is dat het centrum en periferie, ondanks de stadspoorten, met elkaar verbindt. Kleine buurtwinkels zijn al sinds de opkomst van steden een berip. Vroeer haalde men brood bij de bakker, roente bij de roenteboer en vlees bij de slaer. Echter, sinds de jaren zesti zijn de supermarkten eïntroduceerd en door de combinatie van vele producten op één enkele plek konden deze supermarkten een laere prijs afdwinen. Ook had de consument in één keer alles binnen handbereik. Supermarkten roeiden echter steeds roter waardoor kleine lieftallie buurtwinkeltjes weeconcurreerd werden. De massa aat liever naar de AH voor een casino wit dan naar een echte bakker voor een ambachtelijk, met liefde ebakken brood. Dit leeft blijkbaar zo er onder de mensen dat er op 3 oktober j.l. no een zelfverbrandin bij een Albert Heijn plaatsvond. Hoo tijd om hier een kritisch artikel over te schrijven dus. Gaat u rusti achterover zitten en lees hoe het zo ver heeft kunnen komen. Is de rote supermarkt de uitvindin van de eeuw of uiteindelijk een weemoedi kind van dooreschoten liberaliserin van de markt? Moeten we teru naar klein, of door naar roter? In 1948 startte Chris van Woerkom als eerste een winkel met zelfbedienin in Nijmeen. Daarna startte Dirk van den Broek zijn eerste supermarkt in Amsterdam in 53. Door de steeds rotere automobiliteit van Nederland werd het concept al snel populair en werden supermarkten een bekend ezicht in de steden van de jaren zesti. Doordat deze winkels niet alleen kruideniers waren maar ook vlees, vis en zuivel bundelden op één locatie werden ze al snel supermarkten enoemd. De supermarkt betekende zo een reelrechte revolutie aanezien vrouwen die boodschappen deden (zoals het heurt) dat nu veel sneller konden doen dan voorheen. Hierdoor hadden ze weer tijd voor andere belanrijke dinen zoals het huishouden en kinderen opvoeden. Maar hoe is het concept van boodschappen doen eienlijk opekomen? Waarom jaen we nu niet no steeds net zo hefti op vlees als op vrouwen en mannen? Daarvoor moeten we bij de oude Grieken zijn. Die bedachten dat het wel tof was om bioloisch vlees te kopen op een markt (oftewel aora). Dit beon zo hip te worden dat de Romeinen het over namen. Zelfs boodschappenlijstjes waren toen al nodi om zo niet teveel meuk te kopen, zo bleek uit het stoffelijk overschot van een Romeinse soldaat. Lanzaamaan ontstond er in deze periode ook de behoefte especialiseerde waren te verkopen op de plek waar men het emaakt had. Zo kree de bakker een winkel aan de voorkant en kon het brood vers en warm ekocht worden. In de Middeleeuwen kwamen er door especialiseerde ambachtslieden ook winkels waar luxe oederen werden verkocht. Zo hadden de welvarendere steden juweliers, kruideniers en kledinwinkels. Deze winkels kom je vandaa de da no steeds teen in de drukkere winkelstraten. Maar waar zijn de bakkers, roenteboeren en kruideniers in de andere wijken ebleven? Veelal zijn de kleinere buurtwinkels weeconcurreerd door de rotere supermarkten. Door de bundelin van oederen hebben ze een rotere aantrekkinskracht dan kleinere winkels. Ook kunnen de supermarkten hun oederen teen laere prijzen aanbieden. Is het dan eienlijk überhaupt wel een probleem dat buurtwinkels verdwijnen als de oederen elders oedkoper zijn? Er zijn veel planoloen die stellen van wel, met als belanrijkste voorbeeld Jane Jacobs. Zij bepleitte in de jaren zesti al dat buurten kleine winkeltjes nodi hebben om levendi te zijn. Doordat winkeltjes overda open zijn zullen er altijd wel mensen op straat rondlopen wat de veiliheid verhoot. Ook komen mensen hun buren dan veel sneller teen en kunnen de winkeleienaren de straat in de aten houden. Doordat de hele da wel wat mensen naar de winkels lopen creëert het ook een evoel van levendiheid in de straat. Helaas bleek het rote publiek vaak voor het emak en de prijzen van de supermarkt te aan in plaats van de ezelliheid van een buurtwinkeltje. Zijn de bakkers en kruideniers nu helemaal verdwenen? Toch niet helemaal, je vindt ze no teru in een overkoepelend winkelcentrum. Helaas aat het hierbij dan wel om winkels die onderdeel van een keten (b.v. Bakkerij Bart) zijn eworden. Het unieke ezellie aspect wordt zo ineruild voor uniforme zekerheid dat je bij elke slaer of bakker van dezelfde keten ook dezelfde waren vooreschoteld krijt. Echter, met het bein van dit millennium is er een nieuwe derde partij op het toneel verschenen. De supermarkten en winkelcentra die ooit de kleine winkels verdronen zullen zelf ook etest worden teen deze nieuwe rivaal. Daarmee bedoel ik natuurlijk het internet. Steeds meer mensen kopen artikelen via dit mooie hippe medium. Als je naar het emiddelde publiek van een winkelcentrumbakker kijkt zal de emiddelde leeftijd steeds dichter bij die van je opa dan die van je vader lien. Wie weet, als die eneratie eindelijk afedankt is, aat niemand meer de deur uit voor zijn producten en denken we met weemoed teru aan dat ezellie stadswinkelcentrum. /// meer weten? Ben je door dit artikel toch een beetje eïnteresseerd eworden in de levendiheid van buurtjes? Lees dan het boek Rise and fall of reat American cities van Jane Jacobs.

9 studentenoranisaties 16. studentenoranisaties 17. Ibn Battuta Geo Promotion Geachte lezer, Beste lezers van Giruten, Het is no even wennen om die warme zomerse periode af te sluiten. Het introductiekamp voor de eerstejaars, dat in september plaatsvond, was weer zeer eslaad. Veel eerstejaars hebben we enthousiast kunnen maken om deel te nemen aan activiteiten en zelfs om actief te worden in de commissies. Nu beint de winter alweer te naderen, het wordt steeds kouder en de daen worden steeds korter, maar toch weerhoudt dat ons er niet van om door te aan met het oraniseren van activiteiten. Zo hebben we vorie maand no een EGEA barbecue ehad, die plaatsvond in het Noorderplantsoen. Het was wat frisjes, maar het weer zat elukki mee. De opkomst was zeer hoo, vooral onder de buitenlandse studenten bleek de EGEA-activiteit populair, een root succes dus. Ook zien we steeds vaker internationale studenten in de koffiekamer, wat natuurlijk ook er leuk is. Ook de Excursiecommissie heeft sinds het bein van het studiejaar alweer twee mooie activiteiten neerezet. Ze beonnen met een leuke stadswandelin, die de deelnemers lans de meest interessante plekjes van de stad leidde, waarna een pubquiz volde met onder andere vraen die op de stadswandelin ebaseerd waren. Daarnaast heeft het Zwemfest plaatsevonden, waar Ibn Battuta dit jaar voor het eerst aan mee heeft ewerkt. Zwemfest is een kleinschali festival, eoraniseerd door meerdere studievereniinen, waar allerlei verschillende bandjes komen optreden. De opkomst vanuit Ibn Battuta was no wat mati, waarschijnlijk omdat het evenement no vrij onbekend is onder de leden. Al met al trok dit feest toch zo n 300 bezoekers. We hopen volend jaar de leden no enthousiaster te maken, zodat Ibn Battuta in rote mate verteenwoordid zal zijn op dit festival. door het pedelenootschap. Het bleek no maar eens dat zinen en bier drinken een uitstekende combinatie is. Met meer dan 50 deelnemers werd er meer dan enoe volume eproduceerd en bier econsumeerd. Als je zin hebt om binnenkort mee te doen met een ibn-activiteit heb je daar enoe moelijkheden voor: zo is op 12 november het eerste EJC-feest. Een mooie manier om alle tentamenstress eruit te feesten. Het weekend erop is het tijd voor de Korte Buitenlandse Excursie (KBE) naar Keulen. Verder vindt op 21 november een excursie plaats naar het stationsebied van Zwolle. Hier zullen een presentatie en een rondleidin worden ehouden. Op 25 november vindt de eerste editie van Kreunen en Beunen plaats, eoraniseerd door Colectiva. Dit is een feest met oedkoop bier, lekkere hapjes en heerlijke muziek. Daarnaast is de bestemmin voor de wintersport ook eindelijk bekend emaakt. Dit jaar zullen we met een roep Ibn ers aan skiën in Flaine, een van de rootste skiebieden in Frankrijk. De kosten voor deze reis zijn 300 euro. Dit is inclusief reis, overnachtin én skipas. Er is maar een beperkt aantal plaatsen, dus schrijf je snel in! Verder zullen er no enoe borrels, feesten en overie activiteiten plaatsvinden. Deze kun je allemaal teruvinden op de site (www. ibnbattuta.nl). Heb je behoefte aan no meer ezelliheid, kom dan erust eens een kopje koffie of thee drinken in de koffiekamer! Met vriendelijke roet, namens het 53e bestuur van Ibn Battuta, Hester Bijen Secretaris Graa willen wij u kennis laten maken met het nieuwe bestuur van Stichtin Geo Promotion Dit jaar zullen wij ons inzetten om een succesvol en enerverend conres te realiseren. Wij hopen jullie daar allemaal in maart te moen ontvanen! Namens het ehele bestuur, Thomas Otterman Secretaris Gusta Wachter Commissaris Intern Maurits Jonebreur Voorzitter Thomas Otterman Sceretaris Van 4 tot 6 oktober vond de jaarlijkse liftwedstrijd plaats, die dit jaar naar Berlijn in. Het was een zeer eslaad weekend met onder andere een mooie rondleidin door de stad van Ibn-veteraan Jeroen Veerman en een bezoek aan de Matrix, een bekende club in Oost-Berlijn. Een paar daen na de liftwedstrijd stond de cantus op het proramma, zoals altijd eoraniseerd Luuk Schoenmaekers Commissaris Extern Stephan Wittendorp Penninmeester Lieke Hulshof Vicevoorzitter